Ikatlong Modyul Edukasyon sa Pagpapakatao 10

1. Gawain:
Ginawang
Mabuti
Iniwasang
Masama
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5

2. Pangkatang Gawain:
Ginagawang
Mabuti
Bakit mo ito
ginawa?
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5

3. MODYUL 3:
PAGHUBOG NG
KONSENSYA BATAY SA
LIKAS NA BATAS
MORAL

4. Mga Pangunahing Konsepto Kaugnay ng Batas Moral
• Batayan ng pagkilos ng tao upang ito ay
maging tama at mabuti.
• Nagpapakita ng direksyon ng pantaong
kilos para makarating sa tamang
patutunguhan.
Ano ang Batas Moral?

5. Mga Pangunahing Konsepto Kaugnay ng Batas Moral
• Batas Kalikasan (Natural law) na naihahayag
sa pamamagitan ng ating isip.
• Naisasaad nito ang pamantayan ng mga
gawang dapat at di dapat.
Ano ang Batas Moral?

6. Mga Pangunahing Konsepto Kaugnay ng Batas Moral
Batas na Walang Hanggan (Eternal Law) o
Batas ng Diyos.
Ito ay unibersal, angkop sa lahat at angkop
sa lahat ng kultura.
Saan Nakaugat ang Batas Moral?

7. Mga Pangunahing Konsepto Kaugnay ng Batas Moral
1. Batas Eternal – mismong karunungan ng
Diyos o isip ng Diyos na namamahala sa
lahat ng kilos at galaw ng umiiral sa
sanlibutan.
Tatlong Uri ng Batas na Pamantayan at
Gabay ng Kilos-tao (Human Act)

8. Mga Pangunahing Konsepto Kaugnay ng Batas Moral
2. Lex Naturalis – pakikibahagi ng tao, bilang
rasyonal na nilkha, sa batas eternal.
- “Ilaw ng likas na isip” bilang
umuunawa ng mabuti at masama.
Tatlong Uri ng Batas na Pamantayan at
Gabay ng Kilos-tao (Human Act)

9. Mga Pangunahing Konsepto Kaugnay ng Batas Moral
3. Batas ng Tao – tumutukoy sa prinsipyo na
ibinabatay ng isip sa mga pangunahing
prinsipyo na ibinatay ng isip sa mga
pangunahing prinsipyo ng lex naturalis
Tatlong Uri ng Batas na Pamantayan at
Gabay ng Kilos-tao (Human Act)

10. Batas Eternal o Batas
na Walang Hanggan
(Eternal Law)
Lex Naturalis o Batas
Kalikasan
(Natural Law)
Likas na Batas Moral
Batas ng Tao
Batas ng Kalikasan
(Law of Nature)

11. Unang Prinsipyo: Gawin ang mabuti at
iwasan ang masama.
Prinsipyo ng Likas na Batas Moral

12. Ikalawang Prinsipyo:
a. Hindi dapat sinisira ang mabuti upang
gumawa ng mabuti.
b. Hindi dapat tratuhin ang tao bilang
paraan para sa isang layunin.
Prinsipyo ng Likas na Batas Moral

13. Ikalawang Prinsipyo:
c. Hindi dapat kinikilingan ang ilan, maliban kung
kinakailangan para sa kabutihang panlahat.
d. Hindi dapat nagsasarili na kumikilos para sa
kabutihan ng tao.
Prinsipyo ng Likas na Batas Moral

14. Ikalawang Prinsipyo:
e. Hindi dapat kumikilos na nababatay
lamang sa bugso ng damdamin, takot galit,
o pagnanasa.
Prinsipyo ng Likas na Batas Moral

15. Ako’y NUMNGTI tinig na iyong
maririnig
NOHANPA ng agam-agam, isip
saan ipipilig?
Alin ang tama, bakit ito ay mali?
Ako’y dapat KONTASULNOKI mo
sa panahon ng pagpili.

16. WAPANAGLI sa’yo kailanman di
pinilit
GANWALI na dulot ko sa mata
sana’y wag ipikit
Sakaling piliin mong di ako
NINSIPAN
Siguradong ikaw ay aking
SIUGINU.

17. Kung di ako’y KINGPAGAN ika’y
walang katahimikan
Ang maling gawa ay magpa-
flashback sa isipan
Hanggat di NGINIMA ikaw nga
ang may sala
At ang nagawang AMAMAS ay
piliting itama.

