translation of shape of science.

1. ‫رتبه‬ ‫گرافیکی‬ ‫کاربری‬ ‫رابط‬‫سای‬ ‫کشورهای‬ ‫و‬ ‫مجالت‬ ‫بندی‬‫به‬ ‫دسترسی‬ ‫در‬ ‫متعامل‬ ‫رویکردی‬ :‫مگو‬
‫کتاشناختی‬ ‫اطالعات‬1
Yusef Hassan-Montero, Vicente P. Guerrero-Bote y Félix De-Moya-Anegón
‫مقدمه‬
َٛ‫ل‬ ٝ‫ت‬ٖٚ-( ‫ان‬3122ٝ‫٘مـ‬ ،)‫وتاتؼٙزی‬ ‫ٞای‬ٝ‫و‬ٖ‫ٔیا‬ ‫سٚاتظ‬ٜ‫ٌش‬ٖ‫٘ـا‬ ‫سا‬ ‫ٞا‬‫ٔی‬‫دٞذ‬‫كٛست‬ ٚ‫د‬ ٝ‫ت‬ ٜ‫ػٕذ‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬ ،
ُ‫لات‬‫ارشا‬‫ػت‬ُ‫ؿى‬ ٝ‫ت‬ ‫؛‬‫پیٛ٘ذٞا‬‫ی‬( ‫ٌشافیىی‬ٚ ‫خغٛط‬ ُ‫ٔخ‬‫آسن‬)‫پیٛ٘ذٞایی‬ ٗ‫چٙی‬ ٖٚ‫تذ‬ ‫یا‬،‫عشیك‬ ‫اص‬‫رایٍزاسی‬
‫ٔىا٘ی‬ٜ‫ٌش‬‫ٞا‬ٖ‫آ‬ ‫دٚسی‬ ‫یا‬ ‫٘ضدیىی‬ ‫ٕ٘ایؾ‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬‫ٞا‬.ٝ‫ؿثى‬ ‫تشای‬‫تضسي‬ ‫ٞای‬‫پیٛ٘ذٞا‬ ‫تاالی‬ ٓ‫تشاو‬ ‫تا‬ٗ‫ای‬ ‫ٔٛسد‬ ُ‫ٔخ‬ ،
،ِٝ‫ٔما‬ْٚ‫د‬ ٝٙ‫ٌضی‬ٝ‫خٛؿ‬ ‫یا‬ ‫ؿثاٞت‬ ٝ‫دسر‬ ٖ‫آ‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬ٜ‫ٌش‬ ٖ‫ٔیا‬ ‫ٌشایی‬‫فضایی‬ ‫٘ضدیه‬ ‫عشیك‬ ‫اص‬ ‫ٞا‬ٖ‫آ‬‫ٞا‬
ٖ‫٘ـا‬ٜ‫داد‬‫ٔی‬‫ؿٛد‬‫واستشدی‬ ٝٙ‫ٌضی‬ ‫تٟٙا‬ ،‫ٔی‬ ُ‫حاك‬ ‫سا‬ ٝ‫٘مـ‬ ‫دسن‬ ٚ ‫خٛا٘ایی‬ ٖ‫اعٕیٙا‬ ٝ‫و‬ ‫اػت‬.‫ٕ٘ایذ‬
‫ػاخت‬ ‫دس‬ٝ‫٘مـ‬‫تش‬ ‫ٔثتٙی‬ ‫ٞای‬‫سایذ‬ ،ّٝ‫فاك‬‫سٚؽ‬ ٗ‫تشی‬،ْ‫ا‬ ٓ‫اٍِٛسیت‬‫دی‬‫اع‬3
(‫چٙذتؼذی‬ ‫پیٕایؾ‬)ْ‫٘ا‬.‫داسد‬‫یه‬ ٗ‫ف‬ ٗ‫ای‬
‫ٔاتشیغ‬‫سا‬ ّٝ‫فاك‬ ‫یا‬ ‫ٔـاتٟت‬‫فضای‬ ‫یه‬ ‫دس‬n‫سا‬ ‫اػت‬ ٜ‫ؿذ‬ ‫ٔحذٚد‬ )‫(ٔختلات‬ ‫تؼذ‬ ٝ‫ػ‬ ‫یا‬ ٚ‫د‬ ٝ‫ت‬ ٝ‫و‬ ‫تؼذی‬ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬
ٜ‫وشد‬ ‫دسیافت‬ ‫ٚسٚدی‬ٚ‫ٔی‬‫وٛؿذ‬ّٝ‫فاك‬ٖ‫ٔیا‬ ‫ٞای‬ٜ‫ٌش‬‫ٟ٘ایی‬ ‫ٕ٘ایؾ‬ ‫دس‬ ‫ٞا‬‫سا‬ٖ‫آ‬ ّٝ‫فاك‬ ٝ‫ت‬ ‫٘ضدیه‬ ٗ‫ٕٔى‬ ‫رای‬ ‫تا‬‫ٞا‬
‫فضای‬ ‫دس‬nُ‫ؿى‬ ‫تؼذی‬.‫دٞذ‬‫اكّی‬ َ‫اؿىا‬ْ‫ا‬‫دی‬‫اع‬ٝ‫٘مـ‬ ‫ایزاد‬ ٝ‫ت‬ ٖ‫آ‬ ُ‫تٕای‬ ،‫ٞای‬‫ٔذٚس‬‫اػت‬ٜ‫ٌش‬ ٖ‫آ‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬‫تا‬ ‫ٞای‬
‫تاالتش‬ ٝ‫دسر‬‫لشاسٔی‬ ٝ‫٘مـ‬ ‫ٔشوض‬ ٝ‫ت‬ ‫تش‬ ‫٘ضدیه‬ ‫ٔىا٘ی‬ ‫دس‬‫ٌیش٘ذ‬(،‫تشي‬ ٖ‫د‬ ٖٚ ‫دوىش؛‬ ،ٕٗ‫ٚاِت‬ ‫ان؛‬ ٖٚ3121)ٝ‫و‬
ٝ‫٘تیز‬‫ٔٙغك‬ ‫اص‬ ‫ای‬‫ٚالؼیت‬ ‫أا‬ ٜ‫تٛد‬ ٓ‫اٍِٛسیت‬‫ٔی‬ ‫تحشیف‬ ‫سا‬ ٝ‫٘مـ‬ ‫ػاختاسی‬ ‫ٞای‬.‫وٙذ‬
2
‫ػثذاِلٕذ‬ ٕٝ‫تشر‬‫وشأت‬‫رٟاددا٘ـٍاٞی‬ ‫ػّٕی‬ ‫اعالػات‬ ‫ٔشوض‬ ،‫فش‬
2
MDS(multi-dimensional scaling)

2. ٗ‫رایٍضی‬ ‫اص‬ ‫یىی‬ْ‫ا‬ ‫ٞای‬‫دی‬‫اع‬‫ػاختاس‬ ٗ‫چٙی‬ ٝ‫و‬‫ٔلٙٛػی‬‫ٟ٘ایی‬ ‫عشح‬ ‫دس‬ ‫سا‬‫ٕ٘ی‬ ُ‫تحٕی‬‫وٙذ‬ٖ‫آ‬ ‫دس‬ ٚٝ‫خٛؿ‬‫ٞای‬
ٜ‫ٌش‬‫تیؾ‬ ‫ساحتی‬ ‫تا‬ ‫ٞا‬‫ٞؼتٙذ‬ ‫ؿٙاػایی‬ ُ‫لات‬ ‫تشی‬‫ٚی‬ ،( ‫ُاع‬‫ا‬‫ٔـاتٟت‬ ‫ٔلٛسػاصی‬‫ٞا‬)4
ٖٚ(‫اػت‬،ٕٗ‫ٚاِت‬ ‫ان؛‬3118ٝ‫و‬ )
ٝ‫٘مـ‬ ‫ػاخت‬ ‫دس‬ ‫ٔٛفمیت‬ ‫تا‬ٝ‫واسسفت‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔختّف‬ ‫وتاتؼٙزی‬ ‫ٞای‬.‫اػت‬،‫ٞؼتٙذ‬ ‫٘ضدیه‬ ‫تؼیاس‬ ‫یىذیٍش‬ ٝ‫ت‬ ٗ‫ف‬ ٚ‫د‬‫ٚی‬ُ‫ا‬‫اع‬
‫تلٛس‬ ُ‫لات‬ْ‫ا‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬‫دی‬‫اع‬ٖ‫ٚص‬‫اػ‬ ٜ‫ؿذ‬ ‫دٞی‬ٖ‫آ‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬ ‫ت‬‫تمشیة‬ٖ‫ٚص‬ ٚ ‫ٞا‬ٗ‫تؼیی‬ ‫خاف‬ ‫ؿىّی‬ ٝ‫ت‬ ‫ٞا‬‫ٔی‬(‫ؿٛد‬ٖٚ
،‫تشي‬ ٖ‫د‬ ٖٚ ‫دوىش؛‬ ‫ٚاِتٕٗ؛‬ ‫ان؛‬3121.)
