1. 1
Τίτλος Μ/δ :
«Αίσθηση και στοχασμός»
Σχεδιασμός μιας 25λεπτης Μικροδιδασκαλίας στο πλαίσιο
μιας διδακτικής ενότητας που εντάσσει την τέχνη στη
διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας
Σκαρτσιούνη Σταυρούλα
Εκπαιδευτικός ΠΕ05 ΔευτεροβάθμιαςΙούνιος 2012
Αξιοποίηση καινοτόμων διδακτικών πρακτικών
2. Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
1. Η μ/δ αποτελεί μέρος μιας διδακτικής ενότητας 4 ωρών με τίτλο «Η
ένταξη της τέχνης ως μέσο έκφρασης οικουμενικών και διαχρονικών
ιδεών στο μάθημα της γαλλικής γλώσσας».
2. Η διδακτική ενότητα υλοποιήθηκε σε συνεχόμενη σχολική περίοδο στην
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και συγκεκριμένα στην 6η Δημοτικού
ενός σχολείου που αγκαλιάζει και προωθεί τις καινοτομίες
3. Η εν λόγω διδακτική ενότητα επιχειρεί να θέσει τον οπτικό πολιτισμό στην
υπηρεσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
4. Η επιλογή του σχεδίου διδασκαλίας βρίσκεται σε πλήρη
συμβατότητα με το ΑΠΣ και το ΔΕΠΠΣ και κατά συνέπεια με τις
αρχές και τους στόχους του Νέου Σχολείου για τους κάτωθι
λόγους :
3. Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
εντάσσεται στην 18η
ενότητα του ΑΠΣ : εξοικείωση με απλά πολιτισμικά
στοιχεία, χαρακτηριστικά, δεδομένα (culture)
καλλιεργεί τη διαπολιτισμική συνείδηση, τη φαντασία και τη
δημιουργικότητα
αξιοποιεί εναλλακτικές μεθόδους τεχνικών και υποστηρικτικών μέσων
προάγει τη συνεργατική μάθηση
απευθύνεται σε όλα τα μαθησιακά προφίλ (διαφοροποιημένη ενταξιακή
διδασκαλία)
αναπτύσσει γνωστικές, κοινωνικές, γλωσσικές και συναισθηματικές
δεξιότητες
ενισχύει την αυτονομία και την πρωτοβουλία
ευνοεί τη διαθεματική προσέγγιση μέσω της σύνδεσης με άλλα γνωστικά
αντικείμενα του Δημοτικού σχολείου
ευαισθητοποιεί σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων
εντάσσει τη διαδικασία αξιολόγησης
4. Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
5. Ερεθίσματα για την επιλογή του θέματος :
- η εορτή της 28ης
Οκτωβρίου ως ημέρα επετείου του ΟΧΙ ενός λαού που
αρνήθηκε να υποταχθεί και διεκδίκησε τη διατήρηση της Ελευθερίας του
&
- η διαπίστωση ότι η έννοια της Ελευθερίας είναι «εύπεπτη» και γίνεται
εύκολα αντιληπτή και κατανοητή από παιδιά στην προεφηβεία καθώς η
καθημερινότητά τους δεν ορίζεται ούτε ρυθμίζεται ακόμη από τα ίδια.
6. Η τέχνη που επιλέχθηκε είναι η ζωγραφική ως μορφή πολυπολιτισμικής
έκφρασης.
