2. Sinopsis o Buod
• Ang Sinopsis o Buod ay isang uri ng lagom
na kalimitang ginagamit sa mga akdang nasa
tekstong naratibo tulad ng kuwento, salaysay,
nobela , dula, parabola, talumpati, at iba pang
anyo ng panitikan.
• Ang buod ay maaring buuin ng isang talata o
higit pa o maging ng ilang pangungusap
lamang.
3. Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Sinopsis o Buod
Narito ang ilang mahahalagang bagay na dapat tandaan sa pagsulat ng
buod o synopsis:
1.Gumamit ng ikatlong panauhan sa pagsulat nito.
2.Isulat ito batay sa tono ng pagkakasulat ng orihinal na sipi nito.
Kung ang damdaming naghahari sa akda ay malungkot, dapat na
maramdaman din ito sa buod na gagawin.
3.Kailangang mailahad o maisama na rito ang mga pangunahing
tauhan maging ang kanilang mga gampanin at mga suliraning kanilang
kinaharap.
4. 4.Gumamit ng mga angkop na pag-ugnay sa paghabi ng
mga pangyayari sa kuwentong binubuo ng dalawa o higit
pang talata.
5.Tiyaking wasto ang gramatika, pagbabaybay at mga
bantas ng ginagamit sa pagsulat.
6.Huwag kalimutang isulat ang sangguniang ginamit
kung saan hinango o kinuha ang orihinal na sipi ng akda.
5. Mga hakbang sa pasulat ng Sinopsis o Buod
Narito gamitin naman ang mga hakbang na maaaring gamitin
sa masining at maayos na pagsulat ng buod ng isang akda:
1.Basahin ang buong seleksyon o akda at unawaing mabuti
hanggang makuha ang buong kaisipan o paksa ng diwa.
2.Suriin at hanapin ang pangunahin at di pangunahing kaisipan.
3.Habang nagbabasa, magtala at kung maaari ay magbalangkas.
6. 4.Isulat sa sariling pangungusap at huwag lagyan
ng sariling opinyon o kuro-kuro ang isinulat.
5.Ihanay ang ideyang sang-ayon sa orihinal.
6.Basahin ang unang ginawa, suriin at kung mapaiikli
pa ito ang hindi mababawasan ang kaisipan ay
lalong magiging mabisa ang isinulat na buod.
7. • Sa pagbubuod naman ng mga piksyon, tula,
kanta at iba pa, maaring gumawa muna ng story
map o graphic organizer upang malinawan ang
daloy ng pangyayari. Pagkatapos, isulat ang buod
sa isang talata kung saan ilalahad ang
pangunahing karakter, ang tunggalian, at ang
resolusyon ng tunggalian.
11. ABOT-TANAW
Pagkatapos ng araling ito, inaasahang maisasagawa ng
mga mag-aaral ang mga sumusunod:
1. naipaliliwanag ang kahalagahan ng pagbuo, pag-uugnay, at
pagbubuod ng mga ideya sa isang akademiko at mapanuring
sualtin;
2. natutukoy ang mga katangian at kalikasan ng mga anyo ng
pagbuo, pag-uugnay, at pabubuod ng mga ideya; at
3. nakapagbubuod ng iba’t ibang sulating akademiko.
12. Pagbubuod at Paguugnay ng mga Ideya
at Datos tungo sa Mapanuring Pagsulat
•Maraming gawain sa akademiya ang
nangangailangan ng masusing pagbasa,
panonood, pagsasalita, pakikinig, at
pagsulat.
13. •Ibinabahagi ang mga ito sa mga kaklase
at guro.
•Sa paraan ng pagbabahagi,
kinakailangan ang pagpapaikli upang
ang mga pangunahing ideya at
pagkakaugnay-ugnay ng mga ito ay
maipahayag nang malinaw at maayos.
14. •Tumutulong din ito upang malinawan
ang mga datos na ginagamit sa mga
sulating akademiko at mga pananaliksik.
•Iba-iba ang paraan ng pagbubuod upang
mag-ugnay ng impormasyon at ideya
kaugnay ng paksa. Ilan dito ang buod,
lagom o sinopsis, presi, hawig, sintesis,
at abstrak.
