A presentation linking maths and Greek litterature. A disvovery of maths in greek poets masterpieces

1. Μαθηματικά και ΠοίησηΜαθηματικά και Ποίηση

2. «Μαθηματικά«Μαθηματικά καικαι ποίησηποίηση είναι δύο παράθυρά μας προς τονείναι δύο παράθυρά μας προς τον
κόσμο. Η θέα που το καθένα προσφέρει είναι διαφορετική απόκόσμο. Η θέα που το καθένα προσφέρει είναι διαφορετική από
την άλλη, κατά ένα παράδοξο όμως τρόπο είναιτην άλλη, κατά ένα παράδοξο όμως τρόπο είναι
συμπληρωματικές μεταξύ τους, γεγονός που αντανακλά καισυμπληρωματικές μεταξύ τους, γεγονός που αντανακλά και
στη δική μας δίδυμη φύση: Λογική – Συναίσθημα».στη δική μας δίδυμη φύση: Λογική – Συναίσθημα».
Mathematics and poetry are two windows to the world.Mathematics and poetry are two windows to the world.
The view that each window offers is different from theThe view that each window offers is different from the
other, but in a paradoxical way, they are complementary toother, but in a paradoxical way, they are complementary to
each other. This is a fact that reflects in our “twin”each other. This is a fact that reflects in our “twin”
naturenature:: Sense – Sentiment.Sense – Sentiment.
Νίκος Ταμπάκης
Μηχανικός-φιλόσοφος

4. Τ’ ανώτερα μαθηματικά μου τα έκανα στο Σχολείο τηςΤ’ ανώτερα μαθηματικά μου τα έκανα στο Σχολείο της
θάλασσας. Ιδού και μερικές πράξεις για παράδειγμα:θάλασσας. Ιδού και μερικές πράξεις για παράδειγμα:
I did my level mathematics in school of the sea. Here areI did my level mathematics in school of the sea. Here are
some operations for examplesome operations for example::
1.1. Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σουΕάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου
απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: μεαπομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με
άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.
If you dissociate Greece, in the end you ’ll see that all isIf you dissociate Greece, in the end you ’ll see that all is
left isleft is:: an olive tree, a vineyard and a ship. Which meansan olive tree, a vineyard and a ship. Which means::
with all these you can make it up again.with all these you can make it up again.
2.2. Το γινόμενο των μυριστικών χόρτων επίΤο γινόμενο των μυριστικών χόρτων επί την αθωότητα δίνειτην αθωότητα δίνει
πάντοτε το σχήμα κάποιου Ιησού Χριστού.πάντοτε το σχήμα κάποιου Ιησού Χριστού.
The product (result of multiplication) of scented herbs xThe product (result of multiplication) of scented herbs x
innocence always gives the figure of some Jesus Christ.innocence always gives the figure of some Jesus Christ.

5. 3.3. Η ευτυχία είναι η ορθή σχέση ανάμεσα στις πράξειςΗ ευτυχία είναι η ορθή σχέση ανάμεσα στις πράξεις (σχήματα) και(σχήματα) και
στα αισθήματα (χρώματα). Η ζωή μας κόβεται, και οφείλει να κόβεται,στα αισθήματα (χρώματα). Η ζωή μας κόβεται, και οφείλει να κόβεται,
στα μέτρα που έκοψε τα χρωματιστά χαρτιά του οστα μέτρα που έκοψε τα χρωματιστά χαρτιά του ο Matisse.Matisse.
Happiness is the right proportion between deeds (figures) andHappiness is the right proportion between deeds (figures) and
emotions (colors). Our life is cut and ought to be cut, as much asemotions (colors). Our life is cut and ought to be cut, as much as
Matisse cut his colored papers.Matisse cut his colored papers.
4.4. Όπου υπάρχουν συκιές υπάρχει Ελλάδα. Όπου προεξέχει το βουνόΌπου υπάρχουν συκιές υπάρχει Ελλάδα. Όπου προεξέχει το βουνό
απ’ τη λέξη του υπάρχει ποιητής. Η ηδονή δεν είναι αφαιρετέα.απ’ τη λέξη του υπάρχει ποιητής. Η ηδονή δεν είναι αφαιρετέα.
Wherever you see fig trees, there you find Greece. Wherever theWherever you see fig trees, there you find Greece. Wherever the
mountain protrudes up its name, there is a poet. Lust is notmountain protrudes up its name, there is a poet. Lust is not
deductible.deductible.

