Báo cáo chủ đề 1

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM
Khoa Công Nghệ Thông Tin
BÀI NỘP BÁO CÁO CHỦ ĐỀ 1
Gv: Lê Đức Long
Sv1: Nguyễn Dương Cảnh
K40.103.002
Sv2: Lê Phong Phú
K40.103.057

2. Mục lục
1. Khoa học là gì? Sự phát triển của khoa học và phân loại nó như thế nào?........................4
1.1. Khoa học là gì? ............................................................................................................4
1.2. Sự phát triển và phân loại khoa học.............................................................................4
1.2.1. Các giai đoạn phát triển........................................................................................4
............................................................................................................................................4
1.2.2. Phân loại ...............................................................................................................5
2. Nghiên cứu khoa học là gì? Bản chất và đặc điểm của nghiên cứu khoa học?..................5
2.1. Nghiên cứu khoa học là gì? .........................................................................................5
2.2. Bản chất và đặc điểm...................................................................................................5
2.2.1. Bản chất................................................................................................................5
2.2.2. Đặc điểm...............................................................................................................6
3. Tìm hiểu và trình bày hệ thống các phương pháp nghiên cứu khoa học?..........................7
3.1. Theo chức năng nghiên cứu.........................................................................................7
3.2. Theo tính chất và sản phẩm của nghiên cứu................................................................7
4. Trình tự logic của nghiên cứu khoa học là gì? Phân tích và lý giải các bước? ..................8
4.1. Trình tự logic của nghiên cứu khoa học ......................................................................8
4.2. Phân tích và lý giải các bước .......................................................................................8

4. Trang 4
NỘI DUNG TỰ NGHIÊN CỨU
1. Khoa học là gì? Sự phát triển của khoa học và phân loại nó như thế
nào?
1.1.Khoa học là gì?
Khoa học đượchiểu là “ hệ thống tri thức về mọi loai5quy luật của vật chất và
sự vận động của vật chất, những quy luật của tự nhiên, xã hội, tư duy”. Hệ thống
tri thức ở đây là hệ thống tri thức khoa hoc, khác với tri thức kinh nghiệm.
Tri thức kinh nghiệm là những hiểu biết đươc tích lúy cách ngẫy nhiên tử
trong đời sống hắng ngày. Nó chỉ giúp con người phát triển đén một khuôn khổ
nhất định. Tuy nhiên, tri thức kinh nghiệm là cơ sở quan trọng hình thành nên tri
thức khoa học
Tri thức khoa học là nhửng hiểu biết được tích lũy một cách hệ thống nhờ hoạt
động nghiên cứu khoa học, là hoạt động được vạch sẵn theo một mục tiêu xác
định và được tiến hành dựa trên những phương phap nghiên cứu khoa học.
1.2.Sự phát triển và phân loại khoa học
1.2.1.Các giai đoạn phát triển
Phương hướng khoa học là một tập hợp những nội dung nghiên cứu thuộc một
hoặc một số lĩnh vực khoa học, được định hướng theo một hoặc một số mục tiêu
về lý thuyết hoặc phương pháp luận.
Trường phái khoa học là một phương hướng khoa học được phát triển đến một
cách nhìn mới hoặc một góc nhìn mới đối với dối tượng nghiên cứu,là tiền đề cho
sự hình thành một hướng mới về lý thuyết hoặc phương pháp luận.
Bộ môn khoa học là hệ thống lý thuyết hoàn chỉnh về một đối tượng nghiên
cứu.
Ngành khoa học là một lĩnh vực hoạt động xã hội về nghiên cứu khoa học
hoặc một lĩnh vực đào tạo.
Bộ môn khoa học
Phương hướng khoa học
Trường phái khoa học
Ngành khoa học
Ý tưởng khoa học

