2. DASAR CAMPUR TANGAN BRITISH DI NEGERI-
NEGERI MELAYU
• DASAR CAMPUR TANGAN BERMAKSUD BRITISH MELIBATKAN
DIRI SECARA LANGSUNG DALAM PENTADBIRAN DI NEGERI-
NEGERI MELAYU
• BRITISH TELAH MENDUDUKI PULAU PINANG, MELAKA DAN
SINGAPURA
• MENJALIN HUBUNGAN DAGANG YANG AKTIF DENGAN
NEGERI-NEGERI MELAYU
3. FAKTOR BRITISH MELAKSANAKAN DASAR
CAMPUR TANGAN
- KEKAYAAN HASIL BUMI NEGERI-NEGERI MELAYU MENARIK
PERHATIAN BRITISH – KAYA DENGAN BIJIH TIMAH, BIJIH
BESI, EMAS DAN ARANG BATU
- REVOLUSI PERINDUSTRIAN MENDESAK CAMPUR TANGAN
– MEMERLUKAN BIJIH TIMAH UNTUK PERUSAHAAN
MENGETIN MAKANAN DAN MEMASARKAN HASIL
- TERUSAN SUEZ DAN KAPAL WAP MERANCAKKAN
PERSAINGAN – MEMPERCEPATKAN PERJALANAN DAN
MUATAN YANG LEBIH
- KEBIMBANGAN CAMPURTANGAN KUASA EROPAH YANG
LAIN – BELANDA, PERANCIS DAN PERANCIS
4. - PERTUKARAN KERAJAAN MENGUBAH DASAR BRITISH –
PARTI KONSERVATIF AMBIL ALIH PEMERINTAHAN DARI
PARTI LIBERAL
- DESAKAN PEDAGANG MEMPERCEPAT CAMPUR TANGAN –
PERTELINGKAHAN KALANGAN PEMBESAR, KONGSI
GELAP DAN HURU HARA MERUGIKAN PEDAGANG
SETERUSNYA MENDESAK KERAJAAN BRITISH CAMPUR
TANGAN
5. KEADAAN DI PERAK, SELANGOR, NEGERI SEMBILAN
DAN PAHANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN
BRITISH
KETIDAKSTABILAN DI PERAK
- DAERAH LARUT KAYA DENGAN B. TIMAH (KELIAN PAUH DAN
KELIAN BHARU)
- 1848, LONG JAAFAR MEMBAWA MASUK RAMAI BURUH CINA
- MENCETUSKAN PERGADUHAN ANTARA KONGSI GELAP IAITU
HAI SAN DAN GHEE HIN
- MEMBAWA KEPADA MELETUSNYA PERANG LARUT
- JUGA BERLAKU PEREBUTAN TAKHTA KERANA SISTEM
PEWARISAN TAKHTA TIDAK DIPATUHI
- ANDREW CLARKE MEMANGGIL PEMBESAR MELAYU DAN
PEMIMPIN KONGSI GELAP CINA BERUNDING
- PERUNDINGAN DIADAKAN DI PULAU PANGKOR YANG
MEMBAWA KEPADA PERJANJIAN PANGKOR PADA 20 JANUARI
1824
6. PERJANJIAN PANGKOR1874
SYARAT PERJANJIAN:
2. RAJA ABDULLAH DIIKTIRAF SEBAGAI SULTAN PERAK
3. RAJA ISMAIL DIAKUI SEBAGAI RAJA MUDA
4. SULTAN MENERIMA SEORANG RESIDEN BRITISH
5. RESIDEN BERKUASA PENUH KE ATAS PUNGUTAN CUKAI DI
PERAK
6. RESIDEN, PENOLONG RESIDEN, SULTAN DAN PEMBESAR
DIBAYAR GAJI DARIPADA PUNGUTAN HASIL MAHSUL
PERAK
7. NGAH IBRAHIM KEKAL SEBAGAI MENTERI LARUT DAN
MENERIMA SEORANG PENOLONG RESIDEN
8. MENTERI LARUT BERTANGGUNGJAWAB MEMBIAYAI
SEGALA USAHA MENGEMBALIKAN KEAMANAN DI PERAK
8. PERANG KLANG DI SELANGOR