‫دیٍش‬ ٗ‫رایٍضی‬‫واسٌیشی‬ ٝ‫ت‬ٓ‫اٍِٛسیت‬‫ٞذایت‬ ٚ‫٘یش‬ ‫ٞای‬ٜ‫ؿذ‬5
‫ا٘شطی‬ ‫تش‬ ‫ٔثتٙی‬ ‫یا‬6
ٝ‫و‬ ‫اػت‬‫٘یشٚٞا‬ ‫تىشاسی‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬‫ی‬
ٝ‫دافؼ‬ ٚ ٝ‫رارت‬‫سا‬َ‫اػٕا‬‫ٔی‬ٙ‫و‬ٙ‫حاتت‬ ‫ٚضؼیت‬ ‫یه‬ ٝ‫ت‬ ‫تا‬ ‫ذ‬)‫ا٘شطی‬ ٝٙ‫وٕی‬ ‫عشح‬ ‫(یؼٙی‬‫دػت‬‫یات‬ٙ.‫ذ‬‫سایذ‬ ‫اص‬ ‫تؼیاسی‬ٗ‫تشی‬
ٓ‫اٍِٛسیت‬‫ٞا‬‫ی‬‫ٞذایت‬ ٚ‫٘یش‬ٜ‫ؿذ‬،‫(ایذع‬2:95،َ‫ٞاس‬ ‫داٚیذػٗ؛‬ ‫؛‬2:9:،‫سیٍّٙذ‬ ‫فشاچتشٔٗ؛‬ ‫؛‬2::2)‫ػاخت‬ ‫تشای‬
ٝ‫٘مـ‬ٜ‫ؿذ‬ ‫ٞذایت‬ ٚ‫٘یش‬ ‫وتاتؼٙزی‬ ‫ٞای‬‫٘أٙاػثٙذ‬‫ٟ٘ایی‬ ‫عشح‬ ‫صیشا‬ٖ‫آ‬‫ػٕذتا‬ ‫ٞا‬‫صیثاؿٙاختی‬ ‫ٔؼیاسٞای‬‫٘ظ‬‫یش‬‫تٛصیغ‬
‫یىٙٛاخت‬ٜ‫ٌش‬‫فضا‬ ‫اص‬ ٝٙ‫تٟی‬ ٜ‫اػتفاد‬ ،‫ٞا‬‫سا‬ ‫پیٛ٘ذٞا‬ ٖ‫ٔیا‬ ‫تماعغ‬ ‫اص‬ ‫ارتٙاب‬ ‫یا‬ ،‫تشریح‬‫ٔی‬ٝ‫و‬ ‫ٔؼٙا‬ ٗ‫ای‬ ٝ‫ت‬ ‫دٞٙذ‬ٗ‫ای‬
ٓ‫اٍِٛسیت‬َ‫د٘ثا‬ ٝ‫ت‬ ‫ٞا‬‫ٔـاتٟت‬ ٝ‫دسر‬ ‫ٕ٘ایؾ‬ٜ‫ٌش‬ ٖ‫ٔیا‬ٖ‫آ‬ ‫ٔٛلؼیت‬ ‫عشیك‬ ‫اص‬ ‫ٞا‬‫٘یؼتٙذ‬ ‫ٞا‬ٝ‫تّى‬ ،‫وؼة‬ َ‫د٘ثا‬ ٝ‫ت‬‫عشح‬‫ٞای‬
.‫ٞؼتٙذ‬ ‫ٌشافیىی‬ ‫پیٛ٘ذٞای‬ ‫ٔثٙای‬ ‫تش‬ ‫ٕ٘ایؾ‬ ‫دس‬ ‫خٛا٘ا‬ٝ‫اٌشچ‬‫و‬ ٓ‫اٍِٛسیت‬‫و‬ ٚ ‫ٕادا‬‫ٛا‬ٚ‫ی‬7
(2:9:)‫ٚیظٌی‬‫اص‬ ‫ٔؼیٙی‬ ‫ٞای‬
ٝ‫ؿثى‬ُ‫ٔخ‬‫طئٛدتیه‬ ّٝ‫فاك‬ٜ‫ٌش‬ ٖ‫ٔیا‬‫ٌشاف‬ ‫یه‬ ‫ٞای‬ٖ‫٘ـا‬ ‫عشح‬ ‫دس‬ ‫سا‬‫ٔی‬‫دٞذ‬،‫٘یض‬ ٖ‫آ‬‫ٔؼیاسٞای‬‫صیثاؿٙاختی‬
‫ٔلٙٛػی‬‫پیٛ٘ذ‬ َٛ‫ع‬ ُ‫ٔخ‬‫یىٙٛاخت‬ٜ‫ٌش‬ ٖ‫ٔیا‬ ‫ٔؼاٚی‬ ُ‫فٛاك‬ ٗ‫تٙاتشای‬ ٚ‫ٔی‬ ُ‫تحٕی‬ ‫سا‬ ‫ٞا‬.‫وٙذ‬
ُ‫ٔمات‬ ‫دس‬‫عشح‬ ‫اص‬ ‫یىی‬‫ٞای‬‫ٔٙاػة‬ ‫تؼیاس‬ٝ‫٘مـ‬ ‫ػاخت‬ ‫تشای‬‫وتاتـٙاختی‬ ‫ٞای‬ّٝ‫فاك‬ ‫تش‬ ‫ٔثتٙی‬ٜ‫ؿذ‬ ‫٘یشٚٞذایت‬ ‫سٚیىشد‬ ،
(‫اػت‬ ‫٘ٛان‬3115،3118.)‫سٚؽ‬‫ٞای‬‫٘یشٚٞذایت‬ٜ‫ؿذ‬‫رضداس٘ذ‬ ٚ‫د‬‫؛‬‫یه‬‫ٔی‬ ٗ‫تؼیی‬ ٝ‫و‬ ‫ا٘شطی‬ َ‫ٔذ‬ٝ‫الی‬ ْ‫وذا‬ ‫وٙذ‬
‫ؿٛد‬ ٝ‫ٔحاػث‬ٝٙ‫وٕی‬ ٓ‫اٍِٛسیت‬ ‫یه‬ ٚٗ‫تؼیی‬ ‫سا‬ ٖ‫آ‬ ٝ‫ٔحاػث‬ ‫چٍٍٛ٘ی‬ ٝ‫و‬ ‫ػاصی‬‫ٔی‬.‫وٙذ‬‫عشح‬‫٘ٛان‬ٝ‫و‬‫اص‬َ‫ٔذ‬ ٚ‫د‬
‫ا٘شطی‬ْ‫٘ا‬ ٝ‫ت‬‫ٞای‬ٗ‫ِی‬‫الي‬8
ٜ‫ٌش‬ٝ‫دافؼ‬9
ٗ‫ِی‬ ٚ‫الي‬ٝ‫دافؼ‬ ٝ‫ِث‬:
‫ٔی‬ ٜ‫اػتفاد‬.‫تٕشوضداسد‬ َٚ‫ا‬ ‫ٔٛسد‬ ‫تش‬ ‫وٙذ‬ٗ‫ای‬ ‫اكّی‬ ‫ٔضیت‬
3
VOS (visualization of similarities)
4
force-directed
5
energy-based
6
Kamada& Kawai
7
LinLog
8
node-repulsion
9
edge-repulsion

3. َ‫ٔذ‬‫خلٛكا‬ ‫ٞا‬ٝ‫دافؼ‬ ٝ‫ِث‬‫تٛا٘ایی‬ ‫دس‬ ،ٖ‫آ‬‫عشح‬ ٓ‫تٙظی‬ ‫دس‬ ‫ٞا‬ٌٝ٘ٛ ٝ‫ت‬‫ای‬‫اػت‬‫ٔٛلؼیت‬ ٝ‫و‬ٜ‫ٌش‬‫تٟٙا‬ ٝ٘ ٖ‫آ‬ ‫دس‬ ‫ٞا‬
ٖ‫٘ـا‬‫سٚاتظ‬ ٜ‫دٞٙذ‬.‫ٞؼت‬ ‫٘یض‬ ٝ‫رأؼ‬ ‫ػاختاس‬ ٝ‫تّى‬ ‫ٔـاتٟت‬
ُ‫ؿى‬2‫ػٕٛٔی‬ ‫ٕ٘ای‬ .ٜ‫حٛص‬ .‫ساتظ‬ ٜ‫ٕٞشا‬ ٝ‫ت‬ ‫عشح‬‫ٔٛضٛػی‬ ‫ٞای‬ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬‫اع‬ ‫ٔمادیش‬ ٚ ٜ‫ؿذ‬ ‫ا٘تخاب‬ ‫تشرؼة‬‫ری‬‫آس‬
3123ٜ‫ٌش‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬‫ٞا‬
ٝ‫ٔالحظ‬ ‫تا‬‫ٟ٘ایی‬ ‫ویفیت‬،‫عشح‬‫ان‬ ٖٚ(3112)ٖ‫تیا‬‫ٔی‬‫وٙذ‬«ٝ‫٘مـ‬ ‫ٔٛسد‬ ‫دس‬‫صیاد‬ ‫اؿیای‬ ‫تا‬ ‫ٞا‬‫كحت‬ ،‫ٔلٛسػاصی‬ ٗ‫ف‬
