گزاش سال 2013 ایران در سای مگو - مرداد 1393

1. تؼن الله الشحوي الشحین
تولیدات علمی ایران در سال 3102 چگونه بود؟ 0
) گزارش وضعیت ایران در سای مگو ) 3102
مقدمه
اهش صٍ ػ جٌؾ ت لَیذات ػلوی ت اٌ تش وًای اّی اػت اٌدی گؼتشد و خ دَ ت گشدآ سٍی اعلاػات ا اًَع ت لَیذات ػلوی
هی پشداص ذً، ك سَت هی گیشد چشا و وًای اػت اٌدی اهىاى ؿ اٌػایی تاصیاتی اعلاػات هؼتثش هشت طَ ت ح صَ اّی
ه ضَ ػَی گ اًَگ ىَ سا فشا نّ هی ػاص ذً اعلاػات اػت اٌدی و پی ذًَ د ذٌّ شّ اثش تا ػایش آثاس اػت تا حذ صیادی
.) تیا گًش هیضاى اػتثاس شّ اثش ت ؿواس هی س دٍ، سا یًض ت دػت هی د ذٌّ) سًَ صٍی چاولی، 0931 ، ف 031
اخیشا، پایگا ػای هگ و یىی اص فشا سٍد اّی اػى پَ عَ اػت، داد اّی ػال 0109 سا ت پایگا خ دَ
اضاف وشد اػت. تش وّیي هث اٌ ایي گضاسؽ ت تشسػی ضٍؼیت وـ سَ تغییشات آى دس ایي ػال هی پشداصد. گضاسؽ اص
د تخؾ اكلی ت لَیذات ػلوی هجلات ػلوی تـىیل دس ع لَ گضاسؽ ػؼی ؿذ تا همایؼ همادیش تا ػال اّی
گزؿت وـ سَ نّ چ یٌي وـ سَ اّیی و اص ظًش ؿاخق اّی هختلف ت ایشاى ضًدیه ؼّت ذٌ ت خل فَ تشوی ،ِ اهىاى
دسن ت تْشی اص ضٍؼیت اسائ ؿ دَ.
الف. تولیدات علمی
.0 ضٍؼیت ایشاى دس تاص 0109 0331 دس پایگا ػای هگ چگ ت دَ اػت؟ -
0.0 آهاس تجوؼی
جذ لٍ یه ؿاخق اّی هشت طَ ت د سٍ 0109 0331 ایشاى سا دس همایؼ تا تشوی ـًاى هی د ذّ. تایذ ت جَ داؿت و -
ایي همادیش تجوؼی اػت تا ت جَ ت آى و ایشاى شًخ سؿذ تؼیاس تالاتشی تش هث اٌی تؼذاد هذاسن عی ایي ػال اّ
ؼًثت ت تشوی تجشت وشد اػت، لزا همادیش ؿاخق اّی اػت اٌدی یًض هتاثش اص ایي اٍلؼیت ؼّت ذٌ؛ صیشا اػت اٌدات عی
0 ػثذاللوذ وشاهت فش، هشوض اعلاػات ػلوی ج اْددا ـًگا یّ

2. ػالیاى آتی اص گزؿت یه هذسن ت جٍ دَخ اَ ذٌّآهذ، لزا تؼذاد پاییي هذاسن ایشاى دس ػال اّی ا لٍ د سٍ 01
ػال ػثة ؿذ اػت و اػت اٌدات آى دس اداه یًض ون تاؿذ.
