6. Στοιχεία που αφορούν τονΣτοιχεία που αφορούν τον
ΠαρθενώναΠαρθενώνα
► Ο 5ος αιώνας έχει επιδείξει πολλά δημιουργήματαΟ 5ος αιώνας έχει επιδείξει πολλά δημιουργήματα
υψηλής αισθητικής και μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας.υψηλής αισθητικής και μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας.
Ο Παρθενώνας, όμως, αποτελεί το τελειότεροΟ Παρθενώνας, όμως, αποτελεί το τελειότερο
δημιούργημα του κλασικού πνέυματος. Βρίσκεταιδημιούργημα του κλασικού πνέυματος. Βρίσκεται
πάνω στον ιερό βράχο της Ακρόπολης τωνπάνω στον ιερό βράχο της Ακρόπολης των
Αθηνών και είναι το σημαντικότερο από τα μνημείαΑθηνών και είναι το σημαντικότερο από τα μνημεία
της. Το χτίσιμό του άρχισε το 447π.Χ. και τελείωσε τοτης. Το χτίσιμό του άρχισε το 447π.Χ. και τελείωσε το
438π.Χ. Είναι έργο των αρχιτεκτόνων Ικτίνου και438π.Χ. Είναι έργο των αρχιτεκτόνων Ικτίνου και
Καλλικράτη και του γλύπτη Φειδία και τωνΚαλλικράτη και του γλύπτη Φειδία και των
συνεργατών του. Εκτός από το κρηπίδωμα, όλος οσυνεργατών του. Εκτός από το κρηπίδωμα, όλος ο
ναός είναι κατασκευασμένος από πεντελικόναός είναι κατασκευασμένος από πεντελικό
μάρμαρο. μάρμαρο.
► Το ανατολικό αέτωμα απεικονίζει την γέννηση τηςΤο ανατολικό αέτωμα απεικονίζει την γέννηση της
θεάς Αθηνάς από το κεφάλι του Δία. θεάς Αθηνάς από το κεφάλι του Δία.
► Το δυτικό αέτωμα παρουσιάζει τον διαγωνισμό τωνΤο δυτικό αέτωμα παρουσιάζει τον διαγωνισμό των
θεών, Αθηνάς και Ποσειδώνος, για την ανάδειξηθεών, Αθηνάς και Ποσειδώνος, για την ανάδειξη
προστάτη της Αττικής. προστάτη της Αττικής.
12. Το χρυσελεφάντινο άγαλμα τηςΤο χρυσελεφάντινο άγαλμα της
Αθηνάς Νίκης (σκίτσο)Αθηνάς Νίκης (σκίτσο)
13. Το χρυσελεφάντινο άγαλμα τηςΤο χρυσελεφάντινο άγαλμα της
Αθηνάς ΝίκηςΑθηνάς Νίκης (πίσω άποψη)(πίσω άποψη)
14. ► Το χρυσελεφάντινοΤο χρυσελεφάντινο
άγαλμα της Αθηνάςάγαλμα της Αθηνάς
ΝίκηςΝίκης (αναπαράσταση)(αναπαράσταση)
► Εμπρός από το άγαλμαΕμπρός από το άγαλμα
διακρίνεται η δεξαμενήδιακρίνεται η δεξαμενή
νερού, που είχενερού, που είχε
κατασκευασθεί μεκατασκευασθεί με
σκοπό την προστασίασκοπό την προστασία
των ελεφαντοστέινωνντων ελεφαντοστέινωνν
μερών του αγάλματοςμερών του αγάλματος
από την φθοροποιό γι’από την φθοροποιό γι’
αυτά ξηρασία τηςαυτά ξηρασία της
Αττικής.Αττικής.
15. Το χρυσελεφάντινο άγαλμα τηςΤο χρυσελεφάντινο άγαλμα της
Αθηνάς Νίκης (Αθηνάς Νίκης (αντίγραφοαντίγραφο))
16. ……και τώρα που είδατε τοκαι τώρα που είδατε το
χρυσελεφάντινο άγαλμα τηςχρυσελεφάντινο άγαλμα της
Αθηνάς…Αθηνάς…
μήπως θυμάστεμήπως θυμάστε
ΠΟΙΟΣ γλύπτης το σχεδίασε;ΠΟΙΟΣ γλύπτης το σχεδίασε;
25. Ναός Αθηνάς ΝίκηςΝαός Αθηνάς Νίκης
► Ο Ναός της Αθηνάς Νίκης.Ο Ναός της Αθηνάς Νίκης.
