هفدهمین همایش‌ سیاست‌های توسعه‌ی مسکن در ایران

1. ‫ح‬‫تبريزي‬ ‫عبده‬ ‫سين‬
‌‫ا‬‫‌خد‬‫م‬‫‌ان‬‫هب‬
‫مسکن‬ ‫توسعه‬ ‫های‬‫سیاست‬ ‫همایش‬ ‫هفدهمین‬
‫زمین‬ ‫ی‬‫عرضه‬ ‫ی‬‫بهینه‬ ‫های‬‫سیاست‬

2. ‫گذاری‬‫سیاست‬‫در‬‫زمین‬‫شهری‬
‫‌گذاری‬‫ت‬‫سیاس‬‌«‌‫ن‬‫زمی‬‌‫شهری‬»‌‫‌ی‬‫ه‬‫مجموع‬‌‫‌هایی‬‫ت‬‫سیاس‬‌‫است‬‌‫که‬‌‫‌های‬‫ت‬‫دول‬‌‫مرکزی‬‌‫و‬‌‫محلی‬‌
‫در‬‌‫سه‬‌‫ُعد‬‫ب‬‌«‫مالکیت‬»،‌«‫ارزش‬»‌‫و‬‌«‫کاربری‬»‌‫زمین‬‌‫اتخاذ‬‌‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‌‫تا‬‌‫‌برداری‬‫ه‬‫بهر‬‌‫بهینه‬‌‫از‬‌‌
‫این‬‌‫منبع‬‌‫کمیاب‬‌‫اجتماعی‬‌‫محقق‬‌‫شود‬.‌‫تعیین‬‌‫انواع‬‌‫مالکیت‬‌‫زمین‬‌‫اعم‬‌‫از‬‌‫ملکی‬‌‫و‬‌
،‫استیجاری‬‌‫جلوگیری‬‌‫از‬‌‫افزایش‬‌‫ارزش‬‌،‫زمین‬‌‫جلوگیری‬‌‫از‬‌‫بروز‬‌‫سوداگری‬‌‫در‬‌‫زمین‬‌‫و‬‌
‫حفظ‬‌‫تعادل‬‌‫بین‬‌‫عرضه‬‌‫و‬‌‫تقاضا‬‌‫از‬‌‫طریق‬‌‫ابزارهای‬‌ِ‫ف‬‫مختل‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫مداخل‬‌‫دولت‬‌‫مانند‬‌‫وضع‬‌‌
‫انواع‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫مالیا‬‌‫بر‬‌،‫زمین‬‌‫تعیین‬‌‫نوع‬‌‫و‬‌‫میزان‬‌‫‌ها‬‫ی‬‫کاربر‬‌‫و‬‌‫مانند‬‌،‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‌‫همگی‬‌‫مسائلی‬‌‫است‬‌‌
‫که‬‌‫در‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫حیط‬‌‫سیاست‬‌‫زمین‬‌‫قرار‬‌‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬.‌
2

3. 26/7‫برابر‬ ‫تهران‬
‌‫رشد‌قیمت‌مسکن‌از‌سال‬80‌‌‫تا‌سال‬92
11/5 ‫اصفهان‬
9/0 ‫تبریز‬
8/8 ‫کرج‬
3

4. ‫تهران‬ ‫شهر‬ ‫در‬ ‫آپارتمان‬ ‫مربع‬ ‫متر‬ ‫یک‬ ‫بهای‬‫اجاره‬ ‫متوسط‬(‫ریال‬ ‫هزار‬)
4

5. 5
‫تهران‬ ‫در‬ ‫متوسط‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫آپارتمان‬ ‫و‬ ‫زمین‬ ‫قیمت‬

6. 10/12/2017 610/12/2017 6
‫مسکونی‬ ‫خالی‬ ‫واحدهای‬ ‫توزیع‬
۱۳۹۰-۱۳۹۵
6

7. 10/12/2017 710/12/2017 7
‫زیربنا‬ ‫مساحت‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫مسکونی‬ ‫واحدهای‬:۱۳۹۵
7

8. 10/12/2017 810/12/2017 8
‫سال‬ ‫اسفندماه‬ ‫در‬ ‫زیربنا‬ ‫سطح‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫شده‬‫معامله‬ ‫مسکونی‬ ‫واحدهای‬ ‫تعداد‬ ‫فراوانی‬ ‫توزیع‬۱۳۹۵
(‫درصد‬)
8

9. 10/12/2017 910/12/2017 9
‫ها‬‫استان‬ ‫جمعیت‬ ‫تراکم‬
‫سال‬۱۳۹۵
9

10. 10/12/2017 1010/12/2017 10
‫تصرف‬ ‫نحوه‬ ‫تفکیک‬ ‫به‬ ‫معمولی‬ ‫مسکونی‬ ‫واحدهای‬ ‫در‬ ‫خانوارها‬ ‫نسبی‬ ‫توزیع‬
‫سکونت‬ ‫محل‬:۱۳۹۵
10

11. ‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌‫پایدار‬‌‫با‬‌‫سیاست‬‌‫زمین‬‌‫مناسب‬‌‫شروع‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
‫شهرها‬‌‫و‬‌‫مناطق‬‌‫را‬‌‫‌توان‬‫ی‬‫م‬‌‫به‬‌‫‌هایی‬‫ه‬‫شیو‬‌‫توسعه‬‌‫داد‬‌‫که‬‌‫به‬‌‫اقتصاد‬‌‫و‬‌‫کیفیت‬‌‫زندگی‬‌‫بهتر‬‌
،‫بینجامد‬‌‫و‬‌‫یا‬‌‫تسلیم‬‌‫گستردگی‬‌،‫نامنظم‬‌‫‌بست‬‫ن‬‫ب‬‌‫ترافیکی‬‌‫و‬‌‫آلودگی‬‌‫شوند‬.‌
‫وقتی‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌‫شهری‬‌‫و‬‌‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫عمومی‬‌(‫دولتی‬)‌‫ارزش‬‌‫زمین‬‌‫را‬‌‫ارتقاء‬‌،‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‌‫شهرها‬‌
‫ممکن‬‌‫است‬‌‫این‬‌‫منابع‬‌‫را‬‌‫برای‬‌‫‌های‬‫ت‬‫زیرساخ‬‌‫عمومی‬‌‫یا‬‌‫مسکن‬‌‫اقشار‬‌‫ضعیف‬‌‫به‬‌‫کار‬‌،‫بگیرند‬‌‫یا‬‌
‫اجازه‬‌‫دهند‬‌‫این‬‌‫‌ها‬‫ش‬‫ارز‬‌‫ثروت‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫بادآورد‬‌‫برای‬‌‫مالکان‬‌‫خصوصی‬‌،‫شود‬‌‫و‬‌‫اوضاع‬‌‫نابرابری‬‌
‫را‬‌‫‌تر‬‫م‬‫وخی‬‌‫کند‬.
11

12. ‫شهرهای‬‫بزرگ‬‫و‬‫کوچک‬‫موتور‬‫رشد‬‫و‬‫ی‬‫توسعه‬‫اقتصادی‬‫و‬
‫اجتماعی‬‫تعریف‬‫اند‬‫شده‬.
،‫متأسفانه‬‫ها‬‫آن‬‫در‬‫عین‬‫حال‬‫موتور‬‫گسترش‬‫محالت‬‫پست‬‫و‬
‫کثیف‬‫و‬‫های‬‫بافت‬‫ای‬‫حاشیه‬‫و‬‫افزایش‬‫فقراند‬.
12

