Adding more information (description, tags, category) makes it easier for others to find your content. The score increases as you add each item.

1. บทเรียนการ์ตูน
วันสาคัญทางพระพุทธศาสนา
เรื่อง วันอาสาฬหบูชา
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
จัดทาโดย
นางทองสวรรค์ สีหา
โรงเรียนบ้านหนองญาติ
อาเภอเมืองนครพนม จังหวัดนครพนม
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครพนม เขต 1

2. คานา
บทเรียนการ์ตูนประกอบการเรียนการสอนชุดนี้ ข้าพเจ้าได้เรียบเรียงขึ้นเพื่อใช้
ประกอบการจัดการเรียนการรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม เรื่อง วันสาคัญทาง
พระพุทธศาสนา โดยพยายามเขียนให้นักเรียนอ่านแล้วเข้าใจง่าย สามารถเรียนรู้ตาม
ความสามารถของนักเรียน เพื่อสนองความแตกต่างระหว่างบุคคล และได้เพิ่มเติม
เนื้อหาบางตอนเพื่อช่วยเสริมความรู้ให้แก่นักเรียน
เอกสารเล่มนี้ใช้ประกอบการจัดการเรียนรู้ เรื่อง วันอาสาฬหบูชา เป็นการ
วัดผลด้านความรู้ ความจา ความเข้าใจ ในเอกสารมีความรู้ที่ต้องการให้ทราบและ
แนวทางขั้นตอนในการใช้บทเรียนเพื่อให้นักเรียนทราบบทบาทของตัวเองในการที่จะ
ศึกษาเนื้อหาต่อไป
ข้าพเจ้าหวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารเล่มนี้ จะเอื้ออานวยให้เกิดประโยชน์แก่
นักเรียนและผู้สนใจเป็นอย่างดี
ทองสวรรค์ สีหา

3. สารบัญ
หน้า
คานา........................................................................................ ก
สารบัญ.................................................................................... ข
คาแนะนาการใช้บทเรียนสาเร็จรูป.......................................... ค
แนวปฏิบัติ............................................................................... ง
มาตรฐานการเรียนรู้................................................................. 1
เนื้อหา...................................................................................... 2
แบบทดสอบหลังเรียน.............................................................. 22
เฉลยแบบทดสอบก่อน-หลังเรียน............................................. 23
บรรณานุกรม............................................................................ 24

4. สวัสดีค่ะเพื่อน ๆ ก่อนเราจะเรียน
บทเรียนการ์ตูน อย่าลืมอ่านคาแนะนาการใช้
บทเรียนการ์ตูน คาชี้แจง และแนวปฏิบัติ
ให้เข้าใจก่อนนะคะ
คาแนะนาการใช้บทเรียนการ์ตูน
คาชี้แจง
เอกสารเล่มนี้จัดทาขึ้นประกอบการ
เรียนรู้กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนา และ
วัฒนธรรม สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง วันอาสาฬหบูชา
โดยนักเรียนสามารถศึกษาด้วยตนเอง หรืออาจ
ศึกษาเป็นกลุ่มเล็กก็ได้

5. แนวปฏิบัติ
1. บทเรียนการ์ตูนมีองค์ประกอบสาคัญ ดังนี้
- คาแนะนาการใช้
- จุดประสงค์การเรียนรู้
- กิจกรรมการเรียนรู้
- แบบทดสอบหลังเรียน
2. ดาเนินการทากิจกรรมการเรียนรู้ โดยอ่านบทเรียน
การ์ตูนทีละหน้าตามลาดับ หากไม่เข้าใจให้ถามครูผู้สอน และเมื่อ
เข้าใจดีแล้ว จึงทาการศึกษาเนื้อหาต่อไป
3. ทาแบบทดสอบหลังเรียน 10 ข้อ และตรวจคาตอบ
แบบทดสอบหลังเรียน จากเฉลยท้ายเล่ม
4. เกณฑ์การผ่านการเรียนบทนี้ ต้องทาแบบทดสอบหลัง
เรียนได้ 7 ข้อ หรือร้อยละ 70

6. มาตรฐานการเรียนรู้
ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี และธารงรักษา
พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ
ตัวชี้วัด
ป.5/2 ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรมและวันสาคัญทางศาสนาตามที่
กาหนด และอภิปราย ประโยชน์ที่ได้รับจากการเข้าร่วมกิจกรรม
สาระสาคัญ
พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่สอนให้ทุกคนปฏิบัติตนเป็นคนดี เมื่อถึง
วันสาคัญทางพระพุทธศาสนา พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติตนเข้าร่วมกิจกรรม
ต่าง ๆ เพื่อน้อมราลึกถึงพระคุณของพระรัตนตรัย
จุดประสงค์
1. บอกประวัติ และความสาคัญของวันอาสาฬหบูชาบูชาได้
2. บอกหลักธรรม และประโยชน์ที่ได้รับจากการเข้าร่วมกิจกรรม
วันอาสาฬหบูชาได้
1

