Presentatie 4 van vrijdag 19 februari 2016: toelichting van de case GRUP centrum Diksmuide, door Tine Roels, ir. en ruimtelijk planner stad Diksmuide

1. Imagine the result
RUP Centrum Diksmuide
Studiedag onroerend erfgoed 19 februari 2016
Tine Roels,
Ruimtelijk planner Stad Diksmuide

2. RUP Centrum Diksmuide
Dit RUP werd opgemaakt in samenwerking met:
• Arcadis
• Fris in het landschap
• Dienst gebiedsgerichte werking provincie West Vlaanderen – MAAT
architecten
• Waardebegrippen uit ‘Omgaan met Wederopbouwarchitectuur in de
Frontstreek ’14-‘18’ Studie door Labo S in opdracht van provincie
West-Vlaanderen, stad Ieper en gemeente Heuvelland.

3. Imagine the result
1. situering
stadspark
stationsomgeving
spoorlijn
IJzer
grens stedelijk gebied

4. Tijdens WOI wordt de Grote Markt van Diksmuide gereduceerd tot een puin en kraterlandschap. Het gros van de gebouwen rond de Grote Markt wordt
compleet vernield. Bron: Stadsarchief Diksmuide

5. Zicht op het vernielde Diksmuide, vlak na de Eerste Wereldoorlog. Deze foto werd genomen door Maurice Prové (° 22 december 1883, Ninove † 27 november
1953, Watford (Engeland)). Het gebouw centraal in beeld is een Duitse observatiepost in de Weststraat (huidige Generaal Baron Jacquesstraat), opgetrokken
uit de woning van de familie Baer bron: Westhoekverbeeldt.be (HEU014502962)

6. B: Uittreksel uit het aanlegplan voor Diksmuide door Jozef Viérin. Het betreft de
noordelijke zijde van de Grote Markt en de omgeving van de Sint-Niklaaskerk.
R: Jozef Viérin, stadsarchitect voor de wederopbouw van Diksmuide.
bron: Stadsarchief Diksmuide

7. De toren van de Sint-Niklaaskerk betreft een ‘historische’ reconstructie. Het stadhuis is een nieuw ontwerp in de eclectische stijl.
bron: Stadsarchief Diksmuide

8. Voorbeelden van ederopbouwarchitectuur als gebouwen die licht vangen. Hier onderscheidt een gebouw zich niet van zijn
omgeving maar verwijst naar zijn omgeving. (bron: inventaris bouwkundig erfgoed, stadsarchief en eigen beelden)

9. 2. Doelstelling

10. Doelstelling
1. Beeldwaarde centrum versterken
• Identiteit stad versterken
• Kwaliteit straatbeeld
• Evenwicht behouden en ontwikkelen
2. Ontwikkelen stedelijke projecten
• Aantrekkingskracht diverse functies vergroten
• Bijkomende woongelegenheden
3. Uitbreiden en beperken van handelsactiviteiten
• Mogelijkheden voor middelgrote handelspanden
• Weren van te grote panden
 Evenwicht tussen behouden en vernieuwen

11. 3. Ruimtelijke
ontwerp

12. Visie : Compacte stad

13. Zachte grens aan polderfront
Harde grens aan waterfront

14. Vier poorten

15. Buurten met eigen identiteit

16. Buurten met eigen identiteit

17. Centrale bindende as

18. Erfgoed: Principe van behoud

19. 4. Evenwicht
tussen behouden
en vernieuwen

20. Grafisch plan

21. 4.1 Vernieuwen

22. Waterfront – harde grens
Hoofdbestemming :Wonen
Nevenbestemmingen: diensten, horeca, kantoor, gemeenschapsvoorzieningen
Verticale ritmiek
6 tot 8 bouwlagen

23. Deel langs de Handzamevaart: uitsluitend woonbestemming
Open, alzijdige bebouwing
Bloemmolens als referentie (max 8 hoog)
Afstand tot perceelsgrens en max breedte vastleggen
Oever niet privatiseren
Parkeren ondergronds
Waterfront niet
wel

24. niet
wel
Waterfront
Deel Kasteelstraat: meer functies
Gesloten bebouwing
Pandsgewijze opbouw

25. 4.2 Behouden

26. Zone voor centrumfuncties

27. Erfgoed: Principe van behoud
• Geen aanduiding van de waardevolle panden, wel
spelregels.
• Dit wil zeggen dat er in eerste instantie wordt van uitgegaan
dat het behoud van de bestaande toestand wenselijker is
dan een verandering.
• Belangrijk hierbij is het behoud van de bestaande
straatwanden (voorgevel en dak) en de architecturale
kwaliteiten van het gebouw.