‫ٚی‬‫ُاع‬‫ا‬‫اػت‬ ٜ‫٘اأیذوٙٙذ‬ ‫تمشیثا‬ ‫ٔحّی‬ ‫ػغح‬ ‫دس‬»،‫ٔی‬ ‫ػپغ‬ ٚ‫افضایذ‬«ٝ‫ت‬ ٝ‫و‬ ‫ؿٍفتی‬ ‫ٔلٛسػاصی‬ ٗ‫ف‬‫٘ظشٔی‬ٓٞ ‫سػذ‬
‫ؿٛد‬ ‫دسػت‬ ‫٘تایذ‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔٙزش‬ ‫رٟا٘ی‬ ٓٞ ٚ ‫ٔحّی‬ ‫ػغح‬ ‫دس‬ٗ‫ف‬ٗ‫ِی‬‫اػت‬ ‫الي‬».‫ٟ٘ایت‬ ‫دس‬ٖ‫چٙا‬‫خٛاٞذؿذ‬ ‫تحج‬ ٝ‫چ‬‫٘ٛع‬ ،
ٜ‫ؿذ‬ ‫٘یشٚٞذایت‬ٓ‫اٍِٛسیت‬‫ٞا‬‫اػتشاتظی‬ ‫عشیك‬ ‫اص‬.‫داس٘ذ‬ ‫سا‬ ٖ‫ؿذ‬ ٖٚ‫ٔٛص‬ ‫ٔضیت‬ ،‫ٔؼشٚف‬ ‫تؼیاس‬ ‫ٞای‬
‫ٞذف‬‫حاضش‬ ٝ‫ٔغاِؼ‬‫ساتغ‬ ‫عشاحی‬‫ی‬‫ٌشافیىی‬‫ػای‬ ‫تشای‬‫ٔثٙای‬ ‫تش‬ ٍٛٔ‫ٔزالت‬ ٖ‫ٔیا‬ ‫سٚاتظ‬ٌٝ٘ٛ ٝ‫ت‬ ‫ػّٕی‬‫ای‬ٜ‫تٛد‬‫اػت‬
‫پٛؿـی‬ ‫سٚؽ‬ ‫یه‬ ‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬ ‫تا‬ ٝ‫و‬‫رغشافیایی‬ ٚ ‫ٔٛضٛػی‬ ‫ٕ٘ایؾ‬ ٖ‫أىا‬‫آوادٔیه‬ ‫تِٛیذات‬‫كٛست‬ ٝ‫ت‬‫تش‬ ‫پٛؿـی‬
ٝ‫٘مـ‬ ‫سٚی‬‫سا‬ٓٞ‫فشا‬.‫وٙذ‬
‫روش‬ ‫و‬ ‫داده‬

4. ٝ‫٘مـ‬‫وتاتؼٙزی‬ ‫ٞای‬‫ػاختاس‬‫سا‬ ٜ‫حٛص‬ ‫یه‬‫عشیك‬ ‫اص‬ٓ‫تشػی‬‫ٌشافیىی‬‫ٚاحذ‬ُ‫تحّی‬ ‫ٞای‬ٖ‫آ‬ ‫سٚاتظ‬ ٚ‫ٞا‬‫ٕ٘ایؾ‬‫ٔی‬.‫دٞٙذ‬
ٝ‫ٔغاِؼ‬ ٗ‫ای‬ ‫دس‬‫ٚاحذ‬‫ػّٕی‬ ‫ٔزالت‬ ُ‫تحّی‬ٗ‫تی‬‫إِّّی‬.‫ٞؼتٙذ‬ٝ‫ٔحاػث‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬ٝ‫دسر‬ٝ‫و‬ ‫ای‬‫استثاط‬ ٓٞ ‫تا‬ ‫ٔزالت‬ ٗ‫ای‬
‫داس٘ذ‬‫اػت‬ ٝ‫واسسفت‬ ٝ‫ت‬ ‫ؿاخق‬ ٝ‫ػ‬ ٜ‫ؿذ‬ َ‫٘شٔا‬ ‫ٔمادیش‬ ٗ‫ٔیاٍ٘ی‬ ،‫اػتٙادات‬ ;ٓٞ ،‫اػتٙادی‬‫صٚد‬ ٚ‫وتاتـٙاختی‬.‫ٍٞٙأی‬
ٝ‫و‬‫تٟٙا‬‫صٚد‬‫وتاتـٙاختی‬ّٝ‫ٔز‬ ٚ‫د‬ ٖ‫ٔیا‬ٝ‫داؿت‬ ‫ٚرٛد‬،ُ‫دِی‬ ٝ‫ت‬ٖ‫تٛد‬ ‫٘اچیض‬‫استثاط‬ٜ‫٘ادیذ‬ ‫استثاط‬ ،ٝ‫ٌشفت‬ٜ‫ؿذ‬.‫اػت‬
ُ‫تؼٟی‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬‫پشداصؽ‬،‫آتی‬ ‫ٞای‬‫رٟت‬ ‫ٌشاف‬‫داس‬‫ٔزالت‬ ‫تٛػظ‬ ٜ‫ایزادؿذ‬‫رٟت‬ ٖٚ‫تذ‬ ‫ٌشاف‬ ٝ‫ت‬‫ی‬‫ؿذ‬ ُ‫تثذی‬ٝ‫و‬
ٖ‫ٚص‬ٜ‫ٌش‬ ٖ‫ٔیا‬ ‫پیٛ٘ذ‬ ‫ٞش‬‫ٔزٕٛع‬ ،‫ٞا‬ٖ‫اٚصا‬‫رٟت‬ ‫پیٛ٘ذٞای‬ٖ‫آ‬ ‫داس‬.‫ٞاػت‬‫اص‬ ُ‫حاك‬ ٝ‫ؿثى‬2:651ٚ ٜ‫ٌش‬4723172
ُ‫ؿى‬ ‫پیٛ٘ذ‬ٝ‫ٌشفت‬.‫اػت‬
ٝ‫ؿثى‬ٜ‫داد‬ ‫اص‬( ‫اػىٛپٛع‬ ‫ٞای‬3114-3123)‫ػای‬ ‫ٔزالت‬ ‫ٔٛضٛػی‬ ٓ‫تمؼی‬ ‫ٔثٙای‬ ‫تش‬ ٍٜٚٛٔ‫ایزادؿذ‬.‫اػت‬‫ٔٛسد‬
‫اص‬ ‫اخیش‬37ٚ ‫ػٕٛٔی‬ ٜ‫حٛص‬ ‫یه‬ ٚ ٜ‫حٛص‬41:ٜ‫ؿذ‬ ُ‫تـىی‬ ‫خاف‬ ‫ٔٛضٛػی‬ ٝ‫دػت‬.‫اػت‬
ٓ‫اٍِٛسیت‬ ‫ارشای‬ ‫تا‬ٜ‫ؿذ‬ ‫٘یشٚٞذایت‬‫عشیك‬ ‫اص‬ٝ‫دافؼ‬ ٝ‫ِث‬ ‫ا٘شطی‬ َ‫ٔذ‬( ‫٘ٛان‬ ‫پیـٟٙادی‬3118).ٓ‫وشدی‬ ‫ؿشٚع‬ٝ‫ت‬ ‫٘ظش‬
،ٝ‫ٔغاِؼ‬ ٗ‫ای‬ ‫دس‬ ٝ‫ؿثى‬ ٜ‫ا٘ذاص‬‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬‫پشداصؽ‬ٔ ‫واسایی‬ ‫تا‬ ٖ‫آ‬ ‫عشح‬،‫ٙاػة‬ٜ‫اػتفاد‬ ‫ٔمیاػی‬ ‫چٙذ‬ ‫اػتشاتظی‬ ‫یه‬ ‫اص‬
(‫ؿذ‬،َ‫ٞاس‬ ،‫ٞادیٙی‬3112.)‫اػتشاتظی‬ ٗ‫چٙی‬‫ٞای‬ٝ‫ٔحاػث‬ ‫ٔثٙای‬ ‫تش‬‫ٌشاف‬ ‫اص‬ ٝ‫خالك‬ ‫عشح‬ ‫یه‬‫اػت‬‫عشح‬ ‫ٚالغ‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬
‫وّی‬ٜ‫تٛد‬ٝ‫ت‬ ‫رضئیات‬ ‫ػپغ‬ ٜٚ‫افضٚد‬ ٖ‫آ‬ ٝ‫ت‬ ‫تذسیزی‬ ‫كٛست‬‫ٔی‬ ‫ٚیشایؾ‬ ،‫كٛست‬ ‫سیض‬ ‫تٙظیٕات‬ ‫ػپغ‬ ٚ ‫ؿٛد‬
‫ٔی‬.‫ٌیشد‬ٝ‫ٔغاِؼ‬ ٗ‫ای‬ ‫دس‬ ٝ‫سفت‬ ‫واس‬ ٝ‫ت‬ ‫فشایٙذ‬‫اػت‬ ٜ‫ؿذ‬ ُ‫تـىی‬ ‫فاص‬ ٚ‫د‬ ‫اص‬ٚ ٖ‫وشد‬ ‫دسؿت‬ ;‫خشد‬.ٖ‫وشد‬
‫دسؿت‬ ‫فاص‬ٖ‫وشد‬‫اكّی‬ ‫ٌشاف‬G0‫دسیافت‬ ‫ٚسٚدی‬ ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬ ‫سا‬‫ٔی‬.‫وٙذ‬‫ٌشاف‬ ٗ‫ای‬ ‫دس‬ٗ‫پایی‬ ٝ‫ت‬ ٚ‫س‬ ‫پیٕایـی‬ ،ْ‫تٕا‬ ‫اص‬
ٜ‫ؿذ‬ ‫ٔشتة‬ ٓ‫تشاو‬ ‫ٔثٙای‬ ‫تش‬ ٝ‫و‬ ‫پیٛ٘ذٞا‬‫ٔی‬ ‫كٛست‬ ‫ا٘ذ‬;‫اػت‬ ٜ‫ؿذ‬ ‫تؼشیف‬ ‫صیش‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬ ٝ‫و‬ ،‫ٌیشد‬
dij =wij/wDi • wDj
ٖ‫آ‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬wijٖ‫ٚص‬،‫پیٛ٘ذ‬wDiٚwDjٖ‫ٚص‬ ٝ‫دسر‬ٜ‫ؿذ‬ ‫دٞی‬ٜ‫ٌش‬‫ٞؼتٙذ‬ ‫ٞا‬(ٖ‫پیٛ٘ذٞایـا‬ ْ‫تٕا‬ ٖ‫اٚصا‬ ‫ٔزٕٛع‬.)‫تشای‬
‫پیٛ٘ذ‬ ‫ٞش‬ٜ‫ٌش‬ ‫اص‬ ‫یه‬ ‫ٞیچ‬ ‫اٌش‬‫لثال‬ ‫ٞایؾ‬‫تاؿذ‬ ٝ‫فشٚ٘شیخت‬ٖ‫آ‬ ،ٚ‫د‬ٜ‫ٌش‬ ‫یه‬ ُ‫ؿى‬ ٝ‫ت‬‫ٌشاف‬ ‫دس‬G1‫ٔی‬ ٚ‫فش‬،‫سیض٘ذ‬
ٖ‫آ‬ ‫پیٛ٘ذٞای‬ٓٞ‫تش‬ ٝ‫٘تیز‬‫ٟ٘ی‬‫پیٛ٘ذٞای‬.‫اػت‬ ٝ‫اِٚی‬ ٜ‫ٌش‬ ٚ‫د‬ٗ‫ای‬‫ٔی‬ ‫تىشاس‬ ‫فشایٙذ‬‫ی‬ ٝ‫ایٙى‬ ‫تا‬ ‫ؿٛد‬‫ٌشاف‬ ‫ه‬Gnُ‫حاك‬
‫ٌشافی‬ ،‫ؿٛد‬‫تیؾ‬ ‫تا‬‫دیٍش‬ ٖ‫آ‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬ ،‫تزشد‬ ‫ػغح‬ ٗ‫تشی‬ٗ‫فشٚسیخت‬ ٖ‫أىا‬‫ٚرٛد٘ذاسد‬.

5. ‫خشدػاصی‬ ‫فاص‬‫ٌشاف‬ ‫اص‬Gnٜ‫ؿذ‬ ‫ؿشٚع‬ٓ‫اٍِٛسیت‬ ٚ‫ٔٛلؼیت‬ ٗ‫تؼیی‬ٖ‫آ‬ ‫تش‬ ‫تىشاس‬ ‫وٕی‬ ‫تؼیاسی‬ ‫تؼذاد‬ ‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬ ‫تا‬
‫ٔی‬ َ‫اػٕا‬‫ؿٛد‬،‫ٚالغ‬ ‫(دس‬ٝ‫ت‬ ‫ٔؼیاس‬ ٗ‫ای‬ ٝ‫اٌشچ‬ ‫تىشاس‬ ٚ‫د‬ ‫تٟٙا‬‫تٛپِٛٛطی‬‫داسد‬ ‫تؼتٍی‬ ٝ‫ؿثى‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ٚ.)َ‫اػٕا‬ ‫اص‬ ‫تؼذ‬
ٓ‫اٍِٛسیت‬‫ٔٛلؼیت‬ ،‫ٞا‬‫ی‬)‫(ٔختلات‬‫ٌشاف‬ ‫دس‬ ٖ‫آ‬ ‫تا‬ ٝ‫و‬ ٜ‫ٌش‬ ٚ‫د‬ ‫تٛػظ‬ ٜ‫ٌش‬ ‫ٞش‬Gn-1ٜ‫تشد‬ ‫اسث‬ ٝ‫ت‬ ‫ٞؼتٙذ‬ ‫ٔتٙاظش‬
‫ٔی‬.‫ؿٛد‬‫فشایٙذ‬ ٗ‫ای‬‫ٔٛلؼیت‬‫ٌشاف‬ ‫ٔزذدا‬ ٝ‫و‬ ‫صٔا٘ی‬ ‫تا‬ ‫عشح‬ ٝ‫تلفی‬ ‫یا‬ ‫یاتی‬G0‫ٔی‬ ٝٔ‫ادا‬ ‫ؿٛد‬ ُ‫حاك‬.‫یاتذ‬
( ‫٘ٛان‬ ٝ‫چ‬ ‫اٌش‬3118)ٝ‫ت‬‫چٙذٔمیاػی‬ ‫اػتشاتظی‬ ‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬َ‫ٔذ‬ ٜ‫ٕٞشا‬ ٝ‫ت‬‫٘تایذ‬ ،‫داد‬ ٖ‫٘ـا‬ ٜ‫اوشا‬ ‫ا٘شطی‬ ‫ٞای‬ٝ‫ٔغاِؼ‬ ٗ‫ای‬
‫ٔی‬ ٖ‫٘ـا‬‫سٚؽ‬ ‫فشایٙذ‬ ٗ‫ای‬ ٝ‫و‬ ‫دٞذ‬‫تؼیاس‬‫عشح‬ ٝ‫ت‬ ٖ‫سػیذ‬ ‫تشای‬ ‫واسأذی‬‫ٞا‬ٝ‫ؿثى‬ ‫دس‬ ‫ویفیت‬ ‫تا‬ ‫ی‬.‫اػت‬ ‫تضسي‬ ‫ٞای‬
ٜ‫ٌش‬‫ٞا‬‫لشف‬ ّٝ‫تٛػی‬‫ٕ٘ایؾ‬ ‫ٞایی‬ٖ‫آ‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ٝ‫و‬ ٜ‫ؿذ‬ ٜ‫داد‬‫ٞا‬‫ا٘تخاب‬ ‫واستش‬ ٝ‫و‬ ‫اػت‬ ‫وتاتؼٙزی‬ ‫ؿاخق‬ ‫ٔمذاس‬ ‫٘ـاٍ٘ش‬
ٜ‫وشد‬‫اػت‬‫(اع‬‫ری‬،‫آس‬... ٚ ‫اػتٙادات‬ ،‫اسراػات‬ ،‫اػٙاد‬).ٝ‫خٛؿ‬ ٜ‫ٌش‬ ً٘‫س‬‫ٔـخق‬ ‫سا‬ ‫داسد‬ ‫تؼّك‬ ٖ‫آ‬ ٝ‫ت‬ ّٝ‫ٔز‬ ٝ‫و‬ ‫ای‬
