Από τον Θουκυδίδη
στονΜπαράκ Ομπάμα
Κοινές αναφορές για τον πόλεμο και την ειρήνη
στο έργο του αρχαίου ιστορικού
και στην ομιλία του Αμερικανού προέδρου
Μαθητές: Νεκτάριος Κατιρτζόγλου, Κωνσταντίνος
Μάτσας, Μάριος Παπουτσής, Πασχάλης Μαρθάρης Α3 3ο ΓΕΛ Σερρών
2.
Λίγα λόγια γιατον Μπαράκ Ομπάμα…
Ο Μπαράκ Ομπάμα γεννήθηκε το 1961 στη Χονολουλού
της Χαβάης. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου Columbia και
της Νομικής Σχολής του Harvard εργάστηκε ως δικηγόρος
αστικών δικαιωμάτων και δίδαξε συνταγματικό δίκαιο
στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Σικάγο. Επίσης,
εκπροσώπησε την 13η περιφέρεια στη Γερουσία του
Ιλινόις, με τρεις θητείες από το 1997 έως το 2004. Το
2008 εκλέχτηκε ως ο 44ος Πρόεδρος των Ηνωμένων
Πολιτειών και την επόμενη χρονιά βραβεύτηκε με το
Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Αυτή η φωτογραφία από Άγνωστος συντάκτης με άδεια
χρήσης CC BY-SA
3.
Ο πρόεδροςΜπαράκ Ομπάμα στην ομιλία που
έδωσε, την νύχτα της βράβευσής του αναφέρεται
σε καταστάσεις, ιδανικά και προβληματισμούς
που χαρακτηρίζονται ως διαχρονικά στοιχεία του
ανθρώπινου είδους.
Διαχρονικά κάνει αυτά τα στοιχεία το γεγονός ότι
εμφανίζονται ακόμη και στα χρόνια του
Πελοποννησιακού Πολέμου (431-404 π.Χ.), όπως
μας τα καταγράφει ο Έλληνας ιστορικός
Θουκυδίδης.
4.
Επινόηση νέων τρόπωναλληλοσκοτωμών των ανθρώπων
Αναφορά Μπ. Ομπάμα:
«Η ικανότητα των ανθρώπινων όντων στην
επινόηση νέων τρόπων να σκοτώνονται μεταξύ τους
αποδείχτηκε αστείρευτη…»
Αναφορά Θουκυδίδη:
(3,81.5) «πᾶσά τε ἰδέα κατέστη θανάτου, καὶ οἷον φιλεῖ
ἐν τῷ τοιούτῳ γίγνεσθαι, οὐδὲν ὅτι οὐ ξυνέβη καὶ
ἔτι περαιτέρω»
5.
Περιφρόνηση του διαφορετικού
ΑναφοράΜπ. Ομπάμα:
«…όπως και η ικανότητά μας να εξαιρούμε από
τον οίκτο μας όσους φαίνονται διαφορετικοί ή
προσεύχονται σε άλλον θεό.»
Αναφορά Θουκυδίδη:
(3,81.4) «Κερκυραῖοι σφῶν αὐτῶν τοὺς ἐχθροὺς
δοκοῦντας εἶναι ἐφόνευον»
6.
Το χάος τωνπολέμων
Αναφορά Μπ. Ομπάμα:
«…σε χαοτικούς πολέμους στους οποίους η διάκριση
μεταξύ πολεμιστή και αμάχου έγινε θολή.»
Αναφορά Θουκυδίδη:
(3,74.1) «αἵ τε γυναῖκες αὐτοῖς
τολμηρῶς ξυνεπελάβοντο βάλλουσαι ἀπὸ τῶν
οἰκιῶν τῷ κεράμῳ καὶ παρὰ φύσιν ὑπομένουσαι
τὸν θόρυβον».
7.
Πραγματική αφορμή πολέμου
ΑναφοράΘουκυδίδη:
Αυτή στάθηκε και η αιτία για τον Πελοποννησιακού
Πολέμου και του Κερκυραϊκού Εμφυλίου, καθώς η
Σπάρτη θέλησε να ανακόψει την ραγδαία
στρατιωτική ανάπτυξη της ηγεμονικής Αθήνας.
Αντίστοιχα ο εμφύλιος στην Κέρκυρα ξέσπασε,
διότι οι δύο πολιτικές παρατάξεις θέλησαν να
καταλάβουν τον πλήρη έλεγχο του νησιού.
Αναφορά Μπ. Ομπάμα:
«…όμως η διάδοση των πυρηνικών όπλων
δύναται να αυξήσει τον κίνδυνο
καταστροφής και την προοπτική πολέμου
ανάμεσα στις πυρηνικές υπερδυνάμεις.»
8.
Συνέπειες πολέμων
Αναφορά Μπ.Ομπάμα:
«Οι εξεγέρσεις και οι συγκρούσεις παγιδεύουν ολοένα
και περισσότερο τους πολίτες σε ένα χάος δίχως τέλος.
