การเรียนรู้(ตลอดชีวิต)คืออะไร โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช เสนอในโครงการเสวนาออนไลน์ทางวิชาการ ประจำปี 2564 “การเรียนรู้ตลอดชีวิต : การพัฒนาที่ท้าทายในภาวะวิกฤติ COVID-19” จัดโดย หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนามนุษย์และสังคม ณ คณะศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วันที่ 11 สิงหาคม 2563 เวลา 08.00 – 12.30 น.

1. การเรียนรู้(ตลอดชีวิต)คืออะไร
วิจารณ์ พานิช
กรรมการสภามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
เสนอในโครงการเสวนาออนไลน์ทางวิชาการ ประจาปี 2564 “การเรียนรู้ตลอดชีวิต : การพัฒนาที่ท้าทายในภาวะวิกฤติ COVID-19” จัดโดย
หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนามนุษย์และสังคม ณ คณะศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วันที่ 11 สิงหาคม 2563
เวลา 08.00 – 12.30 น.

2. • คือกระบวนการที่ซับซ้อน หลากมิติ หลาย
ระดับ
• กระบวนการที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ /
สัญชาตญาณ (nature)
• กระบวนการที่ฝึกให้มีสัมฤทธิผลสูงได้
(nurture) … Learning Skills … Self-
Directed Learners … Learning How to
Learn
2556
การเรียนรู้คืออะไร
2556
2563

3. • คือกระบวนการที่ซับซ้อน หลากมิติ หลาย
ระดับ
• กระบวนการที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ /
สัญชาตญาณ (nature)
• กระบวนการที่ฝึกให้มีสัมฤทธิผลสูงได้
(nurture) … Learning Skills … Self-
Directed Learners … Learning How to
Learn
2556
การเรียนรู้คืออะไร
2556
2563

4. https://www.merriam-webster.com/dictionary/learning
• the act or experience of one that learns
• knowledge or skill acquired by instruction or study
• modification of a behavioral tendency by experience

5. What is the real meaning of learning?
• the activity or process of gaining knowledge or skill by
studying, practicing, being taught, or experiencing something
• the activity of someone who learns.
• knowledge or skill gained from learning.

6. ข้อพึงระวัง
• สัญชาตญาณใฝ่รู้ของมนุษย์ ถูกลดทอนได้โดยการเลี้ยงดู การศึกษา
และวัฒนธรรม
• การศึกษาในปัจจุบัน เพิ่มหรือลดทอนความใฝ่รู้ของเด็กไทย
• ... เพราะสอนให้เชื่อ รับถ่ายทอดโดยไม่ตั้งข้อสงสัย Transfer-
based learning vs Inquiry-based learning

7. การเรียนรู้ที่ถูกต้อง
• ผู้เรียนเป็นเจ้าของ … Self-directed learning
• ผู้เรียน สร้าง ความรู้ใส่ตัว
• ผู้เรียน รู้/กาหนด เป้าหมาย รู้คุณค่า อยากรู้
• ผู้เรียน รู้วิธีเรียน รู้วิธีประเมิน ประเมินผลการเรียนรู้
ของตนเองได้ ปรับปรุงวิธีเรียนของตนเองได้ ... เรียน
metacognition
• เรียนรู้วิธีเปลี่ยนแปลงตนเอง
2558

8. การเรียนรู้ที่ถูกต้อง (๒)
• เรียนครบด้าน ASKV – Attitude, Skills,
Knowledge, Values
• เพื่อ “สุขภาวะ” (well-being) ของตนเอง
ครอบครัว ชุมชน สังคม และโลก
• ดู Education 2030 OECD
• เพื่อสร้าง “ความเป็นผู้ก่อการ” (Agency) ที่มีความ
รับผิดชอบ ไม่ใช่พลเมืองที่ว่านอนสอนง่าย รอรับคาสั่ง

9. การเรียนรู้ตลอดชีวิตคืออะไร
• คือ มาตรการ 70 : 20 : 10
• คือ เครื่องมือเผชิญ VUCA World
• คือ กระบวนการที่เกิดขึ้นในทุกย่างก้าว ทุกกิจกรรม ในชีวิต
• คือ Transformative learning
• คือการรับรู้ (acquisition) ข้อมูล ตามด้วยการใคร่ครวญสะท้อนคิด
(reflection) หาความหมาย ในมิติที่ลึกและเชื่อมโยง หลายแง่หลายมุม
• คือทักษะ collective learning : learning and sharing

10. การเรียนรู้ตลอดชีวิตคืออะไร
• คือ มาตรการ 70 : 20 : 10
• คือ เครื่องมือเผชิญ VUCA World
• คือ กระบวนการที่เกิดขึ้นในทุกย่างก้าว ทุกกิจกรรม ในชีวิต
• คือ Transformative learning
• คือการรับรู้ (acquisition) ข้อมูล ตามด้วยการใคร่ครวญไตร่ตรอง
(reflection) หาความหมาย ในมิติที่ลึกและเชื่อมโยง หลายแง่หลายมุม
• คือทักษะ collective learning : learning and sharing

11. การเรียนรู้ตลอดชีวิตคืออะไร
• คือ มาตรการ 70 : 20 : 10
• คือ เครื่องมือเผชิญ VUCA World
• คือ กระบวนการที่เกิดขึ้นในทุกย่างก้าว ทุกกิจกรรม ในชีวิต
• คือ Transformative learning
• คือการรับรู้ (acquisition) ข้อมูล ตามด้วยการใคร่ครวญไตร่ตรอง
(reflection) หาความหมาย ในมิติที่ลึกและเชื่อมโยง หลายแง่หลายมุม
• คือทักษะ collective learning : learning and sharing

12. LLL ที่เรามักละเลย
• การเรียนรู้ด้านใน เพื่อยกระดับจิตใจของตนเอง
• เริ่มจากการศึกษาพื้นฐาน
• การฝึกทาความเข้าใจ และแสดงความเข้าใจ ความรู้สึก
นึกคิดของผู้อื่น และของตนเอง … Empathy
• Attitudes & Values Learning
• Socio-emotional learning
• บูรณาการอยู่ในการเรียนรู้ SK