5. Trang 5
1.2.2.Phân loại
1.2.2.1. Phân loại theo phương pháp hình thái khoa học
Khoa học tiền nghiệm, là những bộ môn khoa học được hình thành dựa trên
những tiên đề hoặc hệ tiên đề.
Khoa học hậu nghiệm, là những bộ môn khoa học được hình thnah2 dựa trên
quan sát hoặc thực nghiệm.
Khoa học phân lập, là những bộ môn khoa học được hình thành dưa trên
những sự phân chia đối tượng nghiên cứu của một bộ môn khoa học vốn tồn tại
thành những đối tượng nghiên cứu hẹp hơn.
Khoa học tích hợp, là những bộ phận của khoa học được hình thành dưa trên
sự hợp nhất về cơ sở lý thuyết hoặc phương pháp luận của 2 hoặc nhiều bộ môn
khác nhau.
1.2.2.2. Phân loại theo đối tượng nghiên cứu khoa học
Khoa học tự nhiên và khoa học trù tượng ( hoặc khoa học chính xác).
Khoa học kỹ thuật và công nghệ.
Khoa học nông nghiệp ( bao gồm nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản).
Khoa học sức khỏe.
Khoa học xã hội và nhân văn.
Triết học, bao gồm cả khoa học về tư duy như logic học.
2. Nghiên cứu khoa học là gì? Bản chất và đặc điểm của nghiên cứu
khoa học?
2.1.Nghiên cứu khoa học là gì?
Nghiên cứu khoa học là một hoạt động xã hội, hướng vào việc tìm kiếm những
điều khoa học chứa biết, hoặc là phát hiện bản chất sự vạt, phát triển nhận thức
khoa học vế thế giới; hoặc là sáng tạo phương pháp mới và phương tiện kỹ thuật
mới để cải tạo thế giới.
2.2.Bản chất và đặc điểm
2.2.1.Bản chất
Là hoạt động sáng tạo của các nhà khoa học nhằm nhận thức thế giới, tạo tra
hệ thống tri thức có giá trị để cải tạo thế giới.
Mục tiêu là cái đích về nội dung mà người nghiên cứu vạch ra để định hướng
nỗ lực tìm kiếm. Mục tiêu là những điều cần làm torng công việc nghiên cứu.
Mục tiêu trả lời câu hỏi “ làm cái gì”.

6. Trang 6
Mục đích là ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu, là đối tượng phục vụ của sản
phầm nghiên cứu. Mục đích trả lời cho câu hỏi “nhằm vào việc gì?”, hoặc “để
phục vụ cho cái gì?”
2.2.2.Đặc điểm
2.2.2.1. Tính mới mẻ
Quá trình nghiên cứu khoa học là quá trình sáng tạo ra những điều mới mẻ, vì
vậy nó có tính mới mẻ.- Quá trình nghiên cứu khoa học không có sự lặp lại các
thí nghiệm hoặc một việc gì đã được làm trước đó.
– Tính mới trong nghiên cứu khoa học được hiểu là dù đạt được một phát hiện
mới thì người nghiên cứu vẫn phải hướng tới, tìm tòi những điều mới mẻ hơn.
2.2.2.2. Tính thông tin
Sản phẩm của nghiên cứu khoa học có thể là một bài báo khoa học, tác phẩm
khoa học, cũng có thể là một mẫu vật, sản phẩm mới, … Tuy nhiên dù sản phẩm
đó là gì thì nó đều mang đặc trưng thông tin về quy luật vận động của sự vật hiện
tượng, thông tin về quy trình công nghệ và các tham số đi kèm.
2.2.2.3. Tính khách quan
Tính khách quan là đặc điểm của nghiên cứu khoa học và cũng là tiêu chuẩn
của người nghiên cứu khoa học. Nếu trong nghiên cứu khoa học mà không khách
quan thì sản phẩm nghiên cứu khoa học sẽ không thể chính xác và không có giá
trị gì cả.
2.2.2.4. Tính tin cậy
Một kết quả nghiên cứu được gọi là tin cậy nếu nó có khả năng kiểm chứng
bởi bất kỳ người nào, bất kỳ trong trường hợp, điều kiện giống nhau nào đều cho
một kết quả như nhau.
2.2.2.5. Tính rủi ro
Nghiên cứu khoa học là quá trình tìm ra cái mới, vì vậy nó có thể thành công
hoặc thất bại, thành công sớm hoặc thành công rất muộn. Vì vậy tính rủi ro của
nó là rất cao.
2.2.2.6. Tính kế thừa
Tính kế thừa có ý nghĩa quan trọng về mặt phương pháp nghiên cứu khoa học.
Hầu hết các phương hướng nghiên cứu đều xuất phát và kế thừa từ các kết quả đã
đạt được trước đó.
2.2.2.7. Tính cá nhân
Dù có thể là một nhóm người cùng thực hiên nghiên cứu thì vai trò cá nhân
trong sáng tạo cũng mang tính quyết định.
2.2.2.8. Tính kinh phí