13. ‫با‬‫گیری‬‫شکل‬«‫سازمان‬‫ملی‬،‫زمین‬»‫چه‬‫تغییراتی‬‫در‬
‫مدیریت‬‫زمین‬‫در‬‫ایران‬‫باید‬‫داده‬‫شود‬.
13

14. ‫مدیر‬‫زمین‬‫جمهوری‬‫اسالمی‬‫ایران‬‫داند‬‫می‬‫که‬
14

15. ‫مشکالت‌بازار‌زمین‬
‫‌گذاری‬‫ت‬‫‌سیاس‬‫م‬‫عد‬‌‫صحیح‬‌‫در‬‌‫بازار‬‌،‫زمین‬‌‫به‬‌‫افزایش‬‌‫قیمت‬‌‫آن‬‌‫منجر‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌‫کاهش‬‌‫تقاضای‬‌‫سوداگرانه‬‌‌
‫در‬‌‫بازار‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫‌باید‬‫ی‬‫م‬‌‫از‬‌‫اهداف‬‌‫‌گذار‬‫ت‬‫سیاس‬‌‫باشد‬.‌‫این‬‌‫افزایش‬‌‫به‬‌‫تناسب‬‌‫در‬‌‫‌های‬‫ه‬‫گرو‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫‌گان‬‫ه‬‫س‬‌
،‫مسکن‬‌‫کاال‬‌‫و‬‌‫خدمات‬‌‫اثر‬‌‫گذاشته‬‌‫و‬‌‫به‬‌‫افزایش‬‌‫شاخص‬‌‫قیمت‬‌‫در‬‌‫آن‬‌‫‌ها‬‫ه‬‫گرو‬‌‫منجر‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌‫افزایش‬‌‫قیمت‬‌‌
‫زمین‬‌‫به‬‌‫افزایش‬‌‫قیمت‬‌‫امالک‬‌‫با‬‌‫کاربری‬‌‫تجاری‬‌‫و‬‌‫خدماتی‬‌‫نیز‬‌‫منجر‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌‫این‬‌‫افزایش‬‌‫به‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫نوب‬‌‫خود‬‌
‫به‬‌‫افزایش‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌،‫خدمات‬‌‫بهداشت‬‌‫و‬‌‫مانند‬‌‫آن‬‌‫در‬‌‫سبد‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫هزین‬‌‫خانوار‬‌‫منجر‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌‫برای‬‌،‫مثال‬‌‌
‫سهم‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫هزین‬‌‫ساختمان‬‌‫در‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌‫بهداشت‬‌‫و‬‌‫درمان‬‌‫در‬‌‫بخش‬‌‫خصوصی‬‌‫باالست‬.‌
15

16. ‫مشکالت‬‫بازار‬‫زمین‬
•‫هجوم‬‌‫سرمایه‬‌‫به‬‌‫سمت‬‌‫بازار‬‌،‫زمین‬‌‫توازن‬‌‫بازارها‬‌‫را‬‌‫به‬‌‫نفع‬‌‫زمین‬‌‫تغییر‬‌‫داده‬‌‫و‬‌‫سرمایه‬‌‫را‬‌‫در‬‌‫زمین‬‌
‫انباشت‬‌‫و‬‌‫بلوکه‬‌‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬.‌‫این‬‌‫پدیده‬‌‫باعث‬‌‫از‬‌‫دست‬‌‫رفتن‬‌‫‌های‬‫ت‬‫فرص‬‌‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫در‬‌‫‌های‬‫ش‬‫بخ‬‌
‫مولد‬‌‫و‬‌‫‌زای‬‫ل‬‫اشتغا‬‌‫اقتصاد‬‌‫کشور‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‌‫و‬‌‫سرعت‬‌‫گردش‬‌‫پول‬‌‫در‬‌‫اقتصاد‬‌‫کشور‬‌‫را‬‌‫کاهش‬‌‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬.‌
‫رانت‬‌‫موجود‬‌‫در‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫نیز‬‌‫یکی‬‌‫از‬‌‫موضوعات‬‌‫اصلی‬‌‫در‬‌‫اقتصاد‬‌‫شهری‬‌‫است‬.‌
•‫‌های‬‫ه‬‫بنگا‬‌‫اقتصادی‬‌‫به‬‌‫جای‬‌‫‌که‬‫ن‬‫ای‬‌‫با‬‌‫افزایش‬‌‫‌وری‬‌‫ه‬‫بهر‬‌‫و‬‌‫بهبود‬‌‫فرایند‬‌‫تولید‬‌‫به‬‌‫دنبال‬‌‫تولید‬‌‫‌تر‬‫ش‬‫بی‬‌
‫و‬‌‫سود‬‌‫باالتر‬‌،‫بروند‬‌‫به‬‌‫سوداگرانی‬‌‫تبدیل‬‌‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬‌‫که‬‌‫‌خواهند‬‫ی‬‫م‬‌‫با‬‌‫تملک‬‌‫زمین‬‌‫و‬‌‫‌مندی‬‫ه‬‫بهر‬‌‫از‬‌‌
‫افزایش‬‌‫قیمت‬‌‫پلکانی‬‌،‫آن‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌‫عدم‬‌‫افزایش‬‌‫‌وری‬‫ه‬‫بهر‬‌‫را‬‌‫جبران‬‌‫کنند‬.‌
•‫‌های‬‫ت‬‫سیاس‬‌‫ملی‬‌‫زمین‬‌‫اگر‬‌‫خوب‬‌‫تدوین‬‌‫شده‬‌،‫باشند‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫زمین‬‌‫تسکین‬‌‫و‬‌‫درمان‬‌‫این‬‌‫مشکالت‬‌‫است‬.‌
‌
16

17. ‫اهداف‬‫های‬‫سیاست‬‫زمین‬‫شهری‬
17
‫روی‬‌‫هم‬‌‫افتادن‬‌‫اهداف‬‌
‫نبود‬‌‫‌های‬‫ت‬‫اولوی‬‌‫عملیاتی‬‌

18. 18
‫در‬‫این‬‫طراحی‬
‫جذاب‬‌‫‌کند‬‫ی‬‫م‬.‌
‫در‬‌‫کشورهای‬‌‫در‬‌‫حال‬‌،‫توسعه‬‌‫انتخاب‬‌‫زمین‬‌‫برای‬‌‫‌ها‬‫ه‬‫پروژ‬‌‫از‬‌‫‌های‬‫ی‬‫دارای‬‌‫دولتی‬‌‫اولویت‬‌‫دارد‬.‌
‫ارزشیابی‬‌‫سودو‬‌‫زیانی‬‌‫زمین‬‌‫برای‬‌‫اجرای‬‌‫‌ها‬‫ه‬‫پروژ‬‌‌‌

