SPM Melaka 2016

2. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
2
PANDUAN MENJAWAB KERTAS 3 SEJARAH SPM 2016
1. Calon wajib membawa buku teks/ bahan bercetak yang berkaitan.
2. Jawapan calon wajib ditulis dalam bentuk esei/ karangan dengan ayat yang lengkap.
3. Calon dikehendaki menulis nombor soalan.
4. Isi jawapan calon mestilah bersesuaian dengan peruntukan markah.
5. Setiap pecahan soalan mesti dimulakan dengan muka surat baharu.
6. Jawapan calon mestilah berdasarkan kehendak soalan. Kehendak soalan perlu diulang-ulang
dalam menulis jawapan. Contohnya, bagi menjawab soalan iktibar calon perlu menulis iktibar
yang saya perolehi ialah ..... . Iktibar seterusnya ialah.....
7. Jawapan calon mestilah dimulakan dengan ayat soalan.
Contoh soalan:
Jelaskan faktor-faktor yang mempengaruhi pembentukan dasar luar
Malaysia?
Contoh jawapan:
Faktor-faktor yang mempengaruhi pembentukan dasar luar Malaysia
ialah.......
8. Jawapan calon bagi soalan KBAT mesti mempunyai fakta sejarah, huraian dan contohserta inferens
yang bersesuaian(ayat berlapis)
9. Calon digalakkan menggunakan penanda wacana bagi menunjukkan kesinambungan isi. Contohnya,
selain itu,.../ seterusnya,...
10. Calon tidak digalakkan membatalkan jawapan yang telah ditulis.

3. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
3
MAKSUD / KONSEP/ MATLAMAT/ BENTUK DASAR LUAR MALAYSIA
[ rujuk buku teks m/s 236-237]
Maksud / Konsep dasar luar Malaysia
Satu instrumen atau alat yang diperlukan oleh sesebuah negara untuk berhubung dan berinteraksi dengan
negara lain
Jelasnya dasar luar merupakan polisi kerajaan dalam menjalinkan hubungan dengan negara-negara lain.
Contohnya Malaysia mengambil pendekatan berbaik –baik dengan semua negara.
Mencerminkan pendirian negara berhubung dengan sesuatu isu yang melangkaui sempadan geografi dalam
hubungan antarabangsa
Dasar luar kita boleh berubah mengikut senario politik antarabangsa
Dasar luar Malaysia dapat dijelaskan melalui 3 tahap iaitu Tahap Pertama di bawah Tumku Abdul Rahman,
Tahap Kedua semasa pentadbiran Tun Abdul Razak dan Tun Hussein onn dan Tahap Ketiga semasa negara
diketuai oleh Dato Seri Dr. Mahathir Mohamad
Matlamat Dasar Luar Malaysia
Matlamat dasar luar Malaysia adalah untuk menjamin keselamatan rakyat dan negara, memelihara
kepentingan nasional dan mengekalkan kedaulatan negara, menggalakkan pembangunan dan kemajuan
ekonomi serta mengekalkan keamanan sejagat melaluu kerjasama antarabangsa.
Malaysia juga berhasrat untuk menjadi warga global yang bertanggungjawab dan peka terhadap usaha
memupuk kesejahteraan dunia.
Bentuk Dasar Luar Malaysia
Hubungan bilateral merujuk pada hubungan secara terus dengan negara-negara tertentu.
Contohnya hubungan Malaysia dengan negara jiran seperti Singapura, Indonesia dan Thailand
Hubungan Multilaterial merujuk pada hubungan dalam bentuk kumpulan dan pertubuhan
Contohnya hubungan Malaysia dengan ASEAN, Komanwell, OIC dan PBB
ASAS/ FAKTOR YANG MEMPENGARUHI PENGGUBALAN DASAR LUAR NEGARA

4. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
4
( rujuk buku teks m/s 237 - 239 )
Jelaskan faktor-faktor yang mempengaruhi penggubalan dasar luar negara Malaysia /
@
Terangkan asas penggubalan dasar luar Malaysia sejak mencapai kemerdekaan.
FAKTOR SEJARAH
Menjalin hubungan dengan negara luar sejak Kesultanan Melayu Melaka
Hubungan luar berbentuk hubungan perdagangan
Seperti China, Arab, Siam dan negeri-negeri di Kepulauan Melayu
Hubungan erat juga terjalin dengan negara-negara Melayu serumpun di Kepulauan Melayu
Seperti Brunei, Singapura dan Indonesia
Malaysia menyertai negara-negara Komanwel selepas merdeka
Meneruskan hubungan diplomatik dengan negara Komanwel
Seperti Britain, Australia dan New Zealand
Malaysia diancam komunis
Disebarkan oleh Parti Komunis Malaya ( PKM )
Ancaman menggugat keselamatan negara
Mendorong Malaysia mengamalkan dasar luar yang pro-Barat dan antikomunis
Malaysia belum mempunyai keupayaan pertahanan
Bergantung kepada Barat untuk mendapatkan bantuan pertahanan
FAKTOR EKONOMI
Malaysia mengamalkan pasaran bebas
Malaysia menjalin hubungan baik dengan negara-negara lain di dunia dalam usaha memajukan ekonominya
Sejak zaman penjajahan British lagi, Malaysia merupakan antara negara pengeluar utama bijih timah dan
getah
Malaysia menjalin hubungan ekonomi dengan negara-negara maju
Seperti Britain dan Amerika Syarikat
Setelah merdeka, Malaysia masih mengharapkan pasaran dan modal dari negara-negara tersebut
Malaysia menggalakkan pelaburan asing bagi meningkatkan ekonomi negara dan menyediakan peluang
pekerjaan
Dasar Pandang ke Timur diperkenalkan tahun 1980an
Melalui Dasar Pandang Ke Timur, pelaburan asing turut digalakkan dari negara-negara Timur terutamanya
Jepun dan Korea
Malaysia turut menjalin hubungan yang baik dengan Negara-negara Sedang Membangun dan negara-negara
Islam
Bagi meningkatkan pasaran barangan keluaran Malaysia
Malaysia turut mengadakan pelaburan di negara-negara tersebut
FAKTOR POLITIK
Malaysia mengamalkan sistem pemerintahan demokrasi berparlimen
Malaysia berhak tentukan hala tuju dan masa depan sendiri berdasarkan prinsip-prinsip keamanan sejagat
Malaysia menekankan pemeliharaan kedaulatan negara-negara lain
Malaysia menyokong Palestin bagi mewujudkan keamanan di rantau Asia Barat
Malaysia berpegang teguh kepada prinsip dan piagam PBB
Yang menekankan usaha memelihara keamanan dunia

5. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
5
Menyokong segala resolusi PBB dalam mencapai dan kekalkan keamanan dunia
FAKTOR GEOGRAFI
Malaysia mempunyai kedudukan yang strategik di Asia Tenggara
Bersempadan dengan hampir kebanyakkan negara di rantau ini seperti Singapura, Thailand, Indonesia,
Filipina dan Brunei
Perairan Malaysia juga menjadi laluan utama kapal-kapal perdagangan di dunia
Keadaan ini menyebabkan keselamatan negara serantau akan mempengaruhi dan memberi kesan terhadap
keselamatan Malaysia
FAKTOR DEMOGRAFI
Menjalin hubungan diplomatik dengan negara-negara Islam
Sejajar dengan majoriti penduduknya yang beragama Islam
Malaysia tidak mengadakan hubungan diplomatik dengan negara Israel kerana menceroboh dan menindas
penduduk Palestin
Rakyat Malaysia yang terdiri daripada pelbagai kaum dan agama turut diberi kebebasan sepenuhnya untuk
mengamalkan budaya hidup dan agama masing-masing
Amalan konsep perpaduan dan sikap komited terhadap hak asasi manusia menyebabkan Malaysia
menentang keras Dasar Apartheid yang diamalkan di Afrika Selatan
Malaysia tidak mengadakan sebarang hubungan diplomatik dengan Afrika Selatan sehingga undang-undang
dasar apartheid dihapuskan oleh kerajaan Afrika Selatan
Kepelbagaian kaum di negara ini mempengaruhi penggubalan dasar luar Malaysia
PERKEMBANGAN/ TAHAP-TAHAP DASAR LUAR MALAYSIA
(Rujuk buku teks m/s 239 – 242)
Terangkan Dasar Luar Malaysia pada Tahap Pertama/ Tunku Abdul Rahman (1957-1970)/ Dasar Pro
Barat)
Tahap pertama di bawah pemerintahan Tunku Abdul Rahman
Dasar pro-Barat dan antikomunis

6. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
6
Berbaik-baik dengan negara jiran dan Komanwel
Dasar tersebut disebabkan faktor politik, ekonomi dan sosial
Faktor politik merujuk kepada ancaman Komunis di negara-negara Asia Tenggara termasuk Malaysia
Malaysia memerlukan bantuan pertahanan daripada negara Komanwel terutama Britain dan Australia
Malaysia telah menandatangani perjanjian Pertahanan Inggeris-Tanah Melayu atau Anglo-Malayan Defence
Treaty (AMDA)
Mengikut perjanjian ini, British akan memberi bantuan kepada Malaysia sekiranya diserang oleh mana-mana
negara
Dasar berbaik-baik dengan negara jiran kerana timbul beberapa krisis dengan negara jiran terutama selepas
mencapai kemerdekaan
Sebagai contoh, konfrontasi dengan Indonesia, terputusnya hubungan dengan Filipina dan keluarnya
Singapura daripada Malaysia
Menandatangani perjanjian menubuhkan Pertubuhan Negara-negara Asia Tenggara (ASA) bersama-sama
Filipina dan Thailand
Menubuhkan MAPHILINDO bersama-sama Indonesia dan Filipina
Menubuhkan ASEAN bersama-sama Thailand, Indonesia, Filipina dan Singapura
Faktor ekonomi memperlihatkan pergantungan Malaysia kepada Britain dalam menjaga kepentingan ekonomi
negara
Malaysia merupakan anggota Blok Sterling
Malaysia masih menumpukan kepada hasil bijih timah dan getah dengan mengharapkan permintaan
daripada negara Barat
Pelabur Britain masih menguasai peratus yang besar dalam ekonomi Malaysia
Bagi mengurangkan pergantungan ini, Malaysia telah mengamalkan pasaran bebas dan mula membina
rangkaian dengan Amerika Syarikat, Jepun, Singapura dan Jerman Barat
Terangkan Dasar Luar Malaysia pada Tahap Kedua/ Tun Abdul Razak (1972-1976) / Tun Hussien Onn
(1976-1981)/ Dasar Berkecuali
Tahap kedua di bawah pemerintahan Tun Abdul Razak dan Tun Hussein Onn
Dasar luar Malaysia berubah kepada berkecuali dan berbaik-baik dengan semua negara
Perubahan ini disebabkan kurangnya peranan AMDA dan kurangnya pengaruh Britain di Timur
Ini juga disebabkan pergolakan di Vietnam yang melibatkan Amerika Syarikat dan China

7. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
7
Beberapa usaha telah dilakukan seperti menubuhkan Zone of Peace, Freedom and Neutrality (ZOPFAN)
bersama-sama dengan anggota ASEAN
Malaysia juga telah menjalinkan hubungan diplomatik dengan negara komunis seperti China, Jerman Timur,
Korea Utara, Vietnam Utara dan Mongolia
Hubungan diplomatik dengan Vietnam telah dapat menyelesaikan maslah pelarian Vietnam
Terangkan Dasar Luar Malaysia pada Tahap Ketiga/ Dato Seri Dr. Mahathir Mohamad (1981-2003)/
Dasar Kepentingan Ekonomi
Tahap ketiga di bawah Dato Seri Dr. Mahathir Mohamad
Mengekalkan dasar tahap kedua tetapi penekanan terhadap kepentingan ekonomi
Malaysia telah mengadakan hubungan yang lebih erat dengan negara-negara ASEAN seperti menyelesaikan
krisis Vietnam dan Kampuchea
Dasar Pandang ke Timur telah diperkenalkan dengan menggunakan Jepun dan Korea Selatan sebagai
model bagi membangunkan Malaysia
Menggalakkan rakyat mengambil nilai-nilai baik seperti semangat mencintai negara, kesungguhan dalam
pekerjaan dan etika kerja yang baik
Hubungan dua hala telah dipertingkatkan menerusi lawatan yang dilakukan oleh Dr. Mahathir ke negara
Afrika, Amerika Selatan, Caribbean dan Pasifik Selatan
Dalam lawatannya, misi perdagangan turut serta dan menandatangani perjanjian perdagangan dua hala
Hubungan politik dan perdagangan bukan sahaja dijalinkan dengan negara maju malah turut diadakan
dengan negara Dunia Ketiga
DASAR LUAR NEGARA TIDAK STATIK/ TIDAK BERUBAH
Bincangkan/Terangkan/Mengapakah dasar luar Malaysia dikatakan tidak statik/ berubah-ubah /
Dasar luar Malaysia tidak statik atau berubah-ubah ….
POLITIK
…kerana berlaku perubahan kepimpinan. Sebagai contoh semasa Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj
memperlihatkan dasar Pro Barat yang anti komunis serta dasar berbaik-baik dengan Negara jiran dan
Komanwel. Manakalan semasa pentadbiran Tun Hussein Onn dasar luar berubah kepada Dasar Berkecuali
dan berbaik-baik dengan semua negara. Contohnya mewujudkan hubungan diplomatik dengan negara

8. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
8
berfahaman komunis seperti China dan Jerman Timur
Di bawah kepimpinan Tun Abdul Razak, negara kita dikenali sebagai negara berkecuali dan terdorong ke
arah kekecualian, kewujudan bersama secara harmoni dan kebebasan.
….supaya politik negara stabil. Hal ini disebabkan timbulnya krisis dengan negara jiran terutamanya
selepas Malaysia mencapai kemerdekaan seperti konfrontasi dengan Indonesia (1963-1965), terputusnya
hubungan dengan Filipina (1963-1965) dan keluarnya Singapura daripada Malaysia (1965)
…bagi memantapkan pemerintahan demokrasi yang menyokong penuh kebebasan manusia &
kemakmuran rakyat seperti mengamalkan kebebasan beragama dalam perlembagaan. Dasar luar Malaysia
berubah selaras dengan prinsip pemerintahan demokrasi negara kita.
…untuk memperjuangkan hak asasi manusia. Kita menentang kuat dasar apartheid yang menyebabkan
Malaysia memutuskan hubungan diplomatik dengan Afrika Selatan.
…demi menghadapi cabaran arus globalisasi dan transformasi … dalam hubungan antara negara dalam
menghadapi cabaran baru dalam dunia globalisasi yang disebabkan oleh teknologi maklumat yang baru dan
berubah pantas agar terus relevan dengan keperluan negara,
…untuk mengekang ancaman komunis. Malaysia bekerjasama dengan negara ASEAN dan Komawel bagi
mengatasi ancaman komunis di Negara kita
…untuk menjamin keamanan serantau. Pemimpin Malaysia peka terhadap keamanan serantau seperti
jenayah merentas sempadan. Contohnya, isu pemerdagangan manusia.
…untuk disesuaikan dengan sistem perundangan antarabangsa. Badan perundangan antarabangsa
telah menetapkan undang-undang tentang diplomasi, menghornati keutuhan negara lain, komunikasi dan
mekanisme untuk menyelesaikan sebarang pertelingkahan. Ini menyebabkan kita menyelesaikan masalah
melalui rundingan.
EKONOMI
…untuk memajukan ekonomi Negara. Sebagai sebuah negara perdagangan, kita amat bergantung pada
persekitaran antarabangsa yang harmoni demi kesejahteraan kita. Contohnya, mengadakan hubungan
dagangan dengan kuasa ekonomi dunia seperti Amerika Syarikat dan Jepun yang dapat meningkatkan nilai
perdagangan negara.
Zaman Tun Mahathir bin Mohamad yang menekankan kerjasama ekonomi dengan mengamalkan Dasar
Pandang ke Timur dengan menjadikan Jepun dan Korea Selatan sebagai model membangunkan negara
melalui penerapan nilai budaya kerja dan etika pengurusan kerja yang baik
…untuk menggalakkan pelaburan asing. Di bawah pimpinan Datuk Seri Mohd. Najib bin Tun Abdul Razak,
dasar luar negara kita didorong ke arah kelangsungan hidup negara dengan menggalakkan pelaburan
daripada negara lain seperti China, Korea dan Jepun.
…bagi mengurangkan pergantungan ekonomi dengan negara maju. Malaysia yang mengamalkan
pasaran bebas mula membina rangkaian perdagangan dengan negara-negara lain seperti negara-negara
Afrika dan Amerika Selatan bagi mengurangkan pergantungan kepada negara maju bagi mencari pasaran
baru
SOSIAL
…bagi memperjuangkan nasib negara Islam dengan mempengerusikan dan menjadi tuan rumah Sidang
Kemuncak OIC ke-10. Tuan Rumah Ekspo OIC Pertama dan membentuk D-8. Selain itu, Malaysia lantang
menyuarakan isu yang melibatkan penindasan terhadap negara Islam. Contoh, masalah pelarian Syria.
…untuk mengeratkan hubungan serantau. Malaysia menjalinkan kerjasama kebudayaan seperti
pertukaran rancangan televisyen dan memperkenalkan konsep Komuniti ASEAN.

9. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
9
MANFAAT/ KEPENTINGAN DASAR LUAR DALAM MEMAJUKAN NEGARA
Jelaskan manfaat/kepentingan dasar luar Malaysia untuk meletakkan Malaysia setanding dengan
negara lain/negara maju.
@
Dasar berbaik-baik dengan semua negara mampu memajukan negara. Buktikan.
@
Kebaikan berbaik-baik dengan negara luar.
Politik
Mengekalkan kestabilan politik negara
Politik negara akan stabil jika negara mengamalkan sikap saling bekerjasama dengan negara luar, khususnya
dengan negara-negara jiran
Hubungan baik akan meningkatkan persefahaman bukan sahaja dalam pemimpin tetapi juga dalam kalangan
penduduk.
Dasar luar negara juga penting untuk mengekalkan kedaulatan negara
Dasar berbaik-baik dengan semua negara dapat mengelak pertelingkahan berlaku dengan negara jiran
Semua konflik dengan negara jiran boleh diselesaikan melalui pendekatan rundingan seperti mana
penyelesaian kepada masalah pendatang tanpa izin antara Malaysia dengan Indonesia.
Selain itu, penyelesaian konflik melalui pendekatan keadilan berdasarkan keputusan mahkamah
antarabangsa, contoh isu Pulau Batu Putih antara Malaysia dengan Singapura yang selesai secara berhemah.
Penyelesaian konflik secara aman mengizinkan kerajaan/pemerintah menumpukan pembangunan
negara
Dasar luar Malaysia yang mengamalkan dasar Aman, Bebas dan Berkecuali memungkinkan Malaysia sentiasa
dihormati oleh Negara luar dan terus mengekalkan kedaulatannya
Memantapkan sistem pentadbiran
melalui hubungan dua hala dengan negara demokrasi seperti Amerika Syarikat
berlaku pertukaran idea tentang tadbir urus negara
Ekonomi
Mengekalkan kestabilan ekonomi negara
Dasar luar yang baik akan mendorong persefahaman dari segi ekonomi dan merangsang pelabur-pelabur dari
negara luar datang ke negara kita
Ekonomi negara akan berkembang pesat dan seterusnya membuka peluang pekerjaan kepada penduduk
tempatan.
Masalah kekurangan pekerja dalam sektor-sektor tertentu seperti sektor perindustrian, pembinaan, dan
perladangan juga boleh diatasi.
Ia mempercepat projek-projek pembangunan yang dirancang
Syarikat-syarikat tempatan juga berpeluang melabur di negara-negara Dunia Ketiga, seperti yang dilakukan
oleh Petronas di Vietnam
Dasar luar negara juga penting untuk kemajuan dalam bidang sains dan teknologi.
Hubungan yang erat dengan negara-negara maju memudahkan pemindahan teknologi moden ke dalam
negara.
Kepakaran yang dikongsi bersama dapat meningkatkan kualiti dan imej negara

10. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
10
Kerjasama sains dan teknologi melalui UNESCO
Kemajuan dalam bidang teknologi diperlukan dalam pelbagai aspek pembangunan.
Contohnya, kemajuan teknologi yang dimiliki oleh Kereta api Tanah Melayu mendapat kepercayaan Arab
Saudi sehingga diberi peluang untuk mengendalikan sebahagian perkhidmatan kereta api di sana.
Sosial
Memajukan sektor pendidikan negara
Kerjasama pendidikan boleh dilakukan.
Program pertukaran pelajar dengan negara-negara luar membabitkan IPT awam dengan IPT luar negara
Contohnya program pertukaran pelajar membabitkan Universiti Islam Antarabangsa Malaysia.
Program pertukaran pelajar negara-negara Komanwel
OIC memberi bantuan kewangan dalam pembinaan Universiti Islam Antarabangsa Malaysia.
Meningkatkan kerjasama dalam bidang kesihatan dan perubatan
melalui Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO)
mengatasi wabak penyakit berjangkit seperti AIDS, malaria dan zika
membawa masuk pakar pengamal perubatan dari negara luar
Bidang pelancongan mendapat manfaat
Menggalakkan kedatangan pelancong asing
berkerjasama dalam menjayakan Tahun Melawat ASEAN
meningkatkan pendapatan negara melalui sektor pelancongan
Meningkatkan mutu sukan negara
Kerjasama dalam sukan
Contohnya, pasukan bola sepak Johor Darul Takzim bekerjasama dengan pembangunan sukan bola sepak
dengan negara Argentina dan Jerman melalui kerjasama dengan kelab-kelab bola sepak ternama
Pengambilan tenaga pakar / jurulatih dari negara China dalam acara terjun, badminton dari Indonesia
Penyertaan dalam kejohanan sukan peringkat antarabangsa seperti Sukan Olimpik, Sukan Komanwel, Sukan
Asia
PERANAN/ SUMBANGAN MALAYSIA DALAM PERTUBUHAN SERANTAU DAN ANTARA BANGSA
Peranan / Sumbangan Malaysia dalam Pertubuhan Serantau:
Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara (ASEAN)
Politik
Sumbangan / Peranan Malaysia ialah menandatangani Deklarasi Kuala Lumpur dalam Mesyuarat Menteri-
Menteri Luar ASEAN pada November 1971 di Kuala Lumpur
Semua anggota ASEAN bersepakat mengisytiharkan ASEAN sebagai Zon Aman, Bebas dan Berkecuali
(ZOPFAN) untuk mengekalkan keamanan dan kestabilan politik di rantau Asia Tenggara dengan tidak
bersekongkol dengan mana-mana blok Barat atau blok Timur bagi mengelakkan campur tangan kuasa-kuasa
besar
Di samping itu, Malaysia juga berperanan dalam mengatasi masalah pencerobohan Vietnam di Kampuchea
pada tahun 1978 dengan mengadakan mesyuarat bagi membentuk kerajaan Demokratik Kampuchea di
bawah pimpinan Putera Norodom Sihanouk.
Hal ini telah menyebabkan kerajaan Demokratik Campuran Vietnam dibentuk.
Selain itu, ASEAN diisytiharkan sebagai Zon Bebas Senjata Nuklear dalam Mesyuarat Menteri-Menteri Luar
ASEAN pada 1984. Ini bermakna rantau ini tidak membenarkan mana-mana kapal menggunakan perairan dan

11. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
11
kemudahan pelabuhan untuk mengangkut bahan atau senjata nuklear.
Ekonomi
Negara-negara ASEAN membentuk kerjasama dalam projek-projek perindustrian contohnya projek baja urea
di Bintulu (Sarawak) serta Acheh (Indonesia)
Selain itu, kerjasama ekonomi melalui Zon Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA) yang diumumkan
dalam Sidang Kemuncak ASEAN di Singapura pada 1992.
Di samping itu, ASEAN memperluas skop kerjasama ekonomi dengan China, Jepun dan Korea. Idea
dikemukakan oleh Tun Dr. Mahathir Mohammad sebagai Perundingan Ekonomi Asia Timur (EAEC).
Seterusnya, kerjasama tidak rasmi ASEAN + 3 selepas EAEC ditentang negara maju seperti Amerika
Syarikat
Sosial
ASEAN juga menjalinkan kerjasama dalam bidang pendidikan melalui Pertubuhan Menteri-Menteri Pelajaran
ASEAN (SEAMEO). Contohnya pembinaan Pusat Serantau untuk Sains dan Matematik (RECSAM) di Pulau
Pinang
Di samping itu, memantapkan semangat kerjasama ASEAN dalam bidang kebudayaan dan sosial seperti
mengadakan festival kebudayaan dan kesenian dengan menubuhkan Tabung Kebudayaan ASEAN dan
pertukaran rancangan televisyen dan radio.
Sukan SEA diadakan untuk merapatkan hubungan antara negara melalui semangat kesukanan
Tahun Melawat ASEAN pada 1992 untuk menjalin kerjasama dalam bidang pelancongan.
Peranan / Sumbangan Malaysia dalam Pertubuhan Antarabangsa:
KOMANWEL (rujuk buku teks m/s 242-244)
Sumbangan/ Peranan Malaysia ialah menghadiri Mesyuarat Ketua-ketua Kerajaan Komanwel (CHOGM)
diadakan dalam kalangan negara anggota setiap dua tahun sekali.
Mesyuarat ini menyediakan ruang bagi pertemuan ketua-ketua kerajaan untuk membincangkan hal-hal
kepentingan bersama
Selain itu, Malaysia menjadi tuan rumah kepada Mesyuarat Ketua-ketua Kerajaan Komanwel (CHOGM) pada
tahun 1989 di Kuala Lumpur
Deklarasi Langkawi diisytiharkan dalam mesyuarat CHOGM di Kuala Lumpur pada tahun 1989
Deklarasi Langkawi merupakan persetujuan yang ditandatangani di Langkawi berhubung dengan
tanggungjawab negara-negara Komanwel dalam mengawal dan mengatasi masalah pencemaran
Sumbangan seterusnya ialah Malaysia dengan lantang menentang dasar Apartheid di Afrika Selatan yang
menyalahgunakan hak asasi manusia
Di samping itu, Malaysia berjaya menganjurkan Sukan Komanwel pada tahun 1998 yang diadakan di Kuala
Lumpur
Seterusnya, Malaysia memberikan biasiswa di bawah Rancangan Colombo kepada pelajar dari negara
Komenwell seperti India dan New Zealand yang melanjutkan pengajian di Universiti Malaya, Kuala Lumpur.
OIC (rujuk buku teks m/s 251-253)
Ditubuhkan atas cadangan Tunku Abdul Rahman pada tahun 1971
Tunku Abdul Rahman dilantik menjadi Setiausaha Agung OIC yang pertama
Sumbangan/ Peranan Malaysia ialah menjadi perantara dalam menyelesaikan peperangan Iran-Iraq
Selain itu, Malaysia memberikan sokongan kepada rakyat Palestin dalam perjuangan mereka untuk
mendapatkan semula tanah air mereka daripada Israel
Malaysia juga pernah menjadi tuan rumah persidangan OIC pada tahun 1974 dan 2003
Pada tahun 2002, Malaysia menganjurkan persidangan menentang pengganas dalam kalangan negara Islam
Di samping itu, Malaysia menawarkan biasiswa kepada para pelajar dari negara OIC untuk belajar di

12. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
12
Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM)
Seterusnya, Malaysia mengesyorkan penggunaan dinar emas dalam kalangan negara Islam untuk urusan
perdagangan dan kegiatan ekonomi yang lain
Pertubuhan Bangsa – Bangsa Bersatu (PBB)
Politik
Sumbangan / Peranan Malaysia dengan membantu menyelesaikan konflik antarabangsa
Sejak tahun 1960,Malaysia dipilih untuk menyertai pasukan pendamai di bawah panji-panji PBB untuk
menamatkan perang saudara di Congo (Zaire)
Pada tahun 1989,Malaysia mewakili pasukan pendamai PBB ke Namibia untuk membantu negara itu
mencapai kemerdekaan
Pada tahun 1990-an,Malaysia menghantar pasukan pemerhati ke sempadan Iran-Iraq dan Kampuchea serta
menghantar pasukan pengaman ke Bosnia
Selain itu, Malaysia lantang bersuara di PBB bagi menentang dasar apartheid di Afrika Selatan yang
membezakan warna kulit.
Di samping itu, Malaysia menyarankan agar Benua Antartika menjadi warisan dunia yang diletakkan di
bawah hak milik atau kuasa semua negara
Malaysia juga menjadi ahli tidak tetap Majlis Keselamatan PBB pada tahun 1965,1989, dan 1999
Seterusnya, Tan Sri Razali Ismail menjadi wakil khas PBB untuk menyelesaikan konflik di Myanmar
Sumbangan/ Peranan lain, Malaysia menganjurkan persidangan antarabangsa bagi menyelesaikan masalah
Palestin
Ekonomi
Sumbangan / Peranan Malaysia ialah menjadi ahli Bank Dunia iaitu bank antarabangsa yang ditubuhkan oleh
PBB pada bulan Disember 1945
Sosial
Antara Sumbangan/ Peranan Malaysia ialah mengambil pendirian teguh terhadap usaha-usaha memerangi
gejala penyalahgunaan dadah
Hasil daripada usaha Malaysia,satu persidangan antarabangsa diadakan di Vienna (Austria) pada bulan
Jun,1987
Perdana Menteri Malaysia Datuk Seri Dr Mahathir menjadi Yang Dipertua persidangan itu
Di samping itu, Malaysia telah bekerjasama dan menyertai beberapa agensi di bawah PBB
bekerasama dalam bidang pengeluaran makanan di bawah agensi Pertubuhan Makanan dan Pertanian atau
Food and Agricultural Organization (FAO)
Seterusnya, Malaysia bekerjasama dalam bidang kesihatan dan perubatan di bawah Pertubuhan Kesihatan
Dunia atau World Health Organization (WHO)
Malaysia juga bekerjasama dalam bidang Sains dan teknologi di bawah Pertubuhan Pendidikan, Saintifik, dan
Budaya bangsa-Bangsa Bersatu atau United Nations for Educational,Scientific and Cultural Organization
(UNESCO)
Pergerakan Negara-Negara Berkecuali (NAM)
Sumbangan/ Peranan Malaysia ialah menganggotai NAM pada 1970 setelah pertukaran Dasar Luar
Malaysia daripada dasar pro-Barat dan antikomunis kepada dasar berbail-baik dengan semua negara

13. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
13
Politik
Malaysia membela kepentingan negara-negara sedang membangun dengan membuat usul dalam Sidang
Kemuncak Ketujuh di New Delhi.
Antara isu yang dibangkitkan ialah isu Palestin, kerjasama ekonomi dan isu Benua Antartika.
Malaysia juga mengemukakan cadangan menghapuskan dasar apartheid di Afrika Selatan dalam Sidang
Kemuncak Kelapan di Harare (Zimbabwe)
Seterusnya, pada tahun 1989, pemimpin Malaysia dipilih sebagai Naib Presiden dalam Sidang Kemuncak
NAM di Belgrade, Yugoslavia
Di samping itu, Malaysia dilantik sebagai ahli Kumpulan 16 yang membincangkan isu kerjasama politik
negara anggota
Malaysia juga pernah menjadi tuan rumah kepada Sidang Kemuncak NAM ke-13 pada tahun 2003
Sidang ini mencatat penyertaan tertinggi dengan kehadiran 63 negara ahli, 31 Ketua Negara dan 32 Ketua
Kerajaan.
Persidangan tersebut telah berjaya mendaftarkan 2 negara anggota baru iaitu Timur Leste dan Pulau
Catalina
Selain itu, persidangan ini juga berjaya menganjurkan satu mesyuarat tidak rasmi OIC.
Deklarasi Kuala Lumpur diisytiharkan sebagai satu usaha menghidupkan kembali NAM
Di samping itu, Malaysia turut mengeluarkan pernyataan bersama tentang kedudukan Palestin dan
serangan Amerika Syarikat terhadap Iraq
CABARAN/ HALANGAN/ ANCAMAN DALAM MEMANTAPKAN DASAR LUAR MALAYSIA
Terangkan cabaran yang dihadapi oleh Malaysia dalam hubungan luar/ antarabangsa masa kini dan
bagaimana langkah-langkah negara kita menghadapi cabaran tersebut?
Cabaran/ Halangan/ Ancaman dalam aspek politik
Cabaran/ Halangan/ Ancaman pertama ialah mempertahankan hak dan kedaulatan negara
hubungan antara kedua-dua negara renggang.
Contohnya , isu tuntutan bertindih Pulau Batu Putih antara Malaysia dan Singapura.
Kesannya, Malaysia kehilangan wilayah yang sebelum ini menjadi haknya.
Cabaran/ Halangan/ Ancaman kedua ialah pencerobohan sempadan antarabangsa (udara/laut)
melahirkan rasa tidak puas hati rakyat Malaysia
Contohnya, pencerobohan tentera udara Singapura di ruang udara Johor.
Kesannya, mengancam keselamatan negara
Cabaran/ Halangan/ Ancaman ketiga ialah penyeludupan senjata api
meningkatkan kadar jenayah dalam negara
Contoh, penyeludupan senjata api secara haram dari Thailand
Kesannya, kesejahteraan rakyat tergugat
Cabaran/ Halangan/ Ancaman keempat ialah penggunaan kuasa veto
kuasa besar cenderung menyalahgunakan kuasa veto untuk kepentingan mereka
Contoh, penggunaan kuasa veto oleh Amerika Syarikat terhadap Palestine

14. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
14
Akibatnya, rakyat Palestine menderita
Cabaran/ Halangan/ Ancaman kelima ialah ancaman penganas/militan
ketegangan hubungan antara negara
Contohnya, pencerobohan militan Sulu ke atas Lahat Datu
Kesannya, banyak nyawa yang terkorban
Cabaran/ Halangan/ Ancaman dalam aspek ekonomi
Cabaran/ Halangan/ Ancaman pertama ialah penyeludupan di sempadan negara
Contoh, penyeludupan beras dan minyak bersubsidi di sempadan Malaysia-Thailand dan Sarawak-
Kalimantan.
kerugian kepada ekonomi negara yang terlibat
akibatnya, hubungan antara negara serantau terjejas
Cabaran/ Halangan/ Ancaman kedua ialah persaingan antara pengeluar komoditi utama
Contoh, persaingan dengan Thailand, Indonesia bagi komoditi getah dan kempen memburuk-burukkan
produk yang berasaskan kelapa sawit di Perancis.
pengeksportan komoditi seperti getah dan kelapa sawit terjejas
Akibatnya, merenggangkan hubungan dagangan.
Cabaran/ Halangan/ Ancaman ketiga ialah kebergantungan dengan negara maju
Malaysia terpaksa menjual getah dan kelapa sawit dengan harga yang ditentukan oleh negara pembeli
seperti Amerika Syarikat
Akibatnya, Malaysia kurang menjalinkan hubungan dengan negara-negara yang sedang membangun
Cabaran/ Halangan/ Ancaman keempat ialah nilai mata wang rendah
Malaysia terdedah dengan serangan mata wang oleh penyangak mata wang
nilai mata wang Malaysia menjadi tidak stabil
Akibatnya, keyakinan pelabur terhadap ekonomi Malaysia akan terjejas.
Cabaran/ Halangan/ Ancaman dalam aspek sosial
Cabaran/ Halangan/ Ancaman pertama ialah kebanjiran pendatang tanpa izin
seperti kemasukan pendatang asing dari Indonesia, Bangladesh dan Nepal
berlakunya masalah sosial dan kebergantungan kepada pekerja asing
Akibatnya, kerenggangan hubungan antara negara berlaku.
Cabaran/ Halangan/ Ancaman kedua ialah masalah jerebu merentas sempadan
pembakaran hutan secara haram di Sumatera, Indonesia
mengakibatkan masalah pencemaran dan kesihatan rakyat Malaysia
menjejaskan sektor pelancongan negara
Akibatnya, timbul isu tuduh menuduh antara negara serantau
Cabaran/ Halangan/ Ancaman ketiga ialah krisis kemanusiaan
contohnya, krisis pelarian Rohingya di Myanmar
dasar perlindungan oleh Malaysia menyebabkan hubungan dengan Myanmar terjejas/ tegang

15. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
15
USAHA/ LANGKAH/ CARA DALAM MEMANTAPKAN DASAR LUAR MALAYSIA
Usaha/ Langkah/ Cara Menangani / Mengatasi Cabaran dalam aspek politik
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang pertama ialah kedua-dua negara menjalankan
penyelesaian melalui mahkamah antara bangsa.
Kesannya hubungan antara negara pulih semula.
Sekiranya semua negara di dunia dapat mematuhi peraturan yang ditetapkan maka keamanan dunia berjaya
diwujudkan.
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang kedua iaitu masalah pencerobohan sempadan antara
bangsa dengan mengetatkan penggunaan ruang udara oleh Singapura.
Kesannya keselamatan negara terjamin.
sekiranya pendekatan ini diamalkan maka hubungan dengan Singapura tetap terpelihara
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang ketiga iaitu mencegah penyeludupan senjata api dengan
menugaskan beberapa pasukan penguatkuasaan keselamatan untuk menjaga perairan antara bangsa dan
262 pintu masuk sempadan negara.
seperti pasukan Maritim Tentera Laut Malaysia Di Raja Malaysia ,Tentera Darat Di Raja Malaysia dan
Kastam Diraja Malaysia dan Polis Laut Di Raja Malaysia
sekiranya pendekatan ini dilaksanakan penyeludupan senjata api dapat dikawal seterusnya hubungan
dengan Thailand diperkukuh.
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang keempat iaitu mengatasi isu penggunaan kuasa veto oleh
kuasa besar dengan mengadakan rundingan dengan negara-negara terlibat bagi sesuatu kes.
dalam hal ini, Malaysia beloh menggunakan pendekatan tertentu termasuk rundingan PBB.
Misalnya dalam isu MH17 apabila Russia menggunakan kuasa vetonya
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang kelima iaitu membenteras ancaman pengganas dengan
bekerjasama dengan Filipina.
pihak berkuasa Malaysia dan Filipina boleh menjalinkan perkongsian risikan
Kesannya hubungan Malaysia dengan Filipina bertambah erat
Usaha/ Langkah/ Cara Menangani / Mengatasi Cabaran dalam aspek ekonomi
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang pertama iaitu masalah penyeludupan di sempadan
negara dengan meletakkan pasukan UPP di pintu sempadan dan lubang tikus pintu masuk negara
bagi menjaga dengan lebih menyeluruh
Ini memberi impak yang baik terhadap hubungan dua hala dengan negara jiran seperti Singpura dan
Thailand.
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang kedua iaitu persaingan antara pengeluar komoditi utama
dengan membuat perjanjian perdagangan dengan negara maju seperti AFTA.
hal ini dapat menyelaraskan harga barangan komoditi

16. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
16
hubungan dengan negara maju akan lebih terjamin.
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang ketiga iaitu mengelakkan kebergantungan dengan negara
maju dengan mengadakan kerjasama dengan negara Asia Tenggara.
dengan itu kebergantungan dapat dikurangkan
demi kepentingan bersama antara negara maju dan negara sedang membangun
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang keempat iaitu masalah nilai mata wang rendah dengan
menyelaraskan penggunaan mata wang USD bagi memudahkan urusan perdagangan
di samping itu memperkenalkan penggunaan dinar emas
dengan itu dapat mengeratkan hubungan Malaysia terutama dengan negara Islam.
Usaha/ Langkah/ Cara Menangani / Mengatasi Cabaran dalam aspek sosial
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang pertama iaitu kebanjiran pendatang tanpa izin (PATI)
dengan menghantar mereka balik ke negara asal.
selain itu mengadakan proses pemutihan pendatang tanpa izin (PATI)
dengan cara ini hubungan Malaysia dengan negara jiran dipulihkan
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang kedua iaitu masalah jerebu merentas sempadan ialah
dengan mengadakan perundingan secara dua hala
melibatkan kerjasama antara agensi dua negara seperti Jabatan Alam Sekitar untuk mengekang pembakaran
terbuka
supaya hubungan dengan negara jiran dapat dijaga
Usaha/ Langkah/ Cara mengatasi cabaran yang ketiga iaitu masalah krisis kemanusiaan ialah dengan
memberi bantuan secara aktif terhadap negara yang terlibat dengan krisis kemanusiaan seperti Syria, Palestin
dan Myanmar.
menggalakkan penglibatan bukan badan kerajaan (NGO) dalam misi kemanusiaan dengan pihak Wisma Putra
dengan itu kemakmuran dunia akan tercapai.
KEJAYAAN/ KEBERKESANAN DASAR LUAR MALAYSIA
Dasar luar Malaysia telah menyumbang kepada keamanan dunia. Buktikan
@
Kejayaan dasar luar Malaysia berjaya meletakkan nama negara megah di mata dunia. Buktikan
@

17. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
17
Sejauhmana amalan dasar luar Malaysia telah membawa kepada kesejahteraan dan kemakmuran dunia
@
Malaysia adalah sebuah negara yang sangat dihormati kerana dasar luar yang diamalkan. Bincangkan
@
Hubungan Malaysia dengan negara lain telah banyak memberikan keuntungan kepada dunia. Ulaskan
@
Terangkan kejayaan yang dicapai oleh Malaysia daripada hubungan luar dalam pertubuhan serantau
dan antarabangsa
@
Buktikan tindakan Malaysia yang mengamalkan dasar berkecuali dan barbaik-baik dengan semua
negara menjelang 1970-an
@
Berdasarkan pengkajian sejarah anda, bincangkan dasar luar Malaysia yang mementingkan keamanan
sejagat.
Kejayaan/ Keberkesanan dalam Politik
Malaysia mengamalkan dasar luar berbaik-baik dengan semua negara
Contohnya dasar luar Malaysia yang tidak memihak kepada mana-mana blok barat atau timur membuktikan
negara tidak suka akan peperangan dan permusuhan
Dasar ini membuktikan Malaysia mengutamakan keamanan dunia
Malaysia mempunyai kestabilan politik yang baik hasil dasar luar yang diamalkan. Tiada negara luar yang
memusuhi Malaysia
Mempunyai 116 pejabat kedutaan di luar negara yang membuktikan Malaysia disenangi semua negara
Malaysia juga sebuah negara yang aman, masyarakat berbilang kaum dapat bersatu di bawah sistem
demokrasi yang sama.
Rakyat Malaysia telah menunjukkan semangat kesukarelawan yang tinggi
Buktinya negara telah menghantar pasukan pendamai ke negara-negara yang bergolak di bawah panji-panji
PBB
Contohnya, pada tahun 1989 menyertai pasukan pengaman PBB ke Namibia
menyertai pasukan pendamai menamatkan perang saudara di Congo (Zaire) pada tahun 1960
Pada tahun 1990-an Malaysia telah menjadi pasukan pemerhati ke sempadan Iran-Iraq, Kampuchea dan
Bosnia
Semasa Malaysia ditekan oleh Indonesia dan Filipina akibat penubuhan Malaysia pada tahun 1963, Malaysia
mengambil langkah awal penyelesaian konflik dengan cara berunding dengan pimimpin negara terbabit.
Peringkat serantau (ASEAN) Malaysia juga telah berusaha mengekalkan keamanan serantau dengan
mengisytiharkan konsep Zon Aman, Bebas dan Berkecuali atau (ZOPFAN) bagi mengekalkan keamanan
dan kestabilan politik rantau Asia Tenggara.
Malaysia di bawah ASEAN berusaha menyelesaikan masalah pencerobohan Vietnam ke atas Kampuchea
pada tahun 1978, mesyuarat berkenaan diadakan di Kuala Lumpur.
Hasil dari usaha Malaysia juga telah membawa kepada pembentukan sebuah kerajaan Demokratik
Campuran Kampuchea di bawah pimpinan Putera Norodom Sihanouk.
Pada tahun 1984, Dalam mesyuarat Menteri-Menteri Luar ASEAN bersetuju menjadikan ASEAN Zon Bebas
Senjata Nuklear.
Malaysia dan ASEAN tidak membenarkan mana-mana kapal menggunakan perairan dan kemudahan
pelabuhan untuk mengangkut bahan atau senjata nuklear
Dasar berbaik-baik dengan semua negara terbukti pada era pemerintahan Tun Abdul Razak apabila beliau
telah menjalin hubungn dengan negara berfahaman komunis seperti China, Jerman Timur, Korea Utara,
Vietnam Utara dan Mongolia.

18. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
18
Malaysia telah bekerjasama dengan Thailand dalam melemahkan pengaruh komunis di sempadan Thailand.
Menjadi orang tengah dalam menyelesaikan perjuangan bangsa Moro untuk mendapatkan kuasa autonomi
Diiktiraf dan dilantik sebagai pengerusi pertubuhan antarabangsa seperti NAM
Malaysia turut menyelesaikan masalah pelarian Vietnam
Pada tahun 1959, Malaysia bersama-sama Ireland telah mengutuk China Komunis kerana mencabuli hak
asasi penduduk Tibet
Pada tahun 1965, 1988 dan 1989, Malaysia telah menjadi ahli dalam Majlis Keselamatan PBB
Tan Sri Razali Ismail iaitu wakil Malaysia ke PBB dilantik menjadi pengerusi Perhimpunan Agung PBB dan
beliau juga dilantik sebagai wakil khas PBB untuk menyelesaikan konflik politik Negara Myanmar
Malaysia telah dilantik sebagai ahli Kumpulan 16 dalam NAM yang membincangkan isu kerjasama politik
negara anggota
Malaysia telah menjadi Naib Presiden Sidang Kemuncak NAM di Balgrade, Yugoslavia pada tahun 1989.
Menjadi tuan rumah Sidang Kemuncak NAM ke-13 di Kuala Lumpur. Persidangan tersebut telah mencatat
kehadiran tertinggi dengan 63 negara ahli, iaitu 31 Ketua Negara dan 31 Ketua Kerajaan.
Malaysia turut mendaftarkan ahli baru NAM iaitu Timur Laste dan Pulau Catalina
Kejayaan/ Keberkesanan dalam Ekonomi
menjadi contoh negara hab halal
Malaysia menjadi pengeksport terbesar bagi produk halal
Malaysia telah menyertai Negara-Negara Selatan bagi mewujudkan kerjasama dalam bidang
perdagangan untuk perkongsian kepakaran, pemasaran bahan mentah dan lain-lain.
Negara telah berusaha untuk menghapuskan sekatan perdagangan bagi meluaskan pasaran.
Malaysia sentiasa berusaha meningkatkan taraf hidup rakyat rantau ini menerusi pembangunan ekonomi
sama ada dalam bidang pertanian, perdagangan mahupun perindustrian
Contohnya kerjasama menerusi pengenalan Zon Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA)
Malaysia telah mengemukakan idea East Asian Economic Caucus (EAEC) yang dicetuskan oleh Tun
Mahathir Mohamed mantan Pardana Menteri Malaysia
Kerjasama ekonomi diperluas dengan melibatkan China, Jepun dan Korea Selatan melalui pelaksanaan
konsep Asean + 3
Negara-negara ASEAN telah membentuk kerjasama dalam projek-projek perindustrian, contohnya projek
baja urea di Bintulu, Sarawak serta di Acheh, Indonesia.
Malaysia telah mengamalkan pasaran bebas dalam dasar ekonominya, ini secara tidak langsung telah
merancakkan sektor pelaburan dalam dan luar Negara
Malaysia telah menjadi rujukan negara-negara Islam khususnya dalam sistem perbankan dan kewangan
Islam
Kejayaan/ Keberkesanan dalam Sosial
Malaysia berusaha mengekalkan keamanan sejagat melalui kerjasama antarabangsa
Malaysia telah menentang dasar Aperteid yang mengamalkan diskriminasi kaum yang membezakan taraf
dan warna kulit di Afrika Selatan
Menentang keganasan Israel di Palastin melalui pertubuhan OIC dan PBB
Kelantangan Malaysia ini telah membawa kepada penganjuran Persidangan Antarabangsa tentang Palestin
di Kuala Lumpur.
Malaysia turut bertegas dalam isu berkaitan dengan penyalahgunaan dadah.

19. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
19
Hasil daripada usul Malaysia, satu persidangan antarabangsa mengenai penyalahgunaan dadah telah
diadakan di Vienna, Austria pada Jun 1987 dan Perdana Menteri Malaysia menjadi Yang Dipertua
persidangan tersebut.
Banyak negara di dunia telah memperakui dan mengiktiraf Malaysia sebagai sebuah negara aman
Masyarakat bersatu padu dengan hidup secara aman
Bantuan kemanusiaan ke negara miskin / bencana kerap disalurkan
Contohnya bantuan kemanusiaan semasa Indonesia dilanda tsunami pada 2004
Memperjuangkan keamanan sejagat dengan menentang peperangan
Malaysia telah menjalin hubungan persahabatan yang erat menerusi program-program kesenian dan
kebudayaan.
Contohnya, mengadakan festival kebudayaan/kesenian
MenubuhkanTabung Kebudayaan ASEAN
Pertukaran rancangan televisyen/radio
Kerjasama pelancongan turut dilaksanakan menerusi Tahun Melawat Asean
Malaysia turut menekankan tentang kepentingan penjagaan alam sekitar, ini dapat dibuktikan menerusi
Deklarasi Langkawi
Malaysia turut mencadangkan agar Benua Antartika menjadi warisan dunia yang diletakkan di bawah hak
milik atau kuasa semua negara
Pendidikan turut dititikberatkan, antaranya kerjasama melalui Pertubuhan Menteri-menteri Pelajaran
ASEAN (SEAMEO)
Selain itu pembinaan Pusat Sains dan Matematik (RECSAM) di Pulau Pinang
Malaysia menjadi pusat kecemerlangan pendidikan
Keharmonian dunia juga dapat dipupuk menerusi sukan.
Malaysia telah menyertai dan menganjurkan pelbagai kejohanan sukan dalam ASEAN mahupun
antarabangsa seperti sukan SEA, Piala AXIATA, bola sepak piala Suzuki, sukan Komanwel dan Olimpik.
Sejauhmanakah Malaysia berperanan dalam menyelesaikan konflik antarabangsa?
Politik
Buktinya negara telah menghantar pasukan pendamai ke negara-negara yang bergolak di bawah panji-
panji PBB
Contohnya, pada tahun 1989 menyertai pasukan pengaman PBB di Nambia
menyertai pasukan pendamai menamatkan perang saudara di Congo (Zaire) pada tahun 1960
Pada tahun 1990-an Malaysia telah menjadi pasukan pemerhati ke sempadan Iran-Iraq, Kampuchea dan
Bosnia
Semasa Malaysia ditekan oleh Indonesia dan Filipina akibat penubuhan Malaysia pada tahun 1963, Malaysia
mengambil langkah awal penyelesaian konflik dengan cara berunding dengan pimimpin negara
terbabit.
Peringkat serantau (ASEAN) Malaysia juga telah berusaha mengekalkan keamanan serantau dengan
mengisytiharkan konsep Zon Aman, Bebas dan Berkecuali atau (ZOPFAN) bagi mengekalkan keamanan dan
kestabilan politik rantau Asia Tenggara.
Malaysia di bawah ASEAN berusaha menyelesaikan masalah pencerobohan Vietnam ke atas Kompuchea

20. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
20
pada tahun 1978, mesyuarat berkenaan diadakan di Kuala Lumpur.
Hasil dari usaha Malaysia juga telah membawa kepada pembentukan sebuah kerajaan Demokratik
Campuran Kampuchea di bawah pimpinan Putera Norodom Sihanouk.
Pada tahun 1984, Dalam mesyuarat Menteri-Menteri Luar ASEAN bersetuju menjadikan ASEAN Zon Bebas
Senjata nuklear.
Malaysia dan Asean tidak membenarkan mana-mana kapal menggunakan perairan dan kemudahan
pelabuhan untuk mengangkut bahan atau senjata nuclear
Malaysia telah bekerjasama dengan Thailand dalam melemahkan pengaruh komunis di sempadan Thailand.
Menjadi orang tengah dalam menyelesaikan parjuangan Bangsa Moro untuk mendapatkan kuasa autonomi
Malaysia turut menyelesaikan masalah pelarian Vietnam
Pada tahun 1959, Malaysia bersama-sama Ireland telah mengutuk China Komunis kerana mencabuli hak
asasi penduduk Tibet
Pada tahun 1965, 1988 dan 1989, Malaysia telah menjadi ahli dalam Majlis Keselamatan PBB
Tan Sri Razali Ismail iaitu wakil Malaysia ke PBB dilantik menjadi pengerusi Perhimpunan Agung PBB dan
beliau juga dilantik sebagai wakil khas PBB untuk menyelesaikan konflik politik Negara Myanmar
Malaysia telah dilantik sebagai ahli Kumpulan 16 dalam NAM yang membincangkan isu kerjasama politik
Negara anggota
Sosial
Malaysia berusaha mengekalkan keamanan sejagat melalui kerjasama antarabangsa
Malaysia telah menentang dasar Aperteid yang mengamalkan diskriminasi kaum yang membezakan taraf
dan warna kulit di Afrika Selatan
Menentang keganasan Israel di Palestin melalui pertubuhan OIC dan PBB
Kelantangan Malaysia ini telah membawa kepada penganjuran Persidangan Antarabangsa tentang Palastin
di Kuala Lumpur.
Malaysia turut bertegas dalam isu berkaitan dengan penyalahgunaan dadah.
Hasil daripada usul Malaysia, satu persidangan antarabangsa mengenai penyalahgunaan dadah telah
diadakan di Vienna, Austria pada Jun 1987 dan Perdana Menteri Malaysia menjadi Yang Dipertua
persidangan tersebut.
Banyak negara di dunia telah memperakui dan mengiktiraf Malaysia sebagai sebuah negara aman
Masyarakat bersatu padu dengan hidup secara aman
Bantuan kemanusiaan ke negara miskin / bencana kerap disalurkan
Contohnya bantuan kemanusiaan semasa Indonesia dilanda tsunami pada 2004
Memperjuangkan keamanan sejagat dengan menentang peperangan
Malaysia turut menekankan tentang kepentingan penjagaan alam sekitar, ini dapat dibuktikan menerusi
Deklarasi Langkawi
Malaysia turut mencadangkan agar Benua Antartika menjadi wariasan dunia yang diletakkan di bawah hak
milik atau kuasa semua negara
HALA TUJU DASAR LUAR MALAYSIA PADA MASA DEPAN
Cadangkan hala tuju yang sesuai bagi dasar luar negara pada masa hadapan.
@
Apakah yang boleh dilakukan terhadap hala tuju dasar luar negara pada masa hadapan?
@

21. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
21
Cadangkan hala tuju yang sesuai bagi dasar luar negara pada masa hadapan bagi menjamin
keamanan dan kesejahteraan sejagat.
@
Jelaskan prinsip dasar luar Malaysia yang perlu ditentukan untuk memastikan Malaysia menyumbang
kepada keamanan dan kesejahteraan dunia.
Politik
berbaik-baik dengan semua negara jiran, khususnya anggota ASEAN. Situasi ini akan menyebabkan
hubungan dengan negara anggota akan lebih harmoni. Serta dapat menyelesaikan sebarang masalah
dengan cara diplomasi.
menyelesaikan sebarang konflik atau persengketaan dengan cara rundingan. Amalan ini sememangnya
telah menjadi sinonim dengan para pemimpin di negara kita. Kesannya, negara kita sentiasa dihormati.
mengukuhkan hubungan diplomatik yang sedia terjalin. Hal ini telah terbukti dapat mensejahterakan
hubungan dalam kalangan negara jiran, terutamanya negara serumpun.
mengelakkan sebarang konflik bersenjata. Sekiranya berlaku, boleh mengakibatkan keretakkan dalam
hubungan kenegaraan,serta membuka ruang kepada penjajahan alaf moden.
menjalinkan kerjasama keselamatan kawasan sempadan. Usaha sama ini amat perlu dilakukan,agar
rakyat di kawasan negara berjiran, berasa sentiasa berada di zon selamat. Contohnya, di kawasan perairan
Tawau, LahadDatu dengan sempadan negara Filipina.
memelihara kepentingan nasional serta kedaulatan negara masing-masing. Setiap negara perlu sentiasa
mengambil inisiatif mengawal kawasan sempadan negara, demi menjaga kepentingan bersama.
berpegang teguh dengan konsep ZOPFAN(Zon Aman ,Bebas dan Berkecuali). Seandainya konsep ini
sentiasa dipraktikkan oleh negara-negara yang terlibat, pastinya keamanan dan kesejahteraan akan terus
dapat dinikmati secara bersama.
tidak bersekongkol dengan mana-mana blok,sama ada Barat atau Timur. Dasar ini juga, adalah untuk
mengelakkan sebarang konflik yang lebih besar serta kebuntuan mencari jalan penyelesaian.
mengelakkan campur tangan kuasa-kuasa besar. Keadaan ini boleh meyebabkan, kuasa-kuasa besar
mengambil kesempatan serta menjerumus kepada kancah peperangan
berpegang kepada prinsip ASEAN zon bebas senjata nuklear. Konsep ini perlu diteruskan demi
keamanan sejagat serta mengelakkkan ASEAN menjadi zon perlumbaan senjata nuklear, yang boleh
mengancam keselamatan bersama.
Ekonomi
membentuk kerjasama dalam projek-projek perindustrian. Hal ini dapat merangsang dan merancakkan
ekonomi, sekali gus dapat membina jalinan kerjasama pelbagai cabang industri. Contohnya industri petrokimia
meneruskan kerjasama ekonomi ASEAN, melalui Kawasan Zon Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA).
Kewujudan AFTA diharapkan dapat menyuntik peluang ekonomi yang lebih luas serta mengukuhkan
keyakinan pelabur tempatan dan asing. Contohnya dari negara-negara membangun dan maju.
memperluas skop kerjasama ekonomi bagi rantau sebelah sini yang melibatkan China,Jepun dan Korea
Selatan. Situasi ini dirasakan penting, terutamanya untuk mempersiapkan negara ke arah menuju Negara
maju menjelang 2020. Contohnya mempergiatkan kewujudan pelaburan bermodal tinggi dari negara-negara
maju tersebut.
sistem ekonomi Malaysia adalah berdasarkan prinsip-prinsip ‘Maqasid Syariah’. Seperti pengharaman
amalan riba, gharar dan lain-lain langsung diketepikan di dalam sistem ekonomi negara. Pengamalan ini
perlu,untuk menampilkan imej negara peneraju industri hab halal. Contohnya Negara kita mempopularkan sijil
halal yang diiktiraf JAKIM sehingga mendapat paten antarabangsa.

22. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
22
meneruskan Dasar Pandang Ke Timur supaya nilai kerja keras dan semangat nasionalisme rakyat
dikukuhkan. Contohnya, menjadikan Korea Selatan dan Jepun sebagai model untuk membangunkan negara.
mengambil kira kepentingan ekonomi yang berkaitan dengan isu perdagangan, pelaburan dan
pembangunan ekonomi yang bertujuan untuk menggalakkan kemasukan modal dan membuka peluang
pekerjaan di negara ini.
Ramalkan dasar luar negara kita pada masa hadapan.
bersahabat dengan semua negara tanpa mengira blok.
menyokong usaha keamanan supaya kesejahteraan dunia berkekalan
tidak mencampuri urusan negara lain yang boleh mencetuskan rasa tidak puas hati
contohnya, Malaysia perlu berperanan untuk menghapuskan sistem blok dalam ekonomi seperti Kesatuan
Eropah.
mengutamakan diplomasi dalam menyelesaikan sebarang konflik
mengelakkan perlumbaan senjata yang boleh mencetuskan peperangan
menjalinkan hubungan diplomatik dengan negara-negara tertentu
contohnya, Malaysia perlu memperkasakan konsep wasatiyah dan kesederhanaan global
bertolak ansur menghadapi konflik yang melibatkan perkauman
terutamanya menghapuskan diskriminasi sesama negara anggota ASEAN mahu pun antarabangsa
menolak keganasan atau unsur-unsur ke arah keganasan
contohnya, Malaysia perlu mengekalkan penglibatan sebagai pengaman bagi setiap konflik dunia.
membantu negara yang memerlukan bantuan kemanusiaan
terus membantu negara miskin seperti Somalia, Sudan
mendesak negara kaya (G7) supaya membantu membangunkan semula negara miskin
contohnya, Malaysia boleh mencadangkan dana yang perlu dikeluarkan oleh negara G7 kepada negara
miskin melalui PBB
menghormati kebebasan beragama
menjadi amalan dalam negara kita
menentang dasar penghapusan etnik dan agama
contohnya, Malaysia perlu terus melobi untuk menjadi ahli tetap dalam Majlis Keselamatan PBB bagi
memperjuangkan isu diskriminasi agama dan etnik
bersedia menerima perubahan demi kebaikan negara dan rakyat
dasar luar yang ditetapkan mestilah mengguntungkan negara dan rakyat
dasar luar mampu memantapkan ekonomi dan sosial rakyat dan negara
MEMANTAPKAN DASAR LUAR MALAYSIA
Bagaimanakah cara untuk memantapkan dasar luar negara?
Politik
memperkukuh hubungan diplomatik
memantapkan dasar luar dengan negara serantau dan antarabangsa

23. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
23
Malaysia tidak boleh selektif dalam mengadakan hubungan bilateral dan multilateral
mengelakkan konflik antarabangsa
mengekalkan konsep tidak campur tangan dalam politik negara lain
menggunakan pendekatan rundingan/ diplomasi/ penyelesaian melalui meja bulat
memperkasakan peranan dalam pertubuhan serantau dan antarabangsa
menonjolkan diri sebagai watak utama dalam pertubuhan yang disertai sebagai ahli yang aktif
memegang jawatan penting dalam pertubuhan di bawah PBB agar suara Malaysia didengari oleh kuasa besar
memilih pemimpin yang berkarisma
menjadi jurucakap bagi pihak negara serantau
berjuang menolak pendekatan kesaksamaan dalam politik yang diamalkan oleh negara kuasa besar
memperjuangkan penghapusan kuasa veto dalam Majlis Keselamatan, PBB
Ekonomi
meluaskan hubungan dagangan
mengadakan hubungan dagangan dengan negara bukan tradisi seperti negara-negara Amerika Selatan
antaranya Peru, Bolivia dan Chile
menunjukkan Malaysia mengamalkan dasar keterbukaan dalam ekonomi dan perdagangan
memperkenalkan dialog ekonomi (ASEAN+3)
membincangkan kekangan yang dihadapi oleh negara kecil dalam persaingan perdagangan
menunjukkan Malaysia memperjuangkan negara kecil seperti ASEAN dalam perkongsian kek ekomomi dunia
menggalakkan pelaburan dalaman dan asing
Malaysia menyediakan kemudahan pelaburan yang bertaraf dunia
kesannya, Bank Dunia akan memberi pengiktirafan terhadap dasar-dasar ekonomi Malaysia yang mesra
pelabur
menggalakkan pertukaran kepakaran dalam bidang ekonomi
Malaysia mempunyai tenaga sumber manusia yang berkualiti tinggi
mencadangkan Gabenor Bank Negara sebagai peneraju Bank Dunia
Sosial
menganjurkan sukan
sukan sebagai medium perpaduan sejagat
Malaysia menganjurkan sukan peringkat serantau, benua dan antarabangsa seperti Sukan SEA, Sukan Asia,
Sukan Komanwel
mewujudkan kerjasama kebudayaan
Malaysia mempunyai kepelbagaian budaya yang unik

24. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
24
menjalinkan hubungan kebudayaan dengan negara Islam kerana Malaysia sebuah negara Islam, menjalinkan
hubungan kebudayaan dengan negara China dan India kerana masyarakat Malaysia juga melibatkan kaum
Cina dan India
kerjasama dalam bidang pendidikan
menjadikan Malaysia sebagai hab pendidikan dunia
mencadangkan ibu pejabat UNESCO bagi rantau Asia Pasifik berpusat di Malaysia
IKTIBAR DARIPADA PELAKSANAAN DASAR LUAR MALAYSIA
Iktibar yang pertama ialah para pemimpin negara kita perlu mengamalkan sikap bertolak ansur dalam
menjalinkan hubungan luar supaya segala masalah yang timbul dapat diselesaikan dengan berkesan.
Iktibar yang kedua ialah negara kita perlu mengamalkan dasar berbaik-baik dengan semua negara bagi
menjamin keamanan dan keselamatan negara melalui konsep ZOPFAN
Iktibar yang ketiga ialah masyarakat perlu mencontohi ketokohan para pemimpin negara yang telah
memberi sumbangan besar dalam pertubuhan serantau dan antarabangsa seperti Tan Sri Razali Ismail
Iktibar yang keempat ialah Malaysia harus bersikap proaktif dalam menjalin hubungan luar supaya dapat
terus bersaing dalam dunia yang sentiasa berubah terutama dalam bidang politik, ekonomi dan sosial.
Iktibar yang kelima ialah rakyat Malaysia harus meningkatkan dan mengembangkan ekonomi melalui
peluang ekonomi yang wujud hasil daripada hubungan luar yang terjalin seperti melabur di Vietnam dalam
bidang pertanian
Iktibar yang keenam ialah negara kita harus mengambil peluang untuk meningkatkan bidang teknologi dan
ICT melalui hubungan luar yang terjalin dengan negara-negara maju seperti teknologi automotif dari negara
Jepun.
Iktibar yang ketujuh ialah kita hendaklah menjadikan negara-negara maju seperti negara Jepun sebagai
model dalam usaha menjadikan bidang pendidikan di Malaysia bertaraf dunia.
Iktibar yang kelapan ialah para pelajar perlu mengambil peluang untuk mendapat pendidikan yang berkualiti
melalui program universiti berkembar antara universiti tempatan dengan universiti luar negara yang
semakin banyak ditubuhkan di negara kita melalui hubungan luar yang terjalin.
Iktibar yang kesembilan ialah kerajaan juga perlu meningkatkan kerjasama dalam bidang keselamatan
dengan negara-negara serantau bagi membendung peningkatan kadar jenayah seperti kes penculikan di
perairan Sabah
Iktibar yang kesepuluh ialah kerajaan perlu bergiat aktif dalam menghantar misi bantuan kemanusiaan ke
negara-negara yang memerlukan seperti Somalia, Sudan dan Myanmar demi menjaga kesejahteraan dunia.
RUMUSAN/ KESIMPULAN
a) Pengetahuan yang diperoleh
Pengetahuan pertama yang diperoleh ialah dasar luar Malaysia dibentuk berasaskan kepentingan yang
membawa kebaikan kepada negara.
Pengetahuan kedua yang diperoleh ialah Malaysia mengamalkan dasar berbaik-baik dengan semua negara
bagi memperjuangkan keamanan dunia

25. Bab 9:
Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa
25
Pengetahuan ketiga yang diperoleh ialah dasar luar Malaysia perlu bersifat dinamik dan tidak statik bagi
menjamin dasar tersebut tetap relevan dengan keperluan semasa.
b) Nilai/ Unsur Patriotisme
i. Nilai
Nilai pertama ialah sentiasa bersikap toleransi dan sedia bertolak ansur agar sebarang perbalahan dapat
diselesaikan dengan baik
Nilai kedua ialah sikap bekerjasama perlu ada antara pemimpin dunia bagi memastikan keselamatan
antarabangsa terjamin
Nilai ketiga ialah semua pihak mesti bertanggungjawab menjaga keamanan bagi memastikan kesejahteraan
dunia terjamin
Nilai keempat ialah bersikap terbuka dalam menerima pandangan yang membina demi kemakmuran dunia
ii. Unsur patriotisme
Unsur patriotisme yang pertama ialah kita mestilah menanamkan semangat cinta akan keamanan bagi
mempertahankan kesejahteraan sejagat
Unsur patriotisme yang kedua ialah kita hendaklah memiliki semangat jati diri yang mantap agar tidak
mudah ditekan dalam menjalinkan hubungan dengan negar lain
Unsur patriotisme yang ketiga ialah kita perlu sedia berkorban dalam mempertahankan kedaulatan dan
maruah negara agar negara luar terus menghormati Malaysia
Unsur patriotisme yang keempat ialah menghargai perjuangan pemimpin dunia yang berjuang
mempertahankan keamanan dunia demi memastikan dunia kekal aman.
c) Harapan
Harapan yang pertama ialah pemimpin negara perlu bijak dan cekap dalam menguruskan dasar luar
supaya kedaulatan negara terjamin.
Harapan yang kedua ialah semua negara di dunia perlu saling menghormati bagi memastikan dunia kekal
aman dan selamat untuk didiami.
Harapan yang ketiga ialah organisasi-organisasi antarabangsa seperti PBB perlu memainkan peranan
dengan lebih berkesan bagi mengatasi pelbagai isu antarabangsa
Cara menulis Rumusan/ Kesimpulan:
a. Calon digalakkan menulis sekurang-kurangnya 2 isi bagi setiap elemen.
PANDUAN TUGASAN TAMAT