6. 5.5. Ένα δειλινό στο Αιγαίο περιλαμβάνει τη χαρά και τη λύπη σε τόσοΈνα δειλινό στο Αιγαίο περιλαμβάνει τη χαρά και τη λύπη σε τόσο
ίσες δόσεις που δεν μένει στο τέλος παρά η αλήθεια.ίσες δόσεις που δεν μένει στο τέλος παρά η αλήθεια.
An evening in the Aegean includes sorrow and joy in so equalAn evening in the Aegean includes sorrow and joy in so equal
doses that nothing is left but the truth.doses that nothing is left but the truth.
6.6. Κάθε πρόοδος στο ηθικό επίπεδο δεν μπορεί παρά να είναιΚάθε πρόοδος στο ηθικό επίπεδο δεν μπορεί παρά να είναι
αντιστρόφως ανάλογη προς την ικανότητα που έχουν η δύναμη κιαντιστρόφως ανάλογη προς την ικανότητα που έχουν η δύναμη κι
ο αριθμός να καθορίζουν τα πεπρωμένα μαςο αριθμός να καθορίζουν τα πεπρωμένα μας..
Any progress in the moral level can be nothing but converselyAny progress in the moral level can be nothing but conversely
proportionate to the ability of power and numbers to defineproportionate to the ability of power and numbers to define
our destinies.our destinies.
7.7. Ένας «αναχωρητής» για τους μισούς είναι, αναγκαστικά, για τουςΈνας «αναχωρητής» για τους μισούς είναι, αναγκαστικά, για τους
άλλους μισούς, ένας «Ερχόμενος»άλλους μισούς, ένας «Ερχόμενος»..
An “Anchorite” for the one half of people is, nevertheless,An “Anchorite” for the one half of people is, nevertheless,
“Forthcoming” for the other half.“Forthcoming” for the other half.
Ο. Ελύτης (Ο μικρός ΝαυτίλοςΟ. Ελύτης (Ο μικρός Ναυτίλος))

7. «Ας είναι καλά ο εκάστοτε«Ας είναι καλά ο εκάστοτε γεωμέτρηςγεωμέτρης ποιητήςποιητής (poet of geometry)(poet of geometry)
που ‘χει κερδίσει τον στέφανο του ανέμου»που ‘χει κερδίσει τον στέφανο του ανέμου»
«..και τα«..και τα σχήματασχήματα (shapes)(shapes) όλα καθαρογραμμένα μέσ’ στα φρούτα οόλα καθαρογραμμένα μέσ’ στα φρούτα ο
κύκλοςκύκλος (circle)(circle), το, το τετράγωνοτετράγωνο (square)(square), το, το τρίγωνοτρίγωνο (triangle)(triangle) καικαι
οο ρόμβοςρόμβος (rhombus)(rhombus) όπως τα βλέπουν τα πουλιά, να γίνει απλός οόπως τα βλέπουν τα πουλιά, να γίνει απλός ο
κόσμος.»κόσμος.»
Ο. Ελύτης (Ο μικρός Ναυτίλος)Ο. Ελύτης (Ο μικρός Ναυτίλος)

