slide on BSC

2. ትውውቅ
2
• ሙሉ ስም
• የትምህርትዝግጅት
• የስራ ኃላፊነት
• በውጤት ተኮር ስርዓት
ያለዎትንልምድ ፡-
ከፍተኛ፣
መካከለኛ፣
ዝቅተኛ
• የሚወዱትና የሚጠሉት

3. Climate Setting
• የስልጠና ክፍልእሴቶችንመወሰን
• የዕለቱን ዘገባ አቅራቢዎች መምረጥ
• አነቃቂ ቡድን መሰየም
• የስልጠናፕሮግራም
3

4. Training Schedule
_____ _ ____
____ _ ____Tea Break
_____ _ ____
_____ _ ___ Lunch
_____ _ ____
_____ _ ____ tea break
_____ _ ____
Time Keeper፡
4

5. አንቃቂ ቡድን/
Energizer Team

6. 8/18/2022
ከስልጠናውምንእውቀትእናክህሎትአዳብራለሁብለውይጠብቃሉ?
Training will neither
make a fish fly nor a
bird swim,
But
It certainly will help
the fish to swim faster
and the bird fly higher
6

7. yoL«Â ግቦች
ከዚህሥልጠና በ|ላ ሰልጣኞች፡-
 ው.ተ.ስ በBSC ዘጠኝ dr©ãC እንዴት እንደሚገነባ
እውቀት ያገኛሉ፣
 ytÌÑN yo‰ KFL XÂ yGlsB ው.ተ.ስ
ለማዘጋጀት የሚያስችል ክህሎትያዳብራሉ፣
7

8. yoL«ÂW xµÿD
ጽንሰ ሀሳባዊገለጻ
አስተያየትጥያቄና ውይይት
የቡድን መልመጃ
የቡድን ስራሪፖርት እና
ውይይት
8

14. የአፈጻጸም አመራር ዓበይት ተግባራት
ማቀድ
መተግበር
መከታተል
አቅም
መገንባት
መመዘን
መሸለም
14
አፈጻጸም
አመራር

15. የአፈፃፀምአመራርምንነት(Performance Management)
የአፈፃፀም አመራር:- የማያቋርጥ ተቋማዊ ስኬትን ለማረጋገጥ፤
ለተቋሙ ስኬት አስተዋጽኦ ያላቸውን ግለሰቦችና ቡድኖች ብቃት
በማሳደግ አፈፃፀምን በቀጣይነት ለማሻሻል የሚያስችል
ስትራቴጂያዊናቅንጅታዊ ሂደት ነው፡፡”
አርምስትሮንግና አንጄላ ባሮን1998
15

16. የአፈፃፀም አመራር ጠቀሜታ
 በፈፃሚኃይላት መካከልቅንጅትንይፈጥራል፤
 ስትራቴጂንናዓመታዊ ዕቅድንያስተሳስራል፤
 ተልዕኮተኮርመሪዎችንና ሰራተኞችን ያፈራል፤
 ክፍያን ከውጤት ጋር፣ ውጤትን ደግሞ ከአፈፃፀም ጋር በማስተሳሰር ተቋማዊ
መማማርን ዕውንያደርጋል፤
 የላቀ አፈፃፀምያለው ቡድን/ተቋም ለመፍጠር ያግዛል፤
 ግልጽነትን፣ባለቤትነትንና ተጠያቂነትን እንደሥርዓት ይፈጥራል፡፡
16

17. የአፈጻጸም አመራር ማዕቀፍ. ..
ታሪካዊአመጣጥ፡-
 እ.ኤ.አበ1990/ ሮበርትካፕላንናዴቪድኖርተን በተባሉምሁራን አማካይነት ተጀመረ፡፡
 አጀማመሩ በአፈጻጸም ምዘና ማዕቀፍነት ነበር፡፡
 በሂደት አፈጻጸምን በተቀናጀና ስትራቴጂያዊ በሆነ መልኩ ለመምራት ጭምር
እንዲያገለግልተደረገ፡፡
 አፈጻጸምን ከመምራት እና ከመመዘን በተጨማሪ የኮሚኒኬሽን መሳሪያ በመሆን
ያገለግላል፡፡
17

18. ታሪካዊ አመጣጥ. ..
 ከፋይናንስ/በጀት/ እይታ በተጨማሪ
• የተገልጋይ/ ባለድርሻ አካላት፣
• የውስጥ አሠራር እና
• የመማማርና ዕድገት
ዕይታዎች እንዲካተቱ ተደርገዋል
18

19. Building & Implementing a Balanced Scorecard:
Nine Steps To Success™
1
2
3
4
5 6
7
8
9
Assessment
Strategy
Objectives
Strategy Map
Measures & Targets Strategic Initiatives
Performance
Analysis
Alignment
Evaluation
PROGRAM LAUNCH
SYSTEM ROLLOUT
8/18/2022

20. Å[Í ›”É
ቅድመሁኔታናተቋማዊ ዳሰሳ
20

21. ስትራቴጂያዊትንተናማካሄድ
ይህንን ትንተና የሚከተለትን ነጥቦች መሰረት በማድረግ ማካሄድ ያስፈልጋል፡-
 አገራዊፖሊሲናስትራቴጂዎችንመቃኘት፣
 ተገልጋዮችንናባለድርሻአካላትንመለየትና ፍላጎታቸውንመተንተን፣
 የጥንካሬ፣ድክመት፣መልካም አጋጣሚና ስጋቶችትንተና
 የተkሙንተልዕኮ፣ራዕይእና እሴቶችመቃኘት (Revalidation)
21

22. ስትራቴጂያዊትንተና …
ተገልጋዮችንመለየትና ፍላጎታቸውንመተንተን
 ተገልጋይ ማለት የተቋሙ አገልግሎቶች ወይም ምርቶች ቀጥተኛ ተጠቃሚ የሆነ አካል
ማለት ነው፡፡
 ባለድርሻ አካል ማለት በተቋም የዓላማ ስኬት ላይ ፍላጎት/ድርሻ (Interest/Stake) ያለው
ነው፡፡ ተገልጋዮችቀጥተኛ ተጠቃሚ የሆኑ ባለድርሻ አካላትናቸው፡፡
22

23. ስትራቴጂያዊ ትንተና …
ተገልጋዮች/
ባለድርሻ አካላት
ተቋሙ
ከተገልጋዮች/
ባለድርሻ አካላት
የሚፈልጋቸው
ባህሪያት
ተገልጋዮች/
ባለድርሻ አካላት
ከተቋሙ
የሚፈልጉት ምርት
ወይም አገልግሎት
ተገልጋዮች/ ባለድርሻ
አካላት በተቋሙ ላይ
አሉታዊ ተጽዕኖ
የሚያሳድሩባቸው
ጉዳዮች
የተገልጋዮች/ ባለድርሻ
አካላት በተቋሙ ላይ
የሚኖረው ተፅዕኖ ደረጃ
/ከፍተኛ፣ መካከለኛ፣
ዝቅተኛ/
ተገልጋዮች
ባለድርሻ
አካላት
23

24. ተገልጋይ/ባለድርሻ አካላት ፍላጎት ትንተና
ተገልጋይ/
ባለድርሻ
አካላት
አገልግ
ሎት/
ምርት
የአገልግሎቱ/ምርቱባህርያት ግንኙነት
(Relation-
ship)
የተቋሙ
ገጽታ
(Image)
የአገልግሎቱ
ጠቀሜታ
(function)
ጥራት አገልግሎቱን
ለማግኘት
የሚወስደውጊዜ
ለአገልግሎ
ቱ
የሚከፈል
ዋጋ/price/

25. Conducting SWOT Analysis

27. ጥንካሬና ድክመት/ውስጣዊ ሁኔታዎች/
ተ.ቁ ማሳያዋናዋናጉዳዮች ጥንካሬ/Strength/ ድክመት/Weakness/
1 የአሠራር ሥርዓቶች  አሳታፊናተገልጋይ ተኮር የስልጠናና ምርምርአገልግሎት ሥርዓትመዘርጋቱ
 የሚያሰሩ የዉስጥአሰራር መመሪያዎችናፖሊሲዎች ተዘጋጅተው ሥራ ላይ መዋልመጀመራቸው፣
 ከተለያዩ አቻተቋማት ጋር ልምድ መቅሰምመቻሉ
 ከተለያዩ አቻተቋማት ጋር የጋራ ስምምነትሰነድ መፈራረምና የአሰራር ስርአት መፍጠር መቻሉ
 የቅሬታአፈታት ስርአት መዘርጋቱ
 የዕቅድ ዝግጅት፣ ክትትል፣ ድጋፍና ግምገማ ስርዓቱደካማ መሆን
 የአጋር አካላትና የደንበኞችንግንዛቤ በሚፈለገው መጠን ማሳደግ አለመቻሉ
 የተቋሙን ገጽታ ሊገነባየሚያስችልአሰራር አለመፈጠሩ
 የስልጠናና የምርምርፖሊሲዎች እናየአገልግሎት ክፍያ መመሪያዎችአለመሻሻላቸዉና ወቅታዊ አለመሆናቸዉ
 የመረጃ አያያዝ፣ ልዉዉጥና አጠቃቀም ሥርዓትጠንካራና ዘመናዊ አለመሆን
 በሀገርም ሆነከሀገር ዉጭየሚካሄዱ የልምድ ልዉዉጦች ለተቋም አቅምየሚፈጥሩበት አሰራር አለመፈጠሩ
2 አደረጃጀትሂደት  ተመጋጋቢ የሆነአደረጃጀት መኖሩ
 የመሠረታዊ አሠራር ሂደትለውጥ ከሙሉ ትግበራ በፊት በየጊዜው መፈተሽናየማስተካከል ሥራ (Refine) መሰራቱ
 አደረጃጀቱንአጽቆ በፍጥነት ወደተግባር አለመለወጥ/የአደረጃጀት ጥናት መዘግየት፣
 በዋናእናደጋፊየስራ ዘርፎችመካከልየተመጣጠነ የክፍያ አለመኖር
3 የስራ አከባቢሁኔታ  ለባለሙያዎች በቂ የመስሪያ ቁሳቁስ መቅረቡ
 ሁሉንምየተቋም ሰራተኛ ተጠቃሚ የሚያደርግየአይ.ቲ መሰረት ልማት መገንባቱ
 የተሟላ የላይብረሪ አገልግሎት መኖሩ
 ዘመናዊ የስልጠና ክፍል የመደራጀትናበቴከተኖሎጂ ለመደገፍአበረታችጅምር ስራዎች መኖራቸው
 በቂ የስልጠና ክፍሎች አለመኖራቸው
 የደንበኞችንየእርካታደረጃ በትክክል እየለኩና እየለዩ በግብዓትነት አለመጠቀም
 ከደንበኞችናአጋር አካላት ጋርበየጊዜው ምክክር ማድረግ አለመቻል
 ቀልጣፋና ውጤታማ አገልግሎት በመስጠት ረገድ ውስንነቶች መኖር
 ለሰራተኞችና ተገልጋዮች ምቹናበቂ የካፍቴሪያ አገልግሎት አለመቅረቡ
 በቂ የትራንስፖርት አገልግሎት አለመኖር
4 የሰውኃይል  ለዉስጥአቅም ግንባታትኩረት መሰጠቱ
 ተጨማሪ ተልዕኮዎችን በመዉሰድ በአግባቡየሚፈጽሙ ሰራተኞች መፈጠራቸዉ
 በጥቂት የሰዉሀይልየተቋሙን ተልዕኮ ለመፈጸም ጥረት ማድረግ
 የፈጻሚው የተቋማዊ ለውጥ ግንዛቤ የተሟላአለመሆን
 ብቃት ያለው የሰውሀይልበሚፈለገው ጥራትናበበቂ ቁጥር ያለመኖር
 የባለሙያዎች ፍልሰት በየጊዜው እየጨመረ መምጣት
 የሰራተኞችን የእርካታ ደረጃበትክክል እየለኩናእየለዩ በግብዓትነት አለመጠቀም
 ሥራዎችን ሁሉምየስራ ክፍል በተሰጠዉ ሀላፊነት መሰረት ለማከናወን የሚደረገውጥረት ዝቅተኛ መሆንናበኮሚቴማሰራት
 በተቋሙ በተለየው የስልጠናው ርእስመሰረት የሚያስፈልገው አሰልጣኝ ስብጥር አነስተኛ መሆን
 አስፈላጊውን የሰውኃይልበቅጥር አለማሟላትና ተወዳዳሪና ብቁ ሰራተኞች መሳብ የሚችልየክፍያና ጥቅማ ጥቅምአለመኖር
5 የአመራር ሁኔታ  ተቋማዊ ለውጡን በተሻለ ሁኔታ የመምራት ጅማሮ መኖሩ፣
 ቅንጅታዊ አሰራር እንዲኖርጥረት መደረጉ
 በቂ በጀትማስመደብ
 ለሚያጋጥሙ ችግሮችበተቻለ ፍጥነትመፍትሄ ለመስጠት ጥረት መደረጉ
 አመራሩ አሳታፊ መሆኑ
 ከስትራቴጅክ ዕቅድ ይልቅ በጥቃቅን ስራዎች መጠመድ
 ሥራንከግብ ስኬት አኳያእየለኩአለመሄድ
 ተግባራትን በዕቅድ መሠረት በተሟላ መንገድ አለመፈፀም
 የተሟላ የክትትልና ድጋፍ ሥርዓት አለመኖርና ለውጡ የሚጠይቀውን ያህልተግባራዊ አለመሆን
 ሙሉበሙሉ በሀላፊነት መንፈስ ዉሳኔአለመስጠት
 የንብረት አስተዳደርስርአቱ ደካማመሆን
7 የቴክኖሎጅ አቅም  በቂ የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ መሰረተ ልማት መኖሩ  ስራዎችን በተዘረጋው የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ ተጠቅሞ አለማሳለጥ
 ERPቴክኖሎጅ በአግባቡ አለመተግበሩ
8 ተቋማዊ ባሕል  በሠራተኞች መካከልበማሕበራዊና ኢኮኖሚያዊ ጉዳዮችላይ የመረዳዳትና የመደጋገፍልምድ መኖር
 የባለቤትነት መንፈስ በአንዳንድ ሠራተኞች እያደገመምጣቱ
 በጋራ የመሥራትባሕል መዳበር
 ተቋማዊ እሴቶች በሁሉም ፈጻሚ አካላት ዘንድ አለመታወቅና የጋራ አለመደረጋቸው
 የመንግስት ሥራ ሰዓትንማክበር እንደባሕል አለመወሰዱ
 ጠንካራ የሶሻል ኮሚቴአለመኖር
27

