Βίοι Παράλληλοι στον καπνό της Επανάστασης. Με αφορμή τη συμμετοχή της Κύπρου στην Ελληνική Επανάσταση του 1821

1. Ο απαγχονισμός του Αρχιεπισκόπου Κύπρου
Κυπριανού…
Ο απαγχονισμός του Πατριάρχη
Γρηγορίου Ε΄…
Βίοι Παράλληλοι στον καπνό της
Επανάστασης.

2. Το ποίημα από το διαδίκτυο

3. ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ
Κυπριανός: Αρχιεπίσκοπος
Κύπρου
Γρηγόριος Ε΄: Πατριάρχης
Κων/ πόλεως

4. Βίος
Κυπριανός- Λευκωσία Γρηγόριος Ε΄-Ν. Αρκαδίας
 Γέννηση: Στρόβολος 1756
 Κοσμικό όνομα: άγνωστο
 Οικογενειακό όνομα :
άγνωστο
 Δόκιμος μοναχός στη μονή
Μαχαιρά.
 1784: Μετάβαση στη
Μολδοβλαχία- ιερέας.
 1802: Επιστροφή στην
Κύπρο – Οικονόμος της
Αρχιεπισκοπής.
 Γέννηση: Δημητσάνα -1746
 Κοσμικό όνομα: Γεώργιος
 Οικογενειακό: Αγγελόπουλος
 Από φτωχή οικογένεια.
 1785: Επίσκοπος Σμύρνης
 9-5-1797: Α΄ Πατριαρχία
 Καθαίρεση – εξορία στη Χαλκηδόνα
 24-9-1800: Β΄ Πατριαρχία με
ομόφωνη εκλογή της Ιεράς Συνόδου
Κων/πόλεως.
 1808: εξορία- Πρίγκιπος και Άγιο Όρος.

5.  1804: κατάληψη Λευκωσίας
από επαναστατημένους
Τούρκους.
 « σωτήριος άγγελος του
έθνους».
 1809: χειροτονείται Επίσκοπος
 30-10-1810: ανάδειξη σε
Αρχιεπίσκοπο.
 9-Ιουλίου 1821: απαγχονισμός.

6. Στην Επανάσταση…
Ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός.
1820: Μύηση στη Φιλική εταιρεία - με παροχή οικονομικής
βοήθειας στην ελληνική επανάσταση. Η ίδια η φιλική εταιρεία
αρνείται ενεργό εμπλοκή λόγω επικινδυνότητας της
γεωγραφικής της θέσης.
1821: διαταγή Σουλτάνου για αφοπλισμό συμβουλή του
Αρχιεπισκόπου για υπακοή των κατοίκων.
Μη συμμόρφωση αρχιμανδρίτη Θεοφύλακτου – καταγγελία στην
Πύλη- Σουλτανική άδεια στον Τούρκο Διοικητή Κιουτσούκ
Μεχμέτ για σύλληψη- δήμευση περιουσιών- εκτέλεση των
συμμετεχόντων.
9 Ιουλίου: Κλείσιμο πυλών της πόλης
• Απαγχονισμός Κυπριανού στην πλατεία Σεραγίου της
Λευκωσίας από συκαμινιά.
• Απαγχονισμός αρχιδιακόνου του, απέναντι από πλάτανο.

7. • Κιτίου : Μελετίου
• Πάφου: Χρύσανθου.
• Κυρήνειας: Λαυρεντίου.
• Τα λείψανά τους φυλάσσονται σε μνημείο στο προαύλιο του ιερού
ναού Φανερωμένης Λευκωσίας.
Παρόντες τούρκοι κάτοικοι αλαλάζοντες.
Μαζικές φυλακίσεις-βασανιστήρια- εκτελέσεις 476 Ελλήνων της
Κύπρου από κατάλογο 486 καταγγελθέντων.

10. Η προτομή του Κυπριανού στο
Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο, έργο του
γλύπτη Γ. Μπονάνου.

11. Τα λόγια του…..
• Στο ποίμνιό του:
« Δώστε τα όπλα σας στους Τούρκους. Και μη φοβάστε. Δε γίνεστε
υπόδουλοι, αν δεν έχετε όπλα. Γίνεστε υπόδουλοι, αν δεν είστε
ελεύθεροι άνθρωποι.»
• Στον Κιουτσούκ Μεχμέτ:
« Εμείς είμαστε άνθρωποι ήσυχοι, δεν είμαστε αυτοί που εσύ νομίζεις,
αλλά αν θέλεις να μας σκοτώσεις, κάνε όπως προτιμάς. Να ξέρεις
όμως ότι η Ρωμιοσύνη είναι φυλή συνόκαιρη του κόσμου. Και δεν
πρόκειται να εκλείψει, όχι γιατί έχει όπλα, σου τα δώσαμε τα όπλα,
αλλά γιατί αυτή η Ρωμιοσύνη έχει άλλες δυνάμεις, κι έχει ένα άλλο
έδαφος, το οποίο εσύ δεν μπορείς να φτάσεις. Κι εσύ μπορείς να
σκοτώσεις το σώμα μας, αλλά την ψυχή μας δεν μπορείς να τη
σκοτώσεις.»
• Πριν το θάνατο: υψώνοντας το βλέμμα στον ουρανό
« Παναγιότατε ακολουθώ τα βήματά σου» για το Γρηγόριο Ε΄

