ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣΟΥ (ΣΧΟΛ. ΈΤΟΣ 2016 – 17)ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ To αχ που βγάνει ο σκοτωμός το αχ που βγάν’ η αγάπη …
Ο πόνος του χωρισμού μέσα από την ποίηση Λέσβιων λογοτεχνών
1. Ο ΠΟΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
Ο πόνος του χωρισμού / της απώλειας
2. Αθάνατη Αφροδίτη
Σαπφώ
Τι να `ναι πάλι τι
εκείνο που ποθεί η τρελή καρδιά μου.
Ποια να `ναι πάλι αυτή
που την Πειθώ ικετεύεις να σου φέρει πίσω.
Ποια να πονέσεις σ’ έκανε Σαπφώ;
Ποια να `ναι πάλι αυτή
που την Πειθώ ικετεύεις να σου φέρει πίσω.
Έλα λοιπόν ακόμα μια φορά
να με λυτρώσεις απ’ τα βάσανά μου.
3. Ανακτόρια
Σαπφώ
Εγώ νομίζω πως εδώ
σ’ αυτή τη γη τη μαύρη
εκείνο ειν’ ομορφότερο
ό, τι ποθεί καθένας
Ξέρω, δεν είναι δυνατό
το τέλειο στον κόσμο να γίνεται
μα μοναχά το λίγο κυνηγάμε
Κι είναι απλό, πολύ απλό
όλοι να με νοήσουν
Εύκολη, πολύ εύκολη ειν’ η καρδιά του ανθρώπου
και θέλει να `χει στη στιγμή ό,τι ο νους του βάζει
4. Μεσάνυχτα ( Νυχτωδία )
Σαπφώ
Να, το φεγγάρι έγειρε,
βασίλεψε κι η Πούλια,
να, το φεγγάρι έγειρε,
βασίλεψε κι η Πούλια.
Είναι μεσάνυχτα, είναι μεσάνυχτα,
περνά, περνά η ώρα,
κι εγώ κοιμάμαι μόνη μου.
5. Να `χα πεθάνει
Σαπφώ
Να `χα πεθάνει το `χα πιο καλά
μα την αλήθεια
άχου Σαπφώ, Σαπφώ μου τι κακό.
Δεν το `θελα
στ’ ορκίζομαι, να χωρίσουμε ποτέ.
άχου Σαπφώ, Σαπφώ μου τι κακό.
6. Ο Άδωνις
Σαπφώ
Τον υμέναιο ψάλλετε το τραγούδι του Άδωνι,
πεθαίνει ο Άδωνις ο τρυφερός, αχ! Κυθερεία πεθαίνει.
Εμπρός κορίτσια ελάτε,
το στήθος σας χτυπάτε,
πεθαίνει ο Άδωνις ο τρυφερός...
7. Ο πόθος ο κρυφός
Σαπφώ
Πόσα κρεμούσες άλλα
στον τρυφερό σου το λαιμό
πλεγμένα μ’ άνθη φρέσκα
και έλουζες με μύρο
βασιλικό από τη Βρένθη
το όμορφο κεφαλάκι σου
Και στο απαλό το στρώμα
τον ακριβό τον πόθο, ξάπλωνες,
των κοριτσιών να ζήσεις
8. Σαπφώ
Πάει το φεγγάρι χάθηκε, επέρασε η ώρα
η πούλια εβασίλεψε μεσάνυχτα κοντεύουν
κι εγώ πλαγιάζω μόνη μου.
Βάσανα μόνο και καημοί, του έρωτα τα δώρα
σε παραμύθια μ’ έμπλεξε, μέσα τους με παιδεύει
και το μυαλό μου τίναξε, βοριάς αγριεμένος
που δέρνει τις βελανιδιές ψηλά πάνω στα όρη.
9. ΑΡΓΥΡΗΣ ΕΦΤΑΛΙΩΤΗΣ (1849-1923)
ΑΓΑΠΗΣ ΛΟΓΙΑ
Η ξενιτιά κι ο χωρισμός –παλιοί μου πόνοι–
πασχίζουν να σαλέψουνε το νου μου πάλι!
Πάλι ένα θάμα γίνεται και με γλιτώνει
απ’ του καημού τη φοβερή ανεμοζάλη!
Πάλι με μάτια σφαλιχτά και τρομαγμένα
θε να κλειστώ μες στης καρδιάς αυτής τα βάθη,
θε να την κάμω σπιτικό στα μαύρα ξένα,
και θε να τραγουδώ παλιές χαρές και πάθη.
Κι όποιος περνά και γι’ άπονη καρδιά την παίρνει
δεν ξέρει τι καλοτυχιά και τι γαλήνη
η αγάπη στη φουρτούν’ αυτή απάνω φέρνει,
τι λάδι πα στα κύματα σωτήριο χύνει.
Κι αρχίζω πάλι, αγάπη μου, να σου το λέγω,
πως ζω και χαίρομαι για σε, για σε σαν κλαίγω.
