pedagogoen lana

1. HAUR HEZKUNTZAKO GRADUA
DIDAKTIKA OROKORRA
“KORRONTE PEDAGOGIKOEN LANA”
Lakuntza Guereñu, Ainhoa (Ga2)

2. 1. Ovide Decroly eta Alexander Neill eta Eskola Alternatiboa
Ovide Decroly-ren eta Alexander Neill eta Eskola Alternatiboaren artean
badaude antzekotasun eta desberditasun anitzak. Nahiz eta bi metodoak
garai ezberdinekoak izan bien artean hainbat antzekotasun zeuden.
Metodologia honek Decroly-ren metodologiaren arabera haurra da
aprendizaiaren protagonista nagusia; metodologia honekin lan egiten
duten eskolek umeen arteko adin aniztasuna izan dute. Gainera, umeak
berak erabakitzen du zer egin, hala nola, ikasleek erabakitzen zuten ze
gai eman. Metodo mota hau metodologia ez zuzentzailea zen, eta honekin
haurraren autonomia pertsonala sustatzen da. Horretarako erabiltzen den
tresnetako bat jolasa da. Decroly-ren eta Eskola Alternatiboek ere
antzekotasuna dute summerhilleko helburuarekin, hain zuzen ere,
metodologia hauek zoriontasunerako eta bizitzarako prestatzen dute
haurra. Familiak ere garrantzi handia du, hau da, familiak kudeatu eta
antolatu egiten du.
Ovide Decroly-ren metodologian haurrak derrigorrez joan beharra
ziren nahiz eta ikasle bakoitzeko ikaste bat egokitu. Alexander
Neill-en kasuan Eskola alternatiboak sustatzen zituen eta haurrak
eskolara joateko beharra ez zuten, hau da, era librean bizi ziren.

3. 2. Ovide Decroly eta Celestine Freinet
Ovide Decroly-ren metodoaren eta Celestine Freinet-ren metodoaren artean
badaude antzekotasun eta desberdintasun anitzak. Metodologia honek Decroly-
ren metodoaren antzera ez da teorikoan bakarrik zentratzen, hau da, hainbat
teknika eta tresnak erabiltzen ditu baita analisiak, hipotesiak eta egiaztapenak;
Honela ikasleek konponbideak bilatu beharko dituzte. Gainera haurrak ezagutza
esperientzien bitartez lor dezake. Metodologia honek antzekotasunak ditu ere
bizitza kooperatiboarekin, hala nola, lanaren antolaketaren inguruan, jarraipena,
egiaztapena eta batez ere taldean lan egitea. Metodologiaren irakaskuntzari
dagokionez, behaketen, esperimentazioen eta akzioen bidezkoa da.
Decroly-k esperimentazio eta jokoaren bidezko heziketa proposatzen
zuen, baina Celestine Freirek, berriz, zioen heziketa ez dela jokoa eta lanerako
maitasuna izan beharra zutela haurrek. Freirek Decroly-k ez bezala sariaren eta
zigorraren teknika ere erabiltzen zituen. Gainera, lana indibidualki egiten zen eta
ondoren taldearekin egiaztatu eta elkarbanatzen zen.
3. Ovide Decroly eta Konduktismoa
Ovide Decroly-ren eta Konduktismoaren artean badaude antzekotasun eta
desberditasun anitzak. Nahiz eta bi metodoak garai ezberdinekoak izan bien
artean hainbat antzekotasun zeuden. Metodologia honek Decroly-ren
metodologiaren arabera haurrek beraien ondorioak ateratzen dituzte teknika
ezberdinak erabiliz. Irakasleari dagokionez, bera da ikaste prozesua gidatu behar
duen pertsona, eta ikasleek berriz, behatu eta zuzendu egin beharra dute.
Decroly-k esperimentazioaren bidezko heziketa defendatzen zuen baita
konduktismoak ere, baina bai metodo hauek zuen desberdintasuna zen
konduktismoak egiten zituen esperimentazioak gehienbat animaliekin izaten
ziren. Konduktismoaren metodologiaren ikasleak Decroly metodologiaren
ikasleak ez bezala hauek hartzaile hutsak ziren. Konduktismoak sari eta zigorren
teknika erabiltzen zuen haurrak hezi ahala izateko.

