Ιστορία Δ΄ δημοτικού

2. Τι μάθαμε για τα Αρχαϊκά χρόνια
•Στα αρχαϊκά χρόνια δηµιουργήθηκαν οι πόλεις - κράτη.
•Oι Έλληνες ίδρυσαν πολλές αποικίες στα παράλια της Μεσογείου
και του Εύξεινου πόντου.
•Παρά το γεγονός ότι οι Έλληνες ζούσαν διασκορπισµένοι σε πολλά
µέρη, είχαν συνείδηση της κοινής τους καταγωγής και µε διάφορες
εκδηλώσεις (Oλυµπιακοί Αγώνες, ίδρυση Αµφικτιονιών κ.ά.)
διατηρούσαν µεταξύ τους δεσµούς.
•Η τέχνη γνώρισε αξιόλογη ανάπτυξη. Στην αρχιτεκτονική
κυριάρχησαν ο δωρικός και ο ιωνικός ρυθµός, στη γλυπτική οι
κούροι και οι κόρες και στην αγγειοπλαστική ο µελανόµορφος και ο
ερυθρόµορφος ρυθµός.
•Στα χρόνια αυτά ξεχώρισαν δύο πόλεις, η Σπάρτη και η Αθήνα.

4. Το περσικό κράτος και οι Έλληνες της Μικρής Ασίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15

5. Το περσικό κράτος ήταν τεράστιο. Απλωνόταν στην Ασία και την
Αφρική.

6. Αρχηγός του κράτους ήταν ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ που ήταν σκληρός
και τον σέβονταν όλοι.

7. Το κράτος ήταν χωρισμένο σε μεγάλες περιφέρειες, τις σατραπείες, τις
οποίες διοικούσαν οι σατράπες

8. Τα Περσάκια πήγαιναν κάθε μέρα στο σχολείο και μάθαιναν δικαιοσύνη
και αυτοσυγκράτηση. Τι σημαίνει; Μάθαιναν ακόμη υπακοή στους
άρχοντες. Πολύ τα βοηθούσε σ' αυτό η συμπεριφορά των μεγάλων
απέναντι στους άρχοντες.

9. Τα Περσάκια μάθαιναν επίσης να αντέχουν την πείνα και τη δίψα. Τι
σας θυμίζει; Και εδώ το παράδειγμα το έδιναν οι μεγαλύτεροι, που
πήγαιναν για φαγητό, όταν τους το επέτρεπαν οι άρχοντες. Τα παιδιά
δεν έτρωγαν κοντά στη μητέρα τους αλλά κοντά στο δάσκαλο. Έφερναν
από το σπίτι τους για φαγητό ψωμί και για προσφάγι κάρδαμο (φυτό)
και ένα ποτήρι, για να πίνουν νερό από το ποτάμι άμα διψάσουν.

10. Τέλος τα Περσάκια μάθαιναν να χειρίζονται το τόξο και το ακόντιο.
Μέχρι να γίνουν 16 ή 17 χρόνων τα παιδιά με αυτά ασχολούνταν. Σας
θυμίζει κάτι;

11. Οι Πέρσες έγιναν τόσο δυνατοί με τόσο πολύ στρατό, που νίκησαν τη
Λυδία και αιχμαλώτισαν τον βασιλιά της τον Κροίσο.

12. Ο βασιλιάς της Λυδίας
Κροίσος ήταν ξακουστός σε
όλο τον αρχαίο κόσμο για τα
αμύθητα πλούτη του. Από
τους φόρους που του έδιναν
οι ελληνικές αποικίες της
Μικράς Ασίας και από τα
χρυσωρυχεία του Πακτωλού
ποταμού γινόταν όλο και πιο
πλούσιος και πιο περήφανος
για τα πλούτη του. Πίστευε
μάλιστα ότι δεν υπήρχε πιο
ευτυχισμένος άνθρωπος από
αυτόν στον κόσμο.
Εσύ θα ήσουν ο πιο
ευτυχισμένος άνθρωπος
στον κόσμο αν είχες όλα
αυτά τα πλούτη;