28. S & W
ተ.ቁ
ዋና ዋና ጉዳዮች ጥንካሬ ድክመት
1 የአመራር ብቃት  ተቋሙ በአዲስ መልክ እንዲቋቋም መደረጉ፣
 ከፍትሕናከሌሎችተባባሪአካላትጋርበቅንጅትመስራትመቻ
ሉ
 የተቀናጀ አመራር ሥርዓት ያለመጠናከር፣
 በዕቅድ የተያዙ ተግባራት በተሟላ ሁኔታ ተግባራዊ ያለመሆን፣
 ተተኪ አመራርን በየደረጃው ማብቃት አለመቻል፣
 የውስጥ አቅምን አሟጦ አለመጠቀም፣
 ባለሙያ ለማቆየት የሚያስችል የማበረታቻ ሥርዓት አለመኖር
2 የሰው ኃይል  የሰራተኛ ቁጥር ለማሟላት ጥረት መደረጉ
 በትምህርትናሥልጠናየሰራተኞችብቃትለማሳደግጥረትመ
ደረጉ
 ብቃትያለውየሰውሀይልበበቂቁጥርያለመኖር፣
 የስራተነሳሽነትያለመጠናከር
 የስራአፈጻጸምግምገማነጥብአሰጣጥግሽበትያለበትመሆኑ
3 አደረጃጀትና አሰራር  የተቋሙ አዲስ መዋቅር መዘጋጀቱ፣
 የዕድገትና ትራንስፎርሜሽን እቅዱን
መሰረትያደረገስትራቴጅያዊዕቅድመዘጋጀቱ
 የለውጥናልማታዊመልካምአሰተዳደርዕቅድተዘጋጅቶ ወደ
ስራ መገባቱ፣
 የለውጥና መልካም አስተዳደር ስራዎች በተሟላ ሁኔታ ስራ ላይ ያለመዋል፣
 ስራዎች በወቅቱና በጥራት ያለመከናዎን፣
 በአገልግሎት አሰጣጥ ላይ ክፍተት መኖር
 የዕቅድ ዝግጅት፣ክትትልና ግምገማ ስርዓቱ ጠንካራ ያለመሆን፣
 ሰራዎችን ከተቋሙ እሴቶች ጋር አስተሳስሮ የመስራት ባህል አለመዳበር፣
 የቡድን ስራ ያለመጎልበት
5 መሰረተ ልማት እና የስራ
አካባቢ
 ለኢንስቲትዩቱሥራበቂየሆነቢሮመኖሩ፣
 ለሥራአመቺየሆነየቤተ-መጽሐፍትአገልግሎትመኖሩ፣
 ለስራ አስፈላጊ የሆኑ መረጃዎች አለመሟላት፣
 የቢሮ አገልግሎት አለመሟላት
6 የሀብት አጠቃቀም  የመንግሥት ደንብና መመሪያን የተከተለ የበጀት
አጠቃቀም እንዲኖር ጥረት መደረጉ፣  ሃብትን(የሰውሃብት፣በጀት፣ንብረትወዘተ) አሟጦያለመጠቀም
28

29. መልካም አጋጣሚና ስጋት
ተ.ቁ ሁኔታዎች መልካምአጋጣሚዎች ስጋት
1 ፖለቲካዊናሕጋዊሁኔታዎች  ሕገ መንግስቱ፣ ሕጎችና የመንግስት ፖለሊሲዎች በፍትህና ሕግ ዘርፍ ጥናትና
ምርምር፣ ስልጠናና የአሰራር ማሻሻያ ስራዎችን ለማከናዎን ዕድል የሚፈጥሩ
መሆናቸው፣
 የፍትህ ሥርዓቱን ውጤታማ ማድረግ የመንግሥት የትኩረት አቅጣጫ መሆኑ፣
 በፍትህ ዘርፉ እየተካሄዱ ያሉት የማሻሻያ ስራዎች ኢንስቲትዩቱ ማሻሻያውን የመደገፍ
ሥራውን አጠናክሮ እንዲቀጥል የሚያደርግ መሆኑ፣
 ሀገራዊ አንድነትን የሚሸረሽሩ ተግባራት እየተስፋፉ መምጣታቸው፣
 የተፈጠረውን የዲሞክራሲ ምህዳር በአሉታዊ መንገድ የመጠቀም ሁኔታ
መኖሩ፣
 የብሄርና ሃይማኖት አክራሪነት መጠናከር፣
2 ኢኮኖሚያዊ ጉዳዩች  በሀገሪቱ እየተመዘገበ ያለው ተከታታይ የኢኮኖሚ ዕድገት ለሥራየሚያስፈልገውንበጀት
የሚያስገኝመሆኑ፣
 ለተቋሙ ከመንግስት የሚመደበው በጀት ከጊዜ ወደ ጊዜ እየተሻሻለ መምጣቱ፣
 ከምጣኔሃብታዊዕድገትጋርበተያያዘየሚፈጠሩግንኙነቶችንለማጎልበትናአሉታዊአዝማሚያ
ዎችንለመከላከልየሚደረገውጥረትየጥናትናምርምርናአቅምግንባታድጋፍየሚጠይቅመሆኑ
፣
 ከለጋሽ ድርጅቶች እርዳታና ድጋፍ መገኘቱ፣
 የዋጋግሽበትበበጀትአጠቃቀምላይየሚያስከትለውተጽዕኖ፣
 ሰራተኛ ለመሳብና ለማቆየት የሚያስችል ሥርዓት ስራ ላይ ለማዋል ያለመቻሉ፣
 በየአካባቢው የሚፈጠሩ ግጭቶች ዕድገትን የሚያደናቅፉ መሆናቸው
 የስራ አጥነት መስፋፋት
3 ማህበራዊ ጉዳዩች  በአገረቱያሉየተለያዩየባህላዊፍትህስርዓቶችለፍትህስርዓትእድገትሊያበረክቱየሚችሉትንአ
ስተዋፅኦለማጥናትዕድልየሚፈጥሩመሆናቸው፣
 የባለብዙ ዘርፍ
ጉዳዮችንትግበራለማጠናከርየሚከናዎኑስራዎችየተቋሙንተሳትፎየሚጠይቁመሆናቸው፣
 ለትምህርት፣ስልጠናናማሻሻያሥራዎችያለውአመለካከትናድጋፍከፍተኛመሆንየፍትህዘር
ፉንባለሞያዎችብቃትለማሳደግአመቺሁኔታመፍጠሩ፣
 የኮሮና ቫይረስና ኤች አይ ቪ መስፋፋት
 የዜጎች መፈናቀል
 የግጭቶች መስፋፋት
 በአደንዛዥ ዕጽና አልኮል ሱስ የተያዙ ዜጎች ቁጥር ከፍተኛ መሆኑ
4 ቴክኖሎጂያዊ ጉዳዩች  የኢንፎርሜሽን ኮሙኒኬሽን ቴክኖሎጂ መስፋፋት
ለጥናትናምርምር፣ሥልጠናናሌሎችመሰልስራዎችአስፈላጊየሆኑመረጃዎችንለማሰባሰብ፣በ
 የማህበራዊ ሚዲያ እያስከተለ ያለው አሉታዊ ተጽእኖ
 የዳታ ስርቆትና በቫይረስ መጠቃት
29

