SlideShare a Scribd company logo
1 of 62
Op zoek naar
Creativiteit
Ronald von Piekartz
Vanuit PABO-
perspectief
https://youtu.be/Qmm4P0qh2o4?t=1m58s
Op zoek naar
Creativiteit
http://www.slideshare.net
opdrachtopdracht
 Maak een LOESJE tekst en een OMDENK tekst. OPEN OPDRACHT 5 minuten
 Gebruik minstens 2 van de volgende technieken:
 A Creatief waarnemen: Dit kan geoefend worden door meerdere ideeën te halen uit één
bepaald gegeven. Voorbeeld: Wat kun je doen met een baksteen, behalve er een huis
mee bouwen?
 B Flexibel associëren: Associaties opschrijven en vervolgens daar nieuwe ideeën op
baseren. Voorbeeld: Waar denk je aan, als je aan McDonalds denkt?
 C Uitstel van oordeel: Uitstel kan leiden tot betere ideeën. Er kan dan buiten de kaders
gedacht worden en dat zorgt ervoor dat er vrije ideeën bedacht kunnen worden.
 D Analogieën herkennen en gebruiken: Tussen begrippen of ideeën kan er naar
overeenkomsten gezocht worden.
 E Alternatieven blijven zoeken: Na de eerste brainstormsessie moet er ruimte zijn om op
een andere manier verder na te denken. Er kunnen nieuwe ideeën opgeschreven
worden, maar ze kunnen ook getekend worden.
 F Verbeeldingskracht: Uit bestaande voorwerpen en concepten worden nieuwe ideeën
bedacht. Voorbeeld: Combineer een bal en punaise (Kooij & Ophuizen, 2011)
opdrachtopdracht
 Maak min 3 LOESJE teksten/beelden en min 3 OMDENK teksten/beelden, Moet gaan
over Creativiteit. Meer gesloten OPDRACHT 5 minuten. Hang ze op de wand in de gang
 Gebruik ministens 3 van de volgende technieken:
 A Creatief waarnemen: Dit kan geoefend worden door meerdere ideeën te halen uit één
bepaald gegeven. Voorbeeld: Wat kun je doen met een baksteen, behalve er een huis
mee bouwen?
 B Flexibel associëren: Associaties opschrijven en vervolgens daar nieuwe ideeën op
baseren. Voorbeeld: Waar denk je aan, als je aan McDonalds denkt?
 C Uitstel van oordeel: Uitstel kan leiden tot betere ideeën. Er kan dan buiten de kaders
gedacht worden en dat zorgt ervoor dat er vrije ideeën bedacht kunnen worden.
 D Analogieën herkennen en gebruiken: Tussen begrippen of ideeën kan er naar
overeenkomsten gezocht worden.
 E Alternatieven blijven zoeken: Na de eerste brainstormsessie moet er ruimte zijn om op
een andere manier verder na te denken. Er kunnen nieuwe ideeën opgeschreven
worden, maar ze kunnen ook getekend worden.
 F Verbeeldingskracht: Uit bestaande voorwerpen en concepten worden nieuwe ideeën
bedacht. Voorbeeld: Combineer een bal en punaise (Kooij & Ophuizen, 2011)
OPDRACHT, 10 minutenOPDRACHT, 10 minuten
Maak een biteable van je verworven
kennis/ervaringen mbt Creativiteit.
....OCW werkt aan een
slim, vaardig en creatief
Nederland.
Sir Ken RobinsonSir Ken Robinson
Do schools kill creativity?
 ieder mens is creatief
 kinderen zijn in beginsel niet bang om fouten te
maken, maar binnen het onderwijs en
maatschappij wordt teveel gefocust op het niet
maken van fouten. Dit gaat ten kosten van
creativiteit
 waarom zo weinig aandacht voor kunst in
onderwijs? willen we allemaal professoren
kweken? gevaar bestaat dat de diploma’s straks
niets meer waard zijn door de overgrote
hoeveelheid academici
 we moeten het onderwijs herzien en meer
focussen op intelligentie
◦ meervoudig: beelden, audio, beweging en
abstract
◦ dynamisch: creativiteit komt voort uit de
verschillende interacties en interpretaties hoe
wij waarnemen
◦ distinct: voorbeeld van meisje die alleen kan
denken als ze in beweging is.
 http://www.ted.com/talks/ken_robinson_says_schools_kill_creativity.html
https://youtu.be
/BUatQQYha3w
Sir Ken RobsonSir Ken Robson
De wereld verandert sneller dan ooit tevoren. Dit vraagt
om een nieuwe kijk op menselijke groei en
ontwikkeling. We hebben nieuwe ideeën nodig over
talent, intelligentie en creativiteit.
Kortom, we hebben het Element nodig.
Het Element:
◦ punt waar natuurlijk talent en persoonlijke passie
elkaar ontmoeten.
◦ als mensen in hun element zijn, zijn ze het meest
zichzelf, het meest geïnspireerd en halen ze het
beste uit zichzelf.
◦ iedereen kan het Element vinden.
◦ achtergrond, leeftijd en tegenslagen hoeven geen
belemmeringen te zijn voor succes.
◦ veel voorbeelden en interviews met succesvolle
mensen (waaronder Paul McCartney, Mick
Fleetwood, Meg Ryan en Richard Branson).
◦ er zijn meer vormen van intelligentie en talenten
◦ als je je Element hebt gevonden, ervaar je
volledige voldoening, en dus rijkdom en succes in
je leven.
CreativiteitCreativiteit 8 min8 min
Leren leren
nieuwsgierigheid
waarneming
Omgaan met onzekerheid
Verbeelding/logicahouding
samenhang
geïnspireerd door Denken als Leonardi da Vinci, M. J. Gelb,
Uitgeverij De Kern, isbn 90 325 09684 6
Leonardo da VinciLeonardo da Vinci
BasisonderwijsBasisonderwijs
Creativiteit en onderzoekCreativiteit en onderzoek
Wat is creativiteit?
Scheppend vermogen (bron: van Dale)
Creativiteit is iets nieuws zien
(kansen of oplossingen voor problemen), iets nieuws vinden en iets
nieuws doen of maken. (bron: www.leren.nl, 311014)
Creativiteit wordt in de verschillende wetenschappen nogal
Creatief procesCreatief proces
Oriënteren
Onderzoeken
Uitvoeren
Evalueren
Reflecteren
Oriënteren
Prikkelen van zintuigen:
Nieuwe ideeën, fantaseren,
associëren, etc
Onderzoeken
Verschillende oplossingen en
mogelijkheden zoeken
Gedeelde sturing
Uitvoeren
Opzetten van opdracht mbv vorige
fases
Evalueren
Bespreken van resultaten en het
formuleren van doelen voor een
volgende moment
Bron: Leerplankader Kunstzinnige oriëntatie SLO
Creatief procesCreatief proces (generiek)(generiek)
De leerling…
-oefent technieken en vaardigheden
-geeft gevoelens, ervaringen en ideeën vorm
-kan alternatieve oplossingen bedenken
-kan een eigen ontwerp bedenken
-kan verschillende fases van een ontwerpproces onderscheiden
-maakt kennis met een kunstenaar of culturele instelling
Bron: cultuurwinkelbreda.nl
De leerkracht…
-biedt verschillende technieken en vaardigheden aan
-geeft ruimte om te experimenteren
-ondersteund divergentie
Leerlijnen creatief procesLeerlijnen creatief proces
(en onderzoeken)(en onderzoeken)
Beeldend Muziek Dans/ Drama Erfgoed
Bron: Leerplankader Kunstzinnige oriëntatie SLO
Muziek
21st century learners
Learning and TeachingLearning and Teaching
SchotlandSchotland
 In 2004 gestart met ontwikkeling “a curriculum for excellence”
◦ to become a successful learner, confident individuals, responsible
citizens, effective contributers
 Succesvol leren ~ creatief denken en onafhankelijkheid
 Creativiteit breed aanpakken door alle studiejaren heen en in
alle vakken of leerdomeinen
 Handboek voor docenten:
◦ sleutel aspecten zoals denken, intelligentie, emotie, stress, dialoog
◦ verschillende manieren van denken (creatief, kritisch, probleem
oplossend, decision making, geheugen en metacognitie)
◦ sleutel aspecten creatief denken: fluency (spreekvaardigheid),
flexibility, originality and elaboration (uitwijding)
Definities Creativiteit (deel 1)Definities Creativiteit (deel 1)
 Van Dalen:
scheppend vermogen
 Ken Robson:
het hebben van originele ideeën die waarde hebben
 Wikipedia:
(lat. creatio = scheppen) is het vermogen om nieuwe en/of
ongebruikelijke oplossingen voor bestaande problemen te
vinden.
Creativiteit is in het algemeen een gedragsvorm (attitude) die
ontwikkelend en voortbrengend is.
Soorten (bron wikipedia)Soorten (bron wikipedia)
• Individuele creativiteit is een door een individu geuite
gedragsvorm.
• Groepscreativiteit is een door een organisatie, team of
groep geuite gedragsvorm. De creativiteit komt meestal
tot stand door de interacties binnen en buiten de
organisatie, team of groep.
• Persoonlijke creativiteit Het produceren van ideeën
die nieuw zijn voor het individu, maar die reeds door
anderen zouden kunnen geproduceerd zijn.
• Historische creativiteit Het produceren van ideeën die
nog nooit door iemand anders zijn geproduceerd.
Learning and Teaching SchotlandLearning and Teaching Schotland
CreativityCreativity
Waar gaat om?
 het gaat altijd over originaliteit, het ontwikkelen of het maken van iets nieuws
 het gaat om doelgericht toepassen van kennis en vaardigheden
 het omvat verschillende manieren van denken, doen en communiceren
 het is duidelijk toonbaar in het denken en handelen van individuen en
gemeenschappen
 het moet waarden gestuurd zijn (value driven).
Motivatie (waarom?). Leerlingen zijn:
 meer geïnteresseerd door zelf dingen te ontdekken;
 meer open voor nieuwe ideeën en uitdagingen;
 beter in staat problemen op te lossen;
 beter in staat om goed samen te werken
 en efficiënter te leren.
 ze hebben ook een grotere eigen verantwoordelijkheid over hun leerproces.
Reggio Emilia (Loris Malaguzzi)Reggio Emilia (Loris Malaguzzi)
bron: Ramon Martijn Reijenga jan 2008bron: Ramon Martijn Reijenga jan 2008
Creativiteit lijkt voort te komen uit allerlei ervaringen, gekoppeld aan de goede
begeleide ontwikkeling van persoonlijke mogelijkheden - waaronder ook het
gevoel van vrijheid om het onbekende te verkennen.
Creativiteit ontwikkelt zich op grond van processen die de cognitieve en
affectieve ontwikkeling, en de fantasieontwikkeling betreffen. Met elkaar kunnen
die de vaardigheden om tot onverwachte oplossingen te komen ondersteunen.