Σχεδιασμένο από τονΣχεδιασμένο από τον
αρχιτέκτονα τουαρχιτέκτονα του
Παρθενώνος Καλλικράτη,Παρθενώνος Καλλικράτη,
κτίστηκε πιθανόν το 427κτίστηκε πιθανόν το 427
π.Χ. σε Ιωνικό ρυθμό απόπ.Χ. σε Ιωνικό ρυθμό από
Πεντελικό μάρμαρο. ΛόγωΠεντελικό μάρμαρο. Λόγω
ελλείψεως χρημάτων, τονελλείψεως χρημάτων, τον
Πελοποννησιακό πόλεμοΠελοποννησιακό πόλεμο
και τις εσωτερικές πολιτικέςκαι τις εσωτερικές πολιτικές
αναταραχές, ο ναόςαναταραχές, ο ναός
χτίστηκε κατά διαστήματα.χτίστηκε κατά διαστήματα.
26. Αρχαία Αγορά – Γιατί πήγαιναν εκεί οιΑρχαία Αγορά – Γιατί πήγαιναν εκεί οι
Αθηναίοι;Αθηναίοι;
30. Πολύκλειτος: Δορυφόρος ή «Κανών»Πολύκλειτος: Δορυφόρος ή «Κανών»
► Ο Πολύκλειτος έφτιαξε αυτό το άγαλμα ειδικά γιαΟ Πολύκλειτος έφτιαξε αυτό το άγαλμα ειδικά για
να υποστηρίξει την θεωρητική εργασία τουνα υποστηρίξει την θεωρητική εργασία του
""ΚανώνΚανών", στην οποία ανέφερε με μαθηματικούς", στην οποία ανέφερε με μαθηματικούς
όρους τις αναλογίες των διαφορετικών μελών τουόρους τις αναλογίες των διαφορετικών μελών του
ανθρωπίνου σώματος με το σύνολο, π.χ. τηνανθρωπίνου σώματος με το σύνολο, π.χ. την
αναλογία του δακτύλου με τα υπόλοιπα δάκτυλα,αναλογία του δακτύλου με τα υπόλοιπα δάκτυλα,
αυτά με την παλάμη, την παλάμη με τον καρπόαυτά με την παλάμη, την παλάμη με τον καρπό
της χειρός, τον καρπό της χειρός με τον αγκώνα,της χειρός, τον καρπό της χειρός με τον αγκώνα,
τον αγκώνα με τον βραχίονα, κλπ. τον αγκώνα με τον βραχίονα, κλπ.
► Κάνει το σώμα να στηρίζεται σταθερά στοΚάνει το σώμα να στηρίζεται σταθερά στο
ένα πόδι και το άλλο να κλίνει ελαφρά σεένα πόδι και το άλλο να κλίνει ελαφρά σε
απόλυτη αρμονία, η επονομαζόμενηαπόλυτη αρμονία, η επονομαζόμενη
""ΧιαστικήΧιαστική" στάση. " στάση.
► Ο αντικειμενικός σκοπός του είναιΟ αντικειμενικός σκοπός του είναι
""ΣυμμετρίαΣυμμετρία", αρμονική αναλογία.", αρμονική αναλογία.
32. ΣωκράτηςΣωκράτης ► Τις φιλοσοφικές του έρευνεςΤις φιλοσοφικές του έρευνες
τον παρακολουθούσαντον παρακολουθούσαν
πολλοί, ιδιαίτερα νέοι, πουπολλοί, ιδιαίτερα νέοι, που
ένιωθαν ευχαρίστησηένιωθαν ευχαρίστηση
ακούγοντας τον να μιλάει καιακούγοντας τον να μιλάει και
να συζητάει για θέματανα συζητάει για θέματα
κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά καικοινωνικά, πολιτικά, ηθικά και
θρησκευτικά. Έτσιθρησκευτικά. Έτσι
σχηματίστηκε γύρω του έναςσχηματίστηκε γύρω του ένας
όμιλος, που δεν αποτελούσεόμιλος, που δεν αποτελούσε
όμως σχολή, γιατί οόμως σχολή, γιατί ο
Σωκράτης δε δίδαξεΣωκράτης δε δίδαξε
συστηματικά, αλλά διαλεγότανσυστηματικά, αλλά διαλεγόταν
σε κάθε σημείο της πόλης, μεσε κάθε σημείο της πόλης, με
ανθρώπους κάθε κοινωνικήςανθρώπους κάθε κοινωνικής
τάξης και τάξης και σε αντίθεση μεσε αντίθεση με
τους τους σοφιστέςσοφιστές δεν δεν
έπαιρνε χρήματα απόέπαιρνε χρήματα από
τους μαθητές τουτους μαθητές του ..
