2. W tej części szkolenia zamierzamy…
1. Ocenić poprzez test początkowe umiejętności
komunikacyjne
2. Zidentyfikować styl komunikacji (perswazyjny, agresywny,
uległy)
3. Wprowadzić w sesji e-learning teorię komunikacji
(pragmatyka komunikacji człowieka)
4. Wprowadzić w sesji e-learning pojęcia (poprzez kreskówkę,
film lub ćwiczenia) komunikacji werbalnej, niewerbalnej i
elektronicznej
5. Wprowadzić w sesji e-learning (poprzez kreskówkę, film lub
ćwiczenia) jak komunikować się w różnych sytuacjach i
kontekstach
6. Rozpoznać mocne i słabe strony swojej komunikacji i
interakcji
7. Ocenić poprzez test końcowe umiejętności komunikacyjne
3. • Proces rozumienia i dzielenia znaczenia.
• Wymiana myśli, wiadomości lub
informacji poprzez mowę, znaki,
zachowanie lub wysyłanie sygnałów.
• Proces wysyłania i odbierania
wiadomości od nadawcy do odbiorcy.
4. Zdolność do dotarcia do odbiorców ze zdefiniowanym
przekazem i z wykorzystaniem dostępnych środków. Właściwe
używanie środków przekazu ułatwia cały proces.
Komunikacja to sposób w jaki osoba wyraża swoje myśli i
idee, werbalnie lub na piśmie. Każdy ma swój styl wyrażania
siebie, ale w celu stworzenia komunikatu dostępnego dla
innych i wyjaśnienia swoich idei, trzeba spełnić pewne
podstawowe wymagania, w tym:
- Jasność koncepcji i ich wyrażania
- Płynna znajomość języka
- Zdolność do przedstawienia osobistych idei i koncepcji,
adaptacja stylu wyrażania ich do potrzeb odbiorców
5. - Myślenie o przedmiocie, celu, nadawcy, odbiorcy, środku
przekazu i kontekście przekazu;
- Komunikacja z użyciem norm odpowiednich dla środka
przekazu;
- Przykładanie uwagi, robienie notatek, zadawanie pytań,
zaangażowanie w wysłuchanie przekazu;
- Dekodowanie słów pisanych i obrazów w celu zrozumienia,
co stara się zakomunikować nadawca;
- Użycie słów, tonu głosu, języka ciała, gestów, wyrazów
twarzy i wsparcia wizualnego w celu przekazania idei;
- Efektywne przejście od odbierania pomysłów do tworzenia
pomysłówto;
- Rozumienie możliwości i ograniczeń komunikacji
technologicznej np. telefon, e-mail
- Kodowanie przekazu w słowa i zdania dla celów komunikacji
z osobą od której dzieli nas dystans.
6. - Zdolność do przekazywania i pytania o informacje w ramach
grupy;
- Zdolność do adaptacji własnych stylów komunikacji do
potrzeb środowiska w wymiarze indywidualnym i grupowym;
- Zdolność rozróżnienia kontekstów, rozpoznania strategii
komunikacji innych osób, przełożonych i współpracowników;
- Zdolność przekazywania i pytanie o informacje z pomocą
narzędzi (komunikacja werbalna, pisana, telefon, komputer
itd.)
- Zdolność do kodowania i dekodowania przekazu werbalnego
i niewerbalnego.
8. - WERBALNA: komunikacja wyrażana poprzez słowa.
“Zawartość" głosu (dobór słów, użycie idiomów, język
formalny i nieformalny, cechy wymowy, znaczenia itd.)
- PARA-WERBALNA: "W środku" głosu
...np ton głosu, dykcja, prędkość mówienia itd.
- NIEWERBALNA: ruchy ciała, wyraz twarzy.
...postawa, gesty, wyraz twarzy, spojrzenie, ruchy ciała,
ubrania i akcesoria.
9. - Komunikacja werbalna: słowa, których używamy
Słowa, które są krytyczne, obwiniające, osądzające lub
oskarżające prowadzą do oporu i nie służą rozwiązywaniu
problemów.
Wysyłanie efektywnych przekazów wymaga wyrażenia
naszego punktu widzenia w sposób jasny i efektywny.
