Projekt nowelizacji ustawy o VAT wprowadzający nową matrycę stawek VAT to długo oczekiwane przez rynek zmiany, które mają ujednolicić i uprościć skomplikowaną do tej pory metodologię określania właściwych stawek podatku. Choć nowe wytyczne mają wejść w życie dopiero w styczniu 2020 r., już teraz przedsiębiorcy powinni zacząć przygotowania – oceniają eksperci PwC.

1. Nowa matryca stawek VAT
– zmiany od dawna oczekiwane
przez rynek
Listopad 2018
www.pwc.pl

2. PwC 2
Ministerstwo Finansów
opublikowało projekt
ustawy wprowadzający
nową matrycę stawek
VAT
9 listopada 2018 r. opublikowany został projekt nowelizacji
ustawy o VAT wprowadzający nową matrycę stawek VAT.
Publikacja projektu była wcześniej zapowiadana przez
przedstawicieli Ministerstwa Finansów oraz oczekiwana przez
rynek.
Projekt ustawy wprowadza rewolucyjne zmiany w metodologii
określania właściwych stawek VAT.
Zmiany wysokości stawek VAT w różnych grupach
asortymentowych.

3. PwC
Dotychczasowy system – przyczyny zmian
3
Zróżnicowanie stawek VAT w ramach jednej grupy towarowej
• Pieczywo – aktualnie stawka VAT na pieczywo uzależniona jest od szeregu czynników i może
wynosić 5%, 8% lub 23%. Wysokość stawki uzależniona jest od okresu przydatności do
spożycia oraz składu (np. zawartości cukru). Niemniej, jeżeli konserwant pełni w pieczywie
rolę inną niż konserwującą, to możliwe jest zastosowanie stawki najniższej.
• Przyprawy – stawka VAT uzależniona jest od tego, czy przyprawa jest ziołem w czystej
postaci, czy też stanowi mieszankę różnych składników. Jeżeli jednak przyprawa jest
mieszanką, to istotna jest zawartość składników korzennych.
• Orzechy – tu stawka wynosi generalnie 8%, ale dla laskowych i włoskich 5%.

4. PwC
Dotychczasowy system – przyczyny zmian
4
Niuanse wpływają na wysokość stawki VAT
Skład produktu – np. zawartość cukru, soli, czy soku.
Termin przydatności – do 14 dni/ powyżej 14 dni.
Przeznaczenie – do spożycia/ nie do spożycia
Przedsiębiorcy
powinni być
chemikami,
towaroznawcami
i technologami
żywności

5. PwC
Aktualnie nie istnieją prawnie wiążące i skuteczne narzędzia do potwierdzania prawidłowości
stosowanej stawki.
W praktyce podatnicy występują o wydanie opinii przez organy statystyczne, a następnie
wnioskują do organów podatkowych o wydanie interpretacji indywidualnych prawa podatkowego,
bazujących na opinii statystycznej.
Wydawane interpretacje organów statystycznych nie mają jednak charakteru decyzji. Mogą i są
zmieniane przez organ statystyczny bez mocy ochronnej dla podatnika.
Dotychczasowy system – przyczyny zmian
5
Brak narzędzi do wiążącego potwierdzania stawki VAT
Interpretacji indywidulane w zakresie stawek VAT mają charakter warunkowy.

6. PwC
Częste zmiany opinii statystycznych (bez trybu) powodują zamieszanie na rynku. Taka zmiana
zmiana może też działać wstecz.
Problem po stronie wszystkich uczestników łańcucha dystrybucji
(odpowiedzialność komercyjna vs. odpowiedzialność podatkowa).
Ten stan niepewności utrzymuje się od lat i prowadzi do niepotrzebnych sporów z organami
podatkowymi i między uczestnikami łańcucha dystrybucji.
Dotychczasowy system – przyczyny zmian
6
Brak stabilności w stosowaniu stawek VAT

7. PwC 7
Główne
projektowane
zmiany
Nomenklatura scalona w obrocie towarowym
1  Rezygnacja z PKWiU 2008 w obrocie towarowym
oraz określenie poziomu stawek VAT w oparciu
o nomenklaturę scaloną
 Oznacza to odejście od stosowanej od lat klasyfikacji
statystycznej i drastyczne skrócenie wielkości
załączników określających obniżone stawki VAT
 Nomenklatura scalona jest klasyfikacją szeroko
wykorzystywaną dla potrzeb VAT w krajach
europejskich
 Aktualnie w Polsce nomenklatura wykorzystywana
jest przykładowo dla potrzeb celnych i akcyzowych
 Od 1 stycznia 2020 r.

