1. Κ.Π. Καβάφη , «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον»
Τάξη: Α΄ Λυκείου
1. ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ
Στη διδακτική πρόταση που ακολουθεί οι μαθητές προσεγγίζουν το
συγκεκριμένο ποίημα, το δημιουργό αλλά και την ποίηση του Κ.Π.Καβάφη
γενικότερα, μέσα από μια διερευνητική μαθησιακή διαδικασία στο υλικό των πηγών.
Η χρήση πολλαπλών αναπαραστατικών μορφών, η αισθητοποίηση, η
αναζήτηση και αξιοποίηση γνωστικού τύπου πληροφοριών, η απόδοση και η
αξιολόγηση της πληροφορίας μέσα από την παραγωγή καθοδηγημένου και
αυθόρμητου λόγου, η ανατροφοδότηση στην ομάδα κατά τη διάρκεια της ενδιάμεσης
αξιολόγησης μέσα από μία διαδραστική επικοινωνία, αποτελούν βασικούς άξονες της
διδασκαλίας που υλοποιούνται μέσα από τη χρήση γενικών εργαλείων των Τ.Π.Ε.
και του διαδικτύου.
Παιδαγωγικά, έμφαση δίνεται στην εργασία σε ομάδες, στην ανατροφοδότηση
των μαθητών με πληροφορίες και αξιολογικές κρίσεις που προέρχονται από την ίδια
την ομάδα και προκύπτουν ως αποτέλεσμα μιας διδακτικής πράξης εστιασμένης
στην ενεργητική συμμετοχή των μαθητών σε μια ανακαλυπτική πορεία μάθησης.
Το σενάριο αυτό ακολουθεί το «Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών για
τη Λογοτεχνία» και επιδιώκει να υπηρετήσει τους παρακάτω στόχους:
2. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
 Η γνωριμία με τον ποιητή και το έργο του.
 Η αξιοποίηση συγκεκριμένων εξωκειμενικών στοιχείων, π.χ μελοποιημένα
ποιήματά του, στην κατεύθυνση της απόκτησης μιας καλύτερης επαφής με τον
ποιητή και το έργο του.
 Η αισθητική απόλαυση και η προσωπική προσέγγιση του ποιήματος.
 Η κινητοποίηση της δημιουργικής φαντασίας των μαθητών.
 Η δημιουργία κινήτρων για λογοτεχνική έκφραση του μαθητή.
 Η σύνθεση ενός γραπτού κειμένου το οποίο θα εντάξουν σε συγκεκριμένο
επικοινωνιακό πλαίσιο ( blog) .
 Η αναγωγή στο «όλον» μέσα από τη συγκριτική αντιμετώπιση ποιημάτων .
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 1

2. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
 Να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές την ομαδική συνεργασία για την προσέγγιση
του ποιήματος.
 Να εξοικειωθούν με την διερευνητική – βιωματική μάθηση και να
δραστηριοποιηθούν σε αυτή.
 Να εξοικειωθούν με τη διερεύνηση και επιλογή πληροφοριών μέσα από το υλικό
που προσφέρει το διαδίκτυο.
 Να καλλιεργήσουν την ικανότητα αξιολόγησης των προσφερόμενων
πληροφοριών όσον αφορά τη χρησιμότητά τους.
 Να ενεργοποιήσουν με την επεξεργασία του ποιήματος τις υπάρχουσες γνώσεις
τους, να αυτενεργήσουν και εν τέλει να οικοδομούν νέα γνώση.
 Να καλλιεργήσουν, μέσα από προσωπικές τους εμπειρίες, ατομικές και
κοινωνικές αξίες.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ
 Να εξοικειωθούν με τη χρήση του διαδικτύου, ως περιβάλλοντος μάθησης.
 Να αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης και επιλογής πληροφοριών στο
διαδίκτυο.
 Να ασκηθούν στη χρήση του επεξεργαστή κειμένου για τη συνεργατική
παραγωγή λόγου.
 Να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση των πολυμέσων για την προσέγγιση και
αισθητική απόλαυση του ποιήματος.
3. ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ
Η χρήση των προϊόντων και εργαλείων των Τ.Π.Ε., στη συγκεκριμένη
διδακτική πρόταση, υποστηρίζει τόσο την αυτόνομη πορεία του μαθητή προς τη
γνώση, όσο και τη διερευνητική, βιωματική και συνεργατική μάθηση.Ταυτόχρονα
προάγει το ρόλο του δασκάλου από αυτόν του απλού καθοδηγητή, σε εκείνον του
συντονιστή ενεργειών και του διευκολυντή για την απόκτηση γνώσης. Η προσέγγιση
του ποιήματος, με τη χρήση ΤΠΕ αφίσταται της παραδοσιακής διδακτικής πράξης,
διότι:
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 2