De situatie waarin creativiteit tot bloei komt blijkt een uitwisseling tussen mensen
te zijn, waarbij de beslissende factoren het omgaan met conflicten en het
vergelijken van ideeën en handelingen lijken te zijn.
Creativiteit blijkt tot bloei te komen wanneer men zich minder aan
voorgeschreven methoden hoeft te houden en in plaats daarvan problematische
situaties gaan observeren en interpreteren.
Of creativiteit zich wel of niet kan ontwikkelen lijkt af te hangen van de
verwachtingen van de begeleiders van kunstprojecten, de gemeenschap waar de
betreffende persoon in leeft en ook de samenleving in het algemeen, al naar
gelang de wijze waarop de betreffende persoon deze verwachtingen ervaart.
NRC G/TNRC G/T (National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)
meer dan 100 definities van creativiteitmeer dan 100 definities van creativiteit
 Treffinger (1996) meer dan 100 verschillende definities
 Aleinkov, Kackmeister en Koenig (2000) 101
 Amabile (1983)
◦ interactie tussen 3 componenten: domein (kennis, technische
vaardigheden, speciale domein gerelateerd talent), creativiteit (werkstijl,
denkstijl, karaktereigenschappen) taak motivatie (persoonlijk verlangen
om een taak uit te voeren)
 Fromm (1959)
◦ bekwaamheid om te zien (of zich bewust te zijn) en te reageren
◦ een creatieve attitude vereist de capaciteit om open te staan voor
raadsels, de bekwaamheid om te kunnen concentreren, ervaren worden
in het initiëren van ideeën en activiteiten en de bekwaamheid om te
kunnen accepteren i.p.v. strijden
◦ de wil om elke dag opnieuw geboren te worden
vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)
 Gardner (1993)
◦ het creatieve individu is degene die regelmatig problemen oplost,
producten vormt, of nieuwe vragen stelt in een domein die voor hem/haar
in het begin nieuw is maar vervolgens geaccepteerd raakt in een zeker
culturele setting.
 Gordon (1961)
◦ het gebruik van metaforen en analogieën om “verbindingen te leggen”;
bedenker van de synektiek; bij elkaar brengen van verschillende
elementen die in eerste instantie weinig samenhang vertonen.
 Guildford (1987)
◦ het oplossen van problemen en creatief denken hebben veel met elkaar
gemeen. Creatief denken richt zich meer op nieuwe uitkomsten;
problemen oplossen meer op nieuwe reacties/antwoorden op nieuwe
situaties
vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)
 Khatema & Torrence (1973)
◦ de kracht van de verbeelding om afstand te nemen van het bekende;
nieuwe ideeën herstructureren, gedachten en gevoelens naar nieuwe en
associatieve verbindingen
 MacKinnon (1978)
◦ creatieve reacties moeten nieuw en aangepast zijn aan de realiteit
◦ creatieve mensen zijn vaak vindingrijk, individualistisch, onafhankelijk,
enthousiast, vastberaden en vlijtig.
 Maslow (1976)
◦ het belang van zelfverwerkelijking in het menselijk gedrag.
◦ velen zijn bang om teveel over zichzelf te weten te komen. Creatieve
mensen hebben die angst niet.
 Mednick (1962)
◦ het proces waarin ideeën al aanwezig in iemands geest zijn geassocieerd
in een ongebruikelijke manier te komen tot nieuwe gedachten.
vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)
 Rhodes (1961)
◦ onderscheidt 4 factoren: Persoon (karaktereigenschappen), Proces (motivatie
elementen, perceptie, leren, denken en communiceren), Product (ideeën vertaald
naar tastbare vormen) en Press (= druk; op de relatie tussen de mens en zijn
omgeving)
 Rogers (1959)
◦ drie “innerlijke voorwaarden“ van de creatieve persoon: (a) open staan tot
ervaringen die starheid verbieden; (b) het vermogen om je persoonlijke normen te
gebruiken om situaties te beoordelen (c) het vermogen om het onstabiele te
accepteren en met te experimenteren met vele mogelijkheden.
 Torrance (1962)
◦ proces van gevoeliger te worden voor problemen, tekortkomingen, hiaten in de
kennis, ontbrekende elementen, disharmonieën, enzovoort;
◦ identificeren van het probleem, het zoeken naar oplossingen, het maken van
gissingen, of het formuleren van hypothesen over de tekortkomingen;
◦ testen en opnieuw testen van deze hypothesen en
◦ het communiceren van de resultaten
vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)
 Treffinger, Isaksen & Dorval (1996)
◦ creatief en kritisch denken moeten in harmonie en evenwicht tijdens een
probleemoplossing- en besluitvormingsproces .
◦ creatief denken = “lacunes tegenkomen, paradoxen, kansen, uitdagingen, of
zorgen, en dan zoeken voor een zinvolle nieuwe verbindingen door het
genereren van vele mogelijkheden, gevarieerde mogelijkheden, ongewone of
originele mogelijkheden, en details uit te breiden of te verrijken mogelijkheden.
"Kritisch denken betekent" onderzoekt mogelijkheden zorgvuldig, eerlijk en
constructief, en dan gericht denken en handelen door het organiseren van en
analyseren van de mogelijkheden..
Conclusies NRC G/TConclusies NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)
 Er bestaan veel verschillende definities over creativiteit en
geen enkele is wereldwijd geaccepteerd.
 Hoewel verschillende theoretici, onderzoekers, of
leerkrachten allemaal dezelfde term “creativiteit” gebruiken,
kunnen ze refereren naar verschillende beginsels.
 Afhankelijk van de gekozen definitie die men wil hanteren
binnen de school zullen de factoren en karakteristieken vast
gelegd worden die men nodig vindt voor het herkennen en
begrijpen van de creativiteit van het individu.
 Beoordeling en evaluatie zijn afhankelijk van de gekozen
definitie
Karakteristieken creativiteit NRCKarakteristieken creativiteit NRC
G/TG/T
Karakteristieken van creativiteit?Karakteristieken van creativiteit?
 Originaliteit
 Variatie in denken en doen
 Variatie in communicatie
 Keuzevrijheid
 Doelgericht gebruik van kennis en vaardigheden
Sleutelvaardigheden voor de ontwikkeling van creativiteit
 ideeën genereren
 verbindingen maken
 wisselen van perspectief
 verbeeldingskracht gebruiken
 resultaat schetsen
Verschillende manieren vanVerschillende manieren van
denkendenken
Creatieve denktechnieken:
◦ Mindmappen, associëren, divergeren-
convergeren-divergeren, vrij denken,
verschillende invalshoeken, brainstormen, etc.
Analyseren
◦ Planmatig onderzoeken, verkennen, selecteren-
wegen-kiezen, etc.
Probleemoplossend werken
◦ Opties/mogelijkheden verkennen, functionaliteit,
doelgerichtheid, etc.
Kritisch denken
◦ Vragen stellen, argumenten verzamelen,
bediscussiëren, analyseren, classificeren,
◦ Evalueren, conclusies trekken, etc.
Creativiteit in Europese scholenCreativiteit in Europese scholen
ICEAC
Creative Learning & Innovative Teaching: A
study on Creativity and Innovation in
Education in EU Member States
http://is.jrc.ec.europa.eu/pages/EAP/iceac.html
Eindrapport Gregor Heilmann and Werner B.
Korte, december 2010
http://ipts.jrc.ec.europa.eu/publications/pub.cfm
?id=3900
Creativiteit in Europese scholenCreativiteit in Europese scholen
Nederland scoort laag!
Weinig aandacht voor creativiteit
en innovatie in beschreven
leerplannen?
2010
Creativiteit en kinderenCreativiteit en kinderen
 http://youtu.be/H_hGQuTjI3U
BreinprincipesBreinprincipes
Romgens, 2011
FocusFocus
CreatieCreatie
21st century skills (kennisnet)
Belang van creativiteit,Belang van creativiteit,
macroniveaumacroniveau
Romgens, 2011
Out of the box denkenOut of the box denken
http://www.onderwijsmaakjesamen.nl/wp-content/uploads/2011/06/eReader_CreatiefDenken.pdf
//www.radio1.be/hautekiet/doe-de-//www.radio1.be/hautekiet/doe-de-
creativiteitstesthttp:creativiteitstesthttp:
Opmerkingen EducatieveOpmerkingen Educatieve
medewerkersmedewerkers
Enthousiast daar waar scholen
voorbereiding hebben gedaan
Fijn dat leerkrachten actief zijn bij
de cultuurontmoeting
Overleg werkt adhv dezelfde
taal die ze vanuit cmk leren
Tip van mij: professioneel benaderen
van educatieve medewerkers
Horizontale leerlijnen
ArchitectuurArchitectuur
TULE
ArchitectuurArchitectuur (Oost en zuid)(Oost en zuid)
Groep1-2
Groep 3-4
Groep 5-6
Groep 7-8
TULE
‘mijn huis’
‘onze straat’
‘school’
‘aankleding’
‘bijzondere gebouwen’ (kastelen, boerderijen, kerken)
‘het landschap’
‘bijzondere gebouwen in onze stad’
‘oud en nieuw’
‘inrichting’
‘meubels’
‘industrie’
‘architecten’
“Torens”
“Thuis in
je stad”
“Gelijk en
toch anders”
“Bruggen
bouwen”
ArchitectuurArchitectuur (Oost en zuid)(Oost en zuid)
Groep1-2
Groep 3-4
Groep 5-6
Groep 7-8
TULE
‘mijn huis’
‘onze straat’
‘school’
‘aankleding’
‘bijzondere gebouwen’ (kastelen, boerderijen, kerken)
‘het landschap’
‘bijzondere gebouwen in onze stad’
‘oud en nieuw’
‘inrichting’
‘meubels’
‘industrie’
‘architecten’
“Torens”
“Thuis in
je stad”
“Gelijk en
toch anders”
“Bruggen
bouwen”
Taakomschrijving van de educatief medewerker
en scholen
Productie
Lessuggestie vooraf
Lessuggestie
achteraf
Rest KO-
vakken
Rest OJW-
vakken
Instrumentele
vakken
TULE zijn richtinggevend
kunsten
cultuur
erfgoed
KOS Wijkprojecten Pilotscholen
Meten en toetsen van effect
Cultuurontmoeting
(leerlingvolgsysteem)
5. Verkennen basisschoolmethoden
Cultuur Ontmoeting MUZIEK,
uit verre landen (slo-tule)
Checklist 2016Checklist 2016
ArchitectuurArchitectuur
(methode onafhankelijk)(methode onafhankelijk)
Groep 1 en 2
“Torens bouwen”
 