19. ‫ی‬‫نظریه‬‫سنتی‬(‫قرن‬18)
‫زمین‬‌‫از‬‌‫‌های‬‫ه‬‫نهاد‬‌‫تولید‬‌،‫است‬‌‫مثل‬‌‫کار‬‌‫و‬‌‫سرمایه‬‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‫چارچوب‬‌‫تولید‬‌‫محور‬‌‫برای‬‌‫کارکرد‬‌‫اقتصاد‬‌
‫در‬‌‫این‬‌،‫مفهوم‬‌‫زمین‬‌‫مفهوم‬‌‫اقتصادی‬‌‫محدودی‬‌‫دارد‬.‌
،‫اینجا‬‌‫رشد‬‌‫دائمی‬‌‫اقتصاد‬‌‫به‬‌‫معنای‬‌‫استهالک‬‌‫تا‬‌‫حد‬‌‫ممکن‬‌‫زمین‬‌‫است‬‌‫و‬‌‫زمین‬‌‫هنوز‬‌‫فاقد‬‌‫‌های‬‫ت‬‫محدودی‬‌
‫‌بومی‬‫ت‬‫زیس‬‌(ecosystem)‌‫تلقی‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌
19

20. ‫روندهای‬‫گذشته‬
20

21. ‫در‬‫دیدگاه‬‫مدرن‬
1.‌‫‌های‬‫ت‬‫ظرفی‬‌‫فیزیکی‬‌‫و‬‌‫بیولوژیکی‬.‌
2.‌‫‌سنجی‬‫ن‬‫امکا‬‌‫‌آوری‬‫ن‬‫ف‬‌‫و‬‌‫اقتصادی‬.‌
3.‌‫پذیرش‬‌‫نهادی‬‌‫شامل‬‌،‫قانون‬‌،‫مقررات‬‌‫و‬‌‫پذیرش‬‌‫عامه‬‌(‫‌های‬‫ب‬‫چارچو‬‌‫فرهنگی‬‌‫و‬‌...).‌
21

22. Aldo Leopold(1949)
‫ما‬‌‫از‬‌‫زمین‬‌‫سوءاستفاده‬‌،‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬‌‫چون‬‌‫آن‬‌‫را‬‌‫کاالیی‬‌‫متعلق‬‌‫به‬‌‫خود‬‌‫‌دانیم‬‫ی‬‫م‬.‌‫اگر‬‌‫به‬‌‫زمین‬‌‫به‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫مثاب‬‌
‫کاالیی‬‌‫بنگریم‬‌‫که‬‌‫ما‬‌‫به‬‌‫آن‬‌‫تعلق‬‌،‫داریم‬‌‫‌گاه‬‫ن‬‫آ‬‌‫احتماال‬‌‫با‬‌‫عشق‬‌‫و‬‌‫احترام‬‌‫از‬‌‫آن‬‌‫استفاده‬‌‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬...‌.‌
‫‌که‬‫ن‬‫ای‬‌‫زمین‬‌‫کاال‬‌‫است‬‌‫برداشتی‬‌‫ساده‬‌‫از‬‌‫‌بوم‬‫ت‬‫زیس‬‌،‫است‬‌‫اما‬‌‫‌که‬‫ن‬‫ای‬‌‫باید‬‌‫زمین‬‌‫را‬‌‫دوست‬‌‫داشت‬‌‫و‬‌‫بدآن‬‌
‫احترام‬‌‫کرد‬‌‫از‬‌‫اخالق‬‌‫سرچشمه‬‌‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬...‌.‌
‫اخالق‬‌‫زمین‬‌ً‫ا‬‫صرف‬‌‫مرزهای‬‌‫زمین‬‌‫کاالیی‬‌‫را‬‌‫گسترش‬‌‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‌‫تا‬‌‫شامل‬‌،‫خاک‬‌،‫آب‬‌‫گیاهان‬‌‫و‬‌‫جانوران‬‌
،‫شود‬‌‫و‬‌‫یا‬‌‫به‬‌‫روی‬‌‫هم‬‌‫زمین‬‌‫نقش‬‌‫انسان‬‌‫را‬‌‫از‬‌‫فاتح‬‌‫اجتماعی‬‌‫زمین‬‌‫تغییر‬‌‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‌‫و‬‌‫در‬‌‫جای‬‌‫عضو‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫ساد‬‌‌
‫شهروند‬‌‫زمین‬‌‫‌نشاند‬‫ی‬‫م‬.
22

23. ‫اقتصاد‬‫مدرن‬
23

24. ‫سازی‬‫مکان‬(Placemaking)
‫رویکرد‬‌‫چندوجهی‬‌،‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‫طراحی‬‌‫و‬‌‫مدیریت‬‌‫فضاهای‬‌‫عمومی‬.‌
‫آیا‬‌‫فضاهای‬‌‫عمومی‬‌‫که‬‌‫ساخته‬‌،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‌‫مورد‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫استفاد‬‌‫مردم‬‌‫قرار‬‌‫‌گیرد؟‬‫ی‬‫م‬‌‫آیا‬‌‫فضاها‬‌‫قابلیت‬‌‫‌شدن‬‫ل‬‫تبدی‬‌‫به‬‌‫مکان‬‌‌
(Placeability)‌‫را‬‌‫دارد؟‬‌
‫آیا‬‌‫فضاهای‬‌‫عمومی‬‌‫توانایی‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫ارائ‬‌‫خدمات‬‌‫به‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫هم‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫ملی‬‌‫و‬‌‫‌ها‬‫گ‬‫فرهن‬‌‫را‬‌‫دارد؟‬‌
‫‌سازی‬‫ن‬‫مکا‬‌‫روی‬‌‫‌های‬‫ی‬‫دارای‬‌،‫محلی‬‌‫آرزوها‬‌‫و‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫قابلی‬‌‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‌‫تا‬‌‫‌های‬‫ن‬‫مکا‬‌‫‌ای‬‫ی‬‫عموم‬‌‫بسازد‬‌‫که‬‌‌
‫سالمت‬‌،‫مردم‬‌‫خوشبختی‬‌‫و‬‌‫رفاه‬‌‫آنان‬‌‫را‬‌‫ارتقاء‬‌‫دهد‬.‌
‫خلق‬‌‫ارزش‬‌‫از‬‌‫طریق‬‌‫ایجاد‬‌‫مکان‬‌‫و‬‌‫تبدیل‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌‫حفاظت‬‌‫از‬‌‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‌‫به‬‌‫‌های‬‫ی‬‫دارای‬‌‫ملموس‬.‌
‫‌ترتیب‬‫ن‬‫بدی‬‌‫مسؤولیت‬‌‫مدیر‬‌‫زمین‬‌‫در‬‌‫سطح‬‌‫ملی‬‌‫شامل‬‌‫تعیین‬‌‫‌ها‬‫ب‬‫چارچو‬‌‫و‬‌‫مقررات‬‌‫‌شهرها‬‫ن‬‫درو‬‌(‫‌ی‬‫ه‬‫حوز‬‌‫عمل‬‌
‫شوراهای‬‌‫شهر‬)‌‫نیز‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‌‫و‬‌‫به‬‌‫عالوه‬‌‫سیاست‬‌‫زمین‬‌‫در‬‌‫نواحی‬‌‫کشاورزی‬‌‫و‬‌‫روستایی‬‌‫در‬‌‫ارتباط‬‌‫نزدیک‬‌‫با‬‌‫سیاست‬‌‌
‫نواحی‬‌‫شهری‬‌‫قرار‬‌‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬‌(‫دیدگاه‬‌‫بین‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫رشت‬‌‫و‬‌‫‌نگر‬‫ی‬‫کل‬‌holistic).‌
‫در‬‌‫دیدگاه‬‌‫کلی‬‌‫نگر‬‌‫هماهنگی‬‌‫بزرگی‬‌‫در‬‌‫سیاست‬‌‫زمین‬‌(‫اعم‬‌‫از‬‌‫زمین‬‌،‫کشاورزی‬‌،‫جنگلی‬‌،‫چراگاهی‬‌‫مسکن‬‌،‫روستایی‬‌‌
‫زمین‬‌‫صنعتی‬‌‫و‬‌‫‌های‬‫ک‬‫شهر‬‌،‫صنعتی‬‌‫شهرهای‬‌،‫جدید‬‌‫زمین‬‌،‫شهری‬‌‫زمین‬‌،‫خدماتی‬‌...)‌‫ضرورت‬‌‫دارد‬.‌
24