3.  Παρέχει τη δυνατότητα άμεσης και εύκολης πρόσβασης σε πλήθος πληροφοριών,
γεγονός που λειτουργεί παρωθητικά για το μαθητή και διευκολύνει την
προσέγγιση του λογοτεχνικού κειμένου.
 Αξιοποιεί εμπειρίες και βιώματα του μαθητή από άλλα γνωστικά αντικείμενα.
 Δίνει τη δυνατότητα στο μαθητή να πορευθεί στο δικό του δρόμο προς τη
μάθηση, μέσα από μια ποικιλία εναλλακτικών επιλογών.
 Διευκολύνει τη συνάντηση του μαθητή με το κείμενο.
 Ενισχύει τη δυνατότητα αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας μέσα από
συνεργατικά περιβάλλοντα.
 Βελτιώνει τη δυνατότητα παραγωγής λόγου μέσα από περιβάλλοντα που
επιτρέπουν τον πειραματισμό, τη δοκιμή, τον έλεγχο.
 Υποστηρίζει τη δημιουργική έκφραση του μαθητή, καθώς ενσωματώνει ποικίλες
μορφές έκφρασης και επικοινωνίας.
4.ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Η ενεργητική εμπλοκή των μαθητών σε μια διερευνητική μαθησιακή
διαδικασία, η σχετική ελευθερία στην επιλογή της μαθησιακής διαδρομής και η
διαμόρφωση ευνοϊκών μαθησιακών συνθηκών και συνεργατικού περιβάλλοντος
ανατρέπει τις παραδοσιακές σχέσεις και μετασχηματίζει το ρόλο του δασκάλου από
κύριο καθοδηγητή σε συντονιστή και διεκπεραιωτή της σχολικής εργασίας. Οι
μαθητές εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες των Τ.Π.Ε., συνεργάζονται, επικοινωνούν
και ανταλλάσσουν σκέψεις, Η συνεργατική – βιωματική προσέγγιση υλοποιείται
μέσα από την εργασία σε ομάδες και την ανάληψη ρόλων από τους μαθητές, που δίνει
προσωπικό νόημα στην αναζήτηση της γνώσης.
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 3

4. 5. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ
Θεματική ενότητα: Νέα Αθηναϊκή Σχολή
Κ.Π. Καβάφη , «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον»
Απαιτούμενες διδακτικές ώρες :3
Σχέση με το αναλυτικό πρόγραμμα:
Οι στόχοι της διδακτικής πρότασης ανταποκρίνονται στο ισχύον Πρόγραμμα
της διδασκαλίας της Λογοτεχνίας για το Λύκειο.
Η διδασκαλία αυτή, με τροποποιήσεις μπορεί να ενταχθεί και σε άλλες τάξεις
του Λυκείου.
Διδακτικό υλικό – Τεχνολογικά εργαλεία
 Σχολικά εγχειρίδια: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Α΄ Λυκείου.
 Ms Internet Explorer:

