2. FONOLOGI
* Definisi – Cabang ilmu bahasa yang
mengkaji bunyi-bunyi yang berfungsi dalam
sesuatu bahasa (Bunyi Bahasa)
* Kajian terbahagi 2:
i.Fonetik
ii.Fonemik
* Fonetik – mengkaji segala bunyi bahasa
yang dihasilkan oleh alat pertuturan
manusia dan memberikan lambang
kepada bunyi tersebut
3. * 3 pendekatan dalam kajian fonetik ;
i.Penyebutan
ii.Pendengaran
iii.Sifat bunyi
* Pendekatan penyebutan – meneliti cara
bunyi bahasa dihasilkan oleh alat artikulasi
-Turut disebut sebagai fonetik artikulasi
* Pendekatan pendengaran – melibatkan alatalat yang canggih untuk mengkaji
pendengaran dan tanggapan bunyi bahasa
4. * Pendekatan sifat bunyi – alat seperti
palatogram, letromiografi dan laringoskopi
digunakan untuk mengkaji sifat fizikal bunyi
bahasa.
- Dikenal juga sebagai fonetik akustik
* FONEMIK – cabang fonologi yang
menganalisis sistem sesuatu bahasa secara
sinkronik.
-Tujuannya untuk mengenal pasti fonem
dalam sesuatu bahasa dan menghasilkan
sistem tulisan atau ejaan bagi bahasa
tersebut
5. *Dalam bidang fonologi aspek yang perlu
difahami ialah konsep;
i.Bunyi
ii.Fonem
iii.Huruf
iv.Suku kata
*BUNYI – tidak semua bunyi yang dihasilkan
dikaji, yang dikaji hanya bunyi bahasa
* Bunyi bahasa bermaksud bunyi yang
bermakna dalam pertuturan
6. * Dalam pertuturan bunyi yang diucapkan
adalah berentetan (tidak terputus-putus)
* Dalam kajian fonologi, bunyi tersebut
dipenggalkan menjadi unit kecil – disebut
bunyi penggalan atau fon
* Dalam penulisan, fon ditulis dalam
kurungan [ ] yang menandakan fon itu
merupakan bentuk bunyi bahasa.
Sebagai contoh ; kata pagi terdiri daripada
bunyi atau fon [p], [a], [g], [i]
7. * Dalam bahasa tertentu, terdapat bunyi yang
tidak dapat dipenggalkan. Bunyi ini disebut
bunyi suprapenggalan
-Sebagai contoh dalam BI unsur kepanjangan
membezakan makna antara sit [sit] dengan
seat [si:t]
* Dalam B. Arab pula unsur kepanjangan
membezakan makna antara na’iimun yang
bermaksud bahagia dangan kata naa’imun
yang bermaksud lembut atau licin
8. * FONEM – unit bahasa yang terkecil yang
berfungsi dalam sesuatu bahasa. Juga disebut
sebagai bunyi bahasa
* Fonem berfungsi membezakan makna kata.
Sebagai contoh; kata pagi dan padi
mempunyai makna yang berbeza disebabkan
perbezaan bunyi [g] dan [d]
- Oleh itu, bunyi [g] dan [d] dianggap sebagai
dua fonem yang berbeza. Pasangan kata itu
pula dikenal sebagai pasangan terkecil
berkontras
9. * Tanda kurungan [ ] akan berubah menjadi
tanda / / untuk menunjukkan status fonem
Sbg. cth. [p], [a], /g/, [i]
[p], [a], /d/, [i]
* Dalam BM, terdapat fonem yang ciri
fonetiknya sama tetapi berlainan bunyinya
apabila hadir pada kedudukan yang berbeza.
Sbg. cth – bunyi [p] yang hadir di awal kata
paku dihasilkan sbg bunyi letupan yang
sempurna tetapi apabila hadir di akhir kata
spt pada kata tutup bunyi letupan tidak
disempurnakan.
- Varian fonem yang berdasarkan kedudukan
dikenali sebagai alofon
10. * HURUF – lambang yang diberikan kepada
fonem . Lambang ini menghasilkan bahasa
dlm btk tulisan
* Perbezaan fonem dengan huruf ialah,
FONEM merupakan bunyi, HURUF merupakan
tulisan
* Dalam Sistem Ejaan Rumi BM terdapat 26
huruf Rumi yang melambangkan 26 bunyi
konsonan dan 6 bunyi vokal
* Bunyi konsonan – 21 huruf tunggal dan
5 huruf gabungan atau digraf
(gh, kh, ng, ny, sy)
11. * 6 bunyi vokal dilambangkan oleh 5 huruf
iaitu a, e, i,o,u. Huruf e melambangkan 2
fonem (bunyi) iaitu e pepet dan e taling
* Terdapat juga 3 fonem diftong yang
dilambangkan oleh 3 pasangan huruf vokal
iaitu ai, au, dan oi
* SUKU KATA – pecahan pd sesuatu kata yg
terdiri drpd satu vokal atau gabungan vokal
dengan konsonan. Sbg cth, kata anak terdiri
drpd dua suku kata iaitu a dan nak
12. * Suku kata hanya akan terbentuk dgn adanya
bunyi vokal
* Dlm BM, suku kata terbahagi 2;
i.Suku kata terbuka – berakhir dgn vokal
ii.Suku kata tertutup – berakhir dgn konsonan
* cth suku kata terbuka - cuba terdiri drpd dua
suku kata iaitu cu dan ba atau berpola KV +KV
* cth suku kata tertutup - sampan terdiri
daripada dua suku kata iaitu sam dan pan
atau berpola KVK + KVK
13. * Terdapat 11 pola suku kata dalam BM;
i.V – anak, dia
ii.VK – unta, diam
iii.KV – kapal, asli
iv.KVK – lampu, pasang
v.KKV – program, drama
vi.KKVK – blok, ekspres
vii.VKK - eksperimen
viii. KVKK – bank, injunksi, saspens
ix.KKVKK - kompleks
x.KKKV – skru, stratifikasi
xi.KKKVK- spring, infrastruktur
14. * 4 pola yang pertama merupakan pola umum
suku kata dalam BM manakala 7 yang
berikutnya merupakan pola pinjaman drpd BI
* Terdapat 4 pola suku kata terbuka dan
7 pola suku kata tertutup
