.

1. 39. Η γυναίκα στη
βυζαντινή κοινωνία
Ζ΄. ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

2. 1. Ποια ήταν η νομοθεσία για τη γυναίκα στην
πρώτη βυζαντινή περίοδο;
• Ήταν ίδια με τη ρωμαϊκή εποχή. Ήθελε τη γυναίκα να μένει
διαρκώς στο σπίτι. Ενάρετη θεωρούσαν την ανύπαντρη
που ήταν υπάκουη στον πατέρα της και την παντρεμένη
που ήταν υποταγμένη στον άντρα της.

3. 2. Πώς βοήθησε τη γυναίκα η νομοθεσία του
Ιουστινιανού;
• Επηρεασμένη από το Χριστιανισμό και την επιμονή της
αυτοκράτειρας Θεοδώρας, η νομοθεσία του Ιουστινιανού
έδωσε αρκετά δικαιώματα στη γυναίκα μέσα στην
οικογένεια και όρισε το γάμο ως «κοινωνία θείου και
ανθρωπίνου δικαίου».

4. 3. Ποια ήταν η εκπαίδευση των κοριτσιών στο
Βυζάντιο;
• Τα κορίτσια δεν πήγαιναν σχολείο. έμεναν κοντά στις
μητέρες τους και βοηθούσαν στις εργασίες του σπιτιού.
Πλάι τους ασκούνταν στη μαγειρική και στη φροντίδα των
μικρότερων αδερφών τους. Οι μητέρες που ήξεραν
γράμματα, μάθαιναν στις κόρες τους ανάγνωση, γραφή,
τραγούδια του λαού και ψαλμούς.

5. 4. Ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών στις
κοινωνικές εκδηλώσεις;
• Πήγαιναν στην εκκλησία, με τη συνοδεία των γονιών τους.
Κι εκεί όμως παρακολουθούσαν τη λειτουργία σε
ξεχωριστό χώρο, το γυναικωνίτη. Έπαιρναν ακόμη μέρος
στις τοπικές και οικογενειακές γιορτές. Με τη συγκατάθεση
των γονιών ή των ανδρών τους πολλές Βυζαντινές
πήγαιναν στα δημόσια λουτρά της Πόλης.

6. 5. Ποια ήταν η νόμιμη ηλικία γάμου για τις
γυναίκες και ποιος είχε τη φροντίδα του;
• Η νόμιμη ηλικία γάμου για τις γυναίκες ήταν τα δώδεκα
χρόνια και για το γάμο ήταν απαραίτητη η συγκατάθεση
του πατέρα. Αν αυτός δε ζούσε, τη φροντίδα αυτή είχαν η
μητέρα και οι μεγαλύτεροι αδελφοί τους.

7. 6. Τι κατάφεραν να πετύχουν πολλές γυναίκες παρά τα
εμπόδια των νόμων και των παραδόσεων;
• Πολλές γυναίκες κατάφεραν να σταδιοδρομήσουν σε
επαγγέλματα της αγοράς και ιδιαίτερα σε όσα είχαν σχέση
με τα υφάσματα και τα καταστήματα τροφίμων.

8. 7. Ποιος ήταν ο ρόλος των γυναικών των αρχοντικών
οικογενειών στην κοινωνική ζωή του Βυζαντίου;
• Πολλές απ’ αυτές διακρίθηκαν ως αυτοκράτειρες και έπαιξαν ξεχωριστό
πολιτικό ρόλο. Τέτοιες ήταν η Αγία Ελένη, μητέρα του μεγάλου
Κωνσταντίνου, η Ευδοκία, σύζυγος του Θεοδοσίου Β’, η αυτοκράτειρα
Θεοδώρα, σύζυγος του Ιουστινιανού, η Ειρήνη η Αθηναία και η
Θεοδώρα οι οποίες ως αυτοκράτειρες έδωσαν λύση στο πρόβλημα της
εικονομαχίας. Αρκετές διακρίθηκαν στα γράμματα, όπως η Άννα
Κομνηνή στην ιστορία και η Κασσιανή στην υμνογραφία.