• 1857, SULTAN ABDULLAH BERKUASA DI DAERAH LANGAT
DITABAL MENJADI SULTAN SELANGOR
• KLANG PADA DIPERINTAH OLEH RAJA SULAIMAN
• APABILA MANGKAT, DISERAHKAN KEPADA RAJA ABDULLAH
• RAJA MAHADI IAITU PUTERA RAJA SULAIMA TIDAK PUAS HATI
• PERANG SAUDARA TELAH BERLAKU
• KLANG KAYA DENGAN B.TIMAH
• MENYEBABKAN PERDAGANGAN DI SELANGOR TERJEJAS
• TENGKU KUDIN IAITU MENANTU SULTAN SELANGOR
DILANTIK UNTUK MENAMATKAN PERANG KLANG
• PERASAAN TIDAK PUAS HATI DIKALANGAN PEMBEAR
SELANGR MENYEBABKAN TENGKU KUDIN MEMINTA
BANTUAN BRITISH
9. PERISTIWA KE ARAH CAMPUR TANGAN
BRITISH
• 1873, SEBUAH KAPAL DAGANG BRITISH TELAH DIROMPAK
BERDEKATAN DENGAN LANGAT
• 1874, RUMAH API YANG DIBINA BRITISH DI TANJUNG
RACHADO TELAH DISERANG
• MEMBERI PELUANG KEPADA BRITISH UNTUK CAMPUR
TANGAN
• 1874, J.G. DAVIDSON DILANTIK SEBAGAI RESIDEN YANG
PERTAMA MANAKALA FRANK SWETTENHAM DILANTIK
SEBAGAI PENOLONG RESIDEN
10. PERBALAHAN DI SUNGAI UJONG, NEGERI
SEMBILAN
• SUNGAI UJONG KAYA DENGAN B.TIMAH
• DATO’ KELANA SYED ABDUL RAHMAN DILANTIK SEBAGAI
PEMERINTAH SUNGAI UJONG
• DATO’ KELANA BERSENGKETA DENGAN DATO’ BANDAR
KULOP TUNGGAL
• PERGADUHAN TERJADI KERANA PEREBUTAN SUNGAI LINGGI
YANG MENJADI JLN PERHUBUNGAN UTAMA DAN TEMPAT
MEMUNGUT CUKAI
11. PERBALAHAN DI SUNGAI UJONG, NEGERI
SEMBILAN
• DATO’ KELANA MENDAPAT SOKONGAN DARIPADA
PENDUDUK TEMPATAN DAN PELOMBONG CINA – MEMINTA
BANTUAN BRITISH
• 1874, DATO’ KELANA MENANDATANGANI PERJANJIAN
DENGAN BRITISH- MEMPUNYAI KUASA PENUH KE ATAS
PUNGUTAN CUKAI DI SUNGAI LINGGI
• DATO’ BANDAR TIDAK MENGIKTIRAF PERJANJIAN TERSEBUT
• BERLAKU PERGADUHAN- DATO’ KELANA MENDAPAT
BANTUAN BRITISH DAN BERJAYA MENGALAHKAN DATO’
BANDAR
• AKHIRNYA NEGERI SEMBILAN MENERIMA SEORANG RESIDEN
BRITISH YANG PERTAMA IAITU MARTIN LISTER
12. BRITISH BIMBANG PERTAPAKAN KUASA
EROPAH LAIN DI PAHANG
• PAHANG ADALAH NEGERI MELAYU TERAKHIR YANG
MENERIMA RESIDEN INGGERIS
• BRITISH INGIN MENGUASAI PAHANG KERANA MAHU
MENGELAK PAHANG JATUH KE TANGAN KUASA EROPAH
YANG LAIN
• SULTAN AHMAD BERUSAHA MENGELAKKAN PAHANG JATUH
KE TANGAN BRITISH
• BAGINDA TELAH MEMBAWA MASUK PELABUR LUAR
• TINDAKAN INI TIDAK DISENANGI OLEH BRITISH
13. PERLUASAN KUASA BRITISH DI PAHANG
- 1886, FRANK SWETTENHAM DAN FREDERICK WELD,
GABENOR NEGERI-NEGERI SELAT MEMUJUK SULTAN AHMAD
MENERIMA RESIDEN BRITISH
