Presentatie voorlopig ontwerp Markt met fontein in Dokkum

1. 27 februari 2017
MARKT MET FONTEIN
DOKKUM

2. Welkom•
Planproces met de Mienskip - Enno Zuidema•
IJsfontein - Birthe Leemeijer•
Ontwerp voor de Markt - Hanneke Kijne•
Informatiemarkt•
AGENDA

3. PLANPROCES MET DE MIENSKIP

4. Opdracht Raad A M E N D E M E N T
raadsvergadering De raad van de gemeente Dongeradeel in vergadering bijeen op 30 juni 2016
gezien het voorstel van
B&W van 14-06-2016
Agendapunt 13: Fontein Dokkum
overwegende dat 1. de Markt een rijke historie heeft die in het bijzonder wordt gekenmerkt door de
Abdijkerk en de monumentale toren die eeuwen terug op de Markt stonden;
2. bij eerdere verbouwingen de historische waarde van de Markt onvoldoende tot
uitdrukking is gekomen;
3. de historisch-ruimtelijke indeling van vroeger hersteld moet worden met een op
de Abdijkerk geïnspireerd stedenbouwkundig ontwerp;
4. het stedenbouwkundig ontwerp zoals genoemd onder 3 leidend moet zijn ten
opzichte van de functies groen, ruimte, ijsfontein, parkeren en evenementen;
5. rekening moet worden gehouden met voornoemde functies op basis van de
binnenstadvisie Dokkum.
stelt voor het besluit te
amenderen als volgt
De raad van de gemeente Dongeradeel
gelezen het voorstel van het college van B&W van 14 juni 2016;
gelet op het bepaalde in de Gemeentewet;
besluit het voorgestelde besluit te vervangen door:
1. een totaalplan herinrichting Markt te maken met als uitgangspunten:
a. de op 30 juni 2016 goedgekeurde binnenstadsvisie Dokkum;
b. een op de Abdijkerk geïnspireerd stedenbouwkundig ontwerp waarbij de
functies groen, ruimte, ijsfontein, parkeren en evenementen een afgeleide zijn;
c. planvorming komt tot stand met de mienskip in de ruimste zin van het woord
(bewoners en plaatselijke ondernemers).
2. medewerking te verlenen aan het kunstwerk Eleven fountains in Dokkum als
onderdeel van Kulturele Haadstêd 2018 op voorwaarde:
a. dat er een provinciaal onderhoudsfonds komt;
b. dat het fonteinenproject ook in de andere 10 steden wordt gerealiseerd;
3. een voorbereidingskrediet beschikbaar te stellen van € 85.000 om het onder
besluitpunt 1 en 2 genoemde mogelijk te maken;
4. de financiering van het voorbereidingskrediet te regelen in de 5e wijziging van de
begroting 2016;
5. de beschikbaarheidsstelling van vervolginvesteringen voor de herinrichting
(opties A, B of C) integraal af te wegen bij de behandeling van de begroting 2017;
6. De voor de plaatsing van de fontein en aanpassingen aan de openbare ruimte
benodigde procedures en vergunningtrajecten te starten.
en gaat over tot de orde van de dag.
toelichting -
ondertekening: 30 juni 2016
Dit amendement is in de vergadering van de raad van de gemeente Dongeradeel van 30 juni 2016
[aangenomen / verworpen] met [stemverhouding]
De griffier
A.J. Folbert
Totaal plan Markt.•
Binnenstadsvisie als vertrekpunt:•
groen, rust, historie.
Ontwerp geïnspireerd op•
historie en Abdijkerk.
Mienskip in ruimste zin van•
het woord betrekken.