15. Buod
•Siksik at pinaikling bersiyon ito ng
teksto. Ang teksto ay maaaring
nakasulat, pinanood, o pinakinggan.
•Pinipili rito ang pinakamahalagang
ideya at sumusuportang ideya o
datos.
16. •Mahalaga, kung gayon, ang pagtutok sa
lohikal at kronolohikal na daloy ng mga
ideya ng binuod sa teksto.
• Kadalasan, nakatutulong ang
pagbubuod sa paglilinaw sa lohika at
kronolohiya ng mga ideya lalo na sa
mga hindi organisado o komplikadong
paraan ng pagkasulat sa teksto
17. Narito ang mga hakbang sa
pagbubuod:
1.Basahin, panoorin, o pakinggan muna
nang pahapyaw ang teksto.
2.Sa mga nakasulat o episodyo ng isang
pinanood o pinakinggan, tukuyin ang
paksang pangungusap o pinakatema.
18. Tukuyin din ang mga susing salita
(key words).
3. Pag-ugnay-ugnayin ang mga
ideyang ito upang mabuo ang
pinakapunto o tesis.
19. 4.Sulatin ang buod. Tiyakin ang
organisasyon ng teksto. Huwag gumamit
ng mga salita o pangungusap mula sa
teksto.
5.Huwag maglalagay ng mga detalye,
halimbawa, at ebidensiya.
6.Makatutulong ang paggamit ng mga
signal word o salitang nagbibigay-
20. transisyon sa mga ideya gaya ng
gayumpaman, kung gayon, sa
makatuwid, gayundin, sa kabilang dako,
bilang kongklusyon, bilang pangwakas, at
iba pa.
7.Huwag magsisingit ng mga opinyon.
8.Sundin ang dayagram.
22. Tumutulong ang pagbubuod sa pagpapaunlad ng
analitikal na pag-iisip ng isang mahalagang
kasanayan sa pag-aaral. Sinusuri dito ang mga
impormasyon at pinaghihiwalay ang mahalaga sa
di-mahalagang punto, ang ideya sa halimbawa o
ebidensiya, at pinagsasama-sama ang
mahahalagang ideya upang mabuo ng malinaw at
mapagbuod na mga pangungusap na maglalahad ng
pangunahing punto ng teksto.
23. Ilan sa mga halimabawang tekstong
maaaring ibuod:
Piksyon Balita
Pelikula Sanaysay
Video Report
Di-Piksyon Artikulo
Pangyayari, Pulong, at iba pa
26. Hawig
•Tinatawag itong paraphrase sa Inges.
Galing ito sa salitang Griyego (sa
pamamagitan ng Latin) na
paraphrasis, na ibig sabihi’y “dagdag
o ibang paraan ng pagpapahayag.’’
27. •Katulad ito ng buod kung saan
ipinahahayag sa sariling
pangungusap ang mga pangunahing
ideya ngunit nagkakaiba ito sa
sariling pangungusap.
28. •Sa hawig, inilalahad saariling
pangungusap ang isang partikular o
ispesipikong ideya o impormasyon sa
isang artikulo o teksto, gaya ng isang
pahayag dito o kaya’y kabanata sa isang
libro.
29. •Sa hawig, ginagamit ang mga kataga at
pandiwa na parang nag-uunat ng sinasabi
ng may-akda ngunit nilalagyan naman ng
panipi ang naiiba at mahalagang
pagkakakilanlan sa may-akda.
Nilalagyan din ito ng sanggunian.
30. •Hindi katulad ng lagom, ang hawig
ay mas detalyado at dinamiko kaysa
sa orihinal, ngunit hindi lumilihis sa
pangunahing punto ng may-akda.
31.
32.
33. Lagom o Sinopsis
• Isa itong pagpapaikli ng mga pangunahing
punto, kadalasan ng piksyon.
• Karaniwang di-lalampas ito sa dalawang
pahina.
• Ito rin ang ginagamit sa mga panloob o
panlabas ng pabalat ng isang nobela na
tinatawag na jacket blurb.
34. Hakbang sa pagsulat ng sinopsis:
1.Basahin ang bawat kabanata.
2.Isulat ang mga tema at simbolismo sa
bawat kabanata.