- 1887, BRITISH MENDAPAT BANTUAN SULTAN ABUBAKAR DARI
JOHOR UNTUK MEMUJUK SULTAN ABU BAKAR DARI JOHOR
- 1888, SEORANG WARGANEGARA BRITISH BERBANGSA CINA
GOHUI DITEMUI MATI BERHAMPIRAN ISTANA SULTAN AHMAD
- BRITISH MENDESAK SULTAN AHMAD MENERIMA SEORANG
RESIDEN BRITISH
- J.P. RODGER DILANTIK SEBAGAI RESIDEN BRITISH YANG
PERTAMA
14. RESIDEN MENGUGAT KUASA SULTAN DAN
PEMBESAR
5 MENGUASAI PENTADBIRAN
6 MENCAMPURI ADAT
7 MEMAKSA MENERIMA NASIHAT
8 MENGAMBIL ALIH PUNGUTAN CUKAI
15. PENGUKUHAN KUASA BRITISH MELALUI
PEMBENTUKAN NEGERI-NEGERI MELAYU
BERSEKUTU
• SISTEM RESIDEN MERUPAKAN PEMERINTAHAN BRITISH SECARA
TIDAK LANGSUNG DI NEGERI PERAK, SELANGOR, NEGERI
SEMBILAN DAN PAHANG
• PELAKSANAAN TIDAK TERATUR DAN MEMPUNYAI KELEMAHAN
KERANA TIADA PANDUAN YANG JELAS UNTUK MENJALANKAN
TUGAS
• RESIDEN MENJADI TERLALU BERKUASA
• GABENOR NEGERI-NEGERI SELAT DI SINGAPURA GAGAL
MENGAWAL KUASA RESIDEN
• PENTADBIRAN DI SETIAP NEGERI TIDAK SERAGAM KERANA
MEMPUNYAI UNDANG-UNDANG TERSENDIRI
• KELEMAHAN SISTEM RESIDEN MEMBAWA KEPADA PENTADBIRAN DI
BAWAH SATU PENTADBIRAN IAITU NEGERI-NEGERI MELAYU
BERSEKUTU ATAU PERSEKUTUAN
16. FAKTOR LAIN BAGI PENUBUHAN NEGERI-
NEGERI MELAYU BERSEKUTU
1. PERKONGSIAN PERKHIDMATAN PAKAR
- MENJIMATKAN BAYARAN PERKHIDMATAN PAKAR SEPERTI
JURUTERA,JURUUKUR DAN DOKTOR
3. KRISIS KEWANGAN PAHANG
- PERBELANJAAN NEGERI MENINGKAT KERANA PAHANG
TERPAKSA MENANGGUNG BANYAK HUTANG AKIBAT
KEBANGKITAN RAKYAT MENENTANG PIHAK BRITISH.
- MASALAH DAPAT DIRINGANKAN JIKA DIGABUNG DENGAN
NEGERI YANG KAYA SEPERTI PERAK DAN SELANGOR
6. FAKTOR KESELAMATAN
- MENGUKUHKAN KEKUATAN DAN PERTAHANAN
KETENTERAAN
8. SISTEM PERHUBUNGAN
- SISTEM PERHUBUNGAN SEPERTI JALANRAYA DAN LANDASAN
KERETA API ANTARA NEGERI MELAYU DAPAT DIMAJUKAN
17. PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN MENCABAR
KEWIBAWAAN SULTAN
• RESIDEN JENERAL TERLALU BERKUASA
• JABATAN-JABATAN DITUBUHKAN – JABATAN
KEHAKIMAN,KEWANGAN, PERHUBUNGAN DAN
PERKHIDMATAN AWAM
• SULTAN DIKEHENDAKI MENURUT NASIHAT RESIDEN BRITISH
KECUALI BERKAITAN ADAT DAN AGAMA ISLAM
• MENIMBULKAN PERASAAN TIDAK PUAS HATI SULTAN-
SULTAN NEGERI MELAYU
• 1897 DURBAR / PERSIDANGAN RAJA-RAJA MELAYU UNTUK
MENGATASI MASALAH
• DURBAR PERTAMA DIADAKAN DI KUALA KANGSAR
• DURBAR KEDUA DIADAKAN DI KUALA LUMPUR PADA 1903