25. ‫تغییر‬‫دیدگاه‬‫برای‬‫مدیریت‬‫منابع‬‫طبیعی‬
25

26. ‫مفهوم‬‫ارزش‬
‌‫تعادل‌بین‌ذهنیت‌عامالن‌به‌دنبال‌پول‌و‌منافع‌شخصی‌با‬‌
‫عامالن‌به‌دنبال‌منافع‌اجتماعی‬
‫حداکثرسازی‬‌‫منافع‬‌،‫اجتماعی‬‌‫به‬‌‫‌شناختن‬‫ت‬‫رسمی‬‌‫‌های‬‫ت‬‫ضرور‬‌،‫اکوسیستم‬‌‫حفظ‬‌‫تداوم‬‌‫جریان‬‌‫منافع‬‌‫در‬‌‫طول‬‌
‫نسل‬‌‫و‬‌،‫‌نسلی‬‫ن‬‫بی‬‌‫برخورد‬‌‫با‬‌‫‌های‬‫ت‬‫محدودی‬‌‫رشد‬‌،‫اقتصادی‬‌‫و‬‌‫حصول‬‌‫اطمینان‬‌‫از‬‌‫باالترین‬‌‫و‬‌‫بهترین‬‌‌
‫کاربردهای‬‌‫اجتماعی‬‌‫منابع‬‌‫‌زیستی‬‫ط‬‫محی‬‌(‫زمین‬)
26

27. ‫مفهوم‬‫ارزش‬(‫ادامه‬)
‫مسائل‬‌‫محیطی‬‌‫چون‬‌‫‌شدن‬‫م‬‫گر‬‌‫زمین؛‬‌‫حفظ‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫الی‬‌‫اوزن؛‬‌‫کنترل‬‌‫هوا؛‬‌‫کنترل‬‌‫ضایعات‬‌‫و‬‌‫زباله؛‬‌‫پسآب؛‬‌‫آلودگی‬‌‌
،‫هوا‬‌‫آب‬‌‫و‬‌‫خاک‬.‌
‫محدودیت‬‌‫استفاده‬‌‫از‬‌‫منابع‬‌‫فسیلی‬‌‫و‬‌‫غیرتجدیدپذیر‬‌‫از‬‌‫قبیل‬‌،‫زغال‬‌‫گاز‬‌،‫طبیعی‬‌‫انرژی‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫هست‬‌‫و‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫استفاد‬‌
‫‌تر‬‫ش‬‫بی‬‌‫از‬‌‫تجدیدپذیرها‬‌‫مثل‬‌‫‌های‬‫ت‬‫سوخ‬‌،‫زیستی‬‌،‫خورشیدی‬‌،‫بادی‬‌‫آبی‬‌‫و‬‌‫‌گرمایی‬‫ن‬‫زمی‬.‌
‫چارچوب‬‌‫نهادی‬‌‫کاربرد‬‌‫زمین‬‌‫و‬‌‫‌های‬‫ت‬‫سیاس‬‌‫زمین‬‌‫شامل‬‌،‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‫حقوق‬‌،‫امالک‬‌‫ساختار‬‌‫مالکیت‬‌‫و‬‌‫تعریف‬‌
‫دقیق‬‌‫نقش‬‌‫دولت‬‌‫در‬‌‫هر‬‌‫سطح‬.‌
‫‌ترتیب‬‫ن‬‫بدی‬‌‫بین‬‌«،‫اقتصاد‬»‌«‫‌زیست‬‫ط‬‫محی‬»‌‫و‬‌«‫اخالق‬»‌(‫یعنی‬‌‫آن‬‌‫دیدگاه‬‌‫فلسفی‬‌‫که‬‌‫فعالیت‬‌‫افراد‬‌‫باید‬‌‫به‬‌‫رفاه‬‌
‫عمومی‬‌‫بینجامد‬‌‫و‬‌‫نهادهای‬‌،‫اجتماعی‬‌‫قوانین‬‌‫و‬‌‫مقررات‬‌،‫رسمی‬‌‫‌های‬‫ش‬‫ارز‬‌‫فرهنگی‬‌...‌‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬)‌‫باید‬‌‫‌ها‬‫ل‬‫تعاد‬‌‫را‬‌‌
‫پیدا‬‌‫کرد‬.‌
‫تبدیل‬‌«‫‌زیست‬‫ط‬‫محی‬»‌‫به‬‌‫مفهومی‬‌‫اقتصادی‬.‌
‫کاربردهای‬‌‫جدید‬‌‫زمین‬‌‫در‬‌‫اقتصاد‬‌‫چون‬‌‫اقتصاد‬‌،‫سبز‬‌‫علم‬‌،‫مکان‬‌‫اقتصاد‬‌‫کاربردهای‬‌،‫مکان‬‌...‌.‌
‫در‬‌‫واقع‬‌‫مدیریت‬‌‫زمین‬‌‫به‬‌‫یک‬‌‫مرحله‬‌‫باالتر‬‌‫یعنی‬‌«‫مدیریت‬‌‫منابع‬‌،‫طبیعی‬‌‫بدون‬‌‫تغییر‬‌‫یا‬‌‫مصرف‬»‌‫ارتقاء‬‌‫‌یابد‬‫ی‬‫م‬‌
‫که‬‌‫عوامل‬‌‫اصلی‬‌‫رشد‬‌‫اقتصادی‬‌‫معاصراند‬.
27

28. ‫مصارف‬‌‫تجاری‬‌‫یا‬‌‫صنعتی‬
‫مصارف‬‌‫مسکونی‬
‫مصارف‬‌‫کشاورزی‬‌‫یا‬‌‫علفزار‬
‫مصارف‬‌‫جنگلی‬‌‫یا‬‌‫چراگاهی‬
‫مفهوم‬‌‫اقتصادی‬‌‫‌ترین‬‫ن‬‫گرا‬‌‫و‬‌‫بهترین‬‌‫کاربرد‬‌‫ظرفیت‬‌‫کاهشی‬‌‫کاربرد‬‌‫زمین‬
‫ظرفیت‬‌‫ارزش‬‌‫زمین‬‌‫و‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫اجار‬‌‫دریافتی‬
‫اراضی‬‌‫لم‬‌‫یزرع‬‌‫و‬‌‫ضایعاتی‬
28