3.Igawa ng balangkas ang bawat
kabanata. Bubuuin ito ng mahahalagang
puntos at impormasyon tungkol sa
35. 4.Gumawa ng isa hanggang dalawang
pangungusap sa buod, storyline, o tema.
5.Gawan ng sinopsis ang bawat kabanata.
Ikuwento ang buong istorya gamit ang
mga datos mula sa bawat kabanata. Hindi
kailangang ipaliwanag ang lahat ng
bagay.
36. 6.Sundin ang kronolohiya ng istorya.
Laging sa pangkasalukuyan ang gamit ng
pandiwa. Gamitin din ang malaking titik
ang pangalan ng karakter sa unang
nabanggit dito. Tiyakin din ang pananaw
o punto de vista o kung sino ang
nagkukuwento.
38. 1.Simulan ito sa pangunahing tauhan
at ang kanyang pinagdadaanan o
problema.
2.Maaaring maglakip ng maikling
diyalogo o sipi.
39. 3.Ilandat ang damdamin ng tauhan at
mga dahilan kung bakit
namomroblema siya, o kaya’y bakit
niya ginagawa ang bagay na nagiging
dahilan ng problema.
40. Presi
•Galing ang salitang presi (precis) sa
lumang Pranses na ibig sabihi’y pinaikli.
•Ito ang buod ng buod. Kung baga sa katas
ng niyog, ito ang kakanggata. Higit itong
maikli kaysa sa buod at halos ang
pinakatesis ng buong akda ang
tinatalakay.
41. • Ito ang pinaikling buod ng mahahalagang
punto, pahaya, ideya, o impormasyon.
• Muling paghahayag ito ng ideya ng may-akda
sa sariling pangungusap ng bumasa, ngunit
maaaring magdagdag ng komento na
nagsusuri sa akda. Wala itong mga
elaborasyon, halimbawa, ilustrasyon, at iba
pa.
42. Narito ang mga katangian ng isang
presi:
1.Malinaw ang paglalahad.
2.Kompleto ang mga ideya.
3.May kaisahan ang mga ideya.
43. 4.May pagkakaugnay-ugnay ang mga
ideya.
5.Siksik sa dalawa hanggang tatlong
pangungusap ang pangkalahatang
puntos.
44. Narito ang halimbawa ng presi ng
naunang ibinuod na artikulo ni
Dantes Ambrosio. Ang una (A) ay
walang komento ng nagsulat ng
presi at ang (B) ay may komento
45. Presi A
Mahalagang masuri at mapag-aralan ng
mga mag-aaral na Pilipino ang nga
katawagang astronomiko ng mga sinaung
Pilipino na ang iba’y ginagamit pa sa
kasalukuyan. Mula rito, mahahango ang paraan
ng pamumuhay ng mga ninuno natin at ang
malapit na relasyon sa kalikasan ng mga
pamayanan noong unang panahon.
46. Presi B
Mahalagang masuri at mapag-aralan ng
mga mag-aaral na Pilipino ang mga katawagang
astonomiko ng mga sinaunang Pilipino na ang
iba’y ginagamit pa sa kasalukuyan. Mahahango
mula rito ang paraan ng pamumuhay ng mga
ninuno natin at ang malapit na relasyon sa
kalikasan ng mga pamayanan
47. noong unang panahon. Pinatunayan
lamang nito ang katotohanan ng
paniniwala ng mga iskolar ukol sa
kaugnayan ng wika, kultura, at lipunan.
48. Sintesis
•Mula s salitang Griyego na
syntithenai (syn=kasama;
magkasama; tithenai= ilagay; sama-
samang ilagay) ang salitang sintesis.
49. •Mula sa tesis o argumento, iniuugnay
ang antitesis o kontra-argumento, at sa
huli, ang sintesis o rekonsilasyon ng
mga ideya na nakapaloob sa naunang
dalawa.
•Ang buong proseso ay nakabubuo ng
bagong tesis.
50. Sa larangan ng pagsulat, ang sintesis
ay isang anyo ng pag-uulat ng mga
impormasyon sa maikling pamamaraan
upang ang sari-saring ideya o datos mula
sa iba’t ibang pinanggalingan (tao, libro,
pananaliksik, at iba pa) ay mapagsama-
sama at mapag-isa tungo sa isang
malinaw na kabuuan o identidad.