απαγγελία ποιήματος:
o http://www.kavafis.gr/lections/content.asp?id=50&author_id
βιογραφκά στοιχεία :
o http://cavafis.compupress.gr/bio3.htm
o http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF
%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE
%9A%CE%B1%CE%B2%CE%AC%CF%86%CE%B7%CF%82
μυθολογικά και ιστορικά πρόσωπα:
o http://cavafis.compupress.gr/people.htm
o http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF
%CF%82_%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF
%CF%82
καβαφική γλώσσα (Γ.ΒΕΛΟΥΔΗΣ , Λ.ΠΟΛΙΤΗΣ)
o http://www.tovima.gr/default.asp?
pid=46&ct=114&artid=133452&dt=13/04/2003
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 4

5. o http://www.e-alexandria.gr/parath.asp?ID=45
«Όποιος απέτυχε»(Μελοποίηση :Δ.Παπαδημητρίου)
o http://www.youtube.com/watch?v=SQwiIcFpY_M
o http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=223&cat=4
Καβαφική θεματολογία:
o http://lw.lsa.umich.edu/kelsey/galleries/Exhibits/cavafy/madecavafy1.html
o http://www.snhell.gr/lections/content.asp?
id=80&author_id=60&page=anthology
ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ : «Κ.Π.Καβάφης ,50 χρόνια από το θάνατό του»
o http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop- view.aspx?
tid=6931&tsz=0&act=mMainView
 Επεξεργαστής Κειμένου
 Λογισμικό παρουσίασης
 Φωτοτυπίες των φύλλων εργασίας και των ποιημάτων.
Προαπαιτούμενα:
 Να έχει προηγηθεί διδασκαλία μιας ώρας σε σχέση με τα γενικά χαρακτηριστικά
της Νέας Αθηναϊκής Σχολής και της ποίησης του Κ.Π.Καβάφη
 Να υπάρχει εξοικείωση δασκάλου – μαθητών στη χρήση γενικών εργαλείων των
Τ.Π.Ε. και ειδικότερα του Φυλλομετρητή.
 Ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Η διδασκαλία χωρίζεται σε 3 φάσεις:
Α΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα στην τάξη)
Η φάση αυτή της διδασκαλίας, περιλαμβάνει:
1. Εξηγήσεις προς τους μαθητές, ιδιαίτερα των σημείων εκείνων της διδασκαλίας
που είναι απαραίτητα προκειμένου να κατανοήσουν το σκοπό και τους στόχους
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 5

6. της και να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός «συμβολαίου», που θα τηρηθεί από
το διδάσκοντα και τους μαθητές στη διάρκειά της. Στο μέρος αυτό εξηγείται η
διαδικασία, οι ρόλοι που θα κληθούν να αναλάβουν και το πόσο σημαντική είναι
η δική τους συμμετοχή στη βελτίωση της διδασκαλίας του μαθήματος.
2. Τη δημιουργία κινήτρων και ευνοϊκών μαθησιακών συνθηκών. Εντάσσουμε τη
συγκεκριμένη διδασκαλία σε ένα γενικότερο project, τη δημοσίευση όσων
παραχθούν σε ένα blog.
Στη φάση αυτή δεν είναι αναγκαία η διεξαγωγή του μαθήματος στο εργαστήριο,
ούτε κάποια συγκεκριμένη οργάνωση της τάξης.
Β΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα- εργαστήριο)
Αφόρμηση – ανάγνωση– εξομάλυνση - πρώτες προσεγγίσεις.
Στη φάση αυτή οι μαθητές έρχονται στο εργαστήριο και χωρίζονται σε ομάδες
των τριών ανάλογα με τις τεχνολογικές δεξιότητες τους. Σε κάθε ομάδα υπάρχει ένας
τουλάχιστον μαθητής με επαρκείς δεξιότητες στη χρήση επεξεργαστή κειμένου και
φυλλομετρητή. Θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τους ρόλους που
αναλαμβάνουν οι μαθητές στα πλαίσια της μικρής ομάδας, στο στάδιο της
διερευνητικής διαδικασίας ως εξής:
Σε εκείνον του χειριστή του ηλεκτρονικού υπολογιστή .
Σε εκείνον του αναγνώστη - συντονιστή της διαδικασίας.
Σε εκείνον του γραμματέα της ομάδας που κρατά τις σημειώσεις.
Για την ανάθεση των ρόλων σε κάθε μαθητή, δεν παρεμβαίνει ο δάσκαλος.
Οι μαθητές αναλαμβάνουν το ρόλο εκείνο που οι ίδιοι θεωρούν ότι τους ανήκει και
που η ομάδα συνήθως χωρίς αντιρρήσεις τους αναγνωρίζει.
Στο στάδιο αυτό ο διδάσκων με βάση την παιδαγωγική αρχή της αφόρμησης
παρουσιάζει σε μια ολιγόλεπτη εισήγηση, με τη χρήση λογισμικού παρουσίασης και
βιντεοπροβολέα, συνοπτικά στοιχεία από τη ζωή και το έργο του ποιητή, τις
ιστορικές αναφορές στο έργο του Κ.Π. Καβάφη , μελέτες και αναφορές στον ποιητή
και το έργο του.
Οι αφαιρετικές αυτές αναφορές, στοχεύουν στη διέγερση του ενδιαφέροντος
των μαθητών, αλλά και στη συμπλήρωση γνώσεων που είναι απαραίτητες για την
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 6