30. 30

31. የመልካም አጋጣሚና ስጋቶች/ውጫዊ ሁኔታዎች/
ተቁ ማሳያ ዋና ዋና
ጉዳዮች
መልካም አጋጣሚ/Opportunity/ ሥጋቶች/Theats/
1 ፖለቲካዊ እና ሕጋዊ
ሁኔታዎች
 የሚያሰሩ የልማት ፖሊሲዎችና ስትራቴጂያዎች እና አዋጅና መመሪያዎች
መኖር
 ያልተማከለ አስተዳደር አወቃቀር በተጠናከረ መልኩ መካሄዱ
 ሀገራችን ያለችበት የለዉጥ ሂደት
 የሕዝብ የተደራጀ ተሳትፎ እየጎለበተ መምጣቱና ንቃተ ህሊናዉ ማደጉ
 በርካታ ህጎች እየተሻሻሉ መምጣታቸዉና ተቋሙ እንደገና በአዋጅ
በአዲስ መልክ መቋቋሙ
 የአመራሩ ቁርጠኝነት ደካማ መሆን
 የተቋሙ ስያሜ አለመቀየሩ/Re-Brand አለመደረጉ በዚህም ህ/ሰቡም ሆነ ሰራተኞች በተቋሙ ያላቸዉ
አመለካከትና ተቀባይነት እየተዛባና እየቀነሰ መምጣቱ
 ያልተረጋጋ ሰላማዊና ፖለቲካዊ ሁኔታ መኖር ይህም አመራሩን ስልጠና ለመስጠት ምቹ ሁኔታ ስለማይፈጥርና
በተልዕኮ ስለሚጠመድ
 የመልካም አስተዳደር የሚጠበቀውን ያህል አለመሆኑ
 የሙስና ችግር
 የአመራር በየጊዜዉ መቀያየርና ስልጠና የወሰደዉ አመራር በየጊዜዉ ከሀላፊነት መነሳት
 በወቅታዊ ሁኔታዎች ላይ የመጠመድ እና ለቁሳዊና ሰብአዊ ልማት ትኩረት ያለማድረግ፣
 የኢንስቲትዩቱ የስልጠናና ምርምር ስራዎች በሌሎች ተቋማት ይሰራል ብሎ የማስብና ትኩረት ያለመስጠት
2 ማሕበራዊ (Social)  የህ/ሰቡ አስተሳሰብና የአኗኗር ዘይቤ እየተቀየረ መምጣቱ
 የማሕበራዊ ተቋማት መስፋፋትና ለልማት ያላቸው አስተዋጽኦ እያደገ
መምጣት
 የከፍተኛ ትምሕርትና የሙያና ቴክኒክ ሥልጠና መስፋፋት
 የሥራ አጥ ቁጥር መብዛት አለመረጋጋትን ስለሚፈጥርና አመራሩን በተልዕኮ እንዲጠመድ ስለሚያደርገዉ እንዲሁም
በጀት አመዳደብ ላይ ትጽዕኖ ማሳደሩ
 የማሕበራዊ ቀውሶች መበራከት
 የኮሮና ቫይረስ እና የኤች.አይ.ቪ. መስፋፋት ይህም ስልጠና ለመስጠት አሉታዊ ተጽዕኖ መፍጠሩ
 ሴክተሮች የስልጠና ዕቅድ ከመደበኛ ዕቅድ ጋር አካቶ ያለማቀድ ችግር
3 ኢኮኖሚያዊ
(Economy)
 በከተማችን በተከታታይ ዓመታት የኢኮኖሚ ዕድገት መመዝገቡና ፈጣን
ልማት መኖሩ
 የፋይናንስ ተቋማት ማደግና መስፋፋት
 የከተማ ልማት እና የማክሮ ኢኮኖሚ ፖሊሲና ስትራቴጂ ተቀርፆ
በተግባር ላይ መዋሉ
 የከተማዉ የገቢ አቅም እያደገ መምጣቱና ከተማዉ የራሱን ገቢ በሙሉ
መጠቀሙ
 ለተቋሙ በቂ የመደበኛና የካፒታል በጀት መመደቡ
 የከተማው የኑሮ ውድነትና የዋጋ ግሽበት በበጀት አጠቃቀም ላይ አሉታዊ ተፅኖ ማሳደሩ
 የኮሮና ቫይረስ በመስፋፋቱና እየጨመረ በመሄዱ ምክንያት የዓለም የኢኮኖሚ ቀውስ መከሰት
 የውጭ ምንዛሬ እጥረት መከሰቱ
 የከተማዉን የገቢ አቅም አሟጦ አለመጠቀም
 የተቋሙ ህንጻዎች ግንባታ መዘግየትና ትኩረቱ አናሳ መሆን/ምቹና በቂ የሆነ የስልጠና ማዕከል አለመኖር
4 ቴክኖሎጂ  የቴክኖሎጂ መስፋፋት ለስልጠና እና ለጥናትና ምርምር ስራዎች አቅም
መፍጠሩ
 አዳዲስ የፈጠራ ውጤቶች መስፋፋትና ጥቅም ላይ መዋል
 ቴክኖሎጂውን በሚገባ መጠቀም የሚችል ሰብአዊ አቅም ላይኖር ይችላል
 የቴክኖሎጅ ኔትወርኩ ደካማ መሆንና መቆራረጡ
 ለቴክኖሎጅ የሚወጣዉ ወጪ ከፍተኛ መሆን
 የማህበራዊ ሚዲያ በስራ ላይ እያስከተለ ያለው አሉታዊ ተጽእኖ
31

32. ተቋሙንተልዕኮ፣ራዕይ፣እሴቶችመቃኘት
የጥሩ የተልዕኮምንነትና ባህሪያት
 የተቋሙንማንነትና ለምንእንደተፈጠረማሳየትመቻሉ፣
 የተቋሙን ዋና ዋናተግባራት የሚያመለክት መሆን መቻሉ፣
 የተቋሙን ምርቶች/አገልግሎቶች፣ ተገልጋዮች፣ የአገልግሎት ወሰን እና ሌሎች
የተቋሙን ልዩ ባህርያትየሚያሳይመሆኑ፣
 በጥቂት ዓርፍተ ነገሮች ወይም ከአንድአንቀጽ ባልበለጠየቃላት ምጣኔ የሚገለጽ፣
32

33. የኢንሰቲትዩቱ ተልዕኮ
33
ኢንስቲትዩቱ በመንግስትና በግል ተቋማት ስልጠና በመስጠት፣
ጥናትና ምርምር በማካሄድና የማማከር አገልግሎት በማቅረብ
የአመራሩን፣ የባለሙያውን እና የተቋማትን የመፈጸምና የማስፈጸም
አቅም ማጎልበት ነው፡፡

34. የጥሩ ራዕይ ምንነትና ባህሪያት
 ተቋሙ በረጅም ጊዜ መድረስ የሚፈልግበትንየሚያመላክት፣
 ግልጽናአጭር፣
 ለመረዳትና ለማስረጽ ቀላልየሆነ፣
 በአብዛኛው በአንድዓርፍተ ነገርሊገለጽ የሚችል፣
 የራዕዩን መድረሻ ጊዜና ውጤትየሚያሳዩ፣
 የተቋሙን የወደፊትስኬት በማሳየት የሁሉንም ባለድርሻ አካላትስሜት የሚቀሰቅስ፣
34

35. የኢንሰቲትዩቱ ራዕይ
35
በ2022 ዓ.ም በስራ አመራር አቅም ግንባታ በምስራቅ አፍሪካ
ቀዳሚ የልህቀት ተቋም ሆኖ መገኘት፡፡

36. የጥሩእሴቶች ምንነትናባህሪያት
ዕሴቶች የተቋሙ እምነቶችን፣ አስተሳሰቦችንና አመለካከቶችን የሚያንጸባርቁ
የተቋማዊ አሰራር ፍልስፍና መገለጫዎች ሲሆኑ የጥሩ ተቋማዊ ዕሴቶች
መገለጫባህርያት፡-
 ከተቋሙተልዕኮ አንፃርየሚቆምለት መርህምን እንደሆነየሚገልጹ፣
 ሰብዓዊባህርያትላይየሚያተኩሩ፣
 ከተቋሙራዕይ፣ ተልዕኮና ባህል ጋርየተሳሰሩመሆናቸው
36

37. የኢንሰቲትዩቱ እሴቶች
37
1. ሁልጊዜ መማማር (Continuous Learning)
2. ሙያዊ ልህቀት (Professional Excellence)
3. ቅድሚያ ለጥራት (Quality First)
4. በቡድን የመስራት ባህል ስሜት (Team Sprit)
5. ተደራሽነት (Accessibility)
6. አጋርነት (Partnership)

38. ደረጃ ሁለት
ስትራቴጂያዊ የትኩረት መስኮችና ዕይታዎችን
ማዘጋጀት
38

39. ስትራተጂያዊየትኩረት መስኮች
የትኩረትመስኮችምንነት
 ራዕይን ለማሳካት ምን ላይ አተኩረን መስራት እንዳለብን
መምረጥ፤
 የትኩረት አቅጣጫን የሚያመላክቱ የስኬት አምዶች (Pillars of
excellence)፤
 የርብርብ መስክነው

40. የቀጠለ...
ተቋማዊትስስርንመፍጠር የሚያስችሉ፡-
ሁሉንም ዕይታዎችበማቋረጣቸው፣
ሁሉም የስራ ሂደቶች የሚጋሯቸውመሆናቸው፡፡
ራዕዩንአንድደረጃዝቅአድርጎ ከፋፍሎማየት የሚያስችል፤
 ከተቋሙ ተልዕኮ፣ ራዕይናዕሴቶች ጋርየሚናበቡ፤

41. የስትራቴጂያዊውጤቶች ምንነትናባህሪያት
 ተቋሙ ለይቶ ያስቀመጣቸውን የትኩረት መስኮች በተሳካ ሁኔታ
ተግባራዊ ሲደረግ የሚመጣ፤
 በእያንዳንዱ የትኩረት መስክ የሚቀረጹ ግቦች የሚያመጡትን
አጠቃላይስኬት የሚያመላክት፤
 የሁሉም ስትራቴጂያዊ ውጤቶች ድምር ወደ ተቋሙ ተልዕኮና ራዕይ
ስኬት የሚያመሩመሆኑ፤

42. የስትራቴጃዊየትኩረት መስኮችእና ውጤቶችምሳሌዎች
ተ.ቁ የትኩረትመስክ ውጤት
1 አስተማማኝደህንነት በማንኛውምቦታአስተማማኝ፣ወጥነትያለውናበፊጠራ
የታገዘየደህንነትናኢሚግሬሽንአገልግሎት
2 የላቀአገልግሎትአሰጣጥ ተገልጋዮችንያረካውጤታማናቀልጣፋአገልግሎት
3 ስትራቴጂያዊአጋርነት ለጋራጥቅምየተፈጠረየጋራትብብር
4 መልካምአስተዳደር የተፈጠረየተጠያቂነትባህል
5 የማህበረሰብአሳታፊነት ያደገየማህበረሰብተሳትፎናእርካታ

43. የኢ/ገ/ጉ/ባየትኩረት መስኮች2003-2007 ዓ፣ም
ተ.ቁ የትኩረትመስኮች ስትራቴጂያዊውጤቶች
1
ልማታዊየታክስሠራዊትግንባታ የተገነባልማታዊየታክስአስተዳደርሠራዊት፣
2
ዘመናዊየታክስመረጃሥርዓት ያደገተደራሽነትያለው፣ወቅታዊናትክክለኛመረጃ፣
3
የግብርከፋዮችአገልግሎትናትምህርት ያደገየታክስህግተገዥነት፣
4
የታክስሕግማስከበር
የቀነሰየኮንትሮባንድ፣የንግድማጭበርበርእና የታክስስወራና
ማጭበርበር፣
5
ገቢአሰባሰብ ያደገገቢ፣

44. የስትራቴጂያዊየትኩረት መስኮችናውጤቶችመግለጫ
44
N.
o
Strategic Themes Content and Scope Strategic Results
1 የላቀ አገልግሎት አሰጣጥ ተገልጋዮችንያረካ
ውጤታማናቀልጣፋ
አገልግሎት
2
3
4

45. ዕይታዎች (Perspectives)
የዕይታዎች ምንነትናአይነት
• ዕይታዎች የተቋምን አፈጻጸም ከተለያዩ አቅጣጫዎች አንፃር ለማየት
የሚያስችሉ ሚዛናዊ መነፅሮች ናቸው፡፡
• አብዛኛዎቹ ተቋማት አራት እይታዎችን ይጠቀማሉ፡፡
45
1 ፋይናንስ
2 ተገልጋይ/ባለድርሻ
3 የውስጥአሰራር
4 መማመርናዕድገት

