SlideShare a Scribd company logo
1 of 8
FILLIMI I KRYENGRITJEVE KUNDER
PERANDORISE OSMANE NE VENDE SI
SERBIA DHE GREQIA
• Kryengritjet për autonomi të viteve 30-40, si pjesë
përbërëse dhe element aktiv i lëvizjes çlirimtare në
Ballkan, e dobësuan sundimin e Portës së Lartë dhe
krijuan kushte objektive për bashkëpunimin
ushtarak të popujve të shtypur të gadishullit dhe
për shpejtimin e çlirimit të tyre nga zgjedha
osmane. Por ky bashkëpunim u minua nga politika
ekspansioniste e Greqisë dhe e Serbisë.
SERBIA DHE GREQIA
PROJEKTOJNE PLANE PER
CLIRIMIN DHE BASHKIMIN E
TROJEVE TE TYRE
• Në vitet 40 shteti serb dhe ai grek nuk e kishin përfunduar
ende bashkimin e tyre kombëtar. Një pjesë e territoreve me
popullsi serbe e greke ndodhej ende nën sundimin osman.
Për këtë arsye, një nga drejtimet e politikës së këtyre
vendeve ishte ai i çlirimit të territoreve dhe i bashkimit të
tyre me shtetet kombëtare përkatëse. Por, krahas këtij
synimi të drejtë, te qeveritë greke e serbe që drejtonin këto
shtete ishin shfaqur prirje të frymëzuara nga ide shoviniste,
të cilat u zhvilluan e u shndërruan në një vijë themelore të
politikës së tyre
• Megali idea (Ideja e madhe) është platformë politike e qarqeve shoviniste greke
që synonte, duke filluar prej fundit të shek. XVIII, krijimin e një shteti të madh
grek në kufijtë e Perandorisë Bizantine ku do të përfshiheshin edhe troje të
banuara nga popullsi të tjera ballkanike (shqiptarë, maqedonas, bullgarë etj). Si
platformë politike shtetërore Megali Idea u ngrit në Asamblenë Kombëtare të
Greqisë (1844), kur kryeministri J. Koleti e shpalli atë themel të ekzistencës
politike të Greqisë. Gjatë shek. XIX dhe në fillim të shek. XX nga Megali Idea u
frymëzuan qarqet drejtuese të Athinës në marrëdhëniet ndërkombëtare duke
mbajtur qëndrim agresiv ndaj popujve fqinjë të Ballkanit. Në fillim të shek. XX
shovinistët grekë u orvatën ta realizonin Megali Idenë në Shqipëri nëpërmjet të
ashtuquajturit Vorio-Epir, përkatësisht aneksimit të krahinave të Korçës dhe të
Gjirokastrës. Sipas këtij programi, Greqia si trashëgimtare e Bizantit duhej të
shndërrohej në një shtet të madh me kryeqytet Stambollin (Konstandinopojën),
ku do të bënin pjesë jo vetëm tokat greke, por edhe të gjitha territoret me
popullsi ortodokse jogreke të Ballkanit, që kishin qenë nën Perandorinë Bizantine
dhe vareshin fetarisht nga Patrikana e Stambollit.
• Projektplani I grekeve “Megali Idea “perfshinte gjithashtu marrjen e territoreve
jugore te Shqiperise. Për realizimin e ketij plani qeveria greke parashikonte të
hidhte në Shqipërinë e Jugut çeta të armatosura, të cilat do të provokonin
kryengritje dhe do të përgatisnin truallin për aneksimin e këtyre territoreve nga
Greqia. Ajo u orvat të shfrytëzonte për qëllimet e saj edhe kryengritjet
shqiptare, sidomos ato të Shqipërisë së Jugut, siç ishte ajo e vitit 1847, kur
kryeministri grek J. Koletis hyri në bisedime me Zenel Gjolekën, të cilat, për
shkak të synimeve ekspansioniste të Athinës, dështuan. “Megali Idea” greke
gjeti një mbështetje të fuqishme te Patrikana ortodokse e Stambollit. Me
formimin e shtetit grek, Patrikana e humbi dora-dorës karakterin ekumenik që
kishte më parë dhe u kthye në një kishë greke, në një aleate e Greqisë. Kështu
që kisha ortodokse dhe shkollat në gjuhën greke u kthyen në vatra për të
helenizuar besnikët e nxënësit që i frekuentonin ato.
• Më 1844, ministri i Serbisë I. Garashanin shpalli programin që
do të vihej në themel të politikës serbe e që është i njohur në
histori me emrin “Naçertanie” (“Projekt”). Edhe qarqet politike
drejtuese të Serbisë, ashtu si ato të Greqisë, me pretekstin e
çlirimit të tokave të sllavëve të jugut nga zgjedha osmane,
synonin të krijonin një shtet të madh, që do të përtërinte
perandorinë mesjetare të Stefan Dushanit. Në kufijtë e kësaj
perandorie të re, sipas “Naçertanies”, do të hynin edhe viset e
Shqipërisë së Veriut së bashku me Kosovën, që ministri serb e
pagëzoi me emrin “Serbi e Vjetër”.
SYNIMET E MEGALI IDEA DHE
NACERTANIA KUNDREJT TERRITOREVE
SHQIPTARE
• Të dyja programet kishin karakter shovinist dhe shprehnin
aspiratat ekspansioniste të borgjezisë greke e serbe. Ato nuk e
njihnin ekzistencën e kombit e të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare
dhe si pasojë kundërshtonin idenë e krijimit të shtetit shqiptar.
Sipas këtyre programeve, tokat shqiptare ishin të destinuara të
ndaheshin midis Greqisë dhe Serbisë.
• Këto synime të shteteve fqinje, që ishin shfaqur edhe më parë, u
shndërruan prej viteve 40 të shek. XIX në një politikë të
përhershme zyrtare, pasojat e së cilës u ndien shumë shpejt në
Shqipëri.
MEGALI IDEA DHE NACERTANIA

