Το φαινόμενο του ρατσισμού

1. Μια προσπάθεια κατανόησης
του ρατσισμού

2. Με βάση το γεγονός ότι τα ανθρώπινα όντα έχουν κοινή
προέλευση

3. Αναρωτηθήκαμε γιατί υπάρχουν διακρίσεις και ρατσισμός;
Η τυπική θεωρία του ρατσισμού έχει τις ρίζες της στο πολυθρύλητο
έργο του Ζοζέφ Αρτύρ ντε Γκομπινώ, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας
των σύγχρονων αντιλήψεων περί φυλετικών διακρίσεων.

5. Μια ματιά στο παρελθόν
Η ιστορία του ρατσισμού ξεκινά με τις ανακαλύψεις

6. • Οι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι ήταν οι πρώτοι που έκαναν μακρινά
ταξίδια, περιπλέοντας τα παράλια της Αφρικής και φτάνοντας ως
την Ασία.
• Το παράδειγμά τους ακολούθησε και το ισπανικό στέμμα.

7. • Από το 1509 άρχισε ο ισπανικός εποικισμός της ενδοχώρας
της Κεντρικής Αμερικής, η οποία και πραγματοποιήθηκε σε λίγα
χρόνια.
• Το 1522 ο Ερνάρ Κορτές υπέταξε τους Αζτέκους
• Το 1532 ο Φρανθίσκο Πιθάρρο κατέλαβε την Αυτοκρατορία
των Ίνκας.

8. • Οι άποικοι ήταν ιδιαίτερα σκληροί με τους γηγενείς.
• Διέπραξαν πολλές ωμότητες σε βάρος των Αζτέκων και των Ίνκας,
γιατί ήταν πεπεισμένοι για τη φυλετική τους ανωτερότητα και δεν
αισθάνονταν τύψεις για την κακομεταχείριση των αυτοχθόνων.
• Οι Ισπανοί χρησιμοποίησαν καταναγκαστική εργασία ιθαγενών για
την εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων.
• Οι Πορτογάλοι άποικοι υποδούλωσαν πολλές χιλιάδες ιθαγενών
με σκοπό την απασχόλησή τους στις φυτείες ζαχαροκάλαμου στη
Βραζιλία

10. Δουλεμπόριο
Στις αποικίες του Νέου Κόσμου υπήρχε έλλειψη εργατικών χεριών
και έτσι γεννήθηκε η ανάγκη για τη χρήση σκλάβων.
Το δουλεμπόριο έφτασε σε πρωτόγνωρα επίπεδα
Οι Βρετανοί και οι Πορτογάλοι ήταν οι κυριότεροι μεταφορείς
δούλων.

12. ΑΦΡΙΚΗ - Απαρτχάιντ (φυλετικός διαχωρισμός, φυλετισμός)
Ο διαχωρισμός με βάση τη φυλετική καταγωγή ήταν μια πολιτική
των Λευκών και ξεκίνησε στην Αφρική από τα χρόνια των αποικιών.
Το απαρτχάιντ ως επίσημη πολιτική εισήχθη στις γενικές εκλογές του
1948.

13. • Ένας νέος νόμος τότε διαχώρισε τους πολίτες σε φυλετικές
ομάδες, μαύρους, λευκούς, έγχρωμους και Ινδούς, ενώ οι
περιοχές διαχωρίστηκαν ανάλογα, μέσω εξαναγκαστικών
εκτοπισμών.
• Το απαρτχάιντ καταργήθηκε στις 30 Ιουνίου 1991.

15. ΗΠΑ- Κου Κλουξ Κλαν (Ku Klux Klan, KKK )
Η Κου κλουξ κλαν ήταν τρομοκρατική οργάνωση που έδρασε
στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και υποστήριξε το ιδεολόγημα
της υπεροχής των λευκών έναντι των άλλων φυλών,
τον αντισημιτισμό, τον ρατσισμό και την ομοφοβία, καθώς και την
αυτοχθονία.

16. • Η ίδρυση της πρώτης Κου Κλουξ Κλαν χρονολογείται στις 24
Δεκεμβρίου 1865 στο Πουλάσκι του Τενεσί, αμέσως μετά
τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο.
• Χρησιμοποίησαν συχνά την τρομοκρατία, τη βία και πράξεις
εκφοβισμού, για να καταπιέσουν τους Αφροαμερικανούς και άλλες
φυλετικές ομάδες.