Groep 1:
Groep 2:
 
 
HANDVAARDIGHEID. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr54
Tussendoel: :Beeldaspect, ruimtelijk bouwen
(voor, achter, in, tussen, onder, boven, op, enz.)
 
TEKENEN. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 54
Tussendoel Beeldaspect, vormsoorten
(rond, vierkant, driehoek, bol, enz.)
AARDRIJKSKUNDE. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 47
Tussendoel: wonen, vorm en bouwmaterialen
NATUUR EN TECHNIEK . Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 45 Producten
Tussendoel: constructie met houten blokken, Lego soft Bricks, Lego
duplo, Constructor, Lasy maxi/mini, Junior Ingenieur, K'nex
TAAL. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 2
Tussendoel: breed, lang, groot
ArchitectuurArchitectuur
Groep 5 en 6:
“ Thuis in je stad”
 
Groep 5:
Groep 6:
 
TEKENEN. Titel HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 54
Tussendoel:
DANS. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 54
Tussendoel:
MENS en SAMENLEVING. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 39
Tussendoel:
TAAL. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 33
Tussendoel
•overlapping van objecten en figuren
•de plaats van objecten in het grondvlak
•grootteverschil van figuren en objecten
(vooraan groot, achteraan klein)
spel op basis van betekenisvolle situaties en verhalen. Met aandacht voor
rolopbouw: combinaties van beweging, houding, gebaar, emotie, stem, taal
en mimiek
verantwoordelijk zijn voor de omgeving
als groep 3/4 +
schriftelijk: bijvoorbeeld een werkstuk of muurkrant maken van de
belangrijkste informatie
ArchitectuurArchitectuur
Groep 7 en 8:
“ Bruggen Bouwen”
 
Groep 7:
Groep 8:
 
TEKENEN. Titel Ontwerptekenening
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 54
Tussendoel: opbouw, ordening, evenwicht en betekenis
MUZIEK. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 54
Tussendoel: langere, complexe structuren met herhalingen, contrasten en
variaties in tekst en melodie
GESCHIEDENIS. Titel
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 51
Tussendoel: motieven van mensen voor handelingen uit het verleden
REKENEN. Titel Bouwtekening op schaal
HFDST .. BLZ…
Kerndoel nr 33
Tussendoel: wegen, meten en tekenen op schaal
OPDRACHT, 10 minutenOPDRACHT, 10 minuten
Maak een biteable met vier slides ivm tijd van je
verworven kennis/ervaringen mbt Creativiteit
Pipi gek of geniaal?Pipi gek of geniaal?
 http://sigridvaniersel.
nl/category/weblog/c
reativiteit/