18. Maaari mo akong ituring na
BIGKAGANI
Hindi kita aakayin sa
MAHAKAPANAK
Makinig ka lamang
pag kita’y paalalahanan
Ako ba’y kilala mo
mahal na kaibigan?

19. Ako’y munting tinig na
iyong maririnig
Panahon ng agam-agam,
isip saan ipipilig?
Alin ang tama, bakit ito ay mali?
Ako’y dapat kinokonsulta mo sa
panahon ng pagpili.

20. Paliwanag sa’yo kailanman di
pinilit
Liwanag na dulot ko
sa mata sana’y wag ipikit
Sakaling piliin mong di ako
pansinin
Siguradong ikaw ay aking uusigin

21. Kung di ako’y pakinggan ika’y
walang katahimikan
Ang maling gawa ay magpa-
flashback sa isipan
Hanggat di amining
ikaw nga ang may sala
At ang nagawang masama
ay piliting itama.

22. Maaari mo akong ituring na
kaibigan
Hindi kita aakayin sa
kapahamakan
Makinig ka lamang
pag kita’y paalalahanan
Ako ba’y kilala mo
mahal na kaibigan?

23. • Pinakamalapit na pamantayan ng moralidad na
gumagabay sa ating pamumuhay tungo sa
kabutihan.
• Praktikal na paghuhusga ng isipan na nagpapasya
na gawin ang mabuti at iwasan ang masama
(Lipio, 2004, ph. 2)
Konsensya

24. • Bahagi ng ispiritwal na kalikasan.
• Paglalapat ng ating kaalaman tungkol sa
mabuti at masama sa ating ginagawa o
maaaring gawin.
Konsensya

25. • Ito ay isang natatanging kilos pangkaisipan,
isang paghihusga ng atinng sariling katwiran.
– Santo Tomas de Aquino
Konsensya

26. • Tama, kapag ito’y naghuhusga ng pasiya o
kilos batay sa tamang panuntunan at
naaayon sa Batas Moral.
• Mali, nagpasiya ng taliwas sa mga prinsipyo
ng Batas Moral.
Dalawang Uri ng Konsensya

27. Ang maling konsensya ay maaaring
nagkakaiba sa sumusunod na paraan:
a. Tuliro o may duda
b. Maluwag
c. Manhid o mapagwalang bahala
d. Ipokrito
Maling Konsensya

28. a. Laman at lawak ng pagkatuto
b. Antas ng kakayahang mag-isip
c. Impluwensya ng tagahubog ng pagkatuto.
Salik sa Paghubog ng Wastong Konsensya

29. a. Seryosong pag-aaral tungkol sa Batas
Moral
b. Pagninilay
c. Pagkonsulta o paghingi ng gabay mula sa
nakatatanda.
Paraan na Makatutulong sa
Pagpapatibay Konsensya

30. d. Pag-uusig ng konsensya bago gumawa ng
pasya o aksiyon.
e. Malalim na pagkilala sa sarili.
f. Pagbabasa ng mga Banal na Aklat
g. Pagdadasal bago ang kilos.
Paraan na Makatutulong sa
Pagpapatibay Konsensya

31. Ang kawalang ng kaalaman sa isag
bagay. Lumilitaw ito sa mga pagkakataong
kinakailangan gamitin ang kaalaman sa
Kamangmangan

32. • Kamangmangang madaraig (vincible
ignorance). Ang kamangmangan ay
madaraig kung mayroong pamamaraan ang
tao upang malampasan ito.
Uri ng Kamangmangan

33. • Kamangmangang di madaraig (invincible
ignorance). Ang kamangmangan ay di
madaraig kung walang pamamaraan na
magagawa ang tao upang malampasan ito.
Uri ng Kamangmangan

34. • Una: Alamin at naisin ang mabuti.
• Ikalawa: Ang pagkilatis sa particular na
Apat na Yugto ng Konsensya

35. • Una, ang antas ng likas na pakiramdam at
reaksyon.
• Ikalawa, ang antas ng superego.
Antas ng Paghubog ng Konsensya

36. Isip
Kilos-loob
Puso
Kamay
Gamitin ang sumusunod nang mapanagutan
sa paghubog ng konsensya:

37. “Ang ating mga pagkabigo ay daan tungo sa ating
pag-unlad. Tinatawag tayo upang maging ganap sa
salita at sa gawa. Kung ano tayo at kung ano ang
magiging tayo ay nakasalalay sa ating mga moral na
gawain. Ang mga gawaing ito ay humuhubog sa ating
pagkatao, pag-uugali at buong buhay.”