جذ لٍ 0. آهاس تجوؼی ایشاى دس پایگا ػای هگ 0109 دس همایؼ تا تشوی –ِ
ایشاى تشوی همذاس ستث هِمذاس ستث تؼذاد هذاسن 01 921101 09 022000
تؼذاد هذاسن لاتل اػت اٌد 01 991200 00 091222
تؼذاد اػت اٌدات 03 0203190 91 0092331
تؼذاد خ دَاػت اٌدی 00 102312 03 222012
- - اػت اٌد ت شّ ػ ذٌ 1.39 2.19
- - دسكذ خ دَاػت اٌدی 93.03 02.12
0.0 آهاس ػالیا تؼذاد هذاسن
- وً دَاس 0. تغییشات ت لَیذات ػلوی ایشاى عی د سٍ 0109 0331
y = 553.08e0.2582x R² = 0.986
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000

3. وً دَاس 0 ت خ تَی وا ؾّ سؿذ تؼذاد ت لَیذات ػلوی وـ سَ تؼذ اص ػال 0100 سا ـًاى هی د ذّ. اگش س ذًٍ وًایی دس ػال
0100 هت لَف ـًذ ت دَ ا تًظاس هی سفت و دس ػال 0109 تؼذاد هذاسن چیضی حذ دٍ 21111 تاؿذ و دس آى ك سَت
ایشاى دس ایي ػال دس ستث 02 ، تؼذ اص تشصیل لشاس هی گشفت. هیا گًیي سؿذ ػالیا 03 ػال گزؿت تیؾ اص 01 دسكذ
ت دَ اػت و ایي سؿذ دس ػال 0109 ، ت همذاس 0.2 )وا ؾّ 331 ػ ذٌ ؼًثت ت ػال گزؿت (ِ تملیل یافت اػت. ایي -
هغلة هی ت اَ ذً ت ػ اٌَى صگً خغشی تشای ػیاػت گزساى پظ ـٍّی وـ سَ تاؿذ.
0.9 ػ نْ اص ت لَیذات ػلوی ج اْیً ه غٌم ای
ػ نْ اص ت لَیذات ػلوی ج اْیً ه غٌم ای، ػ نْ ت لَیذات ػلوی ایشاى سا دس د ػغح ج اْیً ه غٌم ای )و ؿاهل
وـ سَ اّی تحشیي، هلش، ایشاى، ػشاق، سطین ك یْ یًَؼتی، اسدى، و یَت، لث اٌى، ػواى، فلؼغیي، لغش، ػشتؼتاى، ػ سَی ،ِ
- تشوی ،ِ اهاسات یوي( تش حؼة دسكذ ـًاى هی د ذّ. وً دَاس 0 ایي همادیش سا دس د سٍ 01 ػال 0109 0331
ـًاى هی د ذّ:
- ) وً دَاس 0. ػ نْ ایشاى اص ت لَیذات ه غٌم د یًا ) 0109 0331
مًغ ا جٍ وً دَاس دس شّ د ػغح ػال 0100 ت دَ تؼذ اص آى تا وا ؾّ ػ نْ س تٍش ؿذ این. دس ػال 0109 ، ایي
1.19 دسكذ وا ؾّ داؿت اػت. 0.203 ت دَ و ت تشتیة ؼًثت ت ػال گزؿت ،ِ 0.219 همادیش ت تشتیة 91.022
0.2 ػ نْ وّىاسی اّی تیي الوللی

4. ػ نْ وّىاسی اّی تیي الوللی اص تمؼین ایي اػ اٌد تش ول اػ اٌد ت لَیذ ؿذ ت دػت آهذ تش حؼة دسكذ
تیاى هی ؿ دَ. ایي همذاس دس ػال 0109 ، ؼًثت ت ػال لثل 0% افضایؾ داؿت ت همذاس 03.31 سػیذ اػت.
- ) وً دَاس 9. وّىاسی اّی تیي الوللی ایشاى ) 0109 0331
.0 جایگا ج اْیً ایشاى دس ػال 0109 چگ ت دَ اػت؟
0.0 تش هث اٌی تؼذاد ت لَیذات ػلوی
دس ػال 0109 جایگا ایشاى ؼًثت ت ػال لثل تذ ىٍ تغییش ت دَ وواواى دس ستث فّذم د یًا لشاس داؿت اػت. جذ لٍ 0
ایشاى د وـ سَ تالاتش پاییي تش اص آى دس ػال 0109 سا ـًاى هی د ذّ. تش ایي هث اٌ دس هیاى وـ سَ اّی ه غٌم ،ِ ایشاى دس
ستث ا لٍ لشاسداؿت تشوی پغ اص آى تا 93221 هذسن دس ستث صًَد نّ لشاسداسد.