13. Κάποτε τον επισκέφτηκε ο
Σόλων, (τον ξέρετε;), ένας από
τους σοφούς της αρχαιότητας.
Ο Κροίσος τον υποδέχτηκε
πολύ φιλόξενα. Την τρίτη ή την
τέταρτη ημέρα οι υπηρέτες του
γύρισαν τον Σόλωνα στους
θησαυρούς και του τα έδειχναν
όλα, που ήταν μεγαλόπρεπα
και ακριβά.

14. Αφού τα κοίταξε όλα και τα
παρατήρησε με την ησυχία
του, τον ρώτησε ο Κροίσος
«Ξένε Αθηναίε, έχεις
επισκεφτεί πολλές χώρες,
για να γνωρίσεις τον κόσμο.
Θέλω να σε ρωτήσω, είδες
κανένα που να είναι ο πιο
ευτυχισμένος άνθρωπος;».
Τι πίστευε ο Κροίσος ότι
θα απαντούσε ο Σόλωνας;

15. Ο Σόλων αποκρίθηκε: «Ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος που γνώρισα ποτέ
ήταν ένας Αθηναίος βασιλιάς που λεγόταν Τέλλος.».
«Και γιατί νομίζεις ότι αυτός ήταν ο πιο ευτυχισμένος;», ρώτησε ο Κροίσος.
«Για δυο λόγους», είπε ο Σόλων.

16. «Ο Τέλλος από τη μια είχε πατρίδα που ευτυχούσε και μέσα σ' αυτήν
απέχτησε γιους καλούς κι ενάρετους και είδε να κάνουν όλοι παιδιά και
να ζουν όλα κι από την άλλη ενώ η ζωή του ήταν ευτυχισμένη, πέθανε
με έναν ένδοξο θάνατο. Δηλαδή πολέμησε για την πατρίδα του, νίκησε
τους εχθρούς και οι Αθηναίοι τον έθαψαν με πολλές τιμές.».
Γιατί ο
Σόλωνας
θεωρεί
τον Τέλλο
τον πιο
ευτυχισμέ
νο
άνθρωπο
στον
κόσμο;

17. Ο Κροίσος τότε τον ρώτησε ποιον
γνωρίζει δεύτερο πιο ευτυχισμένο
άνθρωπο στον κόσμο, νομίζοντας ότι
ο Σόλωνας θα έλεγε αυτόν. Ο Σόλων,
όμως, όχι, δεν είπε τον Κροίσο, αλλά
μίλησε για δύο νέους: «Πολύ
ευτυχισμένοι ήταν δυο αδέρφια από
το Άργος, ο Κλεόβης και ο Βίτωνας.
Είχαν περιουσία όση τους χρειαζόταν
και ήταν και οι δύο πρωταθλητές
στους αγώνες.

18. Λένε γι’ αυτούς ότι σε μια εορτή της Ήρας στο Άργος η μάνα τους
αρρώστησε και έπρεπε οπωσδήποτε να μεταφερθεί με άμαξα στο ναό και
η άμαξα αργούσε να έρθει. Τότε έπιασαν την άμαξα τα παλικάρια τα ίδια
και άρχισαν να την σέρνουν. Όλοι τότε θαύμαζαν τη δύναμη των νέων κι οι
Αργείοι καλοτύχιζαν τη μάνα τους για τα παιδιά που είχε κάνει.

