Polish - 1st Maccabees.pdf

ROZDZIAŁ 1
1 I stało się, gdy Aleksander, syn Filipa, Macedończyk,
który wyszedł z ziemi Chetii, pobił Dariusza, króla Persów
i Medów, i ten królował w jego miejsce, pierwszy nad
Grecją,
2 I stoczyli wiele wojen, i zdobyli wiele mocarstw, i wybili
królów ziemi,
3 I dotarł aż na krańce ziemi, i łupił wiele narodów, tak że
ziemia przed nim zamilkła; po czym się wywyższył i
wywyższyło się jego serce.
4 I zebrał potężną, silną armię i rządził krajami, narodami i
królami, którzy stali się jego dopływami.
5 Po tych wydarzeniach zachorował i przeczuł, że
powinien umrzeć.
6 Dlatego powołał swoje sługi, którzy byli zacni i
wychowywali się z nim od jego młodości, i podzielił
między nich swoje królestwo, jeszcze za jego życia.
7 I Aleksander panował dwanaście lat, a potem umarł.
8 A jego słudzy panują nad każdym na swoim miejscu.
9 A po jego śmierci wszyscy nałożyli na siebie korony; tak
samo ich synowie po nich przez wiele lat, i rozmnożyło się
zło na ziemi.
10 I wyszedł z nich niegodziwy korzeń Antioch, zwany
Epifanesem, syn króla Antiocha, który był zakładnikiem w
Rzymie i panował w sto trzydziestym siódmym roku
królestwa greckiego.
11 W owych dniach wyszli z Izraela niegodziwcy i
namawiali wielu, mówiąc: Pójdziemy i zawrzemy
przymierze z otaczającymi nas poganami, bo odkąd
odeszliśmy od nich, poczuliśmy wielki smutek.
12 Zatem to rozwiązanie spodobało im się.
13 A niektórzy z ludu tak postępowali, że udali się do króla,
który pozwolił im postępować według praw pogańskich:
14 Po czym zbudowali w Jerozolimie miejsce ćwiczeń
według zwyczajów pogańskich:
15 I stali się nieobrzezani, i porzucili święte przymierze, i
przyłączyli się do pogan, i zostali zaprzedani, aby czynić
zło.
16 A gdy królestwo zostało ustanowione przed Antiochem,
pomyślał, aby panować nad Egiptem, aby panować nad
dwoma państwami.
17 Dlatego wszedł do Egiptu z wielkim tłumem, z
rydwanami, ze słoniami, z jeźdźcami i z wielką flotą,
18 I wszczął wojnę z Ptolemeuszem, królem egipskim, ale
Ptolemeusz bał się go i uciekł; a wielu zostało rannych na
śmierć.
19 W ten sposób zdobyli warowne miasta w ziemi
egipskiej, a on zabrał ich łupy.
20 A gdy Antioch uderzył Egipt, w sto czterdziestym
trzecim roku powrócił ponownie i wyruszył przeciwko
Izraelowi i Jerozolimie z wielkim tłumem,
21 I wszedłszy dumnie do świątyni, zabrał złoty ołtarz i
świecznik wraz ze wszystkimi jego naczyniami,
22 I stół na chleby pokładne, i naczynia do nalewania, i
czasze. i złote kadzielnice, i zasłonę, i koronę, i złote
ozdoby, które były przed świątynią, wszystko to zdjął.
23 Wziął też srebro i złoto oraz drogie naczynia, zabrał też
ukryte skarby, które znalazł.
24 A gdy wszystko zabrał, poszedł do swojej ziemi,
dokonawszy wielkiej rzezi, i mówił bardzo dumnie.
25 Dlatego w Izraelu nastała wielka żałoba na każdym
miejscu, gdzie byli;
26 I tak płakali książęta i starsi, dziewice i młodzieńcy
osłabli, a piękność kobiet uległa zmianie.
27 Każdy pan młody podjął lament, a siedząca w komnacie
weselnej była w smutku,
28 I poruszyła się ziemia ze względu na jej mieszkańców, a
cały dom Jakuba pogrążył się w zamieszaniu.
29 A gdy minęły dwa lata, król wysłał swego głównego
poborcę daniny do miast Judy, który przybył do Jerozolimy
w wielkim tłumie,
30 I mówił do nich słowa pokojowe, ale wszystko było
oszustwem; bo gdy mu uwierzyli, nagle napadł na miasto i
uderzył je bardzo mocno, iwytracił wielu Izraelitów.
31 A gdy zabrał łupy z miasta, podpalił je i zburzył domy i
mury jego ze wszystkich stron.
32 Ale kobiety i dzieci wzięły je do niewoli i posiadły
bydło.
33 Potem zbudowali miasto Dawida z wielkim i mocnym
murem oraz z potężnymi wieżami i uczynili z niego silną
warownię.
34 I umieścili tam grzeszny naród, niegodziwców, i
umocnili się w nim.
35 Gromadzili je także ze zbroją i żywnością, a gdy zebrali
łupy z Jerozolimy, umieścili je tam, tak że stały się
zawziętym sidłem.
36 Było to bowiem miejsce zasadzki na Świątynię i zły
przeciwnik Izraela.
37 W ten sposób wylali krew niewinną ze wszystkich stron
świątyni i zbezcześcili ją.
38 Do tego stopnia, że przed nimi uciekli mieszkańcy
Jerozolimy, i miasto stało się mieszkaniem obcych, i stało
się obce tym, którzy się w nim urodzili; i własne dzieci ją
opuściły.
39 Jej świątynia została spustoszona jak pustynia, jej
święta zamieniły się w żałobę, a jej sabaty w urąganie jej
honorowiw pogardę.
40 Jak wzrosła jej chwała, tak wzrosła jej hańba, a jej
dostojność zamieniła się w żałobę.
41 Nadto król Antioch napisał do całego swego królestwa,
aby wszyscy stanowili jeden lud,
42 I niech każdy porzuci swoje prawa; zgodnie z rozkazem
królewskim zgodzili się wszyscy poganie.
43 Tak, wielu Izraelitów przyłączyło się do jego wiary i
składało ofiary bożkom, i profanowało sabat.
44 Król bowiem wysłał listy poprzez posłańców do
Jerozolimy i do miast judzkich, aby postępowali zgodnie z
dziwnymi prawamitej ziemi,
45 I zakażcie całopaleń i ofiar, i ofiar płynnych w świątyni;
i że powinni bezcześcić szabaty i dni świąteczne:
46 I zanieczyszczajcie świątynię i lud święty:
47 Stawiajcie ołtarze i gaje, i kaplice bożków, i składajcie
w ofierze mięso wieprzowe i zwierzęta nieczyste.
48 Aby i oni pozostawili swoje dzieci nieobrzezanymi i
obrzydliwą duszę swoją wszelką nieczystością i profanacją.
49 Do końca mogliby zapomnieć o prawie i zmienić
wszystkie przepisy.
50 A kto nie postąpi zgodnie z rozkazem królewskim,
powiedział, powinien umrzeć.
51 W ten sam sposób napisał do całego swego królestwa i
ustanowił nadzorców nad całym ludem, nakazując miastom
judzkim składanie ofiar, miasto po mieście.
52 I zebrało się do nich wielu ludzi, a także każdy, kto
porzucił Prawo; i tak popełnili zło na ziemi;

53 I wypędził Izraelitów do tajemnych miejsc,
dokądkolwiek mogli uciec na pomoc.
54 A piętnastego dnia miesiąca Casleu, sto czterdziestego
piątego roku, postawili na ołtarzu obrzydliwość
spustoszenia i pobudowali ołtarze bożków we wszystkich
miastach Judy ze wszystkich stron;
55 I palili kadzidła u drzwi ich domów i na ulicach.
56 A gdy podarli na kawałki księgi Prawa, które znaleźli,
spalili je ogniem.
57 A u kogokolwiek znaleziono jakąkolwiek księgę
testamentu lub jeśli ktoś przestrzegał prawa, było
przykazanie królewskie, aby go zabić.
58 Tak czynili swoją władzą co miesiąc Izraelitom, do tylu,
ilu się znalazło w miastach.
59 A dwudziestego piątego dnia miesiąca składali ofiary na
ołtarzu bożków, który był na ołtarzu Bożym.
60 W tym czasie zgodnie z przykazaniem zabili niektóre
kobiety, które spowodowały obrzezanie ich dzieci.
61 I powiesili dzieci na ich szyjach, ograbili ich domy i
zabili tych, którzy ich obrzezali.
62 Wielu jednak w Izraelu było całkowicie zdecydowanych
i utwierdzonych w sobie, że nie będą jeść niczego
nieczystego.
63 Dlatego raczej umrzeć, aby nie skalać się pokarmem i
nie znieważać świętego przymierza; i wtedy umarli.
64 I był bardzo wielki gniew na Izraelu.
ROZDZIAŁ 2
1 W owych dniach powstał Mattatyasz, syn Jana, syna
Symeona, kapłan z synów Joariba, z Jerozolimy i mieszkał
w Modin.
2 Miał też pięciu synów, Joannana, zwanego Caddis:
3 Szymon; zwany Thassi:
4 Judasz, zwany Machabeuszem:
5 Eleazar, zwany Avaranem, i Jonatan, imieniem Apphus.
6 A gdy zobaczył bluźnierstwa, które popełniano w Judzie
i Jerozolimie,
7 I rzekł: Biada mi! dlaczego urodziłem się, aby widzieć tę
nędzę mojego ludu i świętego miasta i tam mieszkać, gdy
zostało wydane w ręce wroga, a świątynia w ręce obcych?
8 Jej świątynia stała się jak człowiek bez chwały.
9 Jej chwalebne naczynia wzięto do niewoli, jej dzieci
zabito na ulicach, a jej młodzieńcy mieczem wroga.
10 Który naród nie miał udziału w jej królestwie i nie
zdobył jego łupów?
11 Zabrano wszystkie jej ozdoby; z wolnej kobiety stała się
niewolnicą.
12 A oto nasza świątynia, nasze piękno i nasza chwała
zostały spustoszone, a poganie je zbezcześcili.
13 Po co więc będziemy jeszcze żyć?
14 Wtedy Matatiasz i jego synowie rozdarli swoje szaty,
włożyli wory ibardzo opłakiwali.
15 W międzyczasie urzędnicy królewscy, którzy
nawoływali lud do buntu, przybyli do miasta Modin, aby
złożyć im ofiary.
16 A gdy przyszło do nich wielu z Izraela, zebrał się także
Matatiasz i jego synowie.
17 Wtedy odpowiedzieli przełożeni królewscy i rzekli do
Mattatiasza w tej sprawie: Ty jesteś władcą, mężem
czcigodnym i wielkim w tym mieście, wzmocnionym
synami i braćmi.
18 Dlatego teraz ty przyjdź pierwszy i wypełnij rozkaz
króla, jak to uczynili wszyscy poganie, zaiste, także
mężowie judzcy i ci, którzy pozostali w Jerozolimie; tak ty
i twój dom będziecie w liczbie królewskiej przyjaciółmi, a
ty i twoje dzieci zostaniecie zaszczyceni srebrem i złotem
oraz wieloma nagrodami.
19 Wtedy Matatiasz odpowiedział i przemówił donośnym
głosem: Chociaż wszystkie narody, które są pod władzą
króla, są mu posłuszne i każdy odstępuje od religii swoich
ojców i przystaje na jego przykazania:
20 Jednak ja, moi synowie i moi bracia będziemy
postępować w przymierzu naszych ojców.
21 Nie daj Boże, abyśmy porzucili Prawo i Przykazania.
22 Nie będziemy słuchać słów króla, abyśmy odeszli od
naszej religii ani na prawo, anina lewo.
23 A gdy odszedł, mówiąc te słowa, przyszedł jeden z
Żydów na oczach wszystkich, aby złożyć ofiarę na ołtarzu,
który był w Modin, zgodnie z rozkazem króla.
24 Co to ujrzał Matatiasz, rozpalił się zapałem i zadrżały
jego lejce, i nie mógł powstrzymać się od gniewu swego
według sądu. Dlatego pobiegł i zabił go na ołtarzu.
25 Także komisarz królewski, który zmuszał ludzi do
składania ofiar, w tym czasie zabił, a ołtarz zburzył.
26 W ten sposób gorliwie postępował w obronie prawa
Bożego, podobnie jak Fineasz postępował z Zambrim,
synem Saloma.
27 I Mattatyasz wołał donośnym głosem po całym mieście,
mówiąc: Ktokolwiek gorliwy jest w Prawie i przestrzega
przymierza, niech idzie za mną.
28 On i jego synowie uciekli w góry i pozostawili w
mieście wszystko, co mieli.
29 I wielu, którzy szukali sprawiedliwości i sądu, zeszło na
pustynię, aby tam zamieszkać.
30 I oni, i ich dzieci, i ich żony; i ich bydło; gdyż wzmogły
się na nich cierpienia.
31 A gdy doniesiono sługom królewskim i wojsku, które
było w Jerozolimie, w mieście Dawida, że pewni ludzie,
którzy złamali rozkaz królewski, zeszli do tajemnych
miejsc na pustyni,
32 Gonili za nimi wielką liczbę, a dogoniwszy ich, rozbili
obóz przeciwko nim i w dniu szabatu toczyli z nimi wojnę.
33 I rzekli do nich: Niech wystarczy to, co dotychczas
czyniliście; wyjdźcie i czyńcie według rozkazu
królewskiego, a będziecie żyć.
34 Ale oni powiedzieli: Nie wyjdziemy i nie będziemy
wykonywać rozkazu królewskiego, aby bezcześcić dzień
sabatu.
35 Wtedy dali im walkę z całą szybkością.
36 Ale oni im nie odpowiedzieli i nie rzucili na nich
kamieniem, ani nie zatrzymali miejsc, w których się
ukrywali;
37 Ale powiedzieli: Umrzyjmy wszyscy w niewinności
naszej; niebo i ziemia poświadczą za nami, że bezprawnie
skazaliście nas na śmierć.
38 Powstali więc przeciwko nim w szabat do bitwy i zabili
ich wraz z ich żonami i dziećmi oraz ich bydłem w liczbie
tysiąca ludzi.
39 A kiedy Matatiasz i jego przyjaciele to zrozumieli,
bardzo ich opłakiwali.
40 I jeden z nich powiedział do drugiego: Jeśli wszyscy
będziemy postępować tak, jak nasi bracia, i nie będziemy
walczyć o nasze życie i prawa przeciwko poganom, teraz
szybko wykorzenią nas z ziemi.

