1. Η Γαλλική ΕπανάστασηΗ Γαλλική Επανάσταση
Γεωγραφία, Ενότητα Δ’, κεφ.31Γεωγραφία, Ενότητα Δ’, κεφ.31οο
,,
<<Αξιοθέατα, μνημεία και ιστορική<<Αξιοθέατα, μνημεία και ιστορική
συνέχεια των λαών της Ευρώπης>>.συνέχεια των λαών της Ευρώπης>>.
ΔιαφάνειεςΔιαφάνειες:9:9
2. Η Γαλλική ΕπανάστασηΗ Γαλλική Επανάσταση
Η Η ΓαλλικήΓαλλική
ΕπανάστασηΕπανάσταση του 1789 ήταν η του 1789 ήταν η
κοινωνική επανάσταση πουκοινωνική επανάσταση που
κατάργησε τηνκατάργησε την
απόλυτη μοναρχία στην Γαλλία γκαπόλυτη μοναρχία στην Γαλλία γκ
ρεμίζονταςρεμίζοντας
το φεουδαρχικό σύστημα καιτο φεουδαρχικό σύστημα και
αντικαθιστώντας το μεαντικαθιστώντας το με
το καπιταλιστικό, και ώθησε σετο καπιταλιστικό, και ώθησε σε
αναδιοργάνωσηαναδιοργάνωση
την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ητην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Η
Γαλλική Επανάσταση ενέπνευσεΓαλλική Επανάσταση ενέπνευσε
τους λαούς όλης της Ευρώπης νατους λαούς όλης της Ευρώπης να
παλέψουν ενάντια στηνπαλέψουν ενάντια στην
εκμετάλλευση και τηνεκμετάλλευση και την
απολυταρχική μοναρχία,απολυταρχική μοναρχία,
αποτελώντας το έναυσμα για τοναποτελώντας το έναυσμα για τον
ξεσηκωμό στην Ισπανία,ξεσηκωμό στην Ισπανία,
την Ιταλία και την Ελλάδα.την Ιταλία και την Ελλάδα.
3. Κοινωνική και οικονομική κατάσταση στηνΚοινωνική και οικονομική κατάσταση στην
προεπαναστατική Γαλλίαπροεπαναστατική Γαλλία
Στα τέλη του 18ου αιώνα ήταν γενική στην Γαλλία ηΣτα τέλη του 18ου αιώνα ήταν γενική στην Γαλλία η
επιθυμία για αλλαγή του καθεστώτος. Παρ' όλη όμως τηνεπιθυμία για αλλαγή του καθεστώτος. Παρ' όλη όμως την
μεταβολή στις ιδέες των ανθρώπων, η οργάνωση τηςμεταβολή στις ιδέες των ανθρώπων, η οργάνωση της
Γαλλίας εξακολουθούσε να παραμένει στη μεσαιωνικήΓαλλίας εξακολουθούσε να παραμένει στη μεσαιωνική
μορφή της: διατήρηση των ταξικών διαχωρισμών τουμορφή της: διατήρηση των ταξικών διαχωρισμών του
μεσαίωνα, μεγάλη συμμετοχή των ευγενών στα κρατικάμεσαίωνα, μεγάλη συμμετοχή των ευγενών στα κρατικά
αξιώματα και γενικά στη διοίκηση, διάκριση δικαιωμάτωναξιώματα και γενικά στη διοίκηση, διάκριση δικαιωμάτων
και υποτίμηση της ανθρώπινης αξίας. Οι Γάλλοι άρχισανκαι υποτίμηση της ανθρώπινης αξίας. Οι Γάλλοι άρχισαν
να αισθάνονται αφόρητη την κατάσταση. Νέες δυνάμειςνα αισθάνονται αφόρητη την κατάσταση. Νέες δυνάμεις
σχηματίστηκαν και προκάλεσαν τεράστια εξέγερση. Ησχηματίστηκαν και προκάλεσαν τεράστια εξέγερση. Η
Γαλλική Επανάσταση ανέτρεψε το παλιό καθεστώς καιΓαλλική Επανάσταση ανέτρεψε το παλιό καθεστώς και
είχε ανυπολόγιστες συνέπειες στη ζωή και στιςείχε ανυπολόγιστες συνέπειες στη ζωή και στις
αντιλήψεις των ανθρώπων.αντιλήψεις των ανθρώπων.