7. Η διδακτική ενότητα δομήθηκε γύρω από τον πίνακα του διεθνούς φήμης
γάλλου ζωγράφου Eugène Ferdinand Victor Delacroix (1798 – 1863) : La
liberté guidant le peuple (1830)
5. Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
8. Το επίπεδο γλωσσομάθειας των μαθητών που συμμετείχαν ορίζεται ως Α1 –
Α2
9. Η σύνθεση και το μαθησιακό προφίλ της τάξης χαρακτηρίζεται από :
- ηλικιακή ομοιογένεια (20 μαθητές : 11 κορίτσια και 9 αγόρια ηλικίας 12 ετών)
- αμελητέα παρουσία αλλοδαπού στοιχείου : 2 οικογένειες πλήρως ενταγμένες
- μαθησιακό επίπεδο άνω του μετρίου
- πολύ καλές επιδόσεις σε όλα εν γένει τα σχολικά μαθήματα και
δραστηριότητες
- ομοιογένεια κοινωνικο-πολιτιστικού επιπέδου των μαθητών : χρήση κοινής
γλώσσας αναφοράς, εκμάθηση άλλης ξένης γλώσσας, κοινές εμπειρίες
διαδικασιών εκμάθησης καθώς και στόχων ενασχόλησης με την εκμάθηση της
γλώσσας, εξωσχολικές δραστηριότητες
- μεγάλη εξοικείωση με τη συνεργατική μάθηση, η οποία αποτελεί κοινή
πρακτική του σχολείου αν και ο βαθμός εξοικείωσης και οικειοθελούς
ανταπόκρισης των μαθητών είναι διαφορετικός (επιρροές προσωπικότητας και
χαρακτήρα)
- υποβόσκουσα ανταγωνιστικότητα, η οποία λειτουργεί ως κινητήρια δύναμη
6. Μέσα από την καλλιέργεια ενδιαφέροντος για τις εικαστικές τέχνες και την
εξοικείωση με έργα τέχνης της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, η
διδακτική ενότητα επιδιώκει να ωθήσει τους μαθητές :
α) σε προβληματισμό σχετικά με το νόημα της Ελευθερίας ως υπέρτατο αγαθό
και δικαίωμα
β) σε ευαισθητοποίηση ως προς την ευθύνη του ατόμου γα τη διατήρησή της
και
γ) σε ουσιαστική κατανόηση της σημασίας των αγώνων για την ύπαρξή της
Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
Γενικός σκοπός της διδακτικής ενότητας
7. προαγωγή :
- της σύνδεσης της γνώσης με τον κόσμο που μας περιβάλλει,
- της διερευνητικής και συνεργατικής μάθησης,
- της καλλιτεχνικής έκφρασης (επαφή με ένα διεθνούς φήμης γάλλο ζωγράφο, ο
οποίος εμπνεύστηκε από την ελληνική πραγματικότητα της εποχής του) και
- της διαθεματικής και διαπολιτισμικής προσέγγισης
ώστε να επιτευχθεί :
- αλλαγή της καθημερινότητας και ρουτίνας της τάξης
- αύξηση της παρακίνησης και του ενδιαφέροντος των μαθητών
- ανάπτυξη κινήτρων για την εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας και
- δημιουργία θετικής στάσης απέναντι στη γλώσσα και στον πολιτισμό που προάγει
Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
Επιμέρους στόχοι της διδακτικής ενότητας
8. ανάπτυξη :
- της γλωσσολογικής και επικοινωνιακής ικανότητας στη γλώσσα-στόχο
(εξοικείωση με το λεξιλόγιο της ζωγραφικής (χρώμα, γραμμή, τόνος, μοτίβο, υφή, σχήμα,
φόρμα, χώρος ...) και με λέξεις που εντάσσονται στο θεματικό πεδίο της έννοιας Ελευθερία,
εξοικείωση με το χειρισμό των κάτωθι γλωσσικών πράξεων:présenter quelqu’un, demander
son nom à quelqu’un, donner des renseignements simples, décrire quelqu’un/quelque chose,
être d’accord/désaccord, donner votre avis (j’aime, je n’aime pas, je déteste, j’adore, c’est
beau, mauvais, intéressant …) καθώς και με απλό λεξιλόγιο που αφορά την
καθημερινότητα)
- της οντολογικής γνώσης
(ενεργοποίηση λογικών αναπαραστάσεων των μαθητών σχετικά με τους αγώνες για την
απόκτηση της Ελευθερίας (έπος του Σαράντα, 25η
Μαρτίου, 28η
Οκτωβρίου, 17η
Νοεμβρίου) και τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας που επηρεάζονται ώστε
συνειρμικά να οδηγηθούν στην κατανόηση των επιθέτων «υπέρτατο, διαχρονικό και
οικουμενικό» ανθρώπινο δικαίωμα που τη χαρακτηρίζουν)
- των συναισθηματικών δεξιοτήτων των μαθητών
Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
Επιμέρους στόχοι της διδακτικής ενότητας
9. Εικαστική ευαισθητοποίηση (επεξεργασία του πίνακα Guernica de Pablo Picasso)
Εξοικείωση με τη συνεργατική μάθηση (εργασία σε ζεύγη ή σε 4άδες)
Οι βασικές γλωσσικές ικανότητες του Utilisateur élémentaire (Cadre
commun de référence pour les langues), όπως :
les verbes avoir et être, le présent de la 1ère
conjugaison des verbes, les questions (est-ce
que, inversion, qu’est-ce que c’est, qui est-ce, quel-quelle-quels-quelles), les chiffres, les
pays, les nationalités, les mois, les saisons, les couleurs, les vêtements, les adjectifs
qualificatifs, οι γλωσσικές πράξεις présenter quelqu’un, demander son nom à quelqu’un,
donner des renseignements simples, décrire quelqu’un/quelque chose, être
d’accord/désaccord, donner votre avis (j’aime, je n’aime pas, je déteste, j’adore, c’est
beau, mauvais, intéressant …) και απλό λεξιλόγιο που αφορά την καθημερινότητα.
