2. Cinquecento: primeiro terzo do S. XVI.
Unha serie de artistas excepcionais
conseguen unhas obras dunha mestría
extraordinaria.
1527 SAQUEO DE ROMA
Tropas imperiais de CARLOS V
Isto provoca unha profunda crise de valores
Traerá consigo unha ruptura cos principios clasicista
dando inicio a un novo estilo O MANIERISMO
3. S. XVI Italia será campo de batalla
entre as dúas principais monarquías
europeas.
ESPAÑA e FRANCIA
A liberdade das Repúblicas
independentes italianas, ameazada polos
intereses destas potencias
1499: República de MILÁN cae en poder
dos franceses
4. España domina
SICILIA, NÁPOLES e recupera MILÁN
fronte os franceses
O Centro artístico desprázase de
FLORENCIA a ROMA
1492 Morre Lorenzo de MEDICI
e Florencia asiste a un periodo de
decadencia
5. ROMA convértese no principal centro
artístico, político e económico no S. XVI
PAPAS reconstruir e
engrandecer a cidade
A construción dunha nova basílica de S. Pedro fai que
os artistas se encamiñen a Roma para traballar.
Fusión entre a cultura clásica e a cultura
cristiá
Os Papas convértense nos principais
MECENAS
6. Outro centro artístico importante foi
VENECIA
Gran pintura que acadará gran influencia
noutros artistas
Consideración social do artista: MOI
ELEVADA XENIO
NO S. XVI prodúcese a expansión do
Renacemento italiano por Europa,
chegando tamen a ESPAÑA
7. Principais obras son da 2ª metade S. XV
Pero as súas obras son tan xeniais que se
inclúen no Cinquecento
Nace cerca de Florencia.
Formación non taller de VERROCHIO
En Florencia toma contacto co CÍRCULO
NEOPLATÓNICO da Academia de
Florencia
Leonardo encamiña a súa obra cara a
investigación e experimentación
8. Leonardo abandona FLORENCIA,
ofrecendo os seus servizos como
enxeñeiro ó DUQUE DE MILÁN
LUDOVICO SFORZA
En Milán tamén traballará BRAMANTE
Leonardo prosegue o seu labor artístico
pero adícase a experimentar
Estamos ante un científico
9. Na ETAPA MILANESA realiza dúas grandes
obras:
• A VIRXE DAS ROCAS
• A ÚLTIMA CEA
No ano 1499 os franceses invaden Milán
LEONARDO VOLTA DE NOVO A FLORENCIA
donde realiza:
• A GIOCONDA
1517 é chamado a Francia polo rei FRANCISCO I
1519 LEONARDO MORRE EN FRANCIA
10. O nome provén da paisaxe do fondo
PAISAXE ROCOSA
Tema: encontro entre Xesús e a Virxe, con
S. Xoán, que vai meditar ó deserto
As figuras sitúanse no primeiro plano da
composición
Lago entre os persoaxes e o espectador
Todo se suxire a través de xestos
11. A Virxe: cunha man en escorzo sobre a
cabeza de Xesús e coa outra agarrando a
S. Xoán.
Anxo sinalando a S. Xoan
O Neno coa man en actitude de bendicir
a S. Xoan.
COMPOSICIÓN TRIANGULAR
TRIANGULO EQUILÁTERO
12. ESQUEMA PECHADO
So temos comunicación entre o Anxo que
mira o espectador e sinala a escena da
Virxe
LUZ: dous focos lumínicos
• Un exterior: que cae frontalmente sobre as
figuras potenciandoas.
• O fondo: recorta as figuras.
13. A LUZ é importantísima:
CREA UN AMBIENTE NO CADRO QUE
RECORTA AS FIGURAS.
Perfecta fusión entre as figuras e o
paisaxe
A unión do ser humano e natureza e
primordial.
Usa a PERSPECTIVA AÉREA, que permite
crear múltiples tonos e matices
14. Técnica: ÓLEO CON VELADURAS.
Esta técnica produce un efecto de
difuminato, recibe o nome de SFUMATO
15.