19. Τρισευτυχισμένη η μητέρα
τους για την πράξη των
παιδιών της και για τους
επαίνους, προσευχήθηκε για
τον Κλέοβη και το Βίτωνα, που
την είχαν κάνει τόσο
περήφανη, να τους δώσει η
θεά ό,τι καλύτερο είναι για τον
άνθρωπο. Έπειτα από την
προσευχή έπεσαν και
κοιμήθηκαν χωρίς όμως να
σηκωθούν πια και αυτό ήταν το
τέλος τους. Οι Αργείοι
κατασκεύασαν τα αγάλματά
τους και τ' αφιέρωσαν στους
Δελφούς, επειδή αποδείχτηκαν
άντρες εξαιρετικοί».
Γιατί ο Σόλωνας τους
θεωρούσε ευτυχισμένους;

20. Ακούγοντας την ιστορία ο Κροίσος θύμωσε με τη δεύτερη απάντηση
του Σόλωνα και προτού τον διώξει ξέσπασε: «Ωραία όλα αυτά Αθηναίε
φίλε μου, αλλά τι έχεις να πεις για τη δική μου ευτυχία;». Τότε ο σοφός
Αθηναίος του αποκρίθηκε με μια φράση που έμεινε στην ιστορία:
«Μηδένα προ του τέλους μακάριζε».
Τι εννοούσε με αυτά τα
λόγια ο Σόλωνας;

21. «Τα μεγάλα πλούτη δεν κάνουν τον
άνθρωπο περισσότερο ευτυχισμένο απ’ ότι
μια μέτρια περιουσία. Μη θεωρήσεις
κανέναν ευτυχή, πριν γνωρίσεις το τέλος
του.».
Αυτά τα λόγια δεν έδωσαν καθόλου χαρά
στον Κροίσο και αποχαιρέτησε τον Σόλωνα
περιφρονώντας τον.

22. Σύντομα, όμως, πλήθος
συμφορών βρήκαν τον Κροίσο.
Ο γιος του ο Άτης σκοτώθηκε
στο κυνήγι. Μετά τον νίκησαν
και οι Πέρσες και τον έπιασαν
αιχμάλωτο. Oι Πέρσες, τον
έφεραν μπροστά στον βασιλιά
τους τον Κύρο. Αυτός έδωσε
διαταγή να ανάψουν μια μεγάλη
φωτιά και να τον ανεβάσουν
επάνω μαζί με 14 νεαρούς
Λυδούς, για να θυσιαστούν σε
κάποιο θεό. Κι ενώ ο Κροίσος
βρισκόταν πάνω στη φωτιά,
θυμήθηκε το Σόλωνα που του
είχε πει πως κανένας άνθρωπος
δεν είναι απόλυτα ευτυχισμένος
εάν δεν έχει καλό τέλος. Τότε
αναστέναξε και φώναξε τρεις
φορές: «Σόλωνα, Σόλωνα,
Σόλωνα».

23. O Κύρος παραξενεύτηκε και ζήτησε
εξηγήσεις. O Κροίσος διηγήθηκε στον
Κύρο πως τα πρώτα χρόνια της
βασιλείας του τον είχε επισκεφτεί ένας
Αθηναίος, ο Σόλωνας, που είχε
περιφρονήσει τα πλούτη του και του
είχε πει πολλά που τώρα βγήκαν
αληθινά. O Κύρος, μόλις άκουσε αυτά,
φοβήθηκε μήπως κάποτε τιμωρηθεί κι
αυτός από τους θεούς γι' αυτή του την
πράξη. Έδωσε λοιπόν διαταγή να
σβήσουν τη φωτιά και να κατεβάσουν
τον Κροίσο και τους συντρόφους του.
Έτσι χάρισε στον Κροίσο τη ζωή και
μάλιστα τον κράτησε κοντά του ως
έμπιστο φίλο και σύμβουλό του.

24. Σήμερα κάποιους ανθρώπους τους λέμε Κροίσους.
Γιατί;

25. Οι Πέρσες
επεκτείνονται.
Ποιοι κινδυνεύουν
τώρα;

26. Οι Πέρσες λοιπόν νίκησαν και κατέλαβαν τη Λυδία. Μαζί κατέλαβαν και τις
ελληνικές πόλεις της Μ. Ασίας, που έχασαν την ελευθερία τους.
Έτσι δεν μπορούσαν να κάνουν εμπόριο με τον Εύξεινο Πόντο και έπρεπε
να πληρώνουν φόρους γι’ αυτό.

