1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33202 ชื่อวิชา
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 6
ปีการศึกษา 2557
ชื่อโครงงาน องค์ประกอบชองเซลล์สัตว์
ชื่อผู้ทาโครงงาน
นางสาวปรางวดี ศรีเกษ เลขที่ 4 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
นางสาวสืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่ 6 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการศึกษา
2557

2. 2
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34
ใบงาน
การจัดทาข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลุ่ม
1. นางสาวปรางวดี ศรีเกษ เลขที่ 4
2. นางสาวสืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่ 6
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
องค์ประกอบของเซลล์สัตว์
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
Animal Cell Structure
ประเภทโครงงาน สื่อการเรียนการสอน

3. 3
ชื่อผู้ทาโครงงาน 1. น.ส.ปรางวดี ศรีเกษ เลขที่ 4 ชั้น ม. 6 ห้อง
8
2. น.ส.สืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่ 6 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ชื่อที่ปรึกษาร่วม -
ระยะเวลาดาเนินงาน เดือนพฤศจิกายน 2557 – เดือนกุมภาพันธ์
2558
ที่มาและความสาคัญของโครงงาน
ปัจจุบันมีการเรียนการสอนเรื่องเซลล์ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
ซึ่งเป็นเรื่องที่สาคัญในการต่อยอดไปในเรื่องอื่นๆในวิชาชีววิทยาแทบทุกบท
หากมีความรู้เรื่องเซลล์ไม่เข้าใจเท่าที่ควรก็จะทาให้การเรียนรู้ในวิชาชีววิท
ยาในเรื่องอื่นๆมีปัญหาตามมา ส่งผลกระทบเป็นทอดๆ
ทาให้ความรู้ความเข้าใจไม่สามารถเข้าถึงแก่นหลักในวิชาเนื้อหานี้ได้อย่างเ
ข้าใจจริง
เรื่องเซลล์นี้อาจเป็นเรื่องที่ยากหรือไม่สามารถจดจาส่วนประกอบแต่ละส่วนไ
ด้อย่างชัดเจนอาจเป็นเพราะชื่อที่ยากต่อการจดจาหรืออาจเป็นเพราะส่วนปร
ะกอบของเซลล์นั้นมีหลากหลายและล้าลึกเกินไป
แต่เรื่องเซลล์นั้นเซลล์ยังเป็นเรื่องใกล้ตัวที่น่าสนใจและควรรู้
เพราะหากมีความรู้เรื่องเซลล์ที่ดีเราจาสามารถนามาประยุกต์ใช้ในชีวิตประ
จาวันได้อย่างมากมาย แต่ในปัจจุบัน
กลับยังไม่มีสื่อการเรียนการสอนเรื่องเซลล์ของสัตว์ในโลกออนไลน์ที่ครบถ้ว
นสมบูรณ์ ฟรี และหาง่ายเท่าที่ควร
ถึงแม้เรานั้นอาจค้นคว้าแต่กลับไม่มีข้อมูลที่ตรงกับความต้องการของเราหรือ
ไม่มีข้อมูลที่เรานั้นสามารถทาความเข้าใจที่ตรงกับความเข้าใจของเรามากเ
ท่าทคี่วร และบางทีสื่อการสอนเหล่านอี้าจมีตัวหนังสือไม่สวยงาม อ่านยาก
ทาให้มีความรู้สึกไม่อยากทาความเข้าใจ ซึ่งเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้
เพราะทุกคนนั้นล้วนแต่ต้องการสื่อการสอนที่มีความสวยงามและสามารถเข้า
ใจได้โดยง่ายเพื่อความสะดวกในการเรียนรู้
วิชาชีวะนั้นทุกคนอาจคิดว่าเป็นวิชาที่ท่องจา
เป็นวิชาที่คนที่ชอบจาเท่านั้นถึงจะชอบวิชานี้
แต่ถ้าเราสามารถจดจาได้โดยรูปภาพเราก็จะสามารถจาเรื่องราวต่างๆได้มา