16.
17.
18.
19. Tema: represéntase nun primeiro plano a
unha muller sentada que apoia o seu
brazo esquerdo sobre o brazo dun asento
RETRATO: corto o busto a altura da
cintura permitindo ver as mans
A figura aparece en tres cuartos ( non
perfil)
Mira directamente o espectador,
entablando comunicación
20. Técnica: ÓLEO CON VELADURAS
Tamén SFUMATO
PERSPECTIVA AÉREA
As sombras nos ollos e nas comisuras dos
labios acrecentan o misterio.
UTILIZA UNHA LIÑA DE HORIZONTE
DIFERENTE PARA CADA PARTE DA
PAISAXE:
• ESQUERDA: a liña de horizonte está mais cerca ó
espectador.
• DEREITA: a liña está máis lonxe
21.
22.
23.
24. BRAMANTE nace en URBINO.
Inicia a súa labor artística no círculo de
FEDERICO DE MONTEFELTRO.
Traballará en Milán onde realiza
algunhas construcións.
Gusto por PLANTA CENTRALIZADA
planta de cruz grega con cúpula
central
25. Coa invasión de Milán polas tropas
francesas, BRAMANTE MARCHA A ROMA
Nesta etapa en Roma realiza dúas
grandes obras:
• TEMPLETE DE S. PIETRO IN MONTORIO
• PROXECTO PARA A PLANTA DA BASÍLICA DE S.
PEDRO DO VATICANO.
26. TEMPLETE DE S. PIETRO IN
MONTORIO
AUTOR: BRAMANTE
CRONOLOXÍA: 1502
MATERIAL: PEDRA,
MÁRMORE E GRANITO
ESTILO: RENACEMENTO
CINQUECENTO
LOCALIZACIÓN: ROMA
27. Templo de reducidas dimensións
Equilibrio, proporción, mesura,
valoración dos elementos
arquitectónicos.
Ausencia de decoración, planta
centralizada con cúpula.
Esta obra foi encargada polos REIS
CATÓLICOS non lugar onde a tradición
dicía que S. Pedro morrera martirizado
28. Descrición formal:
• Planta circular. Segue os modelos dos templos
clásicos.
• Levantado sobre unha escalinata (influxo grego),
pero enriba coloca un pequeno zócalo liso
(influxo romano)
• Templo períptero (grego) pero o zócalo impide
o seu acceso por tódalas partes ( romano)
• Usa orde clásica TOSCANA (romana)
• Sobre as columnas aparece un entablamento
cuio friso presenta división en TRIGLIFOS e
METOPAS decorados con relevos alusivos a
símbolos relixiosos
29. No interior das columnas aparece o
templo propiamente dito (naos ou Cella)
Templo rodeado por muro decorado con
pilastras.
O primeiro corpo remata nunha
balaustrada.
O segundo corpo formado pola cúpula
semiesférica, que se coloca enriba do
primeiro corpo cun diámetro inferior
30. • Destaca a cúpula ó situalo sobre un alto tambor
decorado con hornacinas
• Cúpula constitúese en símbolo da divinidade.
32. Bramante proxectou unha planta de cruz
grega inscrita nun cadrado.
Cruceiro CÚPULA SEMIESFÉRICA
Debaixo da cúpula estaría a
tumba de S. Pedro
Nos espacios situados entre os brazos da
cruz colocaríanse catro pequenas
cúpulas semiesféricas
33. Os brazos da cruz prolongaríanse fora do
cadrado a través de catro ábsides
semicirculares.
Espazo EQUILIBRADO, SIMÉTRICO,
PROPORCIONADO.
Sería un espazo perfectamente CLÁSICO.
Bramante morre antes de poder realizar
a obra.
O PROXECTO FOI MODIFICADO
35. Orixinario de URBINO, onde inicia a súa
formación como pintor.
Trasládase a FLORENCIA, onde coincide
con LEONARDO, MIGUEL ANXO.