Wybierz słowa z intencją uczynienia przekazu możliwie
najprostszym, unikając żargonu i niepotrzebnych informacji.
Efektywne przekazy werbalne:
1. Są krótkie, jasne i zorganizowane
2. Nie zawierają żargonu
3. Nie budzą oporu słuchacza
10. - Komunikacja parawerbalna: jak używamy słów
Komunikacja parawerbalna odnosi się do przekazu, który
transmitujemy przez ton głosu i sposób w jaki mówimy. Nie
chodzi o to co mówimy, ale jak mówimy.
To samo zdanie może mieć różne znaczenia w zależności od
użytego tonu głosu.
Kilka zasad komunikacji parawerbalnej:
- Gdy jesteśmy źli lub podekscytowani, nasza mowa jest
szybsza i głośniejsza.
- Gdy jesteśmy znudzeni, mówimy wolno i monotonnie.
- Gdy jesteśmy defensywni, inni często nam przerywają.
11. Komunikacja niewerbalna: mowa ciała
Siła komunikacji niewerbalnej nie może być niedoceniana.
Komunikujemy się poprzez mowę ciała czy tego chcemy, czy nie!
Komunikacja niewerbalna to najlepszy sposób okazywania emocji.
Wyraz twarzy: Twarz jest najważniejszym przekaźnikiem informacji
o emocjach. Twarz może wyrażać entuzjazm, energię, zakłopotanie i
nudę oraz złość. Oczy są w szczególności znaczące w wyrażaniu
radości, smutki, złości lub zakłopotania.
Postawa i gesty: Nasza postawa może stworzyć wrażenie otwartości
lub zamknięcia. Przykładowo, jeśli ktoś siedzi z rękami położonymi
na kolanach, świadczy to o zainteresowaniu przekazem rozmówcy.
Tymczasem krzyżowanie rąk może oznaczać brak otwarcia na drugą
osobę. Zbieranie dokumentów to sygnał chęci zakończenia
konwersacji.
12. 3 składniki komunikacji
Jak widzisz, najważniejsza jest komunikacja niewerbalna.
Następnie komunikacja para-werbalna, a na końcu
komunikacja werbalna.
13. Znaczenie spójności
W naszej komunikacji dążymy do wysyłania spójnych
komunikatów werbalnych i niewerbalnych. Kiedy nasze
komunikaty są niespójne, słuchacz może nas źle zrozumieć.
Niezgodność może również powodować brak zaufania i osłabić
szansę na zbudowanie dobrych relacji.
Kiedy osoba wysyła wiadomość z konfliktem na tle werbalnym
i niewerbalnym, brana pod uwagę jest komunikacja
niewerbalna. Popatrz na przykład na zdjęciu. W którą wersję
uwierzysz? W to co widzisz czy to co słyszysz?
14. •Komunikacja jest bardziej efektywna, gdy występuje
spójność trzech komponentów (werbalny, parawerbalny i
niewerbalny).
•Tymczasem brak spójności powoduje nieporozumienia i
niską zdolność perswazji.
•W tych wypadkach, komunikacja niewerbalna i
parawerbalna ma większe znaczenie od komunikacji
werbalnej!
15. Pamiętaj...
Kluczem do efektywnego rozumienia jest słuchanie!
Słuchanie to kombinacja słyszenia tego, co mówi druga osoba
i psychologicznego zaangażowania w to, co się słyszy.
Słuchanie to coś więcej niż słyszenie słów.
Wymaga pragnienia zrozumienia drugiej osoby, postawy
szacunku i akceptacji oraz chęci otwarcia się na inny punkt
widzenia.
Słuchanie wymaga dużej koncentracji i energii!
Wymaga to "wejścia w buty" drugiego człowieka i próby
spojrzenia na świat jego oczami. Prawdziwe słuchanie
oznacza, że zawieszamy osądzanie, ocenę i próbujemy
zrozumieć drugą osobę, jej emocje i postawy.
Słuchanie w celu zrozumienia jest trudnym zadaniem!