Μέρος Α΄: Περιγραφή πλαισίου της διδακτικής
ενότητας στην οποία ανήκει η μικροδιδασκαλία
Προαπαιτούμενες γνώσεις και εμπειρίες
10. Μέρος Β΄: Περιγραφή πλαισίου της μικροδιδασκαλίας
Σε ποια διδακτική στιγμή εντάσσεται η μ/δ;
Βρισκόμαστε στην αρχή του 2ου
διδακτικού δίωρου και η μ/δ καταλαμβάνει το
πρώτο μισάωρο.
Στο 1ο
διδακτικό δίωρο επιχειρήσαμε :
την εισαγωγή της προς διαπραγμάτευση έννοιας μέσα από μία σύντομη
φάση παρωθητικού κατευθυνόμενου διαλόγου μεταξύ διδάσκοντος και
διδασκομένων
το χτίσιμο της έννοιας της Ελευθερίας ως αγαθό, ικανό να εξασφαλίσει
διαχρονικά και παγκοσμίως σε ανθρώπους και λαούς την ευδαιμονία μέσα από 2
δραστηριότητες :
- ερωτηματολόγιο 10 ερωτήσεων κλειστού τύπου (Vrai/Faux/On ne sait pas) με τίτλο
«Mais qu’est-ce que c’est la liberté ?».
- δραστηριότητα με τίτλο «Comment imagines-tu la liberté? Moi, j’imagine la liberté
comme ....»
τη γνωριμία με το Delacroix, τους πίνακές του με θέμα την Ελευθερία και την
παγκόσμια φήμη του, όπου δόθηκε έμφαση τόσο στην κατανόηση γραπτού λόγου
όσο και στην παραγωγή προφορικού λόγου :
- δραστηριότητα με τίτλο «Un homme qui a fait hommage à la liberté : De qui s’agit-
11. την ομαδική έρευνα και εκπαίδευση επί του πίνακα La Liberté guidant le
pleuple μέσα από 2 δραστηριότητες :
- τη δραστηριότητα με τίτλο «Βλέπω, Σκέφτομαι, Αναρωτιέμαι», η οποία
επικεντρώνεται στην αποκόμιση όσο το δυνατόν περισσότερων οπτικών και εν γένει
αισθητικών εμπειριών με έμφαση στην παραγωγή προφορικού λόγου και
- τη δραστηριότητα «Στοχάζομαι δημιουργικά και παράγω γραπτή έκφραση».
Η μ/δ ακολουθεί και επιχειρεί να συνθέσει με απλό και κατανοητό τρόπο το
μήνυμα που ο ζωγράφος θέλησε να επικοινωνήσει στο κοινό του μέσα από το
συγκεκριμένο έργο.
Κατ’ αυτή την έννοια αποτελεί :
το κλείσιμο της ενότητας «Ευαισθητοποιούμαι, Ερευνώ, Ανακαλύπτω,
Μαθαίνω» (1ο
διδακτικό δίωρο)
&
δίνει τη σκυτάλη στην ενότητα «Διευρύνω το πεδίο σκέψης μου, Εκφράζομαι
και Αξιολογώ» (2ο
διδακτικό δίωρο).
