2. Podejście behawiorystyczne zakłada, że języka
można się nauczyć głównie poprzez naśladowanie,
na drodze warunkowania instrumentalnego.
Podejście natywistyczne mówi o wrodzonych
mechanizmach, które są decydujące przy
nabywaniu języka.
Podejścia społeczno-interakcyjne kładły nacisk na
pomoc dorosłych przy akwizycji języka, dorośli
mieliby dostosować styl mówienia do poziomu
rozumienia dziecka oraz angażować je w sytuacje,
które polegają na kształtowaniu wspólnego pola
uwagi (Schaffer 2013: 330).
3. Ludzie mają wrodzoną wiedzę o właściwościach języka.
Charakter ludzkiego języka jest twórczy, oznacza to, iż
człowiek zdolny jest do wytwarzania nowych wypowiedzi.
Zdaniem Chomsky’ego człowiek może wypowiadać
dowolne dopuszczalne sekwencje językowe, dzięki
wewnętrznemu zbiorowi zasad, jakie posiada w swoim
umyśle.
Ludzie są jedynym ssakami, które posługują się językiem.
Nauka zna przykłady zwierząt, które były uczone języka.
Żaden tego typu eksperyment nie zakończył się
sukcesem. Szympansy, które najczęściej poddawane były
badaniom, były w stanie opanować umowne symbole,
radziły sobie z semantycznością. Zwierzętom jednak nie
udało się zaprogramować struktury języka.
4. Badacze są zgodni co do jednego faktu:
niezależnie z jakiego kraju pochodzi dziecko,
jeśli jego rozwój przebiega bez zakłóceń,
pomiędzy ludźmi, etapy tegoż rozwoju
językowego są takie same. (Kurcz 2005: 84)
6. Według L. Kaczmarka (1953) w rozwoju mowy
wyodrębnia się cztery:
- okres melodii (pierwszy rok życia dziecka)
- okres wyrazu (drugi rok życia dziecka)
- okres zdania (trzeci rok życia dziecka)
- okres swoistej mowy dziecięcej (od
trzeciego do siódmego roku życia dziecka)
7. • Występowanie zdolności percepcyjnych już w łonie matki
• Zdolność rozróżniania fonemów ok. 9 m.ż.
• Artykulacja fonemów pod koniec pierwszego roku życia
Rozwój składnika
fonologicznego
• Kolejność opanowywania przez dziecko słów: najpierw konkretne a potem
abstrakcyjne
Rozwój słownika
umysłowego
• Współdzielenie uwagi, intencja komunikacyjna
• Zachowania oceniające intencję komunikacyjną (dziecko w wieku 8-10
m.ż.): nawiązanie kontaktu wzrokowego, gestykulacja; powtarzanie
określonych gestów lub dźwięków w nowych sytuacjach; po gestach
zrytualizowanych oczekiwanie na reakcję drugiej osoby; powtarzanie
wysiłku, gdy brak jest odpowiedzi.
Rozwój aspektu
pragmatycznego
8. Opóźniony rozwój
mowy
• Może być sygnałem
deficytu
neurofizjologicznego
SLI (specyficzne
zaburzenie rozwoju
językowego)
• Występujące
trudności: w
przypominaniu sobie
nazw przedmiotów,
ubogie w treść
opowiadania,
pozbawione strategii
dyskursywnych.
• Zaburzenie
kompetencji
językowej
Autyzm
• Występujące
trudności: problem ze
zrozumieniem intencji
innych, brak potrzeby
komunikowania
intencji własnych.
• Zaburzenie
kompetencji
komunikacyjnej
9. Schaffer R., Psychologia dziecka, Warszawa
2013
Kurcz I., Psychologia języka i komunikacji,
Warszawa 2005
Aitchison J., Ssak, który mówi, Warszawa
