2. «H καλύτερη απάντηση στους εχθρούς
της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του
ανθρώπου και του πολίτου είναι οι
ίδιες τους οι αντιφάσεις. Ειρωνεύονται
τη διακήρυξη αλλά την παραδέχονται.
Την πολεμούν υποσχόμενοι στους λαούς
των τις ελευθερίες που η ίδια είχε
καθιερώσει».
Zυλ Mισελιέ
3. Σενάριο Διδασκαλίας (1)
Τίτλος:
«Γαλλική Επανάσταση, ανατροπή της μοναρχίας και
Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου»
Βασικός σκοπός:
Ο βασικός σκοπός του σεναρίου είναι η διδασκαλία των
βασικών σημείων της Γαλλικής Επανάστασης του 1789, με
αναζήτηση και καταγραφή των πληροφοριών από τους
ίδιους τους μαθητές, δεδομένου πως το σχολικό εγχειρίδιο
κάνει ιδιαίτερα σύντομη αναφορά στη Γαλλική
Επανάσταση.
4. Τάξεις στις οποίες μπορεί να απευθύνεται:
Στ’ τάξη Δημοτικού
Συμβατότητα με το αναλυτικό πρόγραμμα:
• Ιστορία: Η Ευρώπη στα Νεότερα χρόνια
• Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή: Είδη πολιτευμάτων,
Τα πρώτα συντάγματα, Τα ανθρώπινα δικαιώματα
• Γλώσσα: Περιγραφή, Επιχειρηματικός λόγος
• Νέες Τεχνολογίες: Λογισμικό παρουσίασης
Οργάνωση της διδασκαλίας και απαιτούμενη
υλικοτεχνική υποδομή:
Για την υλοποίηση του σεναρίου απαιτείται
εργαστήριο Η/Υ με εγκατεστημένο λογισμικό
παρουσίασης και δυνατότητα σύνδεσης με το
Διαδίκτυο. Επίσης χρωματιστά χαρτιά και
μαρκαδόροι.
Σενάριο Διδασκαλίας (2)
6. Διδακτικοί Στόχοι:
• Να γνωρίσουν οι μαθητές τις κοινωνικές-πολιτικές-
οικονομικές συνθήκες που οδήγησαν στη Γαλλική
Επανάσταση
• Να αντιληφθούν τις ωφέλειες που προέκυψαν από τη
Γαλλική επανάσταση και τις επιδράσεις της σε άλλους
καταπιεσμένους λαούς
• Να συνειδητοποιήσουν τη διαφορά της απόλυτης μοναρχίας
από τη δημοκρατία
• Να αντιληφθούν τη σημασία που έχει για κάθε άνθρωπο η
αναγνώριση και η διαφύλαξη δικαιωμάτων
• Να προβληματιστούν για το βαθμό που παραβίασης των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη σύγχρονη εποχή
• Να εργαστούν στη διαδικασία της συλλογής και καταγραφής
των πληροφοριών με τη χρήση των ΤΠΕ
Σενάριο Διδασκαλίας (4)
7. Διδακτική προσέγγιση:
•Ανακαλυπτική μάθηση (αναζήτηση και συλλογή πληροφοριών)
•Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία (κατασκευή σύνθετης εργασίας)
Εκτιμώμενη διάρκεια:
Για την υλοποίηση του σεναρίου απαιτούνται 3 περίπου
διδακτικές ώρες.
Σενάριο Διδασκαλίας (5)
8. Σενάριο Διδασκαλίας (4)
Ερέθισμα:
Δίνεται στους μαθητές το κείμενο «Ένα ατύχημα» με την
ιστορία της Μαριάννας, ενός κοριτσιού που βιώνει τα
γεγονότα της Γαλλικής επανάστασης. Αυτό αποτελεί και το
ερέθισμα για συζήτηση στην τάξη.