5. Mienskip Kommisje

6. Open Atelier

7. Een groene en aantrekkelijke ontmoetingsplek.•
Ruimte houden voor evenementen.•
Parkeren op Markt mogelijk maken voor kleine groep•
Parkeermogelijkheid behouden voor bezoekers kerk.•
Mogelijkheid voor terrassen.•
Huidige beeldengroep (• Vitae) mag weg.
Let op onderhoud (overlast bladeren en gras).•
Let op bestrijding/ voorkomen vandalisme en geluidsoverlast•
jeugd in weekend.
Inbreng vanuit Open Atelier
Er zijn ruim 160 gesprekken gevoerd in het open atelier. Jong en oud liep
binnen. Geluiden en wensen die relatief vaak naar voren kwamen, zijn:

8. 2000-nu
Parkeer- & evenemententerrein
en kerk
- Opdeling in boven- en beneden-
plein.
- Evenementen- en parkeerterrein.
- 2005: Kunstwerk martelarenveld
(sedum en boeken) verplaatst
- Huidig kunstwerk.
1980-2000
Parkeer- & evenemententerrein
en kerk
- School/ eierhal gesloopt.
- 1984: Opdeling in boven- en
benedenplein.
- Evenementen- en parkeerterrein.
- 1997: Fontein op Bonifatiusbron
(pomp) en plataan.
1830-1980
Markt, parkeerterrein en kerk
- Vanaf 1830 wordt niet meer
begraven.
- Begraafplaats wordt markt;
later wordt er ook geparkeerd.
- Toren (ruïne) wordt gesloopt.
- School/ eierhal op markt.
1588-1830
Begraafplaats en kerk
- Klooster wordt gesloopt; kerktoren
blijft staan.
- Martelaarsveld en begraafplaats.
- Het weeshuis komt op de Markt
(1615)
- Kerk-complex volledig opgenomen
in stad
- Vanaf 1600 is de (binnen)stads-
plattegrond van Dokkum op hoofd
lijnen bepaald.
1200-1588
Klooster op de Bonifatiusterp
- Abdijkerk met klooster ten noorden
van Bonifatius-kerk.
- Martelaarsveld en begraafplaats.
- Boomgaarden en tuinen ten
noorden van klooster.
- NZ-route loopt via het klooster-
complex.
- Dokkum reikt tot klooster.
754-1200
Bonifatius-terp
- 4m hoge terp met een houten
kerk ter nagedachtenis van
Bonifatius.
- Martelaarsveld en begraafplaats.
- NZ-route over terp.
- Enkele huizen.
- Dokkum wordt, behalve handels-
nederzetting, ook religieus- en
onderwijscentrum.
Ontstaan
Kruising van weg en water
- Dokkum ontstaat op een terp,
bij een versmalling van de Ee
- Gelegen tussen twee landbouw-
gebieden: de noordelijke kwelders
en de zuidelijke wouden.
- Op de kruising van een zee-arm
en een NZ-route.
- Enkele huizen.
Geschiedenis

9. Belangrijke historische lagen
Abdijkerk
Begraafplaats
Terp
Bonifatiusput
(lokatie onbekend)
Belangrijke historische lagen

10. Cool wall
‘Vormgeving historie’

11. Conclusies ‘Vormgeving historie’

12. Conclusies ‘Evenementen & de Markt’

13. Algemene uitgangspunten (conclusies 1e Mienskip)
Belangrijke historische lagen
Bovenplein is verhard
Erfgoed zichtbaar maken
Hoogteverschil gebruiken
Groene invulling geven
aan plein
Minder parkeren dan nu

14. Centraal plein Drie sferen Groene terp
Drie modellen

15. Centraal plein
Drie sferen
Groene terp

16. het
een
zie:
Naarden
Martinikerkhof Groningen
Noorderkerkhof/plein Groningen
Bomen in ‘opgetilde terp’
Abdijkerk: zichtbaar, maar
genuanceerd opgenomen in ontwerp
Positief: ‘Grafstenen’ als verharding in het
groen en verwijzing naar het verleden
Bestaande gevels maken
wanden
Geleidelijke overgang
van verhard naar groen
Algemeen voor alle modellen (conclusies 2e Mienskip)
Niet teveel bomen +
genoeg bomen rondom ijsfontein

17. Bomen in de terp
archeologisch
waardevolle laag
bovenlaag met
geroerde grond
Bomen in verhoogde
plantenbakken
Bomen beschadigen
archeologische laag
Bomen in ‘opgetilde terp’