7. ενασχόλησή τους –στο επόμενο στάδιο- με τα συγκεκριμένα ερωτήματα των φύλλων
εργασίας.
Το αρχείο της παρουσίασης, βρίσκεται και σε κάθε σταθμό εργασίας, ώστε να
μπορεί να γίνει χρήση του από κάθε ομάδα, όταν αυτό κριθεί απαραίτητο από τους
μαθητές.
Η παρουσίαση είναι σύντομη (5-10 λεπτά) ώστε να μην κουράζει και όπως
αναφέρθηκε αρκετά αφαιρετική για να μην στρέφει τουλάχιστον σε αυτή τη φάση
τους μαθητές σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Σίγουρα πάντως δεν περιλαμβάνει
«έτοιμες» απαντήσεις
Στη συνέχεια ο διδάσκων δίνει σύντομες πληροφορίες για τον τίτλο του
ποιήματος και την αφόρμηση του ποιητή.
Ο καθηγητής παρουσιάζει σύντομα στους μαθητές τα ζητούμενα των φύλλων
εργασίας και δίνει τις απαραίτητες διευκρινήσεις. Ακολουθεί η ανάγνωση του
ποιήματος.
Γ΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα- εργαστήριο)
Στο στάδιο αυτό οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες, επιχειρούν την
ερμηνευτική προσέγγιση μέσα από τις οδηγίες που υπάρχουν στα ηλεκτρονικά φύλλα
εργασίας, που βρίσκονται σε κάθε σταθμό και σε έντυπη μορφή.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας, ο καθηγητής , ενεργεί διευκολυντικά ελέγχει
και αξιολογεί στο βαθμό που είναι δυνατόν, όχι μόνον τις επιλεγμένες από τους
μαθητές πληροφορίες αλλά και τον τρόπο και την ίδια τη διαδικασία αναζήτησης –
οικοδόμησης της γνώσης.
Οι μαθητές ανακοινώνουν τα κείμενα που συνέθεσαν στην τάξη και τα
παραδίδουν στο καθηγητή σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή.
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ – ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ
Η διδακτική πρόταση, μπορεί να χωριστεί σε δραστηριότητες πάνω στις
οποίες το σύνολο της τάξης θα εργαστεί σε ένα κοινό φύλλο εργασίας, κάθε φορά.
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 7