41 Dlatego w owym czasie wydali dekret, mówiąc:
Ktokolwiek w dzień szabatu przyjdzie, aby z nami walczyć,
będziemy z nim walczyć; ani my nie umrzemy wszyscy,
jak nasi bracia, którzy zostali zamordowani w tajnych
miejscach.
42 Wtedy przybyła do niego grupa Assidejczyków, którzy
byli mocarzami izraelskimi, a wszyscy byli dobrowolnie
oddani prawu.
43 Przyłączyli się do nich także wszyscy, którzy uciekli
przed prześladowaniem, i byli dla nich podporą.
44 Połączyli się więc ze swoimi siłami i w swoim gniewie
pobili ludzi grzesznych, a w gniewie niegodziwych, a
pozostali uciekli na ratunek do pogan.
45 Potem Matatiasz i jego przyjaciele obeszli okolicę i
zburzyli ołtarze.
46 A które dzieci znaleźli w granicach Izraela jako
nieobrzezane, te mężnie obrzezali.
47 Gonili także za dumnymi mężami i dzieło w ich rękach
powodziło się.
48 I odzyskali Prawo z rąk pogan i z rąk królów, i nie
pozwolili grzesznikowi zwyciężyć.
49 A gdy przybliżył się czas śmierci Matatiasza, rzekł do
swoich synów: Teraz nabrała sił pycha i karność, i czas
zagłady, i gniew oburzenia.
50 Dlatego teraz, synowie moi, bądźcie gorliwi w
przestrzeganiu prawa i oddajcie życie za przymierze
waszych ojców.
51 Wspominajcie czyny, których dokonywali nasi ojcowie
w swoim czasie; tak otrzymacie wielką cześć i wieczne
imię.
52 Czyż Abraham nie okazał się wiernym w pokusie i
poczytano mu to ku usprawiedliwieniu?
53 Józef w czasie swego ucisku zachował przykazanie i
został panem Egiptu.
54 Finees, nasz ojciec, dzięki swej gorliwości i żarliwości
uzyskał przymierze wiecznego kapłaństwa.
55 Jezus za wypełnienie słowa został sędzią w Izraelu.
56 Kaleb za to, że złożył świadectwo przed
zgromadzeniem, które otrzymało dziedzictwo tej ziemi.
57 Dawid, będąc miłosiernym, posiadł tron wiecznego
królestwa.
58 Eliasz za gorliwość i żarliwość w przestrzeganiu Prawa
został wzięty do nieba.
59 Ananiasz, Azariasz i Misael dzięki wierze zostali
uratowani z płomienia.
60 Daniel za swą niewinność został wybawiony z paszczy
lwów.
61 I tak uważajcie przez wszystkie wieki, że nikt, kto w
nim pokłada ufność, nie zostanie zwyciężony.
62 Nie bójcie się więc słów grzesznika, bo jego chwałą
będzie gnoj i robaki.
63 Dziś zostanie wywyższony, a jutro już go nie będzie
znaleziony, bo wrócił do swego prochu i jego myśl poszła
na marne.
64 Dlatego wy, moi synowie, bądźcie mężni i okażcie się
ludźmi na rzecz prawa; bo przez nią zdobędziecie chwałę.
65 A oto wiem, że twój brat Szymon jest mężem
doradczym, słuchajgo zawsze; będzie ci ojcem.
66 A Judasz Machabeusz jest potężny i mocny już od
młodości swojej. Niech będzie waszym wodzem i stoczy
bitwę ludu.
67 Weźcie też do siebie wszystkich, którzy przestrzegają
prawa, i mścijcie krzywdę waszego ludu.
68 Odpłacajcie w pełni poganom i przestrzegajcie
przykazań prawa.
69 I pobłogosławił ich, i został przyłączony do swoich
przodków.
70 I umarł w sto czterdziestym szóstym roku, a jego
synowie pochowali go w grobowcach jego ojców w Modin,
a cały Izrael bardzo go opłakiwał.
ROZDZIAŁ 3
1 Wtedy w jego miejsce powstał jego syn Judasz, zwany
Machabeuszem.
2 I pomogli mu wszyscy jego bracia, podobnie jak wszyscy,
którzy trzymali jego ojca, i z radością stoczyli bitwę Izraela.
3 Doznał więc swemu ludowi wielkich zaszczytów,
przywdział napierśnik jak olbrzym, przepasał się swą
wojenną uprzężą i toczył bitwy, chroniąc wojsko swoim
mieczem.
4 W swoich czynach był jak lew i jak szczenię lwa
ryczącego na swą zdobycz.
5 Ścigał bowiem bezbożnych i szukał ich, a tych, którzy
drażnili jego lud, spalił.
6 Dlatego bezbożni wzdrygnęli się ze strachu przed nim i
zatrwożyli się wszyscy czyniący nieprawość, gdyż w jego
ręku poszczęściło zbawienie.
7 Zasmucił także wielu królów i uszczęśliwił Jakuba
swoimi czynami, a jego pamięć będzie błogosławiona na
wieki.
8 Nadto chodził po miastach judzkich, wytracając z nich
bezbożnych i odwracając gniew od Izraela.
9 I zasłynął aż po krańce ziemi, i przyjmował tych, którzy
byli gotowi zginąć.
10 Wtedy Apoloniusz zebrał pogan i wojsko wielkie z
Samarii, aby walczyć z Izraelem.
11 A gdy Judasz to spostrzegł, wyszedł mu na spotkanie, i
tak go uderzył, i zabił; wielu też padło zabitych, a pozostali
uciekli.
12 Dlatego Judasz zabrał ich łupy, a także miecz
Apoloniusza i nim walczył przez całe życie.
13 A gdy Seron, książę wojska syryjskiego, usłyszał, jak
Judasz zgromadził do siebie mnóstwo wiernych i rzeszę
wiernych, aby wyruszyli z nim na wojnę;
14 Powiedział: Zdobędę sobie imię i zaszczyt w królestwie;
bo wyjdę walczyć z Judaszem i z tymi, którzy z nim są,
którzy gardzą rozkazem królewskim.
15 Przygotował go więc do wyprawy, a szła z nim wielka
armia bezbożnych, aby mu pomóc i aby się pomścić na
synach Izraela.
16 A gdy był już blisko wejścia do Bethoron, Judasz
wyszedłmu na spotkanie z małą grupą.
17 Któż, widząc wojsko wychodzące im naprzeciw, rzekł
do Judasza: Jakże będziemy mogli, będąc tak nielicznymi,
walczyć z tak wielką rzeszą i tak silnymi, skoro jesteśmy
gotowiomdleć w poście przez cały dzień?
18 któremu Judasz odpowiedział: Nie jest to trudne dla
wielu być zamkniętym w rękach nielicznych; i z Bogiem
nieba wszystko jest jedno, aby wybawić w wielkiej rzeszy
lub w małej grupie.
19 Bo zwycięstwo w bitwie nie stoi w mnóstwie wojska;
ale siła pochodzi z nieba.
20 Przychodzą na nas z wielką pychą i niegodziwością, aby
nas zniszczyć, nasze żony i dzieci, i aby nas złupić.
21 Ale my walczymy o nasze życie i nasze prawa.

22 Dlatego sam Pan powali ich na naszych oczach, a wy
nie bójcie się ich.
23 A gdy tylko przestał mówić, nagle rzucił się na nich, tak
że Seron i jego wojsko zostali przed nim powaleni.
24 I ścigali ich od zbiegu Bethoron aż do równiny, gdzie
zginęło około ośmiuset mężów; a pozostali uciekli do
ziemi Filistynów.
25 Wtedy zaczął się strach Judasza i jego braci i strach
bardzo wielki, który padł na okoliczne narody.
26 Gdy doszła do króla sława jego i wszystkie narody
opowiadały o bitwach Judasza.
27 A gdy król Antioch usłyszał te rzeczy, był pełen
oburzenia, dlatego posłał i zebrał wszystkie wojska swego
królestwa, nawet bardzo silne wojsko.
28 Otworzył także swój skarb i dał swoim żołnierzom żołd
na rok, nakazując im, aby byli w pogotowiu, gdy tylko
będą ich potrzebować.
29 Jednakże, gdy zobaczył, że pieniądze z jego skarbów
wyczerpały się i że daniny w kraju były małe z powodu
niezgody i zarazy, które sprowadził na kraj, zabierając
dawne prawa;
30 Obawiał się, że nie będzie już w stanie znosić ciężarów
ani mieć takich darów, które mógłby dawać tak hojnie, jak
to robił przedtem, gdyż przewyższał królów, którzy byli
przed nim.
31 Dlatego będąc w wielkim zakłopotaniu, postanowił
udać się do Persji, aby tam przyjąć daniny od krajów i
zebrać dużo pieniędzy.
32 Zostawił więc Lizjasza, szlachcica i członka rodziny
królewskiej, aby nadzorował sprawy królewskie od rzeki
Eufrat aż do granic Egiptu.
33 I aby wychowywać swego syna Antiocha, aż przyjdzie
ponownie.
34 I oddał mu połowę swego wojska oraz słonie i dał mu
nadzór nad wszystkim, czego miał dokonać, a także nad
mieszkańcami Judy i Jerozolimy.
35 To znaczy, że powinien wysłać przeciwko nim wojsko,
aby zniszczyć i wykorzenić siłę Izraela i resztę Jerozolimy
oraz usunąć ich pomnik z tego miejsca;
36 I żeby umieścił obcych we wszystkich ich dzielnicach i
podzielił ich ziemię w drodze losowania.
37 Zatem król wziął połowę pozostałego wojska i wyruszył
z Antiochii, swego miasta królewskiego, w sto
czterdziestym siódmym roku; a minąwszy rzekę Eufrat,
szedł przez góry.
38 Wtedy Lizjasz wybrał Ptolemeusza, syna Dorymenesa,
Nikanora i Gorgiasza, rycerzy przyjaciół króla:
39 I wysłał z nimi czterdzieści tysięcy pieszych i siedem
tysięcy jeźdźców, aby weszli do ziemi judzkiej i zniszczyli
ją, jak rozkazał król.
40 Wyruszyli więc z całą swoją mocą, przyszli i rozbili
obóz w pobliżu Emaus na równinie.
41 A kupcy krajowi, usłyszawszy ich sławę, zabrali ze
służbą bardzo dużo srebra i złota i przyszli do obozu, aby
kupić synów Izraela za niewolników: także potęga Syrii i
ziemi Filistynów przyłączyli się do nich.
42 A gdy Judasz i jego bracia zobaczyli, że wzmogły się
nieszczęścia i że wojsko rzeczywiście obozowało w ich
granicach, wiedzieli bowiem, że król wydał rozkaz, aby
wytępić lud i całkowicie go wytępić;
43 Mówili jeden do drugiego: Przywróćmy zniszczony los
naszego ludu i walczmy za nasz lud i świątynię.
44 Wtedy zebrało się zgromadzenie, aby było gotowe do
bitwy i aby się modliło, prosząc o miłosierdzie i
współczucie.
45 A Jerozolima była pusta jak pustynia, nikt z jej dzieci
nie wchodził ani nie wychodził; i świątynia była zdeptana,
a obcy trzymali ją mocno; poganie mieli w tym miejscu
swoje mieszkanie; i radość została odebrana Jakubowi, i
ucichła fujara z harfą.
46 Dlatego zebrali się Izraelici i przybyli do Masfy,
naprzeciwko Jerozolimy; bo w Masfa było miejsce, gdzie
modlili się przedtem w Izraelu.
47 Potem pościli tego dnia, włożyli wory i rzucili popiół na
swoje głowy, i rozdarli swoje szaty,
48 I otworzyli księgę Prawa, w której poganie starali się
namalować podobieństwo swoich obrazów.
49 Przynieśli też szaty kapłańskie i pierwociny, i
dziesięciny, i poruszyli Nazarejczyków, którzy dopełnili
dni swoich.
50 Wtedy zawołali głosem wielkim ku niebu, mówiąc: Co
z nimi zrobimy i dokąd je zabierzemy?
51 Bo świątynia twoja jest zdeptana i zbezczeszczona, a
kapłani twoisą w ociężałości i poniżeni.
52 A oto poganie zebrali się przeciwko nam, aby nas
zniszczyć. Ty wiesz, jakie rzeczy sobie wyobrażają
przeciwko nam.
53 Jakże zdołamy się im przeciwstawić, jeśli Ty, Boże, nie
będziesz naszą pomocą?
54 Wtedy zatrąbili w trąby i zawołali głosem wielkim.
55 Potem Judasz ustanowił przełożonych nad ludem,
przełożonych nad tysiącami, nad setkami, nad
pięćdziesiątkami i nad dziesiątkami.
56 A tym, którzy budowali domy, lub poślubiali żony, albo
sadzili winnice, albo się bali, tym nakazał, aby wrócili,
każdy do swego domu, zgodnie z prawem.
57 Usunięto więc obóz i rozbili obóz po południowej
stronie Emaus.
58 I Judasz powiedział: Uzbrójcie się i bądźcie mężnymi
ludźmi i uważajcie, abyście byli w pogotowiu na poranek,
abyście mogli walczyć z tymi narodami, które zebrały się
przeciwko nam, aby zniszczyć nas i nasze sanktuarium:
59 Lepiej jest dla nas zginąć w bitwie, niż patrzeć na
nieszczęścia naszego ludu i naszej świątyni.
60 Jednakże jaka jest wola Boża w niebie, tak niech czyni.
ROZDZIAŁ 4
1 Następnie Gorgiasz wziął pięć tysięcy piechoty i tysiąc
najlepszych jeźdźców i wyprowadził w nocy z obozu;
2 W końcu mógłby rzucić się na obóz Żydów i uderzyć ich
nagle. A ludzie z twierdzy byli jego przewodnikami.
3 Gdy Judasz o tym usłyszał, sam się usunął, a z nim
mężowie waleczni, aby pobić wojsko królewskie, które
było w Emaus.
4 Na razie siły zostały rozproszone z obozu.
5 W połowie sezonu Gorgiasz przybył nocą do obozu
Judasza, a gdy nie znalazł tam nikogo, szukał ich w górach,
bo mówił: Ci uciekają od nas
6 Ale gdy tylko nastał dzień, Judasz ukazał się na równinie
z trzema tysiącami ludzi, którzy jednak nie mieli na myśli
ani zbroi, ani mieczy.
7 I widzieli obóz pogan, że był mocny i dobrze
wyposażony, i otoczony wokoło jeźdźcami; a oni byli
ekspertami w dziedzinie wojny.