46. የእይታዎች አቀማመጥ
46

47. የቡድን ውይይትአንድ
1. በተቋማችሁ የተሰራውን ውስጣዊ ጥንካሬና ድክመት እንዲሁም ውጫዊ መልካም
አጋጣሚዎችንና ስጋቶችን ጥ.ድ.መ.ስ/SWOT/ትንተና ገምግሙ፡፡
2. የተለዩትንተቋሙን ተገልጋዮች እና ባለድርሻ አካላትን ትክክለኛነት ገምግሙ፡፡
3. ተቋማችሁንተልዕኮ፣ ራዕይ፣ እሴቶች እንደገና ቃኙ::
4. በመስሪያ ቤታችሁ የተለዩትንስትራቴጂያዊ
• የትኩረት መስኮችን እና
• ውጤቶችን ገምግሙ
5. የመስሪያ ቤታችሁን የአፈጻጸም ዕይታዎችለዩ፤ አቀማመጣቸውንም ወስኑ፡፡
1.
1.
47

48. dr© ƒST
ST‰t½©þÃêE GïC
¥zUjT
48

49. ስትራቴጂያዊ ግቦች ምንነት
 ቀጣይነትመሻሻልን የሚያሳዩ ክንውኖች፤
 የተቋሙ ስትራቴጂ የሚገነባባቸው ማእከሎች (Building Blocks)
ናቸው፣
የስትራቴጂው ውጤት እንዲሳካ ምን ምን ስራዎች መከናወን
እንዳለባቸውየሚያሳዩ፤

50. የስትራቴጂያዊ ግቦችባህርያት
 ቀጣይነት ያለውሂደትን የሚያሳዩድርጊት ተኮር ቃላትንበመጠቀም
ይጻፋሉ፡-
ማሻሻል
መጨመር
መቀነስ
ማሳደግ
ማጎልበት

51. ...ባህሪያት
ለምሳሌ ፡-
 የአሰራርቅልጥፍናን ማሳደግ፣
 የአገልግሎት መስጫጊዜን ማሳጠር፣
 የሰራተኞችንእርካታ መሰሻሻል፣

52. ተገልጋይ/ህዝብ/ዜጋ
 የተገልጋይእርካታንማሳደግ
የአገልግሎት ተደራሽነት
የተገልጋይተሳትፎንማጎልበት
ፋይናንስ/በጀት
የበጀትአጠቃቀምውጤታማነትን ማጎልበት
ተጨማሪ የሀብት/በጀት ምንጭን ማጎልበት

53. የውስጥ አሰራር
የአሰራር ቅልጥፍናን ማሻሻል
የአሰራር ጥራትን ማሻሻል
 የክትትልና ድጋፍአሰራርን ማጎልበት
የሴቶች፣ ወጣቶችና አካል ጉዳተኞች ጉዳይ አካታችነትን ማጎልበት

54. መማማርና ዕድገት
 የሰውሀይልየመፈጸምአቅምን ማጎልበት
የለውጥሰራዊትግንባታን ማጠናከር
የስራከባቢን ምቹነትን ማሻሻል
የኪራይሰብሳቢነትአመለካከትን መቀነስ
የኢንፎርሜሽን ኮሙኒኬሽን ቴክኖሎጂአጠቃቀምንማጎልበት

55. የስትራቴጂያዊ ግቦች መግለጫ
 የግቡን ወሰን፤ዋና ዋና ተግባራትንና ውጤቶችን በዝርዝር መግለጽ
ማለት ነው፡፡
 የግቦችመግለጫ የሚያስፈልገው፡-
 ለቀጣይማስታወሻ፤
 በሂደቱ ያልተሳተፉ በማብራሪያለመስጠት፣

56. የግብመግለጫምሳሌ
ተ.
ቁ
የተቋሙ
ስትራቴጂያዊግብ
የግቡወሰንናይዘት(ዋናዋናተግባራት) ግቡየሚያስገኘውውጤት
1 ገቢንማሳደግ
የግብር ከፋዮችን መረጃ በመያዝ ገቢን መሰብሰብና ወደ መንግሥት ትሬዥሪ
ፈሰስ ማድረግ፣
የታክስ ከፋዮችን ቁጥር እንዲያድግ ማድረግ፣
መረጃንመሠረት በማድረግ ታክስን መወሰን፣
የኦዲት ሽፋንንና ጥራት በማሻሻል ከኦዲት ግኝት የሚሰበሰበውን ገቢ መጠን
ማሳደግ፣
ውዝፍ የታክስ ዕዳን ተከታትሎ ገቢ እንዲሆን ማድረግ፣
የታያዙ፣ የተወረሱ እና የተተዉ ንብረቶች ወደ ገቢ መቀየር፣
የታክስ አስተዳደርፍትሃዊነት ማረጋገጥ፣
ያደገ የፌደራል መንግስትና
የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር
ገቢ
ያደገ የታክስ GDPጥመርታ
ያደገ የአገር ውስጥ ታክስ ገቢ
ድርሻ
56

57. 57
የተገልጋይ ዕይታ
የፋይናንስ ዕይታ
የውስጥአሰራር ዕይታ
m¥ማRÂ XDgT ዕY¬
የመረጃ ሥርዓትን ማሻሻል
በክቡ የሚታዩት
ከያንዳንዱዕይታ
አንጻር
የተቀመጡ
ስትራቴጂያዊ
ግቦች ናቸው
የትኩረትመስክ፣አስተማማኝ ደህንነት
ውጤት፣ በማንኛውምቦታ አስተማማኝ፣ወጥነት ያለውና በፊጠራ
የታገዘ የደህንነትና ኢሚግሬሽን አገልግሎት
የሠራተኞችን ክህሎት
ማሳደግ
የአሠራርጥራትንማሻሻል
የፋይናንስምንጮችን
ማበራከት
ተደራሽነትንማሻሻል
የአገልግሎት መስጫ ጊዜን
ማሻሻል
ስእሉ የሚያሳው ስትራቴጂው የተገነባው በአራቱም ዕይታዎች ስርበተቀመጡት ግቦችአማካይነት መሆኑን
ነው፡፡

58. JJU R. Hospital Strategic Objectives
Perspectives Strategic objectives
Community
C1: Improve client satisfaction
C2: Improve community ownership
C3: Improve equitable access to quality service
Finance F1: Improve efficiency and effectiveness
Internal Business
Process
P1: Improve quality of clinical services
P2: Improve pharmaceutical services
P3: Improve lab and diagnostic services
P4: Improve evidence generation & problem solving researches
P5: Improve quality of trainings
Learning and
growth
CB1: Improve hospital leadership management and governance
CB2: Improve infrastructure and ICT
CB3: Improve staff motivation and skill
58

59. የኢንስቲትዩቱ ዓላማዎችና ግቦች
ዓላማ 1፡ በስልጠናና በምርምር ግኝቶች የከተማዋን አመራርና ባለሙያዎች አቅም መገንባት
ግብ 1፡ ስልጠና ያገኙ አመራሮችና ባለሙያዎችን ከ10,275 ወደ 118,275 ማሳደግ
ግብ 2፡ የጥናትና ምርምር ግኝቶችን ተደራሽ ለማድረግ የተዘጋጁ የሲምፖዚዩም/ወርክሾፕ መድረኮችን ከ 5
ወደ 15 ማሳደግ
ግብ 3፡ በመፅሔት ታትመው የተሰራጩ የጥናት ውጤቶችን ከ7 ወደ 36 ማሳደግ
ዓላማ 2፡ ዉጤታማ የሀብት አስተዳደር ስርዓት መፍጠር
ግብ 1፡- የፋይናንስ (የበጀት) አጠቃቀምንና አሰራርን 100% ማሻሻል
ግብ 2፡- ዘመናዊ የንብረት አስተዳደር ስርአትን ማረጋገጥ በመቶኛ
ግብ 3፡ የዉስጥ ገቢ ብር 32.87 ሚሊዬን በስትራቴጅክ ዘመኑ መጨረሻ መሰብሰብ
ዓላማ 3፡ የስልጠና አገልግሎት ውጤታማነትን ማሳደግ
ግብ 1፡- ደረጃቸዉን ጠብቀዉ የተሰጡ የስልጠና ፋሲሊቲ አገልግሎቶችን 100% ማረጋገጥ
ግብ 2፡ ደረጃቸውን ጠብቀው የተዘጋጁ/የተከለሱ የስልጠና ሞጁሎች ብዛት 22 ወደ 42 ማድረስ
ግብ 3፡ በተሰጡ ስልጠናዎች የተመዘገበ ለዉጥን 100% ማድረስ
59

60. የኢንስቲትዩቱ ዓላማዎችና ግቦች
ዓላማ 4፡ የጥናትና ምርምር ስራዎችን ደረጃ ማሳደግ
ግብ 1፡ የተሰሩና የጸደቁ የጥናትና ምርምር ሰነዶችን ብዛት ከ14 ወደ 88 ማድረስ
ዓላማ 5፡- የማማከርና የማህበረሰብ አገልግሎትን ማሳደግ
ግብ 1፡ የማማከር አገልግሎት የተሰጣቸው ተቋማት ብዛት ከ1 ወደ 38 ማድረስ
ግብ 2፡ የተሰጠ የማህበረሰብ አገልግሎት ብዛት ከ1 ወደ 21 ማሳደግ
ዓላማ 6፡ የሰው ኃይል አቅምን ማሳደግ
ግብ 1፡ የሰው ሃይል ሽፋንን ከ47% ወደ 100% ማድረስ
ግብ 2፡ ለኢንስቲትዩቱ ሰራተኞች የአቅም ክፍተትን መሰረት በማድረግ የተሰጠ ስልጠናን ብዛት ከ32 ወደ
100 ማድረስ
ግብ 3፡ የትምህርት ዕድል ያገኙ ሰራተኞችን ከ7 ወደ 31 ማሳደግ
ግብ 4፡ የኢንስቲትዩቱ የሰው ኃይል እርካታ ከ70 ወደ 100% ማድረስ
ግብ 5፡ የተደረገ ልምድ ልውውጥ ከ24 ወደ 44 ማሳደግ
ዓላማ 7፡ የቴክኖሎጂ ካፒታልን ማሳደግ
ግብ 1፡ በኢ.ኮ.ቴ ተጠቃሚ የሆኑ ባለሙያዎችን 100% ማድረስ
ግብ 2፡ ያደገ የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጅ መሰረተ-ልማት ከ6 ወደ 15 ማድረስ
60

