Bie daalt

1. POWERPOINT ПРОГРАМЫН ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН
ХХБ1
Б.Идэрчимэг

2. Хэрэглэгдэхүүн гэж юу вэ?
Хэрэглэгдэхүүн гэдэг нь сургалтын салшгүй нэгэн хэсэг бөгөөд тухайн
хичээлийг амжилттай болгох бүхий л нөхцлийг хангадаг зүйл юм.
Цахим хэрэглэгдэхүүн гэж юу вэ?
Сургалтын дидактик шаардлагад нийцэхүйц боловсруулагдсан, компьютер
болон бусад технологийн тусламжтайгаар суралцагчдад хүрч, сургалтанд
хэрэглэгддэг нэгэн төрлийн хэрэглэгдэхүүн бол цахим хэрэглэгдэхүүн юм.
Өөрөөр хэлбэл:
Цахим сургалт = технологид суурилсан сургалт
Цахим сургалтын томьёолол:
Энэ нь компьютерт суурилсан сургалт, вэбд суурилсан сургалт, виртуал
сургалт, телевиз радиогийн сургалт зэргийг агуулах сургалтын нэгэн
шинэ хэлбэр бөгөөд үйлчилгээний өргөн цар хүрээг агуулсан байдаг.
Цахим сургалт нь суралцагчидад агуулгаа хүргэхдээ бүх төрлийн цахим
дамжуулах төхөөрөмж, түүний дотор интернет, хиймэл дагуулийн систем,
аудио, видео систем зэргийг ашигладаг.

3. Цахим хэрэглэгдэхүүнд тавигдах хэд хэдэн
үндсэн шаардлага байдаг. Үүнд:
1. Түлхүүр буюу гол ойлголтоо оновчтой тодорхойлох.
2. Өнгөний зохицолтой байх.
3. Хөдөлгөөний эффект бүхий зураг, схем өргөнөөр ашиглах.
4. Суралцагчийн идэвхи оролцоог тооцож боловсруулах
5. Хичээлээ нэгтгэн дүгнэдэг байх.

4. Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүн нь нэг талаасаа
сургалтын оновчтой аргыг сонгон тухайн насны
хүүхдийн нас, сэтгэхүйн онцлогт тохирсон
бөгөөд хэрэгцээ шаардлагад тулгуурласан шавь
төвтэй байх нөгөө талаасаа суралцагч бие даан
суралцах бүхий л боломжийг олгодог
байх хэрэгтэй.
Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүн
боловсруулах арга зүй:
Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүн боловсруулахад
маш их хэмжээний цаг, хүч, хөдөлмөр
шаардагддаг. Өөрөөр хэлбэл уламжлалт
сургалттай харьцуулахад 80%-ийн бэлтгэл
шаардагддаг учраас дараах үе шатын дагуу
төлөвлөж боловсруулах хэрэгтэй.

5. Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүнийхээ
төслийг боловсруулах алхам:
Цахим хэрэглэгдэхүүн боловсруулахдаа
агуулгын аль хэсэгт, ямар элементүүдийг
хэрэглэхээ дэлгэц бүрээр нарийн
төлөвлөх шаардлагатай байдаг. Үүнийг
дараах алхмуудаар боловсруулна.

6. 1. Зорилго, зорилтоо нарийвчлан тодорхойлох.
2. Материал цуглуулахдаа:
- Цогц чадамж харгалзах.
- Хүлээгдэж байгаа үр дүнг нарийн гаргаж тодорхойлох.
3. Агуулгын хүрээг тогтоож, арга зүйгээ боловсруулахдаа:
- Агуулгын хүрээг бүрэн сэдвээр гаргах.
- Дидактик боловсруулалт хийх.
- Сэдвүүдэд хуваах.
- Цогц чадамжийг төлөвшүүлэхэд анхаарах.
4. Тухайн ухагдахуун бүрийн хувьд түүнийг илэрхийлэх дидактик шийдлийг
олох.
5. Үнэлгээний элементийг төлөвлөхдөө:
- Аль хэсэгт ашиглахаа төлөвлөн нарийн заах.
- Хамрах хүрээг тогтоох.
- Үнэлгээний ямар хэлбэрийг ашиглахаа тодорхойлох.
6. Дизайны зохиомжийн дидактик шийдлийг бий болгохдоо:
- Цахим хэрэглэгдэхүүн бэлдэх зөвлөмж ашиглах
- Дизайны зохиомжийн шаардлагыг хангах гэсэн алхмын дагуу боловсруулах нь
илүү үр дүнтэй болдог.