ُ‫ؿى‬3‫اع‬ ‫اػاع‬ ‫تش‬ ‫د٘یا‬ ‫ػشاػش‬ ‫دس‬ ‫اعالػات‬ ّٓ‫ػ‬ .‫ری‬‫آس‬3123‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬ ‫تا‬ٜ‫ٌش‬ ‫ٔغّك‬ ٜ‫ا٘ذاص‬‫ٞا‬

6. ‫ٔی‬.‫وٙذ‬ٝ‫ٔحاػث‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬ٝ‫خٛؿ‬ٌٖٛ‫ٌٛ٘ا‬ ‫ٞای‬( ‫٘ٛان‬ ‫تٛػظ‬ ٜ‫ؿذ‬ ٝ‫واسٌشفت‬ ٝ‫ت‬ ٓ‫اٍِٛسیت‬ ‫اص‬3118)ٜ‫اػتفاد‬ٜ‫وشد‬ٓ‫ای‬
ٝ‫و‬‫ٔثٙای‬ ‫تش‬ٝ٘‫پیٕا‬ ‫اص‬ ٖ‫ٌیشٚا‬ ٚ ٗٔٛ‫٘ی‬ ‫ؿاخق‬ٖ‫تٛد‬ ‫ای‬‫اػت‬،ٗٔٛ‫(٘ی‬3115،ٖ‫ٌیشٚا‬ ‫٘یٛٔٗ؛‬ ‫؛‬3115).
‫وّی‬ ٝ‫٘مـ‬ ٝ‫و‬ ‫ٍٞٙأی‬‫یه‬ ‫ا٘تخاب‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬ ‫ایزادؿذ‬ ‫ٔتٙاظش‬ ٜ‫دٚس‬ ‫تشای‬،ٝٙٔ‫دا‬‫تشای‬ ٝٙ‫ٌضی‬ ٗ‫چٙذی‬ ‫واستشی‬ ‫ساتظ‬
‫ٔی‬ ٓٞ‫فشا‬ ‫واستش‬‫وٙذ‬;‫وـٛس‬،‫ِٔٛف‬ ‫وـٛس‬ ،ّٝ‫ٔز‬ٚ ٝ‫٘احی‬.‫ٔٛضٛػی‬ ٜ‫حٛص‬
ُ‫ؿى‬4‫دس‬ ‫اعالػات‬ ّٓ‫ػ‬ .‫اػپا٘یا‬‫اع‬ ‫اػاع‬ ‫تش‬‫ری‬‫آس‬3123ٜ‫ٌش‬ ‫ٔغّك‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬ ‫تا‬‫ٞا‬
‫٘تایذ‬‫ٔٙتخة‬ ٝ‫٘احی‬‫پٛؿؾ‬ ٗ‫ف‬ ‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬ ‫تا‬21
‫اػت‬ ٜ‫ؿذ‬ ٝ‫اضاف‬(‫ِیذ‬‫تا‬ ٚ‫ٌٛئشسیش‬ ‫آٍ٘ٙا؛‬ ‫ٔیا‬ ‫دی‬ ‫ػذٚسف؛‬،‫ت‬3121،
3125).‫ٔٛسد‬ ٗ‫ای‬‫٘یض‬ٝ‫٘مـ‬ ‫وّی‬ ‫ػاخت‬ ‫ٔا٘ٙذ‬ ،ٚ ‫فشایٙذٞا‬ ‫تا‬ٜ‫داد‬‫ٔختّف‬ ‫ٞای‬ٖ‫آ‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬ ،‫ٔی‬ ْ‫ا٘زا‬ ٗ‫الی‬،‫ؿٛد‬
ٝ‫خٛؿ‬‫تٟٙا‬ ٝ٘ ‫ٞا‬ً٘‫س‬ ‫اػاع‬ ‫تش‬ٜ‫ٌش‬‫ٞا‬ٝ‫تّى‬ُ‫حذفاك‬ ‫اػاع‬ ‫تش‬ٜ‫ٌش‬ ّٝ‫تٛػی‬ ٜ‫ایزادؿذ‬ٝ‫خٛؿ‬ ‫ٞش‬ ‫ٞای‬ٝ‫و‬‫تشویة‬‫تّٛس‬
‫ؿفافیت‬ ٚ ‫ٌاٚػی‬‫ٔی‬ ٓٞ ٝ‫ت‬ ‫سا‬‫ٔی‬ ‫سٔضٌزاسی‬ ،‫آٔیضد‬.‫ؿٛد‬
10
overlay

7. ُ‫ؿى‬5.‫آٔٛصؽ‬ ٝ‫دػت‬ ‫ٔزالت‬ ‫پٛؿؾ‬‫اع‬ ‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬ ‫تا‬‫ری‬‫آس‬3123ٜ‫ٌش‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬
‫رضئیات‬ ‫تشسػی‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬ٓٞ ٚ ْٚ‫ص‬ ٖ‫أىا‬ ،ٝ‫٘مـ‬ٛ‫رؼتز‬ ٗ‫چٙی‬ٝ‫تؼثی‬ ّٝ‫ٔز‬ ٖ‫ػٙٛا‬ ‫ی‬ٜ‫ؿذ‬.‫اػت‬
ُ‫تؼٟی‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬ٝ‫٘مـ‬ ‫تفؼیش‬،‫واستشی‬ ‫ساتظ‬‫ٕ٘ایؾ‬ ‫ا٘تخاب‬ ٖ‫أىا‬‫تشچؼة‬ٜ‫حٛص‬ ٚ ٝ‫٘احی‬ ‫یا‬ ّٝ‫ٔز‬ ٖ‫ػٙٛا‬‫سا‬ ‫ٔٛضٛػی‬
ٓٞ‫فشا‬‫ٔی‬.‫وٙذ‬ٗ‫ای‬ ‫اص‬ ‫یه‬ ‫ٞش‬‫تشچؼة‬‫پٛؿؾ‬ ‫سا‬ ٝ‫دػت‬ ‫یا‬ ٜ‫حٛص‬ ٖ‫آ‬ ٝ‫و‬ ‫ٔزالتی‬ ْ‫تٕا‬ ‫ٔشوض‬ ‫دس‬ ‫ٞا‬‫ٔی‬‫دٞٙذ‬‫ٔی‬ ‫لشاس‬.‫ٌیشد‬
‫ػاصٚواس‬ ‫اص‬ ٜ‫اػتفاد‬ ‫تا‬(ٛ‫ػی‬ ٚ ٓ‫وی‬ ،‫ِی‬ ،ٛ‫و‬3121)ٓٞ‫تش‬ ‫اص‬‫تشچؼة‬ ٖ‫ٔیا‬ ‫افتادٌی‬‫ٞا‬‫پیؾ‬ٜ‫ؿذ‬ ‫ٌیشی‬.‫اػت‬
‫بحث‬ ‫و‬ ‫نتایج‬
ُ‫ؿى‬2‫ساتظ‬ ‫اص‬ ‫ٕ٘ایی‬‫واستشی‬ٖ‫٘ـا‬ ‫ػٕٛٔی‬ ‫عشح‬ ‫تا‬‫ٔی‬.‫دٞذ‬‫ٕ٘ا‬ ٗ‫ای‬( ‫ٔزالت‬ ْ‫تٕا‬ ُٔ‫ؿا‬2:651ٜ‫ٌش‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ٝ‫و‬ ‫اػت‬ )