10. Το τραγούδι της ταβέρνας
Αργύρης Εφταλιώτης
Πάρε μαχαίρι κόψε με
και ρίξε τα κομμάτια μου
μάτια μου
και ρίξ'τα μέσα στον γιαλό
Απ’ την στιγμή που μ’άφησες
τον κόσμο αυτόν σιχάθηκα,
χάθηκα
και δεν ελπίζω πια καλό
Αν βάζεις τώρα τ’ άσπρα σου
και τα μαλαματένια σου
έννοια σου
θα 'ρθει ο καιρός που θα θρηνείς,
που θα σταθείς στο μνήμα μου
να πεις ένα παράπονο
κι άπονο
κα με βρεις όσο κι αν πονείς
11. ΔΕΝ ΣΕ ΞΕΧΝΩ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗΣ
Κι αν η γαλάζια θάλασσα
Γλυκιά μου μας χωρίζει
Κι αν φεύγουνε λυπητερές
Οι μέρες μας , ωιμέ!
Δεν σε ξεχνώ , δεν σε ξεχνώ
Κάτι κρυφά μου λέει
Πως μ’ αγαπάς, πως χάνεσαι
Μικρούλα μου για με.
12. Του μικρού βοριά
Οδυσσέας Ελύτης
Του μικρού βοριά παράγγειλα, να `ναι καλό παιδάκι
Μη μου χτυπάει πορτόφυλλα και το παραθυράκι
Γιατί στο σπίτι π’ αγρυπνώ, η αγάπη μου πεθαίνει
και μες στα μάτια την κοιτώ, που μόλις ανασαίνει
Γεια σας περβόλια, γεια σας ρεματιές
Γεια σας φιλιά και γεια σας αγκαλιές
Γεια σας οι κάβοι κι οι ξανθοί γιαλοί
Γεια σας οι όρκοι οι παντοτινοί
Με πνίγει το παράπονο, γιατί στον κόσμο αυτόνα
τα καλοκαίρια τα `χασα κι έπεσα στον χειμώνα
Σαν το καράβι π’ άνοιξε τ’ άρμενα κι αλαργεύει
βλέπω να χάνονται οι στεριές κι ο κόσμος λιγοστεύει
13. Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
Οδυσσέας Ελύτης
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
τ’ άγρια μαλλιά σου στην τρικυμία
το ραντεβού μας η ώρα μία.
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
τα μαύρα μάτια σου το μαντίλι
την εκκλησούλα με το καντήλι.
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι.
14. Η ποδηλάτισσα
Οδυσσέας Ελύτης
Το δρόμο πλάι στη θάλασσα
περπάτησα που `κανε κάθε
μέρα η ποδηλάτισσα.
Βρήκα τα φρούτα που `χε
στο πανέρι της, το δαχτυλίδι
που `πεσε απ’ το χέρι της.
Βρήκα το κουδουνάκι και το
σάλι της, τις ρόδες,
το τιμόνι, το πεντάλι της.
Τη ζώνη της, τη βρήκα σε
μιαν άκρη, μια πέτρα διάφανη
που `μοιαζε με δάκρυ.
Τα μάζεψα ένα ένα και τα
κράτησα κι έλεγα πού `ναι
πού `ναι η ποδηλάτισσα.
15. Θυμάσαι;
Αργύρης Εφταλιώτης
Θυμάσαι το γλυκό το βράδυ
Που σε πρωτοείδα στο λιβάδι
Κι είπα, Νεράιδα τάχα νάσαι;
Θυμάσαι;
Δυο λόγια, δυο ματιές, δυο χέρια
Σφιχτοπιασμένα, και στ΄ αστέρια
Το πρώτο μ΄ έφερε φιλί σου
Θυμήσου!
Σαν τις χρυσές στιγμές εκείνες,
Μέρες περάσανε και μήνες.
Και τώρα λέω, α δε λυπάσαι,
Θυμάσαι;
16. Σκέψεις με αφορμή τα ποιήματα
Πικρός και αβάσταχτος ο πόνος του ανεκπλήρωτου ή ανομολόγητου
έρωτα, μα ακόμα πιο βαρύς ο πόνος της αγάπης που ήρθε κι έφυγε
παντοτινά. «Σ΄ αυτή τη γη τη μαύρη, εκείνο ειν΄ ομορφότερο, ό,τι
ποθεί κανένας…» και όταν ο ερωτευμένος αυτό το χάσει οριστικά,
σαλεύει ο νους, ο κόσμος χάνεται, γυρεύει να πεθάνει. Το θαύμα
αναζητά και θέλει να πιστεύει ότι το ταίρι το παλιό τον αγαπά ακόμα.
Κι όταν πεθάνει και η ελπίδα η τελευταία, στον εαυτό του κλείνεται,
πεθαίνει η ψυχή του.
Σε θύμησες παλιές βουλιάζει και ξεχνιέται. Τον έρωτά του αναζητά
και κλαίει και θυμάται. Μα ο έρωτας πετά μακριά σε άλλες αγκαλιές,
σε άλλα χείλη….