Παρουσίαση της ενότητας για το μάθημα Αρχαία Ιστορία Α΄ Λυκείου

1. ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΣ
ΚΟΣΜΟΣ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1

2. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
2
Τι απέγινε το
κράτος του Μ.
Αλεξάνδρου μετά
το θάνατό του;

3. Η ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΟΥ Μ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
• Αμέσως μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου (323 π.Χ.)
προέκυψε έντονο το πρόβλημα της διαδοχής, αφού δεν
υπήρχε νόμιμος και ικανός διάδοχος.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
3
Αρχικά αναγνωρίστηκε η
συμβασιλεία στον ετεροθαλή
αδελφό του, το Φίλιππο
Αρριδαίο (Φίλιππος Γ'),
ανίκανο να κυβερνήσει, και
στον αναμενόμενο γιο του
από τη Ρωξάνη (Αλέξανδρος
Δ').
Αμέσως εκδηλώθηκαν
διασπαστικές τάσεις στην
αυτοκρατορία που πήραν τη
μορφή εξεγέρσεων,
απελευθερωτικών πολέμων
και συγκρούσεων για τη
διαδοχή.
Και οι δύο
πιθανοί διάδοχοι
δεν είχαν τις
προϋποθέσεις να
διεκδικήσουν
δυναμικά την
εξουσία και να
διατηρηθούν στο
θρόνο.

4. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
4
Τι σημαίνει η
λέξη
ελληνιστικός;
https://www.greek-
language.gr/greekLang/modern_greek/tool
s/lexica/triantafyllides/index.html
Αναζητήστε τον ορισμό της λέξης

5. ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
5
https://bit.ly/30j0M0K
Από τη μάχη στην Ιψό της Φρυγίας (301 π.Χ.) προέκυψαν τέσσερα βασίλεια:
το βασίλειο της Αιγύπτου με τον Πτολεμαίο
το βασίλειο της Συρίας με το Σέλευκο
το βασίλειο της Μακεδονίας με τον Κάσσανδρο
το βασίλειο της Θράκης με το Λυσίμαχο

6. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 6

7. ΕΝΙΑΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
• Ο ελληνιστικός κόσμος, Έλληνες και αλλοεθνείς, λειτούργησαν μέσα
σε ένα ενιαίο οικονομικό σύστημα.
• Τα κυριότερα οικονομικά στοιχεία που αφορούσαν τις ελληνικές
πόλεις-κράτη και την περσική αυτοκρατορία, συγχωνεύτηκαν μέσω
της χρήσης
• κοινού νομισματικού συστήματος
• κοινής δημοσιονομικής πολιτικής
• κοινού τρόπου συναλλαγών
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
7
Την κατάλυση της περσικής αυτοκρατορίας και την εξάπλωση
του Ελληνισμού στην Ανατολή ακολούθησαν σημαντικές
μεταβολές στον οικονομικό τομέα, που επηρέασαν στη
συνέχεια τη δομή των ελληνιστικών βασιλείων.

8. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟ
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΙΚΗ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Οι βασιλείς ήταν
κάτοχοι όλης της γης
και του μεγαλύτερου
μέρους της
παραγωγής.
Η πλούσια γεωργική
παραγωγή και η
ανταλλαγή των
παραγόμενων
αγαθών μεταξύ των
βασιλείων άνοιξαν
νέους ορίζοντες στο
εμπόριο.
Για τη διευκόλυνση των
συναλλαγών
χρησιμοποιήθηκαν τα
ελληνικά νομίσματα
και αποσύρθηκαν τα
περσικά. Παράλληλα
δημιουργήθηκαν
τράπεζες και
χρησιμοποιήθηκαν
επιταγές.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
8

9. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
9
Αργυρό τετράδραχμο του Πτολεμαίου Α΄
ιδρυτή της δυναστείας των Λαγιδών. Στη
μια πλευρά φέρει το κεφάλι του Πτολεμαίου
με βασιλικό διάδημα και στην άλλη αετό.
Οι βασιλείς των ελληνιστικών βασιλείων έκοψαν δικά τους
νομίσματα που έφεραν στη μία όψη ανάγλυφο της
κεφαλής τους και στην άλλη σύμβολα της δυναστείας
τους.
Τα νομίσματα αυτά εκτόπισαν τους περσικούς δαρεικούς
και διευκόλυναν τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των
λαών της Μεσογείου.

10. ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 10

11. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
11
Συγκεντρωτική
εξουσία, απόλυτος
άρχοντας με
θρησκευτικές,
στρατιωτικές και
πολιτικές εξουσίες

12. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
12
 Όσοι ασχολήθηκαν με
το εμπόριο και τις
τραπεζικές επιχειρήσεις
 Όσοι άσκησαν εξουσία
ως βασιλικοί υπάλληλοι
διαμόρφωσαν μια
προνομιούχο τάξη,
μια αστική τάξη που
αποτελούνταν κυρίως
από Έλληνες και
λίγους ελληνίζοντες
γηγενείς.

13. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
13
Το μεγαλύτερο μέρος των
γηγενών ήταν
• εργάτες και
• μικροκαλλιεργητές
που συγκεντρώθηκαν στις
μεγαλουπόλεις για αναζήτηση
καλύτερης τύχης.

14. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
14
Μέσα σε αυτό το σύστημα οικονομικών
σχέσεων ευνοήθηκε η ανάπτυξη της
δουλείας.
Όπου δεν επαρκούσε η εργασία των
ελεύθερων πολιτών, χρησιμοποιήθηκαν
δούλοι.
Η εξαρτημένη εργασία δουλοπαροικιακού
χαρακτήρα που ίσχυε στην Ανατολή,
μολονότι δεν εγκαταλείφθηκε, δεν
επαρκούσε πλέον για να καλύψει τις
ανάγκες της πλούσιας διαβίωσης των
ηγεμόνων και των ανώτερων στρωμάτων.
Οι ανάγκες αυτές καλύφθηκαν κυρίως με τη
χρησιμοποίηση δούλων.

15. ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 15

16. ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
• Οι ηγεμόνες
• συγκέντρωσαν στο πρόσωπο τους όλες τις εξουσίες και
• κυβέρνησαν με ένα επιτελείο από Έλληνες και λίγους
γηγενείς που ανήκαν σε ανώτερα οικονομικά στρώματα και
είχαν εξελληνιστεί.
• Την αίγλη των ηγεμόνων επαύξανε η λατρεία που τους
αποδιδόταν από τους υπηκόους.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
16
Το σύστημα διακυβέρνησης στα ελληνιστικά
βασίλεια ήταν η απόλυτη μοναρχία
Σ' αυτό το σύστημα της απόλυτης μοναρχίας ο
πολίτης ,
ενδιαφερόταν μόνο για το .

17. ΝΕΑ ΚΕΝΤΡΑ
• Το κέντρο βάρους μετατοπίστηκε από τη
μητροπολική Ελλάδα στις μεγαλουπόλεις της
Ανατολής.
• Δημιουργήθηκαν νέα διοικητικά, οικονομικά
και πολιτιστικά κέντρα του ελληνιστικού
κόσμου όπως
• η Αλεξάνδρεια
• η Αντιόχεια
• η Πέργαμος
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
17

18. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
18

19. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
19
Αναπαράσταση του 19ου αιώνα που απεικονίζει
περιοχή της αρχαίας Αλεξάνδρειας
https://bit.ly/2PJQxR5
Χρυσό οκτάδραχμο του Πτολεμαίου Γ', το
οποίο εξέδωσε ο γιος του, Πτολεμαίος Δ',
προς τιμήν του θεοποιημένου πατέρα του.
Πηγή: https://bit.ly/30mhqMV

20. Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ
Ο ελλαδικός χώρος κυβερνήθηκε κατά τα πρότυπα της
μακεδονικής βασιλείας.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
20
Κάποιες πόλεις-κράτη (Αθήνα,
Σπάρτη, Ρόδος, Δήλος και
άλλες) διατήρησαν την
αυτονομία τους,
υπακούοντας πολλές φορές
στις επιθυμίες των βασιλέων.
Άλλες περιοχές του ελλαδικού χώρου
για να διατηρήσουν την αυτονομία
τους οργανώθηκαν σε ομοσπονδίες,
όπως συνέβη με τους Αιτωλούς και
τους κατοίκους της Αχαΐας

21. ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Μελετάτε την ενότητα 1.2 Τα χαρακτηριστικά του ελληνιστικού
κόσμου σελίδες 127-129 (έως τους κατοίκους της Αχαΐας)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
21

22. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
22