Οικονομίες διαλύονται, κοινωνίες αποσαρθρώνονται,
πρόσφυγες πληθαίνουν και παιδιά στιγματίζονται.»
Αναφορά Θουκυδίδη:
Ο πόλεμος και ειδικά ένας εμφύλιος εξαγριώνει τον
άνθρωπο και τον κάνει να χάσει κάθε έλεγχο. Τον
εξαναγκάζει να αδιαφορεί για την οποιασδήποτε
φύσης σχέση έχει με τον αντίπαλό του και έτσι να
παλεύει μόνο για το προσωπικό του συμφέρον.
9.
Έργο διπλωματών
Αναφορά Μπ.Ομπάμα:
«Αυτό που γνωρίζω είναι ότι η αντιμετώπιση
αυτών των προκλήσεων θα απαιτήσει την ίδια
διορατικότητα, σκληρή δουλεία και επιμονή με
εκείνη που έδειξαν οι άνδρες και οι γυναίκες
που έδρασαν με τόλμη πριν από δεκαετίες.»
Αναφορά Θουκυδίδη:
(3,75.1) «ξύμβασίν τε ἔπρασσε καὶ πείθει ὥστε
ξυγχωρῆσαι ἀλλήλοις […] ὥστε τοὺς αὐτοὺς
ἐχθροὺς καὶ φίλους νομίζειν»
(3,75.4) «ὁ δῆμος ὁπλισθεὶς…εἰ μὴ Νικόστρατος
ἐκώλυσε, διέφθειραν ἄν.»
10.
Παραβιάσεις Συνταγμάτων
Αναφορά Μπ.Ομπάμα:
«Η ίδια αρχή* ισχύει για όσους παραβιάζουν τους διεθνείς
νόμους κακοποιώντας τον ίδιο τους τον λαό.»
*΄΄Η ίδια αρχή΄΄=>όσοι θέλουν ειρήνη δεν στέκονται αδρανείς
Αναφορά Θουκυδίδη:
(3,81.2) «καὶ τὰς ναῦς περιπλεῦσαι κελεύσαντες […] ἐν ὅσῳ
περιεκομίζοντο, τῶν ἐχθρῶν εἴ τινα λάβοιεν, ἀπέκτεινον»
(3,81.2) «ἐκ τῶν νεῶν ὅσους ἔπεισαν ἐσβῆναι ἐκβιβάζοντες
ἀπεχρῶντο»
(3,81.2) «ἐς τὸ Ἥραιόν τε ἐλθόντες τῶν ἱκετῶν ὡς πεντήκοντα
ἄνδρας δίκην ὑποσχεῖν ἔπεισαν καὶ κατέγνωσαν πάντων θάνατον»
11.
Σχετική ειρήνη
Αναφορά Μπ.Ομπάμα:
«Πιστεύω ότι η ειρήνη είναι ασταθής εκεί όπου
οι πολίτες στερούνται το δικαίωμα να μιλούν
ελεύθερα ή να συναθροίζονται δίχως φόβο.»
Αναφορά Θουκυδίδη:
(3,71.1) «Ὡς δὲ εἶπον, καὶ ἐπικυρῶσαι
ἠνάγκασαν τὴν γνώμην»
12.
Πραγματική ειρήνη
Αναφορά Θουκυδίδη:
ο κάθε άνθρωπος, εν καιρό είναι ήρεμος και ευημερεί όμως όταν
ξεσπάσει ο πόλεμος ο άνθρωπος αυτός στερείται τις
καθημερινές του ανάγκες και έχοντας τον πόλεμο ως «δάσκαλο
της βίας» καταρρέει ψυχολογικά και πνευματικά
Αναφορά Μπ. Ομπάμα:
«…μια δίκαιη ειρήνη δεν περιλαμβάνει μόνον αστικά και
πολιτικά δικαιώματα, οφείλει να περιλαμβάνει οικονομική
ασφάλεια και ευκαιρίες. Διότι αληθινή ειρήνη δεν μόνο
ελευθερία από τον φόβο, αλλά και από την ανάγκη.»
13.
Συμπέρασμα…
Παρ΄ όλητην χρονική διαφορά, η φύση των ανθρώπων αποτυπώνεται ίδια και χωρίς
μεταβολές.
Είναι επιλογή των ανθρώπων να αγνοούν τα πλεονεκτήματα της ειρήνης και να
εξακολουθούν να τυφλώνονται από την δύναμη και την εξουσία. Αυτή η επιλογή έχει ως
αποτέλεσμα τις μεταξύ τους συγκρούσεις και τον πόλεμο.
Οι συνέπειες των πολέμων είναι καταστροφικές για τον νικητή και για τον νικημένο.
Ο άνθρωπος δεν επηρεάζεται μόνο υλικά, αλλά και πνευματικά από τον πόλεμο.
Τόσο ο Θουκυδίδης όσο και ο Ομπάμα ταυτίζονται στα εξής: