Luận văn Vai trò của phật giáo trong đoàn kết xã hội ở thành phố hồ chí minh hiện nay.docx

Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com - Tải miễn phí - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
VAI TRÒ CỦA PHẬT GIÁO TRONG ĐOÀN KẾT XÃ HỘI Ở
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY
HÀ NỘI –Năm 2022

1
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU...........................................................................................................3
1. Tính cấp thiết của đề tài ..................................................................................3
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài........................................................5
3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài......................................................................9
3.1. Mục đích của luận văn...............................................................................9
3.2. Nhiệm vụ của luận văn ..............................................................................9
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..................................................................10
4.1. Đối tượng nghiên cứu..............................................................................10
4.2. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................10
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu...............................................10
5.1. Phương pháp luận....................................................................................10
5.2. Phương pháp nghiên cứu .........................................................................10
6. Những đóng góp của đề tài:...........................................................................11
7. Kết cấu của luận văn .....................................................................................11
NỘI DUNG......................................................................................................12
Chương 1: KHÁI QUÁT VỀ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH VÀ VAI TRÒ ĐOÀN
KẾT XÃ HỘI CỦA PHẬT GIÁO .....................................................................12
1.1. Khái quát về Thành phố Hồ Chí Minh.........................................................12
1.1.1. Địa lý, dân cư, kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội.....................................12
1.1.2. Phật giáo Thành phố Hồ Chí Minh ........................................................13
1.2. Vai trò của Phật giáo trong đoàn kết xã hội .................................................16
1.2.1. Khái niệm đoàn kết, điều kiện đoàn kết theo Phật giáo..............................18
Tiểu kết chương 1.............................................................................................21
Chương 2: BIỂU HIỆN VÀ VAI TRÒ ĐOÀN KẾT XÃ HỘI CỦA PHẬT GIÁO
Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH QUA MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG CỤ THỂ.........22

2
2.1. Phật giáo thực hiện đoàn kết xã hội góp phần phát triển kinh tế - văn hóa ở
thành phố Hồ Chí Minh.....................................................................................22
2.1.1. Đoàn kết xã hội, thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững, giữ môi trường ổn
định...............................................................................................................22
2.1.2. Đoàn kết xã hội xây dựng, phát huy bảo tồn văn hóa công đồng các dân
tộc.................................................................................................................22
2.2. Phật giáo thực hiện đoàn kết xã hội làm tốt an sinh xã hội :..........................22
2.2.1. Đoàn kết cùng nhau thực hiện tốt các chương trình xóa đói giảm nghèo, an
sinh xã hội ở thành phố Hồ Chí Minh..............................................................22
2.2.2. Đoàn kết cùng nhau thực hiện các hoạt động từ thiện xã hội, phát huy tốt
vai trò của Phật giáo.......................................................................................23
2.3. Đảm bảo an ninh an toàn xã hội..................................................................23
2.4. Tham gia xây dựng chính quyền và các tổ chức chính trị, xã hội ..................23
Tiểu kết chương 2.............................................................................................23
Chương 3: MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA QUA NGHIÊN CỨU ..........................24
3.1. Một số vấn đề đặt ra qua nghiên cứu:..........................................................24
3.1.1. Tính chặt chẽ và sự thống nhất trong Phật giáo. .....................................24
3.1.2. Nhận thức của cán bộ trong hệ thống chính trị và xã hội về vai trò của Phật
giáo trong đoàn kết xã hội. .............................................................................24
3.1.3. Chủ trương, chính sách, pháp luật để phát huy nguồn lực tôn giáo. .........24
3.2. Khuyến nghị ..............................................................................................24
3.2.1. Đối với giáo hội Việt Nam....................................................................24
3.2.2. Đối với chính quyền mặt trận tổ quốc Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh
.....................................................................................................................24
Tiểu kết chương 3.............................................................................................24
KẾT LUẬN......................................................................................................24
PHỤ LỤC ........................................................................................................24
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................25

3
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố khá trẻ, tuy mới trên 300 năm song
đây là Thành phố năng động, phát triển và lớn nhất cả nước, hiện nay dân số Thành
phố trên 9 triệu người có hộ khẩu thường trú và nhiều triệu người lao động tạm
trú.1
Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế, là cửa ngõ giao lưu quốc tế,
bởi vậy thành phố không chỉ là nơi tập trung đông dân số mà còn là địa phương đa
dạng về hoạt động tôn giáo, ở nơi đây hiện diện hầu như tất cả các tôn giáo trên cả
nước. Trong quá trình phát triển của Thành phố, các tôn giáo với đặc trưng của
triết lý nhân sinh đã góp phần không nhỏ vào việc đoàn kết xã hội, cùng góp phần
chung tay xây dựng Thành phố phát triển. Trong số các tôn giáo ấy Phật giáo là tôn
giáo có triết lý rất gần giũi với đời sống xã hội, điều đó cho thấy qua các phương
châm: “ Phậtpháp bấtly thế gian” hay “lục hòa cộng trụ” “phục vụ chúng sinh là
cúng dàng Chư Phật”,…Từ phương châm hành đạo đó, Phật giáo luôn có những
hoạt động tích cực để góp phần làm giảm bớt những hạn chế, tiêu cực luôn phát
sinh trong đời sống xã hội, đồng thời xây dựng cuộc sống hài hòa về mặt tinh thần
và vật chất…Trong tiến trình lịch sử đã qua, cũng như trong công cuộc xây dựng
và bảo vệ Tổ Quốc ngày nay, Phật giáo tại thành phố Hồ Chí Minh luôn thể hiện là
tôn giáo “nhập thế” phát huy triết lý vì nhân sinh để xây dựng tinh thần đoàn kết
cộng đồng, đoàn kết của các tôn giáo, chung tay phát huy nguồn lực của tôn giáo,
khơi dậy sức mạnh tổng hợp thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới vì mục tiêu:
“dân giàu, nướcmạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, góp phần thực hiện nhiệm
vụ quan trọng luôn được Đảng, Chính quyền quan tâm khuyến khích đoàn kết các
dân tộc, các tôn giáo ở nơi đây.
1 . Điều tra dân số năm 2022