4. Στη Γαλλία επικρατούσε τοΣτη Γαλλία επικρατούσε το
κυβερνητικό σύστημα της απόλυτηςκυβερνητικό σύστημα της απόλυτης
μοναρχίας όπως την εποχήμοναρχίας όπως την εποχή
του Λουδοβίκου ΙΔ΄. Ο βασιλιάς μετου Λουδοβίκου ΙΔ΄. Ο βασιλιάς με
λίγους ανώτερους λειτουργούς, πουλίγους ανώτερους λειτουργούς, που
τους διάλεγε ο ίδιος, νομοθετούσε,τους διάλεγε ο ίδιος, νομοθετούσε,
όριζε τους φόρους και διέθετε όπωςόριζε τους φόρους και διέθετε όπως
του άρεσε τον δημόσιο πλούτο.του άρεσε τον δημόσιο πλούτο.
Η Γαλλία δεν είχε ενοποιηθεί τελείως.Η Γαλλία δεν είχε ενοποιηθεί τελείως.
Οι νόμοι, η φορολογία, οι τρόποιΟι νόμοι, η φορολογία, οι τρόποι
συναλλαγής, τα μέτρα, τα σταθμά καισυναλλαγής, τα μέτρα, τα σταθμά και
το νόμισμα διέφεραν από περιοχή σετο νόμισμα διέφεραν από περιοχή σε
περιοχή. Αυτό προκαλούσε σύγχυσηπεριοχή. Αυτό προκαλούσε σύγχυση
και εμπόδια στο εμπόριο(και γενικάκαι εμπόδια στο εμπόριο(και γενικά
στην ανερχόμενη αστική τάξη).στην ανερχόμενη αστική τάξη).
Το καθεστώς, συνέχεια τουΤο καθεστώς, συνέχεια του
μεσαιωνικού, βασιζόταν στηνμεσαιωνικού, βασιζόταν στην
ανισότητα. Οι κάτοικοι της Γαλλίαςανισότητα. Οι κάτοικοι της Γαλλίας
διακρίνονταν στους προνομιούχουςδιακρίνονταν στους προνομιούχους
και στον κοινό λαό.και στον κοινό λαό.
Οι προνομιούχοι αποτελούσαν μικρήΟι προνομιούχοι αποτελούσαν μικρή
μειοψηφία, περίπου το 2% τουμειοψηφία, περίπου το 2% του
πληθυσμού. Αλλά αυτοί κατείχαν τηνπληθυσμού. Αλλά αυτοί κατείχαν την
περισσότερη γη, είχαν όλα τα αγαθά,περισσότερη γη, είχαν όλα τα αγαθά,
ζούσαν μια τρομερά σπάταλη καιζούσαν μια τρομερά σπάταλη και
πλούσια ζωή και κυβερνούσαν τονπλούσια ζωή και κυβερνούσαν τον
τόπο. Δύο τάξεις, ο κλήρος και οιτόπο. Δύο τάξεις, ο κλήρος και οι
ευγενείς, αποτελούσαν τουςευγενείς, αποτελούσαν τους
προνομιούχους.προνομιούχους.
5. Στον κλήρο ανήκαν 130.000Στον κλήρο ανήκαν 130.000
άτομα. Ο ανώτερος κλήροςάτομα. Ο ανώτερος κλήρος
(επίσκοποι, αρχιεπίσκοποι,(επίσκοποι, αρχιεπίσκοποι,
ηγούμενοι) αριθμούσε 5-6 χιλιάδεςηγούμενοι) αριθμούσε 5-6 χιλιάδες
ανθρώπους, εφοδιασμένους μεανθρώπους, εφοδιασμένους με
πλούσια εισοδήματα. Ο κατώτεροςπλούσια εισοδήματα. Ο κατώτερος
κλήρος είχε πενιχρές αποδοχές καικλήρος είχε πενιχρές αποδοχές και
ζούσε όπως ο φτωχός λαός.ζούσε όπως ο φτωχός λαός.