4. 4. Ovide Decroly eta Paradigma Ekologikoa
Ovide Decroly-ren eta Paradigma Ekologikoaren artean badaude antzekotasun
eta desberditasun anitzak. Bi metodoen artean hainbat antzekotasun zeuden.
Teknologia berrien gizartearen aldaketan kultura desberdinen eraginez
hezkuntzak bilakaera desberdinak jasaten dituzte. Paradigma ekologikoaren
metodoak hezkuntzaren alderdi teorikoa eta praktikoa biltzen ditu eta gizakion
harremanetaz eta elkarlanetaz arduratzen da. Bai Decroly-ren metodoak eta bai
paradigma ekologikoak sistema integrala dute, non errealitatean oinarritzen den.
Garrantzia ematen die inguruko interakzioari, elkarreraginari, inguruko eraginari
eta harremanei. Metodo hau duten eskolen ikaskuntzari dagokionean, inguruaren
beharrak kontuan hartzen dituzte, hala nola, ikastetxeetan natura zein
harremanak lantzen dituzte, haurraren ingurunea eskolara emanez, baita
naturarekin jolasean; honek ere elkarlana sustatzen du. Bai Decroly-ren eta bai
paradigma ekologikoaren metodologian ikaslea motibatua egoten da. Gainera
familiaren, eskolaren eta haurraren parte hartzea ezinbestekoa da. Metodologia
hauek beste batzuekiko ere antzekotasunak dituzte, hala nola, konfiantzaren
pedagogia (Haurra ikaskuntzaren muina eta konfiantzazko giroa oinarri;
kritikotasuna sustatu eta esperientziatik ikasi), Ikas komunitatea (Haurra
irakaskuntza ikaskuntza prozesuaren erdigune; familia, haurra, eskola parte
hartzaile aktiboa) baita Amara Berri sistema ( Jolas sinbolikoarekin errealitatea
esperimentatu; haurra bizitza errealerako prestatu).
Decroly-ren eta paradigma ekologikoaren artean ez dago desberdintasun
handirik, baina nabarmenena landuko diren gaien inguruan da, hau da,
Decroly-ren metodologian ikasleak berak dira ikasiko duten gaiak aukeratzen
dituztenak eta paradigma ekologikoan berriz, irakaslea da gaiak aukeratzen
dituen pertsona.

5. 5. Ovide Decroly eta Pedagogia kritikoa
Ovide Decroly-ren eta Pedagogia kritikoaren metodologiaren artean badaude
antzekotasun eta desberditasun anitzak. Pedagogia kritikoaren helburua
ikasleen arrazoiketa prozesua eta ulermena bultzatzea da. Pedagogia kritikoa
lantzen duten irakasleak haurraren interesetatik abiatuta ematen dituzte klaseak.
Gainera, gai izan beharra da egoerak analizatzeko eta jarduteko modua
moldatzeko zein bere praktika aldatzeko. Bertako ikasleak ikasle kritikoak izan
behar dute hausnarketak egin beharra baitute. Pedagogia kritikoan bi pedagogo
nabarmentzen ziren Decroly-ren metodoarekin antzekotasunak dituztenak. Alde
batetik, Paulo Freire dago; berak “autonomiaren pedagogia” deritzon lana burutu
zuen eta bertan zioen lehenengo urratsa errealitatea ezagutzea zela. Beste
aldetik, Jürgen Habermas zegoen; berak zioen gure kabuz pentsatzeak duen
garrantzia indartzera bideratuta dagoela planteamendua.
Decroly-ren metodologiaren eta pedagogia kritikoaren artean ez dago
desberdintasun handirik. Hala ere, Decroly-ren pentsaeraren arabera
irakaslearen helburu nagusia ikaslearekin moldatzea eta ikasleen ikaskuntza
osotasuna lortzea zen, baina pedagogia kritikoan irakaslearen papera ikaslee n
arrazoiketa prozesua eta ulermena bultzatzea da.

