2. Genetik Hastalıklar
• Kromozomal hastalıklar
• Tek gen hastalıkları
• Multifaktöriyel hastalıklar
• Mitokondriyel hastalıklar
• Somatik hücre genetik hastalıkları
4. Tek Gen Hastalıkları
• Otozomal dominant
• Otozomal resesif
• X’e bağlı dominant
• X’e bağlı resesif
• Y’ye bağlı ?
5. Multifaktöriyel Hastalıklar
Birden fazla gen ve çevresel faktörlerin
etkileşimi sonucu ortaya çıkan
hastalıklardır.
• konjenital malformasyonlar
• erişkin dönemi yaygın hastalıkları
8. Number of Entries
(Updated 5 February 2013)
Autosomal X-Linked Y-Linked Mitochondrial Total
* Gene description 13726 670 48 35 14479
+ Gene and phenotype, combined 100 2 0 2 104
# Phenotype description,
molecular basis known 3714 282 4 28 4028
% Phenotype description or locus,
molecular basis unknown 1579 135 5 0 1719
Other, mainly phenotypes with
suspected mendelian basis 1747 116 2 0 1865
Total 20866 1205 59 65 22195
OMIM* Statistics
*: Online Mendelian Inheritance in Man
http://omim.org/statistics/entry
9. Frequency of Different Types of Genetic Disease
Type
Incidence at Birth
(per 1000)
Prevalence at Age
25 Years (per
1000)
Population
Prevalence (per
1000)
Disorders due to
genome and
chromosome
mutations
6 1.8 3.8
Disorders due to
single-gene mutations
10 3.6 20
Disorders with
multifactorial
inheritance
50 50 600
10. Gebeliğin Anormal Sonuçlanma
Riskleri
Konjenital anomalili çocuk doğurma 1/30
Ciddi fiziksel veya mental handikaplı
(FMH) çocuk doğurma
1/50
1. kuzen evliliği yapan çiftlerin ciddi
FMH çocuk doğurması
1/30
Spontan abortus riski 1/8
Ölüdoğum riski 1/125
Perinatal ölüm riski 1/150
1 haftadan sonra ilk 1 yıl içinde ölüm 1/200
Çiftin infertil olma riski 1/10
11. •Tüm gebeliklerin % 50’si gebelik tanımlanmadan
önceki dönemlerde,
•Tanımlanmış gebeliklerin % 15’i 12. gebelik
haftasından önce,
abortusla sonuçlanmaktadır.
Tüm ilk trimestre kayıplarının % 50’si
kromozomal anormalliğe sahiptir. Belirgin yapısal
anomali varlığında bu oran % 60’ tır.
12. Incidence of Chromosome Abnormalities at
Different Stages of Fetal or Postnatal Life
Abnormal Karyotype
First-Trimester
Abortuses
Fetuses of Mothers > 35
Years*
Live
Births
Total incidence 1/2 1/50 1/160
Percentage of
abnormalities
Numerical
abnormalities
96% 85% 60%
Structural
abnormalities
Balanced 0% 10% 30%
Unbalanced 4% 5% 10%
13. • 28. Gebelik haftasından sonraki ölü
doğumlar ve yaşamın ilk haftası içinde
bebeklerin % 25-30’u yapısal anomali
nedeni ile kaybedilmektedir
• Bunların da % 80’inden genetik
faktörler sorumludur
14. tüm yenidoğanların;
% 2-3’ünde en az bir majör malformasyona,
% 10’unda en az bir minör malformasyona,
rastlanmaktadır.
2 ya da daha fazla minör malformasyon varlığında %10-20
olasılıkla majör bir malformasyon bulunma riski vardır.
prognozun zayıf olduğu %25’i erken bebeklikte kaybedilir,
%25’inde mental ve fiziksel sorunlar ortaya çıkabilir.
tüm yenidoğanların yaklaşık;
% 0.5’inde kromozomal anomali,
% 1’inde tek gen hastalığı bulunmaktadır.
16. Spontan abortus %
- İlk trimestre 80-85
- 2. Trimestre 25
Tüm bebekler
- Majör anomali
- Doğumda izlenen 2-3
- Daha sonra izlenen 2
- Minör anomali 10
Perinatal dönemde ölüm 25
Hayatın ilk yılında ölüm 25
1-9 yaşları arasında ölüm 20
10-14 yaşları arasında ölüm 7.5
konjenital malformasyonların sıklığı
18. • yaşamın ilk yılında tüm ölümlerin
yaklaşık %25’i,
• 1-10 yaşları arasında %20’si,
• 10-15 yaşları arasında %7.5’i,
konjenital malformasyon(lar) nedeni ile
olmaktadır
19. tüm çocukluk dönemi;
• körlüklerinin % 50’sinden,
• sağırlıklarının % 50’sinden,
• ciddi mental retardasyonlu olguların
% 50’sinden,
genetik hastalıklar sorumludur.
20. tüm çocukluk dönemi
ölümlerinin % 40-50’si ve
hastane başvurularının % 30’u
genetik hastalıklar ve
konjenital malformasyonlar
nedeniyledir
23. Risk Ratios λr
for Siblings of Probands with Diseases with
Familial Aggregation and Complex Inheritance
Disease Relationship λr
Schizophrenia Siblings 12
Autism Siblings 150
Manic-depressive (bipolar) disorder Siblings 7
Type 1 diabetes mellitus Siblings 35
Crohn's disease Siblings 25
Multiple sclerosis Siblings 24
24. Empirical Risks for Counseling in Type 1 Diabetes
Relationship to Affected
Individual Risk for Development of Type 1 Diabetes
MZ twin 40%
Sibling 7%
Sibling with no DR
haplotypes in common
1%
Sibling with 1 DR
haplotype in common
5%
Sibling with 2 DR
haplotypes in common
17% (20%-25% if shared haplotype is DR3/DR4)
Child 4%
Child of affected
mother
3%
Child of affected father 5%