ٖ‫آ‬‫ٞا‬‫تشاػاع‬‫٘ؼثی‬ ‫ٔمذاس‬‫اع‬‫ری‬‫آس‬3123ٜ‫ؿذ‬ ٓ‫تٙظی‬.‫اػت‬ٖ‫چٙا‬‫ٔی‬ ٜ‫دیذ‬ ‫چپ‬ ‫ػٕت‬ ُٙ‫پ‬ ‫دس‬ ٝ‫چ‬‫ٔی‬ ،‫ؿٛد‬ٖ‫تٛا‬
ٜ‫ٌش‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ٝ‫و‬ ‫ؿاخلی‬‫ٔی‬ ٖ‫٘ـا‬ ‫سا‬،‫دٞذ‬ٗ‫تؼیی‬.‫وشد‬‫ٔی‬ ‫ٔٛسد‬ ٗ‫ای‬‫اع‬ ‫ؿاخق‬ ‫تٛا٘ذ‬‫ری‬‫تشای‬ ‫آس‬ُ‫و‬ٝ‫تؼت‬ ‫یا‬ ‫ٔزالت‬
ٝ‫ت‬ٜ‫حٛص‬ّٝ‫ٔز‬ ‫یه‬ ‫دس‬ ٜ‫حٛص‬ ‫خشٚری‬ ،ٜ‫ؿذ‬ ‫ا٘تخاب‬ ‫ی‬‫خاف‬.‫تاؿذ‬‫ٔی‬ ‫ٔمذاس‬ ٗ‫ای‬‫٘ؼثی‬ ‫یا‬ ‫ٔغّك‬ ‫تٛا٘ذ‬ٗ‫تؼیی‬.‫ؿٛد‬‫تش‬
‫ٔی‬ ‫٘یض‬ ‫چؼة‬ٓ‫تٙظی‬ ّٝ‫ٔز‬ ٗ‫ػٙاٚی‬ ‫یا‬ ‫ٔٛضٛػی‬ ٜ‫حٛص‬ ‫سٚی‬ ‫تٛا٘ذ‬.‫ؿٛد‬

8. ُ‫ؿى‬6.‫اع‬ ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬ ٜ‫ٌش‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ‫تا‬ ‫حمٛق‬ ٝ‫دػت‬ ‫ٔزالت‬ ‫پٛؿؾ‬‫ری‬‫آس‬3123
ً٘‫س‬ ٜٝ٘‫ٌش‬‫ٞا‬‫ٔتٙاظش‬ٝ‫خٛؿ‬ ً٘‫س‬ ٝ٘ ‫تا‬ٜ‫داد‬ ‫تـخیق‬ ‫رٛأغ‬ ‫یا‬ ‫ٞا‬.‫اػت‬ ٓ‫اٍِٛسیت‬ ‫تٛػظ‬ ٜ‫ؿذ‬‫تاال‬ ‫دس‬ ً٘‫ػثضس‬ ٝ‫خٛؿ‬
ٝ‫یافت‬ ‫تخلیق‬ ‫ارتٕاػی‬ ٚ ‫ا٘ؼا٘ی‬ ّْٛ‫ػ‬ ٝ‫ت‬ ‫غاِثا‬.‫اػت‬‫٘اس٘زی‬ ٝ‫خٛؿ‬‫چپ‬ ‫ػٕت‬،‫اػلاب‬ ّٓ‫ػ‬ ،‫سٚا٘ـٙاػی‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬
.‫اػت‬ ‫ػالٔت‬ ّْٛ‫ػ‬ ٚ ‫پشػتاسی‬ٗ‫پایی‬‫كٛستی‬ ٝ‫خٛؿ‬ ‫یه‬ ٖ‫آ‬ ‫اص‬ ‫تش‬ً٘‫پشس‬ٝ‫یافت‬ ‫اختلاف‬ ‫پضؿىی‬ ٝ‫ت‬ ٝ‫و‬ ‫اػت‬‫اص‬ ٚ
‫ػثض‬ ٝ‫خٛؿ‬ ‫تا‬ ٗ‫پایی‬-‫یا‬ ‫اختلاف‬ ‫آتی‬‫تیٙایی‬ ٚ ‫پضؿىی‬ ٓ‫چـ‬ ٝ‫ت‬ ٝ‫فت‬‫ػٙزی‬ٝ‫یافت‬ ٝٔ‫ادا‬ٝ‫خٛؿ‬ ‫ػپغ‬ ٚ‫ػثض‬ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬ ‫ػیش‬
.‫لشاسداسد‬ ‫د٘ذا٘پضؿىی‬‫ساػت‬ ‫ػٕت‬ ٝ‫ت‬‫صسد‬ ‫یىی‬ ٝ‫خٛؿ‬ ٚ‫د‬ ،ٝ‫ت‬ ٝ‫و‬ ‫اػت‬ ‫تٙفؾ‬ ‫دیٍشی‬ ٚ ‫صیؼتی‬ ّْٛ‫ػ‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬
ّٓ‫ػ‬ ،‫ؿیٕی‬ٕ‫ؿی‬ ‫ٟٔٙذػی‬ ٚ ‫ٔٛاد‬.‫داسد‬ ‫تؼّك‬ ‫ی‬‫ساػت‬ ‫ػٕت‬ ٝ‫ت‬ ٚ ‫تاالتش‬ٝ‫خٛؿ‬ ٚ‫د‬ ٗ‫ای‬ ،‫یىی‬ ٝ‫و‬ ‫دیٍش‬ ٝ‫خٛؿ‬ ٚ‫د‬ ‫تا‬
ٜٟٛ‫ل‬‫لشٔض‬ ٝ‫ت‬ ُ‫ٔتٕای‬ ‫ای‬ٗ‫صٔی‬ ّْٛ‫ػ‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬ ٚ‫دیٍشی‬ ٚ‫اص‬ ‫ػثٛس‬ ‫تا‬ ٚ ٜ‫آغاصؿذ‬ ْٛ‫٘ز‬ ٚ ‫فیضیه‬ ‫تا‬ ٗ‫پایی‬ ‫اص‬ ٝ‫و‬ ‫آتی‬
‫ت‬ ٝ٘‫سایا‬ ّْٛ‫ػ‬ ٚ ‫سیاضیات‬ٝٓ‫تلٕی‬ ّْٛ‫ػ‬‫ٔی‬ ٓ‫خت‬ ‫ٌیشی‬ٗ‫اِٚی‬ ‫ٔزاٚس‬ ٝ‫و‬ ‫ؿٛد‬ٝ‫خٛؿ‬.‫اػت‬‫ارٕاع‬ ‫تا‬ ‫ٔذٚس‬ ‫عشح‬ ٗ‫ای‬
ٝ‫٘مـ‬ ‫دیٍش‬ ‫ػٕٛٔی‬‫ػاصٌاساػت‬ ّٓ‫ػ‬ ‫ٞای‬،‫تیان‬ ‫(والٚ٘غ؛‬311:،‫تی‬ ‫تا‬ ‫ٌٛیشسا‬ ‫آ٘زٗ؛‬ ‫ٔیا‬ ‫دی‬ ‫ِیذػذٚسف؛‬ ‫؛‬3121‫؛‬
3125.)ٜ‫حٛص‬ ‫ٔٙغمی‬ ٚ ‫ٔٙاػة‬ ‫رایٍزاسی‬ ‫دس‬ ‫عشح‬ ‫خٛتی‬‫ٔٛضٛػی‬ ‫ٞای‬،.‫اػت‬ ‫ٔـخق‬‫دیٍش‬ ‫تاییذ‬‫ٕٞاٍٞٙی‬

9. ‫آؿىاس‬ٖ‫ٔیا‬ٝ‫خٛؿ‬ ٓ‫اٍِٛسیت‬‫تٙذی‬‫اػت‬ ‫عشح‬ ٚ‫صیشا‬‫تخؾ‬ٓ‫اػظ‬ٝ‫خٛؿ‬‫ٔزالت‬ ‫ٞای‬ٍ٘‫س‬ ‫تا‬ ٝ‫(و‬)ٜ‫ٔتٕایضؿذ‬ ٖ‫ـا‬ٝ‫ت‬
ٜٚ‫ٌش‬ ٓٞ ‫تا‬ ‫٘یض‬ ‫تلٛیشی‬ ‫كٛست‬ٜ‫ؿذ‬ ‫تٙذی‬.‫اػت‬
ُ‫ؿى‬7‫وـاٚسصی‬ ٝ‫دػت‬ ‫ٔزالت‬ ‫پٛؿؾ‬ .‫اع‬ ‫ؿاخق‬ ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬ ٜ‫ٌش‬ ٜ‫ا٘ذاص‬ ‫تا‬‫ری‬‫آس‬3123