More Related Content

What's hot

Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyreHumanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyreExhitah Vasija
 
Projekt "Letersi": Katedralja e Parisit - Viktor Hygo
Projekt "Letersi": Katedralja e Parisit  - Viktor HygoProjekt "Letersi": Katedralja e Parisit  - Viktor Hygo
Projekt "Letersi": Katedralja e Parisit - Viktor HygoAldrin Pashku
 
iliada analize , Analize e Iliades
iliada analize , Analize e Iliadesiliada analize , Analize e Iliades
iliada analize , Analize e Iliadesssuseree34b8
 
Projekt ne guide turistike
Projekt ne guide turistikeProjekt ne guide turistike
Projekt ne guide turistikeAnisa 19
 
Shqiperia
ShqiperiaShqiperia
Shqiperiakoralda
 
Rilindja kombetare shqiptare (1831 1912)
Rilindja  kombetare shqiptare (1831  1912)Rilindja  kombetare shqiptare (1831  1912)
Rilindja kombetare shqiptare (1831 1912)Kristjana Duni
 
Figurat e rilindjes sonë kombëtare
Figurat e rilindjes sonë kombëtareFigurat e rilindjes sonë kombëtare
Figurat e rilindjes sonë kombëtareolinuhi
 
lasgush poradeci
lasgush poradecilasgush poradeci
lasgush poradeciornela rama
 
Kontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve gjate luftes se 2 boterore
Kontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve  gjate luftes se 2 boteroreKontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve  gjate luftes se 2 boterore
Kontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve gjate luftes se 2 boteroreXheni Marku
 
Hebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në ShqipëriHebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në ShqipëriDonikaLici
 
Projekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne Shqiperi
Projekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne ShqiperiProjekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne Shqiperi
Projekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne ShqiperiMarinela Abedini
 
Mutacionet gjenetike
Mutacionet gjenetikeMutacionet gjenetike
Mutacionet gjenetikeamla hoxha
 
