Nguyên lý kế toán Chương 5 - Phương pháp tổng hợp, cân đối kế toán

3.  5.1. Néi dung, ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p tæng hîp
c©n ®èi kÕ to¸n
 5.2. Yªu cÇu vµ nh÷ng c«ng t¸c chuÈn bÞ tríc khi
lËp B¶ng tæng hîp c©n ®èi kÕ to¸n
 5.3 C«ng viÖc chuÈn bÞ tríc khi lËp b¶ng tæng hîp
c©n ®èi kÕ to¸n
 5.4. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (C§KT)

4. 5.1. Néi dung, ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p tæng hîp
c©n ®èi kÕ to¸n
5.1.1. Néi dung ph¬ng ph¸p TH - CDKT
5.1.2. ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p tæng hîp, c©n ®èi
kÕ to¸n

5.  Phương pháp tổng hợp cân đối kế toán là phương
pháp kế toán được sử dụng để tổng hợp số liệu từ
các sổ kế toán theo các mối quan hệ cân đối vốn
có của đối tượng kế toán nhằm cung cấp các chỉ
tiêu kinh tế, tài chính cho các đối tượng sử dụng
thông tin kế toán phục vụ công tác quản lý các
hoạt động kinh tế tài chính trong đơn vị.

6.  Nhờ có phương pháp tổng hợp-cân đối kế toán mà
các cơ quan chức năng của Nhà nước và các nhà quản
lý kinh tế nhận biết được những thông tin về tình hình
hoạt động và kết quả của đơn vị một cách tổng quát
cũng như từng mặt của quá trình hoạt động.
 Từ những thông tin nhận được, giúp các nhà quản lý
điều hành kinh tế thực hiện việc kiểm tra, giám sat,
phân tích và đánh giá tình hình, kết quả hoạt động của
đơn vị, từ đó đưa ra quyết định kịp thời, đúng đắn
nhằm không ngừng ngày càng nâng cao hiệu quả hoạt
động của đơn vị.

7.  Kết cấu mẫu biểu phải đơn
 Hệ thống các chỉ tiêu KTTC trong Bảng tổng hợp-
cân đối kế toán phải thiết thực
 Để dảm bảo sự lãnh đạo tập trung, thống nhất
trong công tác kế toán, Nhà nước đã nghiên cưú,
xây dựng và ban hành những mẫu biểu, các Bảng
tổng hợp-cân đối kế toán tổng thể thống nhất, sử
dụng trong các đơn vị, đồng thời nghiên cứu
hướng dẫn các ngành, các lĩnh vực, các đơn vị xây
dựng biểu mẫu các Bảng tổng hơp-cân đối kế toán
bộ phận nhằm đắp ứng nhu cầu thông tin riêngcủa
từng ngàng, từng lĩnh vực, từng đơn vị.

8.  5.3.1 Yªu cÇu khi lËp c¸c B¶ng TH- CDKT

9.  5.3.2 C«ng viÖc chuÈn bÞ khi lËp c¸c B¶ng TH-
CDKT

10. 5.3.1.Yªu cÇu khi lËp B¶ng TH-CDKT
-C¸c chØ tiªu lËp trªn b¶ng TH – CDKT ph¶i
®¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n vÒ néi dung vµ ph¬ng
ph¸p tÝnh to¸n, ®Ó cã thÓ so s¸nh ®îc.
- Sè liÖu ghi vµo c¸c chØ tiªu ph¶i chÝnh x¸c,
trung thùc ®óng víi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña
®¬n vÞ

11. - Sè liÖu ghi vµo c¸c chØ tiªu vµ gi÷a c¸c B¶ng TH –
C§KT cã sù phï hîp ®¶m b¶o mèi quan hÖ c©n ®èi
gi÷a c¸c ®èi tîng kÕ to¸n.
- C¸c B¶ng TH – CDKT ph¶i lËp theo
®óng biÓu mÉu ®· ban hµnh vµ göi
®óng thêi h¹n quy ®Þnh.
5.3.1.Yªu cÇu khi lËp B¶ng TH-CDKT