7. Цахим хэрэглэгдэхүүн боловсруулах үе шат:
Энэ үе шат нь өмнөх шатанд боловсруулсан төслийн дагуу цахим
хэрэглэгдэхүүнээ компьютерт боловсруулах үе шат юм. Хэдийгээр
хэрэглэгдэхүүнийг боловсруулах төслийг өмнөх алхамд хийсэн боловч
энэ алхамд дидактик шийдэл хийх шаардлага байсаар байдаг.
Тухайлбал, өнгөний зохицол, дэлгэцийн зохиомж гэх зэрэг асуудлыг энэ
алхам болон дараагийн алхамд шийдэж болдог.
Мөн цахим хэрэглэгдэхүүн нь дидактик боловсруулалтаас гадна сургах
програмын шинжийг агуулсан байх шаардлагатай бөгөөд боловсруулж
байгаа програмынхаа тодорхой хувийн мэдлэгтэй байх хэрэгтэй. Энэ
үүднээс сонгон судлаж байгаа Microsoft Office –
ийн PowerPoint програмын цэснүүдийн өргөн хэрэглэгдэх командын
үүргийг зургийн хамт “Хавсралт2”-д оруулж тайлбарлав.

8. Суралцагчийг цахим хэрэглэгдэхүүнээр үнэлэх аргазүй:
Хичээлд суралцагчийг үнэлэх цахим үнэлгээний систем
ашиглах нь нэг хэвийн байдлаас нь гаргаж цааш хөгжих,
судлах сэдэл төрүүлдэг давуу талтай байдаг. Нөгөө талаас
багш өөрийн суралцагчийн мэдлэгийн түвшин, сурах явцын
талаарх мэдээлэл олж авахад чухал үүрэгтэй.
Цахим сургалтын шалгалтын материалыг бичгээр
харуулах, сонсоод хариулах, уншаад хариулах, нэг зөв
хариулттай сонголттой хариулт, олон зөв хариулттай
сонголттой хариулт, харгалзуулах, зөв/буруу-г олох, хоосон
зайг бөглөх зэрэг олон төрлийн сонголттойгоор бэлтгэж
болдог.
Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүн боловсруулахад өргөн
ашиглагдаж байгаа програмууд нь: Movie
Maker,PowerPoint, Flash, AudaCity, Camtasia, SnagIt, iSprin
g, Articulate Studio... гэх мэт. Эдгээрийн товч
танилцуулгыг “Хавсралт1”-д оруулав.
Power Point програм нь үзүүлэн бэлтгэдэг програм тул
нийт сурагчдын дунд самбар дээр шалгалтын материалыг
гаргаж байгаад авах, мөн хариултыг эргэн хамтран
ярилцахад хамгийн тохиромжтой програм юм.

9. Power Point програм ашиглан сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүн
боловсруулах нь:
Power Point програм нь Microsoft office компаний гаргасан шилдэг програм
хангамжуудын нэг бөгөөд цахим хэрэглэгдэхүүн боловсруулахад хамгийн
өргөн ашиглагддаг. Энгийн, сурахад хялбар програм юм.
Энэхүү програмийн үндсэн зорилго нь танилцуулга, илтгэл, лекц ярианы
үзүүлэн таниулах материал бэлтгэх, тэдгээрийг тунгалаг хальс, бичгийн
цаас, слайдад буулгах болон компьютерийн дэлгэц дээр гаргах,
эдгээртэй холбогдсон тэмдэглэл хийх боломжийг олгох юм.
Аливаа программ дээр ажиллахын тулд тодорхой хэмжээний мэдлэгтэй байх
хэрэгтэй. Сэдвийн хүрээнд “мэдээлэл кодлох” хичээлийг жишээ болгон
боловсруулсан бөгөөд боловсруулах зарчмыг “Хавсралт 3”-д орууллаа.