Luka podatkowa VAT w Polsce może zmniejszyć się w tym roku do poziomu 2% PKB z 2,9% PKB w 2016 r. Według prognozy ekspertów firmy doradczej PwC na podstawie danych za I półrocze luka VAT wyniesie ok. 39 mld zł, czyli o 13 mld zł mniej niż w poprzednim roku.
Wyłudzenia VAT - luka podatkowa w 2016 r. i prognoza na 2017 r.
1. Wyłudzenia VAT – luka podatkowa w 2016 r.
i prognoza na 2017 r.
Konferencja prasowa, 19 października 2017
www.pwc.pl
2. PwC 2
Celem PwC
jest budowanie społecznego zaufania
i rozwiązywanie kluczowych
problemów.
www.pwc.pl/onas
3. PwC 3
Najważniejsze
wnioski
W celu zapewnienia trwałego spadku luki VAT konieczne są
dalsze działania legislacyjne, systemowe oraz miękkie z zakresu
dialogu administracji z biznesem.
Luka VAT w 2017 r. spadnie do ok. 2% PKB i wyniesie ok. 39 mld
zł.
„Cofnięcie” luki w VAT do stanu z 2007 r. może oznaczać
wzrost wpływów z podatku VAT o 27,3 mld zł.
4. PwC 4
Skąd bierze się luka
podatkowa VAT? Szara
strefa
Luka
podatkowa
Błędy
w samowymiarze
Upadłość
podatników
OszustwaNiewydajność
poboru
podatków
Nieuczciwa
optymalizacja
podatkowa
Luka VAT to zjawisko złożone
– oszustwa podatkowe to
ważny, ale nie jedyny jej
element.
6. PwC 6
Dotychczasowe wpływy
z VAT wskazują na
możliwość znacznej
redukcji luki VAT w roku
2017.
Miesięczne wpływy z VAT w latach 2015-2017*
Od stycznia do sierpnia 2017 roku
comiesięczne wpływy z VAT były
znacząco wyższe niż w analogicznych
okresach lat ubiegłych.
Największe różnice odnotowano w
pierwszych miesiącach roku na skutek
„przesunięcia” części dochodów z 2016 na
2017 rok poprzez przyspieszenie zwrotów
podatku w grudniu 2016.
0
5
10
15
20
25
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
MiliardyPLN
2015 2016 2017
*Dane do sierpnia 2017, źródło: Ministerstwo Finansów
7. PwC
Za wzrost dochodów VAT w tym roku w podobnym stopniu odpowiada
wzrost dochodów brutto i spadek zwrotów
7
Wpływy VAT w latach 2016 i 2017 oraz ich hipotetyczna wartość gdyby wzrost
wynikał wyłącznie ze wzrostu wpływów brutto.
17
24
30
43
53
62
76
86
96
110
121
127
18
26
34
48
60
72
86
22
34
42
57
69
80
95
107
-
20
40
60
80
100
120
140
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
mldPLN
2016_netto 2017_brutto 2017_netto
Poprawa dochodów z VAT w roku
2017 to nie tylko spadek zwrotów,
ale też przyrost dochodów brutto.
Nawet gdyby wartość zwrotów w
roku 2017 była taka sama jak w
roku 2016, to i tak do lipca wartość
dochodów z VAT byłaby o 13%
wyższa niż rok wcześniej.
Zwroty najsilniej ograniczono na
początku roku, na skutek ich
przyspieszenia w grudniu 2016. Ich
znaczenie dla poprawy całkowitych
dochodów najprawdopodobniej
będzie do końca roku spadać.
8. PwC
Za wzrost dochodów VAT w tym roku w podobnym stopniu odpowiada
wzrost dochodów brutto i spadek zwrotów
8
Rozbicie wzrostu dochodów z VAT w roku 2017 na wzrost brutto i spadek zwrotów. Wartości narastająco w poszczególnych
miesiącach.
5%
8%
12% 13% 14%
15%
13%
25%
40% 41%
33%
30%
28%
24% 24%
13% 12% 12% 12% 13%
22%
21% 19% 19%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
2017_brutto 2017_netto trend 1 trend 2
9. PwC
Luka podatkowa VAT spadnie w roku 2017 do 2% PKB
9
Zmiany luki VAT jako odsetka PKB w Polsce w latach 2006-2017 – szacunki i prognoza PwC
Dochody z VAT wzrosną w roku 2017 o około 19% w ujęciu rocznym i wyniosą nieco ponad 150 mld złotych.
Będzie to oznaczało spadek wielkości luki VAT w roku 2017 do około 2% PKB. Spadek byłby nieco niższy gdyby nie „przesunięcie” dochodów
z 2016 na 2017 roku.
1,0%
0,6%
1,0%
1,5% 1,5%
1,9%
2,3%
2,9%
2,4%
2,8% 2,9%
2,0%
0,0%
0,5%
1,0%
1,5%
2,0%
2,5%
3,0%
3,5%
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
ProcentPKB
Luka VAT
10. PwC
Nadal istnieją możliwości dalszej redukcji luki VAT
10
Potencjalna możliwość redukcji* luki w latach 2006-2017
Powrót do sytuacji z roku 2007 mógłby oznaczać dodatkowe 27,3 mld PLN dla Skarbu Państwa w 2017 r.
* Potencjonalna możliwość redukcji luki zdefiniowana jest jako dodatkowe wpływy do Skarbu Państwa w wyniku zmniejszenia luki do jej rozmiarów (w relacji do PKB) z roku 2007.