جذ لٍ 0. تؼذاد ت لَیذات ػلوی ایشاى سلثای آى
وـ سَ تؼذاد ت لَیذات ػلوی
تای اَى 20011
ایشاى 93021
ػ ئَیغ 91221

5. 0.0 تش هث اٌی تؼذاد اػت اٌدات ت ت لَیذات ػلوی
00102 ه سَد اػت اٌد ، جذ لٍ 9 ـًاى هی د ذّ و تش هث اٌی هجو عَ اػت اٌدات ت لَیذات ػلوی ایشاى دس ػال 0109
جٍ دَداؿت و تش ایي هث اٌ ایشاى دس ستث تیؼت چ اْسم د یًا لشاس داسد. تش هث اٌی گضاسؽ ػال 0100 هشوض اعلاػات
01113 ه سَد ت دَ اػت. اص وـ سَ اّی ه غٌم ت اٌْ ، ػلوی اص ػای هگ تؼذاد اػت اٌدات هذاسن وـ سَ دس ػال 0100
سطین ك یْ یًَؼتی دس ستث تالاتشی اص ایشاى لشاس گشفت اػت. تشوی تا 01132 ه سَد اػت اٌد دس ستث تیؼت ـّتن د یًا
لشاسداسد.
جذ لٍ 9. تؼذاد اػت اٌدات ایشاى سلثای آى
وـ سَ تؼذاد اػت اٌدات
سطین ك یْ یًَؼتی 00390
ایشاى 00102
ػ گٌاپ سَ 00103
0.9 تش هث اٌی هت ػَظ تؼذاد اػت اٌدات ت ت لَیذات ػلوی
ایي ؿاخق اص آى جا و استثاط هؼى ػَی تا تؼذاد هذاسن داسد تایذ تا دلت ت واستشد ؿ دَ. ت ػ اٌَى هثال دس وّیي
ػال تش هث اٌی ایي ؿاخق گاهثیا دس ستث ا لٍ ایالات هتحذ دس ستث 21 لشاس گشفت اػت. تا ایي جٍ دَ اػتفاد اص
ایي ؿاخق تشای تؼذاد هذاسن هـات ه اٌػة اػت. تش ایي هث اٌ ایشاى سا تا د وـ سَ ضًدیه اص ظًش تؼذاد هذاسن دس
وّیي ػال همایؼ هی و یٌن. دس ایي ػال ایشاى تا هت ػَظ تؼذاد اػت اٌد ت شّ ػ ذٌ 1.9 دس ستث 021 ، تای اَى تا 1.91 دس
ستث 000 ، ػ ئَیغ تا 1.11 دس ستث 02 تشوی تا 1.03 دس ستث 030 د یًا لشاسداس ذً. ایي تذاى هؼ اٌػت و ویفیت
ت لَیذػلن ایشاى دس ػغح ج اْى هغل بَ یًؼت. ؿایاى روش اػت و تش هث اٌی گضاسؽ 0100 هشوض اعلاػات ػلوی
همذاس ایي ؿاخق دس ػال 0100 تشای ایشاى، 1.02 ت دَ اػت.
0.2 تش هث اٌی ؿاخق یّشؽ

6. جذ لٍ 2 ستث ایشاى د وـ سَ هجا سٍ آى تش هث اٌی ؿاخق یّشؽ دس ػال 0109 سا ـًاى هی د ذّ. تش هث اٌی ایي
ؿاخق ایشاى دس ستث 22 پاییي تش اص اوشایي تا همذاس 023 تلغاسػتاى تا همذاس 022 دس ستث 21 لشاسداسد. تشوی تا
همذاس 093 دس ستث 93 لشاسداسد. ت اٌتشایي ؿاخق و ـًاگًشی اص ویفیت اػت، ه لَؼیت ایشاى ت اٌْ دس ج اْى تلى 000 ت دَ 0100 ایشاى، و همذاس آى 092 دس ه غٌم یًض ه اٌػة یًؼت، دس همایؼ تا ؿاخق یّشؽ ػال 0100
اػت، دس ایي ػال تغییش ایي ؿاخق تا % 03.19 افضایؾ دس همایؼ تا % 00.2 افضایؾ دس ػال گزؿت وّشا ت دَ اػت،
لیىي تایذ ت جَ داؿت و ؿاخق یّشؽ تا تؼذاد هذاسن ول ساتغ داؿت ،ِ لزا تا افضایؾ تؼذاد هذاسن دس پایگا افضایؾ ایي ؿاخق اهشی عثیؼی اػت.