61. ዕዝል 1፡ የአዲስ አበባ መለስ ዜናዊ ስራ አመራር ኢንስቲትዩት የ 5 ዓመት ስትራቴጂክ እቅድ (2013 -
2017ዓ.ም)
61
የእይታ መስክና ክብደት ስትራቴጂክ ግቦች የግብ ክብደት ከግቡ የሚጠበቅ ውጤት የግብ ስኬት አመልካቾች (Indicators) የአፈፃፀም መነሻ 2012 ኢላማ
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
ተገልጋይ
/20/
ተደራሽነትን ማሳደግ
20
ፍትሃዊ የአገልግሎት
ተደራሽነት
ሥልጠና የወሰዱ አመራሮችና ባለሙያዎች ብዛት 10,275 28,
27
5
46,
27
5
70,
27
5
94,
27
5
11
8,2
75
የተካሄዱ የሲምፖዚየም/ ወርክሾፕ መድረኮች ብዛት
5 7 9 11 13 15
በመፅሔት ታትመው የተሰራጩ የጥናት ዉጤቶች ብዛት
7 12 18 24 30 36
ፋይናንስ
/10/
ዉጤታማ የሀብት አስተዳደር ስርዓት መፍጠር
10
ውጤታማ የሆነ የሀብት
አጠቃቀምና
ያደገ የሀብት ምንጭ
የፋይናንስ (የበጀት) አጠቃቀምንና አሰራርን ማሻሻል
በመቶኛ
75 10
0
10
0
10
0
10
0
10
0
ዘመናዊ የንብረት አስተዳደር ስርአትን ማረጋገጥ በመቶኛ --- 10
0
10
0
10
0
10
0
10
0
የተሰበሰበ ገቢ መጠን በሚሊዮን ብር 4.4 ሚ 1.8
8
ሚ
3.7
6
ሚ
6.8
3
ሚ
9.9
ሚ
12.
97
ሚ
የውስጥ
አሰራር
(50)
የውስጥ
አሰራር
(50)
የስልጠና አገልግሎት ውጤታማነትን ማሳደግ
20
ያደገና ውጤታማ የስልጠና
አገልግሎት
ደረጃቸዉን ጠብቀዉ የተሰጡ የሥልጠና ፋሲሊቲ
አገልግሎቶች በመቶኛ
100 10
0
10
0
10
0
10
0
10
0
ደረጃቸውን ጠብቀው የተዘጋጁ/የተከለሱ የስልጠና
ሞጁሎች ብዛት
22 24 26 28 30 10
በተሰጠ ሥልጠና የተመዘገበ ለዉጥ በመቶኛ --- 75 85 88 90 92
የጥናትና ምርምር ሥራዎች ደረጃን ማሳደግ
15
ደረጃቸው ያደገ የጥናትና
ምርምር ሥራዎች
የተሰሩና የጸደቁ የጥናትና ምርምር ሰነዶችን ብዛት 14 20 26 32 39 46
የማማከርና የማህበረሰብ አገልግሎትን ማሳደግ
15
ያደገ የማማከርና
የማህበረሰብ አገልግሎት
የማማከር አገልግሎት የተሰጣቸው ተቋማት ብዛት 1 3 5 8 11 15
የተሰጠ የማህ/ብ አገልግሎት ብዛት 1 3 5 7 9 11
መማማር
እና
እድገት
/20/
የሰው ሀይል አቅምን ማሳደግ
10
ያደገ የሰው ሀይል አቅም
ያደገ የሰው ሀይል ሽፋን በመቶኛ 99
(47％)
157
(75
％)
167
(80
％)
178
(85
％)
188
(90
％)
209
(10
0％
)
የተሰጡ ስልጠናዎች በቁጥር 32 38 44 52 58 64
በዓመት ውስጥ ለ120 ሰዓት ያህል ስልጠና ያገኙ
ሰራተኞች በመቶኛ
50％ 65
％
70
％
75
％
80
％
85
％
የትምህርት እድል ያገኙ ሰራተኞች በቁጥር 7 10 12 15 17 20
ያደገ የሰራተኞች እርካታ በመቶኛ 70％ 75
％
80
％
85
％
90
％
95
％
የተደረገ የልምድ ልውውጥ 24 26 28 30 32 34

62. ደrጃ xራT
የSTራቴጂማፕማzUjT
62

63. Step 4: Prepare Strategy Maps
63
“Efforts and courage are not enough without
purpose and direction.”
John F. Kennedy

64. yST‰t½©þE ¥P ÆH¶ÃT
 ግቦችን ለማስተሳሰር ጥቅም ላይ የሚውሉ ቀስቶች ወደላይ ወይም/እና ወደጎን
የሚያመላክቱ ሆነው ትክክለኛውን የቀስትአይነት ጥቅም ላይማዋላቸው፣
 ማፑ bMKNÃT bW«¤T የተmUገቡ kxND b§Y yST‰t½©þÃêE
GïC TSSR ሊያሳይይችላል፣
 yGïC TSSR b:Z sNslT :úb¤ l¬ይ xYgÆM#
64

65. Skipping the Process Perspective Ignores the Logic of the Map
Youth Community Center Example
65
Community
Financial
Stewardship
Internal
Process
Organizational
Capacity
Increase
Financial
Resources
Transform the
Spirit, Mind &
Body of Youth
Improve
Community
Satisfaction
Improve Staff
Competence
Improve
Management
of Resources
Improve
Quality of
Programs
Improve
Facilities
Increase Cost
Effectiveness
8/18/2022
BSC PPT For Jigjiga R. Hospital By
Degusew Tesema

66. Skipping the Process Perspective Ignores the Logic of the Map
Youth Community Center Example
66
Community
Financial
Stewardship
Internal
Process
Organizational
Capacity
Increase
Financial
Resources
Transform the
Spirit, Mind &
Body of Youth
Improve
Community
Satisfaction
Improve Staff
Competence
Improve
Management
of Resources
Improve
Quality of
Programs
Improve
Facilities
Increase Cost
Effectiveness
8/18/2022
BSC PPT For Jigjiga R. Hospital By
Degusew Tesema

67. Objectives Cannot Be Achieved “Magically” or “Lead to Nowhere”
Government Intelligence Agency Example
67
Customer &
Stakeholder
Financial
Stewardship
Internal
Process
Organizational
Capacity
?
?
Improve
Research &
Analysis
Improve
Sharing with
Defense
Increase
Safety &
Security
Improve
Technology
Edge
Improve the
Use and
Sharing of
Information
Improve Covert
Intelligence
Gathering
Improve Skills
& Expertise
Increase Cost
Effectiveness

8/18/2022
BSC PPT For Jigjiga R. Hospital By
Degusew Tesema

68. Double Arrows Confuse the Value Creation Story
Broadway Musical Theater Example
68
Financial
Customer
Internal
Process
Organizational
Capacity
Invigorate
Current Shows
Create
Raving Fans
Increase
Profit
Increase
Attendance
Revenues
Attract &
Retain Talent
Improve
Creative
Output
Increase
Production of
New Shows
Improve
Awareness of
Creative
Trends

8/18/2022
BSC PPT For Jigjiga R. Hospital By
Degusew Tesema

69. Value Should Flow Up, NOT DOWN
Private Tour Bus Company Example
69
Financial
Customer
Internal
Process
Organizational
Capacity
Improve
Itinerary
Management
Improve
Travel
Experience
Increase
Profit
Increase
Revenue
Decrease
Costs
A Strategy Map is not a flow
diagram, logic diagram or
systems diagram (i.e. no
feedback loops)!
Improve Bus
Fleet
Increase
Travel
Knowledge &
Skills
Improve Travel
Entertainment

8/18/2022
BSC PPT For Jigjiga R. Hospital By
Degusew Tesema

70. Customer &
Stakeholder
Financial
Stewardship
Internal
Process
Organizational
Capacity
Increase
Revenues for
Other Depts.
Improve Speed
of Tax Return
Processing
Increase
Employee
Development
Increase Cost
Effectiveness Lower
Administrative
Costs
Increase
Employee
Motivation
Expand the
Number of
Taxpayers that
Pay
Decrease Tax
Fraud
Optimize
Business
Workflow
Increase
Technology
Systems
Increase
Funding
Increase Image of our
Dept. with the Public
& with the Parliament
to Increase Funding
Improve
Advisory
Services
Increase
Financial Skills
of our Staff
Increase the
Number of
Funding Sources
Educate Citizens how
to File Electronically
Using Our Website
Improve Access
to the Tax
Website
Increase
Customer
Service Skills
Better Utilize
Resources
but too much at this point can be hard to communicate.
Improve
Understanding of
Customer Service
Trends
Implement a 360
Degree Evaluation
System to Improve
Employee
Performance
Increase
Understanding
of Lean Six
Sigma
Increase
Funding
Exceed
Expectations with
Our Services
Improve
Environmental
Stewardship
Improve Tax
Payment
Enforcement
Improve
Collaboration with
Technology
Partners
Increase Value-
Added Services
Improve
Relationship with
Other Depts.
Improve
Communication
with Taxpayers and
Suppliers
Try to Balance Clarity with Detail
Government Revenue Collection Ministry Example
70
Customer &
Stakeholder
Financial
Stewardship
Internal
Process
Organizational
Capacity
Increase
Satisfaction
Improve
Services
Increase
Capacities
Increase
Return on
Investment
Detail is needed for strategy to be meaningful…

8/18/2022 BSC PPT For Jigjiga R. Hospital By
Degusew Tesema

71. yST‰t½©þ ¥P xzg©jT . . .
 የምክንያት-W«¤T TSSR መኖሩን ¥rUg_ የሚቻለው፡-
 k§Y wd ¬C SNwRD |XNÁT?´ እንዲሁም
 k¬C wd §Y |lMN?´ y¸L _Ãq½ bm«yQ ግቦችን ትክክለኛውን
አቅጣጫበሚያሳይ ቀስትበማያያዝነው፤
 ስትራቴጂማፑን ከታች ወደላይበማንበብየእሴት ፈጠራ ታሪኩንእንደገና መቃኘት፣
 እንደአስፈላጊነቱ የውጤትና የምክንያት ትስስሩን ቅደም ተከተል ማስተካከልና አዳዲስ
የሚጨመሩ ግቦች ካሉማዘጋጀት፣
71

72. የተገልጋይ ዕይታ
የፋይናንስ ዕይታ
የውስጥ አሰራር ዕይታ
የm¥ማRÂ
XDgT ዕY¬
የትኩረት መስክ፡- ሁለንተናዊየአገልግሎትልዕቀት
ውጤት፡- በፈጠራ የታገዘ፣ ተደራሽነት ያለውና አስተማማኝ አገልግሎት
የቴክኖሎጂ አጠቃቀምን
ማሳደግ
ዕውቀትና ክህሎትን
ማሳደግ
የአገልግሎት አሰጣጥን ማሻሻል
የፋይናንስ ውጤታማነትን
ማሳደግ
የተገልጋይ እርካታን ማሳደግ ተደራሽነትን ማሳደግ
የስትራቴጂ ግቦች ምክንያትና ውጤት ትስስር

73. ፋይናንስ
4.የተጠቃለለ የድርጅቱ ስትራቴጂያዊ ማፕ
የስትራቴጂያዊግቦችምክንያትናውጤትትስስር(ከዕይታዎች)
ተገልጋይ
/ባለድርሻ
የውስጥ
አሰራር
መማማርና
ዕድገት
የፋይናንስአቅም
ማሳደግ
የሃብት አጠቃቀምን
ማሻሻል
ትርፋማነትን
ማሳደግ፣
የአመራርናየሠራተኛን
አቅምማጎልበት
የሠራተኛንእርካታ
ማሳደግ
የቴከኖሎጂ
አጠቃቀምንማጎልበት
73
8/18/2022
BSC PPT For Jigjiga R. Hospital By
Degusew Tesema

74. yST‰t½©þ ¥P xzg©jT . . .
የtጠቃለለየተÌM የST‰t½©þE ¥P ማዘጋጀት፡-
 ለST‰t½©þÃêE የትኩረት mSኮች የተዘጋጁት GïC ተለይተው እንዲጻፉ
ማድረግ፣
 by;:Y¬W y¸gßù tdUU¸ ST‰t½©þÃêE GïCN ¥êê_ bÈM
tq‰‰bþ yçnù GïCN ¥ዋሃድ (Affinity Grouping)
 btጠቃለለው የስትራቴጂ ማፕ lþµttÜ ያLÒlù ST‰t½©þÃêE GïCን ለብቻ
b¥S¬wš /Parking Lot/ bmÃZ bydr©W l¸zU° GïC bmnšnT
mgLgL””
 የግቦች መግለጫማዘጋጀት፡፡
74