7. กราบนมัสการพระอาจารย์ นี่ใกล้จะถึง
วันอาสาฬหบูชาแล้ว พวกเราอยากทราบ
เรื่องราวเกี่ยวกับ วันอาสาฬหบูชา มีประวัติ
ความเป็นมา ความหมาย และมีความสาคัญ
อย่างไรครับ
2

8. เดี๋ยวพระอาจารย์จะเล่าให้ฟัง
เตรียมจดดี ๆ แล้วไปเล่าให้เพื่อน ๆ ฟังนะ
3

9. วันอาสาฬหบูชา คาว่า “อาสาฬหบูชา”
(อา-สาน-หะ-บู-ชา หรือ อา-สาน-ละ-หะ-บู-ชา)
ประกอบด้วยคา 2 คา คือ อาสาฬห (เดือน 8 ทาง
จันทรคติ) กับบูชา (การบูชา) เมื่อรวมกันจึง
แปลว่า การบูชาในเดือน 8 หรือการบูชาเพื่อระลึก
ถึงเหตุการณ์สาคัญในเดือน 8 หรือเรียกให้เต็มว่า
อาสาฬหบูรณมีบูชา โดยสรุป วันอาสาฬหบูชา
แปลว่า การบูชาในวันเพ็ญ เดือน 8 หรือ การบูชา
เพื่อระลึกถึงเหตุการณ์สาคัญในวันเพ็ญ เดือน 8
4

10. “วันอาสาฬหบูชา” มีความสาคัญอย่างไรครับ
5

11. วันอาสาฬหบูชา คือวันที่พระพุทธเจ้าได้ประกาศ
พระพุทธศาสนาเป็นครั้งแรก หลังจากตรัสรู้ได้ 2 เดือน โดยแสดง
ปฐมเทศนาโปรด พระปัญจวัคคีย์ ทั้ง 5 ได้แก่ พระอัญญาโกณฑัญญะ
พระวัปปะ พระภัททิยะ พระมหานาม และพระอัสสชิ
ณ ป่ าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี แคว้นมคธ พระธรรมที่
พระพุทธเจ้าทรงแสดง เรียกว่า “ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร” แปลว่า
พระสูตรแห่งการหมุนวงล้อธรรม
6

12. หลังจากปฐมเทศนา หรือเทศนากัณฑ์แรกที่พระองค์ทรงแสดง
จบลง พระอัญญาโกณฑัญญะ ก็ได้ดวงตาเห็นธรรม สาเร็จเป็นพระ
โสดาบัน จึงขออุปสมบทเป็นพระภิกษุในพระพุทธศาสนา
พระพุทธเจ้าก็ได้ประทานอุปสมบทให้ด้วยวิธีที่เรียกว่า
“เอหิภิกขุอุปสัมปทา” พระอัญญาโกณฑัญญะ จึงได้เป็น
พระอริยสงฆ์องค์แรก ในพระพุทธศาสนา ต่อมา พระวัปปะ
พระภัททิยะ พระมหานามะ และพระอัสสชิ ก็ได้ดวงตาเห็นธรรม
และได้อุปสมบทตามลาดับ
7

13. ใจความสาคัญของการปฐมเทศนา
มีหลักธรรมสาคัญ 2 ประการ คือ
1. มัชฌิมาปฏิปทา หรือ ทางสายกลาง เป็นข้อ
ปฏิบัติที่เป็นกลาง ๆ ถูกต้องและเหมาะสมที่จะ
ให้บรรลุถึงจุดหมายได้ทางสายกลาง เป็นการ
ดาเนินชีวิตด้วยปัญญา โดยมีหลักปฏิบัติเป็น
องค์ประกอบ 8 ประการ เรียกว่า
อริยอัฏฐังคิกมัคค์ หรือ มรรคมีองค์8
8

14. อริยอัฏฐังคิกมัคค์ หรือ มรรคมีองค์ 8 ได้แก่
1. สัมมาทิฏฐิ เห็นชอบ คือ รู้เข้าใจถูกต้อง เห็นตามที่เป็นจริง
2. สัมมาสังกัปปะ ดาริชอบ คือ คิดสุจริตตั้งใจทาสิ่งที่ดีงาม
3. สัมมาวาจา เจรจาชอบ คือ กล่าวคาสุจริต
4. สัมมากัมมันตะ กระทาชอบ คือ ทาการที่สุจริต
5. สัมมาอาชีวะ อาชีพชอบ คือ ประกอบสัมมาชีพหรืออาชีพที่สุจริต
6. สัมมาวายามะ พยายามชอบ คือ เพียรละชั่วบาเพ็ญดี
7. สัมมาสติ ระลึกชอบ คือ ทาการด้วยจิตสานึกเสมอ ไม่เผลอพลาด
8. สัมมาสมาธิ ตั้งจิตมั่นชอบ คือ คุมจิตให้แน่วแน่มั่นคงไม่ฟุ้งซ่าน
9