4
Đối với Phật giáo, Đức Phật đã dạy các đệ tử của Ngài rằng sức mạnh của
giáo pháp nằm chính trong sự đoàn kết, hòa hợp, hòa kính, hạnh phúc và an lạc của
cộng đồng Tăng đoàn. Sức mạnh đó dựa trên căn bản của giáo lý lục hòa: Thân hòa
cộng trụ, tức là phải có tinh thần tập thể; Khẩu hòa vô tranh, tức lời nói và giao tiếp
luôn khuyến khích sự tiến bộ lẫn nhau; Ý hòa đồng sự, tức là cùng chung một lý
tưởng, luôn tôn trọng và ái kính trong tranh luận, phản biện; Giới hòa đồng tu, tức
là sống theo nguyên tắc chung, thượng tôn giới luật; Kiến hòa đồng giải, tức là có
sự cảm thông, chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm tốt để cùng nhau đạt được chân lý; lợi
hòa đồng quân, tức là có sự bình đẳng về lợi ích. Trong Kinh Trường Bộ, phẩm
Kinh Đại Niết Bàn có viết: “Này các Tỳ kheo, ngày nào chư đệ tử còn hội họp,
chung sống trong tinh thần đoàn kết, làm việc trong tinh thần đoàn kết, giải tán
trong tinh thần đoàn kết, thì nhấtđịnh giáo pháp không thể suy đồi, mà trái lại còn
mãi mãiphồn thịnh”. Tư tưởng đoàn kết trong Tăng đoàn được Phật giáo phát huy,
truyền đi khắp nơi gieo mầm xây dựng đoàn kết trong nhân gian từ khi Phật giáo
được hình thành cho tới nay.
Trong đời sống thế tục, trước xu thế toàn cầu hóa, đời sống xã hội ngày nay
chịu tác động nhiều chiều và luôn có sự biến động. Đặc biệt là các đô thị lớn, nơi
cửa ngõ giao lưu với thế giới, luôn đi đầu tiếp nhận sự tác động và có nhiều thay
đổi với tốc độ nhanh, tiến bộ nhưng bên cạnh đó kéo theo không ít phức tạp.
Trước thực trạng đó, mục tiêu xây dựng một xã hội phát triển nhưng giữ gìn bảo
tồn sự ổn định của truyền thống văn hóa, nếp sống,… đang đứng trước những
thách thức.
Nhận thức về vai trò của Phật giáo trong xây dựng và phát triển xã hội, đặc
biệt là đoàn kết cộng đồng để góp phần xây dựng cuộc sống phát triển bền vững và
an vui. Từ những kiến thức đã được trang bị trong chương trình Cao học tôn giáo,
là người gắn bó với Phật giáo trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh đã nhiều năm,

5
để thể hiện rõ vai trò của Phật giáo trong đời sống xã hội, đồng thời giúp cho hoạt
động đoàn kết xã hội của Phật giáo được thực hiện hiệu quả hơn. Học viên lựa
chọn đề tài: “Vai trò của Phật giáo trong đoàn kết xã hội ở Thành phố Hồ Chí
Minh hiện nay” làm văn tốt nghiệp chuyên ngành tôn giáo học.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Vai trò của Phật giáo trong đoàn kết xã hội là một trong những vấn đề được
các tôn giáo, trong đó có Phật giáo quan tâm sâu sắc. Thông qua quá trình nghiên
cứu và tìm hiểu, học viên được tiếp cận với nguồn tài liệu phong phú về Phật Giáo
và vai trò của đạo Phật đối với những vấn đề này, qua những tài những tài liệu như
sau:
- Lê Mạnh Thát (2006), Lịch sử Phật giáo Việt Nam, Nxb. Tổng hợp Thành
phố Hồ Chí Minh, trên cơ sở tổng hợp những tài liệu và khắc phục những hạn chế
lịch sử về quan điểm và phương pháp luận nghiên cứu của một số công trình trước
đây, khái quát về sự xuất hiện của Phật Giáo tại Việt Nam, cách thức tiếp thu tư
tưởng, sự nhận thức Phật Giáo của nhân dân và vai trò của Phật Giáo trong sự
nghiệp đấu tranh và duy trì bản sắc truyền thống văn hoá Việt Nam. Trong tác
phẩm đã toát lên vai trò của Phật giáo luôn đóng góp tích cực cho phát triển của
dân tộc Việt Nam trong tiến trình dựng nước và giữ nước, xây dựng đất nước.
Trong tác phẩm nhiều trích dẫn cụ thể, nhiều luận điểm đề tài sẽ kế thừa.
- Đỗ Quang Hưng (2010), Đời sống tôn giáo tín ngưỡng Thăng Long, Nxb.
Hà Nội, cuốn sách gồm có 3 phần trong đó ở Phần 2 đã khái quát về những đặc
điểm và vai trò của Phật Giáo tại Thăng Long- Hà Nội qua các giai đoạn và đúc kết
lại bằng những đặc điểm của Phật Giáo Thăng Long, Hà Nội. Tác giả đã nêu lên ba
luận điểm quan trọng như sau: “thứ nhất, Thăng Long là nơi mà Phật Giáo Bắc
Tông, bộ phận quan trọng nhất của Phật Giáo Việt Nam xuất hiện và phát triển
rực rỡ với nhiều lĩnh vực có ý nghĩa tiêu biểu nhất;thứ hai Phậtgiáo Việt Nam nói

6
chung sớm được Việt hóa, trở thành một bộ phận quantrọng của hệ ý thức của các
nhà nước phong kiến độc lập. Đồng thời có những đóng góp quyết định cho việc
hình thành nền văn minh Đại Việt. Trong đó, dù Phật giáo bác học hay Phật giáo
dân gian đều có vai trò riêng của mình. Trong quá trình ấy, vị trí của Phật giáo
Thăng Long-Hà Nội được xem là cái nôi, nơi trải nghiệm và đúckết nhấtlà những
thế kỉ đầu tiên của nền độc lập; thứ ba, Phật Giáo Lý- Trần là triều đại đã giải
quyết mẫu mực mối quan hệ giữa tôn giáo và chính trị tạo nên một truyền thống
PhậtGiáo nhập thế tiêu biểu nhất. Kinh thành Thăng Long và Phật Giáo Thăng
Long cũng là nơi nuôi dưỡng và phát triển truyền thống đó”. Tư tưởng của Phật
giáo Thăng Long xưa, có rất nhiều điểm trùng với nhiều tư tưởng đoàn kết xã hội
của Phật giáo thành phố Hồ Chí Minh nay. Đây vừa là truyền thống Phật giáo, vừa
là minh chứng cho vai trò Phật giáo từ xưa tới nay trong đoàn kết xây dựng xã hội
mà đề tài khai thác kế thừa.
- Nguyễn Minh Khải (2013), Tín ngưỡng tôn giáo và thực hiện chính sách
tín ngưỡng tôn giáo ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Trình
bày những vấn đề chung nhất về đặc điểm tình hình, đặc điểm tín ngưỡng tôn giáo
ở Việt Nam; Quan điểm, chính sách tín ngưỡng, tôn giáo và kết quả công tác tôn
giáo ở Việt Nam; Đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn lợi dụng tín ngưỡng,
tôn giáo chống phá cách mạng Việt Nam. Qua những nội dung trình bày công trình
này đã đề cập đến những vấn đề lý luận chung về tín ngưỡng, tôn giáo và thực
trạng tín ngưỡng, tôn giáo ở nước ta. Đặc biệt, tác giả cũng đề cập đến một phần
nhỏ đoàn kết tôn giáo trong khối đại đoàn kết dân tộc ở mục kết quả công tác tôn
giáo ở Việt Nam.
* Luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ:
- Lý Hùng (2020), Vai trò của tu sĩ Phật giáo Nam Tông trong đời sống xã
hội của người Khmer ở Tây Nam Bộ hiện nay, Luận án tiến sĩ ngành tôn giáo học,