More Related Content

What's hot

HiQuarterly_#12-(33-36)
HiQuarterly_#12-(33-36)HiQuarterly_#12-(33-36)
HiQuarterly_#12-(33-36)Jos Lodge
 
Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011
Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011
Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011Kennisland
 
CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...
CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...
CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...Alexander Crépin
 
Creativiteit: What [box?] VWS-Medewerkersdag
Creativiteit: What [box?] VWS-MedewerkersdagCreativiteit: What [box?] VWS-Medewerkersdag
Creativiteit: What [box?] VWS-MedewerkersdagRobin Hooijer
 
Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]
Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]
Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]KIMverandert
 
2003 Alcd - The art of Creative Thinking
2003 Alcd - The art of Creative Thinking2003 Alcd - The art of Creative Thinking
2003 Alcd - The art of Creative Thinkingwoepwoep
 
Summerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin Bomas
Summerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin BomasSummerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin Bomas
Summerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin BomasKennisnet
 
IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen.
IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen. IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen.
IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen. Ikinnoveer
 
Creativiteit? je kunt de boom in!
Creativiteit?  je kunt de boom in!Creativiteit?  je kunt de boom in!
Creativiteit? je kunt de boom in!GertPoppe
 
IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...
IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...
IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...Ikinnoveer
 
IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...
IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...
IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...Ikinnoveer
 
Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change
Communiceren met compassie | Target Point, Guide to ChangeCommuniceren met compassie | Target Point, Guide to Change
Communiceren met compassie | Target Point, Guide to ChangeAngela van de Loo
 

What's hot (14)

HiQuarterly_#12-(33-36)
HiQuarterly_#12-(33-36)HiQuarterly_#12-(33-36)
HiQuarterly_#12-(33-36)
 
Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011
Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011
Onderwijs Pioniers 13 oktober 2011
 
CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...
CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...
CREATIVEREN, creativiteit activeren, HR uitdaging in tijden van krimp - door ...
 
Creativiteit: What [box?] VWS-Medewerkersdag
Creativiteit: What [box?] VWS-MedewerkersdagCreativiteit: What [box?] VWS-Medewerkersdag
Creativiteit: What [box?] VWS-Medewerkersdag
 
Apprecitive inquiry
Apprecitive inquiryApprecitive inquiry
Apprecitive inquiry
 
Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]
Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]
Wat Beweegt Jong Talent Mei 2009 [Compatibiliteitsmodus]
 
2003 Alcd - The art of Creative Thinking
2003 Alcd - The art of Creative Thinking2003 Alcd - The art of Creative Thinking
2003 Alcd - The art of Creative Thinking
 
Summerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin Bomas
Summerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin BomasSummerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin Bomas
Summerschool+ 2012 Sociale innovatie Erwin Bomas
 
IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen.
IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen. IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen.
IA Marktgericht Innoveren. Sessie 1. Door Dirk De Boe. Voka Mechelen.
 
Creativiteit? je kunt de boom in!
Creativiteit?  je kunt de boom in!Creativiteit?  je kunt de boom in!
Creativiteit? je kunt de boom in!
 
IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...
IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...
IA Innovatie inspiratie Sessie 2 Karen Peirens een succesvol innovatie team s...
 
IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...
IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...
IA Innovatieve marketingcommunicatie. ism UCLL en Voka Leuven Sessie 2 Creati...
 
Two pager creatief denken (NL)
Two pager creatief denken (NL)Two pager creatief denken (NL)
Two pager creatief denken (NL)
 
Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change
Communiceren met compassie | Target Point, Guide to ChangeCommuniceren met compassie | Target Point, Guide to Change
Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change
 

Viewers also liked

интернет редакция+ татьяна дорошенко
интернет редакция+ татьяна дорошенкоинтернет редакция+ татьяна дорошенко
интернет редакция+ татьяна дорошенкоТатьяна Дорошенко
 
Mechanical Properties of Collagen Fibrils
Mechanical Properties of Collagen Fibrils Mechanical Properties of Collagen Fibrils
Mechanical Properties of Collagen Fibrils Sarah Hussein
 
ACME Corporation Final Report
ACME Corporation Final ReportACME Corporation Final Report
ACME Corporation Final ReportSaul Ellison
 
Probador de cable de red
Probador de cable de redProbador de cable de red
Probador de cable de redadal gonzales
 
Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...
Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...
Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...Slobodan Zlatković
 

Viewers also liked (8)

интернет редакция+ татьяна дорошенко
интернет редакция+ татьяна дорошенкоинтернет редакция+ татьяна дорошенко
интернет редакция+ татьяна дорошенко
 
Mechanical Properties of Collagen Fibrils
Mechanical Properties of Collagen Fibrils Mechanical Properties of Collagen Fibrils
Mechanical Properties of Collagen Fibrils
 
ACME Corporation Final Report
ACME Corporation Final ReportACME Corporation Final Report
ACME Corporation Final Report
 
2016
20162016
2016
 
tradebizzindia
tradebizzindiatradebizzindia
tradebizzindia
 
Probador de cable de red
Probador de cable de redProbador de cable de red
Probador de cable de red
 
Historia Del Iphone
Historia Del IphoneHistoria Del Iphone
Historia Del Iphone
 
Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...
Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...
Modern methods of wasterwater treatment in hydroelectric power plant ''Zvorni...
 

Similar to Lezing act

Connectico's: de cocreatiegame
Connectico's: de cocreatiegameConnectico's: de cocreatiegame
Connectico's: de cocreatiegameCindy Mirande
 
Creashock Pecha Kucha Dirk De Boe
Creashock Pecha Kucha Dirk De BoeCreashock Pecha Kucha Dirk De Boe
Creashock Pecha Kucha Dirk De BoeDirk De Boe
 
Reflectief voorjaar 2007 meesterlijk werken
Reflectief voorjaar 2007 meesterlijk werkenReflectief voorjaar 2007 meesterlijk werken
Reflectief voorjaar 2007 meesterlijk werkenThomas Langemeijer
 
Aandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nl
Aandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nlAandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nl
Aandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nlChristiaan Tome
 
Hand out EDDILI project
Hand out EDDILI projectHand out EDDILI project
Hand out EDDILI projectAnja S
 
Dialoog op het werk Nancy M
Dialoog op het werk Nancy MDialoog op het werk Nancy M
Dialoog op het werk Nancy MInnovation OIC
 
Op samenwerking staat geen leeftijd
Op samenwerking staat geen leeftijdOp samenwerking staat geen leeftijd
Op samenwerking staat geen leeftijdETION
 
Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013
Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013
Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013Angelique Brekelmans
 
2010 02 Creativiteit In De Stipo Aanpak
2010 02 Creativiteit In De Stipo Aanpak2010 02 Creativiteit In De Stipo Aanpak
2010 02 Creativiteit In De Stipo AanpakStipo
 
Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'
Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'
Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'YourCoach BVBA
 
Sessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontext
Sessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontextSessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontext
Sessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontextVereniging Vlaamse Jeugddiensten
 
Van Inspiratie Naar Innovatie
Van Inspiratie Naar InnovatieVan Inspiratie Naar Innovatie
Van Inspiratie Naar InnovatieKarolien Selhorst
 
Kc 19 les 6
Kc 19 les 6Kc 19 les 6
Kc 19 les 6KC19LODO
 
MBA in één dag - Leiderschap
MBA in één dag - LeiderschapMBA in één dag - Leiderschap
MBA in één dag - LeiderschapHans Janssen
 