8 I rzekł Judasz do mężów, którzy z nim byli: Nie bójcie
się ich mnóstwa inie bójcie się ich napadu.
9 Pamiętajcie, jak nasi ojcowie zostali wybawieni z Morza
Czerwonego, gdy faraon ścigał ich z wojskiem.
10 Dlatego teraz wołajmy do nieba, a może Pan zlituje się
nad nami i wspomni na przymierze naszych ojców, i
zniszczy dziś ten zastęp na naszych oczach.
11 Aby poznali wszystkie narody, że jest Ten, który
wybawia i zbawia Izraela.
12 Wtedy obcy podnieśli oczy i ujrzeli, jak nadchodzili
przeciwko nim.
13 Dlatego wyszli z obozu, aby walczyć; lecz ci, którzy
byli z Judaszem, zatrąbili w swoje trąby.
14 Przystąpili więc do bitwy, a przestraszeni poganie
uciekli na równinę.
15 Ale wszyscy z nich, którzy byli na tyłach, zostali zabici
mieczem; ścigali ich bowiem aż do Gazery, na równiny
Idumei, Azotu i Jamnii, tak że zostali zabici na trzy tysiące
ludzi.
16 Gdy to uczyniono, Judasz wrócił ze swoim wojskiem,
oddalając się od nich,
17 I rzekł do ludu: Nie bądźcie chciwi łupów, bo przed
nami bitwa,
18 A Gorgiasz i jego wojsko są tu u nas na górze, ale teraz
stańcie przeciwko naszym wrogom i pokonajcie ich, a
potem śmiało będziecie mogli zdobyć łupy.
19 Gdy Judasz jeszcze mówił te słowa, ukazała się część z
nich, patrząca z góry:
20 Którzy, gdy spostrzegli, że Żydzi zmusili wojsko swoje
do ucieczki i palili namioty; gdyż dym, który był widziany,
oznajmiał, co się stało:
21 Gdy więc to spostrzegli, bardzo się przestraszyli, a
widząc także zastęp Judasza na równinie, gotowy do walki,
22 Uciekli wszyscy do ziemi obcych.
23 Potem Judasz wrócił, aby złupić namioty, gdzie zdobyli
dużo złota i srebra, i błękitnego jedwabiu, i purpury
morskiej, i wielkie bogactwa.
24 Potem wrócili do domu, śpiewali pieśń dziękczynną i
chwalili Pana w niebie, bo jest dobry, bo na wieki
miłosierdzie jego.
25 W ten sposób Izrael doznał tego dnia wielkiego
wybawienia.
26 A wszyscy obcy, którzy uciekli, przyszli i opowiedzieli
Lizjaszowi, co się wydarzyło:
27 Który usłyszawszy o tym, zawstydził się i zniechęcił,
gdyż nie spełniło się ani to, co on chciał uczynić Izraelowi,
ani to, co mu nakazał król.
28 Dlatego w następnym roku po Lizjaszu zebrał
trzydzieści tysięcy wyborowych pieszych i pięć tysięcy
jeźdźców, aby ich podbić.
29 Przybyli więc do Idumei i rozbili namioty w Betsurze, a
Judasz wyszedł im naprzeciw z dziesięcioma tysiącami
ludzi.
30 A gdy zobaczył tę potężną armię, pomodlił się i
powiedział: Błogosławiony jesteś, Wybawco Izraela, który
stłumiłeś przemoc mocarza ręką twego sługi Dawida i
wydałeś zastępy obcych w ręce Jonatan, syn Saula, i jego
giermek;
31 Zamknij to wojsko w ręku ludu twego, Izraela, i niech
się zawstydzą w swej potędze i jeźdźcach.
32 Niech stracą odwagę i niech osłabnie śmiałość ich siły, i
niech drżą przed swoją zagładą.
33 Powal ich mieczem tych, którzy cię miłują, a wszyscy,
którzy znają twoje imię, niech cię wysławiają z
dziękczynieniem.
34 Przystąpili więc do bitwy; i zostało zabitych z zastępu
Lizjasza około pięciu tysięcy mężów, zanim zostali zabici.
35 A gdy Lizjasz ujrzał uciekającą armię i męstwo
żołnierzy Judasza, i ich gotowość do dzielnego życia lub
śmierci, udał się do Antiochii i zebrał oddział obcych, i
powiększywszy swoje wojsko niż było, zamierzał
ponownie przyjść do Judei.
36 Wtedy rzekł Judasz i jego bracia: Oto nasi wrogowie są
przerażeni; wstąpmy, aby oczyścić ipoświęcić świątynię.
37 Na to zebrało się całe wojsko i wstąpiło na górę Syjon.
38 A gdy ujrzeli opustoszałą świątynię i zbezczeszczony
ołtarz, i bramy spalone, i krzewy rosnące na dziedzińcach
jak w lesie, albo na jednej z gór, zaiste, i komnaty
kapłańskie zburzone;
39 Rozdarli swoje szaty, lamentowali bardzo i rzucali
popiół na głowy swoje,
40 I upadłszy na twarz na twarz, zatrąbił na trąbach i wołał
do nieba.
41 Wtedy Judasz wyznaczył kilku mężów do walki z tymi,
którzy byli w twierdzy, dopóki nie oczyściświątyni.
42 Wybrał więc kapłanów nienagannej rozmowy,
mających upodobanie w Prawie:
43 Który oczyścił świątynię i wyrzucił skalane kamienie na
miejsce nieczyste.
44 A gdy naradzali się, co zrobić z ołtarzem całopalenia,
który został zbezczeszczony;
45 Uznali, że najlepiej będzie go zburzyć, aby nie był dla
nich hańbą, że zbezcześcili go poganie. Dlatego go
zburzyli,
46 I ułożyłem kamienie na górze świątyni w dogodnym
miejscu, aż przyszedł prorok i pokazał, co z nimi należy
zrobić.
47 Potem wzięli całe kamienie według Prawa i zbudowali
nowy ołtarz według poprzedniego;
48 I urządził świątynię i to, co było w świątyni, i poświęcił
dziedzińce.
49 Zrobili też nowe święte naczynia i wnieśli do świątyni
świecznik, ołtarz całopalenia i kadzidła, i stół.
50 I spalili na ołtarzu kadzidło, i zapalili lampy, które były
na świeczniku, aby świeciły w świątyni.
51 Położyli też chleby na stole, rozłożyli zasłony i
dokończyli wszystkie prace, które rozpoczęli.
52 Dwudziestego piątego dnia dziewiątego miesiąca,
zwanego miesiącem Casleu, w sto czterdziestym ósmym
roku wstali o poranku,
53 I złożyli ofiarę zgodnie z Prawem na nowym ołtarzu
całopalenia, który uczynili.
54 Spójrzcie, kiedy i w jakim dniu poganie go zbezcześcili,
i wtedy był poświęcony pieśniom, cytrom, harfom i
cymbałom.
55 Wtedy cały lud upadł na twarz, oddając pokłon i
wysławiając Boga nieba, który zapewnił im pomyślne
powodzenie.
56 I tak przez osiem dni obchodzili poświęcenie ołtarza i z
radością składali ofiary całopalne, i składali ofiarę
wybawienia i chwały.
57 Przyozdobili także przód świątyni koronami złotymi i
tarczami; odnowili bramy i komnaty i zawiesili na nich
drzwi.

58 I zapanowała wielka radość wśród ludu, gdyż usunięto
hańbę pogan.
59 Ponadto Judasz i jego bracia wraz z całym
zgromadzeniem izraelskim zarządzili, aby dni poświęcenia
ołtarza były przestrzegane w swoim czasie z roku na rok
przez osiem dni, począwszy od piątego i dwudziestego dnia
miesiąca Casleu , z radością i radością.
60 W tym czasie zbudowali także górę Syjon z wysokimi
murami i mocnymi wieżami wokoło, aby poganie nie
przyszli i nie podeptali jej, jak to poprzednio uczynili.
61 I umieścili tam garnizon, aby go strzegł, i wzmocnili
Betsurę, aby go strzegła; aby lud mógł się obronić przed
Idumeą.
ROZDZIAŁ 5
1 A gdy okoliczne narody usłyszały, że zbudowano ołtarz i
odnowiono świątynię jak poprzednio, bardzo im się to nie
spodobało.
2 Dlatego myśleli o zniszczeniu pokolenia Jakuba, które
było wśród nich, i zaczęli zabijać i niszczyć lud.
3 Wtedy Judasz walczył z synami Ezawa w Idumei, w
Arabattynie, gdyż oblegli Gael, i dał im wielkie
zniszczenie, i osłabił ich odwagę, i zabrał ich łupy.
4 Wspomniał też na krzywdę synów Fasoli, którzy byli
sidłem i obrazą dla ludu, gdy czyhali na nich na drogach.
5 Zamknął ich więc nawieżach, rozbił obóz przeciwko nim
i doszczętnie ich zniszczył, a wieże tego miejsca spalił
ogniem i wszystko, co w nich było.
6 Potem udał się do synów Ammona, gdzie znalazł potężną
moc i liczny lud z Tymoteuszem, ich wodzem.
7 Stoczył z nimi wiele bitew, aż w końcu popadli w
zakłopotanie przed nim; i uderzył ich.
8 A gdy zajął Jazar wraz z przynależnymi do niego
miastami, wrócił do Judei.
9 Wtedy zebrali się poganie, którzy byli w Galaad,
przeciwko Izraelitom, którzy byli w ich siedzibach, aby ich
wytępić; ale uciekli do twierdzy Dathema.
10 I posłał listy do Judasza i jego braci: Poganie, którzy są
wokół nas, zebrali się przeciwko nam, aby nas wytępić.
11 I przygotowują się do przyjścia i zajęcia twierdzy, do
której uciekliśmy, a Tymoteusz jest dowódcą ich wojska.
12 Przyjdźcie więc teraz i wyrwijcie nas z ich rąk, bo wielu
z nas zginęło.
13 Tak, wszyscy nasi bracia, którzy byli w
miejscowościach Tobie, ponieśli śmierć: ich żony i ich
dzieci również uprowadzili jeńców i wynieśli ich dobytek;
i zabili tam około tysiąca ludzi.
14 Gdy jeszcze czytano te listy, oto przyszli inni posłańcy
z Galilei z rozdartymi szatami i donieśli o tym:
15 I rzekli: Zgromadzili się przeciwko nam z Ptolemaidy, z
Tyru i Sydonu, i z całej Galilei z pogan, aby nas wytępić.
16 A gdy Judasz i lud usłyszeli te słowa, zebrał się wielki
zbór, aby naradzić się, co powinni zrobić dla swoich braci,
którzy byli w ucisku i byli przez nich atakowani.
17 I rzekł Judasz do swego brata Szymona: Wybierzcie
sobie mężów, a idźcie i wybawcie waszych braci, którzy są
w Galilei, bo ja i Jonatan, mój brat, pójdziemy do krainy
Galaad.
18 Zostawił więc Józefa, syna Zachariasza, i Azariasza,
dowódców ludu, z resztką wojska w Judei, aby go strzegli.
19 Któremu dał rozkaz, mówiąc: Weźcie władzę nad tym
ludem i uważajcie, abyście nie prowadzili wojny z
poganami aż do czasu, kiedy przyjdziemy ponownie.
20 Szymonowi zaś dano trzy tysiące mężów, aby poszedł
do Galilei, a Judaszowi osiem tysięcy mężów do krainy
Galaad.
21 Potem Szymon udał się do Galilei, gdzie stoczył wiele
bitew z poganami, tak że poganie byli przez niego
przerażeni.
22 I gonił ich aż do bramy Ptolemaidy; i zginęło około
trzech tysięcy mężów z pogan, których łupy zabrał.
23 A tych, którzy byli w Galilei i w Arbattis, z ich żonami i
dziećmi, i całym dobytkiem, zabrał ze sobą i z wielką
radością wprowadził ich do Judei.
24 Również Judasz Machabeusz i jego brat Jonatan
przeprawili się przez Jordan i szli przez pustynię trzy dni
drogi,
25 Gdzie spotkali się z Nabatytami, którzy przyszli do nich
w sposób pokojowy i opowiedzieli im o wszystkim, co
przydarzyło się ich braciom w ziemi Galaad:
26 I jak wielu z nich zostało zamkniętych w Bosora, Bosor,
Alema, Casphor, Maked i Carnaim; wszystkie te miasta są
mocne i wielkie:
27 I że zostali zamknięci w pozostałych miastach krainy
Galaad i że na jutro postanowili sprowadzić wojsko swoje
na forty, zdobyć je i zniszczyć wszystkich jednego dnia.
28 Wtedy Judasz i jego wojsko skręcili nagle drogą przez
pustynię do Bosory; a gdy zdobył miasto, wszystkich
mężczyzn zabił ostrzem miecza, zabrał cały ich łup i spalił
miasto ogniem,
29 Skąd wyszedłw nocy i szedł, aż dotarł do twierdzy.
30 A pewnego ranka spojrzeli w górę, a oto niezliczony lud
niósł drabiny i inne machiny wojenne, aby zdobyć twierdzę,
bo napadli na nich.
31 Gdy więc Judasz zobaczył, że bitwa się rozpoczęła i że
krzyk miasta wzniósł się do nieba wraz z trąbami i głosem
wielkim,
32 I rzekł do swego wojska: Walczcie dzisiaj za swoich
braci.
33 Wyszedł więc za nimi w trzech oddziałach, którzy
zatrąbili w trąby i wołali w modlitwie.
34 Wtedy wojsko Tymoteusza, wiedząc, że to Machabeusz,
uciekło przed nim, dlatego poraził ich rzezią wielką; tak że
zginęło z nich tego dnia około ośmiu tysięcy ludzi.
35 Gdy to uczyniono, Judasz zwrócił się do Masfy; a gdy
go zaatakował, zabrał i zabił wszystkich znajdujących się
w nim mężczyzn, wziął łupy i spalił je ogniem.
36 Stamtąd poszedł i zajął Kasfona, Mageda, Bosora i inne
miasta krainy Galaad.
37 Po tych wydarzeniach zebrał Tymoteusz inny zastęp i
rozbił obóz przeciwko Rafonowiza potokiem.
38 Zatem Judasz wysłał ludzi, aby przeszukali wojsko, a
ten doniósł mu, mówiąc: Zgromadzili się u nich wszyscy
poganie, którzy byli wokoło nas, a był to bardzo wielki
zastęp.
39 Najął też Arabów, aby im pomogli, a oni rozbili swoje
namioty za potokiem, gotowi przyjść i walczyć z tobą. Po
czym Judasz wyszedłim na spotkanie.
40 Wtedy Tymoteusz powiedział do dowódców swego
wojska: Gdy Judasz i jego wojsko zbliżą się do potoku,
jeśli on pierwszy przejdzie do nas, nie będziemy mogli mu
się przeciwstawić; bo on potężnie zwycięży nas:

41 Ale jeśli będzie się bał i rozbije obóz za rzeką,
przejdziemy do niego i zwyciężymy go.
42 A gdy Judasz zbliżył się do potoku, kazał zatrzymać
uczonych w Piśmie ludu przy potoku, którym dał rozkaz,
mówiąc: Nie pozwólcie nikomu pozostać w obozie, ale
niech wszyscy przyjdą na bitwę.
43 I poszedł najpierw do nich, a za nim cały lud. Wtedy
wszyscy poganie, zawstydzeni przed nim, porzucili broń
swoją i uciekli do świątyni, która była w Karnaim.
44 Ale zdobyli miasto i spalili świątynię ze wszystkimi,
którzy w niej byli. W ten sposób Carnaim został pokonany
i nie mogli już dłużej stanąć przed Judaszem.
45 Wtedy Judasz zebrał wszystkich Izraelitów, którzy byli
w krainie Galaad, od najmniejszego do największego, ich
żony, dzieci i dobytek, bardzo liczny zastęp, aby mogli
wejść do ziemi Judea.
46 A gdy przybyli do Efrona (było to wielkie miasto na
drodze, którą mieli iść, bardzo dobrze ufortyfikowane), nie
mogli od niego zawrócić ani na prawo, ani na lewo, lecz
musieli przejść przez środek To.
47 Potem zamknęli je z miasta i zamurowali bramy
kamieniami.
48 Po czym Judasz posłał do nich w sposób pokojowy,
mówiąc: Przejdźmy przez waszą ziemię, aby wejść do
naszego kraju, a nikt wam nie zaszkodzi; przejdziemy tędy
tylko pieszo, lecz nie otworzyli mu się.
49 Dlatego Judasz rozkazał ogłosić w całym zastępie, że
każdy powinien rozbić swój namiot na miejscu, na którym
się znajduje.
50 Żołnierze więc rozbili obóz i atakowali miasto przez
cały dzień i całą noc, aż w końcu miasto zostało wydane w
jego ręce.
51 Który tedy zamordował wszystkich mężczyzn ostrzem
miecza, i złupił miasto, i zabrał jego łupy, i przeszedł przez
miasto nad pobitymi.
52 Potem przeprawili się przez Jordan na wielką równinę
przed Betsan.
53 I Judasz zebrał tych, którzy szli z tyłu, i przez całą
drogę napominał lud, aż doszli do ziemi judzkiej.
54 Z radością i weselem udali się na górę Syjon, gdzie
złożyli ofiary całopalne, gdyż nikt z nich nie został zabity,
dopóki nie wrócili w pokoju.
55 A kiedy Judasz i Jonatan byli w ziemi Galaad, a
Szymon, brat jego w Galilei, przed Ptolemaidą,
56 Józef, syn Zachariasza, i Azariasz, dowódcy
garnizonów, usłyszeli o bohaterskich czynach i czynach
wojennych, których dokonali.
57 Dlatego powiedzieli: Wyznaczmy sobie imię i walczmy
z poganami, którzy są wokół nas.
58 Gdy więc wydali rozkaz garnizonowi, który był z nimi,
udali się w stronę Jamni.
59 Wtedy Gorgiasz i jego ludzie wyszli z miasta, aby z
nimi walczyć.
60 I tak się stało, że Józef i Azaras zostali zmuszeni do
ucieczki i ścigani aż do granic Judei, i tego dnia zginęło z
synów Izraela około dwóch tysięcy ludzi.
61 W ten sposób doszło do wielkiego upadku wśród synów
Izraela, ponieważ nie byli posłuszni Judaszowi i jego
braciom, lecz myśleli o dokonaniu jakiegoś odważnego
czynu.
62 Co więcej, ci ludzie nie pochodzili z nasienia tych,
przez których rękę dano Izraelowi wybawienie.
63 Jednakże człowiek Judasz i jego bracia byli bardzo
znani w oczach całego Izraela i wszystkich narodów,
gdziekolwiek słyszano o ich imieniu;
64 O ile lud zgromadził się do nich z radosnymi okrzykami.
65 Potem wyruszył Judasz ze swoimi braćmi i walczył z
synami Ezawa w ziemi na południu, gdzie uderzył Hebron
i jego miasta, zburzył jego twierdzę i spalił wokoło jego
wieże.
66 Stamtąd udał się do ziemi Filistynów i przeszedł przez
Samarię.
67 W tym czasie niektórzy kapłani, chcąc pokazać swoje
męstwo, zostali zabici w bitwie, dlatego bezmyślnie
wyruszyli do walki.
68 Zatem Judasz zwrócił się do Azotu w ziemi Filistynów,
a gdy zburzył ich ołtarze, spalił ogniem ich rzeźbione
wizerunki i złupił ich miasta, wrócił do ziemi judzkiej.
ROZDZIAŁ 6
1 Mniej więcej w tym czasie król Antioch, podróżujący po
wysokich krainach, usłyszał, że Elymais w kraju Persów
było miastem bardzo znanym z bogactw, srebra izłota;
2 I że była w niej świątynia bardzo bogata, w której
znajdowały się złote nakrycia, napierśniki i tarcze, które
tam zostawił Aleksander, syn Filipa, król macedoński,
który panował pierwszy wśród Greków.
3 Dlatego przyszedł i chciał zdobyć miasto oraz je złupić;
lecz nie mógł, gdyż mieszkańcy miasta, usłyszawszy o tym
ostrzeżenie,
4 Powstawał przeciwko niemu w bitwie. Uciekł więc
stamtąd z wielkim ciężarem i wróciłdo Babilonu.
5 Przyszedł też taki, który przyniósł mu wieść do Persji, że
wojska, które wyruszyły przeciwko ziemi judzkiej, zostały
zmuszone do ucieczki.
6 I że Lizjasz, który wyszedł pierwszy z wielką mocą,
został wypędzony od Żydów; i że wzmocnili się zbroją,
mocą i zapasami łupów, które zdobyli od wojsk, które
rozbili:
7 I że zburzyli obrzydliwość, którą postawił na ołtarzu w
Jerozolimie, i że jak poprzednio otoczyli świątynię
wysokimi murami i jego miasto Betssurę.
8 A gdy król usłyszał te słowa, zdumiał się i bardzo
wzruszył, po czym położył go na swoim łożu i zachorował
ze smutku, ponieważ nie spotkało go to, czego oczekiwał.
9 I przebywał tam przez wiele dni, gdyż jego smutek był
coraz większy i liczył się z tym, że umrze.
10 Dlatego zwołał wszystkich swoich przyjaciół i rzekł do
nich: Sen nie jest już z moich oczu, a serce moje słabnie z
powodu wielkiej troski.
11 I pomyślałem sobie: W jakie utrapienie przyszedłem i
jak wielka jest powódź nędzy, w której teraz jestem! bo
byłem hojny i umiłowany w mojej mocy.
12 Ale teraz przypomniałem sobie zło, które uczyniłem w
Jerozolimie i że wziąłem wszystkie naczynia złote i srebrne,
które tam były, i posłałem, aby bez powodu wytracili
mieszkańców Judei.
13 Widzę więc, że z tego powodu spadły na mnie te
nieszczęścia i oto ginę w wielkim smutku w obcejziemi.
14 Potem wezwał Filipa, jednego ze swoich przyjaciół, i
którego ustanowił władcą nad całym swoim królestwem,
15 I dał mu koronę, szatę i sygnet, aby do końca wychował
swego syna Antiocha i wyżywiłgo dla królestwa.

16 I umarł tam król Antioch w sto czterdziestym
dziewiątym roku.
17 A gdy Lizjasz dowiedział się, że król umarł, ustanowił
królem w jego miejsce Antiocha, syna swego, którego
wychowałw młodości, i nazwał jego imię Eupator.
18 Mniej więcej w tym czasie ci, którzy byli w wieży,
zamknęli Izraelitów wokół sanktuarium i zawsze szukali
ich krzywdy oraz wzmocnienia pogan.
19 Dlatego Judasz, chcąc ich zniszczyć, zwołał cały lud,
aby ich oblegał.
20 Zebrali się więc i oblegli ich w sto pięćdziesiątym roku,
a on przygotował wierzchowce do strzelania przeciwko
nim i inne machiny.
21 A jednak wyszli niektórzy z oblężonych, do których
przyłączyli się niektórzy bezbożni Izraelici.
22 I poszli do króla, i zapytali: Ile czasu upłynie, zanim
wykonasz wyrok ipomścisz naszych braci?
23 Chcieliśmy służyć twojemu ojcu i postępować zgodnie
z jego wolą, i przestrzegać jego przykazań;
24 Z jakiego powodu oni z naszego narodu oblegają wieżę
i oddalają się od nas; ponadto tylu z nas, ilu mogli
namierzyć, zabili i złupili nasze dziedzictwo.
25 Nie tylko wyciągnęli rękę na nas, ale i na swoje granice.
26 A oto dzisiaj oblegają wieżę w Jerozolimie, aby ją
zdobyć; umocnili także Świątynię i Betsurę.
27 Jeśli więc im szybko nie przeszkodzisz, dokonają rzeczy
większych od tych i nie będziesz mógł nimi rządzić.
28 Gdy król to usłyszał, rozgniewał się i zebrał wszystkich
swoich przyjaciół, dowódców swego wojska i tych, którzy
dowodzili końmi.
29 Przybyły do niego także z innych królestw i z wysp
morskich zastępy najemników.
30 Tak że liczebność jego wojska wynosiła sto tysięcy
pieszych i dwadzieścia tysięcy jeźdźców, a także dwa i
trzydzieści słoni wyćwiczonych w bitwie.
31 Ci przeszli przez Idumeę i rozbili obóz przeciwko
Betsurze, na którą napadali przez wiele dni, budując
machiny wojenne; lecz oni z Betsury wyszli i spalili ich
ogniem, i walczyli mężnie.
32 Po tym Judasz zdjął wieżę i rozbił obóz w Batzachariasz,
naprzeciwko obozu królewskiego.
33 Wtedy król wstając bardzo wcześnie, pomaszerował
wraz ze swoim wojskiem w stronę Batzachariasu, gdzie
jego wojska przygotowały ich do bitwy, i zadął w trąby.
34 A na koniec prowokując słonie do walki, pokazali im
krew winogron i morwy.
35 Podzielili też zwierzęta pomiędzy wojska i na każdego
słonia wyznaczyli tysiąc mężów uzbrojonych w kolczugi i
w mosiężnych hełmach na głowach; a poza tym na każdą
bestię wyznaczono pięciuset najlepszych jeźdźców.
36 Były one przygotowane na każdą okazję. Gdziekolwiek
była bestia i dokądkolwiek bestia chodziła, tam i ona szła i
nie odstępowała od niej.
37 A na zwierzętach były mocne wieże drewniane, które
zakrywały każde z nich i były do nich przepasane
urządzeniami; na każdym było też dwóch trzydziestu
silnych mężów, którzy walczyli z nimi, obok Indianina,
który rządził jego.
38 Resztę jeźdźców ustawili po tej i po drugiej stronie, po
obu stronach zastępu, dając im znaki, co mają robić, i byli
zaprzężeni w szeregi.
39 A gdy słońce zaświeciło na tarcze złote i miedziane,
góry od nich błyszczały i świeciły jak lampy ogniste.
40 Zatem część armii królewskiej, rozproszona w
wysokich górach, a część w dolinach w dole, maszerowali
dalej bezpiecznie i w porządku.
41 Dlatego poruszyli się wszyscy, którzy usłyszeli wrzask
swego tłumu i marsz wojska, i grzechotanie uprzęży, gdyż
wojsko było bardzo liczne i potężne.
42 Wtedy Judasz i jego wojsko zbliżyli się i wdali się w
bitwę, podczas której zginęło sześciuset ludzi z wojska
królewskiego.
43 Także Eleazar, zwany Savaran, spostrzegłszy, że jedna
ze zwierząt uzbrojona w królewską uprząż była wyższa od
wszystkich pozostałych, imniemając, że król jest na niej,
44 Narażał się na niebezpieczeństwo, aby wybawić swój
lud i zyskać wieczne imię:
45 Dlatego mężnie biegł na niego w środku bitwy,
zabijając po prawej i po lewej stronie, tak że zostali
oddzieleni od niego po obu stronach.
46 I uczyniwszy, wpełzł pod słonia, wepchnął go pod wodę
i zabił go; po czym słoń padł na niego i tam umarł.
47 Reszta jednak Żydów, widząc siłę króla i gwałtowność
jego wojsk, odwróciła się od nich.
48 Wtedy wojsko królewskie wyruszyło na spotkanie z
Jerozolimą do Jerozolimy, a król rozbił swoje namioty
przeciwko Judei i przeciwko górze Syjon.
49 Ale z tymi, którzy byli w Betsurze, zawarł pokój; wyszli
bowiem z miasta, bo nie mieli tam pożywienia, aby
przetrwać oblężenie, a był to rok odpoczynku dla ziemi.
50 Zatem król zajął Betsurę i umieścił tam załogę, aby ją
strzegła.
51 A świątynię oblegał przez wiele dni i umieścił tam
artylerię z machinami i przyrządami do rzucania ognia i
kamieni oraz częścido rzucania strzałek i proc.
52 Po czym wykonali także silniki przeciwko swoim
silnikom i trzymali je w walce przez długi sezon.
53 Jednak w końcu w ich naczyniach zabrakło żywności
(był to bowiem siódmy rok, a ci w Judei, którzy zostali
wybawieni od pogan, pożarli resztę zapasów);
54 Tylko nieliczni zostali w świątyni, bo tak dopadł ich
głód, że chcieli się rozproszyć, każdy na swoje miejsce.
55 W tym czasie Lizjasz usłyszał, jak Filip mówił, którego
król Antioch za życia ustanowił, aby wychowywał jego
syna Antiocha, aby mógł być królem,
56 Został zawrócony z Persji i Medii, a także wojsko
królewskie, które z nim szło, i że starał się mu zabrać
władzę nad sprawami.
57 Dlatego poszedł w pośpiechu i powiedział do króla,
dowódców zastępu i oddziału: Codziennie gnijemy, a nasza
żywność jest niewielka, a miejsce, które oblegamy, jest
mocne, a sprawy królestwa połóż się na nas:
58 Dlatego teraz zaprzyjaźnijmy się z tymi ludźmi i
zawrzyjmy pokój z nimi i z całym ich narodem;
59 I zawrzyjcie z nimi przymierze, że będą żyć według
swoich praw, jak to czynili poprzednio; dlatego byli
niezadowoleni i uczynili to wszystko, ponieważ znieśliśmy
ich prawa.
60 I zadowolili się król i książęta. Dlatego posłał do nich,
aby zawrzeć pokój; i oni to zaakceptowali.
61 Również król i książęta złożyli im przysięgę, po czym
wyszli z warowni.
62 Wtedy król wszedł na górę Syjon; ale gdy zobaczył siłę
tego miejsca, złamał przysięgę, którą złożył, i wydał
rozkaz, aby zburzyć mur wokoło.