51. Mula sa prosesong ito, kng saan
tumutungo sa sentralisasyon ng
mga ideya, makabubuo ng bagong
ideya.
52. Kabaligtaran ng analisis ang
sintesis. Kung ang una ay pahihiwa-
hiwalay ng mga ideya upang suruin
ang huli, ang sintesis naman ay
pagsasama-sama ng mga ideya tungo
sa isang pangkalahatang kabuuan.
53. Gayunman, magkaugnay at bahagi ng
isa ang isa pa sa proseso ng
mapanuring pag-aaral at pagsulat.
Mula sa paghihimay ng mga ideya
(analisis) tutungo sa isang pagbubuo
(sintesis).
55. Mahalaga ang sintesis ang
organisasyon ng mga ideya dahil
nanggagaling ang mga ito sa iba’t
ibang batis ng impormasyon.
56. Halimbawa:
•Interbyu sa isang tao, iba-iba ang
itinatanong ng nag-iinterbyu gaya ng
tungkol sa pamilya, propesyon, opinyon
sa paksa, at iba pa.
•Sa panel discussion naman, iba-iba ang
tanong.
57. Ang pagbubuo at pagbubuod sa
mga ito ay nangangailangan ng
sistematikong proseso. Narito ang
ilang hakbang at mungkahi sa
maayos na pagbuo ng sintesis
(www.jan.ucc.nau.edu).
58. 1.Introduksiyon
Simulan sa isang paksang pangungusap na
magbubuod o magtutuon sa pinakapaksa ng teksto.
Banggitin din ang mga sumusunod na teksto:
• Pangalan ng may-akda
• Pamagat
• Impormasyon tungkol sa may-akda, teksto,
paksa
59. 2.Katawan
a. Organisahin ang mga ideya upang masuri
kung may nagkakapareho. Gumawa ng isang
Sintesis Grid (halaw sa 2000 Learning Center,
Univesity of Sydney) upang masiguro at
sistematiko ang daloy ng pagkuha ng
impormasyon. Narito ang ilang halimbawa:
61. b. Suriin ang koneksiyon ng bawat
isa sa paksa at pangunahing ideya.
c. Simulan sa pangungusap o kataga
ang bawat talata. Naglalahad ang
pangungusap o katagang ito ng paksa
ng talata.
62. d. Ibigay ang ipormasyon mula sa iba’t ibang
batis (tao, libro, at iba pa). o iba-ibang paksa o
opinyon sa isang paksa.
e. Gumamit ng angkop na mga transisyon
(halimbawa: gayundin, sa kabilang dako,
gayunman, a iba pa). at paksang pangungusap.
Banggitin din ang pinagkunan (halimbawa: “na
ayon sa Daluyan Journal, Vol Vi, 2009”).
63. f. Gawing impormatibo ang sintesis.Ipakita
ang pagkakapareho at pagkakaiba ng mga
ideya, opinyon, paniniwal, reaksiyon, at iba pa.
g. Huwag maging masalita sa sintesis. Mas
maikli, mas mabuti ngunit may laman, lalim,
at lawak.
h. Maging matapat sa teksto, kinapanayam, o
pinagkunan ng impormasyon.
64. 3.Konklusyon
Ibuod ang nakitang mga impormasyon
at pangkalahatang koneksiyon ng iba-ibang
pinagsamang ideya. Maaaring magbigay-
komento dito o kaya’y mamungkahi
(halimbawa: mas malalim pang pananaliksik,
pag-aaral, obserbasyon, diskusyon, at iba pa
tungkol sa paksa.
65. Isinasagawa ang sintesis para sa
mga sumusunod:
1.Introduksiyon ng koleksiyon ng
mga artikulo sa libro o journal.
2.Report ng pinag-usapan sa talk
show, pulong, komperensiya, o panel
dicussion.
66. 3.Rebyu ng mga literaturang
pinagkunan ng impormasyon o ideya
ukol sa isang paksang may maraming
may-akda na sinangguni para sa
sinusulat na tesis o disertasyon.
67. 4.Report ng isang dokumentaryo
ukol sa isang paksa na may iba’t
ibang tanong kinapanayam.
5.Maikling rebyu ng mga sinulat ng
isang may-akda kaugnay ng isang
partikular na paksa.