4. 4
กยิ่งขึ้น
การจดจาเรื่องๆหนึ่งคล้ายกับการจัดเรียงในสมองเมื่อนึกถึงสิ่งๆหนึ่งเราก็จะนึ
กถึงสิ่งที่เกี่ยวข้องกับสิ่งนั้นได้โดยอัตโนมัติโดยไม่ต้องนั่งนึกคิดนานว่าสิ่งนี้ห
มายความว่าอย่างไร ไม่ต้องตีความให้ซับซ้อน
ความคิดจะออกมาโดยทันทีที่เราคิด
ยกตัวอย่างเช่นเมื่อนึกถึงแอปเปิ้ลเราก็จะนึกถึงพายแอปเปิ้ล น้าแอปเปิ้ล
หรือผลไม้อื่นๆที่มีสีแดงตามสีของผลแอปเปิ้ล ดวงอาทิตย์
หรืออื่นๆอีกมากมายที่มีส่วนเกี่ยวข้อง
ดังนั้นถ้าเราสามารถจัดเรียงข้อมูลต่างๆได้อย่างเรียบร้อยเป็นระเบียบ
ถ้าเกิดเราฝึกฝนการจดจาบ่อยๆก็จะทาให้เราสามารถจดจาข้อมูลนั้นได้อย่า
งแม่นยาและชัดเจนยิ่งขึ้น
สื่อการเรียนการสอนเรื่องเซลล์ของสัตว์ที่กลุ่มของข้าพเจ้านั้นจะสามาร
ถไขข้อสงสัยเกี่ยวกับเซลล์ในปัญหาที่เราสงสัย
ทาให้เรานั้นเกิดความเข้าใจในเรื่องนี้มากขึ้น
ทาให้หายสงสัยในประเด็นที่เราไม่เข้าใจ
ช่วยส่งเสริมความเข้าใจให้เรามากขึ้นยิ่งกว่าเดิม
ความเข้าใจถือว่าเป็นเรื่องสาคัญเรื่องหนึ่ง
กลุ่มของของข้าพเจ้าก็ได้ตระหนักถึงเรื่องนี้
ด้วยเหตุนี้กลุ่มของข้าพเจ้าจึงตั้งใจจะทาสื่อการเรียนการสอนเรื่องเซลล์ของ
สัตว์นี้ให้สวยงาม เข้าถึงง่าย และมีข้อมูลถูกต้องครบถ้วนสมบูรณ์
เพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจไม่มากก็น้อย
เพื่อเป็นข้อมูลในการศึกษาค้นคว้าเรียนรู้หรือสามารถต่อยอดสื่อการเรียนกา
รสอนนี้ต่อไปในอนาคตภายภาคหน้า
วัตถุประสงค์
1. เพื่อเผยแพร่ความรู้เรื่องเซลล์ของสัตว์ที่ถูกต้องและครบถ้วนสมบูรณ์แก่
ผู้ที่สนใจ
2. เพื่อเป็นการทบทวนความรู้แก่ผู้จัดทา
3. เพื่อเป็นแนวทางการจัดทาสื่อการเรียนรู้เรื่องเซลล์สัตว์ต่อไป
ขอบเขตโครงงาน
เซลล์ของสัตว์ อันประกอบไปด้วยประวัติการค้นพบเซลล์ โครงสร้าง
และหน้าที่ของ นิวเคลียส เยื่อหุ้มเซลล์ และออแกเนลล์ต่างๆ ได้แก่ ไรโบโซม

5. 5
ไมโทคอนเดรีย ไซโตสเกเลตอล เอนโดพลาสมิกเรติคิวลัม กอลจิบอดี
แวคิวโอล ไลโซโซม เพอรอกซิโซม
หลักการและทฤษฎี
เซลล์ (Cell) หมายถึง หน่วยพื้นฐานที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิต
มีรูปร่างลักษณะและขนาดแตกต่างกันขึ้นอยู่กับชนิดของสิ่งมีชีวิตและหน้าที่
ของเซลล์เหล่านั้นเซลล์ที่มีขนาดเล็กที่สุดคือ ไมโครพลาสมา
(Mycoplasma) หรือ PPLO (Pleuropneumonia - like organism)
มีขนาดประมาณ 0.1 - 0.25 m
เซลล์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ เซลล์ไข่นกกระจอกเทศ
ประวัติการศึกษาเซลล์ (Cell)
ศตวรรษที่ 17 กาลิเลโอ ได้ประดิษฐ์แว่นขยายกาลังขยาย 2-5 เท่า
ส่องดูสิ่งมีชีวิตเล็กๆ
ค.ศ.1665 Robert Hook ได้ประดิษฐ์กล้องจุลทรรศน์เลนส์ประกอบได้สาเร็จ
ซึ่งมีกาลังขยาย 270 เท่า
และนาไปส่องดูไม้คอร์กที่เฉือนบางๆและพบห้องว่างมากมายที่เขาเรียกว่า
Cell
ค.ศ.1839 ชวานน์และชไลเดน ได้เสนอ ทฤษฎีเซลล์
ทฤษฎีเซลล์ (Cell Theory)
เสนอโดย Schwann และ Schleiden มีใจความสาคัญว่า
สิ่งมีชีวิตทั้งหลายประกอบด้วยเซลล์และผลิตภัณฑ์ของเซลล์ ในปัจจุบัน
พบว่าสิ่งมีชีวิตที่ไม่ประกอบด้วยเซลล์ก็มี เช่น Virus และ Viroid
เพราะเหตุว่า ไม่มีเยื่อหุ้มเซลล์และโพรโทพลาซึม