8. Κακναβάτος ΈκτωρΚακναβάτος Έκτωρ

9. «Πέρα στη δημοσιά«Πέρα στη δημοσιά
φάνηκε πρώτα στήλη κουρνιαχτόςφάνηκε πρώτα στήλη κουρνιαχτός
ως τα μεσούρανα.ως τα μεσούρανα.
Δεν άργησε πολύ.Δεν άργησε πολύ.
Ο δρόμος έφερνε το ποδοβολητόΟ δρόμος έφερνε το ποδοβολητό
τον χουγιατό τηςτον χουγιατό της
κλείνατε τα παράθυρα κατέβαιναν ρολά.κλείνατε τα παράθυρα κατέβαιναν ρολά.
Σιδηροντυμένη έμπαινε πια στην πόληΣιδηροντυμένη έμπαινε πια στην πόλη
ηη εξίσωσηεξίσωση (equation)(equation)»»
Ε. Κακναβάτος (Άλγεβρα)Ε. Κακναβάτος (Άλγεβρα)

10. ««……Πέραν τουΠέραν του απείρουαπείρου (infinity)(infinity), ο ορίζοντας, ο ορίζοντας
τρικλίζει φορτωμένος τρεις άγριεςτρικλίζει φορτωμένος τρεις άγριες
γεωμετρίεςγεωμετρίες (geometry)(geometry)»»
Ε. Κακναβάτος (Χαοτικά Ι εκδ. Άγρα)Ε. Κακναβάτος (Χαοτικά Ι εκδ. Άγρα)

12. «Ο άνθρωπος του οιδιπόδειου αινίγματος«Ο άνθρωπος του οιδιπόδειου αινίγματος
Ξεκινά την αυγή, πάνω στ’ αχνάρια τηςΞεκινά την αυγή, πάνω στ’ αχνάρια της γραμμήςγραμμής (line)(line),,
μεμε τέσσερατέσσερα (four)(four) πόδια. Σταπόδια. Στα μισάμισά (half)(half) του δρόμουτου δρόμου
στυλώνεται σταστυλώνεται στα δυοδυο (two)(two) του, για να ιδεί κατάματα τον ήλιο του λαμπρούτου, για να ιδεί κατάματα τον ήλιο του λαμπρού
μεσημεριού.μεσημεριού.
Και το βράδυ φθάνει στην κορφή τουΚαι το βράδυ φθάνει στην κορφή του κώνουκώνου (cone)(cone), σέρνοντας τώρα το, σέρνοντας τώρα το
τρίτοτρίτο (third)(third) του ποδάρι,του ποδάρι,
έτοιμος να αντικρίσει τη μεγάλη δύση.έτοιμος να αντικρίσει τη μεγάλη δύση.
Αλλά έμεινε ατελής του αινίγματος ηΑλλά έμεινε ατελής του αινίγματος η λύσηλύση (answer)(answer)».».
Γιώργος Βαφόπουλος (Ο μεγάλος Κώνος)Γιώργος Βαφόπουλος (Ο μεγάλος Κώνος)

13. Μανώλης ΞενάκηςΜανώλης Ξενάκης

14. Ιππέας διανύει 12,5 χλμ την ώραΙππέας διανύει 12,5 χλμ την ώρα
και καταδιώκει πεζό που αναχώρησεκαι καταδιώκει πεζό που αναχώρησε
πολλά χρόνια πριν και περπατεί ακόμη.πολλά χρόνια πριν και περπατεί ακόμη.
Μετά από πόσες ώρες ο ιππέας θα φτάσει τον πεζόΜετά από πόσες ώρες ο ιππέας θα φτάσει τον πεζό
Και σε ποια απόστασηΚαι σε ποια απόσταση
Από το σημείο της αναχωρήσεώς του θα τον φονεύσει;Από το σημείο της αναχωρήσεώς του θα τον φονεύσει;
An equestrian covers the distance of 12,5 km. per hourAn equestrian covers the distance of 12,5 km. per hour
And chases a pedestrian who departedAnd chases a pedestrian who departed
Many years ago and still walks.Many years ago and still walks.
In how many hours will the equestrian reach the pedestrianIn how many hours will the equestrian reach the pedestrian
And at which distance from the starting point will he kill him?And at which distance from the starting point will he kill him?
Μανώλης ΞενάκηςΜανώλης Ξενάκης
(γράφει τα ποιήματά του ως εκφωνήσεις μαθηματικών ασκήσεων)(γράφει τα ποιήματά του ως εκφωνήσεις μαθηματικών ασκήσεων)