1. Notatka z mini wykładu letniego Pani Profesor Weroniki Wilczyńskiej « Na poc z ątku był o słowo... » Poznań, 30 lipca 2008

2. ZNAK (SIGNE) słowo, morfem… Repertuar językowy Wykształcone historycznie gatunki (genres, routines…) O d s ł o n a p i e r w s z a : Niemowle przychodzi na świat i zastaje życie społeczne w pewnej formie i na pewnym etapie rozwoju a wraz z nim język. Wzrasta i zaczyna funkcjonowa ć społecznie i językowo w określonym kontekście społeczno-kulturowym. DYSKURS FORMALNY , język jako system formalny. Budulec językowy od literki po tekst zapewniający spójność wwnątrztekstową. (Co/jak mogę powiedzieć w tym języku a czego/jak nie…) Sposób funkcjonowania w dyskursie, użycie formalne, mniej formalne i nieformalne w zale żności od kontekstu społecznego…czyli różne MODELE DYSKURSU , mniej lub bardziej skodowane, wiążą się z nimi określone oczekiwania społeczne , normy użycia. Zapewnia: s pójność budulca Cohésion Zapewnia spójność z kontekstem i funkcjonalność społeczną Cohérence Dziecko funkcjonuje w j ęzyku od urodzenia Sciśle skodowan y Mniej skodowane

3. O d s ł o n a d r u g a : Zakładamy, że dziecko wykazuje pewną kreatywność językową (wykształca więc kompetencję) , stosuje i adaptuje język na swój własny użytek. Uczenie się (Apprentissage) IDIOLEKT (nadbudowy dla normatywności Kompetencja Kompetencja językowa. K r e a t y w n o ś ć N apędza konstrukcję IDIOLEKTU Odkrywanie repertuaru językowego Découverte Normatywność Potrzeba autentyczności i spontaniczności Authenticité et spontanéité Potrzeba skuteczności i rzetelności Performance Konstrukcja osobistego typu dyskursu Człowiek b alansując między normami a własnymi potrzebami językowymi osiąga etap stabilizacji i wykształca RUTYNY . Rutyny, wiążą się z poziomem kompetencji. STRATEGIES LINGUISTIQUES Strategie językowe Poprawianie się Zwracanie uwagi na ciekawe słowa, „identyfikacja nowych nabytków językowych” , ocena czy warto je zatrzymać w osobistym repertuarze językowym, czy nie. Kompetencja uczeniowa+ strategie+wrażliwość językowa

4. Tożsamość językowa w sensie „Tak mówię kim jestem...” będzie konstytuować się pod wpływem aktualizowania się kontekstu, pozyskiwanej stopniowo pozycji społecznej. Idiolekt musi być ustabilizowany, ponieważ bez niego nie pojawi się „aisance”, płynność wypowiedzi. Czym jest zatem komp e tencja językowa? Musi zawierać w sobie skadową (KOMPETENCJĘ) STRATEGICZNĄ manifestującą się tym, że ktoś potrafi sam się uczyć i rozwijać. Indywidualna kompetencja strategiczna pozwala mu czerpać ze źródeł językowych i społecznych. Jeśli przyłożymy do siebi e dwa wcześniejsze schematy, to zwróćmy uwagę gdzie jest punkt przyłożenia, gdzie jest punkt ciężkości. Jaki, który , „język” jest naszym wyborem i na poziomie którego chcemy wyznaczać nasze cele ? G dy mówimy o prespektywie uczeniowej m ożemy rozwijać cel e na poziomie idiolektu . Te dwa schematy dobrze obrazują jaka jest różnica pomiędzy tym , co nazywamy „texte” , a tym , co nazywamy „discours” . Istnieją więc liczne tożsamości językowe (nawet w ramach operowania tym samym językiem w rozumieniu potocznym) różniące się od siebie. Jakimi elementami się różnią ? GLOSARIUSZ