18. Τι είναι όμως ο ρατσισμός;

19. Ρατσισμός είναι το δόγμα που αναπτύσσεται σε σχέση με
συγκεκριμένα γνωρίσματα (εθνικά, θρησκευτικά, πολιτιστικά κ.λπ.)
προκειμένου να αναγάγει μια ομάδα (κοινωνική, φυλετική,
θρησκευτική ) ως καλύτερη και ανώτερη από τις άλλες.

21. Ποια είναι η βαθύτερη αιτία του ρατσισμού;
Τα ιστορικά γεγονότα παρουσιάζονται μεροληπτικά ή αγνοούνται
από την πολιτική ηγεσία, τους κοινωνικούς και τους επιστημονικούς
φορείς και αυτό τροφοδοτεί τον ρατσισμό.
Η αιτία για αυτό είναι η εξυπηρέτηση συμφερόντων και
σκοπιμοτήτων, (εθνικών, πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών)
Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ουάσιγκτον δεν υπάρχει μουσείο για τους
μαύρους, ενώ υπάρχει ένα μεγαλοπρεπές για τους Εβραίους θύματα
του Ολοκαυτώματος έστω και αν δεν γνώρισαν τα κρεματόρια
Αμερικανοί πολίτες.

23. Προσωπικότητες που έδρασαν κατά του ρατσισμού
Ανατρέχοντας στο παρελθόν διαπιστώσαμε πως η κατοχύρωση
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έστω και αν αυτά παραβιάζονται
επιτεύχθηκε χάρη στους αγώνες κάποιων ανθρώπων όπως ο
Mahatma Gandhi, η Eleanor Roosevelt, η Μητέρα Τερέζα, η
λιγότερο γνωστή Ρόζα Παρκς η οποία αρνήθηκε να δώσει τη
θέση της στο λεωφορείο σε έναν λευκό, όπως θα έπρεπε
κανονικά να κάνει γεννώντας με αυτή την πράξη πολιτικής
ανυπακοής ένα κίνημα κατά του φυλετικού διαχωρισμού.
Ο Nelson Mandela, ο Martin Luther king, ο Μοχάμεντ Άλι και
τόσοι άλλοι γνωστοί και άγνωστοι χωρίς τη συνδρομή των οποίων
τα ανθρώπινα δικαιώματα που σήμερα θεωρούμε κατοχυρωμένα
ίσως να μην ήταν και τόσο δεδομένα.

25. Εξήντα εννέα χρόνια μετά την υπογραφή της Οικουμενικής
Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων οι αριθμοί είναι
συγκλονιστικοί

26. • Σχεδόν 36 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα σε κατάσταση
δουλείας σε 167 χώρες του κόσμου
• 100 εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο είναι άστεγοι.
• Ο πλούτος οκτώ συνολικά ατόμων, όλοι τους άνδρες, ισούται με
τον πλούτο του φτωχότερου μισού του πληθυσμού της Γης
• Σε πολλές χώρες του κόσμου γίνονται ακόμα βασανιστήρια,
εκτελέσεις αιχμαλώτων, άδικες δίκες, πολιτικές διώξεις, παράνομη
διακίνηση ανθρώπων, απάνθρωπες συνθήκες εργασίας,
παραβίαση των προσωπικών δεδομένων

27. Σχεδόν οι μισοί πολίτες σε δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες
συμμερίζονται λαϊκιστικές, εθνικιστικές και ξενοφοβικές
απόψεις

28. Είκοσι οχτώ χρόνια μετά την υιοθέτηση της Σύμβασης για
τα Δικαιώματα του Παιδιού από τη Γενική Συνέλευση
των Ηνωμένων Εθνών τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά

29. • 167 εκατομμύρια παιδιά θα ζουν στη φτώχεια μέχρι το 2030
• 58 εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να είναι εκτός σχολείου
• Περίπου 8,4 εκατομμύρια παιδιά είναι θύματα δουλείας και
πορνείας
• Δεκάδες χιλιάδες παιδιά, αγόρια και κορίτσια στρατολογούνται και
χρησιμοποιούνται σε συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο
• Τουλάχιστον τα μισά από τα 65 εκατομμύρια παιδιά με αναπηρίες
σε όλο τον κόσμο, που είναι σε σχολική ηλικία, βρίσκονται μακριά
από τις σχολικές τάξεις

