Περικλέους Επιτάφιος, Κεφάλαιο 39, Κατανόηση κειμένου, μετάφραση, μορφοσυντακτικές, γραμματικές ασκήσεις

1. Ζ’1 , Εσπερινό Γυμνάσιο/Λύκειο Λεμεσού 2014-15. Διδάσκουσα: Κυπριανού Φλώρα
1
ΘΟΥΚΙΔΙΔΗ, ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 39.
1. Απαντήστε στις ερωτήσεις της αριστερής στήλης, μεταφράζοντας το κείμενο στην δεξιά στήλη.
Σε τι διαφέρουμε από τους αντιπάλους μας όσον
αφορά στην πολεμική μας εκπαίδευση;;;
« τήν τε γὰρ πόλιν κοινὴν παρέχομεν, καὶ οὐκ
ἔστιν ὅτε ξενηλασίαις ἀπείργομέν τινα ἢ
μαθήματος ἢ θεάματος, ὃ μὴ κρυφθὲν ἄν τις τῶν
πολεμίων ἰδὼν ὠφεληθείη»
Γιατί διαφέρουμε σ’αυτόν τον τομέα; «πιστεύοντες οὐ ταῖς παρασκευαῖς τὸ πλέον καὶ
ἀπάταις ἢ τῷ ἀφ' ἡμῶν αὐτῶν ἐς τὰ ἔργα
εὐψύχῳ·»
Τι κάνουν οι εχθροί μας ενόσω είναι ακόμα νέοι; «ἐν ταῖς παιδείαις οἱ μὲν ἐπιπόνῳ ἀσκήσει
εὐθὺς νέοι ὄντες τὸ ἀνδρεῖον μετέρχονται»
Ενώ εμείς που ζούμε με όλες τις ανέσεις τι
καταφέρνουμε;
«(ἡμεῖς δὲ ἀνειμένως διαιτώμενοι )οὐδὲν ἧσσον
ἐπὶ τοὺς ἰσοπαλεῖς κινδύνους χωροῦμεν».
Σε αντίθεση με τους Λακεδαιμόνιους που
χρειάζονται συμμάχους για να μας πολεμήσουν,
εμείς τι καταφέρνουμε;
«τήν τε τῶν πέλας αὐτοὶ ἐπελθόντες οὐ
χαλεπῶς ἐν τῇ ἀλλοτρίᾳ τοὺς περὶ τῶν οἰκείων
ἀμυνομένους μαχόμενοι τὰ πλείω κρατοῦμεν».
Γιατί κανένας εχθρός δεν αντιμετώπισε ποτέ τις
δυνάμεις μας ενωμένες;
«(ἁθρόᾳ τε τῇ δυνάμει ἡμῶν οὐδείς πω πολέμιος
ἐνέτυχε) διὰ τὴν τοῦ ναυτικοῦ τε ἅμα
ἐπιμέλειαν καὶ τὴν ἐν τῇ γῇ ἐπὶ πολλὰ ἡμῶν
αὐτῶν ἐπίπεμψιν»
Αυτοί όμως, αν τύχει καμιά φορά και
συμπλακούν με ένα μόνο μέρος των δυνάμεων
και νικήσουν τι λένε;
«(ἢν δέ που μορίῳ τινὶ προσμείξωσι,
κρατήσαντές τε τινας ἡμῶν) πάντας αὐχοῦσιν
ἀπεῶσθαι

2. Ζ’1 , Εσπερινό Γυμνάσιο/Λύκειο Λεμεσού 2014-15. Διδάσκουσα: Κυπριανού Φλώρα
2
Αν ηττηθούν, τότε τι ισχυρίζονται; (καὶ νικηθέντες) ὑφ' ἁπάντων ἡσσῆσθαι»
Αντίθετα από τους εχθρούς μας, που ασκούνται
επίπονα, με ποιο τρόπο εμείς γινόμαστε
ριψοκίνδυνοι και ανδρείοι;
« ῥᾳθυμίᾳ μᾶλλον ἢ πόνων μελέτῃ καὶ μὴ μετὰ
νόμων τὸ πλέον ἢ τρόπων ἀνδρείας ἐθέλομεν
κινδυνεύειν»
Ποιο αποτέλεσμα έχουν οι δικές μας τακτικές;  περιγίγνεται ἡμῖν τοῖς τε μέλλουσιν
ἀλγεινοῖς μὴ προκάμνειν,
 καὶ ἐς αὐτὰ ἐλθοῦσι μὴ ἀτολμοτέρους
τῶν αἰεὶ μοχθούντων φαίνεσθαι
Για ποιους λόγους λοιπόν είναι η πόλη μας άξια
θαυμασμού;
 καὶ ἔν τε τούτοις (τὴν πόλιν ἀξίαν εἶναι
θαυμάζεσθαι) καὶ ἔτι ἐν ἄλλοις
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
2. ««Διαφέρομεν δὲ καὶ ταῖς τῶν πολεμικῶν μελέταις τῶν ἐναντίων τοῖσδε: « τήν τε γὰρ πόλιν
κοινὴν παρέχομεν, καὶ οὐκ ἔστιν ὅτε ξενηλασίαις ἀπείργομέν τινα».
ΔΟΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ:→………………………………ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ: :→……………………………
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ :→…………………………………..ΔΟΤΙΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ :→……………………………….
3. «πιστεύοντες οὐ ταῖς παρασκευαῖς τὸ πλέον καὶ ἀπάταις».
 Συντακτική αναγνώριση :«πιστεύοντες»………………… «πλέον»…………………
4. «ὃ μὴ ἄν τις τῶν πολεμίων ἰδὼν ὠφεληθείη»: «των πολεμίων»: ……………………………
 Να αναλύσετε την υποθετική μετοχή σε υποθετική πρόταση, ώστε ο υποθετικός λόγος να
εκφράζει την απλή σκέψη του λέγοντος…………………………………………….……………………………..
5. «περιγίγνεται ἡμῖν τοῖς τε μέλλουσιν ἀλγεινοῖς μὴ προκάμνειν»:
Να βρείτε το απρόσωπο ρήμα……………, το υποκείμενο του ρήματος……………………..και τη δοτική
προσωπική……………………….στην παραπάνω φράση.
ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ (Να μεταφερθεί στα αρχαία ελληνικά):
6. «Αν οι εχθροί εξεστράτευαν στη γη μας, δε θα αντιμετώπιζαν τις δυνάμεις μας ενωμένες».
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Ζ’1 , Εσπερινό Γυμνάσιο/Λύκειο Λεμεσού 2014-15. Διδάσκουσα: Κυπριανού Φλώρα
3
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
7. ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ : «διαφέρομεν», « ενέτυχε»
Ενεστώτας Παρατατικός Μέλλοντας Αόριστος Παρακείμενος Υπερσυντέλικος
8. ΕΓΚΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: « ενέτυχε», «στρατεύουσι»
Οριστική Υποτακτική Προστακτική Ευκτική Απαρέμφατο
ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
9. ΟΜΟΡΙΖΑ:
 Οικείος………………………………………………………………………….
 Διαφέρω………………………………………………………………………..
 Αλγεινός………………………………………………………………………..
10. ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ
 Ξενηλασία……………………
 Επίπονον…………………….
 Εύψυχον………………………