5. PROSODIA Troista postać zapamiętywanych fragmentów myślowych O d s ł o n a t r z e c i a : Wewnątrz umysłów. Jak zapamiętujemy fragmenty języka? MOTORYKA SŁOWO (ZNAK, SENS) Vigotsky zauważył wspaniałą prawidłowość. Dziecko kształtuje swoją mowę w zetknięciu z mową innych osób. Na początku wszystkie , potem większość wypowiedzi jest wyrażanych głośno, towarzyszy temu silne nacechowanie motoryczne i emocjonalne mające wyraz w prosodii języka. Z czasem coraz więcej intencji zwerbalizowania myśli pojawia się na etapie mowy wewnętrznej lecz nie wszystkie są wyrażane głośno. Tak uczymy się w środowisku naturalnym. Co do nauki języka obcego sprawa staje się bardzo utrudniona. Tworząc warunki nauczania trzeba starać się zapewnić w maksymalnym stopniu podobieństwo do naturalnych warunków. To dlatego powstały, między innymi formy nauczania „jeux de rôles”, „simulation globale” i aktualnie „approche par tâche”. Są one wyrazem poszukiwania AUTENTYCZNOŚCI w nabywaniu kompetencji językowej

6. Analizując głebiej proces ubierany często w zdanie „Różne rzeczy nam chodzą po głowie...” zauważamy, że myślimy całymi schematami, mamy obrazy znaczeń, których nie możemy wyrazić w sposób identyczny, jak się pojawiają. Na tym poziomie pojawia się PREDYKAT. Mowa wewnętrzna jest SYNOPTYCZNA. Myślimy o trzech rzeczach jednocześnie, ale nie możemy mówić o trzech rzeczach jednocześnie! Ciekawy jest zatem moment przejścia od momentu pojawienia się synoptycznych myśli do ich zwerbalizowania. Jak ustawimy kolejność przekazania sensu? Linearnie? Gdzie się rodzi wypowiedź? Jakie są etapy jej powstawania? Intencja przecież nie jest jeszcze równoznaczna z aktem i wypowiedzeniem. Jaki jest mój „ideał” w kontekście modelowego uczenia? Jak ma być, żeby było lepiej? Najefektywniej? Czego i jak chcemy nauczyć ? Program do tworzenia mapy myśli Inny program do tworzenia mapy mysli

7. PROSODIE : Ensemble des éléments phoniques (intonation affective, particularismes régionaux, accent tonique, montée mélodique, etc.) qui caractérisent le langage parlé. Grand Dictionnaire terminologique , http://w3.granddictionnaire.com SYNOPTYCZNY : zwięzły, dający ogólny pogląd na rzecz GLOSARIUSZ FR/PL Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego , http://www.slownik-online.pl/index.php SYNOPTIQUE : Qui permet de voir un ensemble d'un seul coup d'œil, qui donne une vue générale ENONCE : Toute partie de discours, tenue par une seule personne, avant et après laquelle il y a silence de la part de la personne. Note(s) : L'énoncé n'est pas en général identique à la phrase, au sens que ce mot a couramment, puisqu'un très grand nombre d'énoncés (en anglais par exemple) sont constitués par un seul mot, un syntagme, une phrase incomplète, etc. DISOURS Typologie sociale: discours religieux, politiques… Typologie linguistique: discours narratif, descriptif, explicatif, argumentatif Compréhension générale: façon de s'exprimer par le langage DYSKURS : rozmowa, dyskusja; przemowa

8. Realizacja: Anna Koenig-Wiśniewska, UAM/UP, 2008, akceptując licencję CREATIVE COMMONS Fotografia dziecka: « A travers mon chapeau de paille » Źródło : Flickr.com Data: 07/02/08 Permalink : http://www.flickr.com/photos/25361535@N02/2632240500 Obrazki cegieł i znaków : Galeria Clipartów Microsoft Windows Dziękując Pani Profesor Wilczyńskiej dedykuję K oleżankom Doktorantkom