8. Το σενάριο μπορεί να επεκταθεί σε διαθεματική συνθετική εργασία και να
πάρει τη μορφή project. Σε αυτήν την περίπτωση θα συνεργαστούν, οι καθηγητές της
Ιστορίας, Πληροφορικής και της Αισθητικής Αγωγής .
Το σενάριο μπορεί με μικρές τροποποιήσεις, να εφαρμοστεί σε όλες τις τάξεις
του Λυκείου.
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 8

9. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ
Γενικά ερμηνευτικά ερωτήματα προς όλους τους μαθητές:
Ακούστε την απαγγελία του ποιήματος από το Δημήτρη Χορν
(Το ποίημα ακούνε όλοι οι μαθητές από έναν υπολογιστή) . Επιχειρήστε τον
αποσυμβολισμό της Αλεξάνδρειας ,του Αντωνίου, και του αόρατου θιάσου
,καταγράψτε τις απόψεις σας και παρουσιάστε τες στην τάξη.
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 9

10. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΜΑΔΑ 1
(ομάδα διερεύνησης και αξιοποίησης βιογραφικών στοιχείων)
Η προσωπική ζωή του ποιητή, οι επιδράσεις που δέχεται από το περιβάλλον,
ακόμη και οι συνθήκες δουλειάς διαμορφώνουν σε ένα βαθμό και την ποίησή του.
Πώς επηρέασαν τα παραπάνω τη στάση ζωής που προτείνει ο Κ.Π.Καβάφης μέσα
στο συγκεκριμένο ποίημα;
Συνθέστε ένα κείμενο όπου θα καταγράφετε την άποψή σας. Στην προσπάθεια αυτή
θα σας βοηθήσουν τα βιογραφικά στοιχεία , γενικότερες πληροφορίες στο διαδίκτυο
καθώς και αποσπάσματα από την εκπομπή « Κ.Π.Καβάφης ,50 χρόνια από το
θάνατό του» .
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 10

11. ΟΜΑΔΑ 2
(Ομάδα διερεύνησης και αξιοποίησης του ιστορικού - ιδεολογικού πλαισίου)
«Εγώ είμαι ποιητής- ιστορικός· ποτέ μου δεν θα μπορούσα να γράψω μυθιστόρημα ή
θέατρον· αλλ' αισθάνομαι μέσα μου 125 φωνές να με λέγουν ότι θα μπορούσα να
γράψω ιστορίαν». Η γνωστή αυτή φράση του Κ. Π. Καβάφη συμπύκνωσε το
προσωπικό του ενδιαφέρον για την Ιστορία, υποδεικνύοντας, παράλληλα, και την
ιστοριογραφική διάσταση της ποίησής του.
Πώς αξιοποιεί τις ιστορικές του γνώσεις στο συγκεκριμένο ποίημα ;
Καταγράψτε την απάντησή σας αφού συμβουλευτείτε
• την παραπομπή του σχολικού βιβλίου
• πρόσθετες ιστορικές γνώσεις
και βιογραφικά στοιχεία
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%82_
%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 11

12. ΟΜΑΔΑ 3
(ομάδα γλωσσοτεχνικής προσέγγισης)
Συμβουλευθείτε την άποψη του Λ.Πολίτη (Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας)
και την άποψη του Γ.Βελούδη (εφημερίδα «το Βήμα») για την ιδιότυπη γλώσσα του
Καβάφη . Να συνθέσετε ένα κείμενο για τα γνωρίσματα της ποιητικής του γλώσσας
που μπορείτε να επισημάνετε στο «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον».
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 12