7
Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Luận án nghiên cứu một cách hệ thống
“Vai trò của tu sĩ PGNT trong đời sống xã hội người Khmer ở Tây Nam Bộ hiện
nay”. Qua đó, đề xuất những giải pháp nhằm phát huy những giá trị tích cực về vai
trò của tu sĩ Phật giáo Nam Tông trong đời sống xã hội người Khmer ở Tây Nam
Bộ hiện nay; hạn chế những mặt tiêu cực còn tồn tại trong đời sống xã hội. Đồng
thời, khuyến nghị Đảng và Nhà nước về việc thực hiện chính sách tôn giáo, dân tộc
nói chung; chính sách đối với Phật giáo Nam Tông và dân tộc Khmer nói riêng.
Phật giáo Nam tông Khmer Tây Nam bộ là một phần của Phật giáo Việt Nam. Phật
giáo thành phố Hồ Chí Minh có 03 ngôi chùa Khmer, các ngôi chùa này cũng luôn
thể hiện truyền thống đòan kết cộng đồng, với nhiều điển hình tiên tiến có liên hệ
chặt chẽ với nhau được đề tài dẫn chứng minh họa.
- Nguyễn Thanh Bình (2020), Vai trò của tôn giáo trong xây dựng khối đoàn
kết dân tộc ở huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang hiện nay, Luận văn thạc sĩ tôn giáo
học, Trường đại học khoa học xã hội và nhân văn. Trên địa bàn huyện An Biên,
trong thời gian qua, nhận được sự quan tâm của các cấp, các ngành phối hợp với
các đoàn thể, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện, Hội phụ nữ, Đoàn thanh viên…
các tôn giáo đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động trong vùng đồng bào
dân tộc tín đồ của mình.
- Nguyễn Thị Thu Thảo (2020), Vai trò của Phật giáo đối với việc bảo vệ
môi trường hiện nay ở huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội: thực trạng và những
vấn đề đặt ra, Luận văn thạc sĩ tôn giáo học, Trường đại học Khoa Học Xã Hội và
Nhân Văn. Khái quát chung các vấn đề lý luận về quan niệm của Phật giáo đối với
việc bảo vệ môi trường và các vấn đề thực tiễn về những vấn đề môi trường hiện
nay của huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội. Chỉ ra thực trạng về vai trò của Phật
giáo đối với việc bảo vệ môi trường hiện nay ở huyện Đông Anh, thành phố Hà
Nội. Chỉ ra những vấn đề đặt ra về vai trò của Phật giáo đối với việc bảo vệ môi

8
trường ở huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội và đưa ra một số khuyến nghị nhằm
phát huy vai trò của Phật giáo đối với việc bảo vệ môi trường ở huyện Đông Anh
hiện nay. Từ những điểm chung trong hoạt động và triết lý Phật giáo, nghiên cứu
của tác giả có thể là kinh nghiệm và kế thừa cho đề tài phát triển thêm.
* Tạp chí nghiên cứu khoa học
- Thích Thanh Nhiễu (2019), “Các giá trị tôn giáo và xã hội của Phật giáo
Việt Nam trong việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc”, Tạp chí Phật giáo &
Thời đại văn hóa Phật giáo, (số 385). Trong lĩnh vực xây dựng khối đại đoàn kết
toàn dân tộc, Phật giáo cho thấy vị trí xứng đáng là một tôn giáo tiên phong trong
quá trình lịch sử Việt Nam, tạo được sức mạnh kết nối cộng đồng, mọi tầng lớp,
quần chúng nhân dân, mọi thời đại, góp phần xây dựng và hình thành, phát huy ý
thức văn hoá dân tộc, tạo tiền đề, cơ hội và gợi mở một tương lai tươi sáng đối với
xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Từ những nghiên cứu về giá trị tôn giáo
và xã hội của Phật giáo trong xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, bài viết này sẽ
được tác giả kế thừa trong luận văn của mình.
- Thích Đức Thiện (2022), “Vai trò của GHPGVN đối với việc đoàn kết tín
đồ Phật giáo trong xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc”. Bài viết đã đề cập đến
truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam chính là đại đoàn kết dân tộc; đoàn kết
hòa hợp là bản chất giáo lý Phật giáo. Đồng thời nêu bật vai trò của giáo hội Phật
giáo Việt Nam – thành viên tích cực của Mặt trận tổ quốc Việt Nam trong xây
dựng khối đại đoàn kết dân tộc đã thể hiện sự trưởng thành và lớn mạnh của tổ
chức này. Qua đó, cho thấy năng lực của Tăng, Ni GHPGVN và khả năng tham gia
giải quyết các vấn đề toàn cầu vì lợi ích chung của nhân loại trong tinh thần đoàn
kết, hòa hợp là truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam đã được mỗi người dân
Việt Nam gìn giữ như giá trị thiêng liêng và di sản quý báu góp phần nâng cao vị
thế của Việt Nam đối với Liên Hợp Quốc và cộng đồng quốc tế. Từ những điểm

9
chung trong bài viết này, nghiên cứu của tác giả có thể là kinh nghiệm và kế thừa
cho đề tài phát triển thêm.
Điểm qua những công trình nghiên cứu trên cho thấy, những vấn đề lý luận
và thực tiễn về tôn giáo, vai trò của tôn giáo trong đoàn kết xã hội, ở Việt Nam nói
chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng đều đã được đề cập, mặc dù chưa
thành hệ thống. Tuy nhiên, đối với địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, vấn đề này
cần phải được nghiên cứu để bổ sung cả về lý luận và thực tiễn tôn giáo Việt Nam
nói chung, Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng.
3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài
3.1. Mục đích của luận văn
Mục đích của luận văn là nghiên cứu chỉ ra Vai trò của Phật giáo trong đoàn
kết xã hội ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay và những kiến nghị để giúp cho vai
trò đoàn kết xã hội của Phật giáo ở thành phố Hồ Chí Minh được phát huy hiệu quả
hơn.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn
Để thực hiện được mục đích trên, nhiệm vụ của luận văn là:
Thứ nhất, Chỉ ra cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò đoàn kết xã hội của
Phật giáo, ở hai góc độ: Vai trò chủ thể, chủ động của Phật giáo vận động, thực
hiện đoàn kết xã hội; Vai trò khách thể, Phật giáo là một trong số các tôn giáo trực
tiếp tham gia (gương mẫu đóng góp) vào chương trình đoàn kết xã hội tại thành
phố Hồ Chí Minh.
Thứ hai, Chỉ ra thực trạng vai trò của Phật giáo trong đoàn kết xã hội tại
Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay, thông qua các hoạt động: phát triển kinh tế, văn
hóa, gắn kết cộng đồng, an sinh xã hội, đảm bảo công bằng xã hội, bảo vệ môi
trường,…