Περίπου 400.000 ευγενείς ζούσανΠερίπου 400.000 ευγενείς ζούσαν
από εισοδήματα και αργομισθίες.από εισοδήματα και αργομισθίες.
Μολαταύτα, στον 18ο αιώναΜολαταύτα, στον 18ο αιώνα
εμφανίζονταν εξαιρετικάεμφανίζονταν εξαιρετικά
απαιτητικοί. Απέκλειαν από τααπαιτητικοί. Απέκλειαν από τα
ανώτερα αξιώματα και τιςανώτερα αξιώματα και τις
προσοδοφόρες θέσεις όσους είχανπροσοδοφόρες θέσεις όσους είχαν
κατώτερη προέλευση, δηλαδήκατώτερη προέλευση, δηλαδή
τους μη ευγενείς.τους μη ευγενείς.
Ο μεγάλος όγκος του λαούΟ μεγάλος όγκος του λαού
βρισκόταν απέναντι από τηνβρισκόταν απέναντι από την
μειοψηφία αυτή τωνμειοψηφία αυτή των
προνομιούχων. Όλοι οι λαϊκοίπρονομιούχων. Όλοι οι λαϊκοί
άνθρωποι ονομάζοντανάνθρωποι ονομάζονταν
συνεκδοχικά με μια μεσαιωνικήσυνεκδοχικά με μια μεσαιωνική
ονομασία: ονομασία: Tiers Etat, Τρίτη τάξηTiers Etat, Τρίτη τάξη..
Καλλιεργητές της γης και αστοίΚαλλιεργητές της γης και αστοί
(έμποροι και επαγγελματίες των(έμποροι και επαγγελματίες των
πόλεων) αποτελούσαν την τάξηπόλεων) αποτελούσαν την τάξη
αυτή.αυτή.
6. Η αιτία της επανάστασηςΗ αιτία της επανάστασης
Η φιλοσοφία του Διαφωτισμού κατά την διάρκεια του 18ου αιώναΗ φιλοσοφία του Διαφωτισμού κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα
προπαγάνδιζε μία αποστροφή κατά της απόλυτης μοναρχίας. Οιπροπαγάνδιζε μία αποστροφή κατά της απόλυτης μοναρχίας. Οι
αντιλήψεις είχαν αρχίσει να στρέφονται προς ένα δημοκρατικόαντιλήψεις είχαν αρχίσει να στρέφονται προς ένα δημοκρατικό
ιδεώδες, τα ανθρώπινα και τα αστικά δικαιώματα, το κοσμικό κράτοςιδεώδες, τα ανθρώπινα και τα αστικά δικαιώματα, το κοσμικό κράτος
καθώς και την πίστη στην λογική. Αυτή η φιλοσοφία έπαιρνε τηνκαθώς και την πίστη στην λογική. Αυτή η φιλοσοφία έπαιρνε την
εξουσία από τον μονάρχη και τον κλήρο. Σ' αυτό το ιδεολογικόεξουσία από τον μονάρχη και τον κλήρο. Σ' αυτό το ιδεολογικό
πλαίσιο, βρήκαν απήχηση οι ιδέες του κλασικού φιλελευθερισμού.πλαίσιο, βρήκαν απήχηση οι ιδέες του κλασικού φιλελευθερισμού.
Επίσης, η μασονική ιδεολογία και το παράδειγμα της μετριοπαθούςΕπίσης, η μασονική ιδεολογία και το παράδειγμα της μετριοπαθούς
αγγλικής μοναρχίας είχαν σημαντική επιρροή στους επαναστάτες.αγγλικής μοναρχίας είχαν σημαντική επιρροή στους επαναστάτες.
Η ενίσχυση της αστικής τάξης: Οι δύο πρώτες τάξεις, ο κλήρος και οιΗ ενίσχυση της αστικής τάξης: Οι δύο πρώτες τάξεις, ο κλήρος και οι
ευγενείς μοιράζονταν ως τότε την πολιτική δύναμη. Οι αστοί, οιευγενείς μοιράζονταν ως τότε την πολιτική δύναμη. Οι αστοί, οι
φτωχοί εργαζόμενοι των πόλεων και οι αγρότες δεν είχαν κανέναφτωχοί εργαζόμενοι των πόλεων και οι αγρότες δεν είχαν κανένα
δικαίωμα στην εξουσία, παρόλο που η αστική τάξη είχε αποκτήσειδικαίωμα στην εξουσία, παρόλο που η αστική τάξη είχε αποκτήσει
αξιόλογη δύναμη.αξιόλογη δύναμη.