63 Potem odszedł w pośpiechu i wrócił do Antiochii, gdzie
zastał Filipa, jako władcę miasta. Walczył z nim i zdobył
miasto siłą.
ROZDZIAŁ 7
1 W sto pięćdziesiątym roku Demetriusz, syn Seleukosa,
opuścił Rzym, przybył z kilkoma ludźmi do miasta nad
morzem i tam panował.
2 A gdy wszedł do pałacu swoich przodków, tak się stało,
że jego siły pojmały Antiocha i Lizjasza, aby ich do niego
przyprowadzić.
3 Dowiedziawszy się tedy, rzekł: Niech nie oglądam ich
twarzy.
4 Zabił ich więc jego zastęp. A gdy Demetriusz zasiadł na
tronie swego królestwa,
5 Przyszli do niego wszyscy niegodziwi i bezbożni
mężowie izraelscy, mający za wodza Alkimusa, który
chciał być arcykapłanem.
6 I oskarżali lud przed króla, mówiąc: Judasz i jego bracia
zabili wszystkich twoich przyjaciół i wypędzili nas z naszej
ziemi.
7 Dlatego teraz poślij jakiegoś człowieka, któremu ufasz,
niech pójdzie i zobaczy, jakiego spustoszenia dokonał
wśród nas i w ziemi królewskiej, i niech ich ukarze wraz ze
wszystkimi, którzy im pomagają.
8 Wtedy król wybrał Bakchidesa, przyjaciela króla, który
rządził za potopem i był mężem wielkim w królestwie i
wiernym królowi,
9 I posłał go z tym niegodziwym Alkimusem, którego
ustanowił arcykapłanem, i rozkazał, aby pomścił się na
synach Izraela.
10 Wyruszyli więc i przybyli z wielką siłą do ziemi
judzkiej, gdzie podstępnie wysłali posłańców do Judasza i
jego braciz pokojowymi słowami.
11 Ale oni nie zważali na ich słowa; bo widzieli, że
przybyli z wielką mocą.
12 Wtedy zebrał się tam Alkimus i Bakchides oddział
uczonych w Piśmie, aby domagać się sprawiedliwości.
13 A Assidejczycy byli pierwszymi spośród synów Izraela,
którzy szukali pokoju u nich:
14 Mówili bowiem: Z tym wojskiem przybył kapłan z rodu
Aarona i nie uczyni nam nic złego.
15 Rozmawiał z nimi w sposób pokojowy i przysiągł im,
mówiąc: Nie wyrządzimy krzywdy ani wam, ani waszym
przyjaciołom.
16 Wtedy mu uwierzyli; lecz on wziął spośród nich
sześćdziesiąt mężów i w ciągu jednego dnia ich zabił,
zgodnie ze słowami, które napisał:
17 Wyrzucono ciała świętych twoich i krew ich rozlano
wokoło Jerozolimy, i nie było kto ich pochować.
18 Dlatego strach i strach przed nimi padł na cały lud,
który mówił: Nie ma w nich ani prawdy, ani
sprawiedliwości; bo złamali przymierze i przysięgę, którą
złożyli.
19 Potem usunął Bakchidesa z Jerozolimy i rozbił jego
namioty w Bezet, dokąd posłał i zabrał wielu mężów,
którzy go opuścili, a także niektórych z ludu, a gdy ich
zabił, wrzucił ich do wielkiego dół.
20 Potem powierzył tę krainę Alkimusowi i pozostawił mu
władzę, która mu pomagała. Bachides udał się więc do
króla.
21 Ale Alkimus walczył o najwyższe kapłaństwo.
22 I do niego zwracali się wszyscy, którzy niepokoili lud,
który po zdobyciu ziemi judzkiej w swoją władzę
wyrządził wiele szkody w Izraelu.
23 A gdy Judasz zobaczył całe zło, jakie Alkimus i jego
towarzysze wyrządzili wśród Izraelitów, nawet ponad
poganami,
24 Wyruszył więc na wszystkie okoliczne wybrzeża Judei i
wywarł zemstę na tych, którzy się przeciw niemu
zbuntowali, tak że nie odważyli się już więcej wychodzić
do kraju.
25 Z drugiej strony, gdy Alkimus zobaczył, że Judasz i
jego towarzysze zdobyli przewagę i wiedział, że nie jest w
stanie wytrzymać ich siły, ponownie udał się do króla i
powiedział o nich wszystko, co najgorsze, co mógł.
26 Wtedy król wysłał Nikanora, jednego ze swoich
czcigodnych książąt, męża niosącego śmiertelną nienawiść
do Izraela, z rozkazem wytracenia ludu.
27 Zatem Nikanor przybył do Jerozolimy z wielkim
wojskiem; i posłał do Judasza i jego braci podstępnie z
przyjaznymi słowami, mówiąc:
28 Niech nie będzie żadnej walki między mną a tobą;
Przyjdę z kilkoma ludźmi, abym mógł cię zobaczyć w
spokoju.
29 Przyszedł tedy do Judasza i pozdrowili się wzajemnie w
pokoju. Jednakże wrogowie byli gotowi zabrać Judasza
przemocą.
30 Po czym Judasz dowiedział się, że przyszedł do niego
podstępem, bardzo się go bał i nie chciał już oglądać jego
oblicza.
31 Także Nikanor, gdy zobaczył, że jego rada została
odkryta, wyruszyłdo walki z Judaszem pod Kafarsalamą.
32 Gdzie poległo ze strony Nikanora około pięciu tysięcy
mężów, a pozostali uciekli do miasta Dawidowego.
33 Potem Nikanor wstąpił na górę Syjon, a ze świątyni
wyszli niektórzy kapłani i niektórzy starsi ludu, aby go
pokojowo pozdrowić i pokazać mu całopalną ofiarę
złożoną za króla.
34 Ale on naśmiewał się z nich i śmiał się z nich, i
bezwstydnie ich obrażał, i mówił z dumą:
35 I przysiągł w swoim gniewie, mówiąc: Jeśli Judasz i
jego zastęp nie zostaną teraz wydani w moje ręce, to jeśli
kiedykolwiek wrócę bezpiecznie, spalę ten dom, i wtedy
wyszedłw wielkim gniewie.
36 Wtedy kapłani weszli i stanęli przed ołtarzem i
świątynią, płacząc i mówiąc:
37 Ty, Panie, wybrałeś ten dom, aby nazywano go Twoim
imieniem i aby był domem modlitwy i prośby dla Twojego
ludu.
38 Pomścijcie się na tym człowieku i na jego wojsku, a
niech polegną od miecza. Pamiętajcie o ich bluźnierstwach
i nie pozwólcie im więcej trwać.
39 Zatem Nikanor wyszedł z Jerozolimy i rozbił swoje
namioty w Bethoron, gdzie spotkało go wojsko z Syrii.
40 Ale Judasz rozbił obóz w Adasa z trzema tysiącami
ludzi i tam się modlił, mówiąc:
41 Panie, gdy bluźnili wysłannicy od króla Asyryjczyków,
wyszedł anioł twój i poraził ich sto osiemdziesiąt pięć
tysięcy.
42 Tak też zniszcz dzisiaj przed nami ten zastęp, aby
pozostali poznali, że bluźnierczo wypowiadał się
przeciwko Twojej świątyni, i osądź go według jego
niegodziwości.

43 I trzynastego dnia miesiąca Adar wojska przystąpiły do
bitwy, lecz wojsko Nikanora przeraziło się i on sam po raz
pierwszy zginął w bitwie.
44 A gdy zastęp Nicanora zobaczył, że został zabity,
porzucili broń i uciekli.
45 I gonili za nimi jeden dzień drogi od Adasa aż do
Gazery, trąbiąc za nimi na trąbach.
46 Wtedy wyszli ze wszystkich okolicznych miast judzkich
i zamknęli je; tak że oni, zwracając się przeciwko tym,
którzy ich ścigali, wszyscy zostali zabici mieczem i nie
pozostał ani jeden z nich.
47 Potem zabrali łup i zdobycz, odcięli głowę Nikanorowi i
jego prawą rękę, którą on dumnie wyciągnął, i zabrali je, i
powiesili w stronę Jerozolimy.
48 Z tego powodu lud bardzo się uradował i obchodził ten
dzień jako dzień wielkiej radości.
49 Postanowili też co roku obchodzić ten dzień, będący
trzynastym dniem Adar.
50 W ten sposób ziemia Judy odpoczęła na krótki czas.
ROZDZIAŁ 8
1 Judasz słyszał o Rzymianach, że byli potężnymi i
walecznymi ludźmi, którzy z miłością przyjmowali
wszystkich, którzy się do nich przyłączali, i zawierali
przymierze ze wszystkimi, którzy do nich przychodzili;
2 I że byli to ludzie wielkiego męstwa. Opowiedziano mu
także o ich wojnach i szlachetnych czynach, których
dokonali wśród Galatów, oraz o tym, jak ich podbili i jak
objęli ich danizmem;
3 I co uczynili w kraju hiszpańskim, aby zdobyć kopalnie
srebra i złota, które się tam znajdują;
4 I że swoją polityką i cierpliwością podbili całe to miejsce,
chociaż było bardzo daleko od nich; i królowie, którzy
nadeszli przeciwko nim z krańców ziemi, aż ich wytrącili z
równowagi i sprowadzili na nich wielkie zniszczenie, tak
że pozostali co roku płacili im daninę.
5 Poza tym, jak w bitwie zawstydzili Filipa i Perseusza,
króla Cytimów, wraz z innymi, którzy powstali przeciwko
nim i zwyciężyli ich:
6 Jak też Antioch, wielki król Azji, który ruszył przeciwko
nim w bitwie, mając sto dwadzieścia słoni, jeźdźców i
rydwany oraz bardzo wielkie wojsko, został przez nich
zaskoczony;
7 I jak go wzięli żywcem i zawarli przymierze, że on i ci,
którzy będą po nim królować, będą płacić wielki daninę,
dawać zakładników i to, co było uzgodnione,
8 I kraj Indii, Medii i Lidii, i krajów najszlachetniejszych,
które mu zabrali i dali królowi Eumenesowi:
9 Nadto Grecy postanowili przyjść i ich zniszczyć;
10 I że oni, dowiedziawszy się o tym, wysłali przeciwko
nim pewnego dowódcę i walcząc z nimi, zabili wielu z nich,
uprowadzili do niewoli ich żony i dzieci, splądrowali ich,
zajęli w posiadanie ich ziemie i zburzyli ich potężne
trzyma i przyprowadził ich, aby byli ich sługami aż do dnia
dzisiejszego:
11 Poza tym powiedziano mu, że zniszczyli i wzięli pod
swoje panowanie wszystkie inne królestwa i wyspy, które
kiedykolwiek stawiały im opór;
12 Ale ze swoimi przyjaciółmi i tymi, którzy na nich
polegali, zachowywali przyjaźń i że podbili królestwa
dalekie i bliskie, tak że bali się ich wszyscy, którzy słyszeli
o ich imieniu.
13 Także ci, którym chcą pomóc w królestwie, ci królują; a
kogo znowu chcieli, wypierają; w końcu byli bardzo
wywyższeni:
14 Jednak mimo tego nikt z nich nie nosił korony ani nie
ubierał się w purpurę, aby to było wywyższone:
15 Nadto jak urządzili sobie gmach senatu, w którym
codziennie trzystu dwudziestu mężów zasiadało w radzie,
zawsze naradzając się za ludem, aby był dobrze
uporządkowany.
16 I że co roku powierzali swą władzę jednemu
człowiekowi, który rządził całym ich krajem, i że wszyscy
byli mu posłuszni, i że nie było między nimi zazdrości ani
rywalizacji.
17 Biorąc to pod uwagę, Judasz wybrał Eupolemusa, syna
Jana, syna Akosa, i Jazona, syna Eleazara, i wysłał ich do
Rzymu, aby zawarli z nimi przymierze i sprzymierzenie się.
18 I prosić ich, aby zdjęli z nich jarzmo; bo widzieli, że
królestwo Greków rzeczywiście uciskało Izraela w niewoli.
19 Udali się więc do Rzymu, a była to bardzo długa podróż,
i przyszli do senatu, gdzie rozmawiali i mówili.
20 Judasz Machabeusz wraz ze swoimi braćmi i narodem
żydowskim posłał nas do was, abyśmy zawarli z wami
przymierze i pokój, abyśmy mogli zostać zarejestrowani
jako wasisprzymierzeńcy i przyjaciele.
21 I ta sprawa bardzo spodobała się Rzymianom.
22 A oto kopia listu, który senat ponownie spisał na
tablicach mosiężnych i wysłał do Jerozolimy, aby tam
mieli przy sobie pamiątkę pokoju i pojednania:
23 Rzymianom i narodowi żydowskiemu pomyślność na
morzu i na lądzie na wieki; miecz i wróg będą od nich z
daleka.
24 Jeśli najpierw wybuchnie wojna z Rzymianami lub z
którymkolwiek z ich sprzymierzeńców w całym ich
panowaniu,
25 Lud żydowski będzie im pomagał, gdy czas zostanie
wyznaczony, z całego serca:
26 Nie będą też dawać niczego walczącym z nimi i nie
będą im pomagać w żywności, broni, pieniądzach ani
statkach, jak to uznali Rzymianie za dobre; lecz będą
przestrzegać swoich przymierzy, nie zabierając z tego
powodu niczego.
27 Podobnie też, jeśli najpierw nadejdzie wojna na naród
żydowski, Rzymianie pomogą im z całego serca, stosownie
do czasu, który im zostanie wyznaczony.
28 Przeciwnikom nie będzie dana żywność ani broń, ani
pieniądze, ani statki, jak Rzymianie uznali za słuszne; lecz
będą przestrzegać swoich przymierzy, i to bez podstępu.
29 Z tych artykułów wynika, że Rzymianie zawarli
przymierze z narodem żydowskim.
30 Jeżeli jednak odtąd jedna lub druga strona pomyśli o
zebraniu się, aby coś dodać lub pomniejszyć, mogą to
zrobić według własnego uznania, a cokolwiek dodadzą lub
odejmą, zostanie ratyfikowane.
31 A odnośnie zła, jakie Demetriusz wyrządza Żydom,
napisaliśmy do niego, mówiąc: Dlaczego nałożyłeś swoje
jarzmo na naszych przyjaciół i sprzymierzeńców, Żydów?
32 Jeśli więc będą się jeszcze na ciebie skarżyć, oddamy
im sprawiedliwość i będziemy walczyć z tobą na morzu i
na lądzie.