Μέρος Β΄: Περιγραφή πλαισίου της μικροδιδασκαλίας
Σε ποια διδακτική στιγμή εντάσσεται η μ/δ;
12. Με την ολοκλήρωση της παρούσας μ/δ, οι μαθητές θα είναι σε θέση :
Α) Σε επίπεδο γνώσεων (Γνωρίζοντας και κατανοώντας):
να αντιληφθούν τη διαχρονική σύνδεση της τέχνης με την καθημερινότητά τους
να αναγνωρίσουν την Ελευθερία ως διαχρονικό και οικουμενικό αγαθό
να κατανοήσουν ότι η δραστηριοποίηση των ανθρώπων και των λαών είναι
απαραίτητη για την απόκτηση και διατήρησή της
Β) Σε επίπεδο δεξιοτήτων (Διερευνώντας και εντοπίζοντας με συνεργασία
και επικοινωνία)
να ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις και τη φαντασία τους ώστε να οδηγηθούν σε
αυτενέργεια και αυτοσχεδιασμό
να αναπτύξουν προσωπικούς μηχανισμούς για την κατανόηση νοημάτων
να οικοδομήσουν τη γνώση μέσω του στοχασμού
να εισέλθουν ομαλά σε κάθε διαδικασία κοινωνικοποίησής τους
να συζητήσουν, να αναλύσουν και να αξιολογήσουν τις πληροφορίες που τους δίνονται
για να καταλήξουν σε μία αιτιολογημένη επιλογή
Μέρος Β΄: Περιγραφή πλαισίου της μικροδιδασκαλίας
Εκπαιδευτικοί στόχοι της μ/δ:
13. Γ) Σε επίπεδο στάσεων (Σύνδεση με τη ζωή) :
να παρακινηθούν για να ανακαλύψουν τις δυνατότητες της τέχνης
να ευαισθητοποιηθούν / προβληματιστούν σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων
να μετασχηματιστούν σε πολλαπλασιαστές για το νόημα της Ελευθερίας
να αυξήσουν σταδιακά την αυτοπεποίθησή τους όσον αφορά την έκφραση
προσωπικής θέσης / άποψης
Στην παρούσα μ/δ δεν επικεντρωνόμαστε σε γλωσσικούς στόχους καθώς
αποτελούν αντικείμενο προηγούμενων και μεταγενέστερων δραστηριοτήτων.
Μέρος Β΄: Περιγραφή πλαισίου της μικροδιδασκαλίας
Εκπαιδευτικοί στόχοι της μ/δ:
15. Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
1η
ΦΑΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
ΜΕΣΑ
Εισαγωγή της προς επεξεργασία έννοιας
της Ελευθερίας
Προβολή του πίνακα La liberté guidant
le peuple στον Η/Υ
Σύνδεση με
δραστηριότητες που προηγήθηκαν
2΄ Σύντομη εισήγηση που
συνοψίζει την έρευνα επί
του πίνακα αναφέροντας
παρατηρήσεις, στοιχεία
που εντοπίσθηκαν για την
εικόνα και το θέμα,
σκέψεις, επίλυση αποριών
και συμπεράσματα, όπως :
Διαφάνεια
(για οπτική αντίληψη
της πληροφορίας που
παρουσιάζεται)
Όλοι οι άνθρωποι, όλες οι ηλικίες, όλες οι κοινωνικές τάξεις ακολουθούν την Ελευθερία και
μάχονται μαζί της
Το γυμνό μπούστο της Ελευθερίας την ανυψώνει στην απόλυτη τροφό για το μέλλον των
ανθρώπων και των λαών
Η μορφή της Ελευθερίας θυμίζει τα αρχαία ελληνικά αγάλματα και προβάλλει την Ελλάδα ως
κοιτίδα και λίκνο ενός πολιτισμού που προάγει τις ανώτερες ιδέες και αρχές που είναι ικανές να
φέρουν την ευδαιμονία ...
16. Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
2η
ΦΑΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
ΜΕΣΑ
1η
Δραστηριότητα :
«Τα συναισθήματα έχουν το
λόγο» / «Ce sont les sentiments
qui parlent» :
Οι μαθητές καλούνται να
εκφράσουν και να
αιτιολογήσουν τα συναισθήματά
τους απέναντι στο συγκεκριμένο
πίνακα.