6. 6
ส่วนที่ห่อหุ้มเซลล์สัตว์ ประกอบด้วย
เยื่อหุ้มเซลล์ (Cell membrane) พบในเซลล์สิ่งมีชีวิตทุกชนิด
ควบคุมการผ่านเข้าออกของสารเพราะมีสมบัติเป็นเยื่อเลือกผ่าน
ประกอบด้วยไขมันและโปรตีนอยู่รวมกันเป็น Fluid mosaic model กล่าวคือ
โมเลกุลของฟอสโฟลิพิดเรียงกันเป็น 2 ชั้น หันด้านมีขั้วซึ่งชอบรวมตัวกับน้า
(Hydrophilic)ออกด้านนอก และหันด้านไม่มีขั้นซึ่งไม่ชอบรวมกับน้า
(Hydrophobic) เข้าข้างใน และมีการเคลื่อนที่ไหลไปมาได้
ส่วนโปรตีนมีลักษณะเป็นก้อน (Globular) ฝังหรือลอยอยู่ในชั้นไขมัน
และอาจพบคาร์โบไฮเดรตเกาะที่ผิวโปรตีนด้วยก็ได้ ไซโทพลาซึม
(Cytoplasm) เป็นของเหลวภายในเซลล์ที่อยู่รอบ ๆ นิวเคลียสประกอบด้วย
คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน และแร่ธาตุต่าง ๆ ไซโทพลาซึมมี
ออร์แกแนลล์ (Organelle) หลายชนิด ทาหน้าที่ต่าง ๆ กัน
1. ไรโบโซม (Ribosome)
มีลักษณะเป็นทรงกลมขนาดเล็กประมาณ 20 nm ประกอบด้วย rRNA
และโปรตีน พบทั่วไปในไซโทพลาสซึม ไมโทคอนเดรีย คลอโรพลาสต์
มีหน้าที่สังเคราะห์โปรตีนสาหรับใช้ภายในเซลล์และส่งออกไปใช้นอกเซลล์
2. เซนทริโอล (Centriole)
เป็นท่อกลวง ประกอบด้วยไมโครทิวบูล 9 กลุ่ม กลุ่มละ 3 ท่อ
เรียงกันเป็นวงกลม เรียกว่า 9 + 0
(ตรงกลางไม่มีไมโครทิวบูล)มีหน้าที่สร้างเส้นใยสปินเดิล
3.ไมโครทิวบูล (Microtubule)
ประกอบด้วยโปรตีนพวกทิวบูลินเรียงต่อกันเป็นวงเห็นเป็นท่อมีหน้าที่เกี่ยวข้
องกับการเคลื่อนไหวของเซลล์

7. 7
4.ไลโซโซม (Lysosome)
พบเฉพาะในเซลล์สัตว์ มีกาเนิดจากกอลจิคอมเพลกซ์
มีเอนไซม์สาหรับการย่อยสลายสารต่าง ๆ ภายในเซลล์
5. ร่างแหเอนโดพลาซึม (Endoplasmic reticulum)
เป็นเมมเบรนที่เชื่อมต่อกับเยื่อหุ้มเซลล์และเยื่อหุ้มนิวเคลียสได้
ไม่พบในเซลล์ของโพรแคริโอต แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ
คือร่างแหเอนโดพลาซึมแบบผิวขรุขระ
และร่างแหเอนโดพลาซึมแบบผิวเรียบ
6.กอลจิคอมเพลกซ์ (Golgi complex)
เป็นถุงแบนบางเรียบซ้อนกันเป็นตั้ง ๆ 5 - 8 ชั้น ภายในมีของเหลว
ส่วนปลายทั้งสองข้างยื่นพองออกเป็นถุงเล็ก ๆ เรียกว่า เวซิเคิล (vesicle)
มีบทบาทในการสร้างไลโซโซม เป็นแหล่งสะสมสารต่าง ๆ
ก่อนนาไปใช้ในกิจกรรมของเซลล์
7.ไมโทรคอนเดรีย (Mitochondria)
มีหน้าที่สร้างพลังงานให้แก่เซลล์ (ส่วนใหญ่อยู่ในรูป ATP)
8. แวคิวโอล (Vacuole)
มีลักษณะเป็นถุงมีเยื่อหุ้มบาง ๆ เรียกว่า โทโนพลาสต์ (Tonoplast)
ภายใต้มีของเหลวหรือสารหลายชนิดบรรจุอยู่ แบ่งออกเป็น 3 แบบ คือ
ฟูดแวคิวโอล (Food vacuole)
คอนแทร็กไทล์แวคิวโอล (Contractile vacuole)
แซปแวคิวโอล (Sap vacuole)
นิวเคลียส (Nucleus)
มีรูปร่างคล้ายทรงกลม โดยทั่วไปมีเพียง 1 นิวเคลียสเท่านั้น
แต่ในสิ่งมีชีวิตชั้นต่าบางชนิด มี 2 นิวเคลียส เช่น พารามีเซียม