10
Thứ ba, một số khuyến nghị nhằm phát huy vai trò của tôn giáo nói chung
(Phật giáo nói riêng) trong xây dựng đoàn kết xã hội tại Thành phố Hồ Chí Minh
và cả nước.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Phật giáo, trong vai trò đoàn kết xã hội để thực hiện các hoạt động phát triển
kinh tế, văn hóa, gắn kết cộng đồng, an sinh xã hội, đảm bảo công bằng xã hội, bảo
vệ môi trường,…
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Thành phố Hồ Chí Minh.
- Về thời gian: Từ năm 2010 đến nay. Khoảng thời gian 2 nhiệm kỳ của Phật
giáo Thành phố, đủ để thấy rõ thay đổi của Thành phố Hồ Chí Minh và thể hiện rõ
tinh thần, kết quả đoàn kết của Phật giáo.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Luận văn lấy Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của
Đảng Cộng Sản, Nhà nước Việt Nam về đoàn kết dân tộc, cùng các chính sách của
địa phương gắn với thực trạng đời sống xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh làm cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn cho giải quyết nội
dung nghiên cứu.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu Tôn giáo học, cụ thể là các
phương pháp triết học tôn giáo, xã hội học tôn giáo, thực thể tôn giáo, địa lý học
tôn giáo, hiện tượng học và nhân học tôn giáo… cùng các phương pháp nghiên cứu
liên ngành khác khi đánh giá, đưa ra các luận điểm liên quan đến vấn đề nghiên
cứu.

11
6. Những đóng góp của đề tài:
- Về lý luận, đề tài chỉ ra cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn cho đoàn kết xã hội
của tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng.
- Về thực tiễn, đề tài là công trình nghiên cứu chuyên sâu về Phật giáo trong
đoàn kết xã hội ở thành phố Hồ Chí Minh, chỉ rõ những đóng góp của Phật giáo
trong trong đoàn kết xã hội để thực hiện tốt sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước. Đề tài đưa ra những khuyến nghị nhằm phát huy những giá trị tốt
đẹp của tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng , khắc phục những hạn chế trong
giai đoạn hiện nay để phát huy tốt nguồn lực của tôn giáo đóng góp vào công cuộc
xây dựng và phát triển đất nước theo chủ trương của Đảng.
- Vận dụng, tham khảo, đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho công tác
giảng dạy, nghiên cứu, học tập tôn giáo, hoặc cho việc hoạch định chính sách, pháp
luật đối với tôn giáo.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo nội dung của luận
văn gồm 3 chương cụ thể như sau:
Chương 1: Khái quát về thành phố Hồ Chí Minh và vai trò đoàn kết xã hội
của Phật Giáo.
Chương 2:Vai trò đoàn kết xã hội của Phật Giáo ở thành phố Hồ Chí Minh
qua một số hoạt động cụ thể.
Chương 3: Một số vấn đề đặt ra qua nghiên cứu và kiến nghị

12
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1
KHÁI QUÁT VỀ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH VÀ VAI TRÒ ĐOÀN KẾT
XÃ HỘI CỦA PHẬT GIÁO
1.1. Khái quát về Thành phố Hồ Chí Minh
1.1.1. Địa lý, dân cư, kinh tế, văn hóa xã hội.
Địa lý: Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị lớn nhất nước ta, một trung tâm chính
trị, kinh tế, văn hóa và khoa học kĩ thuật quan trọng của cả nước. Lãnh thổ của
thành phố trải dài theo hướng tây bắc – đông nam và nằm trong khoảng từ
10022’13’’ đến 11022’17’’ vĩ độ Bắc và từ 106001’2’’ đến 10701’10’’ kinh độ
Đông. Điểm cực bắc của thành phố là xã Phú Mỹ Hưng (huyện Củ Chi), điểm cực
nam ở xã Long Hòa (huyện Cần Giờ), điểm cực tây tại xã Thái Mỹ (huyện Củ Chi)
và điểm cực đông là xã Thanh An (huyện Cần Giờ).
Dân cư: TP HCM là một trong những thành phố có nền kinh tế phát triển nhất
nhì cả nước. Chính vì vậy mà dân số TP HCM đều tăng lên một cách nhanh chóng,
từ việc sinh nở, từ việc dân cư từ nhiều vùng đổ về và định cư tại đấy. Dựa theo số
liệu thống kê được cập nhất cuối năm 2020 – đầu năm 2021, mật độ dân số Thành
phố Hồ Chí Minh là 4.292 người/km². Tổng diện tích TP HCM hiện tại 2.061 km²,
được chia thành 19 quận và 5 huyện.
Kinh tế: Thành phố Hồ Chí Minh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam,
đồng thời cũng là một đỉnh của tam giác tăng trưởng kinh tế trong vùng. Điều đó
có ý nghĩa đặc biệt đối với việc phát triển kinh tế của thành phố.
Văn hoá, xã hội: thành phố Hồ Chí Minh là nơi hội tụ nhiều dòng chảy văn hoá
trong quá trình lịch sử hình thành và phát triển, có nền văn hoá mang dấu ấn của
người Việt Nam, Hoa, Chăm, Khơ me, Ấn… HCM trở thành một trong những

13
trung tâm của cả nước đón nhận những ảnh hưởng của văn hoá Pháp, Mỹ qua các
giai đoạn thăng trầm của đất nước. Đó là những như: bến Nhà Rồng, Bưu điện,
Nhà hát lớn, đền Quốc Tổ, trụ sở UBNDTP, dinh Thống Nhất, chợ Bến Thành…,
hệ thống các ngôi chùa cổ như: chùa Giác Lâm, chùa bà Thiên hậu, Tổ Đình Giác
Viên…; các nhà thờ cổ như: Nhà thờ Đức Bà, Huyện Sỹ, Thông Tây Hội, Thủ
Đức…; là sự đa dạng về tôn giáo, tín ngưỡng với hàng chục lễ hội văn hoá hàng
năm đã tạo nên tính thống nhất trong đa dạng văn hóa của mảnh đất phương Nam
này. Trên từng con đường, góc phố, địa danh của thành phố đề gắn liền với những
danh nhân văn hoá – lịch sử, những chiến công của một thành phố anh hùng.
Thành phố có nhiều danh lam thắng cảnh rất đẹp, địa danh – di tích lịch sử – văn
hoá nổi tiếng như: Thảo Cầm Viên, Đầm Sen, Suối Tiên, Hồ Kỳ Hoà, Bảo tàng
Lịch sử, Bảo tàng Cách mạng, địa đạo Củ Chi, đền tưởng niệm Bến Dược Củ Chi,
chiến khu An Phú Đông, 18 thôn Vườn Trầu, Hóc Môn Bà Điểm, Láng Le Bàu Cò,
vườn thơm Bưng Sáu, “Căn cứ nổi” rừng Sác, khu du lịch sinh thái Cần Giờ với
nhiều hệ sinh thái có nhiều chủng loại động thực vật…
1.1.2. Phật giáo Thành phố Hồ Chí Minh.
Đạo Phật ra đời vào thế kỷ thứ VI trước công nguyên ở Ấn Độ, do con vua
Tịnh Phạn là thái tử Tất Đạt Đa sáng lập. Sau khi ra đời, đạo Phật đã phát triển
rộng ra nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là các nước châu Á. Ngoài Trung Quốc,
Thái Lan, Lào, Campuchia...Việt Nam cũng là một quốc gia có số lượng tín đồ
Phật giáo. Sau hơn 2.000 năm tồn tại và phát triển, Phật giáo đã trở thành một tôn
giáo lớn trên thế giới.
Đạo Phật được truyền giáo vào Việt Nam rất sớm, đến thế kỷ thứ II Tây
Lịch đã xuất hiện trung tâm Phật giáo Luy Lâu ở đất Giao Chỉ, nay thuộc huyện
Thuận Thành, tỉnhBắc Ninh. Trong thời gian dài tồn tại ở Việt Nam, với tư tưởng
giải thoát, cứu khổ, cứu nạn, bình đẳng, bác ái...Phật giáo đã được tiếp nhận nhờ