8. PwC 8
Główne
projektowane
zmiany
Wiążąca Informacja Stawkowa
 Wprowadzenie wiążącego narzędzia, służącego do
wsparcia podatników we właściwej klasyfikacji
towarów i usług dla celów VAT
 WIS funkcjonować ma na wzór indywidualnych
interpretacji podatkowych
 Organy klasyfikacyjne mają posiadać uprawnienia
do badań laboratoryjnych klasyfikowanych towarów
 Dokument o charakterze decyzji z walorem
ochronnym
 Tryb zmiany i tryb odwoławczy
 Od 1 kwietnia 2019 r.
2

9. PwC 9
Główne
projektowane
zmiany
Jednolita stawka w ramach grupy towarowej
Produkt Obecnie Według
projektu
Pieczywo 5%, 8%, 23% 5%
Orzechy 5%, 8% 5%
Warzywa
i przetwory
z warzyw
5%, 8% 5%
Jogurty,
jogurty
z ziarnami
5%, 8% 5%
Przyprawy 5%, 23% 8%
Napoje z
zawartością
soku
5%, 23% 23%
3

10. PwC 10
Główne
projektowane
zmiany
PKWiU 2015 dla usług
 Nomenklatura scalona dotyczy tylko obrotu towarowego
(nie ma w niej usług). Z tej przyczyny PKWiU pozostanie
właściwą klasyfikacją dla VAT w usługach, lecz zostanie
zaktualizowana do wersji z 2015
 Od 1 stycznia 2020 r.
 Alternatywą – tzw. opisówka – gorsze rozwiązanie
4

11. PwC
Jak klasyfikacja dla potrzeb VAT wygląda w innych krajach?
11
Nomenklatura scalona jest
wykorzystywana dla celów VAT
np. w Niemczech i Wielkiej
Brytanii
Przepisy VAT wprowadzają
jednolite stawki VAT na
poziomie tzw. „pozycji CN”,
czyli 4 pierwszych cyfrach kodu
nomenklatury scalonej
Oznacza to, że poszczególne
grupy towarowe w tych krajach
również opodatkowane są, co do
zasady, według jednolitej stawki

12. PwC
Nowa matryca stawek VAT: zmiany obierają właściwy kierunek
12
Prostota – ujednolicenie stawki VAT w ramach asortymentu oraz zmniejszenie liczby pozycji w
załącznikach do ustawy o VAT
Pewność – Wiążąca Informacja Stawkowa
Mniej zaburzeń konkurencji – większe prawdopodobieństwo stosowania takiej samej stawki VAT
dla takiego samego towaru przez różne podmioty

13. PwC
Nowa matryca stawek VAT to także wyzwania
13
Konsultacje
Ujednolicenie stawek VAT na poziomie grupy towarowej jest dużym
uproszczeniem w porównaniu do dotychczas funkcjonującego systemu.
W wielu przypadkach poziom stawek VAT może jednak ulec drastycznej
zmianie (zarówno in plus, jak i in minus). Dlatego tak ważne będą
konsultacje publiczne i wzięcie przez MF pod uwagę głosu
przedsiębiorców.
Wydane już interpretacje bezwartościowe
Zmiana przepisów pociąga za sobą konsekwencję w postaci utraty
ważności przez dotychczas wydane interpretacje. Podatnicy będą mieli 6
miesięcy na uzyskanie własnych WIS. W praktyce jednak, ze względu na
badania laboratoryjne, okres ten może okazać się jednak zbyt krótki.
Ogrom pracy administracyjnej
Przełożenie PKWiU 2008 na kody Nomenklatury Scalonej w przypadku
wielu przedsiębiorców stanowiło będzie bardzo duże obciążenie
administracyjne.

14. PwC
Kontakty
14
© 2018 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone.
W tym dokumencie nazwa „PwC” odnosi się do podmiotu lub podmiotów wchodzących w skład sieci PwC, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny. Dowiedz się więcej na www.pwc.com/structure.
W PwC Polska naszym celem jest budowanie zaufania wśród społeczeństwa i odpowiadanie na kluczowe wyzwania współczesnego świata. Jesteśmy siecią firm działającą w 157 krajach. Zatrudniamy ponad 208 tysięcy osób dostarczających naszym
klientom najwyższą jakość usług w zakresie audytu, doradztwa biznesowego oraz doradztwa podatkowego i prawnego. Poznaj szczegóły na www.pwc.pl.
Piotr Bielicz
Manager
Dział prawno-podatkowy PwC
Jakub Matusiak
Dyrektor
Dział prawno-podatkowy PwC
+48 519 50 4254+48 502 18 4468
piotr.bielicz@pwc.comjakub.matusiak@pwc.com