33. Θάνατος ΣωκράτηΘάνατος Σωκράτη
► Το 399 π.Χ. διατυπώθηκε εναντίον του κατηγορία για ασέβεια προςΤο 399 π.Χ. διατυπώθηκε εναντίον του κατηγορία για ασέβεια προς
τους θεούς και για διαφθορά των νέων τότε καταδικάστηκε σε θάνατο.τους θεούς και για διαφθορά των νέων τότε καταδικάστηκε σε θάνατο.
Ως σκοπιμότητα της κατηγορίας θεωρήθηκε η διδασκαλία του, η οποίαΩς σκοπιμότητα της κατηγορίας θεωρήθηκε η διδασκαλία του, η οποία
επιδρούσε στους νέους, και με τον φιλελευθερισμό που τον διέκρινε,επιδρούσε στους νέους, και με τον φιλελευθερισμό που τον διέκρινε,
θεωρήθηκε ανατρεπτικός. Ουσιαστικό κίνητρο όμως υπήρξε η αντιζηλίαθεωρήθηκε ανατρεπτικός. Ουσιαστικό κίνητρο όμως υπήρξε η αντιζηλία
του με σημαντικούς άνδρες της εποχής.του με σημαντικούς άνδρες της εποχής.
► Στη διάρκεια της δίκης ο Σωκράτης έδειξε θάρρος, ενώ η αναγγελία τηςΣτη διάρκεια της δίκης ο Σωκράτης έδειξε θάρρος, ενώ η αναγγελία της
ποινής δεν κατάφερε να τον βγάλει από τη θεϊκή του αταραξία. Μετάποινής δεν κατάφερε να τον βγάλει από τη θεϊκή του αταραξία. Μετά
την καταδίκη του παρέμεινε στο την καταδίκη του παρέμεινε στο δεσμωτήριοδεσμωτήριο 30 μέρες, γιατί ο νόμος 30 μέρες, γιατί ο νόμος
απαγόρευε την εκτέλεση της θανατικής ποινής πριν από την επιστροφήαπαγόρευε την εκτέλεση της θανατικής ποινής πριν από την επιστροφή
του ιερού πλοίου από τις γιορτές της του ιερού πλοίου από τις γιορτές της ΔήλουΔήλου. Από το διάλογο του. Από το διάλογο του
Πλάτωνα Πλάτωνα ΚρίτωνΚρίτων μαθαίνουμε ότι ο Σωκράτης θα μπορούσε να σωθεί αν μαθαίνουμε ότι ο Σωκράτης θα μπορούσε να σωθεί αν
ήθελε, αφού οι φίλοι του είχαν τη δυνατότητα να τον βοηθήσουν ναήθελε, αφού οι φίλοι του είχαν τη δυνατότητα να τον βοηθήσουν να
αποδράσει. Ο Σωκράτης αρνήθηκε και, ως νομοταγής πολίτης καιαποδράσει. Ο Σωκράτης αρνήθηκε και, ως νομοταγής πολίτης και
αληθινός φιλόσοφος, περίμενε το θάνατο ειρηνικά και γαλήνια, και ήπιεαληθινός φιλόσοφος, περίμενε το θάνατο ειρηνικά και γαλήνια, και ήπιε
το κώνειο όπως πρόσταζε ο νόμος.το κώνειο όπως πρόσταζε ο νόμος.
35. ΗρόδοτοςΗρόδοτος
► Ο Ηρόδοτος έγραψε μιαΟ Ηρόδοτος έγραψε μια
«παγκόσμια» ιστορία.«παγκόσμια» ιστορία.
► Σκοπός του έργου του ήτανΣκοπός του έργου του ήταν
να καταγραφεί η μεγάληνα καταγραφεί η μεγάλη
σύγκρουση των Ελλήνων μεσύγκρουση των Ελλήνων με
τους Πέρσες, στηντους Πέρσες, στην
πραγματικά γιγαντιαίαπραγματικά γιγαντιαία
αναμέτρηση των περσικώναναμέτρηση των περσικών
πολέμων. Και όπως ο ίδιοςπολέμων. Και όπως ο ίδιος
γράφει για να μηνγράφει για να μην
λησμονηθούν με την πάροδολησμονηθούν με την πάροδο
του χρόνου τα έργα τωντου χρόνου τα έργα των
ανθρώπων και να μηνανθρώπων και να μην
μείνουν αμνημόνευτα ταμείνουν αμνημόνευτα τα
μεγάλα και θαυμαστάμεγάλα και θαυμαστά
κατορθώματα των Ελλήνωνκατορθώματα των Ελλήνων
και των βαρβάρων.και των βαρβάρων.