‫اٌش‬ِ‫حا‬ ‫دس‬‫ت‬‫ٔٛضٛػی‬ ‫تشچؼة‬‫تخؾ‬ ‫اص‬ ‫یه‬ ‫ٞش‬ ‫سٚی‬‫ٔٛضٛػی‬ ‫٘ٛاحی‬ ‫ٞای‬ٖ‫آ‬ ‫ؿٛد‬ ْٚ‫ص‬‫تشچؼة‬ٝ‫ت‬ ‫ؿشٚع‬ ‫ٞا‬
‫سؿذٔی‬ٜ‫حٛص‬ ٝ‫و‬ ‫ٍٞٙأی‬ ‫أا‬ ،‫وٙذ‬‫ٔی‬ ‫ٕ٘ٛد‬ ٝ‫ت‬ ‫ؿشٚع‬ ‫ٔٛضٛػی‬ ‫خاف‬ ‫ٞای‬‫وٙذ‬‫٘ٛاحی‬ ‫تشچؼة‬ٓ‫و‬ٓ‫و‬‫ٔحٛٔی‬.‫ؿٛد‬
ُ‫ؿى‬3ٖ‫٘ـا‬ ‫سا‬ ‫اعالػات‬ ّٓ‫ػ‬ ‫ٔٛضٛػی‬ ‫خاف‬ ٜ‫حٛص‬ ‫ٔزالت‬ ‫پٛؿؾ‬‫ٔی‬.‫دٞذ‬‫ػٕٛٔی‬ ‫ٕ٘ای‬ ٓٞ ُ‫ؿى‬ٚ‫یه‬ ٓٞ
ٜٚ‫ٌش‬ ‫سٚی‬ ْٚ‫ص‬ ‫ٕ٘ای‬‫ٔزالت‬ ‫غاِة‬ ‫ٞای‬‫ٔحتٛایی‬ ‫تا‬٘‫ا‬ ّْٛ‫ػ‬ ،ُ‫ٔخ‬ٚ ‫التلاد‬ ،‫ؼا٘ی‬ّٓ‫ػ‬ٖ‫٘ـا‬ ‫سا‬ ‫ػٙزی‬‫ٔی‬.‫دٞذ‬ُ‫ؿى‬4
ٝ‫دػت‬ ٖ‫ٕٞا‬‫ٔی‬ ٖ‫٘ـا‬ ‫اػپا٘یا‬ ‫ٔحذٚدیت‬ ‫تا‬ ‫أا‬ ‫سا‬.‫دٞذ‬ٓ‫و‬ ‫ٔزالت‬ ‫ایٙزا‬ ‫دس‬ٗ‫ِٔٛفی‬ ٝ‫و‬ ‫ٔزالتی‬ ‫تٟٙا‬ ‫صیشا‬ ‫ٚرٛدداسد‬ ‫تشی‬
‫اػپا٘یایی‬َ‫ػا‬ ‫دس‬3123ٜ‫ٔٙتـشوشد‬ ِٝ‫ٔما‬ ٖ‫آ‬ ‫دس‬‫ٔی‬ ‫ٕ٘ایؾ‬ ‫سا‬ ‫ا٘ذ‬.‫دٞذ‬

10. ‫تلٛیش‬5ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬ ‫پٛؿؾ‬‫آٔٛصؽ‬ ٝ‫دػت‬‫دس‬ٖ‫٘ـا‬ ‫سا‬ ‫د٘یا‬ ‫ػشاػش‬‫ٔی‬.‫دٞذ‬‫ٔی‬ٜٚ‫ٌش‬ ٖ‫تٛا‬ٖ‫ٔیا‬ ‫ٔشصی‬ ٝ‫ٔٙغم‬ ‫سا‬ ‫اكّی‬ ‫ٞای‬
ٜ‫ٔـاٞذ‬ ‫ارتٕاػی‬ ّْٛ‫ػ‬ ٚ ‫سٚا٘ـٙاػی‬.‫وشد‬ٓٞٗ‫چٙی‬ٝ‫و‬ ‫ٔٙفشدی‬ ‫ٔزالت‬ٜ‫حٛص‬ ‫دس‬ ‫آٔٛصؿی‬ ‫ٔزالت‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬‫ٞای‬
‫ٞؼتٙذ‬ ‫دیٍش‬ٜ‫دیذ‬‫ٔی‬.‫ؿٛد‬
ُ‫ؿى‬ ‫دیٍش‬ ‫ٔٛسد‬6‫ٔشتٛط‬ ٝ‫و‬ ٜ‫تٛد‬ٝ‫ت‬‫اػت‬ ‫حمٛق‬.‫ٔی‬ٜٚ‫ٌش‬ ٖ‫تٛا‬‫ٔزال‬ ‫اكّی‬ ‫تٙذی‬‫سا‬ ‫ا٘ؼا٘ی‬ ّْٛ‫ػ‬ ‫دس‬ ‫ت‬
ٜ‫ٔـاٞذ‬.‫وشد‬‫دیٍشی‬ ٜٚ‫ٌش‬ْ‫رش‬ ‫دس‬ ‫ٔزالت‬ ‫اص‬‫ٔی‬ ٜ‫دیذ‬ ‫ؿٙاػی‬ٝ‫ت‬ ‫ٔزالت‬ ‫تؼضی‬ ،ٝ‫لشاسٌشفت‬ ‫سٚا٘ـٙاػی‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬ ‫ؿٛد‬
‫پضؿىی‬ ّٓ‫ػ‬‫لا٘ٛ٘ی‬‫دیٍش‬ ‫تؼذادی‬ ٚٝ‫ؿاخ‬ ‫ػایش‬ ٝ‫ت‬ ٝ‫و‬.‫ٞؼتٙذ‬ ‫ٔشتثظ‬ ّْٛ‫ػ‬ ‫ٞای‬ُ‫(ؿى‬ ‫ٔؼٕاسی‬ ‫دس‬7)‫ٔی‬ٜٚ‫ٌش‬ ٚ‫د‬ ٖ‫تٛا‬
.‫ٕ٘ٛد‬ ٜ‫ٔـاٞذ‬ ‫سا‬ ‫اػت‬ ‫ٔؼٕاسی‬ ‫ٞٙش‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬ ‫دیٍشی‬ ٚ ‫ٟٔٙذػی‬ ٝ‫ت‬ ‫٘ضدیه‬ ٚ ‫فٙی‬ ‫تؼیاسی‬ ‫یىی‬ ٝ‫و‬ ‫ٔزالت‬ ‫اص‬
ٜ‫ٚیظ‬ ‫ٔٛسد‬ ‫پضؿىی‬ ‫صیؼت‬ ‫ٟٔٙذػی‬.‫ایؼت‬ٜ‫داد‬ ‫لشاس‬ ‫ٟٔٙذػی‬ ‫دس‬ ‫سا‬ ٖ‫آ‬ ‫اػىٛپٛع‬ ٝ‫اٌشچ‬ٝ‫سؿت‬ ٗ‫ای‬ ‫ٔزالت‬ ،ٗ‫ای‬ ‫تش‬
.‫٘یؼتٙذ‬ ‫ٔتٕشوض‬ ٝ‫٘احی‬ٝ‫دػت‬ ‫تشچؼة‬ ‫ٚالغ‬ ‫دس‬‫ٔشوض‬ ‫دس‬.‫اػت‬ ٜ‫ؿذ‬ ‫ظاٞش‬ ٗ‫پایی‬ ‫لؼٕت‬ ‫دس‬ ‫ٔزالتؾ‬ ٖ‫ٔىا‬ٗ‫ای‬ ‫اص‬ ‫تؼیاسی‬
‫ٔزالت‬‫ٔٛاد‬ ‫یا‬ ‫ؿیٕی‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬ ‫تٙفؾ‬ ٝ‫٘احی‬ ‫دس‬‫دیٍشی‬ ‫تخؾ‬ ٜ‫تٛد‬‫پضؿىی‬ ‫صیؼت‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬ ً٘‫صسدس‬ ٝ‫٘احی‬ ‫دس‬ٚ
.‫لشاسداس٘ذ‬ ‫پضؿىی‬ ٝ‫ت‬ ‫ٔشتٛط‬ ‫كٛستی‬ ‫لؼٕت‬ ‫دس‬ ‫ٔزالت‬ ‫دیٍش‬‫اػىٛپٛع‬ ‫ٟٔٙذػی‬ ‫دس‬ ٝ‫دػت‬ ٗ‫ای‬ ٗ‫لشاسٌشفت‬ ٗ‫تٙاتشای‬
‫٘یؼت‬ ‫ٔٙاػة‬.