Gentrepreneur WEEK - Workshop Community Building
Gentrepreneur WEEK - Workshop Community BuildingGentrepreneur WEEK - Workshop Community Building
Gentrepreneur WEEK - Workshop Community BuildingGentrepreneur
 

Similar to Lezing act (20)

Talent met een knipoog
Talent met een knipoog Talent met een knipoog
Talent met een knipoog
 
Connectico's: de cocreatiegame
Connectico's: de cocreatiegameConnectico's: de cocreatiegame
Connectico's: de cocreatiegame
 
Creashock Pecha Kucha Dirk De Boe
Creashock Pecha Kucha Dirk De BoeCreashock Pecha Kucha Dirk De Boe
Creashock Pecha Kucha Dirk De Boe
 
Reflectief voorjaar 2007 meesterlijk werken
Reflectief voorjaar 2007 meesterlijk werkenReflectief voorjaar 2007 meesterlijk werken
Reflectief voorjaar 2007 meesterlijk werken
 
Aandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nl
Aandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nlAandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nl
Aandachtsgebieden bij persoonlijke ontwikkeling v2 nl
 
Hand out EDDILI project
Hand out EDDILI projectHand out EDDILI project
Hand out EDDILI project
 
Vision Knowledge Activator
Vision Knowledge ActivatorVision Knowledge Activator
Vision Knowledge Activator
 
Dialoog op het werk Nancy M
Dialoog op het werk Nancy MDialoog op het werk Nancy M
Dialoog op het werk Nancy M
 
Op samenwerking staat geen leeftijd
Op samenwerking staat geen leeftijdOp samenwerking staat geen leeftijd
Op samenwerking staat geen leeftijd
 
Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013
Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013
Magazine nr 2 Onderwijs-vanuit het hart, juni 2013
 
Magazine onderwijs vanuit het hart 2013juni interview Astrid
Magazine onderwijs vanuit het hart  2013juni interview AstridMagazine onderwijs vanuit het hart  2013juni interview Astrid
Magazine onderwijs vanuit het hart 2013juni interview Astrid
 
2010 02 Creativiteit In De Stipo Aanpak
2010 02 Creativiteit In De Stipo Aanpak2010 02 Creativiteit In De Stipo Aanpak
2010 02 Creativiteit In De Stipo Aanpak
 
Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'
Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'
Johan Tuyaerts op YourCoach Café Gent over 'Iedereen Creatief!'
 
Sessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontext
Sessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontextSessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontext
Sessie 22 & 33 De kracht van cocreatie binnen je werkcontext
 
Samenwerkingheijnen
SamenwerkingheijnenSamenwerkingheijnen
Samenwerkingheijnen
 
Van Inspiratie Naar Innovatie
Van Inspiratie Naar InnovatieVan Inspiratie Naar Innovatie
Van Inspiratie Naar Innovatie
 
Kc 19 les 6
Kc 19 les 6Kc 19 les 6
Kc 19 les 6
 
MBA in één dag - Leiderschap
MBA in één dag - LeiderschapMBA in één dag - Leiderschap
MBA in één dag - Leiderschap
 
Gentrepreneur WEEK - Workshop Community Building
Gentrepreneur WEEK - Workshop Community BuildingGentrepreneur WEEK - Workshop Community Building
Gentrepreneur WEEK - Workshop Community Building
 