36. ΘουκυδίδηςΘουκυδίδης ► Ο Ο ΘουκυδίδηςΘουκυδίδης (περίπου 460 -397 (περίπου 460 -397
π.Χ.) ήτανπ.Χ.) ήταν
αρχαίος Έλληνας ιστορικός,αρχαίος Έλληνας ιστορικός,
παγκοσμίως γνωστός για τηπαγκοσμίως γνωστός για τη
συγγραφή της Ιστορίας τουσυγγραφή της Ιστορίας του
Πελοποννησιακού Πολέμου.Πελοποννησιακού Πολέμου.
Πρόκειται για ένα κλασικό ιστορικόΠρόκειται για ένα κλασικό ιστορικό
έργο, το πρώτο στο είδος του, πουέργο, το πρώτο στο είδος του, που
αφηγείται τα γεγονότα του πολέμουαφηγείται τα γεγονότα του πολέμου
μεταξύ της Αθήνας καιμεταξύ της Αθήνας και
της Σπάρτης(Πελοποννησιακόςτης Σπάρτης(Πελοποννησιακός
Πόλεμος, 431 - 404 π.Χ.).Πόλεμος, 431 - 404 π.Χ.).
► Ο Θουκυδίδης συμβουλευότανΟ Θουκυδίδης συμβουλευόταν
επίμονα και σε μεγάλο βαθμό γραπτάεπίμονα και σε μεγάλο βαθμό γραπτά
ντοκουμέντα και συνομιλούσε μεντοκουμέντα και συνομιλούσε με
ανθρώπους που συμμετείχαν ή καιανθρώπους που συμμετείχαν ή και
πρωταγωνίστησαν στα γεγονότα ταπρωταγωνίστησαν στα γεγονότα τα
οποία περιέγραφε. υπήρξε ο πρώτοςοποία περιέγραφε. υπήρξε ο πρώτος
ιστορικός που προσπάθησειστορικός που προσπάθησε
πραγματικά να είναι πλήρωςπραγματικά να είναι πλήρως
αντικειμενικός.αντικειμενικός.
37. ΑισχύλοςΑισχύλος ► Ο Αισχύλος θεωρείται και δίκαια, οΟ Αισχύλος θεωρείται και δίκαια, ο
πατέρας της τραγωδίας και για τηνπατέρας της τραγωδίας και για την
μοναδικότητα της ποίησης του αλλάμοναδικότητα της ποίησης του αλλά
και για τις καινοτομίες που έφερεκαι για τις καινοτομίες που έφερε
στην σκηνική παρουσίαση τωνστην σκηνική παρουσίαση των
έργων του. Είναι ο πρώτος πουέργων του. Είναι ο πρώτος που
πρόσθεσε πολύπλοκα σκηνικά καιπρόσθεσε πολύπλοκα σκηνικά και
σκηνικές μηχανές στο θέατρο καισκηνικές μηχανές στο θέατρο και
πρόσθεσε και δεύτεροπρόσθεσε και δεύτερο
ηθοποιό. Κέρδισε το πρώτο βραβείοηθοποιό. Κέρδισε το πρώτο βραβείο
28 φορές . Το 472 π. Χ. θριάμβευσε28 φορές . Το 472 π. Χ. θριάμβευσε
με τους “Πέρσες.” με τους “Πέρσες.”
► Στο θέατρο εμφανίστηκε για πρώτηΣτο θέατρο εμφανίστηκε για πρώτη
φορά το 468 π.Χ., όταν νίκησε τονφορά το 468 π.Χ., όταν νίκησε τον
Αισχύλο και στεφανώθηκε από τονΑισχύλο και στεφανώθηκε από τον
Κίμωνα, που μόλις είχε επιστρέψειΚίμωνα, που μόλις είχε επιστρέψει
από τη νικηφόρα εκστρατείααπό τη νικηφόρα εκστρατεία
εναντίον των Περσών. Έλαβε μέροςεναντίον των Περσών. Έλαβε μέρος
σε τριάντα περίπου δραματικούςσε τριάντα περίπου δραματικούς
αγώνες, παίρνοντας πάνω απόαγώνες, παίρνοντας πάνω από
είκοσι πρώτα βραβεία και ταείκοσι πρώτα βραβεία και τα
υπόλοιπα δεύτερα. υπόλοιπα δεύτερα.