Θέτουμε ερωτήματα του τύπου:
• Τι πιστεύετε πως συμβαίνει στο Παρίσι;
• Έχετε ακούσει κάτι σχετικό για τη Γαλλική επανάσταση;
• Ποια ημερομηνία αναφέρεται στο κείμενο;
• Για ποιον βασιλιά γίνεται λόγος;
• Ποιες αλλαγές δεν καταλαβαίνει η Μαριάννα;
Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
9. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
Οι μαθητές χωρίζονται σε 5 ομάδες των 3-4 ατόμων. Κάθε
ομάδα αναλαμβάνει μία αποστολή. Οι αποστολές αυτές είναι:
•Ομάδα Α’: «Συνθήκες που οδήγησαν στη Γαλλική
Επανάσταση»
•Ομάδα Β’: «Γεγονότα που χαρακτηρίζουν τη γαλλική
επανάσταση»
•Ομάδα Γ’: «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
και του Πολίτη»
•Ομάδα Δ’: «Επιδράσεις της Γαλλικής επανάστασης στους
άλλους λαούς»
•Ομάδα Ε’: «Τα δικαιώματα του ανθρώπου στη σύγχρονη
εποχή»
10. Σας δίνεται κείμενο με πληροφορίες για την κοινωνική και οικονομική
κατάσταση της Γαλλίας πριν ξεκινήσει η γαλλική επανάσταση.
Περιγράψτε αυτή την κατάσταση απαντώντας στις ερωτήσεις και
παρουσιάστε τη:
1.Σε ποιες κοινωνικές τάξεις χωρίζεται η κοινωνία της Γαλλίας;
2.Σε ποια τάξη ανήκει το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού;
3.Όλες οι τάξεις πληρώνουν φόρους;
4. Ποιο οικονομικό πρόβλημα αντιμετωπίζει η Γαλλία;
5.Με ποια μέτρα προσπαθεί ο υπουργός Νέκερ (1788) να βγάλει τη
χώρα από το οικονομικό αδιέξοδο;
6.Ποια κοινωνική τάξη υποσκάπτει το θεσμό της απόλυτης
μοναρχίας στη Γαλλία;
7. Τι απαιτούσε η αστική τάξη;
Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ομάδα Α’: «Συνθήκες που οδήγησαν στη Γαλλική
Επανάσταση»
11. Ομάδα Α’: «Συνθήκες που οδήγησαν στη Γαλλική
Επανάσταση»
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Σχολιάστε τη
γελοιογραφία:
……………………………
……………………………
……………………………
……………………………
……………..
12. Ανέβηκε στο θρόνο της Γαλλίας το 1774 σε
ηλικία 20 ετών, αφού το 1770 είχε παντρευτεί τη
Μαρία Αντουανέτα, κόρη της αυτοκράτειρας Μαρίας
Θηρεσίας της Αυστρίας. Η βασιλεία του Λουδοβίκου
συνέπεσε με τη δύση της μοναρχίας στη Γαλλία. Ο
ίδιος ήταν καλοπροαίρετος άνθρωπος, αλλά
άβουλος, αναποφάσιστος και πολιτικά αδύναμος,
ελεγχόταν ολοκληρωτικά από την αριστοκρατία τής
αυλής και τη γυναίκα του και δεν ήταν δυνατόν να
ανταποκριθεί στις δύσκολες περιστάσεις τής εποχής
του. Όταν ανέβηκε στο θρόνο η Γαλλία ήταν ήδη
οικονομικά κατεστραμένη, αλλά ο Λουδοβίκος δεν
υπέβαλε ποτέ κάποιο σοβαρό σχέδιο μεταρρύθμισης.
Διέθετε τον περισσότερο χρόνο του στο κυνήγι.