4,2 5,1
12,5 12,9
19,2
27,4
36,9
30,9
38,1
41,0
27,3
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
mldPLNponadpoziomz2007
11. PwC
Pakiet paliwowy – przykład efektywności działania legislacyjnego
(WNT oleju napędowego)
11
Turnover declared by Reporter Turnover
Cumulative difference between turnover declared by Reporter and turnover declared
by Partner
2017 2016 2015 2014 2013 2012
January 76,041,180 37,396,922 47,286,154 43,631,907 44,399,441 38,993,170
February 108,966,754 51,536,047 76,414,570 54,548,241 50,878,396 41,169,729
March 131,535,399 59,483,034 54,432,407 66,532,254 46,100,462 67,029,041
April 81,403,290 49,933,554 61,750,995 98,268,359 59,999,043 62,117,614
May 83,997,090 59,730,786 56,700,862 70,356,794 52,602,908 44,150,276
June 73,336,239 73,450,793 70,730,510 87,915,456 36,783,129 56,657,438
July 60,447,622 64,833,753 54,092,794 51,124,108 56,392,667
August 71,038,874 52,675,862 53,259,773 48,655,873 80,287,193
September 94,548,459 74,441,581 95,849,147 48,395,475 92,380,167
October 88,609,582 55,438,623 76,101,366 64,111,462 95,301,172
November 107,980,855 61,779,537 87,315,714 57,810,668 79,699,866
December 103,240,349 44,028,514 56,298,792 38,542,207 43,726,406
Grand Total 555,279,952 857,396,877 720,513,368 844,170,597 599,403,172 757,904,739
100M
50M
0M
Turnover
Date
2012 2013 2014 2015 2016 2017
Turnover declared by Reporter vs Turnover declared by Partner
-10000%
0M
200M
100M
-5000%
0%
-15000%
2012 2013 2014 2015 2016 2017
Difference
Reporter
Turnover
-4B
0M
100M
50M
-2B
0B
2012 2013 2014 2015 2016 2017
Cumulative
difference
Turnover
12. PwC
Co zrobić, żeby luka VAT zmniejszała się dalej?
12
Uszczelnianie VAT
ma też efekty
uboczne w postaci
szeregu
postępowań
prowadzonych
wobec
przedsiębiorców.
Analityka
Dużą skuteczność w bieżącej identyfikacji towarów
wrażliwych dają działania analityczne wykorzystujące
dane o obrocie towarowym pomiędzy poszczególnymi
krajami UE.
Podzielona płatność
Na gruncie systemowym jest to rozwiązanie skutecznie
zawężające pole do popełniania najbardziej typowych
oszustw podatkowych; procedowany projekt zmian
legislacyjnych zakłada dobrowolność stosowania tego
mechanizmu przez podatników, co wymaga działań
edukujących rynek oraz realnego systemu zachęt dla
przedsiębiorców.
Działania miękkie
Przykład prowadzonych obecnie przez MF konsultacji
społecznych w zakresie przesłanek należytej
staranności w VAT.
Efektywne wykorzystanie gromadzonych
danych przez lokalne urzędy skarbowe
(np. z wykorzystaniem rozwiązań
real-time AI)
Skuteczna walka z wyłudzeniami VAT wymaga, aby
gromadzone już na chwilę obecną ogromne ilości
danych byli w stanie analizować i wyciągać z nich
wnioski przedstawiciele administracji skarbowej na
poziomie urzędów skarbowych.
13. PwC
Narzędzie wskazuje wysoki
poziom ryzyka na towarze
Początek kontroli
podatkowych
Wprowadzenie
odwrotnego obciążenia
VAT FraudTracker – analityka na bazie danych statystycznych – przykład
historyczny dla Polski (telefony komórkowe)
13
2012 2013 2014 2015 2016
200M
100M
0M
100%
50%
0%
DifferenceReporterTurnover
14. PwC 14
Podsumowanie
„Cofnięcie” poziomu luki w VAT do stanu z 2007 r. może oznaczać wzrost
wpływów z podatku VAT o 27,3 mld PLN
Jedną z przyczyn prognozowanego spadku luki VAT jest determinacja
Ministerstwa Finansów, aby uszczelnić system podatkowy, poparta
dodatkowo konkretnymi działaniami legislacyjnymi.
Potrzebne są dalsze działania legislacyjne, systemowe oraz miękkie
z zakresu dialogu administracji z biznesem, aby ten trend mógł się utrzymać.
15. PwC
Dotychczasowe raporty i wyliczenia PwC dotyczące luki VAT
15
2 3
4 5
1
Straty Skarbu Państwa
w VAT
(maj 2013)
Luka podatkowa w VAT –
jak to zwalczać?
(styczeń 2014)
Aktualizacja wyliczeń luki
VAT na 2014 roku
(listopad 2014)
Aktualizacja wyliczeń luki
VAT na 2016 roku
(listopad 2016)
Aktualizacja wyliczeń luki
VAT na 2015 roku
(listopad 2015)
16. PwC
Zapraszamy do kontaktu
16
Tomasz Kassel
Partner w PwC
Kom. +48 502 184 846
tomasz.kassel@pwc.com
Jan Tokarski
Dyrektor
Kom. +48 502 184 651
jan.tokarski@pwc.com
Tomasz Pabiański
Dyrektor
Kom. +48 502 18 4952
tomasz.pabianski@pwc.com
Mateusz Walewski
Starszy ekonomista PwC
Kom. +48 519 506 956
mateusz.walewski@pwc.com
Tomasz Barańczyk
Partner zarządzający działem
prawno-podatkowym w PwC
Kom. +48 502 184 852
tomasz.baranczyk@pwc.com