38. ΣοφοκλήςΣοφοκλής
► Στο θέατρο εμφανίστηκεΣτο θέατρο εμφανίστηκε
για πρώτη φορά το 468για πρώτη φορά το 468
π.Χ., όταν νίκησε τονπ.Χ., όταν νίκησε τον
Αισχύλο και στεφανώθηκεΑισχύλο και στεφανώθηκε
από τον Κίμωνα, πουαπό τον Κίμωνα, που
μόλις είχε επιστρέψει απόμόλις είχε επιστρέψει από
τη νικηφόρα εκστρατείατη νικηφόρα εκστρατεία
εναντίον των Περσών.εναντίον των Περσών.
Έλαβε μέρος σε τριάνταΈλαβε μέρος σε τριάντα
περίπου δραματικούςπερίπου δραματικούς
αγώνες, παίρνοντας πάνωαγώνες, παίρνοντας πάνω
από είκοσι πρώτααπό είκοσι πρώτα
βραβεία και τα υπόλοιπαβραβεία και τα υπόλοιπα
δεύτερα.δεύτερα.
39. ΕυριπίδηςΕυριπίδης
► Ο Ευριπίδης, ο νεώτεροςΟ Ευριπίδης, ο νεώτερος
από τους τρεις μεγάλουςαπό τους τρεις μεγάλους
τραγικούς ποιητές τηςτραγικούς ποιητές της
αρχαιότητας γεννήθηκε στηαρχαιότητας γεννήθηκε στη
Σαλαμίνα το 485/4. ΣταΣαλαμίνα το 485/4. Στα
δράματα του ύμνησε μεδράματα του ύμνησε με
φλογερή αγάπη την πόληφλογερή αγάπη την πόλη
του και σε όλο το έργο τουτου και σε όλο το έργο του
φαίνεται το μεγάλοφαίνεται το μεγάλο
ενδιαφέρον για τα πολιτικάενδιαφέρον για τα πολιτικά
γεγονότα και τα καίριαγεγονότα και τα καίρια
ζητήματα που απασχολούνζητήματα που απασχολούν
τους Αθηναίους.τους Αθηναίους.
40. ΑριστοφάνηςΑριστοφάνης
► Με το όνομα του ΑριστοφάνηΜε το όνομα του Αριστοφάνη
σώζονται μέχρι τις μέρες μας 11σώζονται μέχρι τις μέρες μας 11
κωμωδίες, ενώ υπολογίζεται ότικωμωδίες, ενώ υπολογίζεται ότι
είχε γράψει τις τετραπλάσιες. αείχε γράψει τις τετραπλάσιες. α
έργα του Αριστοφάνη αποτελούνέργα του Αριστοφάνη αποτελούν
διδακτέα ύλη στα σχολεία από τονδιδακτέα ύλη στα σχολεία από τον
10ο μ.Χ. αιώνα, πράγμα10ο μ.Χ. αιώνα, πράγμα
παράδοξο, καθώς χρησιμοποιεί σεπαράδοξο, καθώς χρησιμοποιεί σε
αυτά πολλές βωμολοχίες καιαυτά πολλές βωμολοχίες και
έντονη πολιτική κριτική. Οέντονη πολιτική κριτική. Ο
Αριστοφάνης έζησε καιΑριστοφάνης έζησε και
δημιούργησε στην Αθήνα του 5ουδημιούργησε στην Αθήνα του 5ου
π.Χ. αιώνα. Γαλουχήθηκε με τιςπ.Χ. αιώνα. Γαλουχήθηκε με τις
αρχές της Δημοκρατίας και έζησεαρχές της Δημοκρατίας και έζησε
τον Πελοποννησιακό πόλεμο.τον Πελοποννησιακό πόλεμο.
41. ΠερικλήςΠερικλής ► Ο Ο ΠερικλήςΠερικλής, (, (490490 - -
429 π.Χ.429 π.Χ.), Αθηναίος), Αθηναίος
πολιτικός της κλασικήςπολιτικός της κλασικής
εποχής, γεννήθηκε στοεποχής, γεννήθηκε στο
Δήμο Χολαργού της Δήμο Χολαργού της
ΑττικήςΑττικής. Πατέρας του. Πατέρας του
ήταν οήταν οΞάνθιπποςΞάνθιππος, υπό, υπό
την αρχηγία τουτην αρχηγία του
οποίου οι Αθηναίοιοποίου οι Αθηναίοι
νίκησαν τους Πέρσεςνίκησαν τους Πέρσες
στη στη ναυμαχίαναυμαχία
της Μυκάληςτης Μυκάλης το το
479 π.Χ.479 π.Χ.