4. Didaktikako klaseetan pedagogo eta pedagogia desberdinak
landu genituen taldeka. Orain lanari amaiera emateko
pedagogo eta pedagogia guzti horien antzekotasunak eta
desberdintasunak landuko ditugu eta gaur egun beraien
pedagogiak baliagarriak izan daitezkeen ala ez ere landuko
ditugu. Hona hemen aztertuko ditugun pedagogo eta
pedagogiak:
• Alexander Neill eta eskola alternatiboa
• Celestin Freinet
• Emakume pedagogoak
• Konduktismoa
• Konstruktibismoa
• Ovide Decroly
• Paradigma ekologikoa
• Pedagogia kritikoa
SARRERA
6. ANTZEKOTASUNAK
Lehenik eta behin kontuan hartu behar
dugu pedagogo eta pedagogia bakoitzak
bere ideia eta ezaugarri propioak
dituztela. Hala ere, esan beharra dago
pedagogo eta pedagogia askok
antzekotasun asko dituztela eta
antzekotasunak desberdintasunak baino
gehiago direla.
Jarraian antzekotasun hauen landuko ditugu:
7. HAURRAK
Pedagogo eta pedagogia askok bat datoz haurra
irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren erdigunea
izan behar duela esaten dutenean. Hauen ustez,
haurra ikaskuntzaren protagonista izan behar du
eta ez irakaslea eta horretaz gain, ikaslea subjektu
aktiboa eta eraikitzailea izan behar duela ere
pentsatzen dute. Horren alde dauden pedagogoak,
Alexander Neill, Celestine Freinet, Agazzi ahizpak,
Ovide Deroly eta Rosa Sensat dira eta
pedagogiaren aldetik paradigma ekologikoa
daukagu.
8. IKASLEAREN PAPERA
Pedagogo askok bat egiten dute ikasleak izan behar duen paperarekin. Paradigma ekologikoa, Ovide Decroly,
Maria de Meaztu eta Celestine Freinten ustez haurra ikasle aktiboa eta eraikitzailea izan behar du, hau da,
ikasleak ez du paper pasibo bat hartu behar, horren ordez, ikasleak bere interesetatik abiatutako irakaskuntza
bultzatu behar du eta irakaslea ikaslearen bidelaguna izango da.
Celestine Freinet, Ovide Decroly eta emakume pedagogo batzuen ustez ikasleak esperimentatzeko aukera izan
behar du.
Beste pedagogo batzuk ados daude esaten dutenean ikaslea autonomoa eta askea izan behar duela.
9. IRAKASLEAREN PAPERA
Irakasleak izan behar duen paperarekin ere ados
daude pedagogo eta pedagogia asko.
Konstruktibismoa, paradigma ekologikoa, Ovide
Decroly, Agazzi ahizpak, eta Celestine Freinetn
ustez, irakaslea ikaslea laguntzen duena izan
behar du, modu pasibo batean lan egin behar du
eta beti ikaslearen bidelaguna izanik. Horretaz
gain irakasleak ikaslea motibatu behar du eta
beraien erreferente bilakatu behar da.
10. INGURUNEA
Paradigma ekologikoak, Ovide Decroly, Alexander Neill, Celestine Freinet eta Rosa Sensat ados
daude esaten dutenean inguruneak garrantzi handia duela haur baten hezkuntzan. Ikasgelan
giro eta klima egokia egotea ezinbestekoa dela diote, beraien ustez hauek gabe ezinezkoa
izango litzateke ikaskuntza egoki bat egitea. Horretaz gain badaude beste pedagogo eta
pedagogia batzuk naturari eta jokoari ikaragarrizko garrantzia ematen dietenak. Hauen ustez
naturak eta jokoak ikaslearen interesa pizten dute eta hori ezinbestekoa da hezkuntza egoki bat
egoteko.
12. Ukatu ezina da pedagogo eta pedagogia
guztien artean desberdintasunak badaudela,
hala ere, guztiengandik gehien urruntzen den
pedagogia, pedagogia konduktista da.
Konduktisten ustez irakasleak ikaste prozesua
gidatu behar du eta ikaslea behatu eta
zuzendu behar du. Ikaslea berria hartzaile
hutsa izan behar du, pasiboa eta
gidatzailearen bidea jarraitu behar duena.
Ikusi dezakegunez konduktisten eta beste
pedagogo eta pedagogien arteko alde oso
handia da.
Jarraien beste pedagogo eta pedagogien
desberdintasunak azalduko ditut:
DESBERDINTASUNAK
13. Konstruktibismoaren ideiarik garrantzitsuena
ikaslea bere heziketaren arduraduna eta
ikaskuntza prozesuan azken erantzulea dela da.
Horretaz gain konstruktibistak aurreko
ikaskuntzak oinarritzat hartuta ikaskuntza
berriak lortzen direla uste du. Ezaugarri hauek
beste pedagogo eta pedagogietatik bereizten
dute gehien bat konstruktibismoa.