75. የተጠቃለለ ተቋማዊ ስትራቴጂ ማፕ
የተገልጋይዕይታ
የፋይናንስዕይታ
የውስጥአሠራር
ዕይታ
የመማማርናዕድገት
ዕይታ
75
የየትኩረት መስኮች
ስትራቴጂ ማፕ

76. ደረጃአምስት
መለኪያዎችናዒላማዎችማዘጋጀት
76

77. መለኪያዎችን ማዘጋጀት
የአፈጻጸም መለኪያዎች ምንነትና አስፈላጊነት
• የስትራቴጂያዊ ግቦችን ySk¤T dr© (W«¤T) lmmzN
y¸ÃSCሉ፣
• ytÌÑN ST‰t½©þያዊ ግቦች xfÚ™M lmk¬tL y¸ÃSClù#
• bST‰t½©þ zmnù በታቀደውና እየተፈጸመ ባለው መካከል
ያለውን ልዩነት የሚያሳዩ፣
• tÌ¥êE W«¤¬¥ነትና ቅልጥፍና bGLA y¸mlkTÆcW፣
yxfÚ™M xm‰R XMBRT ÂcW””
77

78. ማዘጋጀትና መምረጥ. . .
መምረጫ መስፈርቶች
 ለተጠቃሚውግልጽ የሆኑ (Clear)
 ከሚፈለገውውጤት አንጻርአግባብነት ያላቸው(Relevant)
 መረጃ ለመሰብሰብና ለመተንተን ወጪቆጣቢየሆኑ (Economical)
 አፈጻጸሙንለመገምገም ይቻል ዘንድ በቁጥራቸው በቂ የሆኑ (Adequate)
 ለክትትል አመቺ የሆኑ (Monitorable)
 መለኪያዎቹፈጻሚውአካል ሊቆጣጠራቸውየሚችሉ መሆናቸውን ማረጋገጥ፣
 መለኪያዎቹ በፈጻሚው ላይ ተፈላጊውን የባህሪ ለውጥ (Desired Behavior)
የሚያመጡ መሆናቸውን እርግጠኛ መሆን
78

79. የመለኪያ ምሣሌዎች
ዕይታ ስትራቴጂያዊ ግብ መለኪያ
የተገልጋይ/
ደምበኛ
የተገልጋዮች እርካታ ማሳደግ የተገልጋዮች እርካታ ደረጃ በመቶኛ
የአገልግሎት ተደራሽነትን
ማሳደግ
የአገልግሎት መስጫጣቢያዎች ቁጥር
የተገልጋዮች ቁጥርእድገት በመቶኛ
ፋይናንስ/በጀት የበጀት አጠቃቀም
ውጤታማነትንማሳደግ
የቀነሰ የበጀት ብክነትበመቶኛ
ባግባቡጥቅምላይየዋለ በጀት
ገቢን ማሳደግ የገቢ ዕድገትበመቶኛ

80. የመለኪያ ምሣሌዎች
ዕይታ ስትራቴጂያዊግብ መለኪያ
የውስጥአሰራር
የአገልግሎት አሰጣጥ ቅልጥፍናን
ማሻሻል
ለአገልግሎት ምላሽመስጫ ጊዜ (reduced cycle time)
የአገልግሎት አሰጣጥ ጥራትን ማሻሻል የሥራ ድግግሞሽ በመቶኛ(reduced rework)
በስታንዳርድ መሠረት የተሰጡ አገልግሎቶች በመቶኛ
መማማርና
ዕድገት
የሰራተኞችን ክህሎት ማሳደግ ስልጠናያገኙ ሰራተኞች በመቶኛ
ከፍተኛ የሥራ አፈጻጸም ያመስመዘገቡ ሰራተኞች
ብዛት (በመቶኛ)
የሰራተኞችን እርካታ ማሳደግ የሰራተኞች እርካታ በመቶ
ኢንፎርሜሽን ቴክኖዎሎጂን ማጎልበት ጥቅም ላይ የዋሉ የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂዎች
በቁጥር

81. የመለኪያዎችመግለጫ
የመ ለኪያ መ ጠሪያ ፡- የፌ ደራ ል ታ ክስ GDP ጥ መ ር ታ
መ ለኪያ ው የተ ቀረጸበት ግብ
(Contributes to Objective)፡- ገቢን ማ ሳደግ
ቀመ ር (Formula)
የቀመ ሩ መ ግለጫ
(clarification on
the formula)
መ ስፈ ሪያ
(unit of
measure)
የመ ረጃ ም ንጭ
መ ረጃው የሚ ሰበሰብበት
/ሪፖ ር ት የሚ ደረግበት /
ድ ግግሞ ሽ
(Collection/Reporting
ferequency)
መ ረጃው ን
የተ ነተ ነው /
ት ክክለኛነቱ ን
ያ ረጋ ገጠው
የተ ሰበሰበ ገቢ X 100
GDP
 በፌ ደራ ል መ ንግ ስት
የተ ሰበሰበ ገቢ በክል ሎ ች
የተ ሰበሰበው ን ገቢ (ብር )
አያ ካት ት ም
 ገቢው ከታ ክስና ታ ክስ-ነክ
ያ ል ሆ ኑ ገቢዎ ች ን
በሙ ሉ ያ ጠቃል ላል
መ ቶ ኛ  የገቢ መ ሰብሰቢያ ሰነዶ ች
 የገንዘብና ኢኮኖሚ
ል ማ ት ሚ ኒ ስቴ ር
አመ ታ ዊ GDP ሪፖ ር ት
 ስታ ት ስቲ ካል ቡሌቲ ን
አመ ት አንድ ጊዜ ዕቅድ ና ጥ ና ት
ዳይ ሬክቶ ሬት
81

82. ዒላማዎችንማዘጋጀት
የዒላማዎች(Targets)ምንነት
 ዒላማዎች ከእያንዳንዱ መለኪያ አንጻር የሚጠበቁ የአፈጻጸም ደረጃዎችን የሚገልጹ
ናቸው፡፡
 በአሃዝ (Quantitatively) ሊገለጹ የሚገባቸው ሲሆኑ በቁጥር (Number)፣ በመቶኛ
(Percent)፣በጥምርታ (Ratio)፣ወዘተመልክይገለጻሉ፡፡
 የሚጠበቁ የአፈጻጸም ደረጃዎችን (Thresholds) በመወሰን ተቋሙ በዋናነት መሻሻል
ባለባቸውጉዳዮችላይእንዲያተኩር ይረዳሉ፣
 የላቀ አፈጻጸምለማምጣት ፍላጎትናተነሳሽነትእንዲኖር ያግዛሉ፣
82

83. y›þ§¥ qrÉ መርሆዎች
በዘፈቀደ የማይቀመጥ
 ከመንግስትከተሰጠአቅጣጫ (የመንግስትየልማትዕቅድ)
 ከፍተኛየሥራ ኃላፊዎችንበመጠየቅ፣
 ከአፈጻጻምአዝማሚያ(trends) እና ከአፈጻጸምመነሻ(Baseline)
 ከሠራተኞችየመረጃ ግብዓት
 ውስጣዊናውጫዊግምገማሪፖርቶችንበመዳሰስ፣
 ተቋማዊአቅምንታሳቢያደረገ
 ምርጥተሞክሮዎችን መነሻየሚያደርግ
 የተገልጋዩንፍላጎት የሚያሟላ
 በጥረትተደራሽናተግባራዊሊሆንየሚችል
 የአፈጻጸም ደረጃዎችን(Thresholds)የሚያሳይ
83

84. የአፈጻጸም ደረጃዎችን (Thresholds) መወሰን
የአፈጻጸም ደረጃዎችን መወሰን
• በጣም ከፍተኛ (ከ95%-100%)፣
• ከፍተኛ (ከ80% -94.99%)፣
• መካከለኛ (ከ65%-79.99%)፣
• ዝቅተኛ (ከ55%-64.99%) እና
• በጣም ዝቅተኛ (ከ55% በታች)

85. የዒላማዎችመግለጫ
ግብ መለኪያ
የአፈጻጸም
መነሻ
(Baseline) የዒላማው
ምንጮች
የአፈጻጸም ደረጃዎች (Thresholds) ዒላማ
በጣም
ዝቅተኛ ዝቅተኛ መካከለኛ ከፍተኛ
በጣም
ከፍተኛ 2008 2009 2010 2011 2012

86. የክብደትአሰጣጥ
• የተጠቃለሉ ተቋማዊ ስትራቴጂያዊ ግቦችና መለኪያዎች ተዘጋጅተው
ከተጠናቀቁ በኋላ ሲሆን የተቋሙ ከፍተኛ አመራር፡-
 ስትራቴጂያዊ ግቦችና መለኪያዎች ይዘት
፣ጥልቀትና ብዛት ግምት ውስጥ በማስገባት
• ክብደት የሚሰጠው ለዕይታዎች በመቀጠል ለስትራቴጂያዊ ግቦችና
መለኪያዎች ነው፡፡

87. የክብደት አሰጣጥ
ዕይታ ክብደት
ለተገልጋይ 20-25 %
ለፋይናንስ 10-15 %
ለውስጥአሰራር 30-40 %
ለመማማርናእድገት 20-30 %
87

88. የሥራ ክፍሎች ዓመታዊ ዕቅድ ማዘጋጃ ቅጽ
88
ዕይታ የዕይታ ክብደት ስትራቴጂያዊ
ግብ
የግብ ክብደት መለኪያ የመለኪያ
ክብደት
መነሻ ኢላማ
ተገልጋይ 20 ግ 1 12 መ1 7
መ2 5
ግ 2 8 መ3 5
መ4 3
ፋይናንስ 15
የውስጥ
አሰራር
35
መማማርና
ዕድገት
30

89. የቡድን ውይይት ሦስት
1. በቡድን ውይይት ሁለት ለተለዩት ስትራቴጂያዊ የትኩረት መስኮች ማሳኪያ የሚሆኑ
ስትራቴጂያዊ ግቦችንቅረጹ::
• በደረጃ አንደየተለዩ ችግሮችንየሚፈቱ መሆኑን፤
• በቂ ቁጥር ያላቸውመሆኑ፤
• በትክክል መጻፋቸውን
• በትክክለኛው እይታስር መቀመታቸውን
2. ያዘጋጃችሁትን ስትራቴጂያዊ ግቦች የምክንያትና ውጤት ትስስር የሚያሳይ ስትራቴጂያዊ
ማፕ አዘጋጁ፡፡
3. ለቀረጻችሁት ስትራቴጂያዊ ግቦች የአፈጻጸም መለኪያዎችን እና ኢላማዎችንአዘጋጁ::
89

90. የቡድን ውይይት ሦስት
1. ስትራቴጂያዊ አጋርነትና ትብብር ለሚለው ስትረሰቴጂያዊ የትኩረት
መስክ
– ሥትራቴጂያዊ ውጤት አሰቀመምጡ
– ስትረሰቴጂያዊ የትኩረት መስኩን የሚያሳኩ በእያንዳንዱ ዕይታ ስር አንድ እነድ
ግብበመቀረጽ የአፈጻጸም መለኪያ አዘጋጁ
90