15. 2. อริยสัจ 4 แปลว่า ความจริงอันประเสริฐ
ของอริยะ ซึ่งคือ บุคคลที่ห่างไกลจากกิเลส
ได้แก่
1. ทุกข์ ได้แก่ ปัญหาทั้งหลายที่เกิดขึ้นกับ
มนุษย์บุคคลต้องกาหนดรู้ให้เท่าทันตามความ
เป็นจริงว่ามันคืออะไร ต้องยอมรับรู้กล้าสู้หน้า
ปัญหา กล้าเผชิญความจริง ต้องเข้าใจในสภาวะ
โลกว่าทุกสิ่งไม่เที่ยง มีการเปลี่ยนแปลงไป
เป็นอย่างอื่น ไม่ยึดติด
10

16. 2. สมุทัย ได้แก่ เหตุเกิดแห่งทุกข์หรือสาเหตุ
ของปัญหา ตัวการสาคัญของทุกข์คือ ตัณหา
หรือเส้นเชือกแห่งความอยากซึ่งสัมพันธ์กับ
ปัจจัยอื่น เช่น อยากได้รถยนต์แต่ไม่มีเงินซื้อ
11

17. 3. นิโรธ ได้แก่ ความดับทุกข์เริ่มด้วย
ชีวิตที่อิสระ อยู่อย่างรู้เท่าทันโลกและชีวิต
ดาเนินชีวิตด้วยการใช้ปัญญา
12

18. 4. มรรค ได้แก่ กระบวนวิธีแห่งการ
แก้ปัญหา อันได้แก่ มรรคมีองค์ 8 ประการ
ดังกล่าวข้างต้น เช่น เห็นชอบ ดาริชอบ
เจรจาชอบ กระทาชอบ อาชีพชอบ พยายามชอบ
ระลึกชอบ ตั้งจิตมั่นชอบ
13

19. บางทีเรียกวันอาสาฬหบูชา นี้ว่า วันพระสงฆ์ (คือวันที่เริ่มเกิดมีพระสงฆ์)
โดยสรุป วันอาสาฬหบูชา มีเหตุการณ์สาคัญ คือ
1. เป็นวันแรกที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระศาสนา
2. เป็นวันแรกที่พระบรมศาสดาทรงแสดงพระธัมมจักกัปปวัตตนสูตร
ประกาศสัจจธรรมอันเป็นองค์แห่งสัมมาสัมโพธิญาณ
3. เป็นวันที่พระอริยสงฆ์สาวกองค์แรกบังเกิดขึ้นในโลก คือ
พระอัญญาโกณฑัญญะ ได้รับประทาน เอหิภิขุอุปสัมปทา ในวันนั้น
4. เป็นวันแรกที่บังเกิดพระสังฆรัตนะสมบูรณ์เป็นพระรัตนตรัย คือ
พระพุทธรัตนะ พระธรรมรัตนะ พระสังฆรัตนะ
14

20. กิจกรรมทางพระพุทธศาสนาหลากหลายหน่วยงาน ทั้ง
ทางราชการ และเอกชน ทั้งฝ่ายบรรพชิต และคฤหัสถ์ร่วมกันจัด
งานอันยิ่งใหญ่ สร้างความศรัทธาให้แก่พุทธศาสนิกชนบาเพ็ญกุศล
มีการทาบุญตักบาตร ให้ทาน รักษาศีล ฟังธรรม สนทนาธรรม
เวียนเทียน
พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ
ตัวอย่างไรครับในวันอาสาฬหบูชา
15

21. กิจกรรมที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ
ในวันอาสาฬหบูชา ทาบุญตักบาตร ให้ทาน
รักษาศีล ฟังธรรม ปล่อยนก ปล่อยปลา
สนทนาธรรม เวียนเทียนในตอนเย็น
16

22. เด็ก ๆ จาไว้ให้ดี ๆ นะ วันอาสาฬหบูชา
เป็นวันสาคัญวันหนึ่ง ซึ่งเป็นที่เกิดพระภิกษุสงฆ์
รูปแรกของพระพุทธศาสนา บางทีเรียกวันนี้ว่า
วันพระสงฆ์ และยังเป็นวันที่มี พระรัตนตรัย
ครบสามองค์คือ พระพุทธ พระธรรม และ
พระสงฆ์ แล้วอย่าลืมไปเล่าให้เพื่อน ๆ ฟังด้วย
นะ
17