ROZDZIAŁ 9
1 A gdy Demetriusz usłyszał, że Nikanor i jego zastęp
zostali pobici w bitwie, wysłał po raz drugi Bakchidesa i
Alkimusa do ziemi judzkiej, a wraz z nimi główną siłę
swego wojska:
2 Którzy wyszli drogą wiodącą do Galgala i rozbili swoje
namioty przed Masalot, który jest w Arbeli, a gdy ją
zdobyli, zabili wielu ludzi.
3 Również w pierwszym miesiącu sto pięćdziesiątego
drugiego roku rozbili obóz przed Jerozolimą:
4 Skąd wyruszyli i udali się do Berei z dwudziestoma
tysiącami pieszych i dwoma tysiącami jeźdźców.
5 Judasz rozbił swoje namioty w Eleasie, a z nim trzy
tysiące wybranych mężów.
6 Którzy, widząc mnóstwo drugiego wojska, tak wielkiego,
bardzo się przestraszyli; po czym wielu opuściło zastępy, a
ich mieszkaniem było nie więcej niż ośmiuset ludzi.
7 Kiedy więc Judasz zobaczył, że jego wojsko wymknęło
się i że bitwa go przytłaczała, bardzo się zaniepokoił i
bardzo zasmucił, że nie miał czasu ich zebrać.
8 Jednakże do tych, którzy pozostali, powiedział:
Powstańmy i wyruszmy przeciwko naszym wrogom, jeśli
przypadkiem będziemy mogli z nimi walczyć.
9 Ale oni go zniesławili, mówiąc: Nigdy nie będziemy w
stanie; raczej teraz ocalmy nasze życie, a potem
powrócimy z naszymi braćmi i będziemy walczyć z nimi,
bo jest nas niewielu.
10 I rzekł Judasz: Nie daj Boże, abym to uczynił i uciekał
od nich; jeśli nadejdzie czas nasz, umierajmy mężnie za
bracinaszych i nie splamijmy naszej czci.
11 Po tych słowach zastęp Bakchidesów wyszedł ze
swoich namiotów i stanął przeciwko nim, a ich jeźdźcy
zostali podzieleni na dwa oddziały, a ich procarze i
łucznicy szli przed zastępem, a ci, którzy szli na przodzie,
byli wszyscy potężnymi ludźmi.
12 Bachides zaś był na prawym skrzydle, więc wojsko
zbliżyło się z obu stron i zatrąbiło w swoje trąby.
13 I oni ze strony Judasza, i oni trąbili w swoje trąby, tak
że od wrzasku wojsk zatrzęsła się ziemia, a bitwa trwała od
rana do wieczora.
14 A gdy Judasz spostrzegł, że Bachides i siła jego wojska
są po prawejstronie, zabrał ze sobą wszystkich mężów,
15 Który wystraszył prawe skrzydło i ścigał ich aż do góry
Azot.
16 Ale gdy ci z lewego skrzydła zobaczyli, że ci z prawego
skrzydła byli zakłopotani, ruszyli za Judaszem i tymi,
którzy z nim byli, od tyłu deptając im po piętach:
17 I doszło do zaciętej bitwy, tak że wielu zginęło po obu
stronach.
18 Również Judasz został zabity, a reszta uciekła.
19 Potem Jonatan i Szymon wzięli Judasza, brata ich, i
pochowali go w grobie ojców jego w Modinie.
20 I opłakiwali go, a cały Izrael bardzo lamentował nad
nim i opłakiwał go przez wiele dni, mówiąc:
21 Jakże upadł mąż dzielny, który wybawił Izraela!
22 O innych rzeczach dotyczących Judasza i jego wojen
oraz o szlachetnych czynach, których dokonywał, i o jego
wielkości, nie napisano, gdyż było ich bardzo wiele.
23 A po śmierci Judasza bezbożni zaczęli wychylać głowy
na wszystkich krańcach Izraela i powstali wszyscy, którzy
dopuszczali się nieprawości.
24 W owych dniach był też głód bardzo wielki, przez co
zbuntowała się kraj i poszła z nimi.
25 Wtedy Bakchides wybrał niegodziwców i ustanowił ich
panami kraju.
26 Zapytali więc i poszukali przyjaciół Judasza, i
przyprowadzili ich do Bakchidesa, który się na nich
zemścił i wykorzystałich złośliwie.
27 I było w Izraelu wielkie nieszczęście, jakiego nie było
od czasu, gdy nie widziano wśród nich proroka.
28 Dlatego zebrali się wszyscy przyjaciele Judy i
powiedzieli Jonatanowi:
29 Odkąd umarł twój brat Judasz, nie mamy nikogo
takiego jak on, aby wyruszyć przeciwko naszym wrogom i
Bachidesom, i przeciw tym z naszego narodu, którzy są dla
nas wrogami.
30 Dlatego dzisiaj wybraliśmy ciebie, abyś był naszym
księciem i kapitanem w jego miejsce, abyś mógł toczyć
nasze bitwy.
31 Na to Jonatan objął w tym czasie władzę i powstał w
miejsce swego brata Judasza.
32 Ale gdy Bakchides się o tym dowiedział, chciał go
zabić
33 Wtedy Jonatan, Szymon, jego brat i wszyscy, którzy z
nim byli, widząc to, uciekli na pustynię Thecoe i rozbili
swoje namioty nad wodą sadzawki Asphar.
34 A gdy Bakchides zrozumiał, w dzień sabatu zbliżył się
do Jordanu wraz z całym swoim wojskiem.
35 Jonatan wysłał swego brata Jana, wodza ludu, aby
modlił się do swoich przyjaciół, Nabatyjczyków, aby mogli
zostawić z nimi swójpowóz, którego było dużo.
36 Ale synowie Jambriego wyszli z Medaby, zabrali Jana i
wszystko, co miał, i poszli z nim.
37 Potem doszła wiadomość do Jonatana i Szymona, jego
brata, że synowie Jambri zawarli wspaniałe małżeństwo i
sprowadzali pannę młodą z Nadabathy w wielkim orszaku,
jako że była córką jednego z wielkich książąt Chanaanu.
38 Dlatego przypomnieli sobie o Janie, swoim bracie, i
udali się, i ukryli się pod osłoną góry.
39 Tam, gdzie podniosły oczy swoje, i patrzyły, a oto było
wiele hałasu i wielkich powozów; i pan młody wraz z
przyjaciółmi i braćmi wyszedł im naprzeciw z bębnami i
instrumentami muzycznymi, i z mnóstwem broni.
40 Wtedy Jonatan i ci, którzy z nim byli, powstali
przeciwko nim z miejsca, w którym zasadzili się, i
dokonali na nich rzezi w ten sposób, że wielu padło
martwych, a reszta uciekła na górę i zabrali wszystkich ich
łupy.
41 W ten sposób wesele zamieniło się w żałobę, a dźwięk
ich melodii w lament.
42 A gdy w pełni pomścili krew swego brata, ponownie
zwrócili się w stronę bagien Jordanu.
43 Gdy o tym usłyszał Bachides, w dzień sabatu przybył z
wielką siłą nad brzegi Jordanu.
44 Wtedy Jonatan powiedział do swego ludu: Wyruszmy
teraz i walczmy o życie nasze, gdyż dzisiaj nie jest to dla
nas istotne, jak dawniej.
45 Bo oto bitwa jest przed nami i za nami, a wody Jordanu
z tej i z drugiej strony, podobnie bagna i lasy, i nie ma
miejsca, abyśmy się wycofali.
46 Dlatego wołajcie teraz do nieba, abyście zostali
wybawieni z rąk waszych wrogów.

47 Po czym przyłączyli się do bitwy, a Jonatan wyciągnął
rękę, aby uderzyć Bakchidesa, lecz on się od niego
odwrócił.
48 Wtedy Jonatan i ci, którzy z nim byli, wskoczyli do
Jordanu i przeprawili się na drugi brzeg, lecz tamten nie
przeprawił się do nich przez Jordan.
49 I tego dnia poległo od strony Bakchidesa około tysiąca
ludzi.
50 Potem wrócił Bakchides do Jerozolimy i odbudował
miasta obronne w Judei; twierdzę w Jerychu, w Emaus, i w
Bethoron, i w Betel, i w Thamnathę, i w Pharatoni, i w
Tafon, wzmocniłje wysokimi murami, bramami i kratami.
51 I umieścił w nich załogę, aby czynili zło nad Izraelem.
52 Ufortyfikował także miasto Betsura, Gazerę i wieżę,
rozmieścił w nich wojsko i zaopatrzył w żywność.
53 Poza tym wziął synów naczelnych w kraju jako
zakładników i umieścił ich w wieży w Jerozolimie, aby
byli przetrzymywani.
54 Ponadto w sto pięćdziesiątym trzecim roku, w drugim
miesiącu, Alkimus rozkazał rozebrać ścianę wewnętrznego
dziedzińca świątyni; zburzył także dzieła proroków
55 A gdy zaczął burzyć, już w tym czasie Alkimus był
dotknięty plagą i jego przedsięwzięcia zostały zahamowane,
bo usta mu się zatkały i został sparaliżowany, tak że nie
mógł już nic mówić ani wydawać rozkazów w sprawie jego
dom.
56 I Alkimus zmarł w tym czasie w wielkich mękach.
57 A gdy Bakchides zobaczył, że Alkimus umarł, wrócił
do króla, po czym ziemia judzka zaznała spokoju przez
dwa lata.
58 Wtedy wszyscy bezbożni ludzie zwołali naradę, mówiąc:
Oto Jonatan i jego towarzysze są spokojni i mieszkają bez
trosk; dlatego teraz sprowadzimy tutaj Bachidesa, który
zbierze ich wszystkich jednej nocy.
59 Poszli więc i naradzili się z nim.
60 Potem przeniósł się i przybył z wielkim zastępem, i
potajemnie wysłał listy do swoich zwolenników w Judei,
aby zabrali Jonatana i tych, którzy z nim byli; lecz nie
mogli, ponieważ znali ich radę.
61 Dlatego wzięto z mieszkańców kraju, którzy byli
sprawcami tego zgorszenia, około pięćdziesięciu osób i
zabili ich.
62 Potem Jonatan, Szymon i ci, którzy z nim byli,
przeprowadzili ich do Betbasi, które jest na pustyni, i
naprawili jego ruiny, i wzmocnili je.
63 A dowiedziawszy się o tym Bachides, zebrał cały swój
zastęp i posłał wiadomość do tych, którzy byli z Judei.
64 Potem poszedł i oblegał Betbasi; i walczyli z nim przez
długi czas i zbudowali machiny wojenne.
65 Ale Jonatan zostawił w mieście swego brata Szymona,
sam zaś wyszedł na wieś i z pewną liczbą wyszedł.
66 I pobił Odonarkesa, jego braci i synów Fazyrona w ich
namiocie.
67 A gdy zaczął ich bić i nadciągnął ze swoim wojskiem,
Szymon i jego towarzysze wyszli z miasta i spalili machiny
wojenne,
68 I walczył z Bakchidesem, który był przez nich
zawstydzony, i zadali mu boleść, bo jego rady i trud poszły
na marne.
69 Dlatego bardzo się rozgniewał na niegodziwych ludzi,
którzy doradzili mu, aby przybył do kraju, ponieważ wielu
z nich zabił i zamierzał wrócić do swojego kraju.
70 Dowiedziawszy się o tym Jonatan, wysłał do niego
posłów, aby w końcu zawrzeli z nim pokój i wydali im
jeńców.
71 On się zgodził i uczynił zgodnie z jego żądaniami, i
przysiągł mu, że nigdy mu nie wyrządzi krzywdy przez
wszystkie dni jego życia.
72 Kiedy więc zwrócił mu jeńców, których wcześniej
wziął z ziemi judzkiej, wrócił i udał się do swojej ziemi, i
już więcej nie wchodził w ich granice.
73 I tak ustał miecz od Izraela, lecz Jonatan zamieszkał w
Machmas i zaczął rządzić ludem; i wytracił bezbożnych
ludzi z Izraela.
ROZDZIAŁ 10
1 W sto sześćdziesiątym roku wyruszył Aleksander, syn
Antiocha, zwany Epifanesem, i wziął Ptolemaidę, bo
przyjął go lud, dzięki któremu tam królował,
2 A gdy król Demetriusz o tym usłyszał, zebrał wojsko
bardzo wielkie i wyruszyłprzeciwko niemu, aby walczyć.
3 Ponadto Demetriusz wysyłał listy do Jonatana ze
słowami miłości, aby go wywyższyć.
4 Powiedział bowiem: Najpierw zawrzyjmy z nim pokój,
zanim przyłączy się do Aleksandra przeciwko nam.
5 W przeciwnym razie przypomni sobie całe zło, które
zrobiliśmy przeciwko niemu, jego braciom i jego ludowi.
6 Dlatego dał mu władzę zebrania wojska i dostarczenia
broni, aby mu pomagał w bitwie; rozkazał też, aby
wybawili go zakładnicy, którzy byli w wieży.
7 Wtedy Jonatan przybył do Jerozolimy i przeczytał wobec
słuchaczy listy całego ludu i tych, którzy byli na wieży:
8 Którzy bardzo się przestraszyli, gdy usłyszeli, że król dał
mu władzę zgromadzenia zastępu.
9 Po czym ci z wieży wydali swoich zakładników
Jonatanowi, a on wydał ich ich rodzicom.
10 Gdy to uczynił, Jonatan osiedlił się w Jerozolimie i
zaczął budować oraz naprawiać miasto.
11 I rozkazał robotnikom, aby zbudowali mury i górę
Syjon i wokoło z kwadratowych kamieni na umocnienia; i
tak zrobili.
12 Wtedy obcy, którzy byli w twierdzach, które zbudował
Bachides, uciekli;
13 O ile każdy opuścił swoje miejsce i udał się do swojej
krainy.
14 Tylko w Betsurze niektórzy z tych, którzy porzucili
Prawo i przykazania, pozostali w spokoju, gdyż było to ich
miejsce schronienia.
15 A gdy król Aleksander usłyszał, jakie obietnice posłał
Demetriusz Jonatanowi, i gdy mu powiedziano o bitwach i
szlachetnych czynach, które on i jego bracia dokonali, i o
boleściach, jakie znosili,
16 On powiedział: Czy znajdziemy takiego innego?
dlatego teraz uczynimy go naszym przyjacielem i
sprzymierzeńcem.
17 W tej sprawie napisał list i wysłał mu zgodnie z tymi
słowami, mówiąc:
18 Król Aleksander swemu bratu Jonatanowi przesyła
pozdrowienia:
19 Słyszeliśmy o tobie, że jesteś mężem wielkiej mocy i że
jesteś naszym przyjacielem.
20 Dlatego dzisiaj ustanawiamy cię arcykapłanem twojego
narodu i nazywanym przyjacielem króla; (i w związku z