Λουδοβίκος 16ος
Louis XVI (1754 -1793) :
Ομάδα Α’: «Συνθήκες που οδήγησαν στη Γαλλική
Επανάσταση»
13. Η συνεχώς επιδεινούμενη κατάσταση
οδήγησε στην επαναστατική έκρηξη του 1789
που ονομάστηκε αργότερα «μεγάλη
επανάσταση», με την οποία αρχικά
περιορίστηκαν οι εξουσίες του βασιλιά από την
εθνοσυνέλευση. Ο Λουδοβίκος αναγκάστηκε να
μετακομίσει από τις Βερσαλίες στο ανάκτορο του
Κεραμεικού και να αποδεχτεί το σύνταγμα τού
1790. Το 1791 επιχείρησε να δραπετεύσει, αλλά
αναγνωρίστηκε στο Βαρέν και συνελήφθη. Στα
μέσα του 1792 κατελήφθη ο Κεραμεικός από τους
επαναστάτες και ο Λουδοβίκος βρέθηκε με την
οικογένειά του αιχμαλωτισμένος. Το φθινόπωρο
τού ίδιου έτους καταργήθηκε η μοναρχία από την
συντακτική συνέλευση και ο Λουδοβίκος
παραπέμφθηκε σε δίκη ως προδότης.
Καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε στις
αρχές του 1793.
Λουδοβίκος 16ος
Louis XVI (1754 -1793) :
Ομάδα Α’: «Συνθήκες που οδήγησαν στη Γαλλική
Επανάσταση»
14. ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΟΥΑΝΕΤΑ: "Ας φάνε παντεσπάνι."
Δύο χρόνια αφότου έφτασε στις Βερσαλλίες, είχε γίνει γνωστή ως η
βασίλισσα του ροκοκό. Ξόδευε κάθε μήνα 15.000 λίβρες (75.000 ευρώ
περίπου), και αυτό ενώ μεγάλο μέρος του γαλλικού πληθυσμού πέθαινε
από την πείνα. Αυτό δεν βοηθούσε καθόλου τις σχέσεις της με τον γαλλικό
λαό. Άσχετα αν στο Παρίσι πέθαιναν οι άνθρωποι από την πείνα, η μόνη
έγνοια της Μαρίας Αντουανέτας ήταν η μόδα, οι κομμώσεις και τα
κοσμήματα.
Ομάδα Α’: «Συνθήκες που οδήγησαν στη Γαλλική
Επανάσταση»
Πιστεύετε πως η προκλητική
στάση του βασιλικού ζεύγους,
επιδείνωσε την τεταμένη
κατάσταση στη Γαλλία;
15. δα Β’: «Γεγονότα που χαρακτηρίζουν τη γαλλική επανάστα
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1
Σας δίνεται το κείμενο με πληροφορίες για τα γεγονότα που
οδήγησαν στο τέλος του «παλαιού καθεστώτος».
•Ποια κοινωνική τάξη σχημάτισε την Εθνική Συνέλευση και τι
σήμαινε γι’ αυτούς ο «όρκος του Σφαιριστηρίου»;
•Τι ζητούσε η Συντακτική συνέλευση; Σε ποιες ενέργειες
προχώρησε;
•Παρουσιάστε σε λογισμικό παρουσίασης τα γεγονότα που
σήμαναν το τέλος του «παλαιού καθεστώτος».
Γαλλική Επανάσταση
16. Η Βαστίλη ήταν φρούριο με οκτώ πύργους που έχτισε το 1370, κατά
τη διάρκεια του Εκατονταετούς πολέμου, ο Ούγος Ομπριό κοντά στο
προάστιο Σεν-Αντουάν, στο Παρίσι. Σύμβολο της αυθαιρεσίας και της
καταπίεσης, κατελήφθη από τον επαναστατημένο λαό του Παρισιού στις 14
Ιουλίου 1789. Ο διοικητής της, Λονέ, είχε διατάξει να πυροβολήσουν κατά του
πλήθους που την πολιορκούσε. Στη μάχη που επακολούθησε, σκοτώθηκαν
περίπου εκατό άτομα. Μετά την κατάληψή της, το πλήθος έκοψε τα κεφάλι του
Λονέ και κάποιων ανδρών του και τα περιέφεραν πάνω σε κοντάρια στους
δρόμους του Παρισιού. Οι φυλακισμένοι ελευθερώθηκαν. Η ημερομηνία της
πτώσης της Βαστίλης, που σήμαινε για τη Γαλλία το τέλος της βασιλικής
αυθαιρεσίας, καθιερώθηκε από το 1880 ως εθνική γιορτή της Γαλλίας.