‫نتیجه‬‫گیری‬
‫٘یشٚٞذایت‬ ٖٛٙ‫ف‬ ‫اص‬ ‫تشویثی‬ ِٝ‫ٔما‬ ٗ‫ای‬ ‫دس‬،ٜ‫ؿذ‬ٝ‫خٛؿ‬‫پٛؿؾ‬ ٚ ‫ػاصی‬‫ایزاد‬ ‫ٔٙظٛس‬ ٝ‫ت‬ٝ‫٘مـ‬‫تؼأّی‬ ‫ٞای‬ٜ‫اػتفاد‬ ُ‫لات‬
‫وتات‬ ‫اعالػات‬ ‫تشای‬‫ؼ‬ٙ.‫ؿذ‬ ‫تٛكیف‬ ‫زی‬‫سٚصٞایی‬‫اعالػات‬ ‫اص‬ ‫خاكی‬ َ‫اؿىا‬ ‫ٔلٛسػاصی‬ ٗ‫ف‬ ‫یه‬ ‫تش‬ ‫تؼّظ‬ ٝ‫و‬
‫وتاتـٙاختی‬.‫اػت‬ ٜ‫ؿذ‬ ‫ػپشی‬ ‫تٛد‬ ‫تحمیك‬ ٜ‫حٛص‬ ‫دس‬ ‫تذیغ‬ ‫أشی‬ٜ‫أشٚص‬‫ٔختّف‬ ٖٛٙ‫ف‬ ‫تشویة‬‫خلٛكا‬ ٚ‫رؼتزٛی‬
‫واستشد‬ٝ‫اسائ‬ ‫تشای‬ٖ‫آ‬ ‫ٚسای‬ ٝ‫و‬ ٜ‫ؿذ‬ ‫ایزاد‬ ‫ٞای‬‫ٔی‬ ‫ضشٚسی‬ ،‫اػت‬ ‫آؿىاس‬ ‫تحّیّی‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬ ٝ‫چ‬.‫تاؿذ‬ٝ‫اسائ‬ ‫ٞذف‬
َ‫سٚا‬ ٝ‫ت‬ ‫رایٍضیٙی‬ٜ‫پایٍا‬ ‫دس‬ ٝ‫و‬ ْ‫فش‬ ‫تش‬ ‫ٔثتٙی‬ ‫دػتشػی‬ ‫ٞای‬،‫اػت‬ ْٛ‫ٔشػ‬ ‫وتاتـٙاختی‬ ‫ٞای‬٘ٝ‫تّى‬ ‫ثٛد‬ٗ‫ای‬ ‫اص‬ ‫ٞذف‬
،ٝ‫تٛػؼ‬ٓٞ‫فشا‬‫تشای‬ ‫اتضاسی‬ ٖ‫وشد‬٘‫تتٛا‬ ٖ‫آ‬ ‫عشیك‬ ‫اص‬ ٝ‫و‬ ‫اػت‬ ٖ‫واستشا‬‫ٙذ‬‫ػای‬ ‫اعالػات‬ ْ‫تٕا‬ ‫تا‬‫داؿت‬ ُٔ‫تؼا‬ ٍٛٔٝ‫تاؿٙذ‬.
ُ‫ح‬ ٝ‫ت‬ ‫رض‬ ‫ٞذف‬ ٗ‫ای‬‫تؼیاس‬ ‫ٔـىالت‬‫اص‬ ‫ی‬‫٘اؿی‬ ٝ‫و‬ ٝ٘‫سایا‬ ٚ ٖ‫ا٘ؼا‬ ُٔ‫تؼا‬‫اص‬ٚ ‫اعالػات‬ ‫دػتىاسی‬ ٓ‫و‬ ٓ‫حز‬ٝ‫ت‬ ‫٘یاص‬
ٝ‫دػت‬ ‫تا‬ ْٚ‫ص‬ ‫ٔختّف‬ ‫ػغٛح‬ ‫دس‬ ‫ػّٕىشد‬‫واست‬ ‫دسخٛاػت‬ ٝٙ‫صٔی‬ ‫ٔثٙای‬ ‫تش‬ ٝ‫و‬ ‫ٞایی‬‫ٕ٘ایؾ‬ ‫ٌشافیىی‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬ ‫ش‬
ٜ‫داد‬.‫٘ثٛد‬ ٗ‫ٕٔى‬ ،‫ؿٛد‬

11. ٜ‫سا‬ُ‫ح‬‫ؿاخق‬ ‫اص‬ ٜ‫پایٍا‬ ‫یه‬ ٜ‫ؿذ‬ ‫تٛكیف‬ ‫ٞای‬‫وتاتـٙاختی‬ ‫ٞای‬‫ح‬ ،‫رغشافیا‬ ‫اػاع‬ ‫تش‬ ٝ‫و‬ٜ‫ٛص‬‫ا٘تـاسات‬ ٚ ‫ػّٕی‬ ‫ٞای‬
ٜ‫ؿذ‬ ٓ‫تمؼی‬ٝ‫ٌشفت‬ ‫ؿشٚع‬ ٝ‫٘مغ‬ ٖ‫ػٙٛا‬ ٝ‫ت‬ ‫سا‬‫ٕ٘ایؾ‬ ‫كٛست‬ ٝ‫ت‬ ‫تلٛیشی‬ ُ‫تحّی‬ ٖ‫أىا‬ ٚ‫ٞای‬‫ٌشافیىی‬ٖ‫آ‬ ‫تش‬ ‫سا‬
‫ٔی‬.‫افضایذ‬‫سٚیىشد‬ ٗ‫ای‬،‫ٌشافیىی‬‫تا‬ ‫تشآ٘ؼت‬ ‫تٟٙا‬‫دیٍشی‬ ‫سٚؽ‬‫ٚالؼیتی‬ ‫اص‬ ‫تخـی‬ ‫تٟٙا‬ ٝ‫و‬ ‫ایزادٕ٘ایذ‬ ‫سا‬ ُ‫تحّی‬ ‫اص‬
‫ؿاخق‬ ٝ‫و‬ ‫اػت‬‫سٚؿ‬ ‫ٞا‬ٗ‫ٔی‬.‫وٙٙذ‬‫ٔذػ‬ ٝ‫ٚر‬ ‫ٞیچ‬ ٝ‫ت‬ ‫سٚؽ‬ ٗ‫ای‬َٚ‫رذ‬ ‫را٘ـیٙی‬ ‫ی‬‫تٙذی‬‫ػایش‬ ‫یا‬ ‫رغشافیایی‬ ‫اسراع‬ ،
ٜ‫لاػذ‬ .‫٘یؼت‬ ‫سٚیىشدٞا‬‫سٚؽ‬ٝ٘‫ؿٙاػا‬‫٘یاص‬ ٝ‫تٛری‬ ٝ‫و‬ ‫ای‬ٝ‫ت‬‫اػت‬ ‫ارتٕاػی‬ ‫ٚالؼیت‬ ‫یه‬ ‫اص‬ ‫ٔختّف‬ ‫ٕ٘ٛدٞای‬ ‫ایزاد‬
ُٕ‫ٔى‬ ‫ایزاد‬ُ‫تحّی‬ ‫ٞای‬‫ٔی‬‫تاؿذ‬.