10΄ Εργασία σε 2άδες
Παρουσίαση στην
ολομέλεια με τυχαία σειρά
Καταγραφή προτάσεων των
μαθητών αλλά και του
εκπαιδευτικού ως μέλους της
ομάδας/τάξης* στον πίνακα
*(πρόκειται για έμμεσο τρόπο να
καλυφθεί – εάν χρειάζεται –
κάποια παράμετρος, η οποία
λησμονήθηκε από τους μαθητές)
Συζήτηση μέσω Ερωτήσεων –
Απαντήσεων για να οδηγηθεί
η τάξη σε σύνθεση και
εξαγωγή συμπερασμάτων
Φύλλο δραστηριοτήτων
(ως εφαλτήριο για το
σχέδιο διδασκαλίας)
&
Πίνακας
(ενδεδειγμένος τρόπος
απέναντι σε μαθητές
δημοτικού λόγω πιο
ανθρώπινου και
δημιουργικού χαρακτήρα
από τη διαφάνεια)
17. ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ:
«Λοιπόν παιδιά, αφού ολοκληρώσαμε τη συζήτησή μας με αφορμή τον πίνακα La liberté guidant le
peuple, γυρίστε τη σελίδα που έχετε μπροστά σας, κοιτάξτε μία ακόμη φορά τον πίνακα για λίγα
δευτερόλεπτα και αφήστε την ψυχή σας ελεύθερη να μιλήσει. Γυρίστε στο διπλανό σας και εκφράστε του
με μία σύντομη πρόταση πως αισθάνεστε μπροστά στον πίνακα και γιατί. Για παράδειγμα : Σας αρέσει ο
πίνακας; Σας στεναχωρεί ; Σας αφήνει αδιάφορους; Σας συγκινεί ; Σας προβληματίζει ; Θα θέλατε να τον
δείτε από κοντά; Γιατί; Έχετε 2΄ στη διάθεσή σας. Ο καθένας θα πρέπει στη συνέχεια να ανακοινώσει
στην τάξη πως αισθάνεται το ζευγάρι του ξεκινώντας με το όνομα του συμμαθητή ή της συμμαθήτριάς
του.»
EΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ:
«Παρατηρείστε αυτά που γράψαμε στον πίνακα. Πιστεύετε ότι ο Delacroix καταφέρνει να επικοινωνήσει
μαζί μας μέσα από το έργο του και να μας κεντρίσει το ενδιαφέρον και την προσοχή;», «Πώς το
καταλαβαίνουμε αυτό;», «Ρίξτε πάλι μία ματιά στους λόγους που καταγράψαμε. Σε τι ακριβώς
προσπάθησε ο Delacroix να τραβήξει την προσοχή μας;»…
ΕΠΙΘΥΜΗΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ :
Να καταλήξουν οι μαθητές ότι μέσω της πρόκλησης συναισθημάτων ο ζωγράφος καταφέρνει:
α) να επικοινωνήσει μαζί μας και να μας αγγίξει μετά από τόσα χρόνια (διαχρονικό αίτημα η ύπαρξη
Ελευθερίας) και
β) να τραβήξει την προσοχή μας στο γεγονός ότι η Ελευθερία δεν προσφέρεται δωρεάν αλλά απαιτεί
θυσίες με κόστος ακόμη και την απώλεια της ζωής.
Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
18. Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
3η ΦΑΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
ΜΕΣΑ
2η
Δραστηριότητα :
«Φαντασία και
στοχασμός» /
«L’imagination et la
reflexion en œuvre»
Οι μαθητές καλούνται να
δώσουν λόγο στην Ελευθερία
μέσω του ερωτήματος :
«Εάν η Ελευθερία μιλούσε
στους ανθρώπους που την
ακολουθούν τι θα έλεγε και
γιατί;»
10΄ Εργασία σε 4άδες
Παρουσίαση στην
ολομέλεια με τυχαία σειρά από
τον εκπρόσωπο της κάθε 4άδας
Καταγραφή προτάσεων των
μαθητών αλλά και του
εκπαιδευτικού ως μέλους της
ομάδας/τάξης* στον πίνακα
*(πρόκειται για έμμεσο τρόπο να
καλυφθεί – εάν χρειάζεται – κάποια
παράμετρος, η οποία λησμονήθηκε
από τους μαθητές)
Συζήτηση μέσω Ερωτήσεων
- Απαντήσεων για να οδηγηθεί η
τάξη σε σύνθεση και εξαγωγή
συμπερασμάτων
Φύλλο δραστηριοτήτων
(ως εφαλτήριο για το
σχέδιο διδασκαλίας)
&
Πίνακας
(ενδεδειγμένος τρόπος
απέναντι σε μαθητές
δημοτικού λόγω πιο
ανθρώπινου και
Δημιουργικού
χαρακτήρα από τη
διαφάνεια)
19. Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ:
«Και τώρα γυρίστε στη διπλανή σας 2άδα και σκεφτείτε όλοι μαζί ως 4άδα : Εάν η Ελευθερία
μιλούσε στους ανθρώπους που την ακολουθούν τι θα έλεγε και γιατί; Έχετε 2΄ στη διάθεσή σας.
