1. IPDET
Модуль 4:
Үнэлгээний агуулга ба
Өөрчлөлтийн тухай онолын
талаарх ойлголт

2. Оршил
• Үр дүнгийн шинжилгээ
– Чухал хэрэглэгч болон гол оролцогч
талуудыг тодорхойлох
– Үнэлгээний хүрээний талаарх ойлголт
олж авах
– Олж авсан мэдээллийг судалж үзэх
– Өөрчлөлтийн тухай онолыг
боловсруулах, хэрэглэх ба үнэлэх
2
IPDET © 2009

3. Үр дүнгийн шинжилгээ
• Хэрэглэгч ба гол оролцогч талууд
• Хамрах хугацаа
• Цагийн менежмент
• Нөөц эх үүсвэрийн мөн чанар
• Нийгмийн шинжлэх ухааны онолтой
холбогдох байдал
• Ижил төстэй үнэлгээний үр дүн
• Өөрчлөлтийн тухай онолын үүрэг
• Тухайн үеийн тоо мэдээлэл
3
IPDET © 2009

4. Зардал ба үр ашгийг
баланслах нь: Үр ашиг
• Баримт нотолгоонд үндэслэн шийдвэр
гаргах нь дараах чиглэлээр сайн шийдвэр
гаргах боломж олгоно. Үүнд:
– юуг өсгөх эсвэл давтах вэ
– юуг үргэлжлүүлэх вэ
– юуг сайжруулах вэ
– юуг багасгах буюу хүчингүй болгох вэ
• Мэдлэгт оруулах хувь нэмэр
• Дотоодын чадавхийг бэхжүүлэх
5
IPDET © 2009

5. Оролцогч талууд
• Хөндлөнгийн оролцоо болон түүний
үнэлгээг хатуу сонирхдог
хэрэглэгчээс өөр хүмүүс болон
байгууллага нь
– Үр дагаврын дүнд ашиг олох эсвэл алдагдал
хүлээхийг тэсвэрлэж болдог
– Тийм бүлгийн сонирхлыг төлөөлж болдог
• Оролцоог нь ихэнхдээ асуудаггүй
тийм хүмүүсийг авч үзэх нь чухал
8
IPDET © 2009

6. Оролцогч талын үүргийн талаарх
хяналтын хуудас
Хувь хүн, бүлэг эсвэл Бодлого Үйл Үнэлгээнд Хариу Зөвхөн
байгууллагууд боловс- ажиллагааны хувь нэмэр арга сонирхлын
руулах шийдвэр оруулах хэмжээ дагуу
гаргах авах
Хөтөлбөр
боловсруулагчид
Бусад нөөц эх
үүсвэрээр хангагчид
Хэрэгжүүлэгч
байгууллагуудын
удирдлага
гэх мэт.
9
IPDET © 2009

7. Өөрчлөлтийн тухай онол
• Хөндлөнгийн оролцоо нь үр дүнд хэрхэн хүрэх
талаарх мэдээлэлд үндэслэсэн бүдүүвч зураг
• Өөрчлөлтийн тухай онол нь:
– орцыг үйл ажиллагаатай, үйл ажиллагааг гарцтай,
мөн тэдгээрээс хүлээгдэж буй үр дүн-гарц ба үр
нөлөөний дэс дараалал бүхий уялдааг дүрслэн
үзүүлэх ёстой
– Үйл ажиллагааны үндэс суурь болсон чухал
төсөөллийг тогтоодог
– Үйл ажиллагааны амжилтад нөлөө үзүүлж болох
бусад хүчин зүйлсийг тусгадаг
15
IPDET © 2009

8. Хөтөлбөрийн үр дүнд
гарч болох нөлөөлөл
Бодлогын Улс төрийн орчин
агуулга (Засгийн газар гэх
мэт.)
Макро эдийн
засгийн байдал Орц  Үйл ажиллагаа Гарц Олон нийтийн
хандлага
Хар хайрцаг
Тусламжийн Үр дагавар Үр нөлөө Байгаль орчин
талууд
16
IPDET © 2009

9. Өөрчлөлтийн тухай онолыг
яагаад хэрэглэж байгаа болох
• Үйл ажиллагаа яаж явагдахыг болон
логикийн сул талыг дүрслэн харуулдаг
• Тодорхойлсон төсөөлөл болон үзүүлж болох
нөлөөлөл нь хүсэн хүлээж буй үр дүнгийн
амжилтад учирах эрсдлийг харуулдаг
• Үнэлгээний талаарх асуултуудаар хангадаг
• Оролцогч талуудад үйл ажиллагаа болон
хүлээлтийн талаарх нэгдсэн ойлголт өгөхөд
дэмжлэг үзүүлдэг
17
IPDET © 2009