7. ……Συνέχεια…Συνέχεια…
Η οικονομική κρίση:Η οικονομική κρίση:
Το γαλλικό κράτος ήταν στα πρόθυραΤο γαλλικό κράτος ήταν στα πρόθυρα
οικονομικής καταστροφής.οικονομικής καταστροφής.
Η Γαλλία αναμείχθηκε ενεργάΗ Γαλλία αναμείχθηκε ενεργά
στον Αμερικανικό Πόλεμο τηςστον Αμερικανικό Πόλεμο της
Ανεξαρτησίας (1775 - 1783). ΠαρότιΑνεξαρτησίας (1775 - 1783). Παρότι
κατόρθωσε να κερδίσει την Αγγλία, τοκατόρθωσε να κερδίσει την Αγγλία, το
οικονομικό βάρος ήταν τέτοιο που τηνοικονομικό βάρος ήταν τέτοιο που την
οδήγησε σε χρεοκοπία. Επιπλέον,οδήγησε σε χρεοκοπία. Επιπλέον,
το 1789 η τιμή του ψωμιού αυξήθηκετο 1789 η τιμή του ψωμιού αυξήθηκε
δραματικά, λόγω της άσχημης σοδειάςδραματικά, λόγω της άσχημης σοδειάς
του 1788 και του 1789 και του βαρύτατουτου 1788 και του 1789 και του βαρύτατου
χειμώνα του 1788 - 1789.χειμώνα του 1788 - 1789.
Οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν ως καιΟι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν ως και
60%, ενώ ο μισθός των αγροτών μόνο60%, ενώ ο μισθός των αγροτών μόνο
20%, κάτι το οποίο προκάλεσε μεγάλη20%, κάτι το οποίο προκάλεσε μεγάλη
πείνα. Μάλιστα έχει υπολογιστεί ότι τηνπείνα. Μάλιστα έχει υπολογιστεί ότι την
άνοιξη του 1789 το 1/3 του γαλλικούάνοιξη του 1789 το 1/3 του γαλλικού
πληθυσμού μαστιζόταν από την πείνα.πληθυσμού μαστιζόταν από την πείνα.
Όλα αυτά οδήγησαν σε έντονη κοινωνικήΌλα αυτά οδήγησαν σε έντονη κοινωνική
αναταραχή που εκδηλώθηκε με ληστρικέςαναταραχή που εκδηλώθηκε με ληστρικές
πράξεις και εξεγέρσεις.πράξεις και εξεγέρσεις.
8. ……Συνέχεια.Συνέχεια.
Η κρίση του φεουδαρχικούΗ κρίση του φεουδαρχικού
συστήματος: η παραδοσιακήσυστήματος: η παραδοσιακή
φεουδαρχική κοινωνικήφεουδαρχική κοινωνική
κατανομή που ίσχυε απόκατανομή που ίσχυε από
τον Μεσαίωνα στην Γαλλίατον Μεσαίωνα στην Γαλλία
άρχισε να παρακμάζει. Ενώ οιάρχισε να παρακμάζει. Ενώ οι
ευγενείς απολάμβαναν μενευγενείς απολάμβαναν μεν
πολλά προνόμια, δενπολλά προνόμια, δεν
μπορούσαν να ενεργήσουνμπορούσαν να ενεργήσουν
πολιτικά υπό την απολυταρχία,πολιτικά υπό την απολυταρχία,
καθώς μόνο ο βασιλιάς είχεκαθώς μόνο ο βασιλιάς είχε
πολιτική εξουσία. Ο Έρικπολιτική εξουσία. Ο Έρικ
Χομπσμπάουμ θεωρεί τηνΧομπσμπάουμ θεωρεί την
Επανάσταση ως «απόπειραΕπανάσταση ως «απόπειρα
της αριστοκρατίας νατης αριστοκρατίας να
ανακαταλάβει το κράτος».ανακαταλάβει το κράτος».