جذ لٍ 2. تؼذاد اػت اٌدات ایشاى سلثای آى
وـ سَ یّشؽ
اوشایي 023
ایشاى 021
تلغاسػتاى 022
.9 ح صَ اّی ه ضَ ػَی وـ سَ دس ػال 0109 چگ تغییش وشد ا ذً؟
وً دَاس 9 تؼذاد هذاسن ػلوی ایشاى سا دس شّ یه اص 03 ح صَ ه ضَ ػَی ػای هگ ـًاى هی د ذّ. تش هث اٌی ایي وً دَاس
دس ػال 0109 ؼًثت ت ػال 0100 سؿت اّی وـا سٍصی صیؼت ؿ اٌػی، شٌّ ػل مَ ا ؼًایً، ػل مَ واهپی تَش، التلاد،
التلاد ػ جٌی اه سَهالی، اشًطی، ه ذٌْػی، سیاضیات، هیاى سؿت ای، ػل مَ اجتواػی، س اٍ ـً اٌػی داهپضؿىی تا
وا ؾّ دس سؿت اّی تی ؿَیوی، صیؼت ؿ اٌػی ه لَى لَی ط تًیه، تجاست، هذیشیت حؼاتذاسی، ه ذٌْػی ؿیوی،
ؿیوی، ػل مَ تلوین گیشی، د ذًا پًضؿىی، صهیي ؿ اٌػی، ػل مَ هحیظ، ت ذْاؿت حشف ای، ایو یٌ ؿ اٌػی هیىش بٍ ؿ اٌػی، ػلن ه اَد، پضؿىی، تیواسی اّی هغض اػلاب، پشػتاسی، داس ؿٍ اٌػی ػن ؿ اٌػی فیضیه تا
افضایؾ وّشا ت دَ اػت. دس ایي هیاى س اٍ ـً اٌػی تا % 23.1 تغییش ؼًثت ت همذاس هـات دس ػال گزؿت تیؾ تشیي افت -
ػل مَ هغض اػلاب تا % 02.2 تغییش ؼًثت ت همذاس هـات دس ػال 0100 تیؾ تشیي افضایؾ سا تجشت وشد ا ذً.

7. وً دَاس 2. همایؼ تؼذاد ت لَیذات ػلوی وـ سَ دس د ػال 0109 0100 ت تفىیه ح صَ اّ -
ب. مجلات علمی
0. وویت ویفیت هجلات
دس ػال 0109 تؼذاد هجلات ایشایً وًای ؿذ دس اػى پَ عَ 090 ه سَد ت دَ و ؼًثت ت همذاس هـات ػال لثل یؼ یٌ
0.0 % ، 2.1% دسكذ سؿذ داؿت اػت. دس هماتل هجلات تشوی ،ِ 031 ه سَد ؼًثت ت ػال 0100 ، یؼ یٌ 031 ،002
سؿذیافت اػت. تؼذاد افض ىٍ همالات ایشایً وًای ؿذ دس اػى پَ عَ ؼًثت ت تشوی دس ػال اّی اخیش تؼذاد ووتش
هجلات تیاى گش ظشفیتی تشای ت ػَؼ هجلات چ اص ظًش ووی چ اص ظًش حض سَ دس اػى پَ عَ اػت.
