2. ÖĞRENME
YaĢantı sonucunda meydana gelen
nispeten kalıcı izli değiĢmedir.Bireyin
kendisi , baĢkaları ve çevresiyle
etkileĢim sonucunda yaĢantıların
oluĢturduğu etkilerdir.
3. DAVRANIġ
Organizmanın her türlü etkinliğine “DavranıĢ” denir. DAVRANIġÇI KURAM
Organizmanın gözlenebilen ya da gözlenemeyen etkinliklerinin tümüne “DavranıĢ” denir. BĠLĠġSEL KURAM
5. ÖğrenilmemiĢ DavranıĢlar
DoğuĢtan Getirilen DavranıĢlar :
Refleks DoğuĢtan kazanılan basit , ani , engellenemez ancak ertelenebilir , istemsiz
tepkilerdir.
Ġçgüdü Kompleks , uzun süreli , uyarıcısı karmaĢık , engellenemez , ertelenemez , TÜRE
ÖZGÜ tepkilerdir.
Ġçgüdüsel DavranıĢ Ġçgüdü’den farkı türe özgü olmayıĢıdır. Ġçgüdü insanlarda görülmezken
Ġçgüdüsel DavranıĢlara insanlarda rastlanır.
6. OlgunlaĢmaya Bağlı DavranıĢlar
OlgunlaĢma Organizmanın vücudundaki organların kendilerinden beklenen görevleri yerine
getirebilecek düzeye eriĢebilmesidir.
Geçici DavranıĢlar
Çevresel bir faktörün etkisiyle çıkan ve organizma , bu etkiden kurtulduğunda ortadan kalkan
davranıĢlardır.
ÖRN: Sigara Ġçmek , Madde Alımı , Hastalık vs.
7. Sonradan Kazanılan DavranıĢlar
UYARAN
ĠÇSEL DIġSAL
ÖRNEK : Susama/Acıkma/Ağrı ÖRNEK : Neseneler /Vitrinler/Telefon Sesi
ÖRNEK
Uyaran Açlık
Tepki Buzdolabına Yönelme
KarĢılık Karnını Doyurma
8. Sonradan Kazanılan DavranıĢlar
Sonradan kazanılan yani öğrenme ürünü olan davranıĢlardır. Bir davranıĢın öğrenme
olabilmesi için;
1- Tekrar ve yaĢantı yoluyla meydana gelmesi
2- DavranıĢta bir değiĢme yaratması
3- DeğiĢikliğin nispeten kalıcı izli olması gerekmektedir.
9. ĠSTENDĠK DAVRANIġLAR Planlı eğitim sürecinde veya arkadaĢlardan, aile ortamından kazanılan
davranıĢlar
Ör : Okuma Bilmek . Yazı Yazabilmek.
ĠSTENMEDĠK DAVRANIġLAR Eğitimin hatalı, yan ürünü davranıĢlardır.
Ör: Kopya Çekmek. Okuldan Kaçmak.
10. KARġILIK
Organizmanon herhangi bir uyarana yönelik olarak
verdiğe tepkiye aldığı cevaptır
PekiĢtirme
Yapılan olumlu
davranıĢın yapılma
sıklığını arttıran
eylemdir
Ceza
Ġstenmeyen davranıĢın
tekrarlanma olasılığını
düĢürmek için yapılan
iĢlemlerdir
Görmezden Gelme
DavranıĢın sönmesi için
davranıĢa karĢılık
verilmemesidir
11. PekiĢtireç- PekiĢtirme ĠliĢkisi
PekiĢtirme yapılan olumlu davranıĢın yapılma sıklığını
arttıran eylemdir .
VERĠLEN EYLEM PekiĢtireç
Yandaki görselde kızın annesine hediye vermesi
PEKĠġTĠRME , gül ve hediye paketi ise PEKĠġTĠREÇtir.
13. Öğrenen
Türe Özgü HazırbulunuĢluk : Beklenen davranıĢın gösterilebilmesi için gereken
biyolojik donanımdır
ÖRNEK: Lama’nın tükürme davranıĢı iiçin gerekli donanıma sahip olması
Yarasaların baĢ aĢağı durabilmeleri
OlgunlaĢma: Organizmanın türe özgü genetik yapı tarafından önceden
belirlenmiĢ bir plan dâhilinde yaĢantılarından bağımsız olarak ortaya çıkardığı
biyolojik değiĢimlerdir. OlgunlaĢma, zamanla ve kendiliğinden meydana gelen
değiĢmedir.
ÖRNEK: 18 aylık olan Ece’ye annesi kendi yemeğini kendisi yemesi için
alıĢtırmaya çalıĢmıĢtır. Ancak Ece annesinin bütün çabalarına rağmen, ancak 2
yaĢından sonra yemek yemeyi kendi baĢına öğrenebilir.