17. Paul Watzlawick był badaczem Mental Research Institute w
Palo Alto w Kalifornii od 1960 roku. W 1969 roku Paul
Watzlawick wraz z Beavinem i Jacksonem opublikował swoją
pierwszą książkę, Pragmatyka i Komunikacja Międzyludzka,
która stała się jedną z najbardziej znaczących i najczęściej
cytowanych prac na temat komunikacji. W nim określa pięć
tak zwanych aksjomatów (podstawowe zasady), zgodnie z
którym zachodzi komunikacja. Teraz przejdziemy do przeglądu
najważniejszych aksjomatów.
18. Aksjomat nr 1
Nie można się nie komunikować.
Aksjomat nr 1 wskazuje, że komunikujemy się w każdej
sytuacji społecznej; zawsze coś komunikujemy, nawet jeśli nic
nie mówimy.
Każde zachowanie (niewerbalne i werbalne) ma naturę
komunikacyjną, ludzie nie potrafią zachowywać się w inny
sposób.
Działanie i brak działania, cisza i słowa, płacz i smiech,
komunikują coś innym ludziom.
19. Aksjomat nr 2
Aspekt tematu i relacji
Zakłada, że każdy przekaz ma dwa aspekty. Aspekt tematu
obejmuje informacje i dane, tym samym reprezentuje to, o co
chodzi w przekazie.
Aspekt relacji oznacza sposób, w jaki nadawca chce być
rozumiany przez odbiorcę i obejmuje przekaz niewerbalny, np.
ton głosu, wybór słów, gestów i wyrazów twarzy.
20. Aksjomat nr 3
Interpunkcja sekwencji komunikacji
Znaczenie tego aksjomatu jest bardziej skomplikowane, niż się
wydaje.
Na pewno każdy zna sytuację, w której dwie strony kłócąc się,
wzajemnie się oskarżają o rozpoczęcie kłótni. Zdarza się to
dość często w związkach.
Klasycznym przykładem jest to, jak żona narzeka, że mąż
wychodzi do baru, a on mówi że wychodzi dlatego, że żona
cały czas narzeka.
21. W celu podsumowania…
Nie można się nie komunikować
Aspekt tematu i relacji
Sekwencja komunikacji
22. Bariery to limit dla efektywności komunikacji
Fakt istnienia barier między ludźmi czyni komunikację
znacznie trudniejszą, niż większość uważa. To fałszywe
założenie, że jeśli ktoś umie mówić, to umie się komunikować.
Ponieważ nasza edukacja wprowadza nas w błąd, gdy każe
nam myśleć, że komunikacja jest łatwiejsza niż naprawdę jest,
ludzie często stają się zniechęceni i rezygnują w przypadku
napotkania trudności.
23. Te bariery mogą istnieć w każdym komponencie komunikacji
(werbalna, parawerbalna i niewerbalna). Dlatego też warto
opisać kilka wspólnych czynników, które mają negatywny
wpływ na komunikację.
Rozproszenie języka
Wzorce mentalne
Napięcie między rozmówcami
Brak czasu
Interferencja
24. Rozproszenie języka
Używanie wspólnego języka nie zapewnia wzajemnego zrozumienia (różny
język, żargon techniczny, długie zdania, brak jasnych wyrażeń,
przeładowanie informacją).
Wzorce mentalne
To sposoby interpretacji rzeczywistości, reprezentują formę ekonomii myśli
bazującej na doświadczeniu, które pozwala na kategoryzacją i rozumienie
rzeczywistości. Jednak wzorce mentalne wpływają na myśli i zmuszają do
działania według limitów.
Napięcie między rozmówcami
Poprzednie problem w komunikacji, negatywna postawa, antycypacja lub
czytanie w myślach.
Brak czasu
Gdy masz mało czasu na poświęcenie uwagi i zrozumienie rozmówcy.
Interferencja
Awersja, kultura, klasa, język, upał, mróz, głód, pragnienie, hałas.
25. Co się dzieje, kiedy chcesz coś
zakomunikować!
Kiedy przekazujesz 100%, inni
zapamiętują 10% - jest to normalne
zjawisko i nie martw się tym.
27. Dobre umiejętności komunikacji interpersonalnej umożliwiają
nam bardziej efektywną pracę w zespole, który może być
formalny lub nieformalny.