- ) جذ لٍ 2. همایؼ هیا گًیي چ ذٌ ؿاخق هجلات ػلوی ایشاى تشوی ) 0109 0100
اع جی آس ؿاخق یّشؽ تؼذاد همالات تؼذاد اػت اٌدات
)ػ ػال(
ایشاى تشوی اِیشاى تشوی اِیشاى تشوی اِیشاى تشوی 0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
وـا سٍصی صیؼت ؿ اٌػی
شٌّ ػل مَ ا ؼًایً
تی ؿَیوی، ط تًیه صیؼت ؿ اٌػی ه لَى لَی
تجاست، هذیشیت حؼاتذاسی
ه ذٌْػی ؿیوی
ؿیوی
ػلن واهپی تَش
ػل مَ تلوین گیشی
د ذًا پًضؿىی
صهیي ؿ اٌػی
التلاد، التلادػ جٌی هالی
ا شًطی
ه ذٌْػی
ػل مَ هحیظ
ت ذْاؿت حشف ای
ایو یٌ ؿ اٌػی هیىش بٍ ؿ اٌػی
ػلن ه اَد
سیاضیات
پضؿىی
هیاى سؿت ای
تیواسی اّی هغض اػلاب
پشػتاسی
داس ؿٍ اٌػی ػن ؿ اٌػی
فیضیه
س اٍ ـً اٌػی
ػل مَ اجتواػی
داهپضؿىی
2012
2013

8. 090.31 013.90 23.12 23.03 1.3 1 1.032 1.012 0100
023.1 090.11 21.12 21.39 3 2.1 1.033 1.001 0109
تش هث اٌی جذ لٍ 2 تؼذاد هیا گًیي اػت اٌدات همالات ػ ػال گزؿت هجلات، ایشاى دس ػال 0109 ؼًثت ت ػال 0100
افضایؾ یافت ،ِ تؼذاد هذاسن یًض وا ؾّ یافت اػت، ت اٌتشایي ت ك سَت عثیؼی ؿاخق تاثیش اع جی آس افضایؾ یافت اػت، افضایؾ تیؾ تش ؿاخق تاثیش اًؿی اص آ ؼًت و ایي ؿاخق ؼًثت ت تؼذاد حؼاع تش اص اع جی آس اػت.
وا ؾّ ؿاخق تاثیش یًض ت ػلت وا ؾّ تؼذاد همالات اػت.
دس همایؼ تا تشوی ،ِ تؼذاد اػت اٌدات ون تش تؼذاد همالات تیؾ تش اػت. تش ایي اػاع ؿاخق یّشؽ ایي وـ سَ یًض اص
ایشاى تیؾ تش اػت. اها تیؾ تش ت دَى ؿاخق اع جی آس ایشاى هی ت اَ ذً ت د دلیل تاؿذ؛ ا لٍ آ ىً همالات ایشاى اص
هجلات ه نْ تشی اػت اٌد دسیافت وشد تاؿ ذٌ، چشا و ایي ؿاخق تش اػاع اػت اٌدات صٍى د یّ ؿذ ػول هی و ذٌ، د مٍ
تالاتش ت دَى خ دَ اػت اٌدی تشوی ؼًثت ت ایشاى، چشا و ایي ؿاخق حذاوثش % 99 دسكذ خ دَ اػت اٌدی سا هحاػث هی و ذٌ.

9. بعضی مفاهیم به کاررفته در گزارش
ػای هگ اص ػال 0113 گش تحمیماتی ػای هگ یه اتضاس ػلن ػ جٌی هثت یٌ تش داد اّی اػى پَ عَ اسائ وشد اػت. ایي
اتضاس اهىاى هـا ذّ همایؼ ت لَیذات ػلوی سا دس د اٍحذ ولی ـًشیات وـ سَ اّ دس تاص صهایً 0109 0331 تا -
اػتفاد اص ؿاخق اّی گ اًَگ ىَ فشا نّ هی و ذٌ. نّ چ یٌي ایي پایگا ول ت لَیذات ػلوی سا دس 03 ح صَ اكلی 913 صیش ح صَ ه ضَ ػَی تمؼین ت ذٌی وشد و اهىاى تحلیل ه ضَ ػَی سا ت ؿىل ه اٌػثی فشا نّ هی و ذٌ) سًَهحوذی
.) دیگشاى، 0939
ؿاخق اع جی آس
ؿاخق SJR تشای یه ؿثى اػت اٌدی هجلات و دس آى گش اّ، هجلات ػلوی ه جَ دَ دس پایگا داد ؼّت ذٌ .) استثاط هؼتمین هیاى گش اّ استثاط اػت اٌدی هیاى ایي هجلات اػت، هحاػث ؿذ اػت)وشاهت فش وشاهت فش، 0939
دس ایي س ؽٍ، استثاعی هؼتمین هیاى د هجل یه همذاس شًها لؿذ اص تؼذاد اػت اٌداتی اػت و هجل اػت اٌدد ذٌّ ت هجل اػت اٌدؿذ ،ُ وشد اػت. ػاهل شًها لػاصی، هجو عَ اػت اٌدات هجل اػت اٌدد ذٌّ دس ػال ه سَد هغالؼ اػت.