8. 8
สาหรับเซลล์เม็ดเลือดแดงของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเมื่อเจริญเต็มที่จะไม่มีนิวเ
คลียส
นิวเคลียสถือว่าเป็นศูนย์กลางควบคุมการทางานของเซลล์
มีองค์ประกอบที่สาคัญดังนี้
เยื่อหุ้มนิวเคลียส (Nuclear membrane) เป็นยูนิตเมมเบรน 2 ชั้น
ที่มีสมบัติเป็นเยื่อเลือกผ่านเช่นเดียวกับเยื่อหุ้มเซลล์
เยื่อหุ้มชั้นนอกมีไรโบโซมเกาะอยู่ ผิวของเยื่อหุ้มมีรูเล็ก ๆ (annulus)
กระจายทั่วไปเป็นช่องติดต่อระหว่างของเหลวในนิวเคลียสกับของเหลวในไ
ซโทพลาสซึม
นิวคลีออลัส (Nucleous)
เห็นชัดเจนในภาวะปกติที่เซลล์ยังไม่มีการแบ่งตัวไม่มีเยื่อหุ้ม
เป็นบริเวณที่สะสม RNA และสังเคราะห์ไรโบโซม 10 เปอร์เซ็นต์ และ RNA
4 เปอร์เซ็นต์
โครโมโซม (Chromosome) เป็นเส้นใยเล็ก ๆ เรียกว่า โครมาทิน
(Chromatin) ซึ่งก็คือ โมเลกุลของ DNA ที่มีโปรตีนหุ้มนั่นเอง
โครโมโซมประกอบด้วย 2 โครมาทิด (Chromatid) เชื่อมกันที่ เซนโทรเมียร์
(Centromere)
วิธีดาเนินงาน
- แนวทางการดาเนินงาน
ค้นหาข้อมูลจากทั้งในหนังสือและอินเทอร์เน็ต
พิสูจน์ว่าความรู้นั้นถูกต้อง และนามาสรุปเป็นภาษาของผู้จัดทาเอง
และนาเสนอโดยใช้พาวเวอร์พ้อยท์
- เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้

9. 9
หนังสือเรียนชีววิทยา ความรู้จากอินเทอร์เน็ต
และพาวเวอร์พ้อยท์
- งบประมาณ
ไม่มีค่าใช้จ่าย
ขั้นตอนและแผนดาเนินงาน
ลา
ดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดช
อบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
0
1
1
1
2
1
3
1
4
1
5
1
6
17
1 คิดหัวข้อโครงงาน สืบขวัญ
2 ศึกษาและค้นคว้าข้
อมูล
สืบขวัญ
3 จัดทาโครงร่างงาน สืบขวัญ
4 ปฏิบัติการสร้างโค
รงงาน
ปรางวดี
5 ปรับปรุงทดสอบ สืบขวัญ
6 การทาเอกสารราย
งาน
ปรางวดี
7 ประเมินผลงาน ปรางวดี,สื
บขวัญ
8 นาเสนอโครงงาน ปรางวดี
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
ผู้ที่สนใจได้รับความรู้จากพาวเวอร์พ้อยท์ที่จัดทาขึ้น
สามารถนาความรู้ไปใช้ในชีวิตประจาวันได้ เช่น การสอบ
และผู้จัดทาก็ได้ทบทวนความรู้เรื่องเซลล์ของสิ่งมีชีวิตจากการทาโครงงานนี้
ด้วย
สถานที่ดาเนินการ
ห้องสมุดกาญจนาภิเษก โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย

10. 10
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
กลุ่มสาระการเรียนรู้เทคโนโลยีและสารสนเทศ
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ชีววิทยา)
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ
แหล่งอ้างอิง
หนังสือเรียนชีววิทยา ระดับมัธยมปลาย
เวปไซต์ต่างๆ