23. ขอบคุณมากครับพระอาจารย์ พวกกระผม
จะไปเล่าให้เพื่อน ๆ พี่ ๆ ฟังครับ
18

24. แบบทดสอบหลังเรียน
เรื่อง วันอาสาฬหบูชา
********************************************************************************************
คาสั่ง ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียว นาไปกาเครื่องหมาย
 ลงในกระดาษคาตอบ
1. วันอาสาฬหบูชา ตรงกับข้อใด
ก. วันขึ้น 15 ค่า เดือน 3
ข. วันขึ้น 15 ค่า เดือน 6
ค. วันขึ้น 15 ค่า เดือน 8
ง. วันขึ้น 15 ค่า เดือน 11
2. วันอาสาฬหบูชาเป็นวันเกี่ยวข้องกับข้อใดมากที่สุด
ก. พระพุทธ
ข. พระธรรม
ค. พระสงฆ์
ง. พระรัตนตรัย
3. พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาแก่ใคร
ก. เจ้าชายนันทะ
ข. ปัญจวัคคีย์
ค. ราหุล
ง. นางสุชาดา
4. มัชณิมาปฏิปทา หมายถึงข้อใด
ก. ทางสายกลาง
ข. ทางสายตรง
ค. ทางสายโค้ง
ง. ถูกทุกข้อ
19

25. 5. ผู้มีดวงตาเห็นธรรมคนแรกขอบวชกับพระพุทธเจ้า และนับว่าเป็น
พระสงฆ์องค์แรกของโลกคือใคร
ก. วัปปะ
ข. ภัทธิยะ
ค. มหานามะ
ง. อัญญาโกณฑัญญะ
6. วันอาสาฬหบูชาจึงถือว่าเป็นวันที่มีพระรัตนตรัยครบสามองค์คือข้อใด
ก. พระพุทธ
ข. พระธรรม
ค. พระสงฆ์
ง. ถูกทุกข้อ
7. ธรรมะที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระสงฆ์ในวันอาสาฬหบูชา คืออะไร
ก. ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร
ข. พระเวสสันดรชาดก
ค. โอวาทปาฏิโมกข์
ง. ทศชาติ
8. ธรรมะที่แสดงในข้อ 7 มีใจความสาคัญอย่างไร
ก. การทาความดี ละเว้นความชั่ว ทาจิตใจให้ผ่องใส
ข. มัชฌิมาปฏิปทา
ค. อริยสัจ 4
ง. ถูกทั้งข้อ ข และ ค
20

26. 9. ข้อใดควรปฏิบัติในวันอาสาฬหบูชา
ก. ชวนเพื่อนไปเที่ยวสวนสนุก
ข. ชวนเพื่อนไปทาบุญที่วัด
ค. ชวนเพื่อนไปจับปลา
ง. ชวนเพื่อนไปวิ่งเล่น
10. กิจกรรมที่ชาวพุทธปฏิบัติร่วมกันในวันอาสฬหบูชา คือข้อใด
ก. ทาบุญตักบาตร
ข. ฟังธรรม รักษาศีล
ค. เวียนเทียน
ง. ถูกทุกข้อ
โชคดีนะคะ
21

27. เฉลยแบบทดสอบ
เรื่อง วันอาสาฬหบูชา
1. ค
2. ค
3. ข
4. ก
5. ง
6. ง
7. ก
8. ง
9. ข
10. ง
22

28. บรรณานุกรม
กระทรวงศึกษาธิการ. (2552). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
. (2552). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางกลุ่มสาระการเรียนรู้
สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์
การเกษตรแห่งประเทศไทย.
. แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนตามหลักสูตรการศึกษาขั้น
พื้นฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ : คุรุสภา, 2545 ข.
. การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ : คุรุสภา, 2545 ค.
. สาระและมาตรฐานการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนสังคมศึกษา ศาสนา
และวัฒนธรรมตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544.
กรุงเทพฯ : คุรุสภา, 2545 ง.
. คู่มือการวัดผลการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและ
วัฒนธรรมตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ
: คุรุสภา, 2545 .
. เอกสารประกอบหลักสูต รการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544.
กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์ (ร.ส.พ.), 2545.
เอกรินทร์ สี่มหาศาล และ คณะ. สื่อการเรียนรู้แม่บทมาตรฐานสังคมศึกษา ศาสนาและ
วัฒนธรรม ป. 6 กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน์ , 2545
. สื่อการเรียนรู้แม่บทมาตรฐานสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ป. 5
กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน์ , 2545
23