14
phù hợp với đạo lý, tín ngưỡng, văn hóa của người Việt Nam và đã góp phần làm
phong phú thêm nên văn hóa dân tộc.
Từ thế kỷ thứ II đến nay, Phật giáo tiếp tục du nhập, phát triển, mở rộng ra
hầu khắp các vùng miền trên cả nước. Theo chân các dòng người di cư đến vùng
đất mới cùng với tín ngưỡng dân gian truyền thống, Phật giáo đã có mặt ở
TP.HCM với đặc điểm, sắc thái riêng, do điều kiện lịch sử cụ thể quy định.
Phật giáo tại thành phố Hồ Chí Minh có lịch sử khoảng hơn 300 năm gắn
liền với sự hình thành và phát triển của thành phố Hồ Chí Minh (xưa là Sài Gòn –
Gia Định). Mở đầu trang sử hào hùng ấy là sự kiện Xuân Mậu Dần (1698), chúa
Nguyễn khi đó là Minh vương Nguyễn Phúc Chu sai Thống suất Nguyễn Hữu
Cảnh vào kinh lược phương Nam nhằm xác lập chủ quyền chính thức của nhà
Nguyễn ở vùng đất Nam bộ (bao gồm Đông Nam Bộ, Gia Định - Sài Gòn (nay là
thành phố Hồ Chí Minh) và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long). Xưa kia, Nam Bộ
là vùng đất vô chủ, hoang vu, rậm rạp, nhiều thú dữ như rắn, cá sấu, hổ, nhiều kêch
rạch chằng chịt, đất đai phì nhiều màu mỡ, tôm cá, sản vật nhiều vô kể nhưng dân
cư lại hết sức thưa thớt và chưa có sự quản lý của Nhà nước.
Từ đây, những mái chùa nối tiếp nhau ra đời, trở thành trung tâm sinh hoạt
văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng không chỉ của người Việt mà còn của cư dân khác
như người Khmer, người Hoa, người Chăm, các thương nhân người nước ngoài
sinh sống, làm việc và buôn bán tại Gia Định - Sài Gòn... tiêu biểu như chùa Đại
Giác, Long Thiền, chùa Kim Chương, chùa Giác Lâm, chùa Long Huê, chùa Tập
Phước, chùa Từ Ân, chùa Khải Tường, chùa Pháp Vũ, chùa Huệ Lâm... gắn liền
với các vị Thiền sư, Tổ sư như Phật Ý, Thiên Thai, Thiền Phương, Liễu Thiền,
Phật Chiếu, Viên Quang, Minh Khiêm, Đạt Bổn, Trí Tâm, Hải Tịnh...
Trải qua hơn 300 năm hình thành và phát triển, Phật giáo thành phố Hồ Chí
Minh không ngừng phát triển, lớn mạnh, khẳng định vị thế, vai trò và những đóng

15
góp của mình trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc. Trong đó, không thể không nhắc tới phong trào đấu tranh của Phật
giáo tại miền Nam Việt Nam nói chung và Sài Gòn (thành phố Hồ Chí Minh) nói
riêng vào đầu những năm 60 (gắn liền với “Pháp nạn 1963”) với sự kiện tự thiêu
của hòa thượng - Bồ tát Thích Quảng Đức tại trung tâm Sài Gòn (ngày 11-6-1963)
biểu tình chống lại chế độ hà khắc, đàn áp đạo Phật của chế độ độc tài gia đình trị
Ngô Đình Diệm. Sự kiện này, ngay lập tức đã làm rúng động thế giới khi đó. Điều
này đã được chính tổng thống Mỹ John Kennedy nhận định khi xem bức ảnh bó
đuốc sống - tức hình ảnh Hòa thượng Thích Quảng Đức đang cháy rừng rực trên
đường phố Sài Gòn (trung tâm chính trị, điểm nóng quốc tế của khu vực và thế giới
khi đó) đã không giấu nổi cảm xúc mà thốt lên: “Trong lịch sử, chưa có một bức
hình nào trên báo đã tạo được nhiều xúc động cùng khắp cả thế giới như bức hình
này”3. Đó là chưa kể đến trái tim bất diệt của Bồ tát Thích Quảng Đức (cả nghĩa
đen và nghĩa bóng. Vì sau khi thiêu ở nhiệt độ 4.0000C trái tim của hòa thượng
vẫn còn vẹn nguyên). Nó sẽ trường tồn theo thời gian cùng dân tộc và thời đại. Sự
kiện lịch sử trọng đại này đã có tác động sâu sắc tới lịch sử thành phố Sài Gòn (nay
là thành phố Hồ Chí Minh), Việt Nam và thế giới.
Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa
hiện nay, với chủ trương đạo pháp đồng hành cùng dân tộc, thăng trầm cùng dân
tộc, Phật giáo thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều đóng góp quan trọng vào sự
phát triển của thành phố nói riêng và cả nước nói chung, thể hiện vị thế, vai trò và
tầm vóc của mình trong nhiều vấn đề, sự kiện lớn, quan trọng, có sức ảnh hưởng
sâu rộng, sức lan tỏa đến đời sống xã hội của các tầng lớp nhân dân thành phố Hồ
Chí Minh nói riêng, trong nước và quốc tế nói chung. Trong đó, phải kể đến việc
Phật giáo thành phố Hồ Chí Minh cùng với Phật giáo cả nước đã đăng cai và tổ
chức thành công 3 sự kiện Phật giáo quốc tế quan trọng là: Đại lễ Phật Đản Vesak