Hekuri ,elementi kimik me vlere...
Hekuri ,elementi kimik me vlere...Hekuri ,elementi kimik me vlere...
Hekuri ,elementi kimik me vlere...Xhesiana Muka
 

What's hot (20)

Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyreHumanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
 
Naim Frasheri
Naim FrasheriNaim Frasheri
Naim Frasheri
 
Projekt "Letersi": Katedralja e Parisit - Viktor Hygo
Projekt "Letersi": Katedralja e Parisit  - Viktor HygoProjekt "Letersi": Katedralja e Parisit  - Viktor Hygo
Projekt "Letersi": Katedralja e Parisit - Viktor Hygo
 
Ngrohja globale
Ngrohja globaleNgrohja globale
Ngrohja globale
 
Gazeta e shkolles
Gazeta e shkollesGazeta e shkolles
Gazeta e shkolles
 
iliada analize , Analize e Iliades
iliada analize , Analize e Iliadesiliada analize , Analize e Iliades
iliada analize , Analize e Iliades
 
Projekt ne guide turistike
Projekt ne guide turistikeProjekt ne guide turistike
Projekt ne guide turistike
 
Shqiperia
ShqiperiaShqiperia
Shqiperia
 
Rilindja kombetare shqiptare (1831 1912)
Rilindja  kombetare shqiptare (1831  1912)Rilindja  kombetare shqiptare (1831  1912)
Rilindja kombetare shqiptare (1831 1912)
 
Figurat e rilindjes sonë kombëtare
Figurat e rilindjes sonë kombëtareFigurat e rilindjes sonë kombëtare
Figurat e rilindjes sonë kombëtare
 
lasgush poradeci
lasgush poradecilasgush poradeci
lasgush poradeci
 
Kontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve gjate luftes se 2 boterore
Kontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve  gjate luftes se 2 boteroreKontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve  gjate luftes se 2 boterore
Kontibuti i Shqipetareve ne mbrojtjen e hebrenjeve gjate luftes se 2 boterore
 
Holokausti
HolokaustiHolokausti
Holokausti
 
Hebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në ShqipëriHebrenjtë në Shqipëri
Hebrenjtë në Shqipëri
 
Projekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne Shqiperi
Projekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne ShqiperiProjekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne Shqiperi
Projekt Kimi - Burime te hidrokarbureve ne Shqiperi
 
Mutacionet gjenetike
Mutacionet gjenetikeMutacionet gjenetike
Mutacionet gjenetike
 
Hekuri ,elementi kimik me vlere...
Hekuri ,elementi kimik me vlere...Hekuri ,elementi kimik me vlere...
Hekuri ,elementi kimik me vlere...
 
UJERAT Lumenjtë/Liqenet
UJERAT Lumenjtë/LiqenetUJERAT Lumenjtë/Liqenet
UJERAT Lumenjtë/Liqenet
 
Rajoni Verilindor
Rajoni VerilindorRajoni Verilindor
Rajoni Verilindor
 
Panelet diellore
Panelet diellorePanelet diellore
Panelet diellore
 

Similar to MEGALI IDEA DHE NACERTANIA

Formimi dhe forcimi i shteteve tw Ballkanit
Formimi dhe forcimi i shteteve tw BallkanitFormimi dhe forcimi i shteteve tw Ballkanit
Formimi dhe forcimi i shteteve tw BallkanitEGLI TAFA
 
Programet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtim
Programet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtimProgramet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtim
Programet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtimizjadin olluri
 
rrugetimi i shqiperise ne be
rrugetimi i shqiperise  ne berrugetimi i shqiperise  ne be
rrugetimi i shqiperise ne beklerina
 
Shqiperia pj2
Shqiperia pj2Shqiperia pj2
Shqiperia pj2EGLI TAFA
 
Levizjet nacionaliste ne ballkan
Levizjet nacionaliste ne ballkanLevizjet nacionaliste ne ballkan
Levizjet nacionaliste ne ballkanArlinda
 
Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë
Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë
Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë Diana Lamaj
 
Shperberja e ish-Jugosllavisë
 Shperberja e ish-Jugosllavisë Shperberja e ish-Jugosllavisë
Shperberja e ish-JugosllavisëValon Pecani
 
Gjilani - migrimet e popullsisë
Gjilani - migrimet e popullsisëGjilani - migrimet e popullsisë
Gjilani - migrimet e popullsisëIsmet Azizi
 

Similar to MEGALI IDEA DHE NACERTANIA (13)

shqiptaret ne greqi
shqiptaret ne greqishqiptaret ne greqi
shqiptaret ne greqi
 
Diploma
DiplomaDiploma
Diploma
 
Diploma
DiplomaDiploma
Diploma
 
Formimi dhe forcimi i shteteve tw Ballkanit
Formimi dhe forcimi i shteteve tw BallkanitFormimi dhe forcimi i shteteve tw Ballkanit
Formimi dhe forcimi i shteteve tw Ballkanit
 
Programet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtim
Programet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtimProgramet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtim
Programet serbe fundi shek. XIX, fillimi shek. XX-të për pushtim
 
rrugetimi i shqiperise ne be
rrugetimi i shqiperise  ne berrugetimi i shqiperise  ne be
rrugetimi i shqiperise ne be
 
MAQEDONIA
MAQEDONIAMAQEDONIA
MAQEDONIA
 
Shqiperia pj2
Shqiperia pj2Shqiperia pj2
Shqiperia pj2
 
Levizjet nacionaliste ne ballkan
Levizjet nacionaliste ne ballkanLevizjet nacionaliste ne ballkan
Levizjet nacionaliste ne ballkan
 
Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë
Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë
Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë
 
Shperberja e ish-Jugosllavisë
 Shperberja e ish-Jugosllavisë Shperberja e ish-Jugosllavisë
Shperberja e ish-Jugosllavisë
 
Cameria
CameriaCameria
Cameria
 
Gjilani - migrimet e popullsisë
Gjilani - migrimet e popullsisëGjilani - migrimet e popullsisë
Gjilani - migrimet e popullsisë
 