tym wysłał mu szatę purpurową i koronę złotą:) i żądam,
abyś stanął po naszej stronie i utrzymywał z nami przyjaźń.
21 Zatem w siódmym miesiącu sto sześćdziesiątego roku,
w święto Namiotów, Jonatan włożył świętą szatę, zebrał
wojsko i zapewnił dużo zbroi.
22 Gdy Demetriusz to usłyszał, bardzo się zasmucił i
powiedział:
23 Cóż zrobiliśmy, że Aleksander przeszkodził nam w
zawarciu przyjaźni z Żydami, aby się umocnić?
24 Ja też napiszę do nich słowa zachęty i obiecuję im
godnościi dary, abym mógł liczyć na ich pomoc.
25 Posłał więc do nich w tej sprawie: Król Demetriusz do
ludu żydowskiego przesyła pozdrowienie:
26 Ponieważ dotrzymaliście przymierzy z nami i trwaliście
w naszej przyjaźni, nie przyłączając się do naszych
wrogów, słyszeliśmy o tym i cieszymy się.
27 Dlatego teraz nadal bądźcie nam wierni, a dobrze wam
odpłacimy za to, co uczyniliście dla nas,
28 I zapewni wam wiele immunitetów oraz nagrodę.
29 A teraz uwalniam was i dla was zwalniam wszystkich
Żydów od danin, od ceł solnych i od podatków koronnych,
30 A z tego, co do mnie należy, aby otrzymać trzecią część,
czyli nasienie, i połowę owocu drzew, uwalniam to od
dzisiaj, aby nie zostali zabrani z ziemi judzkiej ani trzech
rządów, które się do niego przyłączyły z kraju Samarii i
Galilei, od tego dnia na wieki.
31 Niech i Jerozolima będzie święta i wolna wraz z jej
granicami, zarówno z dziesiątek, jak i danin.
32 A co do wieży, która jest w Jerozolimie, oddaję nad nią
władzę i oddaję najwyższemu kapłanowi, aby umieścił w
niej takich ludzi, jakich zechce, aby jej strzegli.
33 Ponadto swobodnie wypuszczam na wolność każdego
Żyda, którego wyprowadzono do niewoli z ziemi judzkiej
do dowolnej części mojego królestwa, i chcę, aby wszyscy
moi oficerowie płacili daninę, nawet za swoje bydło.
34 Ponadto chcę, aby wszystkie święta, sabaty, nowie
księżyca i uroczyste dni, a także trzy dni przed świętem i
trzy dni po święcie były nietykalnością i wolnością dla
wszystkich Żydów w moim królestwie.
35 Nikt też nie będzie miał władzy wtrącać się lub
molestować któregokolwiek z nich w jakiejkolwiek
sprawie.
36 Postanawiam ponadto, że w wojsku królewskim będzie
zapisanych około trzydziestu tysięcy mężów żydowskich,
którym zostanie oddana zapłata, jaka przypada na
wszystkie siły królewskie.
37 I niektórzy z nich zostaną umieszczeni w twierdzach
królewskich, z których także niektórzy zostaną wyznaczeni
do spraw zaufania królestwa; i chcę, aby ich nadzorcy i
namiestnicy byli z siebie samych i aby żyli po swoje
własne prawa, jak rozkazał król w ziemi judzkiej.
38 A co się tyczy trzech rządów, które zostaną dodane do
Judei z krainy Samarii, niech się połączą z Judeą, aby
można je było uznać za podlegające jednemu i nie
zobowiązane do posłuszeństwa innej władzy niż
arcykapłan.
39 Ptolemaidę i przynależną do niej ziemię oddaję w darze
do sanktuarium w Jerozolimie na niezbędne wydatki
związane z sanktuarium.
40 Co roku daję też piętnaście tysięcy syklów srebra z
rachunków królewskich z odpowiednich miejsc.
41 A cała nadwyżka, której urzędnicy nie wpłacili jak
dawniej, będzie odtąd przekazywana na prace w świątyni.
42 A poza tym pięć tysięcy syklów srebra, które co roku
pobierano z rachunków świątyni, to samo zostanie
zwolnione, ponieważ należy do kapłanów pełniących
służbę.
43 I kimkolwiek są ci, którzy uciekają do świątyni w
Jerozolimie lub znajdują się w jej swobodach, mając dług u
króla lub z jakiejkolwiek innej sprawy, niech będą wolni i
wszystko, co mają w moim królestwie.
44 Również za budowę i naprawę świątyń zostaną
wyliczone wydatki z rachunków królewskich.
45 Tak, na budowę murów Jerozolimy i na jej
ufortyfikowanie wokoło zostaną wypłacone wydatki z
rachunków królewskich, a także na budowę murów w
Judei.
46 A gdy Jonatan i lud usłyszeli te słowa, nie uwierzyli im
i nie przyjęli ich, bo przypomnieli sobie wielkie zło, które
wyrządził w Izraelu; gdyż dotknął ich bardzo boleśnie.
47 Ale Aleksander był im bardzo zadowolony, ponieważ
on był pierwszym, który błagał o prawdziwy pokój z nimi,
a oni zawsze byli z nim sprzymierzeni.
48 Wtedy król Aleksander zebrał wielkie siły i rozbił obóz
przeciwko Demetriuszowi.
49 A gdy obaj królowie przystąpili do bitwy, wojsko
Demetriusza uciekło, ale Aleksander poszedł za nim i
zwyciężył ich.
50 I kontynuował walkę bardzo zaciętą, aż do zachodu
słońca, i tego dnia został zabity Demetriusz.
51 Potem Aleksander wysłał posłów do Ptolemeusza, króla
egipskiego, z następującą wiadomością:
52 Ponieważ wróciłem do mojego królestwa i zasiadłem na
tronie moich przodków, zdobyłem władzę, obaliłem
Demetriusza i odzyskałem nasz kraj;
53 Gdy bowiem przystąpiłem z nim do bitwy, zarówno on,
jak i jego zastęp, zostali przez nas zakłopotani, tak że
zasiadamy na tronie jego królestwa:
54 Dlatego teraz zawrzyjmy razem przymierze i daj mi
teraz twoją córkę za żonę, a ja będę twoim zięciem i oddam
ciebie i ją według twojej godności.
55 Wtedy król Ptolemeusz odpowiedział, mówiąc:
Szczęśliwy niech będzie dzień, w którym wrócisz do ziemi
swoich przodków izasiądziesz na tronie ich królestwa.
56 A teraz uczynię ci, jak napisałeś: spotkajmy się zatem w
Ptolemais, abyśmy mogli się zobaczyć; bo według twego
pragnienia poślubię cimoją córkę.
57 Wyszedł więc Ptolemeusz z Egiptu wraz ze swoją córką
Kleopatrą i przybyli do Ptolemaidy w sto sześćdziesiątym
drugim roku.
58 Tam, gdzie spotkał go król Aleksander, dał mu swoją
córkę Kleopatrę i świętował jej wesele w Ptolemais z
wielką chwałą, jak to jest w zwyczaju królów.
59 Król Aleksander napisał do Jonatana, aby przyszedł i
spotkał się z nim.
60 Który następnie udał się z honorem do Ptolemaidy,
gdzie spotkał dwóch królów i dał im oraz ich przyjaciołom
srebro i złoto oraz wiele prezentów i znalazł łaskę w ich
oczach.
61 W owym czasie zebrali się przeciw niemu niektórzy
niegodziwi Izraelici, ludzie niegodziwego życia, aby go
oskarżać, lecz król ich nie słuchał.
62 Co więcej, król nakazał zdjąć szaty i ubrać się w
purpurę; i tak uczynili.
63 I posadził go osobno, i rzekł do swoich książąt: Idźcie z
nim do środka miasta i oznajmijcie, aby nikt na niego nie

skarżył się z jakiejkolwiek przyczyny i aby nikt go nie
niepokoił z jakiejkolwiek przyczyny .
64 A gdy jego oskarżyciele zobaczyli, że został
uhonorowany zgodnie z zapowiedzią i przyodział się w
purpurę, wszyscy uciekli.
65 I król uczcił go, i zapisał go do swoich głównych
przyjaciół, i uczynił go księciem i uczestnikiem jego
panowania.
66 Potem Jonatan wrócił do Jerozolimy z pokojem i
radością.
67 Ponadto w; sto sześćdziesiąt pięć lat przybył
Demetriusz, syn Demetriusza, z Krety do ziemi swoich
przodków.
68 Kiedy król Aleksander usłyszał tę wiadomość, słusznie
pożałował i wrócił do Antiochii.
69 Wtedy Demetriusz mianował swoim wodzem
Apoloniusza, namiestnika Celosyrii, który zebrał wielkie
wojsko i rozbił obóz w Jamni, i posłał do arcykapłana
Jonatana, mówiąc:
70 Ty jeden sam podnosisz się przeciwko nam, a mnie
wyśmiewano i pogardzano ze względu na ciebie, i urągano
mi; i dlaczego przechwalasz się swoją mocą przeciwko
nam w górach?
71 Dlatego teraz, jeśli ufasz własnej sile, zejdź do nas na
równinę i tam wspólnie rozpatrzymy sprawę, bo ze mną
jest władza miast.
72 Zapytaj i dowiedz się, kim jestem i pozostali, którzy
staną po naszej stronie, a powiedzą ci, że twoja noga nie
jest w stanie latać w ich własnym kraju.
73 Dlatego teraz nie będziesz mógł znieść jeźdźców i tak
wielkiej potęgi na równinie, gdzie nie ma ani kamienia, ani
krzemienia, ani miejsca, do którego można by uciec.
74 Gdy Jonatan usłyszał te słowa Apoloniusza, poruszył
się w swym umyśle i wybierając dziesięć tysięcy mężów,
wyszedł z Jerozolimy, gdzie spotkał się z nim Szymon,
jego brat, aby mu pomóc.
75 I rozbił swoje namioty przeciwko Joppie. Ale; wygnali
go z miasta Joppa, gdyż Apoloniusz miał tam garnizon.
76 I Jonatan oblegał je, po czym wpuścili go z miasta ze
strachu, itak Jonatan zdobył Joppę.
77 Gdy Apoloniusz usłyszał, wziął trzy tysiące jeźdźców i
wielką zastępę piechoty i udał się do Azotu jako
podróżujący, i tym samym wyciągnął go na równinę. gdyż
miał bardzo wielu jeźdźców, w których pokładał ufność.
78 Potem Jonatan poszedł za nim do Azotu, gdzie wojska
przystąpiły do bitwy.
79 A Apoloniusz zostawił w zasadzce tysiąc jeźdźców.
80 I Jonatan wiedział, że za nim zasadzka; bo w jego
zastępie grasowali i rzucali strzałami na lud od rana do
wieczora.
81 Ale lud zatrzymał się, jak im rozkazał Jonatan, i tak
zmęczyły się konie nieprzyjaciół.
82 Wtedy wyprowadził Szymon swoje wojsko i postawił je
przeciwko piechurom (bo jeźdźcy byli wyczerpani), którzy
go spłoszyli i uciekli.
83 Również jeźdźcy, rozproszeni po polu, uciekli do Azotu
i udali się dla bezpieczeństwa do Betdagonu, świątyni
swego bożka.
84 Ale Jonatan podpalił Azot i okoliczne miasta i zabrał
ich łupy; a świątynię Dagona wraz z tymi, którzy do niej
uciekli, spalił ogniem.
85 W ten sposób spalono i zabito mieczem prawie osiem
tysięcy ludzi.
86 Stamtąd Jonatan usunął swoje wojsko i rozbił obóz
przeciwko Askalonowi, skąd wyszli mężowie miasta, i
spotkali się z nim z wielką pompą.
87 Potem Jonatan i jego wojsko wrócili do Jerozolimy,
mając łupy.
88 A gdy król Aleksander to usłyszał, jeszcze bardziej
uczcił Jonatana.
89 I posłał mu sprzączkę złotą, na użytek tych, którzy mają
krew królewską; dał mu też Akkaron z jego granicami w
posiadaniu.
ROZDZIAŁ 11
1 I król egipski zebrał wielką armię, jak piasek zalegający
na brzegu morskim, oraz wiele statków i podstępem
podstępem zdobył królestwo Aleksandra i przyłączył je do
swojego.
2 Po czym w spokoju udał się do Hiszpanii, tak że miasta
otworzyły się przed nim i spotkały go, bo król Aleksander
im tak nakazał, ponieważ był jego szwagrem.
3 A gdy Ptolemeusz wchodził do miast, w każdym z nich
umieścił garnizon żołnierzy, aby go strzegli.
4 A gdy zbliżył się do Azotu, pokazali mu spaloną
świątynię Dagona, Azot i jego przedmieścia, które zostały
zniszczone, a także ciała wyrzucone za granicę i te, które
spalił w bitwie; bo narobili ich stosy na drodze, którą miał
przechodzić.
5 I donieśli królowi, co uczynił Jonatan, aby go potępić, ale
król milczał.
6 Jonatan zaś spotkał się z królem z wielką pompą w
Joppie, gdzie pozdrawiali się nawzajem i przenocowali.
7 Potem Jonatan, gdy poszedł z królem nad rzekę zwaną
Eleuther, wrócił znowu do Jerozolimy.
8 Dlatego król Ptolemeusz, zdobywszy władzę nad
miastami nadmorskimi aż do Seleucji na wybrzeżu
morskim, wymyślił niegodziwe rady przeciwko
Aleksandrowi.
9 Po czym wysłał ambasadorów do króla Demetriusza,
mówiąc: Chodź, zawrzyjmy między sobą ligę, a dam ci
moją córkę, którą ma Aleksander, i będziesz królować w
królestwie swego ojca.
10 Żałuję bowiem, że oddałem mu moją córkę, bo chciał
mnie zabić.
11 Tak go oczerniał, że pragnął swego królestwa.
12 Dlatego odebrał mu swoją córkę i dał ją Demetriuszowi,
a porzucił Aleksandra, tak że ich nienawiść była jawna.
13 Potem Ptolemeusz wkroczył do Antiochii, gdzie włożył
na głowę swoją dwie korony, koronę Azji i koronę Egiptu.
14 W połowie sezonu królował Aleksander w Cylicji, gdyż
mieszkańcy tych stron zbuntowalisię przeciwko niemu.
15 Ale gdy Aleksander o tym usłyszał, wyruszył przeciwko
niemu na wojnę, po czym król Ptolemeusz wyprowadził
swoje wojsko, uderzył go z potężną siłą i zmusił go do
ucieczki.
16 Aleksander więc uciekł do Arabii, aby się tam bronić;
ale król Ptolemeusz był wywyższony:
17 Albowiem Zabdiel Arab odciął głowę Aleksandrowi i
wysłał ją do Ptolemeusza.
18 Na trzeci dzień potem umarł także król Ptolemeusz, a ci,
którzy byli w warowniach, zostalizabici jedni drugich.
19 W ten sposób Demetriusz panował sto sześćdziesiąt
siódmego roku.