16
Liên Hợp Quốc năm 2008 tại Hà Nội, Đại lễ Phật Đản Vesak Liên Hợp Quốc năm
2014 tại Ninh Bình và Đại lễ Phật Đản Vesak Liên Hợp Quốc năm 2019 tại Hà
Nam. Qua đó, quảng bá, giới thiệu hình ảnh đất nước, con người và Phật giáo Việt
Nam tươi đẹp, thanh bình, đặc sắc, năng động, trách nhiệm, nhiệt tình, thân thiện,
yêu hòa bình và vô cùng mến khách đến bạn bè quốc tế; nâng cao uy tín, vị thế của
Việt Nam trên trường quốc tế.
Phật giáo và giáo dục Phật giáo đóng vai trò quan trọng trong việc luận giải
thấu đáo việc lựa chọn con đường phát triển bền vững của thành phố Hồ Chí Minh
là hoàn toàn phù hợp với xu thế tất yếu khách quan của thời đại và đặc điểm, tình
hình thực tiễn của thành phố hiện nay.
1.2. Vai trò của Phật giáo trong đoàn kết xã hội:
1.2.1. Vai trò chủ thể của Phật giáo trong đoàn kết xã hội.
Phật giáo chủ động vận động, chủ động làm gương trong đoàn kết xã hội,..
Trong lĩnh vực xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, Phật giáo cho thấy vị trí
xứng đáng là một tôn giáo tiên phong trong quá trình lịch sử Việt Nam, tạo được
sức mạnh kết nối cộng đồng, mọi tầng lớp, quần chúng nhân dân, mọi thời đại, góp
phần xây dựng và hình thành, phát huy ý thức văn hoá dân tộc, tạo tiền đề, cơ hội
và gợi mở một tương lai tươi sáng đối với xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Để tạo thêm sức mạnh cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc, Phật giáo đã tích
cực tham gia và giải quyết các vấn đề xã hội. Với bản chất là tôn giáo của hoà
bình, gần gũi, gắn bó với người dân, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Giáo hội Phật
giáo Việt Nam, các cơ quan ban ngành của Đảng và Nhà nước, Phật giáo dấn thân
phục vụ xã hội, con người, tích cực ủng hộ, triển khai các phong trào, cuộc vận
động do Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động tới đông đảo các tự
viện, Tăng Ni và Phật tử tham gia hưởng ứng mạnh mẽ. Những phong trào từ

17
thiện, an sinh xã hội, xây dựng đời sống văn hoá mới… được chú trọng triển khai
và thực hiện, chính là sự vận dụng của triết lý nhân sinh cứu khổ cứu nạn và từ bi
của nhà Phật. “Đó trước hết là việc kêu gọi Tăng Ni, Phật tử phát tâm công đức
làm các công việc từ thiện: Nuôi dạy trẻ em mồ côi, nuôi dưỡng người già không
nơi nương tựa, mở lớp học tình thương, khám chữa bệnh miễn phí cho người
nghèo, ủng hộ đồng bào chịu hậu quả của thiên tai, lũ lụt, xây dựng nhà tình
nghĩa… Nêu cao vai trò của Tăng, Ni trong việc hoà giải những vụ việc dân sự,
trong việc khuyên răn Phật tử làm điều thiện, tránh điều ác, xây dựng đời sống văn
hoá, tham gia phong trào xoá đói giảm nghèo”.
Phật giáo đã góp phần làm phong phú, sâu sắc thêm các giá trị văn hóa, đạo
đức truyền thống và tư tưởng độc lập tự chủ của dân tộc Việt Nam. Giáo lý Phật
giáo về đề cao giá trị con người, hướng thiện, đoàn kết, hòa đồng với cộng đồng,
xây dựng xã hội an bình đã thấm đượm trong tư tưởng, ứng xử của đông đảo người
dân Việt Nam, góp phần hun đúc nên những giá trị đạo đức tốt đẹp của con người
Việt Nam qua nhiều thế hệ. Tín ngưỡng và ngôi chùa Phật giáo đã trở thành tín
ngưỡng và nơi gắn bó, thân thuộc của nhân dân ta.
1.2.2. Vai trò khách thể của Phật giáo trong đoàn kết xã hội.
Phật giáo là một trong số các tôn giáo phải tham gia thực hiện đoàn kết xã
hội theo chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Xây dựng khối đại đoàn
kết toàn dân tộc là nhiệm vụ quan trọng của toàn Đảng, toàn dân, của các tôn giáo
nói chung và Phật giáo nói riêng trong việc phát huy vai trò, giá trị tôn giáo và xã
hội của chính mình dấn thân theo tinh thần: “Phục vụ chúng sinh là thiết thực cúng
dàng chư Phật”.
Điều này trong lịch sử có lẽ cũng đã được đúc rút từ trong chính tư tưởng Hồ
Chí Minh, khi sinh thời Bác cũng từng viết: “Từ ngày nước ta trở nên Dân chủ

18
Cộng hoà, Hiến pháp ta tôn trọng tự do tín ngưỡng, thì Phật giáo cũng phát triển
một cách thuận tiện. Thế là: Nước độc lập, thì đạo Phật mới dễ dàng mở mang…
Đức Phật là đại từ đại bi, cứu khổ cứu nạn, muốn cứu chúng sinh ra khỏi khổ nạn
Người phải hi sinh tranh đấu, diệt lũ ác ma. Nay đồng bào ta đại đoàn kết, hy sinh
của cải, xương máu, kháng chiến đến cùng, để đánh tan thực dân phản động, để
cứu quốc dân ra khỏi khổ nạn, để giữ quyền thống nhất và độc lập của Tổ quốc.
Thế nên chúng ta làm theo lòng đại từ đại bi của Đức Phật Thích Ca, kháng chiến
để đưa giống nòi ra khỏi cái khổ ải nô lệ” [2].
1.3. Khái niệm liên quan
1.3.1.Khái niệm đoàn kết
Đoàn kết là sự hợp lực, chung sức, chung lòng thành một khối để cùng làm
một việc nào đó. Đối lập với đoàn kết là chia rẽ. Ví dụ: Đoàn kết đánh giặc ngoại
xâm.
Đoàn kết có vai trò quan trọng, là cội nguồn của sức mạnh dân tộc. Không
một tổ chức, dân tộc, đất nước nào tồn tại, phát triển được nếu thiếu sự đoàn kết.
Dưới đây là những vai trò cụ thể của đoàn kết mà HoaTieu xin cung cấp gửi đến
bạn đọc:
Đoàn kết không chỉ là tập hợp lực lượng thành một khối thống nhất mà phải
thống nhất về tư tưởng, hành động, mục tiêu cụ thể.
Đoàn kết là các thành viên phải tương trợ, giúp sức lẫn nhau cùng nhau giải
quyết các khó khăn, thử thách để đi đến thành công.
Đoàn kết là sức mạnh to lớn, chất keo gắn kết con người tạo nên sức mạnh
vượt trội.