6. 6. Ovide Decroly eta Teoria Konstruktibista
Ovide Decroly-ren eta Teoria Konstruktibistaren metodologiaren artean badaude
antzekotasun eta desberditasun anitzak. Konstruktibismoa ikaskuntza aktiboa
bultzatuz giza ezagutzaren izaera azaldu nahi duen teoria da eta momentuan
lortutako ikaste berria, aldez aurretik zehazturiko esperientzia eta egitura
mentaletan oinarritzen da. Teoria konstruktibista 3 ideietan oinarrituta zegoen,
hala nola, ikasleak bere ikasketa prozesuaren arduraduna; ikaslearen jarduera
mentala, eraikuntza prozesu baten emaitza da; irakaslearen eginkizun
nagusietako bat, ikasleei baldintza egokiak eskaintzea. Bertako ikasleak bere
ikaskuntza prozesuaren arduradunak dira, ezagutzak eraikitzen dituen subjektu
aktiboak. Nahiz eta ikaskuntza prozesuak zalantzak, arazoak eta zailtasunak
sortzen dituen; ikasleak bere ikaskideeneta irakasleen laguntzarekin bere kabuz
konpontzen ikasi beharra dute. Irakaslea jarrera moderatzailea, koordinatzailea,
bideratzailea eta bitartekaria duen pertsona da; bere papera, ikaskuntza
prozesuan ikasleak animatzea, entzutea, gidatzea eta motibatzea da ikasle
bakoitzaren interesetatik abiatuta. Decroly-rekin bat datozen ideia hauez gain bat
dator ere Brunnerren teoriarekin, hau da, aurkikuntza bidezko teoria bat da,
ikaslea zientzialaria eta esperimentatzaile aktiboa da, irakaslea bialiabide eta
esperientzien administratzailea, behatzailea eta gidaria da eta irakaskuntza
induktiboa erabiltzen da, konkretuki, esperimentazio gidatua.
Pedagogia konstruktibistaren eta Ovide Decroly-ren pedagogiaren arte
desberdintasun nagusietako bat irakasleen rola da. Decroly-k zioenaren arabera
irakaslearen rola ikaslearekin bat egitea eta ikasteko motibazioa piztea da.
Paradigma konstruktibistan berriz, ikaskuntza koordinatzea eta bideratzea.
Konstruktibismoarekin jarraitzeko esperientziek adimen eskemak sortzen
zituzten eta hauek gure adimenetan gordetzen dira adimen konplexuak bihurtuz
bi prozesuen bitartez, hala nola, asimilazioa eta moldatzea, non Decroly-k bi
prozesu horiek ez zituen bereizten.

7. 7. Ovide Decroly eta Emakume Pedagogoak
7.1 Ovide decroly eta Aggazzi ahizpak
Ovide Decroly-ren eta Aggazzi ahizpen metodologiaren artean badaude
antzekotasun eta desberditasun anitzak. Aggazzi ahizpen metodologiaren
funtsezko printzipioak gauzen erabilera adimentsua eta bizia izatea,
esperientzien errendimenduan eta behaketan oinarrituta izatea eta haurraren
askatasuna eta berezkotasuna errespetatzea dira. Honez gain hainabt
proposamen zituzten, hala nola, haurra kontuan hartzea ingurunetik hartuta ildo
horretatik, txikiei beren ingurunearekin zer erakutsi eta haien beharrei
erantzutearen garrantzia ( Jolasekin zentzumenak suspertzeko jardueretan
erbiltzea)
Decroly-ren metodologian ez zegoen inongo irakasgaiarik, baina Aggazzi
ahizpen metodoa berriz, hizkuntzaren heziketan oinarritzen da, kantua eta
gorputzaren erritmoa landuz, baita musika eta arte plastikoak lantzen zituzten
baita eguneroko bizitzan barneratutako etxeko lanak.
7.2 Ovide Decroly eta Rosa Sensat
Ovide Decroly-ren eta Rosa Sensaten metodologiaren artean badaude
antzekotasun eta desberditasun anitzak. Sensatek haurrak libre uztea, beraiek
izatea arauak jartzen dituztenak konturatzeko egindako gauzak ondorioak
dituztela proposatzen zuen. Sensatek eskolaren errendimendu eta
funtzionamendu egoki baterako, baita ikasleen funtzionamendu egoki baterako
proposatzen du haurra eskola prozesuaren zentroa izatea eta naturak osos
faktore garrantzitsua da haurraren heziketan. Horregatik, naturan egiten diren
aktibitateak ondo espresatzeko gaitasunean laguntzen dute, baita autonomian.
Irakasleak askatasunari garrantzia ematen dio eta bera da ikasletara moldatzen
dena. Irakaslearen papera haurren kuriositatea, interesa eta laguntzeko gogoa
piztu beharra die (Motibazioa). Gainera umeei esperimentatzen irakatsi behar
zaie ikasten ari direnaren eta bere bizitza errealaren arteko erlazioak erakutsi
beharra die.
Decroly-ren metodologia jarraitzen duten eskolek ez zuten irakasgai
konkreturik eta lehen esan bezala, haurrak ziren erabakitzen zutenak zer ikasi.