29. ‫اثر‬‫اجرای‬‫پروژه‬‫بر‬‫های‬‫ارزش‬‫زمین‬‫و‬‫تخصیص‬‫ارزش‬‫افزوده‬
‫در‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫محاسب‬‌‫منافع‬‌‫اقتصادی‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫پروژ‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌،‫زمین‬‌‫هم‬‌‫تغییر‬‌‫ارزش‬‌‫ساختگاه‬‌‫پروژه‬‌‫و‬‌‫هم‬‌‫تغییر‬‌‫ارزش‬‌
‫‌های‬‫ن‬‫زمی‬‌‫اطراف‬‌‫و‬‌‫مرتبط‬‌‫با‬‌‫آن‬‌‫لحاظ‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌‫این‬‌‫تغییر‬‌‫ارزش‬‌‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‌‫در‬‌‫جهت‬‌‫عکس‬‌‫هم‬‌‫باشد‬.‌
‫‌ی‬‫ه‬‫محاسب‬‌‫ارزش‬‌‫از‬‌‫روی‬‌‫تولیدات‬‌‫نهایی‬‌‫هم‬‌‫حاصل‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌
‫‌ی‬‫ه‬‫نحو‬‌‫برخورد‬‌‫با‬‌‫ارزش‬‌‫اضافی‬‌‫حاصله‬‌‫و‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫شیو‬‌‫تخصیص‬‌‫آن‬‌‫بر‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫عرض‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫تأثیر‬‌‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬.‌
‫چارچوب‬‌‫کلی‬‌‫مالیات‬‌‫و‬‌‫عوارض‬‌‫زمین‬‌‫و‬‌‫امالک‬.‌
‫منشاء‬‌«‫ارزش‬‌‫اضافی‬»‌:‌‌
-‫‌های‬‫ه‬‫پروژ‬‌‫زیرساختی‬‌‫بخش‬‌‫عمومی‬.‌
-‫رشد‬‌‫عمومی‬‌‫نواحی‬‌‫شهری‬‌‫و‬‌‫نیز‬‌‫درآمدهای‬‌‫شهری‬.‌
-‫کمبودهای‬‌‫مصنوعی‬‌‫زمین‬‌‫حاصل‬‌‫اعمال‬‌‫‌های‬‫ه‬‫شیو‬‌‫انحصاری‬‌‫و‬‌‫عدم‬‌‫پاسخگویی‬‌‫به‬‌‫تقاضا‬.‌
-‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫خصوصی‬‌‫روی‬‌‫اراضی‬‌‫مجاور‬.
29

30. ‫سه‬‫روش‬‫برای‬‫کسب‬«‫ارزش‬‫اضافی‬»
‫دقت‬‌‫در‬‌‫‌که‬‫ن‬‫ای‬‌‫پیشدستی‬‌‫دولت‬‌‫برای‬‌‫اخذ‬‌«‫ارزش‬‌‫اضافی‬»‌‫به‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫ضدانگیز‬‌‫بخش‬‌‫خصوصی‬‌‫بدل‬‌‫نشود‬‌
‫هر‬‌‫یک‬‌‫از‬‌‫‌ها‬‫ش‬‫رو‬‌‫جزئیات‬‌‫خود‬‌‫را‬‌‫دارد؛‬‌ً‫ال‬‫مث‬‌‫در‬‌‫مورد‬‌‫مالیات‬‌‫‌ها‬‫ش‬‫رو‬‌‫متفاوت‬‌‫است‬.‌
‫دشواری‬‌‫اخذ‬‌‫ارزش‬‌‫اضافی‬‌‫اراضی‬‌‫مجاور‬‌
30

31. ‫جذب‬‫مازاد‬‫ارزش‬Value Capture
31

32. ‫دسترسی‬‫به‬‫زمین‬‫از‬‫طریق‬‫بازار‬
‫هدف‬‌‫‌های‬‫ت‬‫سیاس‬‌‫ملی‬‌‫زمین‬‌‫دسترسی‬‌‫عادالنه‬‌‫به‬‌‫زمین‬‌‫است؛‬‌‫این‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫سیاس‬‌ً‫ا‬‫غالب‬‌‫بر‬‌‌
‫تشکیل‬‌‫رسمی‬‌‫بازارهای‬‌‫زمین‬‌‫به‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫مثاب‬‌‫ابزار‬‌‫تحویل‬‌‫و‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫عرض‬‌‫زمین‬‌‫تأکید‬‌‫دارند‬.‌‫آیا‬‌
‫فقرا‬‌‫در‬‌‫این‬‌‫بازار‬‌‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬‌‫رقابت‬‌‫کنند؟‬‌
‫احتیاط‬:‌‫بازار‬‌‫آزاد‬‌‫‌تواند‬‫ی‬‫نم‬‌‫ابزار‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫عادالن‬‌‫دسترسی‬‌‫به‬‌‫زمین‬‌‫باشد‬.‌
‌
‫‌زمینی‬‫ی‬‫احتکار‌زمین‌و‌ب‬‌
‫‌بینی‌شود‬‫ش‬‫‌باید‌پی‬‫ی‬‫‌پذیر‌م‬‫ب‬‫‌های‌آسی‬‫ه‬‫دسترسی‌به‌زمین‌در‌مناطق‌شهری‌برای‌گرو‬‌
32

33. ‫دو‬‫گروه‬‫کلی‬‫کنترل‬‫در‬‫کاربری‬‫زمین‬
33

34. ‫منطق‬‫دخالت‬‫دولت‬‫در‬‫بازار‬‫شهری‬‫زمین‬
34

35. ‫اصول‬‫ی‬‫توسعه‬‫زمین‬‫توسط‬‫دولت‬
35

36. ‫ی‬‫خالصه‬‫ها‬‫سیاست‬
1.‌‫‌سازی‬‫ه‬‫ساد‬‌‫چارچوب‬‌‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‫و‬‌‫‌های‬‫ل‬‫کنتر‬‌‫نظارتی؛‬‌‫در‬‌‫هنگام‬‌‫انجام‬‌‫‌های‬‫ی‬‫‌گذار‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫بزرگ‬‌‫این‬‌‫امر‬‌‫‌تر‬‫ن‬‫ممک‬‌‫است‬.‌
2.‌‫اعمال‬‌‫عوارض‬‌‫مرغوبیت‬‌‫روی‬‌‫‌های‬‫ن‬‫زمی‬‌‫شهری‬‌‫به‬‌‫طور‬‌‫کلی‬‌‫یا‬‌‫‌های‬‫ن‬‫زمی‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫پروژ‬‌‫خاص‬‌‫به‬‌‫منظور‬‌‫حفظ‬‌‫حقوق‬‌‫و‬‌‫منافع‬‌
‫اجتماعی‬‌‫محلی‬.‌
3.‌‫اخذ‬‌‫وجه‬‌‫بابت‬‌‫خدمات‬‌‫شهری‬‌‫متناسب‬‌‫با‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‌‫و‬‌‫نیز‬‌‫متناسب‬‌‫با‬‌‫منافع‬‌‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‌‫برای‬‌‫‌کنندگان‬‫ف‬‫مصر‬‌‫به‬‌‫منظور‬‌
‫ایجاد‬‌‫انگیزه‬‌‫در‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫استفاد‬‌‫درست‬‌‫از‬‌‫این‬‌‫خدمات‬‌‫و‬‌‫نیز‬‌‫تأمین‬‌‫مالی‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌‫این‬‌‫خدمات‬.‌
4.‌‫تحقق‬‌‫اهداف‬‌‫عدالت‬‌‫و‬‌‫کارایی‬‌‫در‬‌‫خرید‬‌‫عمومی‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫برای‬‌‫اجرای‬‌‫‌های‬‫ه‬‫پروژ‬‌‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫و‬‌‫کسب‬‌‫ارزش‬‌‫مازاد‬‌
‫برای‬‌‫اجتماع‬‌‫محلی‬.‌
5.‌‫مشارکت‬‌‫دولت‬‌(‫نهادهای‬‌‫عمومی‬)‌‫و‬‌‫زمینداران‬‌‫خصوصی‬‌‫برای‬‌‫‌های‬‫ه‬‫پروژ‬‌‫تنظیم‬‌‫مجدد‬‌‫زمین‬.‌
6.‌‫اصالح‬‌‫قوانین‬‌‫و‬‌‫ابزارهای‬‌‫مقررات‬‌‫حاکم‬‌‫بر‬‌‫خرید‬‌‫زمین‬‌‫توسط‬‌‫نهادهای‬‌‫عمومی‬‌‫و‬‌‫مبلغ‬‌‫و‬‌‫زمان‬‌‫پرداخت‬‌‫‌ازای‬‫ه‬‫ماب‬‌‫آن‬.‌
7.‌‫تخصیص‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫بهین‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫با‬‌‫اخذ‬‌‫مالیات‬‌‫بر‬‌‫ارزش‬‌‫زمین‬.‌
8.‌‫حفظ‬‌‫مالکیت‬‌‫‌های‬‫ن‬‫زمی‬‌‫دولتی‬‌‫و‬‌‫محلی‬‌‌‫و‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫عرض‬‌‫آنها‬‌‫به‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌‫مناسب‬‌(‫و‬‌‫گاهی‬‌‫صفر‬).‌‌
36

37. ‫کنترل‬‌‫در‬‌‫‌های‬‫ی‬‫کاربر‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌ ‌ ‌‫حصول‬‌‫اطمینان‬‌‫از‬‌‫‌که‬‫ن‬‫ای‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫در‬‌‫راستای‬‌‫منافع‬‌‫محلی‬‌‫مورد‬‌
‫استفاده‬‌‫قرار‬‌‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬.‌
‫‌ی‬‫ه‬‫هم‬‌‫جوامع‬‌‫کنترل‬‌‫بر‬‌‫کاربری‬‌‫زمین‬‌،‫دارند‬‌‫‌ویژه‬‫ه‬‫ب‬‌‫چون‬‌‫فضاهای‬‌‫عمومی‬‌(ً‫ال‬‫مث‬‌‫جاده‬)‌‫هم‬‌‫موردنیاز‬‌‫است‬.‌
(‫قوانین‬‌‫و‬‌‫مقررات‬‌‫مربوطه‬)‌
‫بدون‬‌‫تعیین‬‌‫ضوابط‬‌‫ساخت‬‌‫و‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌،‫زمین‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌‫خدمات‬‌‫عمومی‬‌‫افزایش‬‌‫‌یابد‬‫ی‬‫م‬.‌
‫بدون‬‌،‫کنترل‬‌‫بروز‬‌‫الگوهای‬‌‫شهری‬‌‫انحصاری‬‌‫و‬‌‫افزودن‬‌‫بر‬‌‫‌هایی‬‫ه‬‫هزین‬‌‫چون‬‌‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‌‫ازدحام‬‌‫و‬‌‫ترافیک‬‌‫و‬‌...‌.‌
‫بدین‬‌‫دالیل‬‌‫توجه‬‌‫به‬‌«‫‌ریزها‬‫ن‬‫برو‬»‌‌externalities.‌
،‫بنابراین‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫عرض‬‌‫زمین‬‌‫به‬‌‫باالترین‬‌‫قیمت‬‌‫مزایده‬‌‫کمتر‬‌‫معیار‬‌‫بوده‬‌‫است‬.‌
‫‌ی‬‫ه‬‫رابط‬‌‫متقابل‬‌‫بین‬‌‫نیروهای‬‌‫بازار‬‌‫و‬‌‫مقررات‬‌‫دولتی‬.‌
‫دشواری‬‌‫دیگر‬‌‫به‬‌‫دلیل‬‌‫‌بودن‬‫ه‬‫‌تک‬‫ه‬‫تک‬‌‫بازار‬.‌‫بازار‬‌‫زمین‬‌‫‌طور‬‫ه‬‫ب‬‌‫کلی‬‌‫نداریم‬.‌‫اراضی‬‌،‫مسکونی‬‌،‫تجاری‬‌‫صنعتی‬‌‫هر‬‌‌
‫کدام‬‌‫‌های‬‫ی‬‫ویژگ‬‌‫خود‬‌‫را‬‌‫دارند‬.
‫ضرورت‬‫کنترل‬
37

38. ‌‫‌بودن‌مالکیت‌و‌جلوگیری‌از‬‫ن‬‫ایجاد‌نظامات‌ثبت‌و‌کنترل‌اراضی‌شهری‌برای‌روش‬
‫سوءاستفاده‌و‌ایجاد‌پایگاه‌اطالعاتی‌برای‌اخذ‌مالیات‌ضروری‌است‬‌.‌‫‌ترین‌بستر‌تحقق‬‫م‬‫مه‬
‌‫‌های‌کالن‌اقتصادی‌مسکن،‌وجود‌نظام‌اطالعاتی‌جامع‌برای‌ثبت‌زمین‌و‬‫ت‬‫اهداف‌و‌سیاس‬
‫مسکن‌در‌سطح‌ملی‌و‌صدور‌سند‌الکترونیک‌است‬‌.‌‫‌ی‌اسناد‬‫ه‬‫این‌سیستم‌ثبت،‌مجموع‬
‌‫‌شود‌و‌به‌طور‌مرتب‌با‌توجه‌به‌تغییرات‌در‌مالکیت‌و‬‫ی‬‫بایگانی‌زمین‌و‌مسکن‌را‌شامل‌م‬
‫‌شود‬‫ی‬‫‌روز‌م‬‫ه‬‫ارزش‌و‌کاربری‌زمین‌و‌مسکن‌ب‬.‌
38
‫ضرورت‬‫نظام‬‫اطالعاتی‬