12.  Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄
Στην πρώτη θητεία του, τάσσεται κατά των Διαφωτιστών,
αποκηρύσσει τα επαναστατικά κηρύγματα του Ρήγα
Φεραίου- τον αφορίζει.
Ιδρύει σχολεία και το Πατριαρχικό Τυπογραφείο.
Στη δεύτερη θητεία, δυσχερείς συνθήκες. Υπακούει στη
σουλτανική εντολή-κάλεσμα αποφυγής σύμπραξης
Ελλήνων – Ρωσίας, συμμετέχει και στηρίζει τα
οχυρωματικά έργα του Σουλτάνου στην Κων/πολη.
Επί βεζύρη Μαχμούτ Β΄ απομακρύνεται με παραίτηση.
Στην τρίτη θητεία του, έχει σχέση με τη Φιλική Εταιρεία,
συνιστά προσοχή και φρόνηση στον Αλ. Υψηλάντη.
Ζητά οικονομική στήριξή του Αγώνα από τον Ι. Ζωσιμά.

13.  Λόγια –συμβουλές:
« Μη με προτρέπετε εις φυγήν, μάχαιρα θα διέλθη τας
ρύμας της Κων/πόλεως και των λοιπών πόλεων των
χριστιανικών επαρχιών. Υμείς επιθυμείτε , εγώ
μετημφιεσμένος να καταφύγω… ουχί !!
Εγώ δια τούτο είμαι Πατριάρχης, όπως σώσω το έθνος
μου. Ο θάνατός μου ίσως επιφέρει μεγαλυτέραν
ωφέλειαν από την ζωήν μου… Ναι, ας μη γίνω χλεύασμα
των ζώντων.
Δε θα ανεχτώ ώστε εις τας οδούς της διερχόμενον εν
μέσω των αγρίων, να με δακτυλοδεικτούσι, λέγοντες,
Ιδού έρχεται ο φονεύς Πατριάρχης!!»

14. Το τέλος: ΠΑΣΧΑ
10 Απριλίου 1821: σύλληψη, έκπτωση, φυλάκιση.
Απόγευμα της ίδιας ημέρας απαγχονισμός στην
κεντρική πύλη του Πατριαρχείου έκθεση επί
τριήμερο.
Εξαγορά πτώματος από ομάδα τριών Εβραίων,
αποκαθήλωση-περιφορά- διαπόμπευση στους
δρόμους της πόλης.
Ρίξιμο στον Κεράτιο κόλπο.
Εξεύρεση του σκηνώματος από Κεφαλλονίτη
πλοίαρχο, μεταφορά του στην Οδησσό.

15. Την ίδια ημέρα…
Απαγχονισμός- τριήμερη έκθεση- αποκαθήλωση-
διαπόμπευση με την επιγραφή στο στήθος « προδότες –
αποστάτες» , από Τούρκους Εβραίους, ρίξιμο στη θάλασσα
των Επισκόπων:
Αγχιάλου- Ευγένιο
Εφέσου-Διονύσιο
Νικομήδειας- Αθανάσιο
Δέρκων – Γρηγόριο
Θεσσαλονίκης-Ιωσήφ
Αδριανουπόλεως-Δωρόθεος
Τυρνόβου-Ιωαννίκος.

16. Δημητσάνα το σπίτι του

17. Ο απαγχονισμός στο Βόσπορο

18. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες:
Τόνισαν τη σημασία της παιδείας για τη δημιουργία ελεύθερων
ανθρώπων- ίδρυσαν σχολεία.
Επέδειξαν πνεύμα σύνεσης
Υπηρέτησαν το ποίμνιό τους
Προτίμησαν το θάνατο από την λιποταξία.
Στήριξαν την πατρίδα και εργάστηκαν με ζήλο για την Ελευθερία.
Τόνισαν την ενότητα του Ελληνισμού.
Παράλληλη πορεία ζωής χρονικά
Ίδιος τρόπος θανάτου.
Θυσιάστηκαν για το κοινό καλό κατά το αρχαίο Ελληνικό
ιδεώδες « το κοινό συμφέρον προηγείται του ατομικού».