8. Nahiz eta sensat emakumeen hezkuntza hobetzera zentratu arren haurren alde
ere zegoen, hala nola, garrantzitsua zen berarentzat haurrak desberdintzen
jakitea jolasa eta lanaren artean. Sensaten metodoan Decroly-ren metodoan ez
bezala, ikasleek irakasgaiak dituzte eta irakasgai jakin batzuk gainditu beharra
zituzten, hala nola, Erlijioa, Moralitatea, Eskubideak, Hizkuntza, Zenbakiak eta
formak, Geografia eta historia, Natur zientziak eta amaitzeko Fisika eta kimika.
7.3 Ovide Decroly eta Maria de Maeztu
Ovide Decroly-ren eta Maria de Maezturen metodologiaren artean badaude
antzekotasun eta desberditasun anitzak. Maria de Maeztu ikaskuntza aktiboaren
aldekoa zen, haurrari bere kabuz pentsatzen uztea defendatzen zuen eta
irakaslearen papera ikaslearen ekintza bultzatzea da. Bigarren Hezkuntzako
Ikastetxeetan ere oinarriak umeetan gauzei buruzko jakin-mina piztea da. Gaur
egun ere badaude ikastetxeak txangoak egiten dituztenak, baita esperimentuak
klasean esperientzietatik ikasi ahal izateko nahiz eta askotan irakasleak
erakutsitako ikastearen eta errepikatzearen metodologia iraun oraindik.
Maria de Maeztuk 1918an Bigarren Hezkuntzako Ikastetxean zuzendari
gisa aritu zen eta ikastetxek horrek desberdintasun nabarmenak zituen, hala
nola, Bigarren Hezkuntzako Ikastetxeetan klaseetan ez zeuden testuliburuak
baizik eta koaderno bat zuten eta bertan idazten zuten irakasleak ematen zituen
azalpen guztiak. Decroly-k naturari garrantzi handia ematen zion, baina honek ez
zituen inongo klaserik ematen aire zabalean eta honek aldiz klaseak aire
zabalean ematen zituen.

9. 8. Gaur egungo hezkuntzara ekartzeko proposamenak
Aurreko antzekotasunak eta desberdintasunak konparatzen amaitu ondoren,
gaur egun hezkuntzan nola islatu daitekeen aipatuko dut.
Lehendabizi esan dezakeguna da korronte pedagogiko askok behaketa
bidezko hezkuntza defendatzen dutela. Ideia hau gaur egunera ekarriz gero eta
hezkuntzan aplikatuz gero, irakasleak ikasleari gehien interesatzen zaizkion
gaiak landu beharko lituzke modu honetan irakasleak haurrarekiko motibazioa
piztu beharko luke horrela ikaslearen arreta maila handiago izango da.
Horrez gain, beste hainbeste korronte pedagogikoak esperimentazioaren
bidezko ikaskuntza defendatzen du. Mota honi dagokionez, haurrak era libreago
batean ikasiko du eta gai izango da pixkanaka-pixkanaka egindako ekintza
horien ondorioak ateratzeko. Horretarako, irakaslea ez da uneoro ikaslearen
gainean egongo, lehen esan dudan bezala, baizik eta haurraren bidelagun
izango da.