Франчайзийн гэрээний эрх зүйн зохицуулалт

1. Франчайзийн гэрээний эрх
зүйн зохицуулалт

2. Franchising
Franchising-ФРАНЧАЙЗ
Энэ нь тодорхой хугацааны туршид
фирмийн бизнесийн загвар, барааны
тэмдэгийг ашиглах эрхийг хэрэгжүүлэх
ажиллагаа юм.
"franchise“ хэмээх үг нь “чөлөөтэй” буюу
“franc” гэсэн Англо-Францийн бүлээс
гаралтай үг
https://en.wikipedia.org/wiki/Franchising

3. Commercial franchising
Franchise нь гуравдагч этгээдтэй гэрээ
байгуулах замаар хөрөнгө болон
менежментийг ашиглаж бараа эсвэл
үйлчилгээний тодорхой тэмдэгээр
илэрхийлсэн бизнесийн ажиллагааг
эрхлэх ажиллагаа юм.
Black’s law dictionary. 11th
Edition

4. Franchise-Эрх зүй, эдийн засаг, анхүүгийн
хувьд хараат бус, бие даасан аж ахуйн нэгж
болох франчайзын гэрээг үүсгэгч болон түүнд
нэгдэгч байгууллага, хувь хүний хооронд
байгуулсан тодорхой хугацаанд үргэлжлэх
хамтын ажиллагаанд үндэслэсэн бараа, ажил,
үйлчилгээ, технологи худалдах тогтолцоо.
Dictionary of Mongolian Law 4th
Edition. S.Narangerel

5. Дэлхийд 33 улс /АНУ, Австрали/
франчайзийг зохицуулсан тусгай
хуультай бол бусад улсын ихэнх нь
франчайзийн талаар Иргэний хууль,
Худалдааны хууль болон бусад хуулийн
хүрээнд зохицуулсан байдаг.

6. Монгол Улсын түүхэн товчоон
БНМАУ-ын
Иргэний хууль
1926 он
БНМАУ-ын
Иргэний хууль
1952 он
БНМАУ-ын
Иргэний
хууль 1963
он
БНМАУ-ын Иргэний хууль 1994 он
Франчайзийн
гэрээний
тусгайлсан
зохицуулалт
байхгүй
Франчайзийн
гэрээний
тусгайлсан
зохицуулалт
байхгүй
Франчайзийн
гэрээний
тусгайлсан
зохицуулалт
байхгүй
Оюуны үнэт зүйлийг ашиглах
Аливаа иргэний
хэргийн учираа
харилцан эдлэх ба
хүлээх эрх үүргийн
тухай
8,9-р бүлэг
Гэрээнүүдээс
үүсэн гарах
үүргүүд
2-р бүлэг
Үүргийн тухай
ерөнхий зүйл
iii хэсэг
Үүргийн тухай нийтлэг үндэслэл
iii хэсэг
285-р зүйл
Оюуны үнэт зүйлийг ашиглах гэрээгээр
оюуны үнэт зүйлийг өмчлөгч буюу
патент эзэмшигч нь сонирхогч этгээд
/иргэн, хуулийн этгээд, төр/-эд оюуны
үнэт зүйлийг тодорхой зориулалтаар,
ашиглуулахаар шилжүүлэх үүрэг
хүлээнэ.

7. Монгол Улсын Иргэний (2002 он) хуулийн 29-р
бүлэгт Франчайзийн гэрээний талаар зохицуулсан.
Иргэний хуулийн 333.1-р Зүйл
Франчайзийн гэрээгээр эрх шилжүүлэгч нь өөрийн фирмийн нэр,
бараа буюу ажил, үйлчилгээний тэмдэг, бүтээгдэхүүний загвар,
баглаа, боодол, түүнчлэн ажил хэргийн удирдлагын тогтолцоо,
төлөвлөлт, харилцаа холбоо, бараа бүтээгдэхүүн, ажил үйлчилгээ
олж авах үндсэн чиглэл зэрэг эдийн бус хөрөнгийг ашиглуулахаар
тогтоосон журмаар бүрдүүлсэн лицензийг эрх хүлээн авагчид
олгох, эрх хүлээн авагч нь эрх шилжүүлэгчийн боловсруулсан
тогтолцоо, хамтын ажиллагааны хөтөлбөрийн дагуу үйл ажиллагаа
явуулж, түүнд зохих шагнал, хураамж, эсхүл орлогын тодорхой
хувийг төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ.

9. Франчайзийн гэрээний агуулга
• Гэрээ байгуулах талууд
• Удиртгал
• Нэр томьёоны тодорхойлолт
• Лиценз олгох
• Барааны тэмдгийн стандарт болон шаардлага
• Хугацаа болон хугацааг сунгах
• Барилга, техник, тоног төхөөрөмжийн стандарт болон шаардлага
• Бүтээгдэхүүн болон үйл ажиллагааны стандарт болон шаардлага
• Ажилтан болон хяналтын стандарт болон шаардлага
• Зар сурталчилгаа
• Төлбөр, тайлагнах болон аудитын эрх
• Таны бусад үүрэг, өрсөлдөхгүй байх үүрэг амлалт
• Франчайзийг шилжүүлэх нь
• Маргаан шийдвэрлэх
• Зөрчил болон гэрээг цуцлах
• Гэрээ дуусгавар болгосны дараах үүрэг
• Ерөнхий нөхцөл
• Хавсралтууд: 1.Барааны тэмдэг, 2.Зориулагдсан газар,3. Түрээсийн гэрээний нэмэлт
өөрчлөлт, 4. Электрон шилжүүлэг хийх зөвшөөрөл, 5. Бэлгийн картанд хамрагдах гэрээ, 6.
Элсэн орох өргөдлийн маягт болон Портал нөхцөл журам
/http://contracts.onecle.com/buffalo-wild-wings/franchise-2006.shtml/

