3. Wat doen we als we een situatie willen
verbeteren?
Rechtzetten wat verkeerd is gelopen !
• fouten herstellen
• problemen oplossen
• knelpunten analyseren
Probleemgerichte oriëntatie voorkomt dat
we de juiste vragen stellen!!
it’s your mind that creates this world
4. PARADIGMA'S VAN VERANDERING
Betrokkenheidsparadigma
Inclusiviteit
complexiteit Beheersingsparadigma
Autoriteitsparadigma
Ontwikkeling
Vrijheidsgraden
it’s your mind that creates this world
5. PARADIGMA'S VAN VERANDERING
Autoriteit Controle Betrokkenheid
"heersen" "beheersen" "beheren"
Opdracht Plan Co-creatie
Uitvoeren Implementeren Creëren
Macht Procedure Participatie
Iedere aanleiding Probleem Potentie
Onderdanig Gekwalificeerd Professioneel
Verleiding en Taakgericht, Zingeving
dwang gehoorzaam
it’s your mind that creates this world
6. PROBLEM SOLVING
VSSTRENGTH BASED CHANGE
Ze leren leven met gelimiteerde verwachtingen
Doen wat haalbaar is
in plaats van
zoeken naar wat mogelijk is
it’s your mind that creates this world
7. PROBLEM SOLVING
Angst voor tekort
Focus op mankementen
In de psychologie zijn in 30 jaar 45.000 artikelen verschenen
over depressies en minder dan 400 over geluk !
Alsmaar problemen oplossen zorgt ervoor dat
tekortkomingen het gesprek gaan beheersen, waardoor
het functioneren van groepen wordt ondermijnd.
Fragmenteren
Door problem solving worden mensen specialist van
steeds kleinere delen, ze gaan steeds meer voorbij aan
de gehele context.
it’s your mind that creates this world
8. WORDSCREATESWORLDS
Kunt u mij over twee dagen bellen en me laten weten
hoe het met u gaat?
Kunt u mij over twee dagen bellen en me laten weten
hoe goed het met u gaat?
HOE KAN DIT WORDEN VERKLAARD?
it’s your mind that creates this world
9. ONDERLIGGENDE WERKPRINCIPES VAN AI
1. Sociaal constructionisme
We creëren onze wereld: we scheppen met elkaar
betekeniskaders door woorden en daden.
Als we in organisaties nieuwe verhalen, metaforen
en taal brengen, dan veranderen we de ziel van de
organisatie.
Taak van een leider: de realiteit van de organisatie
beschrijven en telkens weer herschrijven
Inspiratie vs.in-format-ie: wat zou kunnen i.p.v. wat
hoort
it’s your mind that creates this world
10. ONDERLIGGENDE WERKPRINCIPES VAN AI
2. Poëtisch Principe
Organisaties zijn sociale constructies.
Kies je onderzoeksvraag bewust: dat wat we
onderzoeken zal door onze aandacht groeien en in
belang toenemen.
Laat je bij je keuze leiden door wat je gezamenlijk
wil bereiken
it’s your mind that creates this world
11. ONDERLIGGENDE WERKPRINCIPES VAN AI
3. Principe van simultaniteit: vragen werkt
Onderzoeken is ingrijpen.
Onderzoeksvragen richten het bewustzijn
Een generatieve vraag dringt op verschillende
niveaus de gesprekken binnen en er ontstaat positieve
aandacht voor situaties en gedragingen die we
wenselijk achten.
it’s your mind that creates this world
12. ONDERLIGGENDE WERKPRINCIPES VAN AI
4. Het anticiperend principe: de toekomst trekt
De verbeelde toekomst als veroorzaker van het heden.
We verplaatsen ons naar de toekomst, we bekijken de
mogelijkheden die zich daar aandienen en leven dan
alsof die toekomst al een feit is.
Positive image, positive action
5. Het positieve principe: succes werkt
Mensen en organisaties zijn heliotropisch.
‘
Positiviteit straalt levenskracht uit.
De kans op een generatief gesprek neemt toe
wanneer de vragen positief gesteld zijn.
it’s your mind that creates this world
13. ONDERLIGGENDE WERKPRINCIPES VAN AI
6. Het narratieve principe: kracht van verhalen
Verhalen vertellen verbind, creëert samenwerking,
samen leren en samenhang
Verhalen als katalysator van verandering.