14. Dikkat: Bilincin belli bir noktada toplanmasıdır.
Güdü : Hareketi baĢlatan veya onu sonlandıran güç ve enerjidir. Organizmayı harekete geçiren
durumdur.
BĠRĠNCĠL GÜDÜLER
-DoğuĢtan getirilir
-Organizmanın fizyolojik dengesini sağlar
ÖRNEK Karın acıkması .
ĠKĠNCĠL GÜDÜLER
-DoğuĢtan getirilmez
-ÖğrenilmiĢtir
-Organizmanın doyuma ulaĢması için önemlidir.
ÖRN Para kazanmak.
15. Güdülenme : Bir iĢi yapmak için istekli hale gelmektir.
ĠÇSEL GÜDÜLENME
-Organizmayı davranıĢa iten güçtür
-Birincil güdüler aynı zamanda Ġçsel güdüdür.
ÖRNEK : KiĢinin kendi entelektüel doyumunu sağlamak için ikinci bir üniversite okuması.
DIġSAL GÜDÜLEME
-Organizmayı davranıĢa iten güç dıĢarıdaki etkilerdir
-Birey baĢarmak , takdir görmek vb. sebeplerden ötürü bu davranımda bulunur.
ÖRNEK: KiĢi üniversite okumak istediği halde baba mesleği olan halıcılık ile uğraĢması
Genel UyarılmıĢlık Hali : Bireyin çevreden gelen uyarıcıları alma düzeyidir. Öğrenmeyi etkileyen faktörler
içerisinde olgunlaĢma ile beraber en önemli yere sahip öğelerden biridir.
Aktarım Önceki ya da sonraki öğrenmeler birbirini etkilemektedir.
Olumlu Aktarım Eski öğrenmeler yeni öğrenmeyi kolaylaĢtırır
-Bisiklete binmek motosiklete binmeyi kolaylaĢtırır
Olumsuz Aktarım Eski Öğrenmeler yeni öğrenmeyi zorlaĢtırır.
-Keman çalan öğrencinin gitar çalmakta zorlanması
16. Ket Vurma :
Ġleriye Ket Vurma Eski bilgilerin yeni bilgilerin karıĢmasına yol açması .
ÖRNEK : Telefon numarası değiĢtirildiğinde eski numaranın hatırlanması
Geriye Ket Vurma Yeni bilginin eski bilgiyi örtmesidir.
ÖRNEK : YurtdıĢında belli bir süre kaldıktan sonra öz dilin unutulmaya baĢlaması .
17. Öğrenme Malzemesinin Ġçeriği
Telaffuz Edilebilirlik : Anlatılan konunun öğrenenin dilsel geliĢimine uygun bir biçimde verilmesi,
onların anlayabileceği kavram ve örneklerle anlatılmasıdır.
Algısal Ayırt Edebilme : Bir uyarıcının hakim olan ortamdaki diğer uyarıcılardan daha güçlü
olmasıdır.
Anlamsal ÇağrıĢım : Bir konu öğrenilirken , bireyin önceki öğrenmelerinden yararlanarak
aralarında bağ kurmasıdır.
Kavramsal Gruplandırma: Konu içerisinde yer alan alt baĢlıkların, hiyerarĢik bir düzene sokularak
iki boyutlu bir çizelge ile aralarındaki iliĢki gösterilerek kavram haritası Ģeklinde gösterilmesidir.
ÇağrıĢımsal Gruplandırma : Kavramsal gruplandırmadan farkı konuya özgü değil de bireye özgü
olmasıdır. Anlamlılık düzeyini arttırmak için kullanılmaktadır.
18. Öğrenme Yöntemi
1) Konunun Yapısı: Konunun parçalara bölünerek ya da bütün halinde çalıĢılmasıyla ilgilidir.
2) Zaman Kullanımı: Konunun aralıklı ve toplu çalıĢma olarak çalıĢılmasıdır.
* Aralıklı ÇalıĢma: Hatırda kalıcılığı yüksektir. Ancak yapılan araĢtırmalar sınav baĢarılarının düĢük
olduğunu göstermektedir.
*Toplu ÇalıĢma: Sınav baĢarısı için olumlu yanıt verirken, bilgilerin uzun süre kalıcılığı anlamında
olumsuz etkiye sahiptir.
3) Geribildirim (Dönüt): Öğrenen kiĢiye, konuyu ne derece öğrenip öğrenmediğini ya da hangi konularda
baĢarılı olup olmadığını veya tekrar etmesi gereken konuların neler olduğu hakkında fikir
vermektir.Dönüt sık ve hemen verilmelidir.
4) Etkin Katılım: Öğrencinin derse aktif olarak katılması demektir. Etkin katılım arttıkça öğrenmenin
düzeyi de artmaktadır. Bu yüzden hatırlamayı kolaylaĢtırmak ve öğrencinin baĢarısını arttırmak için
etkin katılım olmalıdır.