19
Tinh thần đoàn kết giúp cho con người cảm thấy bản thân mình không bị lạc
lõng, luôn có động lực để phấn đấu tới những điều tốt đẹp hơn.
Tinh thần đoàn kết giống như một tấm lá chắn lớn giúp con người vững
bước vượt qua những khó khăn, thách thức trong cuộc sống.
Đoàn kết làm tăng số lượng của cải, vật chất của con người. Có đoàn kết
mới có sức lao động, có đủ khả năng để xây dựng được những công trình lớn. Một
công ty sẽ đạt được nhiều thành công khi công ty đó có những nhân viên không chỉ
có năng lực mà phải có lòng đoàn kết, cùng chi hướng vươn lên. Cũng như một
nhà lãnh đạo giỏi là người biết lắng nghe ý kiến của mọi người, từ đó đưa ra giải
pháp tốt nhất. Là người mà có thể liên kết các thành viên lại một khối vững chắc.
Đoàn kết còn làm tăng sức mạnh trí tuệ. Chính sự đoàn kết trong khoa học đã tạo
nên nhiều thành tựu khoa học vĩ đại. Tóm lại, đoàn kết phải xuất phát từ những tổ
chức nhỏ nhất, gia đình, xã hôi, cộng đồng rồi đến nhà nước.
Tinh thần đoàn kết là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. Ngày nay,
tinh thần đoàn kết cũng là một yếu tố quan trọng để quyết định thành công của mọi
người.
1.3.2.Khái niệm đoàn kết xã hội
Đoàn kết xã hội là một truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam. Truyền
thống đó đã được hun đúc và tôi luyện qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước,
được thử thách qua cuộc đấu tranh với thiên nhiên và các cuộc đấu tranh chống
ngoại xâm của dân tộc. Nhờ có truyền thống đó, mỗi khi có giặc, mọi người như
một đứng dậy với quyết tâm sắt đá “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu
mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Do được hun đúc và thử thách qua
nhiều điều kiện và các giai đoạn khác nhau của lịch sử, đoàn kết đã trở thành giá trị
truyền thống quý báu của dân tộc ta. Nói như vậy không có nghĩa là, chỉ có ở dân

20
tộc ta, đoàn kết mới là truyền thống, còn các dân tộc khác thì không có truyền
thống đó. Hoàn toàn không phải như vậy, đoàn kết có thể là truyền thống của nhiều
dân tộc hoặc của đại đa số các dân tộc trên thế giới. Bởi một lý lẽ đơn giản là khó
có thể có một dân tộc nào không có tinh thần đoàn kết mà có thể tồn tại và phát
triển được. Đặc biệt, trong điều kiện ngày nay, để phát triển bền vững và hài hòa
xã hội thì đoàn kết là một yếu tố không thể thiếu được.

21
Tiểu kết chương 1
Nhìn chung, chương 1 đã tổng quan về thành phố Hồ Chí Minh, khái quát về
địa lý, vị trí, dân cư, kinh tế và xã hội. Bên cạnh đó, cũng nói nên Phật Giáo nói
chung tại thành phố Hồ Chí Minh và vai trò của Phật Giáo trong đoàn kết xã hội,
vai trò chủ thể và khách thể. Đồng thời, chương 1 đã đưa ra các lý thuyết về đoàn
kết xã hội, và vai trò của nó trong Phật Giáo.

22
CHƯƠNG 2:
VAI TRÒ ĐOÀN KẾT XÃ HỘI CỦA PHẬT GIÁO Ở THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH QUA MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG CỤ THỂ
2.1. Phật giáo góp phần phát triển kinh tế - văn hóa
2.1.1. Đoàn kếtxã hội, thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững, giữ môi trường
ổn định.
Thể hiện vai trò ở cả hai góc độ chủ thể (chủ động đi vào hoạt động bằng
những chủ trương và việc làm của Phật giáo Thành phố) và khách thể (là
Phật giáotham gia vàocác chương trình được Thànhphố chỉ đạo với những
thành tựu qua số liệu cụ thể) .
Môi trường bao gồm môi trường xã hội và môi trường tự nhiên. Phật giáo
tham gia cũng từ hai góc độ Chủ thể và khách thể như trên.
2.1.2. Đoàn kết xã hội xây dựng, phát huy bảo tồn văn hóa công đồng các
dân tộc.
Thể hiện vai trò ở cả hai góc độ chủ thể (chủ động đi vào hoạt động bằng
những chủ trương và việc làm của Phật giáo Thành phố) và khách thể (là
Phật giáotham gia vàocác chương trình được Thànhphố chỉ đạo với những
thành tựu qua số lệu cụ thể).
Góp phần thúc đẩy giao lưu, hội nhập phát triển các hoạt động văn hóa
phong phú phù hợp với xu hướng phát triển tích cực trong hội nhập quốc tế.
2.2. Phật giáo thực hiện đoàn kết xã hội thực hiện tốt an sinh xã hội :
2.2.1. Đoàn kết cùng nhau thực hiện tốt các chương trình xóa đói giảm
nghèo, an sinh xã hội ở thành phố Hồ Chí Minh.
Phật giáo tham gia cũng từ hai góc độ Chủ thể và khách thể như trên.

23
2.2.2. Đoàn kếtcùng nhau thực hiện các hoạt động từ thiện xã hội, phát huy
tốt vai trò của Phật giáo.
2.3. Phật giáo thực hiện đoàn kết xã hội, thực hiện an ninh an toàn xã hội.
(tuyên truyền pháp luật; đấu tranh phòng, chống âm mưu, phương thức thủ đoạn
hoạt động của các thế lực thù địch; phát huy vai trò của mình trong việc đảm bảo
an ninh chính trị, an toàn trật tự xã hội ở địa phương).
2.4. Phật giáo tham gia xây dựng chính quyền và các tổ chức chính trị, xã hội.
(Theo tinh thần Tứ Trọng Ân của Phật giáo, người con Phật phải biết ơn và
có trách nhiệm bảo vệ xây dựng Quốc gia nơi mình sinh sống. Theo tinh thần chủ
trương của Đảng tại Quyết định, QĐ 217; QĐ 218 năm 2013; về việc Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam và các tổ chức quần chúng , xã hội tham gia xây dựng Đảng, Chính
quyền từ cơ sở,… Phật giáo là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Phật
giáo phải có vai trò trong thực hiện nội dung này).
(Phật giáo đã và đang thực hiện tốt vai trò đoàn kết xã hội)

24
CHƯƠNG 3:
MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA QUA NGHIÊN CỨU VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Một số vấn đề đặt ra qua nghiên cứu:
3.1.1. Tính chặt chẽ (lỏng) và sự thống nhất (chưa cao) trong tổ chức Phật
giáo.
3.1.2. Nhận thức của cán bộ trong hệ thống chính trị và xã hội về vai trò của
Phật giáo trong đoàn kết xã hội.
3.1.3. Chủ trương, chính sách, pháp luật để phát huy nguồn lực tôn giáo.
3.2. Khuyến nghị
3.2.1. Đối với giáo hội Việt Nam.
3.2.1.1. Giữnghiêm giới luật, trưởng dưỡng đạo tâm, trang nghiêm Giáo
hội; Tăng đoàn hòa hợp đoàn kết.
3.2.1.2. Cóchương trình và kế hoạch hoạt động cụ thể, thiết thực gắn với
nhu cầu thực tiễn xã hội.
(Nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động Phật giáo trong thực tiễn)
3.2.2. Đối với chính quyền mặt trận tổ quốc Việt Nam Thành phố Hồ Chí
Minh
3.2.2.1. Nâng cao hiệu quả quản lýnhà nước đối với hoạt động của Phật
giáonhằm pháthuy vai trò của Phật giáo trong xây dựng khối đại đoàn
kết toàn dân tộc.s
3.2.2.2. Đẩy mạnh công tác vận động quần chúng Phật giáo, nâng cao
tinh thần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc ở thành phố.
KẾT LUẬN
PHỤ LỤC