12. Эрх хүлээн авагчийн үүрэг

15. 2016 оны дэлхийн шилдэг 15 франчайз
https://www.entrepreneur.com/franchise500/

16. 5.Subway
• Санхүүгийн шаардлага
– Эхний хөрөнгө оруулалт: $116,600 - $263,150
– Цэвэр ашгийн шаардлага: $80,000 - $310,000
– Урсгал Бэлэн мөнгөний шаардлага: $30,000 -
$90,000
• Явцын төлбөр
– Эхний франчайзийн төлбөр: $15,000
– Явцын роялти төлбөр: 8%
– Сурталчилгааны роялти төлбөр/Ad Royalty Fee:
4.5%

17. 6.McDonald's
• Санхүүгийн шаардлага
– Эхний хөрөнгө оруулалт: $1,003,000 - $2,228,000
– Урсгал Бэлэн мөнгөний шаардлага: $500,000
• Явцын төлбөр
– Эхний франчайзийн төлбөр: $45,000
– Явцын роялти төлбөр: 4%
– Сурталчилгааны роялти төлбөр/Ad Royalty Fee:
4%+

18. 11. Pizza Hut LLC
• Санхүүгийн шаардлага
– Эхний хөрөнгө оруулалт: $297,000 - $2,144,000
– Цэвэр ашгийн шаардлага: $700,000
– Урсгал Бэлэн мөнгөний шаардлага: $350,000
• Явцын төлбөр
– Эхний франчайзийн төлбөр: $25,000
– Явцын роялти төлбөр: 6%
– Сурталчилгааны роялти төлбөр/Ad Royalty Fee:
4.25%

19. Монгол улсад үйл ажиллагаагаа явуулж
буй франчайзорууд

20. Бургер Кинг

21. Burger King
1 Сонирхогчийн хүсэлт
• Сонирхогч этгээд нь онлайн санал асуулгыг бөглөнө.
• Сонирхогч этгээдэд Burger king-ийн франчайзийн төлөөлөгчийг танилцуулсан
имейлийг явуулах
бөгөөд түүнээс франчайзийн өргөдөл болон CPA саналын хуудас(хувийн
санхүүг нь баталгаажуулах үүднээс)-ыг бөглөхийг урьна.
• Хамгийн доод санхүүгийн шаардлагууд нь:
- Цэвэр ашиг - $1M - $1.5M
- Бэлэн мөнгөний урсгал- багадаа $300K
2 Анхны франчайзийн ярилцлага
• Франчайзийн өргөдөл болон СРА захиаг хүлээн авсны дараа Сонирхогч
этгээдтэй утсаар холбогдон илгээсэн баримт бичгийн талаар санал солилцож,
бизнесийн болон тухайн бизнесийн удирдлага болон хяналтад үнэлгээ өгнө.
• Франчайзийн төлөөлөгч нь эдгээр нь танд болон Burger king-д маш сайн нийцэж
байна гэж үзвэл дараагийн үе шат руу шилжихийг зөвлөнө.

22. 3 Франчайзийн болон үйл ажиллагааны ярилцлага
• Франчайз хариуцсан захирал болон Үйл ажиллагааны төлөөлөгчтэй хийх 2 ба түүнээс дээш
ярилцлагыг Burger king-ийн төв оффисын газарт эсвэл Сонирхогч этгээдийн үйл ажиллагаагаа
эрхлэн явуулдаг газарт хийхээр товлоно.
• Хэрэв сонирхогч этгээд нь маш боломжийн сайн байршил бүхий газартай бол ажлын талбарын
үнэлгээний үйл явц энэ үе шатаас эхлэнэ. Шаардлагатай бол энэ үед сонирхогч этгээдэд задруулж
болох баримт бичгүүдийг өгнө.
4 Зоогийн газрын туршилтын өдөр
• Сонирхогч этгээд нь 1-ээс 2 өдөр Burger king зоогийн газарт ажлын үнэлгээ хийлгүүлэн оролцоно.
5 Магадлан шинжилгээ ба суурь шалгалт
• Сонирхогч этгээд нь Burger king-ийн Менежментийн ахлах багтай уулзалт хийхээр нээлтийн өдөрлөгт
оролцож, Burger king-ийн системийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг авна.
• Сонирхогч этгээд нь задруулж болох материалуудыг хянан үзэж /хэрэв шаардлагатай бол/, бизнес
төлөвлөгөөгөө хянуулж зөвшөөрөл авахаар ирүүлэх бөгөөд байгаа франчайзийн оролцогч нартай
ярилцана
• Лавлагааны шалгалт, суурь шалгалт болон цэвэр ашгийн баталгаажуулалт хийгдэж дуусна.
6 Эцсийн зөвшөөрөл болон урьдчилгаа төлбөрийг төлөх
• Хэрэв дээрх бүх үе шатууд амжилттай дууссан бол Сонирхогч этгээдэд эцсийн зөвшөөрлийг олгох
бөгөөд тэрээр барьцаа/урьдчилгаа төлбөрийг шилжүүлнэ. Байршлыг сонгож үйл ажиллагааг
эхлүүлнэ.

23. Анхаарал тависанд
баярлалаа