10. Хөндлөнгийн оролцооны
логикийг хэрхэн тодорхойлох вэ
• “Хэрэв дараа нь” гэсэн мэдэгдлийн дэс дараалал
– Хэрэв X тохиолдсон бол түүний дараа Y болох ёстой
• Үүнийг талархан дэмжих эсэхийг асуух. Үйл
ажиллагаа болон гарц нь хүсэн хүлээсэн үр дүнд
хүргэдэг эсэх ?
• Энэ нь боломжтой эсэхийг асуух. Эдгээр үйл
ажиллагаанд орцууд (чадавхи ба нөөц эх үүсвэр)
хангалттай эсэх?
20
IPDET © 2009

11. Логикийг зураглах эсвэл
дүрслэх нь
• Олон янзын арга замаар хийж болох
• Мэдээллийн урсгалын схемийг голдуу
хэрэглэдэг
• Сум бүхий цонхууд нь холбоос болон
харилцан уялдааг харуулдаг
21
IPDET © 2009

12. Үр дүнгийн дэс
дараалал
Байгууллагын Гарц нь үр дүн Байгууллагад
дотоод дахь хүртэгчдэд шууд үзүүлэх гадны
хяналтын хэсэг хүрдэг нөлөөллийн хэсэг
Орц (Нөөц) Үйл Гарц Үр дагавар Үр дагавар Үр нөлөө
ажиллагаа (Хөндлөнгийн (Урт
оролцоо) хугацааны
зорилт)
Гадны хүчин зүйлс
22
IPDET © 2009

13. Сургалтын хөтөлбөрийн үр
дүнгийн дэс дараалал
Үйл
Орц   Үр дагавар  Үр дагавар  Үр нөлөө
ажиллагаа
Нөөц Үйлчилгээ Бүтээгдэхүүн Үр ашиг Өөрчлөлт
Мөнгө Мэргэжлийн Нэг оролцог- Оролцогчдын % Сургалтад
Хүн хүч ур чадварын чид ногдох бичиг үсэгт хамрагдаагүй
сургалт мэргэжлийн тайлагдсан хүний хүмүүсээс 3
Сайн дурын сургалтын жилийн хугацаанд
ажилтнууд Бичиг үсэгт тоон өсөлт
тайлагдах дундаж цаг илүү орлого олж
Хангамжийн шинээр олж авсан буй оролцогчдын
боловсрол Бичиг үсэгт мэргэжлийн ур
зүйлс тайлагдах %
Мэргэжлийн чадвар
• Тохирох зөвлөх боловсролын Хяналтад байгаа
оролцогчид дундаж цаг сайжирсан ажлын багийг бодвол
үйлчилгээ хандлага
Хөтөлбөрийг амьжиргааны
дуусгасан наад тал нь цагийн өндөр түвшинд
оролцогчийн % $5-ын цалинтай байгаа
ажилд ажиллах суралцагсдын %
оролцогчдын %
23
IPDET © 2009

14. Өөрчлөлтийн загварын
ердийн онол
Сургалт Өндөр Ашигтай Илүү сайн
чанартай шийдвэр
мэдээлэл
үнэлгээ
Сургалтаар Бидэнд илүү сайн
шийдвэр байх ёстой
24
IPDET © 2009

15. Гол төсөөллүүдийг
тодорхойлох нь
Үр дүн гаргах үүднээс хөндлөнгийн
оролцоо хэрхэн явагдах талаарх далд
боломжийг тодорхой болгох
25
IPDET © 2009

16. Төсөөллүүд бүхий
өөрчлөлтийн тухай онол
Засгийн газартай
Суралцагсдад харилцахад тохирох
тавигдах тайлан бичих ур
шаардлага чадвар
Сургалт Өндөр Ашигтай Илүү сайн
чанартай мэдээлэл шийдвэр
үнэлгээ
Суралцахад Тэдний юу сурсныг
хангалттай тогтоох зорилготой
хугацаа нөөц эх үүсвэр
26
IPDET © 2009