25
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Toan Ánh (2006), Việt Nam phong tục, Nxb Văn hóa dân tộc, Hà Nội.
2. Nguyễn Thanh Bình (2020), Vai trò của tôn giáo trong xây dựng khối đoàn
kết dân tộc ở huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang hiện nay, Luận văn thạc sĩ tôn
giáo học, Trường đại học khoa học xã hội và nhân văn.
3. Ban Tôn giáo Chính Phủ (2001), Chính sách tôn giáo và thực hiện chính
sách tôn giáo ở Việt Nam, Nxb Tôn giáo, Hà Nội.
4. Ban Tôn giáo Chính phủ (2003), Tập văn bản về tổ chức và đường hướng
hành đạo của các tôn giáo tại Viêt Nam, Nxb Tôn giáo, Hà Nội.
5. Ban Tôn giáo Chính phủ (2008), Tôn giáo và công tác quản lý Nhà nước
đối với các hoạt động tôn giáo, Nxb Tôn giáo, Hà Nội.
6. Bộ Tư pháp (2006), Từ điển luật học, Nxb. Từ điển bách khoa – Nxb Tư
pháp, Hà Nội.
7. Thái Châu Báu (2015), Quản lý Nhà nước đối với hoạt động tôn giáo trên
địa bàn tỉnh Kiên Giang, Luận văn Thạc sĩ quản lý công, Học viện chính trị
- Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh.
8. C.Mác - Ph.Ăngghen (1995), Toàn tập, Tập 1, Nxb Chính trị quốc gia, Hà
Nội.
9. C.Mác - Ph.Ăngghen (1995), Toàn tập, Tập 20, Nxb Chính trị quốc gia, Hà
Nội.
10.Vũ Văn Chung (2016), Bước đầu tìm hiểu hiện tượng tôn giáo mới vùng
đồng bằng sông Hồng, Nxb Tôn giáo, Hà Nội.
11.Bùi Hữu Dược (2014), Quản lý nhà nước về tôn giáo ở Việt Nam từ năm
1975 đến nay, Luận án Tiến sĩ Tôn giáo học, Học viện Khoa học Xã hội, Hà
Nội.

26
12.Nguyễn Hồng Dương (2012), Quan điểm đường lối của Đảng về tôn giáo và
những vấn đề tôn giáo ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà
Nội, 46-47.
13.Nguyễn Hồng Dương (2019), Tôn giáo với văn hóa phát triển ở Việt Nam,
Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội.
14.Nguyễn Hồng Dương (2019), Hệ thống tổ chức giáo hội Công giáo, Nxb
Tôn giáo, Hà Nội.
15.Đảng Cộng sản Việt Nam (2003), Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp
hành Trung ương khóa IX, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội
16.Đảng cộng sản Việt Nam (2011), Văn Kiện Đại hội XI của Đảng cộng sản
Việt Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
17.Đảng cộng sản Việt Nam (2016), Văn Kiện Đại hội XII của Đảng cộng sản
Việt Nam, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
18.Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện đại hội XIII của Đảng Cộng sản
Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
19.Đỗ Quang Hưng (2010), Đời sống tôn giáo tín ngưỡng Thăng Long, Nxb.
Hà Nội, Hà Nội
20.Lý Hùng (2020), Vai trò của tu sĩ Phật giáo Nam Tông trong đời sống xã hội
của người Khmer ở Tây Nam Bộ hiện nay, Luận án tiến sĩ ngành tôn giáo
học, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
21.Nguyễn Minh Khải (2013), Tín ngưỡng tôn giáo và thực hiện chính sách tín
ngưỡng tôn giáo ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
22.Thích Thanh Nhiễu (2019), “Các giá trị tôn giáo và xã hội của phật giáo Việt
Nam trong việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc”, Tạp chí phật giáo &
Thời đại văn hóa Phật giáo, (số 385).

27
23.Trần Đăng Sinh (2016), Giáo trình Tôn giáo học, Nxb Đại học sư phạm, Hà
Nội.
24. Lê Mạnh Thát (2006), Lịch sử Phật giáo Việt Nam, Nxb. Tổng hợp Thành
phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh.
25.Trần Hữu Thành (2014), Công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động của
Phật giáo trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp hiện nay - Thực trạng và giải pháp,
luận văn Thạc sĩ Quản lý công, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
26.Ngô Hữu Thả (2018), “Công tác tôn giáo hiện nay – một số vấn đề đặt ra từ
hệ thống chính trị nước ta”, Tạp chí công tác Tôn giáo, (số 6).
27.Nguyễn Thị Thu Thảo (2020), Vai trò của phật giáo đối với việc bảo vệ môi
trường hiện nay ở huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội: thực trạng và những
vấn đề đặt ra, Luận văn thạc sĩ tôn giáo học, Trường đại học khoa học xã hội
và nhân văn.
28.ThíchĐức Thiện (2022), “Vai trò của GHPGVN đốivới việc đoàn kết tín đồ
Phật giáo trong xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc”, truy cập tại trang
https://phatgiao.org.vn/, ngày truy cập 26/06/2022.
29.Trung tâm Từ điển học (1994), Từ điển điển Tiếng Việt, Nxb Khoa học xã
hội, Hà Nội.
30.[1] Nguyễn Hồng Dương – Nguyễn Quốc Tuấn, Phật giáo với văn hoá xã
hội Việt Nam thời kỳ công nghiệp hoá hiện đại hoá, Nxb. Khoa học xã hội,
Hà Nội, 2008, tr.24.
31.[2] Lễ Hữu Nghĩa – Nguyễn Đức Lữ, Tư tưởng Hồ Chí Minh về tôn giáo và
công tác tôn giáo, Nxb. Tôn giáo, 2003, tr.314
32.Nguyễn Trung Kiên (2009). Đoàn kết xã hội ở Việt Nam hiện nay, ĐHQG
HN

28

Luận văn Vai trò của phật giáo trong đoàn kết xã hội ở thành phố hồ chí minh hiện nay.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Luận văn Vai trò của phật giáo trong đoàn kết xã hội ở thành phố hồ chí minh hiện nay.docx

Similar to Luận văn Vai trò của phật giáo trong đoàn kết xã hội ở thành phố hồ chí minh hiện nay.docx (20)

More from Nhận Làm Đề Tài Trọn Gói Zalo/Tele: 0917.193.864

More from Nhận Làm Đề Tài Trọn Gói Zalo/Tele: 0917.193.864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Luận văn Vai trò của phật giáo trong đoàn kết xã hội ở thành phố hồ chí minh hiện nay.docx