Αποφασίστε, επίσης, ποιος θα εκπροσωπήσει την ομάδα σας παρουσιάζοντας την πρότασή της στην
τάξη.»
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ :
«Παρατηρείστε αυτά που γράψαμε στον πίνακα. Τι κρύβουν τα λόγια της Ελευθερίας;»
«Βαριεστιμάρα;», «Πάθος;», «Ελπίδα;», «Προσταγή;», «Γιατί;», «Τι θέλει να πετύχει η Ελευθερία;»,
«Αδράνεια; Απάθεια; Αδιαφορία; Δράση;», «Πώς το καταλαβαίνουμε;», «Άρα, τι πρέπει να κάνουμε για
να κερδίσουμε την Ελευθερία μας;»...
ΕΠΙΘΥΜΗΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ :
Να καταλήξουν οι μαθητές ότι :
α) η απόκτηση και η διατήρηση της Ελευθερίας απαιτεί συνεχή προσπάθεια και δραστηριοποίηση
και
β) εάν κινδυνεύσει η Ελευθερία πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε για να συνεχίσουμε να την
απολαμβάνουμε.
20. Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
4η ΦΑΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
ΜΕΣΑ
Ανακεφαλαίωση της
αποκτηθείσας γνώσης
1΄ Σύντομη εισήγηση που συνθέτει τα
βασικότερα σημεία των
καταγραφών που υπάρχουν στον
πίνακα και συνοψίζει τα
συμπεράσματα που προέκυψαν σε
μία σελίδα.
Πίνακας
(ενδεδειγμένος τρόπος
απέναντι σε μαθητές
δημοτικού λόγω πιο
ανθρώπινου και
δημιουργικού
χαρακτήρα από τη
διαφάνεια)
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ 4ης
ΦΑΣΗΣ :
Μία 4άδα* αναλαμβάνει να φτιάξει μία αφίσα για το χώρο έκθεσης δραστηριοτήτων των μαθητών που
υπάρχει στην αίθουσα, στην οποία παρουσιάζονται με καλλιτεχνικό τρόπο τα συμπεράσματα που
προέκυψαν από την εκπαιδευτική διαδικασία. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η οπτική επαφή του
κοινού και η «δική τους» αφίσα λειτουργεί ως εφαλτήριο για μελλοντικές υπενθυμίσεις/αναφορές
διευκολύνοντας τη διαδικασία συστηματοποίησης της γνώσης.
* Κάθε φορά η 4άδα που αναλαμβάνει την καλλιτεχνική απεικόνιση των συμπερασμάτων κάποιας εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι
διαφορετική, ώστε να εκτίθενται έργα όλων των μαθητών της τάξης.
21. Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
5η ΦΑΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ
ΜΕΣΑ
Αποτίμηση της διαδικασίας
μέσω της δραστηριότητας
«Αξιολογώ, Αναστοχάζομαι,
Αναπροσαρμόζω» /
«J’évalue/ je pense/j’adapte»
με στόχο :
Την αξιοποίηση της
συμμετοχής των μαθητών σε
επόμενη φάση αναστοχασμού
αποσκοπώντας :
α) στον εμπλουτισμό του
περιεχομένου της μ/δ
&
β) στην καλύτερη
προσαρμογή του στις
ανάγκες των μαθητών
2΄ Ερωτηματολόγιο
αξιολόγησης
(ανώνυμη συμπλήρωση)
Φύλλο δραστηριοτήτων
(ως εφαλτήριο για το
σχέδιο διδασκαλίας)
22. ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ:
Για να ολοκληρώσουμε το μάθημά μας , συμπλήρωσε το ερωτηματολόγιο που ακολουθεί :
Οι δραστηριότητες σου άρεσαν ; ΝΑΙ ☺ ΟΧΙ ☻