20 W tym samym czasie Jonatan zebrał tych, którzy byli w
Judei, aby zdobyć wieżę, która jest w Jerozolimie, i
przygotował przeciwko niej wiele machin wojennych.
21 Wtedy przyszli bezbożni, nienawidzący swego ludu,
udali się do króla i donieśli mu, że Jonatan oblegał wieżę,
22 Gdy to usłyszał, rozgniewał się i natychmiast oddalił się,
przybył do Ptolemais i napisał do Jonatana, aby nie oblegał
wieży, lecz przyszedł i pośpiesznie porozmawiał z nim w
Ptolemais.
23 Jednak Jonatan, gdy to usłyszał, kazał je jeszcze oblegać,
i wybrał niektórych ze starszych Izraela i kapłanów, i
naraził się na niebezpieczeństwo;
24 I wziął srebro i złoto, i szaty, a także różne podarunki i
udał się do Ptolemais do króla, gdzie znalazł łaskę w jego
oczach.
25 I chociaż niektórzy bezbożni ludzie z ludu skarżyli się
na niego,
26 Król jednak błagał go, jak to czynili poprzednicy jego, i
wywyższałgo w oczach wszystkich jego przyjaciół,
27 I utwierdził go w najwyższym kapłaństwie i we
wszystkich zaszczytach, jakie miał przedtem, i dał mu
pierwszeństwo wśród jego głównych przyjaciół.
28 I Jonatan zapragnął króla, aby Judeę uwolnił od daniny,
a także trzy rządy wraz z krainą Samarii; i obiecał mu
trzysta talentów.
29 Król zgodził się i napisał listy do Jonatana o tym
wszystkim w następujący sposób:
30 Król Demetriusz bratu swemu Jonatanowi i narodowi
żydowskiemu przesyła pozdrowienie:
31 Przesyłamy wam tutaj kopię listu, który napisaliśmy w
waszej sprawie do naszego kuzyna Lasthenesa, abyście
mogli go zobaczyć.
32 Król Demetriusz swemu ojcu Lastenesowi przesyła
pozdrowienia:
33 Jesteśmy zdecydowani dobrze czynić ludowi
żydowskiemu, który jest naszym przyjacielem, i
dotrzymywać przymierzy z nami, ze względu na jego dobrą
wolę wobec nas.
34 Dlatego zatwierdziliśmy dla nich granice Judei z trzema
rządami Aferemy, Liddy i Ramatem, które zostały dodane
do Judei z krainy Samarii, i wszystko, co do nich należy,
dla wszystkich, którzy składają ofiary w Jerozolimie,
zamiast zapłaty, którą król otrzymywał od nich corocznie z
owoców ziemi i drzew.
35 A jeśli chodzi o inne rzeczy, które do nas należą,
dziesięciny i cła, które nam się należą, jak również
kopalnie solne i podatki koronne, które są nam należne,
odprowadzamy je wszystkie dla ich ulgi.
36 I odtąd nic z tego nie zostanie odwołane na zawsze.
37 Dlatego teraz zrób kopię tych rzeczy i niech zostanie
oddana Jonatanowi i umieszczona na świętej górze w
widocznym miejscu.
38 Potem, gdy król Demetriusz zobaczył, że ziemia przed
nim była spokojna i że nie stawiano mu oporu, odesłał całe
swoje wojsko, każdego na swoje miejsce, z wyjątkiem
niektórych grup obcych, których zebrał wyspy pogańskie;
dlatego znienawidziły go wszystkie siły jego ojców.
39 Był też jeden Tryfon, który był już wcześniej po stronie
Aleksandra, który widząc, że całe wojsko szemrało
przeciwko Demetriuszowi, udał się do Simalkue, Araba,
który wychowałAntiocha, młodego syna Aleksandra,
40 I położył na nim gniew, aby mu wydał tego młodego
Antiocha, aby mógł panować w miejsce swego ojca;
opowiedział mu więc wszystko, co uczynił Demetriusz i
jak jego mężowie wojenni byli z nim wrodzy, i tam
pozostał przez długi czas pora roku.
41 W międzyczasie posłał Jonatan do króla Demetriusza,
aby wyrzucił tych z wieży z Jerozolimy, i tych, którzy są w
twierdzach, bo walczyli z Izraelem.
42 Dlatego Demetriusz posłał do Jonatana, mówiąc:
Uczynię to nie tylko dla ciebie i twojego ludu, ale też
wielce zaszczycę ciebie i twój naród, jeśli nadarzy się
okazja.
43 Teraz więc dobrze uczynisz, jeśli wyślesz mi ludzi, aby
mi pomogli; bo odeszły ode mnie wszystkie moje siły.
44 W związku z tym Jonatan wysłał do niego trzy tysiące
mężów do Antiochii, a gdy przybyli do króla, król bardzo
się ucieszył z ich przybycia.
45 Ale ci, którzy byli z miasta, zebrali się w środku miasta
w liczbie stu dwudziestu tysięcy ludzi i chcieli zabić króla.
46 Dlatego król uciekł na dziedziniec, ale mieszkańcy
miasta pilnowali przejść miejskich i zaczęli walczyć.
47 Wtedy król zawołał na pomoc Żydów, którzy
natychmiast do niego przyszli i rozproszywszy się po
mieście, zabili tego dnia w mieście liczbę stu tysięcy.
48 I podpalili miasto, i zdobyli tego dnia wiele łupów, i
wybawili króla.
49 A gdy mieszkańcy miasta zobaczyli, że Żydzi zdobyli
miasto tak, jak chcieli, osłabła ich odwaga. Dlatego błagali
króla i wołali, mówiąc:
50 Daj nam pokój i niech Żydzi zaprzestaną napadania na
nas i na miasto.
51 W ten sposób porzucili swoją broń i zawarli pokój; i
Żydzi byli zaszczyceni w oczach króla i w oczach
wszystkich, którzy byli w jego królestwie; i wrócili do
Jerozolimy, mając wielkie łupy.
52 I tak król Demetriusz zasiadł na tronie swego królestwa,
a ziemia była przed nim spokojna.
53 Mimo to zatajał we wszystkim, co mówił, i oddalił się
od Jonatana, i nie wynagrodził go według dobrodziejstw,
jakie od niego otrzymał, ale bardzo go niepokoił.
54 Potem wrócił Tryfon, a z nim młody Antioch, który
panował i był koronowany.
55 Wtedy zgromadzili się przy nim wszyscy waleczni,
których Demetriusz wypędził, i walczyli z Demetriuszem,
który odwróciłsię i uciekł.
56 Nadto Tryfon wziął słonie i zdobył Antiochię.
57 W tym czasie młody Antioch napisał do Jonatana,
mówiąc: Utwierdzam cię na najwyższym kapłaństwie i
ustanawiam cię władcą czterech rządów i jednym z
przyjaciół króla.
58 Po czym posłał mu złote naczynia, w których służył, i
pozwolił mu pić ze złota, ubierać się w purpurę i nosić
złotą sprzączkę.
59 Uczynił także wodzem swego brata Szymona od
miejsca zwanego Drabiną Tyru aż do granic Egiptu.
60 I wyszedł Jonatan, i przechodził przez miasta za wodą, i
zebrały się do niego wszystkie wojska Syryjskie, aby mu
pomóc, a gdy przybył do Askalonu, mieszkańcy miasta
wyszli mu naprzeciw z godnością.
61 Stamtąd udał się do Gazy, lecz mieszkańcy Gazy go
wygnali; Dlatego go oblegał, a jego przedmieścia spalił
ogniem i splądrował je.
62 Potem, gdy mieszkańcy Gazy modlili się do Jonatana,
ten zawarł z nimi pokój, wziął synów ich naczelników jako

zakładników, wysłał ich do Jerozolimy i przeszedł przez tę
krainę do Damaszku.
63 Gdy Jonatan usłyszał, że książęta Demetriusza przybyli
do Kades, które jest w Galilei, z wielką siłą, chcąc go
wypędzić z kraju,
64 Wyszedł im naprzeciw, a Szymona, brata swego,
zostawił na wsi.
65 Wtedy Szymon rozłożył się obozem przeciwko Betsurze
i walczył z nią przez długi czas, po czym zamknął ją.
66 Oni jednak chcieli mieć z nim pokój, który im dał, a
potem wypędzili ich stamtąd, zajęli miasto i założyli w nim
załogę.
67 Jonatan i jego wojsko rozbili obóz nad wodami
Gennesar, skąd rano zaprowadzali ich na równinę Nasor.
68 A oto na równinie spotkał ich zastęp obcych, którzy
zastawili na niego zasadzkę w górach i napadli na niego.
69 A gdy ci, którzy czyhali w zasadzce, powstali ze swoich
miejsc i przystąpili do bitwy, wszyscy, którzy byli po
stronie Jonatana, uciekli.
70 Tak, że nie pozostał żaden z nich, z wyjątkiem
Mattatiasza, syna Absaloma, i Judy, syna Kalfiego,
dowódców wojska.
71 Wtedy Jonatan rozdarł swoje szaty, rzucił ziemię na
swoją głowę i modlił się.
72 Potem znowu zawrócił do walki i zmusił ich do ucieczki,
więc uciekli.
73 A gdy zobaczyli to jego uciekinierzy, zwrócili się
ponownie do niego i wraz z nim ścigali ich aż do Cades, aż
do ich własnych namiotów, i tam rozbili obóz.
74 I zginęło tego dnia z pogan około trzech tysięcy mężów,
lecz Jonatan wrócił do Jerozolimy.
ROZDZIAŁ 12
1 Jonatan widząc, że czas mu służy, wybrał kilku ludzi i
wysłał ich do Rzymu, aby utwierdzili i odnowili przyjaźń,
jaką z nimi łączyli.
2 W tej samej sprawie wysłał także listy do
Lacedemończyków i w inne miejsca.
3 Poszli więc do Rzymu, weszli do senatu i powiedzieli:
Arcykapłan Jonatan i lud żydowski wysłali nas do was,
abyście odnowili przyjaźń, którą z nimi mieliście, i
przymierze , jak dawniej.
4 W związku z tym Rzymianie przekazali im listy do
namiestników wszystkich miejscowości, aby w pokoju
sprowadzili ich do ziemi judzkiej.
5 A oto odpis listów, które Jonatan napisał do
Lacedemończyków:
6 Arcykapłan Jonatan i starsi narodu, kapłani i inni Żydzi
przesyłają pozdrowienia swoim braciom
Lacedemończykom:
7 W przeszłości wysyłano listy do arcykapłana Oniasza z
Dariusza, który wówczas panował wśród was, aby
oświadczyć, że jesteście naszymi braćmi, jak to określa
potwierdzony tutaj odpis.
8 W tym czasie Oniasz błagał wysłanego ambasadora z
honorami i otrzymał listy, w których składano
oświadczenie o lidze i przyjaźni.
9 Dlatego i my, chociaż nic z tego nie jest nam potrzebne,
mamy w rękach święte księgi Pisma Świętego, które nas
pocieszają,
10 Mimo to usiłowałem posłać do was, aby odnowić
braterstwo i przyjaźń, abyśmy nie stali się wam zupełnie
obcy, gdyż minęło już wiele czasu, odkąd do nas
posłaliście.
11 Dlatego nieprzerwanie, zarówno podczas naszych świąt,
jak i w inne dogodne dni, pamiętamy o Tobie w ofiarach,
które składamy, i w naszych modlitwach, zależnie od
rozsądku i kiedy przystoi nam myśleć o naszych braciach:
12 I słusznie cieszymy się z twojego honoru.
13 My sami doświadczyliśmy ze wszystkich stron wielkich
ucisków i wojen, gdyż walczyli przeciwko nam królowie,
którzy są wokół nas.
14 Jednak w tych wojnach nie będziemy kłopotami ani dla
was, anidla innych naszych sprzymierzeńców iprzyjaciół:
15 Mamy bowiem pomoc z nieba, która nas wspiera,
abyśmy zostali wybawieni od naszych wrogów i nasi
wrogowie zostali pobici.
16 Dlatego wybraliśmy Numeniusza, syna Antiocha, i
Antypatera, syna Jazona, iwysłaliśmy ich do Rzymian, aby
odnowić naszą z nimi przyjaźń i poprzednią ligę.
17 I im też rozkazaliśmy, aby udali się do was, pozdrowili i
dostarczyli wam nasze listy w sprawie odnowienia naszego
braterstwa.
18 Dlatego teraz dobrze zrobicie, jeśli nam na nie
odpowiecie.
19 A to jest kopia listów, które wysłał Oniares.
20 Areus, król Lacedemończyków, arcykapłanowi
Oniaszowi pozdrowił:
21 Na piśmie stwierdzono, że Lacedemończycy i Żydzi są
braćmii że pochodzą z rodu Abrahama:
22 A teraz, skoro już się o tym dowiedzieliśmy, dobrze
zrobicie, jeśli napiszecie nam o waszym powodzeniu.
23 Ponownie wam odpisujemy, że wasze bydło i dobytek
są nasze, a nasze jest wasze. Dlatego rozkazujemy naszym
ambasadorom, aby złożyli wam sprawozdanie w tej
sprawie.
24 A gdy Jonatan usłyszał, że książęta Demebiusza
przybyli, aby walczyć z nim w większym niż poprzednio
zastępie,
25 Wyruszył z Jerozolimy i spotkał się z nimi w ziemi
Amatis, bo nie dał im chwili wytchnienia, aby weszli do
jego kraju.
26 Wysłał także szpiegów do ich namiotów, a oni przyszli
ponownie i oznajmili mu, że zostali wyznaczeni, aby ich
zaatakować w porze nocnej.
27 Dlatego gdy tylko zaszło słońce, Jonatan rozkazał
swoim ludziom czuwać i być pod bronią, aby przez całą
noc byli w pogotowiu do walki; rozesłał też centynele
wokół wojska.
28 Ale gdy przeciwnicy usłyszeli, że Jonatan i jego ludzie
są gotowi do bitwy, zlękli się i drżeli w sercach swoich, i
rozpalili ogień w swoim obozie.
29 Jonatan i jego towarzysze dowiedzieli się o tym dopiero
rano, bo widzieli, jak płoną światła.
30 Wtedy Jonatan gonił ich, ale ich nie dogonił, bo
przeprawili się przez rzekę Eleutherus.
31 Dlatego Jonatan zwrócił się do Arabów, których zwano
Zabadejczykami, i pobił ich, i zabrał ich łupy.
32 A udawszy się stamtąd, przybył do Damaszku i tak
przeszedł przez całą krainę,
33 Szymon także wyszedł i przeszedł przez tę krainę aż do
Askalonu i do przyległych do niego twierdz, skąd zwrócił
się do Joppy i zdobył ją.

Polish - 1st Maccabees.pdf

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Filipino Tracts and Literature Society Inc.

More from Filipino Tracts and Literature Society Inc. (20)

Polish - 1st Maccabees.pdf