7. Trang 7
Nghiên cứu khoa học rất khó định lượng được một cách chính xác như trong
lao động sản xuất và thậm chí có thể nói không thể định mức. Hiệu quả kinh tế
không thể xác định được. Lời nhuận không dễ xác định.
3. Tìm hiểu và trình bày hệ thống các phương pháp nghiên cứu khoa
học?
3.1.Theo chức năng nghiên cứu
Nghiên cứu mô tả, là những nghiên cứu nhằm đưa ra một hệ thống tri thức về
nhận dạng sự vật, giúp con người phân biệt được sự khác nhau về bản chất giữa
sự vật này với sự vật khác.
Nghiên cứu giải thích, là những nghiên cứu nhằm làm rõ nguyên nhân dẫn đén
sự hình thành và quy luật chi phối quá trình vận động của sự vật.
Nghiên cứu dự báo, là những nghiên cứu nhằm nhận dạng trạn thái của sự vật
trong tương lai. Mọi dự báo phải chấp nhận những sự sai lệch, kệ cả trong nghiên
cứu tự nhiên và xã hội.
3.2.Theo tính chất và sản phẩm của nghiên cứu
Nghiên cứu cơ bản, là những nghiên cứu nhằm phát hiện thuộc tính cấu trúc,
động thái các sự vật, tương tác trong nội bộ sự vật và mối liên hệ giũa các sự vật
với các sự vật khác.
Nghiên cứu cơ bản thuần túy, còn được gọi là nghiên cứu cơ bản tự do, hoặc
nghiên cứu cơ bản không định hướng, là nghiên cứu bản chất sự vật để nâng cao
nhận thức, chưa có hoặc chưa bàn tới ý tưởng ứng dụng.
Nghiên cứu cơ bản định hướng, là những nghiên cứu cơ bản đã được dự kiếm
mục đích ứng dụng.
Nghiên cứu nền tảng, là những nghên cứu về quy luật tổng thể của một hệ
thống sự vật.
Nghiên cứu chuyên đề, là nghiên cứu một hiện tượng đặc biệt của sự vật.
Nghiên cứu ứng dụng là vận dụng những phát hiện tự nghiên cứu cơ bản để
giải thích một sự vật; tạo ra những nguyên lý mới về các giải pháp và áp dụng
chúng vào đời sống sản xuất.
Triển khai, còn được gọi là triễn khai thực nghiệm hoặc triển khai thực nghiện
kỹ thuật, là sự vận dụng các quy luật các nguyên lý đề đưa ra các hình mẫu với
những tham số khả thi về kỹ thuật.
Triển khai dự phòng, là loại hình triển khai nhằm khẳng định kết quả tạo ra sao
cho ra được sản phầm, chưa quan tâm đến quy mô áp dụng.
Triển khai bán đại trà, còn dược gọi là pilot teong nghiên cứu thuộc lĩnh vực
khoa học kỹ thuật và khoa học công nghệ, là một dạng triển khai nhằm kiểm
chứng giả thuyết về hình mẫu trên một quy mô nhất định.

8. Trang 8
4. Trình tự logic của nghiên cứu khoa học là gì? Phân tích và lý giải
các bước?
4.1.Trình tự logic của nghiên cứu khoa học
1 Phát hiện vấn đề (Đặt câu hỏi nghiên cứu)
2 Đặt giả thuyết (Tìm câu trả lời sơ bộ)
3 Lập phương án thu thập thông tin(xác định luận chứng)
4 Luận cứ lý thuyết (Xây dựng cơ sở lý luận)
5 Luận cứ thực tiễn (Quan sát/ Thực nghiệm)
6 Phân tích và bàn luận kết quả xử lý thông tin
7 Tổng hợp kết quả / kết luận / khuyến nghị
4.2.Phân tích và lý giải các bước
Bước 1: Phát hiện vấn đề (câu hỏi) nghiên cứu là gia đoạn khởi đầu của nghiên
cứu. Khi đặt ra được câu hỏi, người nghiên cứu sẽ đưa ra được câu trả lời, nghĩa
là có thể xác định được phương hướng nghiên cứu.
Bước 2: Xây dựng giả thuyết học, tức xây dựng luận đề cua nghiên cứu, tức
những nhận sơ bộ về bản chất của sự vật. Quá trình nghiên cứu chính là quá trình
tìm kiếm luận cứ đề chùng minh hoặc bác bỏ luận đề.
Bước 3: Lập phương án thu thập thông tin, lên phương án chọn mẫu khảo sát,
dự kiến tiến độ, phương tiện và phương pháp. Đây chính là quá trình xác định
luận cứ của nghiên cứu.
Bước 4: Xây dựng cơ sở lý thuyết, tức luận cứ lý thuyết của nghiên cứu. khi
xác định được luận cứ lý thuyết, người nghiên cứu biết được những bộ môn khoa
học nào cần được vân dụng đễ làm chỗ dựa cho công trình nghiên cứu.
Bước 5: Thu thập dữ liệu nhằm hình thành các luận cứ thực tiễn của nghiên
cứu.Dữ liệu cần thu thập bao gồm các thông tin định tính và định hướng.
Bước 6: Tổng hợp kết quả/kết luận/ khuyến nghị. Phần này là kết quả tổng hợp
cuối cùng của nghiên cứu, bao gồm 4 nội dung: tổng hợp để đưa ra những bức
tranh khái quát về kết quả; kết luận mặt mạnh và mặt yếu; khuyến nghị khả năng
áp dụng; khuyến nghị về việc tiế tục nghiên cứu hoặc kết thúc sự quan tâm tới nội
dung nghiên cứu.