12.  KiÓm tra viÖc ghi sæ kÕ to¸n
 Hoµn tÊt viÖc ghi sæ kÕ to¸n
 §èi chiÕu, x¸c minh c¸c kho¶n c«ng nî
 TiÕn hµnh kiÓm kª tµi s¶n
 ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ mÉu biÓu b¸o c¸o `

13.  5.4.1 Néi dung vµ kÕt cÊu cña B¶ng c©n ®èi kÕ
to¸n
 5.4.2 TÝnh chÊt c©n ®èi cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
 5.4.3 Mèi quan hÖ gi÷a B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n víi
TKKT

14. Kh¸i niÖm: BC§KT lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña ph-
¬ng ph¸p TH - C§KT thuéc hÖ b¶ng TH- C§ tæng
thÓ ( cßn gäi lµ b¸o c¸o tµi chÝnh) ph¶n ¸nh tæng
qu¸t t×nh h×nh tµi s¶n cña ®¬n vÞ theo 2 c¸ch
ph©n lo¹i: Ph©n lo¹i theo kÕt cÊu vèn kinh doanh
vµ ph©n lo¹i theo nguån h×nh thanh vèn kinh
doanh t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh

15. + PhÇn bªn ph¶i (PhÇn díi):
Gåm hÖ thèng c¸c chØ tiªu
kinh tÕ ph¶n ¸nh tµi s¶n
cña ®¬n vÞ ®îc ph©n lo¹i
theo nguån h×nh thµnh nªn
tµi s¶n cña doanh nghiÖp
vµ ®îc gäi lµ phÇn Nguån
vèn kinh doanh.
+ PhÇn bªn tr¸i (PhÇn
trªn): Gåm hÖ thèng c¸c
chØ tiªu kinh tÕ ph¶n
¸nh tµi s¶n cña ®¬n vÞ
ph©n lo¹i theo kÕt cÊu
vèn kinh doanh vµ ®îc
gäi lµ phÇn tµi s¶n.

16. + C¶ 2 phÇn ®Òu cã c¸c cét m· sè ®Ó ghi m· sè c¸c
chØ tiªu, cét sè ®Çu n¨m, sè cuèi kú ®Ó ghi gi¸ trÞ
tµi s¶n theo tõng chØ tiªu kinh tÕ, tõng lo¹i vèn,
tõng lo¹i nguån vèn vµ tæng sè tµi s¶n cña ®¬n vÞ
vµo thêi ®iÓm ®Çu n¨m vµ thêi ®iÓm cuèi kú h¹ch
to¸n.

19.  Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ, c¸c ho¹t
®éng KTTC diÔn ra thêng xuyªn, liªn tôc, ®a d¹ng vµ
phong phó g©y nªn sù biÕn ®éng thay ®æi vµ
chuyÓn ho¸ h×nh th¸i cña Tµi s¶n vµ Nguån vèn nh-
ng kh«ng lµm mÊt tÝnh c©n ®èi cña B¶ng ë bÊt kú
thêi ®iÓm nµo.
 TÝnh chÊt quan trong nhÊtcña BC§KT lµ tÝnh c©n
®èi Tæng sè tiÒn phÇn Tµi s¶n vµ tæng sè tiªn
phÇn Nguån vèn cña BC§KT lËp ë bÊt kú thêi ®iÓm
nµo còng lu«n lu«n b»ng nhau. TÝnh “c©n ®èi” lµ
tÊt yÕu kh¸ch quan