39. ‫تأمین‬‫مالی‬‫ها‬‫شهرداری‬‫ی‬‫پایه‬‫اساسی‬‫رشد‬‫پایدار‬‫شهرهاست‬
‫تحلیلی‬‌‫از‬‌‫مصرف‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫در‬‌‫ایران‬‌‫نشان‬‌‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‌‫که‬‌‫کاربرد‬‌‫زمین‬‌‫شهری‬‌‫در‬‌‫ایران‬‌‫به‬‌‫نرخی‬‌‫افزایشی‬‌
‫و‬‌‫در‬‌‫عین‬‌‫حال‬‌‫ناپایدار‬‌‫رخ‬‌‫داده‬‌‫است‬.‌‫گسترش‬‌‫نواحی‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫حاشی‬‌‫شهرهای‬‌‫با‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌،‫‌قواره‬‫ی‬‫ب‬‌‫بدون‬‌
‫فضاهای‬‌،‫باز‬‌‫با‬‌‫مسیرهای‬‌‌‫ه‬‫کوتا‬‌‫نامناسب‬‌‫برای‬‌‫راه‬‌‫رفتن‬‌‫و‬‌‫با‬‌‫دسترسی‬‌‫ناگهانی‬‌‫به‬‌‫‌های‬‫ه‬‫را‬‌‫شریانی‬‌‫به‬‌
‫منظور‬‌‫رفتن‬‌‫به‬‌‫سرکار‬‌‌‫ی‬‫ویژگ‬‌‫شهرهاست‬.‌‫سطح‬‌‫باالتری‬‌‫از‬‌‫خدمات‬‌‫و‬‌‫تأسیسات‬‌‫زیربنایی‬‌‫در‬‌‫شهرها‬‌
‫موردنیاز‬‌‫است‬.‌
‫شهرها‬‌‫‌باید‬‫ی‬‫م‬‌‫منابع‬‌‫درآمدی‬‌‫محلی‬‌‫مناسبی‬‌‫تعریف‬‌،‫کنند‬‌‫و‬‌‫درآمدهای‬‌‫مبتنی‬‌‫بر‬‌‫زمین‬‌‫بخشی‬‌‫از‬‌‫این‬‌
‫منابع‬‌‫است؛‬‌‫‌های‬‫ه‬‫زمین‬‌‫مناسبی‬‌‫برای‬‌‫بازارهای‬‌‫بدهی‬‌‫قدرتمند‬‌‫‌های‬‫ی‬‫شهردار‬‌‫فراهم‬‌،‫آورند‬‌‫و‬‌‫مقررات‬‌‫و‬‌
‫همکاری‬‌‫بین‬‌‫دولت‬‌‫و‬‌‫شوراهای‬‌‫شهر‬‌‫را‬‌‫تقویت‬‌‫کنند‬.‌
‫‌های‬‫ی‬‫استراتژ‬‌‫جذب‬‌‫ارزش‬‌‫مازاد‬‌‫‌باید‬‫ی‬‫م‬‌‫با‬‌‫اهداف‬‌‫کاربرد‬‌‫زمین‬‌‫و‬‌‫ساختار‬‌‫حکمرانی‬‌(‫‌ی‬‫ه‬‫ادار‬)‌‫مناطق‬‌‌
‫مختلف‬‌‫منطبق‬‌‫شود‬.‌‫این‬‌‫مسئله‬‌‫آن‬‌‫قدر‬‌‫که‬‌‫موضوعی‬‌‫فنی‬‌،‫است‬‌‫در‬‌‫عین‬‌‫حال‬‌‫موضوعی‬‌‫سیاسی‬‌‫است‬.‌‫در‬‌
‫تأمین‬‌‫مالی‬‌‫شهرها‬‌‫مالیات‬‌‫بر‬‌‫سوخت‬‌‫و‬‌‫مالیات‬‌‫بر‬‌‫امالک‬‌‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‌‫منبع‬‌‫درآمدی‬‌‫پایدار‬‌‫برای‬‌‫تأمین‬‌‫مالی‬‌‌
‫خدمات‬‌‫شهری‬‌،‫باشد‬‌‫و‬‌‫بازار‬‌‫بدهی‬‌‫‌ها‬‫ی‬‫شهردار‬‌‫هم‬‌‫‌باید‬‫ی‬‫م‬‌‫روی‬‌‫همین‬‌‫منابع‬‌‫تکیه‬‌‫کند‬.‌
39

40. ‫وجوه‬‫تأمین‬‫مالی‬‫اجرای‬‫های‬‫طرح‬‫ی‬‫توسعه‬‫شهری‬
‫چگونه‬‌‫‌ها‬‫ی‬‫شهردار‬‌‫‌باید‬‫ی‬‫م‬‌‫منابع‬‌‫مالی‬‌‫و‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫بودج‬‌‫خود‬‌‫را‬‌‫مدیریت‬‌‫کنند‬‌‫تا‬‌
‫‌های‬‫ح‬‫طر‬‌‫شهری‬‌‫را‬‌‫به‬‌‫اجرا‬‌‫درآورند؟‬‌‫چگونه‬‌‫به‬‌‫این‬‌‫منابع‬‌‫دست‬‌‫یابند؟‬‌‫و‬‌‫از‬‌‫چه‬‌‫اهرم‬‌
‫مالی‬‌‫استفاده‬‌‫کنند؟‬‌
‫شناسایی‬‌‫‌های‬‫ش‬‫چال‬‌‫اصلی‬‌‫‌های‬‫ح‬‫طر‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫توسع‬‌‫‌ها‬‫ی‬‫شهردار‬‌‫با‬‌‫توجه‬‌‫به‬‌‫سطح‬‌‫دستیابی‬‌
‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‌‫به‬‌‫منابع‬‌‫مالی‬‌‫و‬‌‫توان‬‌‫اخذ‬‌‫تسهیالت‬‌‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬.‌
‫درآمدهای‬‌‫‌ها‬‫ی‬‫خودشهردار‬‌
‫‌های‬‫ل‬‫انتقا‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫بودج‬‌
‫استفاده‬‌‫از‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫بخش‬‌‫خصوصی‬‌
‫بدهی‬‌(‫تبدیل‬‌‫درآمدهای‬‌‫آتی‬‌‫به‬‌‫حال‬)‌
40