Menselijke systemen en organisaties zijn verhalen in
wording
Begin een vergadering met een kort verhaal waarin
ieder vertelt over het beste wat hem of haar afgelopen
week is overkomen. Vergadering zal anders verlopen
en de betrokkenheid zal toenemen.
7. Relationeleprincipe: mensenmakenelkaar
it’s your mind that creates this world
14. APPRECIATIVEINQUIRY
Waarderen
• een waarde toekennen
• op prijs stellen
De aandacht vestigen op de kwaliteiten van iemands
werk, op de sterke punten, op wat iemand goed doet.
Wat aandacht krijgt, gaat groeien
Waarderen is een belangrijke basis voor vertrouwen
Waarderen impliceert verbinden. Je kunt geen passieve waarnemer
meer zijn.
it’s your mind that creates this world
15. APPRECIATIVEINQUIRY
Onderzoeken (to inquire)
•ontdekken, exploreren
bevragen met als doel nieuwe mogelijkheden te ont-
dekken; een eerlijk verlangen om iets te weten te komen.
Kies een affirmatieve vraag.
Het onderzoek brengt de dynamiek op gang!
AI is een constructieve, generatieve vorm van action
research, gericht op het ontwikkelen van potentieel in
een systeem en waarin onderzoeken, leren, ontwikkelen
en veranderen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Het onbekende toelaten betekent oude zekerheden laten varen.
it’s your mind that creates this world
16. APPRECIATIVEINQUIRY
AI= waarderend onderzoeken
Focus op positieve krachten:
Op zoek naar succesfactoren en elementen die kracht
en vitaliteit uitstralen, die potentie bieden, energie
geven, die je voornemens verruimen ...
Ontwikkelen van samenwerkings- en veranderings-
potentieel door verbinding, dialoog, verhalen en
metaforen
De 'kunst van het waarderen'
de AI-grondhouding, AI als levensstijl
it’s your mind that creates this world
17. APPRECIATIVE INQUIRY
Nadruk op samenwerking:
Samen creëren wat gezond, succesvol en positief is
Wat gebeurd er als het systeem op zijn best werkt.
AI betrekt iedereen erbij
Van tweetallen tot largescaleevents
AI is generatief
Performatief, zet aan tot actie en nieuwe initiatieven
Genereert nieuwe taal, nieuwe beelden en nieuwe
mogelijkheden door het onderhouden van intensere
werkrelaties
Creëren van gedeelde beelden van een gewenste toekomst
it’s your mind that creates this world
18. Appreciative Inquiry
“4-D” Cycle
Discovery
Verwonderen
Watzijnonzebesteervaringen
tot nu toe? Waarderen
“wat is”
Destiny Dream
Positief
Verwerkelijken Verbeelden
Backward casting: kernthema
Het genereren van beelden
welke interventieszijn
over de toekomst die
nu nodig?
we wensen
Design
Verankeren
Systemischontwerp
van de gewenstewerkelijkheid
it’s your mind that creates this world
20. PROBLEM SOLVING
VSSTRENGTH BASED CHANGE
Hyperzones: stress
Alsmaar problemen oplossen, voortdurend onder
spanning staan, en negatieve gevoelens creëren stress,
uitputting en verlies aan productiviteit, creativiteit en
zelfverzekerdheid.
Zinzones
Positieve gevoelens maken dat mensen nieuwsgieriger
zijn, zich langer kunnen concentreren en een bredere
kijk op de dingen hebben.
Een open houding leidt sneller tot inzicht en zet aan tot
innovatie.
it’s your mind that creates this world
21. CASUS ZIEKENHUIS
1. AI is zelfbevestigend: je gaat steeds meer vinden
van wat je zoekt en je creëert al doende wat je
zoekt.
2. AI is creërend: het versterkt bij betrokkenen de
hoop en het vertrouwen om samen iets te
realiseren en roept hen op hun vermogen tot
samenwerking te benutten
it’s your mind that creates this world
22. CONTACT
Marcel van Marrewijk
email: marcel@vanmarrewijk.nl
gsm: 06 8 1953 777
profiel: http://www.mindz.com/profiles/Marcel_van_Marrewijk
Plaza: www.cubrix.nl
Postbus 11294
3004 EG Rotterdam
Bronnen:
• Cubrix, zicht op organisatieontwikkeling en
Performanceverbetering (M. Van Marrewijk)
•Spiral Dynamics (Beck& Cowan )
• Het AI Basiswerk (Barrett, Fry en Wittockx)
it’s your mind that creates this world