δα Β’: «Γεγονότα που χαρακτηρίζουν τη γαλλική επανάστα
17. δα Β’: «Γεγονότα που χαρακτηρίζουν τη γαλλική επανάστα
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2
Ο βασιλιάς
Λουδοβίκος XVI,
εκτελέστηκε με
αποκεφαλισμό σε
……………………………
Ξέρετε ποιοι άλλοι
εκτελέστηκαν με τον
ίδιο τρόπο;
…………………………………
…………………………………
………………………….
18. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3
Ναπολέων
Βοναπάρτης:
Προσωπικότητα που
αναδείχτηκε μέσα από
τα γεγονότα της
Γαλλικής
επανάστασης.
δα Β’: «Γεγονότα που χαρακτηρίζουν τη γαλλική επανάστα
19. Ναπολέων Βοναπάρτης (Napoléon Bonaparte) (1769 —
1821):• Ο Ναπολέων προσέφερε
υπηρεσίες στην επανάσταση και ανήλθε
ταχύτατα τις βαθμίδες, από λοχαγός
μέχρι ταξίαρχος μέσα σε τρεις μήνες,
δεδομένου ότι πολλοί ανώτεροι
αξιωματικοί με αριστοκρατική καταγωγή
είχαν εκδιωχθεί ή λιποτακτήσει από το
στράτευμα. Έφτασε στη θέση του
γενικού διοικητή του στρατού και από το
1796 στη θέση του αρχηγού της ιταλικής
στρατιάς.
• Με την πάροδο του
χρόνου έγινε ο Ναπολέων
δημοφιλής στο γαλλικό λαό και το
1799 κατέλαβε την εξουσία με
πραξικόπημα. Από εδώ και πέρα
αρχίζει μια πορεία που οδηγεί τον
υπηρέτη της επαναστάσεως στη
μεγαλομανία. Το σύνταγμα που
ψηφίστηκε από τη συνέλευση
προέβλεπε τον Ναπολέοντα ως
μοναδικό ηγεμόνα.
δα Β’: «Γεγονότα που χαρακτηρίζουν τη γαλλική επανάστα
Τι πολίτευμα επέβαλε στη Γαλλία
ο Ναπολέων Βοναπάρτης;
20. Ομάδα Γ’: «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου και του Πολίτη»
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1
Στις 26 Αυγούστου 1789 ψηφίζεται η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων
του Ανθρώπου και του Πολίτη.
1.Επισκεφτείτε τον ιστότοπο
http://el.wikipedia.org/wiki/Γαλλική_Επανάσταση
και καταγράψτε τα άρθρα 1,2,3, 6, 10, 11, 13 και 17.
2.Παρουσιάστε σε μια διαφάνεια του λογισμικού παρουσίασης τα
δικαιώματα αυτά καθώς και τα συνθήματα της γαλλικής επανάστασης.
Η παρουσίασή σας θα πρέπει να έχει εμπλουτιστεί με εικόνες ή όποιο
άλλο υλικό κρίνετε απαραίτητο.
22. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
Ομάδα Γ’: «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου και του Πολίτη»
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
23. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ποια δικαιώματα δεν αναγνωρίζονται στις
γυναίκες; Ποια Γαλλίδα αγωνίστηκε για
τα δικαιώματα των γυναικών;
Ομάδα Γ’: «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου και του Πολίτη»
24. Ομάδα Δ’: «Επιδράσεις της Γαλλικής επανάστασης
στους άλλους λαούς»
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
http://www.fhw.gr/chronos/11/tgr/gr/frameset.html?121
25. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ομάδα Δ’: «Επιδράσεις της Γαλλικής επανάστασης
στους άλλους λαούς»
26. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ομάδα Δ’: «Επιδράσεις της Γαλλικής επανάστασης
στους άλλους λαούς»
Σε ποια δικαιώματα της
Διακήρυξης αντιστοιχούν οι
παραπάνω νόμοι;
27. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2
Με ποιο τρόπο επηρέασε η Γαλλική επανάσταση τις επαναστάσεις που
ακολούθησαν; Σύμφωνα με τον Κολοκοτρώνη, τι πίστευαν οι λαοί για
τους βασιλιάδες;
Ομάδα Δ’: «Επιδράσεις της Γαλλικής επανάστασης
στους άλλους λαούς»
28. Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
Ποια διαφορά εντοπίζετε ανάμεσα στα αριστοκρατικά κράτη και τα
δημοκρατικά;
Ομάδα Δ’: «Επιδράσεις της Γαλλικής επανάστασης
στους άλλους λαούς»
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3
29. Ομάδα Ε’: «Τα δικαιώματα του ανθρώπου στη σύγχρονη εποχή»
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1
Στο κείμενο του Αντώνη Σαμαράκη που σας δίνεται, εντοπίστε και
παρουσιάστε τα δικαιώματα του ανθρώπου που είναι σημαντικά κατά
το συγγραφέα.
1.Ποια από αυτά υπάρχουν στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου και του Πολίτη που ψηφίστηκε κατά τη Γαλλική
επανάσταση στις 26 Αυγούστου 1789;
2.Μελετήστε την έκθεση της Διεθνούς αμνηστίας. Ποιο/α
ανθρώπινα δικαιώματα θεωρείτε πως παραβιάζεται στις μέρες μας;
30. 2.Η ισότητα του ανθρώπου απέναντι στο νόμο εκφράζεται στα
παρακάτω άρθρα:
• «Απέναντι στο νόμο όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες είναι ίσοι»
(Σύνταγμα Ελλάδας, 1975).
• «Άρθρο 7:Όλοι είναι ίσοι απέναντι στο νόμο και έχουν δικαίωμα σε
ίση προστασία του νόμου χωρίς καμία απολύτως διάκριση»
(Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Γενική συνέλευση
Ηνωμένων Εθνών, 1948).
• «Άρθρο 6:Ο νόμος πρέπει να είναι ο ίδιος για όλους, ανεξάρτητα
αν προστατεύει ή τιμωρεί. Μια και όλοι οι πολίτες είναι ίσοι
απέναντι στο νόμο, μπορούν όλοι να μετέχουν το ίδιο και στα
δημόσια αξιώματα, στις θέσεις και τις υπηρεσίες ανάλογα με τις
ικανότητές τους και χωρίς καμιά άλλη διάκριση παρά αυτή που
πηγάζει από την αρετή τους και το ταλέντο τους»
(Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, 1789).
Ποιες διαφορές εντοπίζετε στον ορισμό της ισότητας;
Αναλυτική Παρουσίαση του Σεναρίου Διδασκαλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1
Ομάδα Ε’: «Τα δικαιώματα του ανθρώπου στη σύγχρονη εποχή»
31. Εθνικός Ύμνος της Γαλλίας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
•Βρείτε πληροφορίες για τη Μασσαλιώτιδα μέσα από το υλικό που
σας δίνεται,
•Συγκρίνετε τους εθνικό ύμνο της Γαλλίας, της Ελλάδας, της
Ιορδανίας και της Ιαπωνίας.
Τι συμπεραίνετε για το πολίτευμα κάθε χώρας;
32. Εθνικός Ύμνος της Γαλλίας
(Η Μασσαλιώτιδα)
Ιερή αγάπη για την Πατρίδα
Οδήγησε και στήριξε τα εκδικητικά μας
όπλα.