Et d021 innovatie
Et d021 innovatieEt d021 innovatie
Et d021 innovatie
 

Lezing act

  • 1. Op zoek naar Creativiteit Ronald von Piekartz Vanuit PABO- perspectief
  • 2.
  • 5. opdrachtopdracht  Maak een LOESJE tekst en een OMDENK tekst. OPEN OPDRACHT 5 minuten  Gebruik minstens 2 van de volgende technieken:  A Creatief waarnemen: Dit kan geoefend worden door meerdere ideeën te halen uit één bepaald gegeven. Voorbeeld: Wat kun je doen met een baksteen, behalve er een huis mee bouwen?  B Flexibel associëren: Associaties opschrijven en vervolgens daar nieuwe ideeën op baseren. Voorbeeld: Waar denk je aan, als je aan McDonalds denkt?  C Uitstel van oordeel: Uitstel kan leiden tot betere ideeën. Er kan dan buiten de kaders gedacht worden en dat zorgt ervoor dat er vrije ideeën bedacht kunnen worden.  D Analogieën herkennen en gebruiken: Tussen begrippen of ideeën kan er naar overeenkomsten gezocht worden.  E Alternatieven blijven zoeken: Na de eerste brainstormsessie moet er ruimte zijn om op een andere manier verder na te denken. Er kunnen nieuwe ideeën opgeschreven worden, maar ze kunnen ook getekend worden.  F Verbeeldingskracht: Uit bestaande voorwerpen en concepten worden nieuwe ideeën bedacht. Voorbeeld: Combineer een bal en punaise (Kooij & Ophuizen, 2011)
  • 6. opdrachtopdracht  Maak min 3 LOESJE teksten/beelden en min 3 OMDENK teksten/beelden, Moet gaan over Creativiteit. Meer gesloten OPDRACHT 5 minuten. Hang ze op de wand in de gang  Gebruik ministens 3 van de volgende technieken:  A Creatief waarnemen: Dit kan geoefend worden door meerdere ideeën te halen uit één bepaald gegeven. Voorbeeld: Wat kun je doen met een baksteen, behalve er een huis mee bouwen?  B Flexibel associëren: Associaties opschrijven en vervolgens daar nieuwe ideeën op baseren. Voorbeeld: Waar denk je aan, als je aan McDonalds denkt?  C Uitstel van oordeel: Uitstel kan leiden tot betere ideeën. Er kan dan buiten de kaders gedacht worden en dat zorgt ervoor dat er vrije ideeën bedacht kunnen worden.  D Analogieën herkennen en gebruiken: Tussen begrippen of ideeën kan er naar overeenkomsten gezocht worden.  E Alternatieven blijven zoeken: Na de eerste brainstormsessie moet er ruimte zijn om op een andere manier verder na te denken. Er kunnen nieuwe ideeën opgeschreven worden, maar ze kunnen ook getekend worden.  F Verbeeldingskracht: Uit bestaande voorwerpen en concepten worden nieuwe ideeën bedacht. Voorbeeld: Combineer een bal en punaise (Kooij & Ophuizen, 2011)
  • 7.
  • 8.
  • 9.
  • 10. OPDRACHT, 10 minutenOPDRACHT, 10 minuten Maak een biteable van je verworven kennis/ervaringen mbt Creativiteit.
  • 11. ....OCW werkt aan een slim, vaardig en creatief Nederland.
  • 12. Sir Ken RobinsonSir Ken Robinson Do schools kill creativity?  ieder mens is creatief  kinderen zijn in beginsel niet bang om fouten te maken, maar binnen het onderwijs en maatschappij wordt teveel gefocust op het niet maken van fouten. Dit gaat ten kosten van creativiteit  waarom zo weinig aandacht voor kunst in onderwijs? willen we allemaal professoren kweken? gevaar bestaat dat de diploma’s straks niets meer waard zijn door de overgrote hoeveelheid academici  we moeten het onderwijs herzien en meer focussen op intelligentie ◦ meervoudig: beelden, audio, beweging en abstract ◦ dynamisch: creativiteit komt voort uit de verschillende interacties en interpretaties hoe wij waarnemen ◦ distinct: voorbeeld van meisje die alleen kan denken als ze in beweging is.  http://www.ted.com/talks/ken_robinson_says_schools_kill_creativity.html https://youtu.be /BUatQQYha3w
  • 13. Sir Ken RobsonSir Ken Robson De wereld verandert sneller dan ooit tevoren. Dit vraagt om een nieuwe kijk op menselijke groei en ontwikkeling. We hebben nieuwe ideeën nodig over talent, intelligentie en creativiteit. Kortom, we hebben het Element nodig. Het Element: ◦ punt waar natuurlijk talent en persoonlijke passie elkaar ontmoeten. ◦ als mensen in hun element zijn, zijn ze het meest zichzelf, het meest geïnspireerd en halen ze het beste uit zichzelf. ◦ iedereen kan het Element vinden. ◦ achtergrond, leeftijd en tegenslagen hoeven geen belemmeringen te zijn voor succes. ◦ veel voorbeelden en interviews met succesvolle mensen (waaronder Paul McCartney, Mick Fleetwood, Meg Ryan en Richard Branson). ◦ er zijn meer vormen van intelligentie en talenten ◦ als je je Element hebt gevonden, ervaar je volledige voldoening, en dus rijkdom en succes in je leven.
  • 15. Leren leren nieuwsgierigheid waarneming Omgaan met onzekerheid Verbeelding/logicahouding samenhang geïnspireerd door Denken als Leonardi da Vinci, M. J. Gelb, Uitgeverij De Kern, isbn 90 325 09684 6 Leonardo da VinciLeonardo da Vinci
  • 17. Creativiteit en onderzoekCreativiteit en onderzoek Wat is creativiteit? Scheppend vermogen (bron: van Dale) Creativiteit is iets nieuws zien (kansen of oplossingen voor problemen), iets nieuws vinden en iets nieuws doen of maken. (bron: www.leren.nl, 311014) Creativiteit wordt in de verschillende wetenschappen nogal
  • 18. Creatief procesCreatief proces Oriënteren Onderzoeken Uitvoeren Evalueren Reflecteren Oriënteren Prikkelen van zintuigen: Nieuwe ideeën, fantaseren, associëren, etc Onderzoeken Verschillende oplossingen en mogelijkheden zoeken Gedeelde sturing Uitvoeren Opzetten van opdracht mbv vorige fases Evalueren Bespreken van resultaten en het formuleren van doelen voor een volgende moment Bron: Leerplankader Kunstzinnige oriëntatie SLO
  • 19. Creatief procesCreatief proces (generiek)(generiek) De leerling… -oefent technieken en vaardigheden -geeft gevoelens, ervaringen en ideeën vorm -kan alternatieve oplossingen bedenken -kan een eigen ontwerp bedenken -kan verschillende fases van een ontwerpproces onderscheiden -maakt kennis met een kunstenaar of culturele instelling Bron: cultuurwinkelbreda.nl De leerkracht… -biedt verschillende technieken en vaardigheden aan -geeft ruimte om te experimenteren -ondersteund divergentie
  • 20. Leerlijnen creatief procesLeerlijnen creatief proces (en onderzoeken)(en onderzoeken) Beeldend Muziek Dans/ Drama Erfgoed Bron: Leerplankader Kunstzinnige oriëntatie SLO Muziek
  • 22. Learning and TeachingLearning and Teaching SchotlandSchotland  In 2004 gestart met ontwikkeling “a curriculum for excellence” ◦ to become a successful learner, confident individuals, responsible citizens, effective contributers  Succesvol leren ~ creatief denken en onafhankelijkheid  Creativiteit breed aanpakken door alle studiejaren heen en in alle vakken of leerdomeinen  Handboek voor docenten: ◦ sleutel aspecten zoals denken, intelligentie, emotie, stress, dialoog ◦ verschillende manieren van denken (creatief, kritisch, probleem oplossend, decision making, geheugen en metacognitie) ◦ sleutel aspecten creatief denken: fluency (spreekvaardigheid), flexibility, originality and elaboration (uitwijding)
  • 23. Definities Creativiteit (deel 1)Definities Creativiteit (deel 1)  Van Dalen: scheppend vermogen  Ken Robson: het hebben van originele ideeën die waarde hebben  Wikipedia: (lat. creatio = scheppen) is het vermogen om nieuwe en/of ongebruikelijke oplossingen voor bestaande problemen te vinden. Creativiteit is in het algemeen een gedragsvorm (attitude) die ontwikkelend en voortbrengend is.
  • 24. Soorten (bron wikipedia)Soorten (bron wikipedia) • Individuele creativiteit is een door een individu geuite gedragsvorm. • Groepscreativiteit is een door een organisatie, team of groep geuite gedragsvorm. De creativiteit komt meestal tot stand door de interacties binnen en buiten de organisatie, team of groep. • Persoonlijke creativiteit Het produceren van ideeën die nieuw zijn voor het individu, maar die reeds door anderen zouden kunnen geproduceerd zijn. • Historische creativiteit Het produceren van ideeën die nog nooit door iemand anders zijn geproduceerd.
  • 25. Learning and Teaching SchotlandLearning and Teaching Schotland CreativityCreativity Waar gaat om?  het gaat altijd over originaliteit, het ontwikkelen of het maken van iets nieuws  het gaat om doelgericht toepassen van kennis en vaardigheden  het omvat verschillende manieren van denken, doen en communiceren  het is duidelijk toonbaar in het denken en handelen van individuen en gemeenschappen  het moet waarden gestuurd zijn (value driven). Motivatie (waarom?). Leerlingen zijn:  meer geïnteresseerd door zelf dingen te ontdekken;  meer open voor nieuwe ideeën en uitdagingen;  beter in staat problemen op te lossen;  beter in staat om goed samen te werken  en efficiënter te leren.  ze hebben ook een grotere eigen verantwoordelijkheid over hun leerproces.
  • 26. Reggio Emilia (Loris Malaguzzi)Reggio Emilia (Loris Malaguzzi) bron: Ramon Martijn Reijenga jan 2008bron: Ramon Martijn Reijenga jan 2008 Creativiteit lijkt voort te komen uit allerlei ervaringen, gekoppeld aan de goede begeleide ontwikkeling van persoonlijke mogelijkheden - waaronder ook het gevoel van vrijheid om het onbekende te verkennen. Creativiteit ontwikkelt zich op grond van processen die de cognitieve en affectieve ontwikkeling, en de fantasieontwikkeling betreffen. Met elkaar kunnen die de vaardigheden om tot onverwachte oplossingen te komen ondersteunen. De situatie waarin creativiteit tot bloei komt blijkt een uitwisseling tussen mensen te zijn, waarbij de beslissende factoren het omgaan met conflicten en het vergelijken van ideeën en handelingen lijken te zijn. Creativiteit blijkt tot bloei te komen wanneer men zich minder aan voorgeschreven methoden hoeft te houden en in plaats daarvan problematische situaties gaan observeren en interpreteren. Of creativiteit zich wel of niet kan ontwikkelen lijkt af te hangen van de verwachtingen van de begeleiders van kunstprojecten, de gemeenschap waar de betreffende persoon in leeft en ook de samenleving in het algemeen, al naar gelang de wijze waarop de betreffende persoon deze verwachtingen ervaart.
  • 27. NRC G/TNRC G/T (National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented) meer dan 100 definities van creativiteitmeer dan 100 definities van creativiteit  Treffinger (1996) meer dan 100 verschillende definities  Aleinkov, Kackmeister en Koenig (2000) 101  Amabile (1983) ◦ interactie tussen 3 componenten: domein (kennis, technische vaardigheden, speciale domein gerelateerd talent), creativiteit (werkstijl, denkstijl, karaktereigenschappen) taak motivatie (persoonlijk verlangen om een taak uit te voeren)  Fromm (1959) ◦ bekwaamheid om te zien (of zich bewust te zijn) en te reageren ◦ een creatieve attitude vereist de capaciteit om open te staan voor raadsels, de bekwaamheid om te kunnen concentreren, ervaren worden in het initiëren van ideeën en activiteiten en de bekwaamheid om te kunnen accepteren i.p.v. strijden ◦ de wil om elke dag opnieuw geboren te worden