27. Όταν οι Πέρσες
έκαναν εκστρατεία
στη Θράκη,
αναγκάστηκαν οι
Έλληνες της Μ.
Ασίας να στείλουν
και δικό τους στρατό.

28. Τα πράγματα
έχουν γίνει
δύσκολα για τους
Έλληνες της Μ.
Ασίας. Τι θα
κάνουν τώρα;

29. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας θύμωσαν και ήθελαν να διώξουν του Πέρσες.
Αποφάσισαν τότε να εξεγερθούν και να διώξουν τους Πέρσες.
Επειδή δεν είχαν όμως αρκετό στρατό ζήτησαν βοήθεια από ποιους;

30. Φυσικά από τους Έλληνες!

31. Από τους Έλληνες όμως τους βοήθησαν μόνο οι Αθηναίοι και οι Ερετριείς που έστειλαν
20 και 5 πλοία αντίστοιχα και λίγους στρατιώτες.
Οι πόλεις της Μικράς Ασίας έκαναν τελικά επανάσταση με αυτή τη μικρή βοήθεια των
Αθηναίων και στην αρχή τα πήγαν καλά γιατί έδιωξαν τους Πέρσες. Έκαναν μάλιστα
δικές τους τις Σάρδεις, την πρωτεύουσα της Λυδίας.

32. Ο βασιλιάς των Περσών, ο
Δαρείος θύμωσε πάρα
πολύ που οι Σάρδεις
έπεσαν στα χέρια των
Αθηναίων και των Ιώνων.
Ρώτησε μάλιστα ποιοι στην
ευχή είναι αυτοί οι Αθηναίοι
που με τόσα λίγα πλοία και
στρατό νίκησαν τους
στρατιώτες του. Πήρε τότε
το τόξο του, τόξευσε ψηλά
και παρακάλεσε τον Δία να
τον βοηθήσει να τιμωρήσει
τους Αθηναίους. Και έβαλε
έναν υπηρέτη του να του
λέει κάθε μέρα στο τραπέζι
τρεις φορές: ΒΑΣΙΛΙΑ
ΜΟΥ, ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΣ ΤΟΥΣ
ΑΘΗΝΑΙΟΥΣ.
Γιατί;

33. Όμως οι Ίωνες δεν είχαν αρκετό στρατό, οι Πέρσες επιτέθηκαν ξανά
και νίκησαν. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας έπρεπε τώρα να πληρώνουν
ακόμα περισσότερους φόρους. Οι Πέρσες μάλιστα για να τους
τιμωρήσουν λεηλάτησαν και κατέστρεψαν από τα θεμέλια τη Μίλητο.

34. Η καταστροφή της Μιλήτου στενοχώρησε πάρα πολύ τους Έλληνες και πιο πολύ
τους Αθηναίους γιατί ήταν κι αυτοί Ίωνες. Στο θέατρο παίχτηκε ένα έργο που λεγόταν
ΠΕΡΣΕΣ και μίλαγε για την καταστροφή της Μιλήτου. Το είχε γράψει ο Φρύνιχος. Οι
Αθηναίοι συγκινήθηκαν τόσο πολύ που έκλαιγαν όλοι στο θέατρο. Τότε τιμώρησαν
τον Φρύνιχο να πληρώσει φόρο 1000 δραχμές γιατί με το έργο του τους θύμισε
οικεία κακά, δηλαδή πράγματα που τα ήξεραν και τους στενοχωρούσαν πάρα πολύ.

35. Γιατί οι Πέρσες κατέστρεψαν τη Μίλητο; Τι ήθελαν να αποδείξουν μ'
αυτή τους την ενέργεια;

38. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Δήμητρα Μυλωνάκη