20. ◦ Lo¹i 1: Mét hiÖn tîng kinh tÕ x¶y ra lµm cho lo¹i tµi s¶n nµy
t¨ng thªm ®ång thêi lµm cho lo¹i tµi s¶n kh¸c gi¶m ®i víi gi¸ trÞ
t¬ng øng, tû träng c¸c lo¹i tµi s¶n thay ®æi nhng tæng sè tµi
s¶n kh«ng ®æi. Do ®ã Tæng Tµi s¶n = Tæng nguån vèn
◦ Lo¹i 2: Mét hiÖn tîng kinh tÕ x¶y ra lµm cho lo¹i nguån vèn nµy
t¨ng thªm ®ång thêi lµm cho lo¹i nguån vèn kh¸c gi¶m ®i víi gi¸
trÞ t¬ng øng, tû träng c¸c lo¹i nguån vèn thay ®æi nhng tæng
nguån vèn kh«ng ®æi. Do ®ã Tæng Tµi s¶n = Tæng nguån
vèn
◦ Lo¹i 3: Mét hiÖn tîng kinh tÕ x¶y ra g©y ¶nh hëng ®Õn c¸c lo¹i
tµi s¶n, nguån vèn lµm cho 1 loaÞ tµi s¶n nµo ®ã t¨ng thªm
®ång thêi lµm cho lo¹i nguån vèn nµo ®ã còng t¨ng thªm víi gi¸
trÞ t¬ng øng. Do ®ã Tæng Tµi s¶n = Tæng nguån vèn
◦ Lo¹i 4: Mét hiÖn tîng kinh tÕ x¶y ra g©y ¶nh hëng ®Õn c¸c lo¹i
tµi s¶n, nguån vèn lµm cho 1 lo¹i tµi s¶n nµo ®ã gi¶m ®i, ®ång
thêi lµm cho lo¹i nguån vèn nµo ®ã còng gi¶m ®i víi gi¸ trÞ t¬ng
øng. Do ®ã
Tæng Tµi s¶n = Tæng nguån vèn

21.  + Mçi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh sÏ lµm ¶nh hëng Ýt
nhÊt 2 kho¶n môc trong BC§KT
 + NÕu nghiÖp vô kinh tÕ chØ ¶nh hëng ®Õn c¸c
kho¶n môc ë 1 bªn (Tµi s¶n hoÆc nguån vèn) th×
chØ lµm thay ®æi sè lîng vµ tû träng c¸c kho¶n bÞ
¶nh hö¬ng, cßn c¸c kho¶n kh¸c vµ tæng sè cña B¶ng
C§KT kh«ng thay ®æi.
 + NÕu nghiÖp vô kinh tÕ cã ¶nh hëng ®Õn c¸c
kho¶n môc c¶ ë 2 bªn (Tµi s¶n vµ Nguån vèn) th× tµi
s¶n vµ nguån vèn sÏ cïng t¨ng lªn hoÆc gi¶m ®i 1 sè
lîng b»ng nhau. Do ®ã sÏ lµm cho tæng céng cña c¶
2 bªn cña BC§KT cïng t¨ng hoÆc cïng gi¶m 1 sè lîng
b»ng nhau vµ:
 Tæng Tµi s¶n = Tæng nguån vèn
 Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ®Òu kh«ng lµm mÊt tÝnh
“c©n ®èi” cña BC§KT

22. * B¶ng c©n ®èi kế toánva tµi kho¶n kÕ to¸n cã mèi quan hÖ mËt
thiÕt
- C¶ 2 ®Òu lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña c¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n.
- C¶ 2 ®Óu ph¶n ¸nh c¸c ®èi tîng kÕ to¸n nhng ë ph¹m vi vµ møc
®é kh¸c nhau
* Mèi quan hÖ cña chóng ®îc thÓ hiÖn:
- Chóng bæ sung cho nhau trong viÖc cung cÊp th«ng tin ®¸p
øng yªu cÇu cña c¸c ®èi tîng sö dông th«ng tin kÕ to¸n.
- C¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tµi s¶n, nguån vèn, tµi kho¶n ngoµi b¶ng
c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®îc x©y dùng trong
mèi quan hÖ víi nhau: tªn gäi, néi dung vµ c¸c tµi kho¶n phï hîp
víi tªn gäi, néi dung c¸c chØ tiªu trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.
- Sè d cuèi kú cña c¸c tµi kho¶n vèn; tµi kho¶n nguån vèn vµ tµi
kh¶on ngoµi b¶n c©n ®èi kÕ to¸n lµ c¬ së sè liÖu ®Ó lËp b¶ng
c©n ®èi kÕ to¸n.
- KÕt cÊu cña tµi kho¶n vèn, tµi kho¶n nguån vèn vµ kÕt cÊu cña
b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®îc x©y dùng phï hîp víi nhau.