  • 28. vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)  Gardner (1993) ◦ het creatieve individu is degene die regelmatig problemen oplost, producten vormt, of nieuwe vragen stelt in een domein die voor hem/haar in het begin nieuw is maar vervolgens geaccepteerd raakt in een zeker culturele setting.  Gordon (1961) ◦ het gebruik van metaforen en analogieën om “verbindingen te leggen”; bedenker van de synektiek; bij elkaar brengen van verschillende elementen die in eerste instantie weinig samenhang vertonen.  Guildford (1987) ◦ het oplossen van problemen en creatief denken hebben veel met elkaar gemeen. Creatief denken richt zich meer op nieuwe uitkomsten; problemen oplossen meer op nieuwe reacties/antwoorden op nieuwe situaties
  • 29. vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)  Khatema & Torrence (1973) ◦ de kracht van de verbeelding om afstand te nemen van het bekende; nieuwe ideeën herstructureren, gedachten en gevoelens naar nieuwe en associatieve verbindingen  MacKinnon (1978) ◦ creatieve reacties moeten nieuw en aangepast zijn aan de realiteit ◦ creatieve mensen zijn vaak vindingrijk, individualistisch, onafhankelijk, enthousiast, vastberaden en vlijtig.  Maslow (1976) ◦ het belang van zelfverwerkelijking in het menselijk gedrag. ◦ velen zijn bang om teveel over zichzelf te weten te komen. Creatieve mensen hebben die angst niet.  Mednick (1962) ◦ het proces waarin ideeën al aanwezig in iemands geest zijn geassocieerd in een ongebruikelijke manier te komen tot nieuwe gedachten.
  • 30. vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)  Rhodes (1961) ◦ onderscheidt 4 factoren: Persoon (karaktereigenschappen), Proces (motivatie elementen, perceptie, leren, denken en communiceren), Product (ideeën vertaald naar tastbare vormen) en Press (= druk; op de relatie tussen de mens en zijn omgeving)  Rogers (1959) ◦ drie “innerlijke voorwaarden“ van de creatieve persoon: (a) open staan tot ervaringen die starheid verbieden; (b) het vermogen om je persoonlijke normen te gebruiken om situaties te beoordelen (c) het vermogen om het onstabiele te accepteren en met te experimenteren met vele mogelijkheden.  Torrance (1962) ◦ proces van gevoeliger te worden voor problemen, tekortkomingen, hiaten in de kennis, ontbrekende elementen, disharmonieën, enzovoort; ◦ identificeren van het probleem, het zoeken naar oplossingen, het maken van gissingen, of het formuleren van hypothesen over de tekortkomingen; ◦ testen en opnieuw testen van deze hypothesen en ◦ het communiceren van de resultaten
  • 31. vervolg overzicht NRC G/Tvervolg overzicht NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)  Treffinger, Isaksen & Dorval (1996) ◦ creatief en kritisch denken moeten in harmonie en evenwicht tijdens een probleemoplossing- en besluitvormingsproces . ◦ creatief denken = “lacunes tegenkomen, paradoxen, kansen, uitdagingen, of zorgen, en dan zoeken voor een zinvolle nieuwe verbindingen door het genereren van vele mogelijkheden, gevarieerde mogelijkheden, ongewone of originele mogelijkheden, en details uit te breiden of te verrijken mogelijkheden. "Kritisch denken betekent" onderzoekt mogelijkheden zorgvuldig, eerlijk en constructief, en dan gericht denken en handelen door het organiseren van en analyseren van de mogelijkheden..
  • 32. Conclusies NRC G/TConclusies NRC G/T(National Research Centre on the gifted and talented)(National Research Centre on the gifted and talented)  Er bestaan veel verschillende definities over creativiteit en geen enkele is wereldwijd geaccepteerd.  Hoewel verschillende theoretici, onderzoekers, of leerkrachten allemaal dezelfde term “creativiteit” gebruiken, kunnen ze refereren naar verschillende beginsels.  Afhankelijk van de gekozen definitie die men wil hanteren binnen de school zullen de factoren en karakteristieken vast gelegd worden die men nodig vindt voor het herkennen en begrijpen van de creativiteit van het individu.  Beoordeling en evaluatie zijn afhankelijk van de gekozen definitie
  • 34. Karakteristieken van creativiteit?Karakteristieken van creativiteit?  Originaliteit  Variatie in denken en doen  Variatie in communicatie  Keuzevrijheid  Doelgericht gebruik van kennis en vaardigheden Sleutelvaardigheden voor de ontwikkeling van creativiteit  ideeën genereren  verbindingen maken  wisselen van perspectief  verbeeldingskracht gebruiken  resultaat schetsen
  • 35. Verschillende manieren vanVerschillende manieren van denkendenken Creatieve denktechnieken: ◦ Mindmappen, associëren, divergeren- convergeren-divergeren, vrij denken, verschillende invalshoeken, brainstormen, etc. Analyseren ◦ Planmatig onderzoeken, verkennen, selecteren- wegen-kiezen, etc. Probleemoplossend werken ◦ Opties/mogelijkheden verkennen, functionaliteit, doelgerichtheid, etc. Kritisch denken ◦ Vragen stellen, argumenten verzamelen, bediscussiëren, analyseren, classificeren, ◦ Evalueren, conclusies trekken, etc.
  • 36. Creativiteit in Europese scholenCreativiteit in Europese scholen ICEAC Creative Learning & Innovative Teaching: A study on Creativity and Innovation in Education in EU Member States http://is.jrc.ec.europa.eu/pages/EAP/iceac.html Eindrapport Gregor Heilmann and Werner B. Korte, december 2010 http://ipts.jrc.ec.europa.eu/publications/pub.cfm ?id=3900
  • 37. Creativiteit in Europese scholenCreativiteit in Europese scholen Nederland scoort laag! Weinig aandacht voor creativiteit en innovatie in beschreven leerplannen? 2010
  • 38. Creativiteit en kinderenCreativiteit en kinderen  http://youtu.be/H_hGQuTjI3U
  • 39.
  • 43. Belang van creativiteit,Belang van creativiteit, macroniveaumacroniveau Romgens, 2011
  • 44. Out of the box denkenOut of the box denken http://www.onderwijsmaakjesamen.nl/wp-content/uploads/2011/06/eReader_CreatiefDenken.pdf
  • 46.
  • 47.
  • 48.
  • 49. Opmerkingen EducatieveOpmerkingen Educatieve medewerkersmedewerkers Enthousiast daar waar scholen voorbereiding hebben gedaan Fijn dat leerkrachten actief zijn bij de cultuurontmoeting Overleg werkt adhv dezelfde taal die ze vanuit cmk leren Tip van mij: professioneel benaderen van educatieve medewerkers
  • 52. ArchitectuurArchitectuur (Oost en zuid)(Oost en zuid) Groep1-2 Groep 3-4 Groep 5-6 Groep 7-8 TULE ‘mijn huis’ ‘onze straat’ ‘school’ ‘aankleding’ ‘bijzondere gebouwen’ (kastelen, boerderijen, kerken) ‘het landschap’ ‘bijzondere gebouwen in onze stad’ ‘oud en nieuw’ ‘inrichting’ ‘meubels’ ‘industrie’ ‘architecten’ “Torens” “Thuis in je stad” “Gelijk en toch anders” “Bruggen bouwen”
  • 53. ArchitectuurArchitectuur (Oost en zuid)(Oost en zuid) Groep1-2 Groep 3-4 Groep 5-6 Groep 7-8 TULE ‘mijn huis’ ‘onze straat’ ‘school’ ‘aankleding’ ‘bijzondere gebouwen’ (kastelen, boerderijen, kerken) ‘het landschap’ ‘bijzondere gebouwen in onze stad’ ‘oud en nieuw’ ‘inrichting’ ‘meubels’ ‘industrie’ ‘architecten’ “Torens” “Thuis in je stad” “Gelijk en toch anders” “Bruggen bouwen”
  • 54. Taakomschrijving van de educatief medewerker en scholen Productie Lessuggestie vooraf Lessuggestie achteraf Rest KO- vakken Rest OJW- vakken Instrumentele vakken TULE zijn richtinggevend kunsten cultuur erfgoed KOS Wijkprojecten Pilotscholen Meten en toetsen van effect Cultuurontmoeting (leerlingvolgsysteem) 5. Verkennen basisschoolmethoden
  • 55. Cultuur Ontmoeting MUZIEK, uit verre landen (slo-tule)
  • 57.
  • 58. ArchitectuurArchitectuur (methode onafhankelijk)(methode onafhankelijk) Groep 1 en 2 “Torens bouwen”   Groep 1: Groep 2:     HANDVAARDIGHEID. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr54 Tussendoel: :Beeldaspect, ruimtelijk bouwen (voor, achter, in, tussen, onder, boven, op, enz.)   TEKENEN. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 54 Tussendoel Beeldaspect, vormsoorten (rond, vierkant, driehoek, bol, enz.) AARDRIJKSKUNDE. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 47 Tussendoel: wonen, vorm en bouwmaterialen NATUUR EN TECHNIEK . Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 45 Producten Tussendoel: constructie met houten blokken, Lego soft Bricks, Lego duplo, Constructor, Lasy maxi/mini, Junior Ingenieur, K'nex TAAL. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 2 Tussendoel: breed, lang, groot
  • 59. ArchitectuurArchitectuur Groep 5 en 6: “ Thuis in je stad”   Groep 5: Groep 6:   TEKENEN. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 54 Tussendoel: DANS. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 54 Tussendoel: MENS en SAMENLEVING. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 39 Tussendoel: TAAL. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 33 Tussendoel •overlapping van objecten en figuren •de plaats van objecten in het grondvlak •grootteverschil van figuren en objecten (vooraan groot, achteraan klein) spel op basis van betekenisvolle situaties en verhalen. Met aandacht voor rolopbouw: combinaties van beweging, houding, gebaar, emotie, stem, taal en mimiek verantwoordelijk zijn voor de omgeving als groep 3/4 + schriftelijk: bijvoorbeeld een werkstuk of muurkrant maken van de belangrijkste informatie
  • 60. ArchitectuurArchitectuur Groep 7 en 8: “ Bruggen Bouwen”   Groep 7: Groep 8:   TEKENEN. Titel Ontwerptekenening HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 54 Tussendoel: opbouw, ordening, evenwicht en betekenis MUZIEK. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 54 Tussendoel: langere, complexe structuren met herhalingen, contrasten en variaties in tekst en melodie GESCHIEDENIS. Titel HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 51 Tussendoel: motieven van mensen voor handelingen uit het verleden REKENEN. Titel Bouwtekening op schaal HFDST .. BLZ… Kerndoel nr 33 Tussendoel: wegen, meten en tekenen op schaal
  • 61. OPDRACHT, 10 minutenOPDRACHT, 10 minuten Maak een biteable met vier slides ivm tijd van je verworven kennis/ervaringen mbt Creativiteit
  • 62. Pipi gek of geniaal?Pipi gek of geniaal?  http://sigridvaniersel. nl/category/weblog/c reativiteit/

