2. Ο πόλεμος που ξέσπασε μεταξύ
Αθήνας( Αθηναϊκή συμμαχία) και
Σπάρτης (Πελοποννησιακή
συμμαχία) και των συμμάχων τους
το 431 και διήρκεσε 27 χρόνια (431-
404 π.Χ.). Ο εμφύλιος αυτός πόλεμος
αναστάτωσε τον ελληνικό κόσμο.
Απόσπασμα από τη ιστορία του
Πελοποννησιακού πολέμου
3. Σε αυτό τον σχεδόν 30ετή πόλεμο,
διαμορφώθηκαν δύο μεγάλα αντίπαλα
στρατόπεδα ή συμμαχίες, στις οποίες άλλες
πόλεις ανήκαν σταθερά μέχρι τέλους, ενώ
άλλες όχι. Οι δύο βασικοί αντίπαλοι ήταν η
Πελοποννησιακή Συμμαχία και Αθηναϊκή
Συμμαχία.
Με την Αθήνα συντάχθηκαν οι Πλαταιές, οι
περισσότερες πόλεις της Ακαρνανίας, πόλεις
της Θεσσαλίας, η Ναύπακτος, η Χίος, η
Λέσβος, πολλά νησιά του Αιγαίου, η Κέρκυρα
και η Ζάκυνθος και μερικές πόλεις της
Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας. Ο στρατός
τους συνολικά αναφέρεται ότι ήταν ο μισός
και λιγότερος των αντιπάλων, αλλά ο στόλος
τους ήταν καλύτερος από των Σπαρτιατών.
Επίσης οι Αθηναίοι είχαν πολύ περισσότερο
συγκεντρωμένο χρήμα, αφού είχαν μεταφέρει
στην πόλη τους το ταμείο της Δηλιακής
συμμαχίας.
Με τη Σπάρτη συντάχθηκαν όλες οι
πελοποννησιακές πόλεις (εκτός των
Αργείων και των Αχαιών, αν και πολλές
αχαϊκές πόλεις στη συνέχεια μετέβαλαν
στάση), τα Μέγαρα και άλλες πόλεις. Από το
Ιόνιο σύμμαχοι τους ήταν οι Λευκαδίτες και
ο Τάρας ( σημερινό Ταράντο) και οι
Συρακούσες. Η πελοποννησιακή συμμαχία
είχε ιδιαίτερα υπολογίσιμο πεζικό και
ιππικό, αλλά ο μόνος αξιόμαχος και
πρακτικά αξιοποιήσιμος άμεσα στόλος της,
ήταν ο Κορινθιακός- πιθανόν περί τις 200
τριήρεις.
4. • Η ανάμειξη των Αθηναίων στη
διαμάχη μεταξύ Κέρκυρας και
Κορίνθου
• Η Ποτίδαια, αποικία της Κορίνθου,
αποστάτησε από την Αθηναϊκή
συμμαχία και οι Αθηναίοι την
πολιόρκησαν. Βοήθεια όμως της
είχαν στείλει οι Κορίνθιοι κι έτσι
βρέθηκαν αντιμέτωπα τα αθηναϊκά
και κορινθιακά στρατεύματα.
• Ο Περικλής απαγόρευσε στα πλοία
των Μεγαρέων να μπαίνουν στα
λιμάνια της Αθηναϊκής συμμαχίας
επειδή τα Μέγαρα είχαν
προσχωρήσει στην Πελοποννησιακή
συμμαχία.
5. • Ο ανταγωνισμός Αθήνας και
Σπάρτης για την ηγεμονία
στον ελληνικό χώρο.
• Ο οικονομικός
ανταγωνισμός μεταξύ Αθήνας
και Κορίνθου που ήταν
σύμμαχος της Σπάρτης.
• Η πολιτειακή διαφορά της
Αθήνας και της Σπάρτης. Η
Αθήνα υποστήριζε τα
δημοκρατικά πολιτεύματα και
η Σπάρτη τα ολιγαρχικά.
• Φυλετικές διαφορές:
Αθηναίοι-Ίωνες, Σπαρτιάτες-
Δωριείς.
6. • Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421):
τελείωσε με την Νικίειο ειρήνη. Η
διάρκεια της ειρήνης ορίστηκε 50 χρόνια
αλλά γρήγορα παραβιάστηκε. Την
περίοδο αυτή ξέσπασε λοιμός στην
Αθήνα και θύμα του υπήρξε και ο
Περικλής (429).
• Εκστρατεία των Αθηναίων στη Σικελία
(415-413): κατέληξε στην καταστροφή
τους. Εμπνευστής της εκστρατείας ήταν
ο Αλκιβιάδης, ένας πολιτικός με
υπέρμετρες φιλοδοξίες. Ο Αλκιβιάδης
ανακλήθηκε από τους Αθηναίους γιατί οι
αντίπαλοι του τον κατηγόρησαν για
ιεροσυλία. Αυτός όμως δεν γύρισε στην
Αθήνα αλλά πήγε στη Σπάρτη κι έδωσε
ολέθριες συμβουλές στους Σπαρτιάτες
για τους Αθηναίους.
• Δεκελεικός πόλεμος (413-404):
τελείωσε με την υποταγή της Αθήνας. Την
περίοδο αυτή αναμείχθηκαν και οι Πέρσες
στον πόλεμο (με συμβουλή του Αλκιβιάδη
που είχε καταφύγει στη Μικρά Ασία). Οι
Αθηναίοι νίκησαν στις Αργινούσες (406)
το σπαρτιατικό στόλο αλλά στους Αιγός
ποταμούς (405) τα πλοία τους
κυριεύτηκαν από τους Σπαρτιάτες. Το 404
οι Αθηναίοι ζήτησαν ειρήνη από τους
Σπαρτιάτες.
7. • Μάχη της Αμφίπολης: συνέβη το 422
π.Χ, στη Μακεδονία στην περιοχή της
Αμφίπολης. Αντίπαλοι ήταν οι Αθηναίοι
υπό τον στρατηγό Κλέωνα και οι
Σπαρτιάτες υπό τον στρατηγό Βρασίδα.
Η μεγάλη ήττα των Αθηναίων και ο
θάνατος του Κλέωνα και του Βρασίδα
είχε ως αποτέλεσμα το φθινόπωρο του
422 π.Χ. να αρχίσουν οι ειρηνευτικές
διαπραγματεύσεις οι οποίες κατέληξαν
στην ειρήνη του Νικία το 421 π.Χ..
• Εκστρατεία στη Σικελία
• Μάχη της Μαντινείας: Διεξήχθησαν
δύο μάχες, η πρώτη το 418 πΧ όπου
πολέμησα οι Σπαρτιάτες και οι Αρκάδες
εναντίον των Μαντινέων και των
Αθηναίων και η δεύτερη το 362 π.Χ..
• Η Ναυμαχία της Ερέτριας: διεξήχθη στις
αρχές φθινοπώρου το 411π.Χ. στις ακτές
της Εύβοιας μεταξύ της Αθήνας και της
Σπάρτης και έληξε με νίκη της τελευταίας.
• Η ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς:
μεταξύ Αθηναίων και Σπαρτιατών το 405
π.Χ. στον Ελλήσποντο ή Δαρδανέλλια ήταν
εκείνοι που με την συντριπτική ήττα των
πρώτων, σήμανε το τέλος του
Πελοποννησιακού πολέμου.
8. Αλκιβιάδης: ήταν ένας εξέχων
Αθηναίος πολιτικός, ρήτορας και
στρατηγός. Έπαιξε σημαντικό ρόλο
στο δεύτερο μισό του
Πελοποννησιακού πολέμου ως
στρατηγικός σύμβουλος, στρατιωτικός
και πολιτικός. Εξορίστηκε από την
Αθήνα κι έφυγε στη Σπάρτη, όταν οι
πολιτικοί του εχθροί υπέβαλαν μήνυση
για ιεροσυλία. Στη Σπάρτη, επέβλεπε
μεγάλες εκστρατείες κατά της Αθήνας.
Έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στην
καταστροφή της Αθήνας.