31. Ερευνώντας τους μύθους των διαφόρων λαών για την
προέλευση του κόσμου
• Διαπιστώσαμε ότι όλοι οι λαοί σε κάποια φάση της ιστορίας
τους αναρωτήθηκαν για την προέλευση του κόσμου και της ζωής
• Όλοι έδωσαν παρόμοιες απαντήσεις:
• για τη δημιουργία της ζωής προηγείται μια ένωση
• ακολουθεί κάποιος θάνατος
• παρεμβαίνει ένα ανώτερο ον
• επέρχεται η ισορροπία
• το ανθρώπινο γένος ευημερεί

33. Τέλος διερευνώντας την παραδοσιακή και τη σύγχρονη
διατροφή λαών από όλο τον κόσμο διαπιστώσαμε πως όλοι
οι λαοί έχουν την ίδια ανάγκη, να τραφούν. Σε αυτή την
ανάγκη ο κάθε λαός διαμόρφωσε δικές του διατροφικές
συνήθειες ανάλογα με τις κλιματολογικές και ιστορικές
συνθήκες, τα ήθη, έθιμα και τις παραδόσεις του

36. Αντί για συμπέρασμα παραθέτουμε κάποια αποσπάσματα
ΑΝΤΙΦΩΝ (περίπου 480-411 π.Χ.) [DK 44 – μτφρ. Ν. Μ. Σκουτερόπουλος]
[. . .] Όσους προέρχονται από αρχοντικούς γονείς τους υπολογίζουμε και τους
σεβόμαστε, ενώ όσους είναι από άσημα σπίτια ούτε τους υπολογίζουμε ούτε
τους σεβόμαστε. Ως προς αυτό συμπεριφερόμαστε σαν βάρβαροι, αφού από τη
φύση είμαστε πλασμένοι όλοι, Έλληνες και βάρβαροι, όμοιοι σε όλα. Θα το
διαπιστώσουμε αν εξετάσουμε όσα πράγματα είναι από τη φύση αναγκαία σε
όλους τους ανθρώπους: τη δυνατότητα να τα εξασφαλίσουν την έχουν εξίσου
όλοι, και σε σχέση με αυτά δεν υφίσταται ανάμεσά μας καμιά διάκριση σε
βαρβάρους και Έλληνες· γιατί όλοι αναπνέουμε με το στόμα και τη μύτη, και
τρώμε με τα χέρια…

37. "εἰ δὲ Σύρος, τί τὸ θαῦμα; μίαν, ξένε, πατρίδα κόσμον
ναίομεν: ἓν Θνατοὺς πάντας ἔτικτε Χάος. (Μελέαγρος, κυνικός
φιλόσοφος, ποιητής και επιγραμματοποιός, 130-60 π.Χ.)
Κι αν είμαι Σύρος, τι το θαύμα;
Μια πατρίδα, ξένε, τον κόσμο, όλοι κατοικούμε και όλους τους
θνητούς ένα Χάος τους γέννησε. (μτφ. Γ. Ιωάννου)

39. Εργάστηκαν οι μαθητές
• Παπαδάς Ανδρέας
• Παπαδογιάννη Δήμητρα
• Παπαθεοφίλου Θάλεια
• Προεστάκη Φιλιώ
• Προεστάκη Δέσποινα
• Ροκάκη Ανδριάνα
• Σαρτζετάκη Ζαφειρία
• Σεργάκη Ιουλία
• Σερανάϊ Άρης
• Σταυγιανουδάκη Θεοδώρα
• Σταυρουλάκη Ζαχαρένια
• Τζαμαργιουδάκης Δημήτρης
• Τζαφάϊ Βιολέτα
• Τσαμίλης Απόστολος
• Φλεμετάκη Ασπασία
• Φλεμετάκη Θεοδώρα
• Φλεμετάκη Κωνσταντίνα
• Φούντου Ιωάννα
• Χαβαλεδάκη Λυδία
• Χαιρετάκη Αργυρώ
Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Όλγα Καραδάκη, ΠΕ02