18. Bestaande kunstwerk Vitae

19. centrale plek
midden op plein
plek
Bonifatiusput
Mogelijke posities IJsfontein
Overwegingen
Conflicterende kunstwerken

20. Parkeren
Model met 17 pp Model met 30 pp

21. Substantieel minder parkeren: van 64 naar 17-30•
parkeerplaatsen.
Parkeren van belang voor winkelend publiek,•
voor inwoners binnenstad, voor bezoekers kerk.
Twee modellen bediscussieerd.•
Grote verschillen in voorkeuren.•
Verplaatsing parkeerplekken: korte en lange termijn.•
Parkeren

22. Evenementen

23. DE MIENSKIP
interview

24. Ruimte om fontein
• Water
• Bomen
DE IJSFONTEIN

45. Kleuronderzoek
Grondboring Hegebeintum*
*materiaal ter beschikking gesteld door Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, niet bestemd voor
publicatie

51. MARKT MET FONTEIN
grote kerk 27 februari 2017

52. Grote (St.
Martinus)
kerk
St.Laurentius
Gasthuis
Vögele
(voorheen)
Van Sinderen
Boterstraat
Torenstraat
Hoogstraat
horeca De
Abdij van
Dokkum
Bestaande situatie

53. Grote (St.
Martinus)
kerk
St.Laurentius
Gasthuis
Vögele
(voorheen)
Van Sinderen
Boterstraat
Torenstraat
Hoogstraat
horeca De
Abdij van
Dokkum
buitenmuren
voormalige
abdijkerk
Maquette

54. Grote (St.
Martinus)
kerk
St.Laurentius
Gasthuis
Vögele
(voorheen)
Van Sinderen
Boterstraat
Torenstraat
Hoogstraat
horeca De
Abdij van
Dokkum buitenmuren
voormalige
abdijkerk
Plankaart
IJsfontein

55. Terp met rand

56. Aansluiting op bestaande stad

57. Voormalige abdijkerk

58. Auto- en fietsverkeer

59. Verharding op terp

60. Verharding: patroon en afmetingen
Terp
Abdijkerk

61. Verharding bovenplein

62. Verharding verweven met gras

63. Voormalige abdijkerk: verharding

64. Verharding: kleur en materiaal
Kleuronderzoek
Grondboring Hegebeintum*
*materiaal ter beschikking gesteld door Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, niet
bestemd voor publicatie

65. Voormalige abdijkerk
tekening archeologische opgraving
Anloo Tufsteenkerk

66. Abdijkerk kerktoren: kloostermoppen

67. Voormalige abdijkerk: muurdelen kerktoren

68. Beplanting

69. Bomen
moeraseik zilveresdoorn liquidambar

70. Verlichting

71. Zitbanken

72. Terprand

73. Aansluiting op bestaande stad
afvalbakken
worden gemonteerd.
Materiaal
4 mm staal, thermisch verzinkt en tweelaags gepoedercoat 120
μ in RAL kleur naar keuze
Materiaal panelen
Voor- en achterpaneel: 2,5 staal noppenplaat, thermisch ver-
zinkt en tweelaags gepoedercoat 120 μ in RAL kleur naar keuze,
voorzien van pianoscharnier
Of optioneel: 5 mm aluminium tranenplaat
Capaciteit
100 liter
Materiaal binnenbak
RVS of plasticzakhouder
Inclusief
betonvoet
Optioneel
Vuurwerkafdekplaat, asbak, logo
13

75. Definitief ontwerp: materialen definitief•
Mienskip Kommisje blijft betrokken•
Werkgroep ‘Verhaal van de Markt’ van start•
30 maart in Raad•
Vergunning, aanbesteding en uitvoering•
Mei 2018 klaar•
VERVOLG & BESLUITVORMING

76. We willen iedereen bedanken die
de afgelopen maanden input heeft
geleverd voor dit ontwerpproces:
via de klankbordgroep,
via een bezoek aan het Open Atelier,
via eerdere gesprekken,
reacties via de post en/of mail.

77. IJsfontein•
Postcoderoos en zonnepanelen•
Ontwerp Markt•
Materialen Markt•
Maquette•
3D-model•
INFORMATIEMARKT