91. ደረጃ ስድስት
ስትራቴጂያዊ እርምጃዎች
91

92. የስትራቴጂያዊ እርምጃዎች ምንነትና አስፈላጊነት
– በተቋሙ የአፈጻጸም መነሻ እና በተቀረጹት ዒላማዎች መካከል ያለውን
ክፍተት ለመሙላት ፡፡
– ከተቋሙ የእለት ከለት ተግባር የተለዩ እና ለውጥ ለማምጣት
የመምንተገብራቸው መሳሪያዎች (ዘዴዎች) ማለት ነው፡፡
– ስትራቴጂያዊ ግቦችን በማስፈጸም ሂደት ስኬታማነትን ለማረጋገጥ
የሚረዱ የአጭርና የረጅም ጊዜ ተግባራት፣ ፕሮጀክቶች እና
ፕሮግራሞች ናቸው፡፡

93. የስትራቴጂያዊ እርምጃዎች ቅደም ተከተል መምረጫ መግለጫ
ስትራቴጂያዊ እርምጃዎች
መስፈርቶች
ራዕዩን
የማሳካት
ዕድል
(30%)
የሚሸፍናቸው
ግቦች ብዛት
(30%)
የሚጠይቀ
ው ወጪ
(20%)
የሚወስደ
ውጊዜ
(20%)
ድምር
100%
ደረጃ
የስው ኃብት ልማትና ስልጠና 20 27 14 15 76 5ኛ
የለውጥ ሰራዊት ግንባታ ፕሮጀክት 22 20 17 18 77 4ኛ
የመልካም አስተዳደር ማሻሻያ 26 25 19 13 83 2ኛ
የሥርዓተ ጾታ ልማት ፕሮጀክት 19 20 16 12 67 7ኛ
አገልግሎት አሰጣጥ ማሻሻያ ፕሮጀክት 25 30 20 19 94 1ኛ
የመረጃ ስርአት ማሻሻያ ፕሮጀክት 20 25 16 17 78 3ኛ
የትብብርና አጋርነት ማጠናከሪያ 23 20 15 16 74 6ኛ
93

95. የው.ተ.ስትግበራደረጃዎች
95

96. ደረጃ ሰባት
ው.ተ.ስንኦቶሜትማድረግ
96

97. ደረጃስምንት
ስትራቴጂንበየደረጃውማውረድ /Cascading/
97

98. ሥትራቴጂን ማውረድ /Cascading/ ሲባል ምን
ማለትነው?
98

99. ስትራቴጂንበየደረጃውማውረድ
ስትራቴጂን ወደፈፃሚአካላት የማውረድምንነት
G<K<U ðéT> አካላት ተገንዝበውት ¾°Kƒ }°Kƒ
Y^†¨< •
”Ç=ÁÅ`Ñ<ƒ Te‰M ማለትነው፡፡
ስትራቴጂ በየደረጃው ላሉ አካላት የሚወርደው በስትራቴጂያዊ
ግቦች አማካይነትነው፡፡
ስትራቴጂን ወደ ፈጻሚ አካላት ማውረድ ሲባል የው.ተ.ስ ደረጃ
ስድስት ከተጠናቀቀ በኋላ ስትራቴጂን እንደገና ማዘጋጀት
ሳያስፈልግስትራቴጂያዊግቦችን ማውረድማለትነው፡፡
99

100. …የማውረድ ምንነት...
• ስትራቴጂ የሚያወርደው አካል የተቋሙን ስትራቴጂያዊ
ግቦች መሰረት በማድረግ ለሚያዘጋጃቸው ግቦች
 መለኪያዎችን፣
ዒላማዎችንና
እንዳስፈላጊነቱ ስትራቴጂያዊ እርምጃዎችን ማዘጋጀት
ይጠበቅበታል፡፡
100

102. ስትራቴጂን ወደፈጻሚአካላት ማውረጃዘዴዎች
1. ስትራቴጂውንማስረጽ(Spiritual Cascading)
2. ግቦችን ለፈጻሚአካላት ማውረድ
(Physical Cascading)
3. ውጤትንከሽልማት ጋር ማያያዝ/Reward/
102

103. ግቦችንለፈጻሚአካላትማውረድ
(Physical Cascading)
103

104. ለስራ ክፍሎች/ሂደቶች/ቡድኖች ማውረድ
ግቦችን የማውረጃ (PhysicalCascading)አካሄዶች፡-
– በሴክተር ወይም በተቋሙ መዋቅር መሰረት ባሉ የስራ ዓይነቶች
(Function)፣
– መምሪያ/ዲፓርትመንት ወይምየስራሂደት፣
– በጂኦግራፊያዊ አቀማመጥ(Location)፣
– ሁለቱንወይም ሶስቱንአካሄዶች በማጣመር
104

105. ከተቋምየወረዱትንስትራቴጅያዊግቦችንመሠረትያደረገየዘርፍስኮርካርድ
አዘገጃጀት፣
• ከተቋም ወደ ዘርፍስትራቴጂያዊግቦች ሲወርዱ ከዚህ በታች ባሉ
ሶስት የግብዓይነቶች አማካይነትሲሆን እነዚህም፡-
 ለሁሉም የጋራ የሆኑና የማይቀየሩግቦች/Common Objectives/
 የተወሰኑ የሚጋሯቸው ግቦች /Shared objectives/
 ከሥራ ባህርይው አንፃር ለአንድ የተወሰነ ክፍል ብቻ/Unique
objectives/ ናቸው፡፡

106. የተቋምስትራቴጅያዊ ግቦችንወደተቋሙተጠሪለሆኑየስራሂደቶችእናቅ/ጽ/ቤቶችየማውረጃቅጽ
ዕይታ የዕይታዎች
ክብደት
ተቋማዊ
ስትራቴጂግቦች
የግቦችክብደት
ነጥብ
ዋና
የስራ
ሂደት/
ክፍል1
ዋናየስራ
ሂደት/ክ
ፍል
2
ዋና
የስራ
ሂደት/
ክፍል
3
ደጋፊ የስራ
ሂደት/ክፍል
1
ደጋፊ የስራ
ሂደት/ክፍል
2
ፋይናንስ 1
2
X
X X
X
X
X
X X
ተገልጋይ 3
4 X X
X
X
X
የውስጥ
አሰራር
5
6
7
መማማና
ዕድገት
8
9
106

107. የሥራ ክፍሎች ዓመታዊ ዕቅድ ማዘጋጃ ቅጽ
107
ዕይታ የዕይታ
ክብደት
ስትራቴጂያዊ
ግብ
የግብ
ክብደት
መለኪያ የመለኪያ
ክብደት
መነሻ ኢላማ
ተገልጋይ 20 የተገልጋዮችን
እርካታ ማሳደግ
12 የተገልጋይ እርካታ
ደረጃ በ%
7 75 85
የቀነሰ ቅሬታ በ% 5 4 2
የተገልጋዮችን
ተደራሽነትን
ማሳደገግ
8 የሰለጠኑ ሰራተኞች
ብዛት በቁጥር
5 5000 5500
የተካሄዱ
የመማማከር
አገልግሎቶች
በቁጥር
3 10 15
ፋይናንስ 15
የውስጥ አሰራር 35
መማማርና
ዕድገት
30

108. የስራ ሂደት/ቡድን ስትራቴጂያዊ ግቦች ዋና ዋና
ተግባራት የድርጊት መርሃ-ግብር ቅጽ
ተ.ቁ ዓመታ
ዊ
ግቦች
ግብ ማሳኪያ
ዋና ዋና
ተግባራት
የሚከናወንበት ጊዜ
የአ
መ
ቱ
አ
ጠ
ቃ
ላ
ይ
ድ
ርሻ
1ኛ ሩብ ዓመት የስ
ራ
ው
ክን
ው
ን
ድ
ርሻ
2ኛ ሩብ ዓመት የስራ
ው
ክን
ውን
ድር
ሻ
3ኛ ሩብ ዓመት የስራ
ው
ክንው
ን
ድርሻ
4ኛ ሩብ ዓመት የስ
ራ
ው
ክን
ው
ን
ድ
ርሻ
ሀ ነ መ ጥ ህ ታ ጥ የ መ ሚ ግ ሰ

109. ለግለሰብፈጻሚዎችማውረድ
ለግለሰብ ፈጻሚ የሚዘጋጀው ስኮርካርድ የሚከተሉትን ሊያካትት
ይችላል፡-
1. የስራ ክፍሉ/ቡድኑ የቀረጻቸውን ግቦች
 የስራ መዘርዝርን መሰረት በማድረግ
2. በስራ ክፍል ካሉ ስትራቴጂያዊ እርምጃዎች
3. ከግለሰቡ ከራሱ የሚጠበቁ የአቅም ግንባታ ስራዎች (Personal
Development Plan)
109

110. የፈፃሚ የ6 ወር ስኮር ካርድ እቅድ ቅጽ -09
እይታዎች የእይታ
ክብደት
የስራ ሂደቱ ዓመታዊ
ግቦች
የፈጻሚ ግቦች
(ዋና ዋና ተግባራት
ቀጣይነት መሻሻልን
በሚያሳይ መልክ)
የግቦች ክብደት መለኪያ የመለኪያ
ክብደት
መነ
ሻ
የ6
ወ
ር
ዒላ
ማ
በግለሰብ
ደረጃ
የሚያስ
ፈልጉ
ስትራቴ
ጂያዊ
እርምጃ
ዎች
የመረ
ጃ
ምን
ጭ
የፈጻሚ
ግቦችና
መለኪያዎች
ማብራሪያ

111. የግለሰብ ፈጻሚ ግቦች ዝርዝር ተግባራት የድርጊት መርሃ-ግብር ቅጽ -10
ዕይታዎች የ6 ወር የፈጻሚ ግቦች
(ዋና ዋና ተግባራት
ቀጣይነት መሻሻልን
በሚያሳይ መልክ)
ዝርዝር ተግባራት
የሚከናወንበት ጊዜ
የ6
ወሩ
አጠ
ቃላ
ይ
ድር
ሻ
1ኛ ሩብ
ዓመት
የስራ
ው
ክንው
ን
ድርሻ
2ኛ ሩብ
ዓመት
የስራው
ክንውን
ድርሻ
ሀ ነ መ ጥ ህ ታ

112. ወርሀዊ የግለሰብ የውጤት ተኮር እቅድ ቅጽ -11
የፈጻሚ ግቦች
(የዋና ዋና
ተግባራት ቀጣይ
መሻሻልን
በሚያሳይ
መልክ) ክብደት
ዝርዝር
ተግባራት ክብደት መለኪያ
ክብ
ደት
መነ
ሻ
ዒ
ላ
ማ
የሚከናወንበት ጊዜ
1ኛ
ሳምን
ት
2ኛ
ሳ
ም
ንት
3
ኛ
ሳ
ም
ን
ት
4ኛ
ሳ
ም
ንት

113. ሳምንታዊ የግለሰብ የውጤት ተኮር እቅድ ቅጽ -12
እቅድ የአፈፃፀምሪፖርት
የፈጻሚ ግቦች
(የዋናዋና
ተግባራትቀጣይ
መሻሻልን
በሚያሳይ
መልክ)
ዝርዝር
ተግባራት መለኪያ ዒላማ
የሚከናወንበትጊዜ
የተከናወኑ
ተግባራት
ያጋጠመ
ችግርና
የተወሰደ
መፍትሄ
ሰ ማ ረ ሀ ዓ