KONSTRUKTIBISMOA
14. PARADIGMA EKOLOGIKOA
Paradigma ekologikoa beste pedagogo eta
pedagogietatik bereizten duen ideia zera da,
haurraren inguruneari beste ezerri baino
garrantzia gehiago ematen diola da. Paradigma
ekologikoak haurraren inguruan eragina izan
ditzaketen testuinguru guztiak kontuan hartzen
ditu eta honen ustez irakasleak konfiantzako
ingurune bat sortu behar duela adierazten du.
15. CELESTIN FREINET
Celestin Freinetek ikasleen arteko komunikazioari
garrantzi handia ematen dio baita ikasleak
hipotesiak eta galderak formulatzeari ere.
Freineten beste ezaugarri bereizgarrietako bat
lankidetza da. Berak ikasle eta irakaslearen arteko
lankidetza ezinbestekoa dela adierazten du.
16. ALEXANDER NEILL
Inongo zalantzarik gabe Alexander Neillen
pedagogia beste pedagogietatik bereizten
duena zoriontasuna da. Neillen ustez haurrak
zoriontsuak izan behar dute hori bait da
bizitzaren helburua eta beraz Neillek bere
pedagogia zoriontasunean oinarritu zuen.
17. OLIVER DECROLY
Decrolyren ustez hezkuntza haurrek gizartearen
antolakuntza ulertu eta etorkizuna eraikitzeko
bitartekari bat dela uste du. Hau da Decrolyren
pedagogia besteengandik bereizten duen
hezagarririk esanguratsuena.
18. EMAKUME PEDAGOGOAK
Zalantzarik gabe lau emakume pedagogo hauen
bereizgarri garrantzitsu eta nabariena
berdintasuna da. Emakume hauek asko borrokatu
dute emakumeek hezkuntzan bere lekua izan
dezaten eta gizonek zituzten eskubide berdinak
izan zezaten. Beraien pedagogiaren zati handi bat
berdinatasuenan zentratzen da eta hau da lau
emakume hauen bereizagarri nagusia.
19. PEDAGOGIA KRITIKOA
Pedagogia kritikoak proposamen eta ikaskuntza
berrietara irekia dagoen bakarra da. Pedagogia
honen ustez modu honetan ikasleak bere
pentsatzeko modua alda dezake eta oso
garrantzitsua da ikaskuntza berri horiek edukitzea
ikasleari bere pentsatzeko modua aldatzeko
tresnak emango dizkiolako. Ikaslea da bere
pentsatzeko modua alda dezakeen bakarra.
21. GAUR EGUN
DITUEN
APLIKAZIOAK
Pedagogia eta pedagogo guztiak aztertu
ondoren, nire ustez gaur egun
funtzionatu dezaketen ideiak artu ditut
eta jarraian azalduko ditut:
• Berdintasuna
• Haurra ikaskuntza-irakaskuntzaren
erdigunea
• Ingurunea
22. BERDINTASUNA
Berdintasuna lehenengoa jartzea erabaki dut nire ustez ezaugarri garrantzitsuena delako.
Gauzak asko aldatu dira eta nexkek eta mutilek aukera berdinak dituzte ikasteko (gutxienez gu
bizi garen lekuan). Oso garrantzitsua iruditzen zait emakumeek borrokatu behar izan zutena
gogoratzea, izan ere, guk gaur egun egoera hau bizi dugu beraiek egin zuten borrokarengatik.
Haurrei, batez ere txikiak direnean, berdintasunaren ideia ikusaraztea berebizikoa dela
iruditzen zait, haurrak direlako gure etorkizuna eta hezkuntza aske eta berdin bat jasotzea
beraien etorkizunean alde handia egingo duela uste dut.
23. HAURRA IKASKUNTZA IRAKASKUNTZRAEN ERDIGUNEA
Ideia hau oso logikoa dela iruditzen zait. Haurra
da hezten ari garena eta haurra da ikasi behar
duena, beraz oso logikoa da haurra prozesu guzti
honen erdigunea izatea. Ikastetxe guztietan
presente egon behar duen ideia dela iruditzen
zait, eta zoritxarrez ideia hau ez da ikastetxe
guztietan martxan jartzen.
24. INGURUNEA
Ingurunea ere oso faktore garrantzitsua dela iruditzen zait haur baten hezkuntzarako. Igurune
egoki bat edukitzeak ikasle baten errendimendua hobetu dezake. Gaur egun eskoletan
ingurune eta espacio desberdinak erabiltzen hari dira eta ez lehen erabiltzen ziren klase zurrun
horiek. Hala ere, horaindik ikastetxe askotan lehen erabiltzen ziren inguruak eta gelak
erabiltzen dira eta hori aldatu beharra dagoela iruditzen zait.