Αν ναι, τι σου άρεσε περισσότερο; ……………………………………………………………………
Αν όχι, τι σε δυσκόλεψε περισσότερο;…………………………………………………………………
Η δουλειά σε ομάδες είναι………………………………………………………………………………
Αν ξανακάναμε το ίδιο μάθημα ………………………………………………………………………
Μέρος Γ΄: Υλοποίηση της μικροδιδασκαλίας
5 Υποενότητες/Φάσεις της μ/δ
23. Μέρος Δ΄: Δραστηριότητες που ακολούθησαν τη
μικροδιδασκαλία
Στο πλαίσιο της ενότητας «Διευρύνω το πεδίο σκέψης μου,
Εκφράζομαι και Αξιολογώ» (2ο διδακτικό δίωρο) και αφού
ολοκληρώθηκε η μ/δ επιχειρήσαμε :
την ανατροπή του δεδομένου και του στερεότυπου και την παρουσίαση της
ελευθερίας της έκφρασης μέσα από την τέχνη με την προβολή ενός βίντεο της
συλλογής «The Vegetable Museum» και τη συζήτηση μέσω ερωτήσεων με φόντο
αναδημιουργίες περίφημων έργων τέχνης με τη χρήση λαχανικών όλων των
σχημάτων και των μεγεθών (δραστηριότητα με τίτλο : «Μία άλλη οπτική»)
La liberté guide les végétables
de Ju Duoqi
24. την προαγωγή της ατομικής εικαστικής έκφρασης μέσα από μία δημιουργική
δραστηριότητα με θέμα «Η Ελευθερία μέσα από τα μάτια των παιδιών»
(δραστηριότητα με τίτλο : «Ζωγραφίστε, σκιτσάρετε … με μία λέξη
δημιουργείστε!»)
Μέρος Δ΄: Δραστηριότητες που ακολούθησαν τη
μικροδιδασκαλία
Ένα χαρούμενο πρόσωπο
Η Ελλάδα είναι το
δέντρο με τις δυνατές
ρίζες και η Ελευθερία ο
άνεμος που φυσάει μέσα
από τα κλαδιά
Ο φάρος που φωτίζει τη θάλασσα και
τα πουλιά που πετάνε
Πέραν των στερεότυπων παρατηρούμε
προσωπικούς συμβολισμούς, τα ερεθίσματα των
οποίων πρέπει να αναζητηθούν σε πιο βαθιές
κοινωνικο-πολιτιστικές και συναισθηματικές
ζυμώσεις εντός ή/και εκτός σχολείου!!
25. την αξιολόγηση, τον αναστοχασμό και την πιθανή αναπροσαρμογή της
διδακτικής πράξης μέσω ερωτηματολογίου και συζήτησης στην τάξη για να
καταλήξει η ομάδα εάν επιθυμεί να επαναληφθεί ή όχι παρόμοιο σενάριο
αναδεικνύοντας τόσο τα θετικά σημεία όσο και τις δυσκολίες που
παρουσιάστηκαν (Τελικό συμπέρασμα : «Πότε θα το ξανακάνουμε;»)
Μέρος Δ΄: Δραστηριότητες που ακολούθησαν τη
μικροδιδασκαλία
Το μάθημα σου άρεσε ;ΝΑΙ ☺
ΟΧΙ ☻
Αν ναι, τι σου άρεσε περισσότερο;
Αν όχι, τι σε δυσκόλεψε περισσότερο;
Τι νομίζεις ότι έμαθες από
αυτό το μάθημα;
Η δουλειά σε ομάδες είναι ...
Αν ξανακάναμε το
ίδιο μάθημα ...
ΝΑΙ ☺
ΟΧΙ ☻
ΝΑΙ ☺
ΝΑΙ ☺
ΟΧΙ ☻
26. Οι μαθητές εν γένει αντέδρασαν θετικά, λειτούργησαν μέσα στις ομάδες τους και
ενεπλάκησαν στις δραστηριότητες που προτάθηκαν. Τα επίπεδα αταξίας παρέμειναν
ελεγχόμενα.
Η κατάκτηση του χειρισμού του οπτικού λόγου (οπτικός εγγραματισμός) ως ιδιαίτερο
συστατικό/στοιχείο του σύγχρονου πολιτισμού στο πλαίσιο του οποίου η επικοινωνία αποκτά
αυξανόμενο οπτικό χαρακτήρα αναδείχθηκε σε πρακτική ικανή να βελτιώσει τη στάση
των μαθητών απέναντι στο σχολείο.