13. ΟΜΑΔΑ 4
(ομάδα αισθητικής προσέγγισης)
1. Ηχογραφήστε μια δική σας απαγγελία του ποιήματος και βάλτε την να
ακουστεί στην τάξη. Αιτιολογήστε την ένταση, το χρωματισμό της φωνής σας σε
συγκεκριμένα σημεία.
2. Με τη βοήθεια των εργαλείων του επεξεργαστή κειμένου, χρωματίστε όπως
εσείς νομίζετε, τους στίχους ή και συγκεκριμένες λέξεις του ποιήματος. Παρουσιάστε
το στην τάξη, αιτιολογώντας τους χρωματικούς συνδυασμούς που επιλέξατε.
3. Από τη συλλογή του Δημήτρη Παπαδημητρίου , «Κ.Π.Καβάφης»
ακούστε τη μελοποίηση του ποιήματος «Όποιος απέτυχε» και στη συνέχεια
μελετήστε το .Θεωρείτε ότι παρουσιάζει κοινά σημεία με το ποίημα ; Αιτιολογήστε
την επιλογή σας.
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 13

14. ΟΜΑΔΑ 5
(ομάδα συσχέτισης – σύγκρισης με παράλληλα κείμενα)
Να διαβάσετε το ποίημα «Τελειωμένα» και στη συνέχεια να ακούσετε την
απαγγελία του. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποίημα γράφτηκε από τον Καβάφη λίγο
πριν το «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» , να συγκρίνετε τα δύο ποιήματα ως προς το
θέμα τους και τη μορφή τους. Καταγράψετε σε κείμενο τις ομοιότητες και τις
διαφοροποιήσεις τους.
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 14

15. ΟΜΑΔΑ 6
(ομάδα περιγραφής )
Περιηγηθείτε στην έκθεση Cavafy’s World(φιλοξενήθηκε στο αρχαιολογικό μουσείο
του Κέλσι με τη συνεργασία του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού και του
Ε.Λ.Ι.Α. ) .Μπορείτε να διαβάσετε την Ελληνική απόδοση των ποιημάτων
αναζητώντας τα στην ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού . Στη
συνέχεια να περιγράψετε όλα εκείνα τα στοιχεία από όπου αντλήθηκαν τα θέματα
της ποίησης του Καβάφη.
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 15

16. Τελειωμένα
Μέσα στον φόβο και στες υποψίες,
με ταραγμένο νου και τρομαγμένα μάτια,
λυώνουμε και σχεδιάζουμε το πώς να κάμουμε
για ν’ αποφύγουμε τον βέβαιο
τον κίνδυνο που έτσι φρικτά μας απειλεί.
Κι όμως λανθάνουμε, δεν είν’ αυτός στον δρόμο·
ψεύτικα ήσαν τα μηνύματα
(ή δεν τ’ ακούσαμε, ή δεν τα νοιώσαμε καλά).
Άλλη καταστροφή, που δεν την φανταζόμεθαν,
εξαφνική, ραγδαία πέφτει επάνω μας,
κι ανέτοιμους — πού πια καιρός — μας συνεπαίρνει.
Όποιος απέτυχε
Όποιος απέτυχε, όποιος ξεπέσει
τι δύσκολο να μάθει της πενίας
την νέα γλώσσα και τους νέους τρόπους.
Εις τ’ άθλια ξένα σπίτια πώς θα πάει! —
με τι καρδιά θα περπατεί στον δρόμο
κι όταν στην πόρτα εμπρός βρεθεί πού θά ’βρει
την δύναμι ν’ αγγίξει το κουδούνι.
Για του ψωμιού την ποταπήν ανάγκη
και για την στέγη, πώς θα ευχαριστήσει!
Πώς θ’ αντικρίσει τες ματιές τες κρύες
που θα τον δείχνουνε που είναι βάρος!
Τα χείλη τα υπερήφανα πώς τώρα
θ’ αρχίσουν να ομιλούνε ταπεινά·
και το υψηλό κεφάλι πώς θα σκύψει!
Τα λόγια πώς θ’ ακούσει που ξεσκίζουν
τ’ αυτιά με κάθε λέξι — κ’ εν τοσούτω
πρέπει να κάμνεις σαν να μην τα νιώθεις
σαν να ’σαι απλούς και δεν καταλαμβάνεις.
(Από τα Κρυμμένα Ποιήματα , Ίκαρος 1993)
ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 16

17. ΚΟΥΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ 17