Editor's Notes

  1. De wereld verandert sneller dan ooit tevoren. Dit vraagt om een nieuwe kijk op menselijke groei en ontwikkeling. We hebben nieuwe ideeën nodig over talent, intelligentie en creativiteit. Kortom, we hebben het Element nodig. Het Element is het punt waar natuurlijk talent en persoonlijke passie elkaar ontmoeten. Als mensen in hun element zijn, zijn ze het meest zichzelf, het meest geïnspireerd en halen ze het beste uit zichzelf. Ken Robinson laat zien dat iedereen het Element kan vinden. Achtergrond, leeftijd en tegenslagen hoeven geen belemmeringen te zijn voor succes. Aan de hand van vele voorbeelden en interviews met succesvolle mensen (waaronder Paul McCartney, Mick Fleetwood, Meg Ryan en Richard Branson) maakt hij duidelijk dat het niet gaat om hoge cijfers op school, maar dat er meer vormen van intelligentie en talenten zijn. Als je je Element hebt gevonden, ervaar je volledige voldoening, en dus rijkdom en succes in je leven. Dit boek is een lofzang op de adembenemende diversiteit van menselijke talenten en passies en ons buitengewoon potentieel voor groei en ontwikkeling. Op zijn eigen bevlogen manier zet Robinson de lezer aan tot denken en inspireert hij iedereen om het Element te vinden. Sir Ken Robinson is een internationaal erkend leider in de ontwikkeling van menselijk potentieel en creativiteit. Hij adviseerde al vele overheden, multinationals en ideële organisaties over het nut van creativiteit voor vooruitgang.
  2. 14.10-14.15
  3. 14.20
  4. 14.20
  5. De effecten op de cognitieve, persoonlijke en creativiteitsontwikkeling / R.M. Reijenga. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 24 p. - Met lit.opg. - Scriptie Hogeschool Utrecht, Opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming, Faculteit Maatschappij en Recht.
  6. Creativiteit van een kind Van nature beschikken we allemaal over een ongebreideld denkkader. Maar door onze opvoeding, en zeker door het onderwijs, leren we het af om creatief te zijn. Uniformiteit en afstomping zijn het gevolg. Alternatieven Volwassen bedenken gemiddeld 3 tot 6 alternatieven voor een probleem. Een kind bedenkt er vaak wel 60. Dit komt onder andere doordat kinderen nieuwsgieriger zijn. Waarom ? Kinderen die voor het eerst naar school gaan stellen meer dan 60 vragen per dag. Meestal starten deze vragen met waarom ..? Wanneer we met pensioen gaan stellen we nog maar 6 keer per dag een vraag.
  7. Opdracht Twee-spraak: A noemt een woord, B reageert, A reageert….enzo… Relatie optimaliseren van KTG. Link naar hoofdstuk Focus (breinprincipe): Het is belangrijk om tijdens het opnemen van nieuwe kennis geconcentreerd aan de slag te gaan. Het stellen van doelen vormt een belangrijk breinprincipe en bevordert het richten van de aandacht. Door het vooraf stellen van doelen en het visualiseren ervan worden in het brein neurale netwerken actief.
  8. Toelichting opdracht: Breinprincipe komt terug in opdracht. Focus en creatie
  9. Breinprincipe Focus Motivatie en concentratie: Flow. Concentratie: aandacht op een ding gericht. In deze maatschappij waarin we overspoeld worden door omgevingsprikkels is dat vaak moeilijk. Wanneer de motivatie om iets te leren groot genoeg is, zal de concentratie toenemen. Als de concentratie zo groot is dat je bijna alle omgevingsprikkels uitschakelt dan kom je in de flow terecht en bereik je optimale resultaten. Motivatie en belangstelling vormen als het ware de bron voor concentratie. Afwisseling: breingym…. (pas op voor een overload aan concentratie), tips voor bevorderen aandacht: zorg dat je op een ding tegelijk richt…richt je op positieve dingen…uitdagende doelstellingen: Wat heb jij nodig om je te focussen? Meditatieoefening : De aandacht die nodig is om een doel te bereiken kun je zelf beïnvloeden
  10. In het onderwijs zou creativiteit een steeds grotere rol kunnen spelen. We bereiden kinderen voor op de toekomst terwijl we geen idee hebben hoe deze eruit zal zien. Kinderen die nu op school zitten gaan in 2070 met pensioen. We kunnen ons geen voorstelling maken hoe de wereld er dan uit ziet. We zien wel een toename van het aantal banen dat gebaseerd is op creatief denken. http://www.youtube.com/watch?v=AEDM3zzYN_I link claire boonstra…
  11. Lessen in creativiteit bevordert de toename van het aantal verbindingen Het is waardevol om creatieve vakken te integreren in de andere vakken. Juist de inbedding in de kernvakken vormt een natuurlijke route waardoor er geen sprake is van fragmentatie.
  12. Out of de box: creatief denken kun je ontwikkelen. Vertraagde ontwikkeling frontaal kwab, zorgt voor mogelijkheden van creatief denken. Belang om dit te stimuleren. Aantal voorbeeld oefeningen: vlekken en cirkel…..
  13. Opdracht/ taakomschrijving met nieuwe elementen