17. Төсөөллүүдийг тусгасан
өөрчлөлтийн тухай онол ба
агуулга
Макро эдийн
засгийн Сонирхлын
орчин тусгай
Засгийн газартай бүлэг
Суралцагсдад харилцахад тохирох
Үнэлгээний тавигдах тайлан бичих ур Хөтөлбө-
үндэсний шаардлага чадвар рийн
холбоо боломж
Сургалт Өндөр Ашигтай Илүү сайн
чанартай мэдээлэл шийдвэр
үнэлгээ
Суралцах Тэдний юу
хангалттай сурсныг тогтоох Улс төрийн
хугацаа зорилготой н өөц дэмжлэг
эх үүсвэр
Итгэл үнэмшилд
үндэслэсэн
өөрчлөлт
27
IPDET © 2009

18. Логикийн сонгодог
загварын схем
Орц
Үйл
ажиллагаа
Гарц
Үр дагавар
Үр нөлөө
28
IPDET © 2009

19. Эцсийн зорилгоос эхлэх үү?
29
IPDET © 2009

20. Дунд хугацааны үр
дагавар
Орц
Оюутнууд Зааварлагч Материал Танхим
Үйл Сургалт
ажиллагаа
Гарц
Сургалтад оролцсон
оюутны тоо
Дунд Үнэлгээ г Илүү Батлагдсан Үр дүнг Хүргэсэн Үр дүнг
төлөвлөх өндөр ба хэрэгж- тодорхой ашиглай шийдвэр
хугацааны чадвартай чанартай үүлсэн бөгөөд товч мэдээлэл гаргагчид
үр дагавар оролцогсдын % үнэлгээ төлөвлө-- танилцуулах авч үзэх
нэмэгдсэн хийдэг % гөөний % хүмүүсийн %
Үр дагавар
Илүү сайн шийдвэр
гаргасан
Үр нөлөө
Хөгжлийн илүү сайн хөтөлбөр
30
IPDET © 2009

21. Дасгал: Тодорхой нэргүй
Өөрчлөлтийн тухай онол
Уншиж сурах талаар
олсон амжилт
Биеийн байдал
Сурагчийн ёс
сайжирах (эрүүл
суртахуун
мэнд, сэтгэл санаа)
morale
Сурагчид
Сурагчдад аятай, даалгаврыг Сурагчийн сургуульд Сургагчид тусгайлан
ойлгомжтой ухамсартайгаар хамрагдалт олгодог дэмжлэг
байдлаар хичээл гүйцэтгэх байдал туслалцаа
заах байдал
Сурагчид гэрийн
Багш, сурагчдын даалгавар, сургуулиас Сургуульд илүү Сурагчийн талаар
харилцан ойлголцол өгсөн үүрэг биелүүлэ- сайн хамрагдахад сургуулийн хүлээлтийг
ба ертөнцийн талаарх хэд эцэг эхчүүдээс үзүүлэх эцэг эцэг эхчүүд мэддэг
тэдний ойлголт дэмжих, зоригжуулах эхчүүдийн дэмжлэг байдал
Сурагчийн талаар Сурагчийн
Гэр бүлийн соёлын сургуулийн амжилтад саад
талаарх багш нарын хүлээлтийг эцэг болохуйц тусгай
ойлголт эхчүүд мэддэг хөтөлбөрүүдийг олж
байдал тогтоох
Эцэг эхчүүд, багш нар санал бодлоо
хуваалцах байдал
Сурагчдын гэрт багш нар очиж
танилцах 31
IPDET © 2009

22. Өөрчлөлтийн тухай онолууд нь
эдгээр асуултад хариулт өгөх ёстой
• Үйл ажиллагаа нь мэдлэгт суурилсан эсэх ?
• Логикийн дэс дараалалд хийдэл байгаа эсэх?
• Харилцан уялдаа нь ойлгомжтой бөгөөд
дэмжиж болохуйц эсэх ?
• Тогтоосон зорилгодоо хүрэхэд үйл ажиллагааг
бодитой гэж үзэх эсэх?
• Үйл ажиллагаа нь ямар чухал төсөөлөлд
үндэслэдэг вэ?
• Үр дүнд нөлөөлөх үйл ажиллагаанд өөр юу
нөлөөлдөг вэ?
34
IPDET © 2009

23. Төгсгөлийн ишлэл….
“Эргээ урт хугацаагаар орхиж явахыг хүсдэггүй
хүн шинэ газар хэзээ ч нээж чадахгүй
-- Тодорхойгүй
Асуулт?
IPDET © 2009