2. Ang Mananaliksik: Mga Katangian at
Pananagutan
• Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Isang Mananaliksik
• Mga Pananagutan ng Isang Mananaliksik
• Ang Isyu ng Plagyarismo
3. Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Isang
Mananaliksik
• Masipag
• Matiyaga
• Maingat
• Sistematik
• Kritikal o mapanuri
4. Masipag
• Kailangan niyang maging masipag sa pangangalap ng mga datos
at pagsisiyasat sa lahat ng anggulo at panig ng pinapaksa ng
pananaliksik.
• Hindi maaaring doktorin ang resulta
• Mahahalata kung naging tamad siya – kakulangan sa datos,
katibayan, at mga hindi mapangatwiranang konklusyon.
5. Matiyaga
• Kakambal ng sipag ang tiyaga
• Kailangang maging pasensyoso ang isang mananaliksik.
• Kailangan niyang pagtiyagaan ang pangangalap ng mga datos
mula sa iba’t ibang hanguan.
6. Maingat
• Kailangang maging maingat ang isang mananaliksik
• Lalo na sa dokumentasyon o sa pagkakilala sa pinagkunan ng datos
at pinagmulan ng anumang ideya.
• Kailangan upang maging kapani-paniwala ang mga resulta sa
pananaliksik.
• Maingat na tiyakin ang iba’t ibang panig ng pagksang sinisiyasat at
maingat na tiyaking may sapat na katibayan o balidasyon.
7. Sistematik
• Ang pananaliksik ay isang sistematikong gawain.
• Kailangang sundin ng isang mananaliksik ang mga hakbang nito
ayon sa pagkakasunod-sunod.
8. Kritikal o mapanuri
• Ang pananaliksik ay isang iskolarling gawain.
• Pinaglalaanan ito ng buhos ng isip.
• Kailangang maging kritikal o mapanuri ang isang mananaliksik sa pag-
ieksamin ng mga impormasyon, datos, ideya, o opinyon upang matukoy kung
ang mga ito’y valid, mapagkakatiwalaan, lohikal at may batayan.
• Kailangan niyang timbang-timbangin ang katwiran ng mga impormasyon
upang kanyang mapagpasyahan kung alin sa mga iyon ang kanyang
mapakikinabangan sa kanyang pananaliksik.
9. Mga Pananagutan ng Isang Mananaliksik
• Katapatanang pinapangunahing pananagutan ng isang
mananaliksik
• Ang katapatang ito ay kailangan niyang maipamalas sa pagkilala ng
pinagkunan ng kangyang mga datos at iba pang ideya o
impormasyon sa kanyang pananaliksik.
• Nangangahulugan ito na:
10. Mga Pananagutan ng Isang Mananaliksik
• Kinikilala ng mananaliksik ang lahat ng pinagkunan niya ng datos.
• Bawat hiram na termino at ideya ay kanyang ginagawan ng karampatang tala.
• Hindi siya magnanakaw ng mga salita ng iba kundi sinisipi ito at binibigyan ng karampatang
pagkilala.
• Hindi siya nagkukubli ng datos para lamang palakasin o pagtibayin ang kanyang argumento
o para ikiling ang kanyang pag-aaral sa isang particular na pananaw (Atienza)
• Atienzaet al:ang pagtiyak na mapapaninindigan ng mananaliksik ang lahat ng
interpretasyon na kanyang binuo batay sa kanyang masinop at maingat na pagsusuri ng
kanyang mga datos na nakalap.
11. Ang Isyu ng Plagyarismo
• Plagyarismo: pangongopya ng datos, mga ideya, mga pangungusap,
buod at balangkas ng isang akda, programa, himig, at iba pa, hindi
kinilala ang pinagmulan o kinopyahan.
• Isang uri ng pagnanakaw at pagsisinungaling dahil inaangkin mo
ang hindi iyo.
• Sa pananaliksik ay may sinusunod na etika: itinuturing na
napakalaking kasalanan ang plagyarismo.
12. Ilang halimbawa ng plagyarismo:
• Kung ginamit ang orihinal na termino o mga salita, hindi ipinaloob sa panipi o hindi
itinala ang pinagkunan.
• Kung hiniram ang ideya o mga pangungusap at binago ang pagkapahayag ngunit
hindi kinilala ang pinagmulan.
• Kung namulot ng mga ideya o mga pangungusap mula sa iba’t ibang akda at
pinagtagni-tagni ang mga ito ngunit hindi ipinakilala ang mga pinagkunan.
• Kung isinalin ang mga termino, ideya, pahayag, at dahil nasa ibang wika na ay
inangkin na at hindi itinala na salin ang mga ito.
• Kung ninanakaw ang bahagi ng isang disenyo, balangkas, himig, at hindi kinilala ang
pinagkunan at inspirasyon
• Kung ginamit ng isang mananaliksik ang mga datos na pinaghirapan ng iba at
pinalabas niyang siya ang nangalap ng mga datos na ito.
13. Ang mga parusa:
• Pinakamagaang na parusa na para sa mga estudyante na mabigyan ng 5.0
(lagpak na marka) para sa kurso.
• Kung mapatunayan na matindi ang pagnanakaw na ginawa, maaring patalsikin
ang estudyante sa unibersidad o kolehiyo.
• Kahit nakagradweyt na ang estudyante at ilang taon na ang nakalipas, ngunit
natuklasan na ang kanyang pananaliksik ay kinopya, maaari siyang tanggalan ng
digri.
• Maari ring ihabla ang sinumang nangopya batay sa Intellectual Property Rights
Law at maaaring sentensyahan ng multa o pagkabilanggo.