Λύσανδρος: ήταν Σπαρτιάτης
πολιτικός και στρατηγός, ο οποίος
έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη νίκη των
Σπαρτιατών κατά των Αθηναίων στον
Πελοποννησιακό πόλεμο το 404 π.Χ..
Διεκπεραίωσε νικηφόρα τη ναυμαχία
στους Αιγός Ποταμούς
Κατόπιν πολιόρκησε την Αθήνα τη
υποχρέωσε σε παράδοση και
κατέστρεψε τα Μακρά τείχη το 404
π.Χ.. Ήταν εκείνος που εγκατέστησε το
καθεστώς των τριάκοντα τυράννων.
9. Κόνων: ήταν Αθηναίος στρατηγός που
έζησε τον 5ο
και τις αρχές του 4ου
αιώνα.
Ήταν γιός του Τιμόθεου, πλούσιου
Αθηναίου και πήρε την αρχηγία του
ναυτικού της Αθήνας το 406 π.Χ.
Κατέφυγε μετά την ήταν της Αθήνας
στον Πελοποννησιακό πόλεμο στην
αυλή του Κύπριου βασιλιά Ευαγόρα,
όπου μελετούσε τον τρόπο που θα
εκδικηθεί τους Σπαρτιάτες και θα
βοηθήσει την πατρίδα του να γίνει πάλι
δυνατή. Γι’ αυτό έγινε ναύαρχος των
Περσών (το 396 π.Χ.) και πολέμησε
τους Σπαρτιάτες. Το 393 π.Χ.
επέστρεψε στην Αθήνα, όπου οι
Αθηναίοι τον τίμησαν.
Περικλής: ήταν Αρχαίος Έλληνας
πολιτικός, ρήτορας και στρατηγός του
5ου
αιώνα π.Χ. γνωστού και ως «χρυσού
αιώνα». Ήταν ηγέτης της Αθήνας στα 2
πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού
πολέμου, όμως το 429 π.Χ. απεβίωσε. Ο
Θουκυδίδης τον θαύμαζε τόσο πολύ
που τον αποκαλούσε « πρώτο πολίτη
των Αθηνών»
10. 1) Χιλιάδες ήταν οι νεκροί
2) Πόλεις αλλά και η
ύπαιθρος καταστράφηκαν
3) Ηθικές αξίες κατέρρευσαν
4) Οι Πέρσες αναμείχθηκαν
στα ελληνικά πράγματα
5) Εξαχρείωση των
ανθρώπων
11. Οι Σπαρτιάτες συμφώνησαν να
συνάψουν ειρήνη με τους
Αθηναίους θέτοντας ορισμένους
όρους:
1) Να παραδώσουν τα πλοία
τους εκτός από 12
2)Να κατεδαφίσουν τα Μακρά
τείχη και τα τείχη του Πειραιά
3)Να επανέλθουν όλοι οι πολιτικοί
εξόριστοι
4)Να ακολουθούν τους Σπαρτιάτες
και να έχουν τους ίδιους εχθρούς
και φίλους.
12. Ο Θουκυδίδης ( περίπου 460- περίπου
398 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας
ιστορικός, γνωστός για τη συγγραφή
της Ιστορίας του Πελοποννησιακού
πολέμου. Ο Θουκυδίδης έζησε ως το
τέλος του πολέμου, αλλά δεν πρόλαβε να
ολοκληρώσει τη συγγραφή του έργου
του. Θεωρείται ο πατέρας του πολιτικού
ρεαλισμού.
Ο Ξενοφών (περ. 427 π.Χ.- 355 π.Χ.) ο
Αθηναίος ήταν ιστορικός συγγραφέας
και σωκρατικός φιλόσοφος. Μετά το
410 π.Χ. γνωρίστηκε με το Σωκράτη και
μπήκε στον κύκλο των μαθητών του.
Στον τομέα της ιστοριογραφίας με τα
«ελληνικά» του, που διαιρούνται σε 7
βιβλία, συνεχίζει συνειδητά το έργο του
Θουκυδίδη και καλύπτει την περίοδο
από 411 π.Χ. ως 361 π.Χ.
Θουκυδίδης Ξενοφών