A súa concepción da arte é
completamente diferente os demais
artistas
Rafael non se plantea a pintura como
unha vía a investigación
36. Busca na arte representar a BELEZA
corrixida pola razón.
A pintura de RAFAEL encarnará os
“IDEAIS DO PERIODO CLÁSICO DO
RENACEMENTO”
Da súa etapa FLORENTINA destaca os
cadros de virxes
• SAGRADA FAMILIA DO PAXARIÑO
• A VIRXE DO XILGARO
37. AUTOR: RAFAEL
OBRA: A VIRXE DO
XILGARO
CRONOLOXÍA: 1º
TERCIO DO S.XVI
ESTILO:
RENACEMENTO,
CINQUECENTO
38. Virxe situada ante unha paisaxe delicada
e idealizada e sometida a un ríxido
esquema de triángulo equilátero
Sen comunicación co espectador.
Figura idealizada de rasgos doces e
belos.
Utiliza o SFUMATO leonardesco, pero cun
sentido diferente a Leonardo
Sfumato usado para fundir paisaxe e
figuras
39. Paisaxe idealizado
perspectiva
Sfumato para integrar figura
e paisaxe
Sfumato para integrar figura
e paisaxe
Figuras no primeiro plano:
composición triangulo
equilátero
Figuras no primeiro plano:
composición triangulo
equilátero
Comunicación entre
persoaxes: non co
espectador
40. AUTOR: RAFAEL
OBRA: A ESCOLA DE
ATENAS
LOCALIZACIÓN:
ESTANCIAS DO PAPA
XULIO II NO VATICANO
ESTILO:
RENACEMENTO,
CINQUECENTO
CRONOLOXÍA: 1º
TERCIO S. XVI
41. A comezos do S. XVI (1508) rafael
trasládase a ROMA. Recibe o encargo de
decorar as ESTANCIAS DO PAPA XULIO
II NO VATICANO.
Pinta tres cámaras ou estancias, das que
destacamos a:
• ESTANCIA DA SIGNATURA
Nesta estancia o Papa firmaba os documentos.
42. Nesta estancia pinta dúas esceas cun
profundo sentido alegórico:
• ESCOLA DE ATENAS
• DISPUTA DO SACRAMENTO
A escola de Atenas representa ós sabios
da antiguidade e simboliza a
racionalidade.
A disputa un tema relixioso e simboliza a
fe.
Representa a continuidade do
pensamento antigo no pensamento
cristiá
45. Simboliza a sabedoría antiga. Aparecen
representados os sabios da antiguidade.
Prescinde da PAISAXE e introduce ás
figuras nunha solemne arquitectura
A arquitectura inspírase no proxecto de
Bramante para S. Pedro do Vaticano
Planta de cruz grega, cunha inmensa
cúpula sobre o cruceiro e nave cuberta
con bóveda de canón casetonada
46. No nivel superior están situados os
filósofos
Na parte central, enmarcados polo arco
de medio punto, sitúanso os mais
importantes:
• PLATÓN: retrato de Leonardo, sinala co seu dedo
ó ceo (mundo das ideas)
• ARISTÓTELES: retrato de Miguel Anxo) coa
palma da man cara abaixo sinalando a terra
(mundo terrenal)
Nas escaleiras está DIÓXENES sentado
nos peldaños, une o grupo superior co
inferior
47. No piso inferior represéntanse as
CIENCIAS
• Esquerda aparecen matemáticos
• Dereita aparecen xeómetras e astrónomos.
COMPOSICIÓN: utiliza a PERSPECTIVA
LIÑAL para crear profundidade
Desaparece o Sfumato leonardesco
Usa dous focos:
• Un na parte superior dereita
• Outro no fondo do cadro, para recortar os
persoaxes
Neste momento estaba Miguel Anxo pintando a CAPELA SIXTINA
48. As figuras adquiren corporeidade,
volume.
Pero as diferencias con M. Anxo son
evidentes:
• M.A. agranda as figuras e reduce o espazo
• RAFAEL: establece unha proporcionalidade
entre a figura e o espazo, por iso a pintura de
Rafael é mais equilibrada