Ελευθερία, λατρευτή Ελευθερία
Μπες στον αγώνα με τους υπερασπιστές
σου
Κάτω από τις σημαίες μας, άσε τη νίκη
να σπεύσει σε σένα, ρωμαλέα δύναμη
Έτσι ώστε στο θάνατο οι εχθροί σου Να
δουν το θρίαμβό σου και τη δόξα μας.
Στα όπλα πολίτες
Σχηματίστε τα τάγματά σας
Προελάστε, προελάστε
Αφήστε το μολυσμένο αίμα
Να ποτίσει τα αυλάκια στα χωράφια μας
Σηκωθείτε παιδιά της Πατρίδας
Η μέρα της δόξας έφθασε
Ενάντια της τυραννίας μας
Το ματωμένο λάβαρο υψώθηκε
Ακούστε τον ήχο στα λιβάδια
Το ουρλιαχτό αυτών των
φοβερών στρατιωτών
Έρχονται ανάμεσά μας
Να κόψουν τους λαιμούς των
γιων και των συζύγων σας.
Στα όπλα πολίτες
Σχηματίστε τα τάγματά σας
Προελάστε, προελάστε
Αφήστε το μολυσμένο αίμα
Να ποτίσει τα αυλάκια στα
χωράφια μας
33. 1. Συζητήστε με τις άλλες ομάδες και φτιάξτε μια λίστα με
τα δικαιώματα των μαθητών της τάξης. Ποια δικαιώματα
είναι σημαντικά για σας; Με ποιους τρόπους τα
προασπίζετε;
2. Κατασκευάστε τη «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των
μαθητών» σύμφωνα με αυτή τη λίστα και κολλήστε την
στον τοίχο της αίθουσας
ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
34. Ιστοριογραμμή:
Κατασκευάστε μια Ιστοριογραμμή με τα σημαντικότερα
γεγονότα της Γαλλικής επανάστασης
ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Γαλλική επανάσταση
Μάιος 1789:
Σύνοδος των
γενικών
τάξεων του
βασιλείου
Ιούνιος 1789:
Δημιουργία της
Εθνοσυνέλευσης
14 Ιουλίου 1789:
Κατάληψη της
Βαστίλλης
4 Αυγούστου 1789:
Κατάργηση
των προνομίων
26 Αυγούστου 1789:
Διακήρυξη των
Δικαιωμάτων
21 Σεπτεμβρίου 1792:
Ανακήρυξη της
Δημοκρατίας
35. Επεκτασιμότητα του Σεναρίου
Προτάσεις:
•Το σενάριο μπορεί να εμπλουτιστεί με δραστηριότητες που
αφορούν τους Ναπολεόντειους πολέμους και τη δημιουργία
της Ιερής Συμμαχίας
•Μπορεί επίσης να εφαρμοστεί με κατάλληλες
προσαρμογές και σε άλλα κεφάλαια της Ιστορίας
(Οκτωβριανή επανάσταση) ή σε άλλα γνωστικά αντικείμενα
(Πολιτική & Κοινωνική Αγωγή).
36. • Ο.Ε.Δ.Β., «Στα Νεότερα χρόνια, Ιστορία ΣΤ’ Δημοτικού»,
Αθήνα 1997
• Ο.Ε.Δ.Β., «Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή ΣΤ’
Δημοτικού», Αθήνα 2008
• Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, «Ανιχνεύοντας το Σήμερα,
Προετοιμάζουμε το Αύριο», Αθήνα
• Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, «Οδηγός Σχεδίων Εργασίας»,
Αθήνα 2002
• Hoffman, Ginette, «Παιδιά στην ιστορία, Την εποχή της
Γαλλικής Επανάστασης», Εκδόσεις Σμυρνιωτάκης,
Αθήνα 1996
Βιβλιογραφία-Πηγές