114. ራስንየማብቃትዕቅድሞዴል(Template)
አሁንያለኝክህሎት/ብቃትና
የአመለካከትክፍተት
ራስን የማብቃት/ማልማት
አለማዎቼ ምንድንናቸው?
ዓላማዎቼን ለማሳካት
የሚከናወኑ ተግባራት
ዓላማዎቼን ለማሳካት
የሚያስፈልግ
ድጋፍ/ሀብት
ዓላማዎቼን ለማሳካት
የተቀመጠቀነገደብ
ዓላማዎቼን ለማሳካት
የተከናወነበትቀነ ገደብ
ምድብአንድ፡-የክህሎትክፍተት
ዝቅተኛ የዕቅድ አዘገጃጀት ክህሎት የዕቅድ አዘገጃጀት ክህሎት
ማሳደግ
ዝቅተኛ የሪፖርት አጻጻፍ ክህሎት የሪፖርት አጻጻፍ ክህሎት ማሳደግ
ዝቅተኛ የኮምፒተር አጠቃቀም
ክህሎት
የኮምፒተር አጠቃቀም ክህሎት
ማሳደግ
ምድብሁለት፡-የአመለካከት ክፍተት
የተነሳሽነት/ቁርጠኝነት ችግር የተነሳሽነት/ቁርጠኝነትን ማሳደግ
የአገልጋይነት ስሜት ማጣት የአገልጋይነት ስሜትን ማሳደግ
ራስን የመምራትና በራስ
የመተማመን ችግር
ራስንየመምራትና በራስ
የመተማመን ክህሎት ማሳደግ
ያልዳበረየሙያ ሥነ- ምግባር
ክፍተት
ሙያ ሥነ-ምግባርክህሎትን
ማሳደግ
ግምገማውየተካሄደበት ቀን------------------------------------------------
114

115. dr© z«Ÿ
y¸²ÂêE S÷RµRD xfÉ{M ክትትል
እናGMg¥
115

116. የክትትልና የግምገማ ምንነትና አስፈላጊነትን መረዳት
የክትትልና የግምገማ ምንነት
 ክትትል- በእለት ከለት ሥራዎች ላይ ክፍትት የመለየትና ድጋፍ የመስጠት
ሥራ ሲሆን
 ግምገማ- እቅድን ከአፈጻጸም ጋር በማነጻጸር ያለው ክፍተት
የሚፈተሽበትና የሚጠበቁ ውጤቶች መገኘታቸው የሚረጋግጥበት
ሥርዓት ነው፡፡
116

117. የግምገማ ስህተቶች
1. የቅርብጊዜ የእቅድ አፈፃፀምንብቻ መሰረት አድርጎ ውጤት መስጠት(recency effect)
2. ለሁሉም ተቀራራቢና መካከለኛውጤት መስጠት (central tendency)
3. የአንድ መጥፎ ባህሪን መሰረት አድሮጎ ውጤት መስጠት (horns effect)

118. …ስህተቶች
4. ለድረጅቱ/ለግለሰቡ ልማት ያለውን ጠቀሜታ ሳያገናዝቡ ለመበቀል ሲባል አሳንሶ
መስጠት (harshness)
5. በግድለሽነት መገምገም (Leniency)፤
6. የግምገማ ወረርሽኝ- halo effect - አንድ ሰራተኛ በሰዓት የሚገኝ ከሆነ ለሌሎች
መስፈርቶችም ተመሳሳይ ውጤት መስጠት

119. ስህተቶች…
7. የንጽጽር ተጽኖ (comparison effect)
8. ያለፈ ጊዜ አፈጻጸም ተጽኖ
9. በማንነት ላይ ተመስርቶ መገምገም (Stereotyping). ለምሳሌ ሃይማኖት፣ ጾታ፣ አምነት፣ ዘርን
መሰረት አድርጎ ውጤት መስጠት
8/18/2022

120. የአፈጻጸም ደረጃን ለማወቅ
ውጤት =ክንውን xክብደት
ኢላማ
የአፈጻጸም ደረጃ
• በጣም ከፍተኛ (ከ95%-100%)፣
• ከፍተኛ (ከ80% -94.99%)፣
• መካከለኛ (ከ65%-79.99%)፣
• ዝቅተኛ (ከ55%-64.99%) እና
• በጣም ዝቅተኛ (ከ55% በታች)
120

121. የተጠቃለሉ ግቦችን መሠረት በማድረግ የተቋም አፈፃፀም ምዘና ሠንጠረዥ
እይታ
ስትራቴጂያዊ
ግቦች
የስራቴጂያዊግቡ
ክብደት(ሀ)
ዒሊማ1(ለ)
ክንውን/
አፈፃፀም(ሐ)
አፇፃጸምበመቶኛ
(መ=ሐ/ለX100)
ውጤት
(ሠ=መXሀ)
የተገልጋይ እይታ ግብ 1፡ 12 200 180 90 10.8
ግብ 2፡ 10 60 60 100 10
የበጀት እይታ ግብ 1፡ 15 80 55 68.8 10.3
ግብ 2፡ 12 198 180 90.9 10.9
የውስጥ አሠራር
እይታ
ግብ 1፡ 12 134 100 74.6 8.9
ግብ 2፡ 11 180 150 83.3 9.2
የመማማርና
ዕድገት እይታ
ግብ 1፡ 9 123 80 65 5.9
ግብ 2፡ 14 130 140 107.7 15.1
አጠቃላይ
አፈፃፀም
100 81.3

122.  ግለሰብፈፃሚዎችበሁለት ዋና ዋና ጉዳዮች ይገመገማሉ
1. በዕቅድየተያዙ ተግባራት
ግብተኮርተግባራት
ስትራቴጂካዊእርምጃዎች/ፕሮጀክቶችዕቅድተግባራትእና
የግልአቅም ማጎልበቻእቅድናቸው፡፡
2. ባህሪ

123. የግለሰብ አፈፃፀም ምዘናና ግምገማአደራረግ ሂደት
 የግለሰብምዘና የሚደረገው በሁለትምንገድ ነው፡፡ እነዚህም፡-
1. ከቅርብአለቃው፤ በተሰጡ ተግባራት አፈፃፀም(Physical Performance) ከ70በመቶ
የሚታሰብ፤
2. ባህርይንለመመዘን ከ30በመቶ የሚታሰብ፤
 5% በሰራተኛውበራሱ
 15% በ1ለ5 ቡድን አባላት በጋራ በሚካሄድ ግምገማ እና
 10% በኃላፊ በሚካሄድግምገማ ይሆናል፣
የምዘና ውጤቱ በሰራተኛው ተፈርሞ እና በቅርብ ሃላፊው ጸድቆ ከሰራተኛው የግል ማህደር
ጋር መያያዝይኖርበታል፡፡

124. የግለሰብተግባርአፈጻጸምምዘናሂደትበምሣሌ
የሥራክፍል/የቡድን
ስትራቴጂያዊግቦች
ለግለሰቡ የተሰጡ ግብተኮር ተግባራት ዒላማ(ሀ) ክንውን/
አፈፃጸም(ለ)
ለተግባራቱየተሰጠ
የክብደት ነጥብ (ሐ)
አፈፃፀምበመቶኛ
(መ=ለ/ሀX100)
ውጤት
(ሠ=መXሐ)/100
ግብ 1፡ ግብ ተኮር ተግባር 1፡ 2100 2000
5
98.2 4.8
ግብ ተኮር ተግባር 2፡ 500 500
4
100
4
ግብ 2፡ ግብ ተኮር ተግባር 1፡ 20 18
8
90
7.2
ግብ ተኮር ተግባር 2፡ 30 28
9
93.3
8.4
ግብ 3፡ ግብ ተኮር ተግባር 1፡ 40 40
8
100
8
ግብ ተኮር ተግባር 2፡ 90 90
7
100
7
ግብ ተኮር ተግባር 3፡ 20 20
6
100
6
ግብ 4፡ ግብ ተኮር ተግባር 1፡ 900 900
7
100
7
ግብ ተኮር ተግባር 2፡ 12 11
6
91.7
5.5
ድምር

125. ተ/ቁ የባህሪመገለጫመስፈርቶች
ለመስፈርቱ የተሰጠው
ክብደት
የአፈጻጸምደረጃ
አስተያየት
5 4 3 2 1
1 የተቋምን ራዕይና ዕሴቶች ተላብሶ ስራን መተግበር 2% x 4/5x2=1.6
2 የቅርብ ሀላፊን ሳይጠብቅ ስራን ማከናወን 3% x 5/5x3=3.0
3 ከለውጥ ሰራዊቱ ጋር በመግባባትና በቡድን ስሜት መስራት 2% x 4/5x2=1.6
4 ልምድን በማካፈል ሌሎች በአመለካከት፣ በክህሎትና በዕውቀት ያለባቸውን ክፍተት
ለመሙላት ያለ ጥረት
4% x 4/5x4=3.2
5 የአቅም ማጎልበቻ ተግባራትን በማቀድና በመተገበር የራስን አቅም ለማጎልበት የሚደረግ
ጥረት
2% x 3/5x2=1.2
6 ለውጥ የሚያመጡ አዳዲስ ሀሳቦችንና አሰራሮችን ማመንጨትና መተግበር 3% x 4/5x3=2.4
7 ተገልጋዮችን በተገቢው ክብር እናስነምግባር ማስተናገድ 5% x 4/5x5=4.0
8 ታታሪ እናስራወዳድ መሆን 5% x 5/5x5=5.0
9 በመልካም ስነምግባርና ተልዕኮ ፈጻሚነት ለሌሎች ምሳሌመሆን 2% x 5/5x2= 2.0
10 ከኪራይ ሰብሳቢነት አመለካከትና ተግባር የጸዳ መሆን 2% x 4/5x2= 1.6
የተጠቃለለውጤት 30 25.6

126. የተጠቃለለ የፈጻሚ ምዘና ውጤት መግለጫ
የስራ አፈጻጸም
ውጤት
የባህርይ አፈጻጸም
ውጤት
የአፈጻጸም ውጤት ደረጃ
67.9 + 25.8 =93.7
በጣም ከፍተኛ
ከፍተኛ ከፍተኛ
መካከለኛ
ዝቅተኛ
በጣም ዝቅተኛ
126

127. ድህረምዘና
• መካከለኛ አፈጻጸምና ከዚያ በላይ ውጤት ያስመዘገቡ የስራ ክፍሎች፣
ሰራተኞችን በመለየት መመሪሪያን መሰረት ያደረገ ማበረታቻ መስጠት
(እርከን፣ የእውቅና ሽልማት…)
• በክትትል፣ ግምገማ እና ምዘና የተገኘውን ውጤት መነሻ በማድረግ
የመሪዎችን እና ሰራተኞችን የአቅም ክፍተት መሙላት ያስፈልጋል፡፡

128. የሪፖርት ምንነት
ሪፖርት ማለት ስለ ስትራቴጂው አፈጻጸም በቂ መረጃ የሚሰጥ ሰነድ ሲሆን
ዓላማውም
መረጃ ለመስጠት
ግኝቶችን/ውጤቶችን ማሳወቅ
 የማስተካከያ እርምጃ ለመውሰድ ነው

129. ሪፖርትላይያሉክፍተቶች
 ለአንባቢው የማይገቡ አላስፈላጊቴክኒካል ቃላት መጠቀም
 አላስፈላጊገላጮችን በመጠቀም ውጤቱን አለመጻፍ፡፡ ለምሳሌ፡-
 አበረታች ውጤትእየተመዘገበ ነው
 አጥጋቢ ደረጃ ነውማለትይቻላል
 መነሳሳቶችይስተዋለሉ
 ቁርጠኝነት እየጨመረ ነው
 ቁጥሩቀላልየማይባል…
 ከምንፈልገውአንጸርይቀረዋል
 በጥሩቁመናላይ…ነን.
 የአመራሩመሰጠት እየተሻሻለነው.

130. Good Luck on Your
Strategic Planning and
Management Journey!