Η χρήση της μητρικής γλώσσας ως διευκολυντικής παραμέτρου επικοινωνίας και η
εναλλαγή μητρικής και γλώσσας-στόχου ανάλογα με τη δραστηριότητα βοήθησε στην
επιτυχή εξέλιξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Θυμίζουμε ότι το ζητούμενο στη διδακτική ενότητα δεν είναι η παραγωγή συνεχούς λόγου
στη γλώσσα-στόχο, αλλά η ενταγμένη στη ροή του λόγου αποσπασματική χρήση
συστηματοποιημένης προϋπάρχουσας γνώσης στη γλώσσα-στόχο και η αφομοίωση και
εξοικείωση με νέα στοιχεία της.
Σημειώνουμε ότι σε όλη τη διάρκεια χρειάστηκε ο εκπαιδευτικός να παροτρύνει τους
μαθητές με ενθαρρυντικά σχόλια της μορφής «Μα παιδιά, είμαι σίγουρη ότι αυτό το ξέρετε
στα γαλλικά! Για να σας ακούσω! Ποιοι το θυμούνται;» επικεντρώνοντας στην
υποβόσκουσα ανταγωνιστικότητα που είχαμε διαγνώσει αρχικά.
Μέρος Ε΄: Γενικές παρατηρήσεις επί του Σχεδίου
Διδασκαλίας
27. Επειδή όμως η σχολική πραγματικότητα μπορεί να είναι πιο «περίπλοκη» από τη
συγκεκριμένη και το κοινό μας λιγότερο ή καθόλου ευαισθητοποιημένο, εξοικειωμένο με
την καινοτομία και τη γαλλική γλώσσα μπορούμε να κάνουμε τροποποιήσεις στη
διδακτική ενότητα, όπως επέκταση του χρόνου που θα αφιερώσουμε ή επιλογή κάποιων
δραστηριοτήτων, οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν ένα πιο εύκολο εκπαιδευτικό
σύνολο ή διαφοροποίηση κάποιων δραστηριοτήτων ώστε να προσαρμοστούν στις
δυνατότητες του κοινού μας.
Η διδακτική ενότητα μπορεί, μέσω της διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης και της
ευρύτερης συνεργασίας μεταξύ συναδέλφων, να συνδεθεί με άλλα γνωστικά αντικείμενα
του Δημοτικού σχολείου όπως : ιστορία, λογοτεχνία, εικαστικά, θεατρική αγωγή, άλλη ξένη
γλώσσα και να προκύψει μία ακολουθία Σχεδίων Μαθήματος ή ακόμη και ένα project
κάποιων μηνών, το οποίο θα μπορούσε να έχει μία κατάληξη που να εμπλέκει όλη τη
σχολική κοινότητα (π.χ να ολοκληρωθεί με μία εικαστική έκθεση, την κατασκευή
ενημερωτικού φυλλαδίου, την κατασκευή ακουστικού υλικού που θα συνοδεύει την
περιήγηση στο χώρο της έκθεσης, την κατασκευή αφίσας προβολής της έκθεσης
(πολυτροπικό κείμενο : εικόνα και κείμενα)….
Μέρος Ε΄: Γενικές παρατηρήσεις επί του Σχεδίου
Διδασκαλίας
28. Η εμπλοκή των μαθητών της συγκεκριμένης ηλικίας – σε διαφορετικούς βέβαια
βαθμούς – δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη αρκεί να είμαστε διατεθειμένοι ως εκπαιδευτικοί
να εμπλακούμε σε τέτοιες διαδικασίες και οι προσπάθειες να είναι συντονισμένες (σχολείο,
οικογένεια), συνεχείς και όχι αποσπασματικές, σθεναρές και ευέλικτες, διότι μόνο τότε η
προσπάθεια ευαισθητοποίησης και καλλιέργειας δεξιοτήτων και ικανοτήτων θα μπορούσε
να βοηθήσει τους μαθητές – όπως υποστηρίζει το ΔΕΠΠΣ - να βιώνουν ενεργά τη γλώσσα
στην πολλαπλότητά της, να την αξιοποιούν πραγματιστικά, αλλά και να την
απολαμβάνουν αισθητικά.
Ας αφήσουμε το μέλλον να … «μιλήσει» !!!!!!!!
Μέρος Ε΄: Γενικές παρατηρήσεις επί του Σχεδίου
Διδασκαλίας