هحذ دٍ صهایً اػت اٌد ػ ػا ل تؼیی يؿذ اػت، یؼ یٌ اػتثاس هجل هیاى اػت اٌدات اجًا مؿذ دس ػال هغالؼ ت اػ اٌد
ه تٌـش دس ػ ػال گزؿت ت صَی غؿذ اػت. هحذ دٍ صهایً ػ ػال اص آ ىس و دستشگیش ذً تیـی اػت اٌد دس توام
ح صَ اّی ه ضَ ػَی اػت، تشگضیذ ؿذ اػت. ت ه ظٌ سَ جل گَیشی اص خ دَاػت اٌدی هفشط، حذاوثش تؼذاد
خ دَاػت اٌدی اّ 99 دسكذ اص هجو عَ اػت اٌدات تؼیی يؿذ اػت.
هحاػث تا اػتفاد اص یه س ؽٍ تىشاس و همادیش اػتثاس سا دس هیاى هجلات تا سػیذى ت یه حالت ثاتت
تمؼی نهی و ذٌ، اجًا مهی ؿ دَ. الگ سَیتن SJR تا تؼییي یه همذاس تشاتش اػتثاس، تشای شّ هجل آغاصهی ؿ دَ. ػپغ دس
یه فشای ذٌ تىشاس هجلات اػتثاس ه لٌ بَ سا اص عشیك استثاعاتی و ت كَیف ؿذ، ت دیگش هجلات ا تًما لهی د ذٌّ. ایي
فشای ذٌ گٌّاهی و تفا تٍ تیي همادیش اػتثاس هجل دس تىشاس اّی هت اَلی و نتش اص یه آػتا اص پیؾ تؼیی يؿذ تـ دَ،
پایا ىهی یاتذ.

10. ؿاخق SJR دس د فاص هحاػث ؿذ اػت: هحاػث اػتثاس SJR ( PSJR (، یه ؿاخق تشهث اٌی ا ذًاص و اػتثاس ول
هجل سا تیا ىهی و ذٌ شًها لػاصی ایي ا ذًاص گیشی تشای تذػت آ سٍدى یه ػ جٌؾ هؼتمل اص ا ذًاص ،ُ ؿاخق SJR ،
و لاتل اػتفاد تشای همایؼ هجلات اػت) González-Pereira, 2009 .)
ؿاخق یّشؽ
دس ػال 0112 ت ػَظ یّشؽ اسائ ؿذ ػثاست اػت اص H تؼذاد همالات یه اٍحذ و حذالل H تؼذاد اػت اٌدات
دسیافت وشد تاؿ ذٌ. دس ح صَ ػلن ػ جٌی یىی اص ؿاخق اّی ویفیت هحؼ بَ هی ؿ دَ.
خ دَاػت اٌدی
ػثاست اص اػت اٌد یه اٍحذ تحلیل ت خ دَ اػت و ایي اٍحذ هی ت اَ ذً فشد، هجل ،ِ وـ سَ غیش تاؿذ.
وّىاسی تیي الوللی هحممیي ایشایً
وّىاسی اّی تیي الوللی آى دػت اص همالاتی اػت و ه لَفیي ایشایً ت وّشا ه لَفیي ػایش وـ سَ اّ ت لَیذوشد ا ذً.
منابع
SCImago. (2007). SJR — SCImago Journal & Country Rank. Retrieved August 05, 2014, from http://www.scimagojr.com