41. ‫دستور‬‫کار‬‫جدید‬‫شهرها‬‫با‬‫های‬‫سیستم‬‫شهری‬‫مالی‬‫پایدار‬
‫دستور‬‌‫کار‬:‌‫‌باید‬‫ی‬‫م‬‌‫سیستم‬‌‫تلفیق‬‌‫مالی‬‌،‫‌ها‬‫ی‬‫شهردار‬‌‫چارچوب‬‌،‫حقوقی‬‌‫و‬‌‫‌ریزی‬‌‫ه‬‫برنام‬‌‫و‬‌‫طراحی‬‌‫فضایی‬‌‫مناسب‬‌‫باشد‬‌‫تا‬‌‌
‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌‫شهری‬‌‫در‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫حوز‬‌،‫حکمرانی‬‌‫منابع‬‌،‫‌زا‬‫ن‬‫درو‬‌‫مدیریت‬‌،‫مالی‬‌‫‌های‬‫م‬‫نظا‬‌،‫زیرساختی‬‌‫و‬‌‫منابع‬‌‫مالی‬‌‫خارجی‬‌‫ارتقا‬‌‫یابد‬.‌
‫اصالحات‬‌‫حکمرانی‬:‌‫فرایندی‬‌‫ملی‬‌‫که‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫مسؤولی‬‌‫را‬‌‫روشن‬‌‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‌‫و‬‌‫نهادهایی‬‌‫در‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫عرص‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫زیرساخ‬‌‫و‬‌‫خدمات‬‌‫شهری‬‌
‫‌سازد‬‫ی‬‫م‬‌‫که‬‌‫در‬‌‫سطوح‬‌‫مختلف‬‌‫دولت‬‌،‫کارآمد‬‌‫شفاف‬‌‫و‬‌‫مسؤول‬‌‫کار‬‌‫کنند‬.‌
‫بسط‬‌‫منابع‬‌‫مالی‬‌‫‌زا‬‫ن‬‫درو‬:‌‫فرایندهای‬‌‫اصالحات‬‌‫ملی‬‌‫یا‬‌‫محلی‬‌‫برای‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫ارائ‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫فرص‬‌‫و‬‌‫‌ها‬‫ه‬‫انگیز‬‌‫برای‬‌‫افزایش‬‌‫منابع‬‌‫محلی‬‌
‫محور‬‌‫و‬‌‫کارایی‬‌‫در‬‌‫استفاده‬‌‫از‬‌‫این‬‌‫منابع‬‌‫و‬‌‫‌های‬‫ی‬‫دارای‬‌‫دولتی‬‌‫از‬‌‫جمله‬‌‫توانمندسازی‬‌‫‌های‬‫ت‬‫دول‬‌‫محلی‬‌‫برای‬‌‫دستیابی‬‌‫به‬‌‌
‫بازارهای‬‌‫سرمایه‬‌‫و‬‌‫برای‬‌‫اخذ‬‌‫تسهیالت‬‌‫از‬‌‫بخش‬‌‫خصوصی‬.‌
‫تقویت‬‌‫مدیریت‬‌‫مالی‬‌‫و‬‌‫‌ها‬‫ی‬‫دارای‬:‌‫تقویت‬‌‫نهادهای‬‌‫ملی‬‌‫و‬‌‫محلی‬‌‫برای‬‌‫مدیریت‬‌‫کاراتر‬‌‫مخارج‬‌‫و‬‌‫درآمدهای‬‌‫محلی‬‌‫و‬‌
‫‌های‬‫ی‬‫دارای‬‌‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬.‌
‫بهبود‬‌‫‌های‬‫م‬‫نظا‬‌‫تأمین‬‌‫مالی‬‌‫شهری‬:‌‫فرایندی‬‌‫‌شده‬‫ل‬‫تسهی‬‌‫در‬‌‫سطح‬‌‫ملی‬‌‫که‬‌‫برای‬‌‫گسترش‬‌‫منابع‬‌‫و‬‌‫ابزار‬‌‫تأمین‬‌‫مالی‬‌‫‌های‬‫ح‬‫طر‬‌
‫‌ای‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫و‬‌‫بازیافت‬‌‫‌ها‬‫ه‬‫هزین‬‌‫از‬‌‫عواید‬‌‫آن‬‌‫‌ها‬‫ی‬‫‌گذار‬‫ه‬‫سرمای‬‌‫الزم‬‌‫است‬.‌
‫‌ی‬‫ه‬‫توسع‬‌‫‌های‬‫م‬‫نظا‬‌‫کار‬‌‫بست‬‌‫مؤثر‬‌‫منابع‬‌‫تأمین‬‌‫مالی‬‌‫‌زا‬‫ن‬‫درو‬:‌‫‌های‬‫ت‬‫دول‬‌‫ملی‬‌‫از‬‌‫یک‬‌‫طرف‬‌‫‌ها‬‫ت‬‫فرص‬‌‫و‬‌‫‌های‬‫ه‬‫انگیز‬‌‫الزم‬‌‫برای‬‌
‫‌ی‬‫ه‬‫استفاد‬‌‫مؤثر‬‌‫از‬‌‫منابع‬‌‫تأمین‬‌‫مالی‬‌‫‌زا‬‫ن‬‫درو‬‌‫را‬‌‫فراهم‬‌‫‌آورند؛‬‫ی‬‫م‬‌‫و‬‌‫از‬‌‌‫طرف‬‌‫دیگر‬‌‫شرایط‬‌‫الزم‬‌‫را‬‌‫برای‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫عرض‬‌‫‌ی‬‫ه‬‫محتاطان‬‌
‫چنین‬‌‫منابعی‬‌‫ایجاد‬‌‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬.‌
41

42. ‫عوامل‬‫سالمت‬‫ای‬‫بودجه‬‫ها‬‫شهرداری‬
42

43. ‫شهری‬ ‫برتر‬ ‫هویت‬(‫شهری‬ ‫معتبر‬ ‫برند‬)
43

44. ‌‫‌ی‌اقتصادی‬‫ه‬‫‌ی‌سازمان‌توسع‬‫ه‬‫چرا‌سازمان‌برنامه‌به‌مثاب‬
‫‌مند‌به‌برندسازی‌باشد؟‬‫ه‬‫‌باید‌عالق‬‫ی‬‫کشور‌م‬
‫اقتصادی‬ ‫ی‬‫توسعه‬ ‫ی‬‫ندساز‬‫ر‬‫ب‬ ‫مفهوم‬TFP
‫مکانی‬‫ند‬‫ر‬‫ب‬‫خلق‬‫باالی‬‫اهمیت‬(‫شهرها‬)‫اقتصادی‬‫ی‬‫توسعه‬‫در‬
‫ی‬‫ندساز‬‫ر‬‫ب‬‫و‬ ‫مکان‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫اریابی‬‫ز‬‫با‬ ،‫ری‬‫و‬‫ا‬‫فن‬ ‫ترکیب‬
‫صنعتی‬ ‫های‬ ‫شهرک‬ ‫در‬‫ند‬‫ر‬‫ب‬
‫خارجی‬ ‫ی‬‫سرمایه‬‫جذب‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬ ‫اهمیت‬
‫ی‬‫گردشگر‬
‫اجتماعی‬‫ی‬‫سرمایه‬
44

45. ‌‌‫‌زیست‌و‬‫ط‬‫‌های‌محی‬‫ه‬‫آیا‌خلق‌ارزش‌با‌برندآفرینی‌مغایر‌برنام‬
‫‌ی‌پایدار‌است؟‬‫ه‬‫توسع‬
‫نیست‬‫مغایر‬‫زیست‬‫محیط‬‫و‬‫پایدار‬‫ی‬‫ینده‬‫ا‬‫با‬‫قوی‬‫ندهای‬‫ر‬‫ب‬‫ساخت‬.
‫مندند‬‫عالقه‬‫زیست‬‫محیط‬‫به‬‫ف‬‫و‬‫معر‬‫ندهای‬‫ر‬‫ب‬‫مشتریان‬‫یا‬‫ا‬.
‫کند‬‫متمایل‬‫بهتر‬‫زیست‬‫محیط‬‫و‬‫پایدار‬‫ی‬‫ینده‬‫ا‬‫به‬‫ا‬‫ر‬‫مشتری‬‫که‬‫دارد‬ ‫ا‬‫ر‬‫ن‬‫ا‬‫فرصت‬‫بنگاه‬.
«‫ی‬‫پایدار‬»‫و‬«‫بهتر‬ ‫زیست‬‫محیط‬»‫برد‬‫ندها‬‫ر‬‫ب‬‫و‬‫وکارها‬‫کسب‬‫ن‬‫و‬‫در‬‫به‬‫باید‬‫ا‬‫ر‬.
‫که‬‫بنگاهی‬«‫ی‬‫پایدار‬»‫کاالهای‬‫خرید‬‫به‬‫ا‬‫ر‬‫مردم‬‫که‬ ‫است‬‫بهتری‬‫جایگاه‬‫در‬‫است‬‫زده‬‫پیوند‬‫خود‬‫ند‬‫ر‬‫ب‬‫با‬‫ا‬‫ر‬
‫کند‬‫متمایل‬‫تر‬‫ر‬‫پایدا‬‫و‬‫تر‬‫ز‬‫سب‬:
-‫دارد‬‫وامی‬‫اقدام‬‫به‬‫ا‬‫ر‬‫مردم‬‫معتبر‬‫ندهای‬‫ر‬‫ب‬.
45

46. ‫با‌تشکر‬