Umiejętności komunikacji interpersonalnej często są istotne
dla rozwoju innych kluczowych umiejętności. Zdolność do
dobrej komunikacji z innymi jest często kluczowa dla
rozwiązywania problemów, które pojawiają się w życiu
prywatnym i zawodowym.
Zobaczmy niektóre style komunikacji…
28. - Czy jest pasywny?
to osoba, która komunikuje się bez korzystania z najlepszych
narzędzi komunikacji.
Kanał głosowy nie jest ustawiony. Osoba jest pod wpływem
nieśmiałości lub lęku. Ma tendencję do cichego mówienia, ton
emocjonalny zdradza osobę uległą, która woli unikać
bezpośredniej konfrontacji, jest defensywna i woli narzekać.
Komunikacja niewerbalna jest niewygodna i niespójna. Osoba
patrzy w dół, a nie na twarz rozmówcy. Ma tendencje do
ujawniania niskiej samooceny.
29. - Czy jest agresywny?
jest charakterystyczny dla tych, którzy lubią niszczyć innych
Podnoszą głos, często używają sarkastycznego tonu, chcą
poniżać innych. Agresja to często narzędzie obrony. Styl ten
ma na celu podporządkowanie sobie innych, co sprawia że nie
ma miejsca na milczenie.
Taka komunikacja jest bardzo silna, niemal przytłaczająca.
30. - Czy jest agresywny?
jest charakterystyczny dla tych, którzy lubią niszczyć innych
Podnoszą głos, często używają sarkastycznego tonu, chcą
poniżać innych. Agresja to często narzędzie obrony. Styl ten
ma na celu podporządkowanie sobie innych, co sprawia że nie
ma miejsca na milczenie.
Taka komunikacja jest bardzo silna, niemal przytłaczająca.
31. Każdy człowiek ma swój świat. Często
jest to świat zamieszania i niepewności.
Jak możemy spróbować zmniejszyć
złożoność i niepewność tego świata?
32. Dialog strategiczny to technika redukcji
niepewności i złożoności świata poprzez
formułowanie alternatyw dla
zamkniętych pytań i restrukturyzację
znaczeń.
33. Przykład
A: Chcę gdzieś dzisiaj wyjść!
B: Z kim chcesz wyjść, z przyjaciółmi?
A: Nie, właściwie planuję wieczór we dwoje ...
B: Czy chcesz coś zjeść?
A: Nie, wolę zrobić coś po kolacji.
B: Coś w stylu imprezy tanecznej lub obejrzenia filmu?
A. Cóż, myślę że wyjście do kina to dobry pomysł ...
34. Umiejętności komunikacyjne nie ograniczają się do
bezpośredniej interakcji z innymi i słowa mówionego.
Zdolność do jasnego i efektywnego komunikowania to klucz
do dobrej komunikacji, ten zestaw umiejętności nie musi być
ograniczony do dziennikarzy i profesjonalnych tworców.
Słaba komunikacja pisemna może być frustrująca dla
czytelnika i potencjalnie szkodliwa dla autora!
35. Słabe umiejętności w pisaniu tworzą słabe pierwsze wrażenie
i wielu odbiorców będzie reagować negatywnie na błędy.
Prawidłowa gramatyka, interpunkcja i wymowa to klucz do
komunikacji pisemnej. Odbiorca zbuduje sobie opinię na Twój
temat bazując na zawartości i sposobie jej przedstawienia,
błędy będą budować negatywne wrażenie.
36. Sposób sprawdzenia swojej pracy i poprawy umiejętności to
czytanie na głos. Czytanie tekstu na głos zmusza do zwolnienia
i umożliwia wychwycenie problemów, jakich można nie
zauważyć w innym wypadku.
Kolejnym sposobem na poprawę umiejętności w pisaniu jest
czytanie - gdy czytasz, zapoznajesz się z nowymi stylami i
słownictwem.
37. Najlepszym sposobem na poprawę jest pisanie. Staraj się
pisać praktyczne teksty, nie musisz ich nikomu pokazywać.
Kiedy Twoja pewność siebie wzrośnie, możesz pokazać swoją
twórczość kolegom i poprosić ich o opinię.
Możesz nawet poprosić kolegę, aby został mentorem w
rozwoju Twoich umiejętności.