28. Erfgoed: Principe van behoud
• Het interieur kan sterk worden verbouwd, volumes kunnen
worden uitgebreid maar de structuur en de architecturale
kwaliteiten van het gebouw moeten bewaard blijven
• Iedere verandering gevel motiveren (motivatienota)
• Kijken naar het straatbeeld ipv naar het individuele gebouw.
• Oorspronkelijke tekst: ook raamverhoudingen vastgelegd.

29. Erfgoed: Principe van behoud
• Het uitgangspunt voor deze zone is dat het kwalitatieve
straatbeeld in deze zone moeten worden bewaard.
• Voor alle panden die opgenomen zijn in de inventaris van
het bouwkundig erfgoed en voor alle werken die een impact
kunnen hebben op het straatbeeld, wordt daarom aan de
aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning een
motivatienota toegevoegd.
• Locuswaarde – gebruikswaarde – culturele waarde

32. K. Albertstraat

34. Zone voor kernwinkelgebied
Overdruk
Parcours – diversiteit handel
Ombouwen gevel naar etalages

35. 1. ombouwen van de bestaande openingen
naar etalage
2. behoud van de bestaande openingen en
invoegen van de etalage als tweede wand
3. doortrekken van de bestaande openingen
tot op de grond voor het voorzien van een
etalage.
Zone voor kernwinkelgebied
Binnen deze zone kan het ombouwen van een gevel naar etalage op één van de volgende wijzen:

36. 4.3 Ook in het
historische centrum
ruimte voorzien
voor nieuwe
ontwikkelingen !

37. Centrumparking

38. Strategische projecten afbakenen
Polderpand
Boterhalle
Wilgendijk
Technische Dienst
Politie
Bloemmolenkaai

39. Strategische projecten
• Deze gebieden spelen een voortrekkersrol in de
stadsvernieuwing
• Overdruk die een aantal expliciete spelregels oplegt om te
komen tot architecturale kwaliteit
• Alle ontwikkelingen binnen één gebied moeten als één
samenhangend geheel ontworpen worden (ook als er meer
dan één eigenaar is).
• Bij elke aanvraag die gaat over een deel van het gebied
wordt een inrichtingsstudie gevoegd die gaat over het
volledige gebied

40. Wilgendijk
Gevels naar alle straten, ook naar het water
Binnengebied eigendom van twee eigenaars

41. Oude technische dienst

42. Oude technische dienst
Parking
landschappelijk inpassen
pad achter tuinen

43. Nieuwe site

44. Bloemmolenkaai
Meergezinswoningen (art.2)
Gezinswoningen (art.4.1)
Samenhang in de verschillende woontypologieën
Speeltuin
Doorsteek

45. 7.Draagvlak
Geen draagvlak zoeken,
maar draagvlak creëren

46. Infovergadering

47. Thematische stadswandelingen
“Waar komen we vandaan en waar
gaan we naartoe”
i.s.m. de stadsgidsen (historiek en
erfgoedkenmerken) en studiebureau
(projectzones)

48. Infonamiddag voor architecten
• Situering RUP Centrum
• Toelichting wederopbouw en
afwegingskader
• Aandachtspunten uit het RUP
• Hoe een motivatienota opstellen
• Voorbeelden over het ‘principe van
behoud’
• Reflectie
• Welke punten vinden de architecten
positief aan het RUP ?
• Wat vindt men negatief ?
• Welke suggesties zijn er ?
• Wat zijn de bemerkingen ?
• Architecten stellen eveneens
advies op naar het stadsbestuur

49. Infonamiddag voor architecten

50. 8. Na het RUP

51. Ervaringen na het RUP
Strategische projecten zijn de motor voor
stadsontwikkeling
• Op één na zijn alle strategische projecten in ontwikkeling
• Vervolg onder de vorm van masterplan voor het centrum (beeldkwaliteitsplan,
beheerplan, verkeerscirculatieplan, …..)
• Evenwicht behouden en ontwikkelen blijkt heel belangrijk
Principe van behoud
• Interpretatie ……
• Moeilijk uit te leggen ….
• Maar een goede kapstok !
• Deels achterhaald door bescherming als stadsgezicht
Bedreigingen
• Uitbreiding van de lijst van vrijstelling van vergunning …
 Zorg voor erfgoed moet deel uitmaken van een totaalvisie

52. www.diksmuide.be >
wonen >
Ruimtelijke planning