MEGALI IDEA DHE NACERTANIA

  • 1.
  • 2. FILLIMI I KRYENGRITJEVE KUNDER PERANDORISE OSMANE NE VENDE SI SERBIA DHE GREQIA • Kryengritjet për autonomi të viteve 30-40, si pjesë përbërëse dhe element aktiv i lëvizjes çlirimtare në Ballkan, e dobësuan sundimin e Portës së Lartë dhe krijuan kushte objektive për bashkëpunimin ushtarak të popujve të shtypur të gadishullit dhe për shpejtimin e çlirimit të tyre nga zgjedha osmane. Por ky bashkëpunim u minua nga politika ekspansioniste e Greqisë dhe e Serbisë.
  • 3. SERBIA DHE GREQIA PROJEKTOJNE PLANE PER CLIRIMIN DHE BASHKIMIN E TROJEVE TE TYRE • Në vitet 40 shteti serb dhe ai grek nuk e kishin përfunduar ende bashkimin e tyre kombëtar. Një pjesë e territoreve me popullsi serbe e greke ndodhej ende nën sundimin osman. Për këtë arsye, një nga drejtimet e politikës së këtyre vendeve ishte ai i çlirimit të territoreve dhe i bashkimit të tyre me shtetet kombëtare përkatëse. Por, krahas këtij synimi të drejtë, te qeveritë greke e serbe që drejtonin këto shtete ishin shfaqur prirje të frymëzuara nga ide shoviniste, të cilat u zhvilluan e u shndërruan në një vijë themelore të politikës së tyre
  • 4. • Megali idea (Ideja e madhe) është platformë politike e qarqeve shoviniste greke që synonte, duke filluar prej fundit të shek. XVIII, krijimin e një shteti të madh grek në kufijtë e Perandorisë Bizantine ku do të përfshiheshin edhe troje të banuara nga popullsi të tjera ballkanike (shqiptarë, maqedonas, bullgarë etj). Si platformë politike shtetërore Megali Idea u ngrit në Asamblenë Kombëtare të Greqisë (1844), kur kryeministri J. Koleti e shpalli atë themel të ekzistencës politike të Greqisë. Gjatë shek. XIX dhe në fillim të shek. XX nga Megali Idea u frymëzuan qarqet drejtuese të Athinës në marrëdhëniet ndërkombëtare duke mbajtur qëndrim agresiv ndaj popujve fqinjë të Ballkanit. Në fillim të shek. XX shovinistët grekë u orvatën ta realizonin Megali Idenë në Shqipëri nëpërmjet të ashtuquajturit Vorio-Epir, përkatësisht aneksimit të krahinave të Korçës dhe të Gjirokastrës. Sipas këtij programi, Greqia si trashëgimtare e Bizantit duhej të shndërrohej në një shtet të madh me kryeqytet Stambollin (Konstandinopojën), ku do të bënin pjesë jo vetëm tokat greke, por edhe të gjitha territoret me popullsi ortodokse jogreke të Ballkanit, që kishin qenë nën Perandorinë Bizantine dhe vareshin fetarisht nga Patrikana e Stambollit.
  • 5. • Projektplani I grekeve “Megali Idea “perfshinte gjithashtu marrjen e territoreve jugore te Shqiperise. Për realizimin e ketij plani qeveria greke parashikonte të hidhte në Shqipërinë e Jugut çeta të armatosura, të cilat do të provokonin kryengritje dhe do të përgatisnin truallin për aneksimin e këtyre territoreve nga Greqia. Ajo u orvat të shfrytëzonte për qëllimet e saj edhe kryengritjet shqiptare, sidomos ato të Shqipërisë së Jugut, siç ishte ajo e vitit 1847, kur kryeministri grek J. Koletis hyri në bisedime me Zenel Gjolekën, të cilat, për shkak të synimeve ekspansioniste të Athinës, dështuan. “Megali Idea” greke gjeti një mbështetje të fuqishme te Patrikana ortodokse e Stambollit. Me formimin e shtetit grek, Patrikana e humbi dora-dorës karakterin ekumenik që kishte më parë dhe u kthye në një kishë greke, në një aleate e Greqisë. Kështu që kisha ortodokse dhe shkollat në gjuhën greke u kthyen në vatra për të helenizuar besnikët e nxënësit që i frekuentonin ato.
  • 6. • Më 1844, ministri i Serbisë I. Garashanin shpalli programin që do të vihej në themel të politikës serbe e që është i njohur në histori me emrin “Naçertanie” (“Projekt”). Edhe qarqet politike drejtuese të Serbisë, ashtu si ato të Greqisë, me pretekstin e çlirimit të tokave të sllavëve të jugut nga zgjedha osmane, synonin të krijonin një shtet të madh, që do të përtërinte perandorinë mesjetare të Stefan Dushanit. Në kufijtë e kësaj perandorie të re, sipas “Naçertanies”, do të hynin edhe viset e Shqipërisë së Veriut së bashku me Kosovën, që ministri serb e pagëzoi me emrin “Serbi e Vjetër”.
  • 7. SYNIMET E MEGALI IDEA DHE NACERTANIA KUNDREJT TERRITOREVE SHQIPTARE • Të dyja programet kishin karakter shovinist dhe shprehnin aspiratat ekspansioniste të borgjezisë greke e serbe. Ato nuk e njihnin ekzistencën e kombit e të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare dhe si pasojë kundërshtonin idenë e krijimit të shtetit shqiptar. Sipas këtyre programeve, tokat shqiptare ishin të destinuara të ndaheshin midis Greqisë dhe Serbisë. • Këto synime të shteteve fqinje, që ishin shfaqur edhe më parë, u shndërruan prej viteve 40 të shek. XIX në një politikë të përhershme zyrtare, pasojat e së cilës u ndien shumë shpejt në Shqipëri.